Novità NIEUWS VAN DANTE NIJMEGEN OKTOBER 2014

Novità NIEUWS VAN DANTE NIJMEGEN • OKTOBER 2014

Lezing «Il Fascismo» Italia e la Grande Guerra Boeken met Rob Kamp Siciliaanse huizen voor 1 euro Sleutels tot Rome

Dante Alighieri Nijmegen

NOVITÀ • Nieuws van Dante Nijmegen • OKTOBER 2014 • Pagina 2

Lezing in het Italiaans Woensdag 15 oktober, 19.45 uur

Il Fascismo (Het Fascisme) door GIULIA CARTINI

In questo secondo incontro sull’Italia durante il Fascismo vengono analizzati altri aspetti della storia politica e sociale e della vita culturale di quel periodo. L’adesione (o non adesione) del popolo italiano al Fascismo continua ad essere al centro di ricerche, discussioni, polemiche. C’era accettazione e persino consenso, oppure una sottomissione forzata? Utilizzando documenti visivi e scritti dell’epoca viene presentata l’alternanza fra repressione e persuasione con cui il regime, nelle scuole, nei luoghi di lavoro, nelle piazze, manteneva il proprio potere e alcune testimonianze sui modi con cui gli Italiani esprimevano il proprio dissenso o consenso.

Giulia Cartini M.A. Res. studeerde European Social History en is docent bij het Istituto Italiano di Cultura. Zij is bovendien verbonden aan de Hogeschool van Utrecht. Giulia Cartini is een ervaren docent die rustig Italiaans spreekt en desgewenst in het Nederlands onduidelijkheden toelicht. INFO De lezing vindt plaats op woensdag 15 oktober om 19.45 uur in het Logegebouw (voorheen het Steiger-theater). Het adres is Fortstraat 7, 6523 DG Nijmegen. De lezing is in het Italiaans, maar zo nodig of op verzoek worden zaken verduidelijkt in het Nederlands.

www.dantenijmegen.nl • [email protected]


Agenda

Tentoonstellingen en lezingen, concerten en evenementen AMSTERDAM Duo Alterno in concert Muziek en teksten geïnspireerd op de Eerste Wereldoorlog Vrijdag 3 oktober 2014 Istituto di Cultura Amsterdam www.iicamsterdam.esteri.it AMSTERDAM L’Italiano nel pallone: il calcio e l’Italia, un amore lungo un secolo Lezing in ‘t Italiaans door Carlo Giordano Woensdag 29 oktober 2014 Dante Alighieri Amsterdam www.danteamsterdam.nl AMSTERDAM La grande bellezza: Italiaanse kunstenaars in Nederland Tot 2 november 2014 CBK Amsterdam www.cbkamsterdam.nl BRUSSEL, BELGIË Schilderijen uit Siena Tot 18 januari 2015 Bozar, Paleis voor Schone Kunsten www.bozar.com

BRUSSEL, BELGIË Onsterfelijke prinsen. Pracht en praal van de Etruskische adel in Vulci Van 8 oktober 2014 tot 11 januari 2015 KMKG Brussel www.kmkg-mrah.be AUGUSTUSJAAR In verschillende lanten zijn tentoonstellingen te zien over keizer Augustus die op 23 september 2000 jaar geleden is geboren. O.a. in Rome, Scuderie del Quirinale, van 18 oktober 2014 tot 9 februari 2015. www.scuderiequirinale.it

ONTVANGST NOVITÀ Het blijkt dat niet iedereen de Novità ontvangt. Als u zelf de Novità niet ontvangt of iemand kent die de Novità niet ontvangt, laat het ons dan a.u.b. weten. Stuur een e-mail met het correcte e-mailadres naar: [email protected]. Bij voorbaat dank!



Italië en de Grote Oorlog

Italia & la Grande Guerra door ROB KAMP

In Engeland en Belgie zijn grote internationale vieringen geweest ter herinnering aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Hier in Nederland is nauwelijks opgemerkt dat Paus Franciscus een bezoek heeft gebracht aan de begraafplaats van Redipuglia in Gorizia waar 100 duizend Italiaanse slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog liggen in nabijheid van een groot Oostenrijks- Hongaars kerkhof.

Wat weten wij van Italie in de Eerste Wereldoorlog? TRIPLE ALLIANTIE Italië hoefde helemaal niet deel te nemen aan de Eerste Wereldoorlog. Zij had nog altijd een verbond met Oostenrijk en Duitsland in de Triple Alliantie van 1882. De oorlogsverklaring van Oostenrijk aan

