Novità. LEZING Wonen in Romeinse insulae. De hoogbouw van Rome en Ostia WOENSDAG 4 FEBRUARI NIEUWS VAN DANTE ALIGHIERI NIJMEGEN JANUARI 2015

Novità NIEUWS VAN DANTE ALIGHIERI NIJMEGEN · JANUARI 2015

LEZING Wonen in Romeinse insulae. De hoogbouw van Rome en Ostia WOENSDAG 4 FEBRUARI

Dante Alighieri Nijmegen

LEZING

Novità Februari 2015 2

Wonen in Romeinse insulae: de hoogbouw van Rome en Ostia door DR. SASKIA STEVENS

Afgaand op de verhalen van antieke auteurs de over woon- en leefomstandigheden in Romeinse appartementen, lijkt het wonen in hoogbouw in de Romeinse tijd een hachelijke onderneming te zijn geweest. Brand- en instortingsgevaar, maar ook burenoverlast, waren volgens deze auteurs aan de orde van de dag. Archeologisch onderzoek heeft echter aangetoond dat dit beeld aanzienlijk moet worden bijgesteld. VOORZIENINGEN

Echter, in de eerste twee eeuwen na Christus kon een Romeins appartement over een groot aantal voorzieningen beschikken, zoals stromend water en een eigen toilet, en zouden we een Romeins appartement zelfs comfortabel kunnen noemen. LEEF- EN WOONCULTUUR

Aan de hand van citaten van antieke auteurs en archeologische voorbeelden uit Rome en de havenstad Ostia zal een beeld worden geschetst van de leefen wooncultuur in Romeinse hoogbouw in de eerste en tweede eeuw na Christus.

SASKIA STEVENS Dr. Saskia Stevens is classica en archeologe. Zij werkt als universitair docent Oude Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en is gespecialiseerd in de archeologie en geschiedenis van Romeins Italië, met een focus op de Late Republiek en vroege Keizertijd, de topografie van Rome, Romeinse urbanisatie, stedenbouw en wooncultuur. WANNEER Woensdag 4 februari 2015 om 19.45 uur. WAAR Logegebouw (voorheen het Steiger-theater). Het adres is Fortstraat 7, 6523 DG Nijmegen.

NIEUWS

Het onderwijs in Italië door ROB KAMP

De O.E.C.D heeft zojuist zijn rapport Education at a glance 2014 aangepast wat betreft het onderwijs in de aangesloten landen waaronder Italië. Het thema is: loont het om tijd en geld te steken in een studie? De uitkomst laat zien dat dit in Italië minder geldt dan in de andere aangesloten westerse landen. De cijfers zijn van 2013. Van de groep 25 tot 34-jarigen heeft 16% geen diploma hoger onderwijs/vwo. Van de jongeren stopt 25% na de Terza Media. Nog geen 20% heeft een Universitaire opleiding tegen een O.E.C.D. gemiddelde van 40%. Van deze 20% is 28% vrouw en 18% man. Van de afgestudeerden heeft 8% van de vrouwen geen werk tegen 7% voor de mannen. Van de lager opgeleiden heeft 67% van de mannen werk tegen 43% van de vrouwen. 30% van de jongeren (15-29 jaar), vooral mannen, werken niet, studeren niet en volgen geen opleiding. Slechts 5% combineert werk en opleiding maar werkt daarbij slechts 10 uur per week. POVER

Het rapport belicht een tijdspanne van 2000-2013. In die tijd is veel verbeterd. Maar als je kijkt naar de opleiding na school is opsteller A. Schleicher veel sceptischer. De samenhang tussen onderwijs en werk is zeer zwak; vooral de universiteit staat veraf van de werkomgeving. Er is wel veel geld besteed aan de opleiding van werklozen maar het resultaat is pover. Bron: Corriere della Sera, 25-1-2015


