november 2011
Begeleiding in Beeld Nadere toelichting op de rapportages CIZ en CAK
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Inleiding Vanaf 2013 zijn gemeenten verantwoordelijk voor personen die voor het eerst of na het einde van een eerdere indicatieperiode opnieuw of voor een herindicatie een beroep doen op extramurale begeleiding. Vanaf 2014 zijn gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die begeleiding nodig hebben. Dit is één van de afspraken uit het Regeer- en Gedoogakkoord. Eerder dit jaar heeft het TransitieBureau regionale bijeenkomsten en wethoudersbijeenkomsten georganiseerd om gemeenten en aanbieders te informeren. De volgende stap is om op gemeenteniveau inzicht te krijgen over welke cliënten we het hebben, welke zorg er op dit moment geleverd wordt en wie de aanbieders zijn. Dit is nodig, zodat gemeenten de beleid- en planvorming kunnen starten. Deze beleidsinformatie wordt beschikbaar gesteld door de verschillende instanties die op dit moment deze gegevens beheren. Met deze toelichting krijgt u toegang tot de rapporten van het CIZ en het CAK. In deze toelichting staat beschreven hoe u het rapport van het CIZ en het CAK kunt benaderen en wat u kunt met deze informatie. Daartoe is eerst toegelicht hoe het proces van extramurale begeleiding er nu uit ziet, wat de kenmerken van deze rapporten zijn en wat u met deze rapporten kunt. Ten slotte is kort het vervolgproces geschetst.
De route van de cliënt in de huidige situatie bij AWBZ
De cliënt wordt gedurende het proces van zorgaanvraag, zorgafname en de inning van de eigen bijdrage opgenomen in verschillende gegevensbestanden. In het kort betekent dit dat de cliënt wordt opgenomen in bestanden van het CIZ, het zorgkantoor, de zorgaanbieder en het CAK. Het onderstaande figuur geeft dit proces schematisch weer.
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Indicatiestelling
Zorginkoop
Zorglevering
Zorgdeclaratie
CIZ
Zorgkantoor
Zorgaanbieder
CAK
Stap 1 - De individuele zorgaanvraag start met indicatiestelling bij Centrum Indicatiestelling Zorg
Stap 2 - Het zorgkantoor gaat op zoek naar een geschikte zorgaanbieder die aan de zorgvraag van de cliënt kan voldoen
Stap 4 - Het Centraal Stap 3 - De zorgaanbieder levert de met het zorgkantoor Administratie Kantoor declareert in overeenstemming bepaalde de eigen bijdrage aan de cliënt zorg aan de cliënt
Figuur 1 – De route van de cliënt langs verschillende instanties in het huidige proces bij de AWBZ
De indicatiestelling wordt in de AWBZ behandeld door het CIZ. Het CIZ bepaalt voor welke vormen van AWBZ-zorg de cliënt in aanmerking komt en legt deze vast in een indicatiebesluit. In het indicatiebesluit staat een bepaalde bandbreedte van zorg. De daadwerkelijke zorgafname kan hiervan afwijken. De zorginkoop en zorgtoewijzing wordt geregeld door het zorgkantoor. Het zorgkantoor maakt afspraken met zorgaanbieders en verwijst de cliënt door naar een passende zorg aanbieder. Het werkelijk aantal ontvangen uren zorg van de cliënt wordt vervolgens doorgegeven aan het CAK. Het CAK int de eigen bijdrage op basis van het werkelijk aantal ontvangen uren zorg. Het zorgkantoor heeft een handhavende functie om te zorgen dat zorgaanbieders tijdig de juiste informatie aanleveren zodat het CAK de juiste hoogte van de eigen bijdrage kan vaststellen. De eigen bijdrage is gebaseerd op basis van leeftijd, inkomen en gezinssamenstelling.
2 Toelichting Beleidsinformatie Extramurale Begeleiding
TransitieBureau november 2011
De kenmerken van de verschillende rapporten Doordat iedere instantie een eigen taak heeft in het proces, registreren de instanties hun gegevens voor verschillende doelen en op verschillende wijze. Dit verschil in systeemdoeleinde en wijze van registreren zorgt ervoor dat de rapporten die u ontvangt, niet dezelfde informatie weergeven. Het onderstaande figuur kan u helpen de rapporten in de juiste context te plaatsen en helpen de getallen op een goede manier te interpreteren.