Servie na de moord op Kroonprins Franz Ferdinand, zonder Italië daarin te kennen, betekende het ontbinden van de regels van het verdrag. Italië wilde neutraal blijven en premier Giolitti en de kamer waren het daar in meerderheid mee eens. Italië was te kwetsbaar om een nieuw conflict aan te gaan na de invasie in Libië in 1911. Door onderhandelingen met beide andere bondgenoten kon zij buiten de oorlog blijven. VERDRAG VAN LONDEN Na de verkiezingen in 1914 werd Salandra premier en hij onderhandelde met zijn minister van Buitenlandse Zaken Sidney Sonnino, in het geheim, met zowel Frankrijk en Engeland als met Oostenrijk en Duitsland om te kijken wat Italië voor zichzelf uit de oorlog kon slepen. De Engelsen waren het scheutigst en op 26 april 1915 werd het Verdrag van Londen getekend waarbij aan Italië de volgende gebieden werden toegezegd: Zuid-Tirol, Trentino, Istrië, Triëst en een deel van Dalmatië. Toen het verdrag bekend werd stonden 300 parlementariers op en steunden



Van de trappen van het Capitool verklaarde Salandra de doelen die Italië zich stelde. Alleen door het oplossen van de interne conflicten kon de natie, in een geweldige morele eenheid, de kracht vinden om te winnen en het werk van het Risorgimento te voltooien.

Giolitti en de neutralen. Salandra zag dat hij geen meerderheid kon krijgen en trad af. Giolitti werd nu gevraagd een nieuwe regering te vormen maar hij bevond zich in een uiterst moeilijke positie. Hij kon het Vedrag van Londen niet zomaar herroepen en de Engelsen en Fransen in de kou laten staan en de Triple Alliantie was ook geen werkbare oplossing meer. De aanhangers voor de oorlog gingen de straat op. Zij werden gesteund door Nationalisten, Futuristen, vakbonden en afvallige socialisten (waaronder Benito Mussolini), die hadden besloten dat de manier om een revolutie op gang te brengen was een chaos creëren temidden van een groot conflict. De protesten waren vooral gericht op premier Giolitti, de neutralen, het parlement en het politieke systeem dat de hoop van het Risorgimento zou hebben bedrogen. De voorstanders voor de oorlog zagen Giolitti en de zijnen als verraders, die volgens Gabriele D’Annuzio het beste gedood konden worden.

CAPORETTO Er waren twee fronten. Het westelijk front in het gebied boven Trento, maar dat was onbegaanbaar en te goed verdedigd om een offensief toe te staan. Men concentreerde zich daarom op het gebied in de vallei van de Isonzo. De opperbevelhebber was generaal Luigi Cadorno. De vallei liep zo’n 20 km langs de Isonzo en lag boven de kleine stad Caporetto, dat nu in Slovenië ligt en Kobarid heet. Caporetto past in het lijstje van smadelijke Italiaanse nederlagen. Bij deze veldslag kwamen 10 duizend mannen om en raakten er 30 duizend gewond. Van het leger dat hier was samengekomen werden uiteindelijk 100 duizend mannen gedood of gewond. Caporetto staat ook voor de disintegratie van het Italiaanse leger, de lage moraal en gebrek aan inzicht van de legerleiding. Cadorno dacht dat het aanvalseizoen voorbij was en ging 3 weken op vakantie terwijl zijn plaatsvervanger Generaal Cappello ernstig ziek was. Deze had een jaar eerder Gorizia nog veroverd

OORLOGSVERKLARING In deze onrustige periode werd Salandra opnieuw premier en moest Giolitti het veld ruimen. De plannen werden aangenomen met 407 stemmen voor en 74 tegen (de socialistische partij). Op 24 mei verklaarde Italië Oostenrijk de oorlog.



en was gericht op aanvallen om in een goed blaadje te komen voor de opvolging van Cadorno. De eerste tekenen van een aanval waren op 24 oktober 1917 met artelleriebeschietingen begeleid door gas- en mortieraanvallen. De Oostenrijkers, die aanvankelijk tamelijk zwak waren, hadden versterking gekregen van Duitse troepen.

Zij braken gemakkelijk door de linies en omsingelden hele divisies. Op de eerste dag werden 15 duizend soldaten gevangen genomen. BADOGLIO Een jonge Duitse officier Erwin Rommel (de stafchef onder Hitler in de Tweede Wereldoorlog) vertelde over de Salerno Brigade waarvan de soldaten de wapens neergooiden en ‘Leve Duitsland’ riepen. De 27ste brigade had het naar behoren gedaan maar de commandant Pietro Badoglio (die Italië overgaf aan de geallieerden in 1943) kreeg veel kritiek. Er was een rapport van 13 pagina’s over hem opgesteld. In het officiële rapport is hiervan niets terug te vinden.

duizend gedood, raakten 30 duizend gewond, werden er 300 duizend gevangen genomen en verdwenen er 400 duizend onder meer door te deserteren. MALAPARTE Onder de soldaten bevond zich de schrijver Curzio Malaparte (pseudoniem van Kurt Erich Suckert), die uit de eerste hand de ontbinding van het leger zag. In plaats van dit toe te kennen aan de revolutie van de tegendraadse boerenmassa, zoekend naar gerechtigheid en wraak, zag hij het als gevolg van het natuurlijk fatalisme van een volk dat door de staat achtergelaten was. Een staat die er niet in geslaagd was hen te laten begrijpen waarom ze uit het rustige buitenleven in de familie waren weggerukt om zulke onmenselijke condities te ondergaan. MORAAL Er waren 2,5 miljoen mannen aan het gehele front en hun moraal en dat van de gewone bevolking werd steed lager. Aan het einde van 1918 waren er 5,5 miljoen mannen opgeroepen waarvan er slechts 8 duizend vrijwilleger waren. In de loop van de oorlog verschenen er 400 duizend officieren voor het militair gerecht. Een kwart daarvan werd veroordeeld, waarvan 4028 tot de doodstraf. Hiervan werden er