“

De universiteit staat veraf van de werkomgeving

Novità Februari 2015

BOEKEN

4

Een hilarisch beschreven zoektocht naar toneelsubsidies door DANIËLLE SERDIJN

Een gedetailleerd verslag wilde de beoordelingscommissie, zodat zij een gedegen beeld kon krijgen van de situatie waarin Hein en Kees terecht waren gekomen. Dit verslag, een ijzersterke vondst die tot op de laatste bladzijde wordt bewaakt, is de nieuwe roman van Kees ‘t Hart (1944), Teatro Olimpico. Kees, de protagonist, doet het woord. Uitvoerig vertelt hij hoe hij en zijn kompaan Hein, beiden theatermakers te Den Haag, twee jaar geleden kennismaakten met ene Jim Staborowsky. De ontmoeting had plaats na hun ‘anti-historische’ Rousseau-voorstelling in het theater aan het Spui. Achteraf gezien een cruciaal moment, alleen toen had het tweetal zich zonder gezichtsverlies terug kunnen trekken. Maar dat deed het niet. Jim stelt zich voor als Rousseau-kenner. Hij complimenteert de twee en laat weten contacten te hebben met theatermensen in Italië. Zijn vriendin is ‘intendante’ in het Teatro Olimpico in Vicenza, het oudste overdekte theater uit de Renaissance. Hein en Kees lopen niet op de zaken vooruit, maar wanneer ze maanden later een uitnodiging ontvangen om hun voorstelling op te voeren tijdens het Rousseau-festival in Vicenza, wordt het lastig het hoofd koel te houden. Ze willen graag, hoewel er op creatief, logistiek en financieel terrein nog veel geregeld moet worden. Waar vinden ze zo snel een geschikte acteur voor de rol van Rousseau? Wie kan hun stuk vertalen naar het Italiaans? Hoe zal het decor worden vervoerd? En hoe krijgen ze de financiering voor deze productie rond? Diverse

Kees ‘t Hart: Teatro Olimpico € 18,99

BOEKEN


toezeggingen worden gedaan, maar door steeds weer andere functionarissen. Kees en Hein raken verstrikt in een ondoorgrondelijke manier van zakendoen waarin veel wordt beloofd, maar evenzoveel wordt uitgesteld en niemand verantwoordelijk is. Toch hebben de twee vertrouwen. Droom en ambitie houden hen op de been, tegen beter weten in. Voor bijna dertigduizend euro steken ze zich in de schulden. Vandaar dit verslag aan de commissie. Hopelijk wordt hun subsidieaanvraag achteraf gehonoreerd. Vreselijk. Maar vooral buitengewoon geestig. Alles wat mis kan gaan, gaat ook mis. Hein en Kees modderen voort, zelfs van hun oorspronkelijke visie op Rousseau blijft niets over. De Italianen maken er een fuifnummer van, een absurdistische kermisact, al krijgt het wel lovende kritieken. Terug naar de schrijver, ‘t Hart, wiens werk dikwijls een speelse verwerking is van dat van anderen. Verbond de schrijver zich voor de roman Vertigo met de jaren vijftig en zestig en de film van Hitchcock, in Teatro Olimpico steunt hij op Samuel Beckett. Hein en Kees hebben een broertje dood aan diens flauwe absurdisme. Geen moment laten de twee onbenut zich te positioneren als anti-Beckettianen: ‘...in geen geval een acteur met een Beckett-verleden. Zo’n acteur met een strakke clownskop of een zogenaamd door honger uitgeteerd gezicht die plechtig probeert niet de zaal in te kijken, en het over vervreemding en isolement heeft.’ Maar hoe verder de roman vordert, hoe meer de wereld van Hein en Kees op die van Beckett-personages gaat lijken. Soms tot in frapperende details: in Becketts Wachten op Godot zijn het de hoofddeksels die verwisseld worden, in Teatro Olimpico betreft het de achternamen van Kees en Hein. Zoiets maakt hen inwisselbaar. Geen greintje greep hebben deze figuren op personen en instanties. Als er twee in een vervreemdend isolement verkeren, zijn zij het. Een gangenstelsel van andere teksten schuilt achter dit ene werk. ‘t Hart, belezen en relaxt, weet er vanzelfsprekend de weg. Voor een lezer is het bepaald gerieflijk om aan zijn hand meegevoerd te worden. Recensie uit de Volkskrant, 27 -9- 2014

“

Vreselijk. Maar vooral buitengewoon geestig.


