NOTA GRONDBELEID WESTLAND 2013

NOTA GRONDBELEID WESTLAND 2013 Nieuwe realiteit, nieuwe uitdagingen en ambities

P l a n o n t wi k k e l i n g / G r o n d z a k e n / O r b i t e r s 25 juni 2013

Versie Status

4.0 D e f i n i t i e f , va s t g e s t e l d i n d e r a a d s ve r g a d e r i n g va n 2 5 j u n i 2 0 1 3

12-0051713

Auteur(s) Datum

GEMEENTE WESTLAND

NOTA GRONDBELEID WESTLAND 2013

Inhoudsopgave 0.

S a m e n va t t i n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1.

W at we m e t h e t g r o n d b e l e i d wi l l e n b e r e i k e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1 . 1 . W at i s g r o n d b e l e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1 . 2 . D e g e m e e n t e l i j k e d o e l e n va n h e t g r o n d b e l e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1 . 3 . G e b r u i k va n d e vo r m e n va n g r o n d b e l e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1 . 4 . H o o f d p r i n c i p e G r e x w e t g e vi n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1 . 5 . O n t wi k k e l i n g s vo r m e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

2.

D e r o l ve r d e l i n g t u s s e n r a a d e n c o l l e g e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 2 . 1 . V e r a n t w o o r d e l i j k h e d e n e n b e vo e g d h e d e n va n r a a d e n c o l l e g e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

3.

C r i s i s l e i d t t o t n i e u we w e r k e l i j k h e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 3.1. De landelijke effecten van de crisis ....................................................................... 9 3 . 2 . D e e f f e c t e n va n d e c r i s i s o p d e r u i m t e l i j k e p r o j e c t e n i n W e s t l a n d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 3 . 3 . G e b i e d s o n t wi k k e l i n g w o r d t k we s t i e va n d e l a n g e a d e m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0 3 . 4 . Ma a t r e g e l e n o m d e r i s i c o ’ s e n ve r l i e ze n t e b e p e r k e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0 3 . 5 . Tu s s e n b a l a n s e n a c t i e p u n t e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 7

4.

5.

Beleidsuitgangspunten voor het Grondbeleid .................................................................19 4 . 1 . G e b r u i k va n d e i n s t r u m e n t e n vo o r g r o n d b e l e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 9 4.1.1. 4.1.2.

V e r we r vi n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 9 Vastgoedbeheer .......................................................................................22

4.1.3. 4.1.4.

Gronduitgifte ...........................................................................................22 K o s t e n ve r h a a l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 5

De financiële spelregels ..............................................................................................26 5 . 1 . Me e r j a r e n p e r s p e c t i e f g e b i e d s o n t wi k k e l i n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 6 5 . 2 . G r o n d e xp l o i t a t i e s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 7 5 . 2 . 1 . R e n d e m e n t o p i n ve s t e r i n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 7 5 . 2 . 2 . W in s t - o f ve r l i e s n e m i n g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 8 5.3. Risicomanagement ..............................................................................................28 5 . 4 . R e s e r ve s e n vo o r zi e n i n g e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 0 5.5. Budgetbeheersing en kasstroomsturing .................................................................31

Bijlage 1: Bijlage 2:

Actieagenda ............................................................................................32 W aa r o m i s a c t u a l i s e r i n g va n h e t g r o n d b e l e i d n o o d za k e l i j k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 4


Te r u g b l i k o p d e N o t a G r o n d b e l e i d 2 0 0 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 5 De ruimtelijke ambities van W estland .........................................................36


O n d e r zo e k R e k e n k a m e r c o m m i s s i e n a a r h e t g r o n d b e l e i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 8 Conclusies uit het Deloitte Rapport ............................................................40

Bijlage 7:

Verklarende lijst begrippen en afkortingen ..................................................42

12-0051713


GEMEENTE WESTLAND

0.

Samenvatting

H e t d o e l va n d e ze N o t a G r o n d b e l e i d 2 0 1 3 i s o m o ve r e e n r i c h t i n g g e ve n d d o c u m e n t t e b e s c h i k k e n vo o r d e m a n i e r w a a r o p d e G e m e e n t e W e s t l a n d d e k o m e n d e j a r e n o p e r e e r t o p d e g r o n d m a r k t . E r zi j n t w e e r e d e n e n o m n u e e n N o t a G r o n d b e l e i d a a n t e b i e d e n . 

D e e e r s t e r e d e n i s d e b e h o e f t e a a n e e n d o o r k i j k w a a r w e n u s t a a n e n wa a r we va n u i t o n ze p u b l i e k e r o l n a a r t o e wi l l e n . I n d e ve r s c h i l l e n d e j a a r l i j k s e p a r a g r a f e n g r o n d b e l e i d zi j n , e ve n a l s i n ve r s c h i l l e n d e a n d e r e d o s s i e r s , o ve r ve r s c h i l l e n d e t h e m a ’ s a l k e u ze s g e m a a k t . I n d e ze k a d e r n o t a G r o n d b e l e i d w o r d e n d e ze k e u ze s i n s a m e n h a n g g e b r a c h t e n g e ï n t e g r e e r d .