Van de 1 miljoen manschappen die bij Caporetto gelegerd waren, werden er 10



DIAZ Het leger moest uit een diep dal kruipen en deed dat met een nieuwe opperbevelhebber Generaal Diaz. Hij was veel voorzichtiger dan zijn voorgangers en had een andere tactiek. Hij zette de troepen niet in bij onnodige schermutselingen. Hij richtte zich meer op verdediging. In 1918 sneuvelden 143 duizend soldaten tegen 520 duizend een jaar eerder. 750 voltrokken. Maar ook zonder uitspraak werd de doodstraf voltrokken. Benito Mussolini vocht ook bij de Isonzo, als bersagliere. Hij werd bevorderd tot korporaal (net als Hitler), raakte gewond door de ontploffing van een granaatwerper in 1917 en richtte zich daarna op zijn tijdschrift Popolo d’Italia. ORLANDO Na het debacle van Caporetto kwam er een nieuwe premier, Orlando. Hij vroeg om eenheid, maar die was moeilijk te vinden. In het parlament had Giolitti 100 leden meegekregen voor de Parlementaire Unie. De aanhangers van de oorlog vormden ook een Parlementaire unie maar met 150 leden en 90 senatoren. Zij vormden een Fascio voor de Nationale Verdediging en dwongen de regering meer censuur en strengere maatregelen tegen Giolitti’s Unionisten te gebruiken. Overal in het land kwamen nu weerstandscomitees en Fasci van nationale verdeging op. Noordoost-Italië was weer onder Oostenrijks bewind gekomen en in Venezia Giulia gingen de Oostenrijkers net zo bruut tekeer als vroeger. Door rationering van voedsel wordt het aantal doden daar op 30 duizend geschat.

Tegen het einde van 1918 begon het Oostenrijks-Hongaarse rijk in te storten en hadden de Duitsers al hun troepen nodig aan het westerse front. De premier drong er bij generaal Diaz op aan, nu er een betere kans was, een aanval te doen op de Oostenrijkse troepen bij de Piave. Bij een overwinning zouden de perspectieven ook beter zijn bij een latere Vredesconferentie later. PIAVE De Engelsen en Fransen wilden ook een doorbraak en begin oktober begon de aanval op de Monte Grappa en over de Piave. Er was tegenstand maar op 30 oktober veroverden de Italiaanse troepen Vittorio Veneto. Het Oostenrijkse leger werd in tweeën gesplitst. Trento viel op 3 november en tegelijk kwamen er in Triëst troepen aan land. De Oostenrijkers tekenden de wapenstilstand en op 4 november was de oorlog voorbij. Duitsland kon niets anders doen dan zich overgeven. In Rome werd twee weken later de overwinnig gevierd, die volgens premiuer Salandra de som was van de patriottische geest van veel generaties mannen,die gestreden hadden voor het welzijn en glorie van het vader-



land en als ze zich zo bleven gedragen kon het vaderland er beter en eervoller van worden. VERSAILLES Op de vredesconferentie in Versailles 1919 werd de uitkomst van de oorlog beslist. De Amerikaanse President Woodward Wilson, de Engelse premier Lloyd George en de Franse President Clemenceau vonden Italie maar een soort parvenu en geen volwaardig lid van de club van Grote Machten. In eigen land vonden de oorlogsaanhangers dat zij de slag bij Vittorio Veneto op eigen kracht hadden gewonnen en dus overwinnaars waren en daarom recht hadden op de gebieden die in het Verdag van London waren toegezegd. De Italiaanse onderhandelaars hadden het erg moeilijk omdat thuis het klimaat was opgejut door D’Annuzio en zijn medestanders. De publieke opinie vond dat de onderhandelaars niet thuis konden komen zonder de toegezegde gebieden en zij wilden er ook nog de stad Fiume bij aan de Kroatische kust ijhebben. Hiermee lijken zij hun hand te hebben overspeeld. Bij het Verdrag van Londen is uitgegaan van realpolitik om Italië’s veiligheid in de Adriatische zee te

waarborgen. Met Fiume zou het principe van Nationaliteit er in sluipen en het was helemaal niet zeker dat de inwoners, waarvan het arbeidersgedeelte Kroatisch was, daarmee zouden instemmen. Bij de Vrede van Versailles werd bepaald dat de Italiaanse grenzen op basis van nationaliteitsverhouding zouden worden hersteld. Op de vredesconferentie speelde Italië een geringe rol. Het had zich bij de geallieerden gevoegd omdat Engeland en Frankrijk gebieden in OostenrijkHongarije had toegezegd. In Versailles ontstond onenigheid over de omvang van de belofte en de wens om ook Fiume erbij te krijgen. Toen dat niet doorging verliet Premier Orlando de vredesconferentie. Uiteindelijk kreeg Italie alleen Zuid-Tirol en bleven de Italianen met verbittering terugdenken aan Versailles. Uiteindelijk veroverde D’Annunzio Fiume met een privélegertje in 1919. Bron: Christopher Duggan: Force of Destiny. History of Italy since 1796. Literatuur in het Nederlands: Mark Thompson: De witte oorlog; 1915-1919. Alleen tweedehands verkrijgbaar.