Registratie
Systeemdoel
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Indicatiestelling
Zorginkoop
Zorglevering
Zorgdeclaratie
CIZ
Zorgkantoor
Zorgaanbieder
CAK
• Toegang tot AWBZ • Indicatie geeft aan in welke functie-klasse de zorgaanvrager is ingedeeld • Indicaties op basis van een bandbreedte; het werkelijk te nuttigen aantal uren hoeft niet gelijk te zijn aan het maximum in deze bandbreedte.
• Zorgkantoor koopt zorg in bij aanbieders in de regio gelet op de prijs - kwaliteit verhouding • Zorgkantoor maakt afspraken met zorgaanbieders • Heeft handhavende functie opdat zorgaanbieders gegevens correct aan CAK doorgeven
• Het aantal uren zorg in • Het CAK int de eigen overeenkomst met afspraak bijdrage gekoppeld aan CIZ zorgkantoor functie-klasse en werkelijk • Levert het aantal ontvangen ontvangen aantal uren zorg zorguren van de cliënt aan per zorgperiode (4 weken), het CAK waarbij 13 zorgperiodes één jaar vormen • Hoogte eigen bijdrage wordt gecorriceerd door leeftijd, inkomen en gezinssamenstelling
• Uiting toegewezen AWBZ zorg op basis van functieklasse • Indicatie voor mogelijk te ontvangen aantal uren is op basis van een bandbreedte • Jongeren met psychiatrische grondslag worden geregistreerd nij Bureau Jeugdzorg en niet bij CIZ
• Toewijzing budget per regio per aanbieder • Inzicht in beschikbaar budget per regio • Kennis over aantal aanbieders in de regio
• Het aantal geleverde uren zorg per cliënt wordt geregisteerd • Deze gegevens orden doorgestuurd aan het CAK; datum ontvangst is afhankelijk van registratiesnelheid van de instelling • Het aantal zorguren wordt soms in dagdelen geleerd in plaats van aantal uren
• Het CAK ontvangt gegevens van de belastingdienst, de GBA, UWV, gemeenten en de zorgaanbieders • De jeugdigen onder de 18 jaar en Pgb-houders staan niet in dit bestand
Registratieverschillen over de gehele bredte van het AZR-registratiesysteem Figuur 2 – De opname van de cliënt in verschillende rapporten in het huidige proces bij de AWBZ
Kenmerken rapportage CIZ Het CIZ indiceert de cliënten in functieklassen, waarbij cliënten maar één indicatiebesluit kunnen ontvangen. In dit indicatiebesluit kunnen zij echter wel voor meerdere grondslagen geïndiceerd zijn; in dat geval wordt één grondslag als dominante grondslag aangewezen. De cliënt verkrijgt met deze indicatie toegang tot de AWBZ. De indicatie is op basis van een bandbreedte, gebaseerd op een maximum aantal te ontvangen uren zorg. Zorgkantoren trachten de zorg zo optimaal mogelijk in te zetten, waardoor het werkelijk aantal uren ontvangen zorg van de cliënt in de regel minder is dan het maximum aantal geïndiceerde uren zorg. Jongeren en kinderen onder de 18 jaar met een psychiatrische grondslag worden niet geregistreerd bij het CIZ maar via Bureau Jeugdzorg. Het gaat hierbij om cliënten die als dominante grondslag een psychiatrische grondslag hebben. Indien van toepassing, kan de indicatie via Bureau Jeugdzorg bij bestaande cliënten worden verlengd tot een leeftijd van 23 jaar. In die gevallen zijn deze cliënten niet opgenomen in de CIZ rapportage.
3 Toelichting Beleidsinformatie Extramurale Begeleiding
TransitieBureau november 2011
Hoewel een indicatiebesluit van het CIZ toegang verleent tot AWBZ zorg, hoeft dit niet automatisch te betekenen dat de cliënt deze indicatie altijd verzilverd. Indien de cliënt geen gebruik maakt van de door het CIZ geïndiceerde zorg, blijft deze persoon echter wel in het systeem van het CIZ staan. Het CIZ hanteert bij de registratie van haar gegevens zogenaamde peildata. Het CIZ probeert op deze verschillende data de informatie zo up to date mogelijk te verwerken. Niet alle informatie is tijdig bekend bij het CIZ. Dit betekent dat informatie met terugwerkende kracht wordt bijgewerkt en zodoende steeds vollediger wordt. Informatie uit het CIZ rapport op verschillende momenten in de tijd met dezelfde peildatum kan hierdoor van elkaar verschillen. De inhoud van ‘Begeleiding in Beeld’ is privacygevoelig. Om de privacy van cliënten te waarborgen, zijn de volgende maatregelen genomen. Ten eerste wordt per cel in een tabel een minimaal aantal van vijf cliënten gepresenteerd. Bij nul tot en met vier cliënten staan kruisjes in de cellen. Als in een tabel over zorgomvang het aantal cliënten is ‘weggekruist’, dan wordt het gemiddelde aantal uren of dagdelen zorg voor die categorie niet getoond. Verder zijn alle aantallen cliënten in deze rapportage afgerond op vijftallen. Deze twee maatregelen kunnen ertoe leiden dat de optelling van het aantal cliënten in een tabel niet overeenkomt met de randtotalen van deze tabel.