BOEKEN

6

Van der Kwast verstopt zijn roman in een ode aan de ijsmakers door DANIËLLE SERDIJN

Iets subtieler had wel gemogen. De ijsmakers van Ernest van der Kwast is het verhaal over enkele generaties Italiaanse ijsmakers uit het geslacht Talamini. Als een van de jongste loten aan de stam kiest Giovanni echter voor de literatuur, voor de poëzie om precies te zijn. Door die keuze zadelt hij zijn broer Luca op met de overname van vaders ijssalon in Rotterdam. Omgekeerd bezorgt Luca Giovanni een familieklus waar hij niet omheen kan. Van der Kwast vertelt hoe de eerste Italiaanse ijsmaker furore maakte. Geen cliché wordt daarbij gemeden. Zeker in het eerste deel van de roman lezen we talloos vaak hoe de ogen sluiten zodra er een verrukkelijk hapje ijs wordt geproefd: ‘De lepel naderde zijn mond en zijn ogen gingen vanzelf dicht.’ Het zijn beelden die je in commercials ziet, reclamefoto’s. Soms ook lijkt het of Van der Kwast zijn verbeeldingszin ontleende aan cartoons, bijvoorbeeld wanneer hij een deel van de VS beschrijft en vertelt over treinrails die steeds langer worden en verdwijnen in de verte. Hapklare taferelen. Aaneengeregen door nu eens een hemeltergend sjabloon: ‘Ik voelde me een verrader, naar mijn vader toe...’ en dan eens door een aardige regel: ‘Sommige mensen hadden van poëzie dezelfde verwachting als van leidingwater; het moest vooral helder zijn.’ Eenmaal volwassen begeeft Giovanni zich in de wereld van de grote internationale poëziefestivals. In opdracht van World Poetry Festival reist hij de wereld rond. Het archetype van de literaire bobo als witte wijndrinker en restaurantbezoeker wordt bepaald niet ontkracht, evenmin dat van de knappe literaire stagiaire. Het is een weinig authentieke droomwereld die Van der Kwast ons voorzet. Ieder beeldje bestaat al. Op z’n best is Van der Kwast in slapstick. Dat is, zo bleek

Ernest van der Kwast: De ijsmakers € 18,90 (E-boek € 12,99)

BOEKEN


eerder in Mama Tandoori (2011), zijn terrein. Van puike kwaliteit is de scène waarin een Chinees op het terras van de ijssalon in een redetwist verwikkeld raakt met vader Talamini. Inzet is de kwestie wie het patent heeft op ijs: Chinezen of Italianen. Marco Polo’s wereldreis wordt aangevoerd om een en ander te staven. Baten doet het niks. De woordenwisseling eindigt met gooi- en smijtwerk waarna de Chinees het terras afrent. Niet onbelangrijk is de ode aan (familie)verhalen die Van der Kwast ook brengt. Hij sprak met bekende ijsmakers en bracht hun geschiedenissen deels onder in zijn roman. Maar met dit soort oorspronkelijke vertellingen trekt de schrijver De ijsmakers toch niet vlot. Recensie uit de Volkskrant, 24-1-2015

“

De woordenwisseling eindigt met gooi- en smijtwerk

NECROLOGIE


Francesco Rosi: grootse regisseur zocht de schaduwkanten van Italië door PAULINE KLEIJER