   

Les in pittoresk plaatsje aan de Middellandse Zee Persoonlijke aandacht en benadering Enthousiaste native-speaker docenten Optimale combinatie van studie en vakantie

Deze praktische cursus Italiaans vindt plaats aan de Ligurische kust in het pittoreske plaatsje Bogliasco; dit ligt 12 km ten oosten van Genova. De cursus is bestemd voor degenen die hun kennis van het Italiaans in de praktijk willen toepassen en tevens willen genieten van het prachtige Ligurië. De lessen worden gegeven door ervaren gediplomeerde Italiaanse docenten. U kunt zich inschrijven voor privé lessen (1 of 2 cursisten) of groepslessen (als u minimaal 3 medecursisten meeneemt). U bepaalt zelf de periode en de duur van de cursus, alsmede het aantal lesuren dat u wenst te volgen. De nadruk ligt op de conversatie. Een deel van de lestijd zal onder begeleiding in het dorp zelf worden doorgebracht. Naast de taal komen uiteraard ook de culturele aspecten van het Italiaanse leven bij de cursus aan bod. De volgende cursussen worden gegeven: beginner, gevorderd en vergevorderd. De lessen worden gegeven van maandag t/m vrijdag en kunnen in elke gewenste week starten. De combinatie studie/vakantie staat bij deze cursus centraal. De cursus is zodanig opgezet dat u voldoende vrije tijd heeft voor toeristische activiteiten in Bogliasco en omgeving. Voor de accommodatie zijn er de volgende mogelijkheden: appartement, agriturismo, camping (met stacaravans) of hotel. Voor info: Nicoletta Cuneo - vertaalster & docente Italiaans www.italianoinpratica.com Tel: 033 – 494 38 79; Mob: 06 – 29 01 65 01 e-mail: [email protected]


Boekennieuws & nieuwe boeken

Libri per la stagione door ROB KAMP

GIORGIO FONTANA De Premio Campiello 2014 is dit jaar gewonnen door Giorgio Fontana met Morte di un uomo felice (Sellerio Editore). Milaan zomer 1981, de donkerste periode van het terrorisme in Italie. Nog geen 40 is Giacomo Colnaghi, een advocaat in de frontlinie. Hij leidt een groepje onder- zoekers dat een nieuwe gewapende bende op het spoor is. De bende heeft eerder een DC-politicus (Democrazia Christiana) vermoord. Twijfel en onrust zijn steeds aan de zijde van Colnaghi. Hij is katholiek van een zwaar op de hand zijnde soort. Ondanks zijn eenvoudige afkomst is hij ervan overtuigd dat zijn persoonlijke succes het bewijs is van het leven in een open maatschappij. Colnaghi is getrouwd en heeft twee kinderen, maar hij is een afstandelijke vader. Hij heeft twee vaste vrienden met wie hij veel samen doet (praten, eten,

voetbal, etc.). De onrust omhult ook de herinnering aan zijn vader Ernesto, die al jong tijdens een actie van Partizanen is omgekomen. De conformistische katholieke familie kon deze vader niet vergeven dat hij gerebelleerd had tegen de orde. Colnaghi heeft altijd zijn heroïsche geschiedenis nagevolgd om deze enige persoon die hij echt liefgehad heeft te kennen en vast te houden zonder dat hij hem kende. Het proces waarmee hij bezig is verloopt goed. Maar in zijn geweten gaat hij nog verder om de diepere oorzaken,de oorsprong te vinden van de wonden die het land overspoelen. PAUL GINSBORG De winnaar van de 3de prijs van de Premio Strega heeft de Premio Viareggio 2014 gewonnen. De in Florence werkende Engelse historicus Paul Ginsborg is bekend van een geschiedenis van Italië in twee delen en een boek over Berlusconi.



SILVIA AVALLONE Na het succes van Staal heeft Silvia Avallone een nieuw boek gepubliceerd: Marina Bellezza, waarin ook deze keer de keerzijde van de Italiaanse maatschappij wordt beschreven. Het boek is gesitueerd in de streek rond Biella (Noord-Italië) waar door de crisis het ene na het andere dorp wegkwijnt. (Biella is een textiel- en wolcentrum.) De hoofdpersonen in dit boek zijn twee jongeren, Marina Bellezza en Andrea Caucino. Zij hebben samen op school gezeten, waren smoorverliefd en vinden elkaar nu weer terug. Nog steeds is er die onverklaarbare maar onbedwingbare aantrekkingskracht, zelfs nu hun persoonlijkheden, dromen en idealen nog verder uit elkaar zijn gegroeid. De mooie en getalenteerde Marina droomt van een internationale zangcarriere. Maar daarvoor moet ze eerst succes behalen bij talentenshows en op lokale TV-stations. Muziek en TV is het enige waarin ze gelooft maar ze heeft geen idee hoe de wereld er uit zag in de tijd vóór Berlusconi en de sms. Ze hunkert naar snelle roem, glamour en rijkdom. Andrea is vastgelopen in zijn studie filosofie en werkt nu parttime in een dorpsbibliotheek. Hij koestert een heel andere toekomstdroom. In de voetsporen van zijn grootvader wil hij koeien gaan fokken en de originele Maccagno-kaas