Kenmerken rapportage CAK Het CAK int de eigen bijdrage van de cliënt op basis van het werkelijk aantal ontvangen uren zorg van de cliënt in de betreffende functie-klasse die bij hem/haar van toepassing is. Het werkelijk aantal uren zorg kan afwijken van het aantal geïndiceerde uren zorg. Enerzijds kan dit doordat een aantal cliënten hun zorg niet verzilveren, anderzijds kan het zijn dat er minder zorguren wordt afgenomen. Het CAK ontvangt de gegevens van de zorgaanbieders. Het CAK corrigeert de hoogte van de eigen bijdrage van de cliënt op basis van leeftijd, inkomen en gezinssamenstelling; waarbij de gezinssamenstelling doormiddel van het benoemen van de leefeenheid van de cliënt naar voren komt. Indien er meerdere personen op één woonadres zorg ontvangen, wordt dit meegenomen in de berekening van de hoogte van de eigen bijdrage. Daardoor kunt u in het rapport per leefeenheid meerdere personen zien, waarbij de eigen bijdrage wordt berekend per leefeenheid. U dient de eigen bijdrage ook te interpreteren per leefeenheid. In de CAK rapportage treft u niet alle personen aan die extramurale begeleiding ontvangen. Jongeren en kinderen onder 18 jaar worden bijvoorbeeld niet opgenomen in het rapport, omdat zij niet in aanmerking komen voor het betalen van een eigen bijdrage. De Pgb-houders worden ook niet opgenomen in het CAK rapport, omdat de bijdrage van Pgb-houders door het zorgkantoor wordt verrekend. Het CAK ontvangt informatie uit de GBA, het UWV, gemeenten, zorgaanbieders en de Belastingdienst. Indien er vertraging is bij het aanleveren vanuit deze instanties, kan informatie op een bepaald moment in de tijd nog niet alle volledige gegevens bevatten die nodig zijn voor het innen van de eigen bijdrage. Hierdoor kan het voorkomen dat bepaalde informatie in een geselecteerde zorgperiode nog niet compleet is, waardoor de facturering achterloopt. Het spreekt voor zich dat ook deze gegevens met terugwerkende kracht worden aangevuld in het rapport. Bij de interpretatie van de gegevens uit het CAK rapport, is het belangrijk te realiseren dat registratie per zorgperiode gebeurt; waarbij één zorgperiode vier weken betreft en 13 zorgperiodes één zorgjaar vormen. Het rapport van het CAK beslaat de gegevens over het tweede kwartaal van 2011. Zorgaanbieders hebben voor de drie bijbehorende zorgperiodes vrijwel alle gegevens aangeleverd. De getallen uit deze rapportage reflecteren het aantal unieke leefeenheden in de drie bijbehorende zorgperiodes.
4 Toelichting Beleidsinformatie Extramurale Begeleiding
TransitieBureau november 2011
Hoe kunt u met deze rapporten aan de slag? In deze toelichting zijn de systeemdoeleinden en de kenmerken van de rapporten van het CIZ en het CAK beschreven. De rapportage van het CIZ geeft u de mogelijkheid zicht te krijgen op het aantal indicatiestellingen in de gemeente met verschillende doorsneden. Hierdoor krijgt u zicht op het aantal geïndiceerde cliënten en welke indicaties zijn afgegeven. Het rapport van het CAK geeft u zicht op het aantal cliënten met een eigen bijdrage in de gemeente, het aantal aanbieders in de gemeente dat actief is en geeft per leefeenheid een globaal overzicht welke producten er daadwerkelijk worden afgenomen door cliënten. In zowel het rapport van het CIZ en het CAK is de woonplaats van de cliënt leidend. Dit betekent dat u globaal inzicht krijgt in de zorgvraag in uw eigen gemeente. Het is echter wel mogelijk dat cliënten zorg ontvangen in een andere (regio)gemeente. Door de marktgevoeligheid en privacy is het niet mogelijk om deze informatie aan unieke cliënten te koppelen. De informatie is geanonimiseerd waardoor het niet mogelijk is te achterhalen welke individuele cliënten worden gerefereerd. Het inzicht krijgen in de verschillende rapporten is onderdeel van de eerste fase om de transitie van de Extramurale begeleiding goed te laten verlopen. In de komende maanden worden ook de gegevens beschikbaar gesteld van de zorgkantoren en Bureau Jeugdzorg. Het analyseren van deze gegevens zal de aanloop zijn naar de volgende fase: het maken van de visie en het uitwerken van diverse keuzes. Het figuur op de volgende pagina geeft de inhoud van de verschillende stappen naar de uiteindelijke implementatie in de tijd weer.