‘Het geweten van de Italiaanse cinema’, werd hij eens genoemd. Francesco Rosi, die zaterdagochtend op 92-jarige leeftijd overleed in Rome, onderzocht in zijn werk de schaduwkanten van de Italiaanse samenleving. Het leverde prachtige, verontrustende films op als Salvatore Giuliano (1962), op het filmfestival van Berlijn bekroond met de prijs voor de beste regie, en Il caso Mattei (1972), winnaar van de Gouden Palm in Cannes. Vooral in de jaren zestig en zeventig gold Rosi als een van de grootste Italiaanse regisseurs. Met zijn films over de maffia, corruptie, machtswellust en politiek bedrog had hij veel invloed. Hij werd bewonderd door Francis Ford Coppola en Martin Scorsese en stond aan de wieg van de Italiaanse onderzoekscinema. Hij deed uitgebreid research voor zijn films, die vaak draaiden om bestaande personen en gebeurtenissen. Rosi, geboren in Napels, studeerde rechten en begon zijn filmcarrière als assistent van Luchino Visconti. Later werkte hij voor Michelangelo Antonioni. Als regisseur werd hij meestal net als zijn leermeesters onder het Italiaanse neorealisme geschaard, maar zelf vond Rosi dat etiket te eenzijdig. Hij was net zozeer beïnvloed door het neorealisme als door Amerikaanse misdaadfilms. Ook de journalistiek was een belangrijke inspiratiebron. Zijn derde speelfilm, Salvatore Giuliano, over een legendarische Siciliaanse crimineel, betekende zijn doorbraak. Een jaar later, in 1963, won Rosi de Gouden Leeuw op het filmfestival van Venetië met Le mani sulla città (Hands over the City). Daarin speelt Rod Steiger een Napolitaanse ondernemer die, gedekt door lokale politici, fraudeert met bouwplannen en veiligheidsnormen aan zijn laars lapt. De scène waarin een appartementengebouw instort, in schitterend zwart-wit gedraaid door cameraman Gianni Di Venanzo (die ook werkte voor Federico Fellini), is een indrukwekkend voorbeeld van Rosi’s meesterschap.

“

De zoektocht naar de waarheid was voor Rosi belangrijker dan een gemakkelijk oordeel

NECROLOGIE


Dat zijn onderzoek naar schimmige, maffia-gerelateerde zaken niet ongevaarlijk was, bleek toen de journalist Mauro De Mauro in 1970 spoorloos verdween. Rosi had hem gevraagd onderzoek te doen naar de mysterieuze dood van de oliemagnaat Enrico Mattei voor zijn film Il caso Mattei; vlak nadat De Mauro had aankondigd een schokkende onthulling te gaan doen, werd hij ontvoerd. Het weerhield Rosi er niet van politiek geëngageerde films te blijven maken, zoals Lucky Luciano (1973), Cadaveri eccellenti (The Context, 1976) en Cristo si è fermato a Eboli (Christ Stopped at Eboli, 1979). Het sociale drama Tre fratelli (Three Brothers, 1981), over drie uit elkaar gegroeide broers die terugkeren naar hun ouderlijk huis in het zuiden van Italië, leverde hem een Oscarnominatie op. Hoewel Rosi van leer trok tegen corruptie en zijn linkse opvattingen niet onder stoelen of banken stak, onthield hij zich in zijn films van pasklare oplossingen. De zoektocht naar de waarheid was voor hem belangrijker dan een gemakkelijk oordeel. Zijn verhalen waren vaak complex en ook de stijl liet zich niet eenvoudig benoemen. Hoewel zijn films soms op documentaires leken (hij ging zelfs zover foto’s en ander historisch beeldmateriaal te herscheppen), maakte hij ook gebruik van de wetten van het melodrama en de misdaadthriller. Lucky Luciano, over de beruchte maffiabaas, was voor veel Amerikaanse regisseurs een voorbeeld. Na Tre fratelli gooide Rosi het over een andere boeg. Carmen (1984, met een hoofdrol voor de tenor Plácido Domingo), was een verfilming van de opera van Bizet. In Zuid-Amerika nam hij Cronaca di una morte annunciata (Chronicle of a Death Foretold, 1987) op, naar de beroemde roman van Gabriel García Márquez. Zijn laatste film was La tregua (The Truce, 1997), met een hoofdrol voor John Turturro als de schrijver Primo Levi. Onder collega’s was Rosi bijzonder geliefd. Hoewel het hem aan internationale waardering niet ontbrak, was zijn status in eigen land nog vele malen groter. In 2012 werd hij in Venetië geëerd met een Gouden Leeuw voor zijn gehele oeuvre. Bron: de Volkskrant, 11-1-2015