maken om zo iets waardevols van zijn geboortestreek te laten herleven en te behouden. Een bestaan op te bouwen zonder zijn ziel te verkopen of zijn vrijheid op te geven. In het boek geeft Avvelone een ontluisterend beeld van de ooit zo warme en beschermde famiglia. Een gezin bijeenhouden is een onmogelijke opgave, zegt Andrea’s moeder. De crisis is niet alleen economisch maar ook moreel van aard. Het onbtbreekt deze verloren generatie aan ouders en rolmodellen. Marina jaagt net als haar gokkende vader op snel geld en roem. Andrea’s oudere broer Ermanno was altijd zijn ouders lieveling; hij heeft gestudeerd in Cambridge en is geëmi- greerd en werkt bij de NASA. Als Andrea bij zijn broer in Arizona op bezoek gaat is hij ernorm teleurgesteld. Het Amerikaanse leven van Ermanno hoorde zich niet hier af te spelen, in zo’n bescheiden straat, in zo’n periferie, in de laatste straten van de wijk achter de campus. (Overgenomen uit Trouw, recensie van Ronald de Rooy) Silvia Avallone: Marina Bellezza, € 19,90 (Ebook € 14,99) CURZIO MALAPARTE Malaparte vertrekt eind 1947 naar Parijs; Italië is hem te heet onder de voeten geworden. Weliswaar is hij zonder kleerscheuren door de naoorlogse zuiveringen gekomen maar na een reeks aanvallen van rechts en links voelt hij zich



bedreigd door het fascisme en antifascisme. In Parijs waar hij heen gaat is de anti-Italiaanse stemming op haar hoogtepunt en door de Parijse intelligentsia wordt hij met een scheef oog begekeken. Hij is zich zeer bewust van zijn vreemdelingenstatus en geholpen door de geografische afstand blikt Malaparte terug op zijn leven en zijn complexe rol in de Tweede Wereldoorlog. Een schitterende sentimental journey,die omslaat in een nachtmerrie en indringend laat zien wat Malaparte was vervreemd van alles en iedereen maar volstrekt geniaal (Jos van Casteren) Curzio Malaparte: Dagboek van een vreemdeling in Parijs, € 29,95 GIUSEPPE CATOZELLA Samia zit hardlopen in het bloed.Ze traint ‘s nachts in een versleten stadion en wordt geselecteerd voor de Olympische Spelen van Peking in 2008. Ze wint niet maar denkt dat een volgende keer wel te doen. Ze komt uit Somalie maar daar is alles nu veranderd. Ze moet rennen in een Burka, haar vader wordt vermoord en haar geliefde lid van een terroristische organisatie. Zij vlucht en richt zich op haar doel; een olympische verwinnning. Roberto Savino vindt dat wij dit moeten lezen. Winnaar van de Premio Strega Giovani 2013.

ALESSANDRO BARICCO Selectie uit Barrico's columns voor La Repubblica over voor hem bijzondere boeken,die hij vanaf 2006 heeft gelezen. Fictie en non-fictie, high en low art. Als we vertellen over de dingen waarvan we houden openbaren we iets van datgene waaraan we waarde hechten in het leven. Een glimp van ons idee van de wereld. Alessandro Baricco: Een bepaald idee van de wereld, € 18,90 (Ebook € 14,99) MICHELE SERRA Eerste Nederlandse vertaling van een zeer bekende auteur van verhalenbundels en columns voor La Repubblica en L'Espresso. Deze roman gaat over een vader die probeert de generatie van zijn puberzoon te begrijpen. Michele Serra: Wacht op mij, € 17,50 (Ebook € 11,99) VALERIO MASSIMO MANFREDI In dit eerste deel van een historische roman over Odysseus volgen we hem van zijn jeugd tot de tragische val van Troje. Manfredi schreef eerder een meerdelige biografie over Alexander de Grote. Valerio Massimo Manfredi: Mijn naam is niemand. De eed van Odysseus, € 22,50 (Ebook € 13,99)

Giuseppe Catozella: De geur van vrijheid, € 19,95 (Ebook € 15,99)