Inventarisatie en analyse 6 thema’s 1. Inventarisatie 2. Relatie huidige Wmo 3. Samenhang andere decentralisaties 4. Krachtenveldanalyse 5. Samenwerking met andere gemeenten 6. Voorbereiding besluitvorming
1 okt. 2011
Visie en keuzes
Verwerking aanpak en keuzes
Implementatie
2 thema’s 1. Visie en aanpak Begeleiding formuleren 2. Uitwerken in aantal keuzes (o.a. vorming Beleidsarm of beleidsrijk, welke fasering et cetera).
3 thema’s 1. Verwerking van geformuleerde aanpak in conceptverordening en beleidsregels 2. Schrijven en publicatie van bestek. 3. Start offertetraject.
8 thema’s 1. Communicatie met burgers en cliënten over veranderingen in aansluiting landelijke campagne 2. Organiseren van toegang en vraagverheldering 3. Inrichten administratieve organisatie en werkprocessen 4. Regelen eigen bijdrage 5. PGB 6. Opstellen beleidsregels 7. Inkoop en aanbesteding 8. Publicatie definitieve verordening
1 jan. 2012
1 mei 2012 1 apr. 2012
1 aug. 2012 1 jul. 2012
15 okt. 2012
1 okt. 2012
1 dec. 2012
1 jan. 2013
Figuur 3 – Het plan van aanpak naar de implementatie van decentralisatie extramurale begeleiding
5 Toelichting Beleidsinformatie Extramurale Begeleiding
TransitieBureau november 2011
Hoe kunt u deze rapporten raadplegen? De rapporten van het CIZ en het CAK zijn te verkrijgen via de internetportals van deze instellingen. • De rapportage van het CIZ kunt u raadplegen via www.ciz.nl - onder het tabblad “voor professionals” staat de link naar de rapportage ‘begeleiding in beeld’. Hierbij kunt u selecteren voor welk gebied en op welk niveau u de gegevens wilt zien. In de rapportage is een toelichting van de betekenis van diverse gegevens opgenomen. • Het CAK kunt u benaderen via de netwerkportal via http://www.hetcak.nl/smartsite.dws?id=HETCAK_MAAKUWKEUZE u kunt daar een Excel-bestand downloaden waar in drie tabbladen de gegevens van uw gemeente te vinden zijn. De rapportage kunt u raadplegen met het unieke wachtwoord dat u eerder van het CAK heeft ontvangen voor de toegang van gegevens uit uw gemeente. In de bijlage van deze toelichting is een nadere uitleg van het CAK opgenomen, waarin zij de vrijgegeven gegevens nader specificeren.
Helpdesk Voor meer informatie kunt u terecht op de website van het TransitieBureau www.invoeringwmo.nl, mailen naar
[email protected] of bellen met de Helpdesk op 070-3406100. Het TransitieBureau heeft op de website informatie geplaatst over de decentralisatie van extramurale begeleiding waaronder een sectie met veelvoorkomende vragen en antwoorden (FAQ’s) en een uitvoerige weergave van figuur 3 opgenomen.
Bijlage Deze toelichting bevat een afzonderlijke bijlage die door het CAK is ontwikkeld waarin zij een uitleg over het door hun beschikbare rapportage geven.
6 Toelichting Beleidsinformatie Extramurale Begeleiding
TransitieBureau november 2011
Dit project kwam tot stand door een samenwerking tussen:
Invoering WMO www.invoeringWMO.nl Rijksoverheid Postbus 00000 | 2500 aa Den Haag t 0800 646 39 51 (ma t/m vrij 9.00 – 21.00 uur) © Rijksoverheid | Oktober 2011