“

Rosi stond aan de wieg van de Italiaanse onderzoekscinema

TENTOONSTELLING


Etrusken. De geesten van een volk door ROB KAMP

In Bologna is een tentoonstelling gewijd aan de Etrusken, die een verfijnde grafkunst hebben ontwikkeld en ook enige aspecten van het Romeinse recht hebben beïnvloed. Vroeger noemde men de Etruskische beschaving mysterieus. Dat kwam vooral doordat men de herkomst ervan niet wist vast te stellen. Waar kwamen deze mensen vandaan, die zich rond 900 v. Chr. in het huidige Toscane en Lazio vestigden? Volgens Herodotus waren het mensen uit Klein-Azië, maar Dionysus van Hallicarnassus meende dat het een inheems volk was. De moderne wetenschap heeft het mysterie opgelost. Het Etruskische schrift is ontcijferd en de schrijfstijl blijkt vergelijkbaar met die van het Grieks. Het volk is ontstaan uit het samengaan van Anatolische volksverhuizers en een inheemse voor-Latijnse volk. GRAFMONUMENTEN

Wat wel mysterieus gebleven is, gevoed door de grote hoeveelheid grafmonumenten die de Etrusken hebben nagelaten, is hun verhouding met de dood. Dat er heden ten dage nog veel grafmonumenten zijn is tamelijk eenvoudig te verklaren. De grafmonumenten zijn gemaakt van eersteklas materialen en zijn dus beter bestand dan de materialen die voor woningen werden gebruikt en daarom zijn vergaan. Dit kan erop wijzen dat de Etrusken een bijzondere aandacht hadden voor het hiernamaals, bevolkt door geesten. Tot zover is het niet anders dan bij de Grieken en de Romeinen. Wat wel verschilt is de manier waarop de Etrusken hun leven na de dood vormgaven. Het leven na de dood stond voor hen gelijk aan het aardse leven alleen het was voor eeuwig. In de

INFO l viaggio oltre la vita. Gli Etruschi e l’aldilà tra capolavori e realtà virtuale Palazzo Pepoli. Museo della Storia di Bologna Tot 22 februari 2015 www.genusbononiae.it

TENTOONSTELLING


graven mocht dus niets ontbreken wat de overledene nodig zou hebben om van te leven, van huisraad tot dingen voor het dagelijks leven en van kleding tot tekens van macht. Belangrijker wellicht is de invloed van de Etruskische cultuur op die van het nabije Rome, waar op het einde van het Archaïsche tijdperk (580 -480 v. Chr.) drie Etruskische koningen heersten. STRAFRECHT

Een zeer oude wet wilde dat de schuldige van perduellio (hoogverraad) aan een draad werd opgehangen aan een arbor infelix (een ongelukkige boom) en werd gegeseld tot hij dood was. Niet zozeer het kennelijke onderscheid dat de Etrusken maakten tussen gelukkige en ongelukkige bomen is hier van belang, maar de strafwet zelf. Deze was, zo lezen wij bij Cicero, ingevoerd door Tarquinius Superbus, een van de Etruskische koningen. SOCIALE PRAKTIJKEN

De gladiatorenspelen werden uit Etrurië geïmporteerd, waar zij werden uitgevoerd tijdens begrafenisplechtigheden ter ere van de overledene. Het is wellicht interessanter om te zien hoe de Etruskische cultuur zich houdt onder de belangrijkste structuren van de Romeinse beschaving en in het bijzonder ten opzichte van de familie, die de Romeinen als het fundament van de stabiliteit van de Staat beschouwden. Om over dit thema te kunnen oordelen moeten wij in herinnering brengen, dat zowel in Griekenland als in Rome vrouwen totaal ondergeschikt waren aan de mannen en dat in Griekenland de situatie praktische ongewijzigd bleef tot de Hellenistische tijd. VROUWENRECHTEN