Cinema

Filmnieuws, premières

PIER PAOLO PASOLINI Op het Filmfestival van Venetië ging de film Pasolini in première van de regisseur Abel Ferrara, een reconstructie van de laatste dag van Pasolini. De hoofdrol in de film wordt gespeeld door Willem Dafoe. «Een traditionele biopic heeft de immer grillige maker van King of New York, Bad Lieutenant en The Funeral gelukkig niet in de zin, wel een impressionistische evocatie van de laatste dagen van de homoseksuele, marxistische Italiaanse dichter, schrijver, filmmaker en all round provocateur voor die in november 1975 in dubieuze omstandigheden werd vermoord, wellicht na een fout gelopen date met een jonge scharrel.

tot een wirwar van (zinne)prikkelende ideeën, waarbij Ferrara amper tijd verliest aan uitleg en gemoraliseer.» (focus.knack.be) IL CONFORMISTA De digitaal gerestaureerde klassieker Il coformista (1970) van de regisseur Benardo Bertolucci, naar de gelijknamige roman van Alberto Moravia (1951) is vanaf 2 oktober te zien in de landelijke filmtheaters. SOPHIA LOREN Ieri, oggi, domani. Mijn leven is de titel van de autobiografie van Sophia Loren. € 19,95

In korte vignettes, met talloze superposities, een bruingeel kleurenpallet en fraaie klassieke muziek, weet Ferrara niet alleen Pasolini's privéleven weer te geven, hoe hij interviews geeft, zijn moeder en zus bezoekt, zijn schandaalfilm Salo, of de 120 Dagen van Sodom bevlogen verdedigt en zich ‘s nachts welwillend op de Romeinse fast lane begeeft. Je krijgt ook te zien hoe hoge en lage kunst, realisme en fantasie, intellectuele aspiraties en working class gevoeligheden versmelten


    

Gezellige, comfortabele appartementen voor 2-5 pers. Keuze uit een appartement aan zee, in de heuvels of in hartje Toscane Prachtige ligging in authentieke en sfeervolle plaatsen Het hele jaar door heerlijk om te verblijven Ideaal voor vakantie aan het strand, in de Mediterrane natuur (Cinque Terre, Monte Portofino) of als uitvalsbasis voor steden zoals Genova, Firenze, Siena en Lucca.

Appartement in Bogliasco, in Ligurië, aan zee, gelegen in groene wijk van authentiek en sfeervol dorp. Tuin en terras op het zuiden met prachtig uitzicht over de golf van Genova en privé (rots)strand. Het grote (70 m2, 2-5 pers.), comfortabele, moderne appartement bestaat uit: hal, woonkamer, keuken, badkamer, grote slaapkamer met tweepersoonsbed, tweede slaapkamer met stapelbed, voorraadkast en balkon. Zandstrandjes, dorpsplein, winkels, restaurants en openbaar vervoer op loopafstand. Appartement in Megli, in Ligurië, in de heuvels. Door de zeer rustige ligging is het appartement ideaal voor wie van rust en natuur houdt. Het appartement bevindt zich op de bovenste verdieping van een vrijstaande villa in Megli, op circa 4 km afstand van het centrum van Recco, dat aan zee ligt. Het is ingericht voor 2-4 personen en bestaat uit: woonkamer (met slaapbank), kookhoek, voorraadkast, slaapkamer met tweepersoonsbed, badkamer en grote tuin (ca. 150 m2) met prachtig uitzicht over de golf van Genova. Appartement in Montecatini Terme, in Toscane, in rustige en groene wijk met twee balkons op het zuiden en uitzicht op gemeenschappelijke tuin. Dit grote en comfortabele appartement (115 m2) is ingericht voor 2-5 personen en bestaat uit: ruime woonkamer, eetkamer, twee slaapkamers, twee badkamers, kleedkamer met veel kastruimte, keuken, bijkeuken en balkons. Er zijn twee parkeerplaatsen (één overdekt). Supermarkt en openbaar vervoer op loopafstand.

Voor informatie en boeking: Nicoletta Cuneo www.italianoinpratica.com Tel. 033 – 494 38 79; Mob. 06 – 29 01 65 01; e-mail: [email protected];


Verplicht verbouwen, pas dan krijg je de borgsom terug

Mondiale stormloop op Siciliaanse huizen voor 1 euro door PAULINE VALKENET. Trouw, 10-9-2014 ‘Dit is huis nummer acht. We mogen hier niet naar binnen omdat we door de vloeren zouden kunnen zakken.’ Marie Wester, een beheerste Zweedse die op Sicilië een makelaarskantoor heeft, houdt de catalogus omhoog met foto’s van de drie ruimtes in het huisje. Om haar heen staan twintig Europeanen het pand aandachtig te bekijken. Dan loopt de groep verder, over de grijze keien van dit middeleeuwse dorpje. Op naar de volgende stenen bouwval. De lucht is diepblauw. De uitzichten over het glooiende, stro-gele platteland zijn spectaculair en de buitenlandse koopjesjagers zijn vrolijk. Uit heel Europa zijn ze naar het Siciliaanse Gangi - waar zevenduizend mensen wonen - gekomen, omdat hier ruim twintig huizen voor de uitzonderlijk lage prijs van één euro te koop staan. De Française Maud Luzac (37) woont in Londen en toen ze een week geleden over deze kijkdag las, boekte ze nog dezelfde dag een vlucht naar Palermo. ‘Als ik hier een huis voor 1 euro koop, hoef ik geen hypotheek te nemen, en kan ik in de komende jaren steeds wat geld sparen en dat beetje bij beetje in de renovatie

stoppen.’ Maud - spierwitte benen onder een knalroze truitje en een minuscuul rokje - droomt van lange vakanties op Sicilië en wil hier misschien wel wonen als ze met pensioen is. ‘Ik zie mezelf dan in een rustig dorp als dit.’