In Rome echter, tegen het einde van de Republiek, hadden vrouwen op het gebied van het privaatrecht bijna dezelfde rechten als mannen bereikt. Men zou kunnen denken dat op basis van dit fenomeen, dat dit de invloed van de Etruskische wereld was, waar de vrouwen vrijer waren en andere rechten hadden. Ik wil hiermee niet de oude achterhaalde theorieën oprakelen over het matriarchaat noch over de onbewezen matrilineaire afstamming en doorgifte van goederen in de vrouwelijke lijn maar dit neemt niet weg dat Etruskische vrouwen in vergelijking tot de Romeinse actiever deelname aan het sociale leven. Zij lagen aan de banketten aan, niet

TENTOONSTELLING


gezeten, zoals de Romeinse vrouwen die alleen toegelaten werden bij het eerste gedeelte wanneer er nog geen wijn werd gedronken. De Etruskische vrouwen waren goed onderlegd en konden vrij over hun bezit beschikken. VREEMD

Het is mogelijk dat de toenemende toekenning van rechten aan de Romeinse vrouw (in het bijzonder de mogelijkheid bezit van de vader te erven in gelijke mate met haar broers) te danken is aan Etruskische invloed. In Griekenland is het bijvoorbeeld nooit toegestaan. Moeilijk te bewijzen maar aannemelijk en dat maakt de Etrusken toch iets minder vreemd dan wij doorgaans denken. Bron: Eva Cantarella, Corriere della Sera 23-10-2014

TENTOONSTELLING


Adolfo Wildt door ROB KAMP

Beeldhouwer Adolfo Wildt (1868-1931) was op 18 jarige leeftijd al beroemd om zijn omgang met marmer Wildt was van Zwitserse origine en woonde met de familie in armoedige omstandigheden in Milaan. Hij was op 18 jarige leeftijd al beroemd om zijn omgang met marmer. Zijn eerste werk werd al direct door de overheid aangekocht. Hij had een contract met Franz Rose, een verzamelaar, die hem gedurende 18 jaar een beschermd leven gaf. Na diens dood moest hij zich in de markt bewijzen. Hij had aan de Brera gestudeerd en bij Federico Villa. Later was hij zelf leraar aan de Brera en zette hij er een beeldhouwcursus voor marmer op. Leerlingen van hem waren onder andere Lucio Fontana en Fausto Melotti. Zijn beelden zijn geworteld in de laat 19de eeuwse romantiek, sterk beïnvloed door de Secession en de Art nouveau. Voorts heeft zijn werk iets symbolistisch met een zekere voorkeur voor het bizarre (gothic). De extreme gladheid van zijn oppervlakten geven zijn marmeren bustes een absolute puurheid en plastische integriteit die samengaan met een bijna waanzinnig dramatisch gevoel.

INFO Adolfo Wildt (1868–1931) Parijs, Musée National de l’Orangerie Van 15 april tot 13 juli 2015 www.musee-orsay.fr

AGENDA

Il caffè in lingua... italiana


Se studi o parli la lingua italiana, ti aspettiamo per fare quattro chiacchiere! Informeel samenzijn en het Italiaans blijven oefenen! We bieden de mogelijkheid aan studenten en liefhebbers, soci en non-soci van de Dante Alighieri om elkaar te ontmoeten en Italiaans te spreken. Ken je iemand die Italiaans spreekt en wil blijven oefenen? Neem hem/haar mee naar het Caffè in lingua....italiana. - Gedurende een uur, een keer per maand, op maandagochtend zal er in een gezellige, ongedwongen sfeer met elkaar in het Italiaans gekletst worden of over een bepaald thema gesproken worden. - Een van de docenten zal altijd aanwezig zijn. De aanwezigen kiezen een gespreksonderwerp of anders zoekt de docent(e) een onderwerp uit. - Je moet minimaal een jaar Italiaans hebben gestudeerd. - Het is geen les, dus geen boek en geen huiswerk. - Elke bijeenkomst kost € 5 en je betaalt als je binnenkomt. Aanmelden kan via de website: www.dantenijmegen.nl/il-caffe-in-lingua