Voor het gemeentehuis staat wethouder Giuseppe Pane te stralen in het zonnetje. Hij is blij met de opkomst op deze eerste kijkdag. Pane: ‘Al die verlaten huizen, het ziet er niet uit. Bovendien kan er regenwater door de kapotte daken naar binnen komen en dreigt instortingsgevaar. We willen dat al die huizen worden opgeknapt, zodat dit oude deel van het dorp er beter uitziet.’ Ook niet onbelangrijk: de plaatselijke economie krijgt een oppepper. Pane: ‘Het levert werk voor onze bouwvakkers op. En de nieuwe huiseigenaren zullen onze lokale etenswaren kopen. We maken hier heerlijke kazen, worsten en brood.’ De huidige huiseigenaren zijn vertrokken uit Gangi of in de nieuwbouw gaan wonen. Ze hebben geen geld of zin om hun vervallen panden op te knappen. Maar ze moeten wel onroerendgoed-belasting betalen. Het was daarom niet moeilijk om hen over te halen hun huizen voor een symbolisch bedrag van de hand te doen. Het opvallende initiatief, waar het gemeentebestuur vijf jaar geleden mee is gekomen, slaat eindelijk aan. De afgelopen jaren werden de 1-euro-huizen nauwelijks gepromoot en zijn er nog geen tien verkocht, voornamelijk aan Sicilianen. Nu er een Engelssprekende makelaar in de arm is genomen die via internet de hele wereld bereikt, loopt het storm. Deze maand zijn er nog vier kijkdagen. Er hebben zich tientallen potentiële kopers uit Europa, de Verenigde Staten, Brazilië en Indonesië aangemeld. ‘We verwachten dat alle huizen in oktober zijn verkocht’, zegt de wethouder.

Tijdens de lunch vertelt Maud Luzac dat ze heeft gezien dat in dit oude gedeelte van Gangi - zoals in zoveel middeleeuwse binnensteden in Italië het geval is - maar weinig huizen een ruim balkon of dakterras hebben. Een domper, want op zo'n zonnig eiland wil ze wel buiten kunnen zitten. Ze wil er nog niet aan dat ze voor niets naar Gangi is gereisd. "Misschien zit er wel iets geschikts tussen de huizen die we vanmiddag zien." 5000+35.000 Het idee om huizen voor 1 euro te verkopen is niet helemaal nieuw. Eerder al kwam de burgemeester van het Siciliaanse Salemi ermee, maar hij bracht het niet in praktijk. In Carrega Ligure, in de hoge heuvels van Piemonte, proberen ze met 1-euro-huizen de leegloop van het dorp tegen te gaan. In Gangi zijn de oude huizen gemiddeld vijfenzestig vierkante meter groot. Naast die ene euro is een koper ongeveer 5000 euro kwijt aan de belastingdienst, het kadaster en de notaris. De verbouwing kost zo'n 35.000 euro. De gemeente eist een borgsom van 5000 euro, die wordt terugbetaald als het pand binnen drie jaar is opgeknapt. Dat zorgt voor gefrons bij de deelnemers aan de kijkdag. Een Belgische klaagt dat ze ver weg woont, geen Italiaans spreekt en niet goed kan inschatten hoe snel ze een huis zal kunnen verbouwen. Wethouder Pane: ‘We zijn geen politiemannen. Als we zien dat de verbouwing aardig op weg is, geven we die borgsom terug. Wat wij willen voorkomen, is dat de huizen zo vervallen blijven als ze nu zijn.’



Agenda

Dante Nijmegen Programma seizoen 2014-2015 WOENSDAG 10 SEPTEMBER 2014 Lezing door Maria Elena Verbruggen-Fauci: Van de Arabieren tot de Spanjaarden op Sicilië DINSDAG 16, 23 & 30 SEPTEMBER 2014 Cursus in het Italiaans door Giulia Cartini: Storia d’Italia: Umanesimo e Rinascimento (Geschiedenis van Italië: humanisme en renaissance)

WOENSDAG 11 MAART 2015 Film in samenwerking met Lux Nijmegen WOENSDAG 15 APRIL 2015 Lezing door Stefano Gianni: De Venetiaanse schilders in de Renaissance WOENSDAG 20 MEI 2015 Serata di fine stagione. Foto- en beeldshow door Guus Reinartz over een nader te bepalen streek van Italië

WOENSDAG 15 OKTOBER 2014 Lezing in het Italiaans door Giulia Cartini: Il fascismo (Het fascisme) WOENSDAG 12 NOVEMBER 2014 Lezing in het Italiaans door Luca Coppola: Roma, architettura moderna (Moderne architectuur in Rome) WOENSDAG 10 DECEMBER 2014 Film in samenwerking met Lux Nijmegen WOENSDAG 7 JANUARI 2015 Nieuwjaarsbijeenkomst en wijnproeverij WOENSDAG 4 FEBRUARI 2015 Lezing door dr. Saskia Stevens: Wonen in de Romeinse insulae – de hoogbouw van Rome en Ostia



Agenda

Alliance Française Nijmegen Programma seizoen 2014-2015 DONDERDAG 9 OKTOBER 2014 De Muse, Malden, 20.00 uur Tracy van Poppel en Lisette Steentjes, « Invitation au voyage »

DONDERDAG 5 MAART 2015 Café Zaal Groenewoud, 20.00 uur Christian Furia, « Onderwerp nog niet vastgesteld »

DINSDAG 4 NOVEMBER 2014 De Muse, Malden, 20.00 uur Jacono, « Marseille et ses musiques »

WOENSDAG 25 MAART 2015 Lux Nijmegen, 19.30 uur Recente Franse film

DINSDAG 9 DECEMBER 2014 Lux Nijmegen, 20.30 uur Toneelstuk « De liefde voorbij »

APRIL 2015 De Muse, Malden, 20.00 uur « Café chantant »

MAANDAG 15 DECEMBER 2014 Kandinsky College, 19.30 uur «Soirée Spectacle», voor en door cursisten

ZONDAG 17 MEI 2015 Marishuis, 12.00 uur Mas d’Intras, « Vin ardéchois et dégustation », met déjeuner/pique-nique

DONDERDAG 15 JANUARI 2015 Café Zaal Groenewoud, 20.00 uur Françoise Haeck, « Le Mali, la crise et ses conséquences » DINSDAG 3 & DONDERDAG 12 FEBRUARI 2015 Café Zaal Groenewoud, 20.00 uur Daan van Speijbroeck, « Glas in lood in Frankrijk »



Agenda

Dante Kleve

MULTIMEDIA-VORTRAG MIT FRAU PROF. DR. SABINE SONNTAG, HANNOVER Dante und die Musik – So dass ich trunken ward von seinem süßen Klang Das Personal in Dantes Divina commedia ist auch das Personal eines jeden einschlägigen Opernführers, denn zahllos sind die Werke über Semiramis, Kleopatra, Dido, Achilles, Helena und Paris – hier schöpfen Rossini, Händel und Offenbach aus den gleichen Quellen wie Dante. Aber es gibt auch eine Gruppe von Werken der Musikliteratur, die sich ganz speziell auf

Dante als literarische Vorlage bezieht. Über solche Kompositionen von Puccini, Donizetti, Tschaikowsky, Zandonai, Rachmaninoff und Liszt berichtet der Vortrag. Gianni Schicchi von Puccini, die selten gespielte Oper Pia de Tolomei von Donizetti, Liszts Dante-Sinfonie und die vielen Vertonungen der Liebesgeschichte von Francesca da Rimini und Paolo stehen dabei im Zentrum. Freitag, 24. Oktober 2014, um 19.30 im Kolpinghaus Kleve



Keys to Rome / Sleutels tot Rome

Het Romeinse Rijk ontsloten ALLARD PIERSON MUSEUM, Amsterdam

Hoe Romeins was het Romeinse Rijk eigenlijk? Op deze vraag probeert de nieuwe tentoonstelling Keys to Rome een antwoord te geven. De tentoonstelling laat je kennismaken met de omvang en de diversiteit van het Romeinse Rijk. Van Egypte tot aan de Rijn in Nederland zijn Romeinse invloeden terug te vinden. Nieuwe inzichten tonen aan dat de Romeinen ook inheemse gebruiken mee terug naar Rome namen. Aan de hand van voorwerpen uit het Middellandse Zeegebied, Egypte en de Lage Landen zie je voorbeelden van de wisselwerking tussen deze drie regio’s. Keys to Rome is een internationale tentoonstelling die is ontwikkeld in samenwerking met het Museum of Sarajevo, het Museo dei Fori Imperiali nei Meracti di Traiani in Rome en het

Antiquities Museum van de Bibliotheca Alexandria in Alexandrië. Allard Pierson Museum, Amsterdam Te bezoeken tot 1 februari 2015. www.allardpiersonmuseum.nl www.keys2rome.eu

BESTUURSMEDEDELING Betaling bijdrage socio Sommige soci hebben de contributie voor het lopende jaar nog niet voldaan. Wilt u zo vriendelijk zijn om zelf te controleren of u de contributie heeft overgemaakt op bankrekeningnummer: NL39 ANBA 0568 4870 79 t.n.v. de Stichting Comitato Dante Alighieri Nijmegen. De contributie bedraagt voor soci € 25,- per jaar. Voor partners van soci geldt een gereduceerd tarief van € 15,-. Grazie mille! Henk van den Burg [email protected]


Novità NIEUWS VAN DANTE NIJMEGEN OKTOBER 2014

Recommend Documents