INFO De eerstvolgende bijeenkomst vindt plaats op maandag 9 februari, van 10.00 uur tot 11.00 uur in A Tazza Rima, Houtstraat 1, 6511 JK Nijmegen. De volgende data zullen later bekend gemaakt worden. Aanmelden kan via de website


AGENDA

15

EXPO 2015 / Milaan door ROB KAMP

MILAAN

Vanaf 15 mei loopt de EXPO 2015 in Milaan met als thema Nutrire il pianeta. Energia per la vita. Het Italiaanse paviljoen is van Nemesis & Partners. Nederland heeft niets ingezonden. Bij deze gelegenheid zijn uiteraard ook tentoonstellingen georganiseerd. De hoofdtentoonstelling Arts & Food in Milaan is in het Triennale gebouw en park (9 april-1 november 2015). BRESCIA

In Brescia is een tentoonstelling Il Cibo nell’arte. Dal seicento a Warhol in het Palazzo Martinengo (24 januari-14 juni 2015). MILAAN

In Milaan is er de speciale tentoonstelling van Leonardo da Vinci met zo’n 100 exponaten van schilderijen, tekeningen, enz. In het Palazzo Reale (15 april-19 juli 2015). In de Palazzo Reale is ook de speciale tentoonstelling Arte lombarda dai Visconti agli Sforza. (12 maaty-28 juni 2015). MILAAN

Ook de moderne Italiaanse kunst wordt niet vergeten. In het Museo del Novecento: Il museo dei Musei. La

collezione Ideale di arte Italiana del XX secolo. Een keuze uit vijf Italiaanse musea. (1 mei-31 oktober 2015). MILAAN

Verder in Milaan: Medardo Rosso in Galleria Nazionale Arte Moderna (17 februari-7 juni 2015). MILAAN

Een grote overzichtstentoonstelling in het Museo del Novecento: Yves Klein/Lucio Fontana 1957 -1962 (tot 15 maart 2015). MILAAN

In het Museo di Brera: Bramantino a Milano 1477- 1499 (tot 22 maart).

Medardo Rosso: Enfant malade


AGENDA

Tentoonstellingen, evenementen

16

door ROB KAMP

FLORENCE

NAPELS

Gherardo delle Notti (Gerhard van Honthorst) Van 10 februari tot 24 mei 2015 Galleria degli Uffizi www.uffizi.it

Pompei e l’Europa: Natura e storia (17481943) Bij gelegenheid van de Expo 2015 heeft de soprintendeza van Napels een grote tentoonstelling van 200 stukken samengesteld met werken afkomstig uit heel Europa. De tentoonstelling wordt gehouden in het Museo Archeologico en in Pompei, waar de gerestaureerde calchi te zien zullen zijn en een afdeling foto’s Fotografare e documentare Pompei met foto’s uit het archief van de soprintendenza. Van 26 mei tot 2 november 2015 Museo archeologico Nazionale di Napoli cir.campania.beniculturali.it/ museoarcheologiconazionale

FORLÌ

Boldini. Lo spettacolo della Modernita Van 1 februari tot 14 juni 2015 Musei San Domenico www.mostrefondazioneforli.it (In het najaar 2015 is hier nog de tentoonstelling te zien over de Marchesa Casati, die nu tot 8 maart in Venetië te zien is.) ROME

Giorgio Morandi Van 27 februari tot 27 juni Complesso Vittoriano www.comunicareorganizzando.it ROVIGO

Il demone della Modernita. Pittori visionari all’ alba del secolo breve Fantatische/symbolistische kunst rond de eeuwwisseling 1900 Van 14 februari tot 14 juni 2015 Palazzo Roverella www.palazzoroverella.com

PARIJS

Baroque Underworld; Vice and poverty in Rome Schilders in Rome in de 1ste helf van de 17de eeuw. De tentoonstellingen gaat over de Caravaggistische groep, de Bamboccianti en de Bentveughels. De tentoonstelling was eerder te zien in de Villa Medici in Rome. Van 24 februari tot 24 mei 2015 Musee du Petit Palais www.petitpalais.paris.fr


AGENDA

17

Tentoonstellingen, evenementen door YVETTE DRIEVER

LONDEN

LEIDEN

Renato Guttuso: Painter of Modern Life Tot 4 april 2015 Estorick Collection of Modern Italian Art www.estorickcollection.com

Carthago Tot 10 mei 2015 Rijksmuseum van Oudheden www.rmo.nl

KARLSRUHE

NIJMEGEN

Gianfranco Baruchello - Certain Ideas Tot 29 maart 2015 ZKM www.zkm.de

Tordoir verkent Tiepolo Tot 14 juni 2015 Museum Het Valkhof www.museumhetvalkhof.nl

ROME

Bellissima. L’Italia dell’alta moda 1945-1968 Tot 3 mei 2015 Maxxi www.fondazionemaxxi.it NAPELS

Augusto e la Campania. Da Ottaviano a Divo Augusto Tot 1 april 2015 Museo Archeologico di Napoli cir.campania.beniculturali.it GRONINGEN

Het geheim van Dresden – Van Rembrandt tot Canaletto Tot 24 mei 2015 Groninger Museum www.groningermuseum.nl

Narcisse Tordoir: De Roze Spion


AGENDA

Programma Dante Nijmegen WOENSDAG 4 FEBRUARI

WOENSDAG 15 APRIL

Lezing door dr. Saskia Stevens: Wonen in de Romeinse insulae: de hoogbouw van Rome en Ostia

Lezing door Stefano Gianni: De Venetiaanse schilders in de Renaissance

18

WOENSDAG 20 MEI WOENSDAG 11 MAART

Film in samenwerking met Lux Nijmegen

Serata di fine stagione: foto- en beeldshow door Guus Reinartz over een nader te bepalen streek van Italië


AGENDA

Programma Dante Kleve DONDERDAG 26 MAART 2015

DINSDAG 21 APRIL 2015

Kolpinghaus Kleve, 19.30 uur Michelangelo, Bildhauer, Maler, Lichtbildervortrag mit Rezitation mit Herrn Richard Konstantin Blasy, München

Kolpinghaus Kleve, 19.30 uur Auch Goethe war hier und sang uns eine Idylle, Diavortrag mit Guido von Büren, Jülich

19


AGENDA

Programma Alliance Française DINSDAG 3 & DONDERDAG 12 FEBRUARI

WOENSDAG 25 MAART

Café Zaal Groenewoud, 20.00 uur Daan van Speijbroeck, « Glas in lood in Frankrijk »

Lux Nijmegen, 19.30 uur Recente Franse film

20

APRIL DONDERDAG 5 MAART

Café Zaal Groenewoud, 20.00 uur Christian Furia, « Onderwerp nog niet vastgesteld »

De Muse, Malden, 20.00 uur « Café chantant » ZONDAG 17 MEI

Marishuis, 12.00 uur Mas d’Intras, « Vin ardéchois et dégustation », met déjeuner/pique-nique


NIEUWS

21

Ingekomen mededelingen STUDIEPROGRAMMA

Spett.le Rappresentante/ Direttore della Società Dante Alighieri, è con molto piacere che inviamo la nostra lettera promozionale relativa all’anno 2015, che dà la possibilità, agli studenti interessati, di studiare la lingua italiana scegliendo la nostra sede e ricevendo delle agevolazioni. E’ possibile visualizzare il calendario dei Corsi di Lingua e Cultura Italiana sul nostro sito www.unistrada.it.

Per qualsiasi altra informazione, siamo a vostra disposizione. Sperando in una proficua collaborazione, inviamo i nostri più Cordiali Saluti Università Per Stranieri ‘Dante Alighieri’ di Reggio Calabria Via Del Torrione n°95, 89125 Reggio Calabria ITALIA 0039-0965-3696501 [email protected] - [email protected] www.unistrada.it

Novità. LEZING Wonen in Romeinse insulae. De hoogbouw van Rome en Ostia WOENSDAG 4 FEBRUARI NIEUWS VAN DANTE ALIGHIERI NIJMEGEN JANUARI 2015

Recommend Documents