D e t we e d e r e d e n i s d e v e r a n d e r d e g r o n d m a r k t . D e k l a s s i e k e m a n i e r va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g werkt nagenoeg niet meer. De vraag naar (bouw)rijpe grond is uiterst beperkt. Opbrengsten n e m e n a f , wi n s t p r o g n o s e s ve r d a m p e n e n m a k e n p l a a t s vo o r a f w a a r d e r i n g e n e n ve r l i e s vo o r zi e n i n g e n . O o k d e a n d e r e p a r t i j e n d i e a c t e r e n b i n n e n d e k e t e n va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g h e r b e zi n n e n zi c h o p h u n r o l . E r i s b e h o e f t e a a n e e n n i e u we vi s i e o m e r vo o r t e zo r g e n d a t d e r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n i n d e g e m e e n t e e e n zo h o o g m o g e l i j k m a a t s c h a p p e l i j k e f f e c t b l i j ve n d i e n e n e n d i e t e g e l i j k e r t i j d d e f i n a n c i ë l e c o n s e q u e n t i e s va n d e ve r a n d e r e n d e g r o n d m a r k t b e h e e r s b a a r h o u d t .

G r o n d b e l e i d i s e e n b r e e d t e r r e i n e n i s o n d e r s t e u n e n d a a n d e r u i m t e l i j k e d o e l e n va n e e n s t e d e l i j k e o n t wi k k e l i n g i n b r e d e zi n . E l k e l o c a t i e i s w e e r a n d e r s e n t e l k e n s i s e r d e zo e k t o c h t n a a r e e n adequate aanpak. Deze kadernota grondbeleid is primair een document waarin op hoofdlijnen a f s p r a k e n wo r d e n g e m a a k t o ve r h o e e r wo r d t g e s t u u r d o p g r o n d b e l e i d e n h o e d e p r i m a i r e d o e l e n va n h e t b e s t u u r h i e r m e e k u n n e n wo r d e n o n d e r s t e u n d . I n d e ze n o t a wo r d e n a c t i e p u n t e n b e n o e m d d i e ve r d e r u i t g e w e r k t m o e t e n wo r d e n . D i t k a n zo w e l i n d e r e g u l i e r e P l a n n i n g & C o n t r o l - c yc l u s e n i n h e t Me e r j a r e n P e r s p e c t i e f G e b i e d s o n t wi k k e l i n g ( MP G ) , a l s i n s e p a r a t e d o s s i e r s g e b e u r e n . R e l a t i e me t a n d e r e d o c u me n t e n I n 2 0 0 5 h e e f t d e g e m e e n t e r a a d d e V i s i e G r e e n p o r t W e s t l a n d 2 0 2 0 va s t g e s t e l d . H i e r i n h e e f t W es t l a n d h a a r r u i m t e l i j k e e n e c o n o m i s c h e a m b i t i e s t o t 2 0 2 0 va s t g e l e g d . V e r s t e r k i n g va n h e t g l a s t u i n b o u wc o m p l e x i n a l zi j n ve r s c h e i d e n h e i d s t a a t d a a r i n c e n t r a a l . D e a m b i t i e s i n d e g r e e n p o r t vi s i e w a r e n h o o g e n h e b b e n o n d e r a n d e r e g e l e i d t o t a a n zi e n l i j k e i n ve s t e r i n g e n i n g r o n d p o s i t i e s a l d a n n i e t i n s a m e n we r k i n g s ve r b a n d , g e b a s e e r d o p d e v o o r g e s t e l d e p l a n n e n . H e t vi g e r e n d e g r o n d b e l e i d b o o d d a a r t o e d e r u i m t e e n m o g e l i j k h e d e n . I n 2 0 1 0 i s d e g r e e n p o r t v i s i e g e ë va l u e e r d . O p b a s i s va n d e e va l u a t i e zi j n d e a m b i t i e s e n i g s zi n s n a a r b e n e d e n b i j g e s t e l d . E n e r zi j d s a l s g e vo l g va n d e s t a g n e r e n d e e c o n o m i e , a n d e r zi j d s d o o r o n d e r a n d e r e b i j g e s t e l d e p r o g n o s e s o ve r d e b e v o l k i n g s o n t wi k k e l i n g e n b e h o e f t e a a n b e d r i j f s t e r r e i n e n . D e s t r u c t u u r vi s i e d i e i n o n t w i k k e l i n g i s , b o r d u u r t vo o r t o p d e e va l u a t i e va n d e g r e e n p o r t vi s i e e n g e e f t o o k n o g e e n d o o r k i j k vo o r d e p e r i o d e 2 0 2 0 - 2 0 4 0 . D e n o t a g a a t i n o p d e b i j s t e l l i n g e n . H e t d o o r vo e r e n e n d e e f f e c t e n e r va n zi j n vo o r a l e e n k we s t i e va n d e l a n g e a d e m . E r w o r d e n e c h t e r o o k m a a t r e g e l e n vo o r g e s t e l d d i e o p k o r t e r e t e r m i j n e f f e c t m o e t e n s o r t e r e n .

D e e f f e c t e n va n d e c r i s i s zi j n s t e r k va n i n vl o e d o p d e l o p e n d e e n g e p l a n d e r u i m t e l i j k e p r o j e c t e n va n W e s t l a n d . D e ze e f f e c t e n zi j n a l s vo l g t s a m e n t e v a t t e n :  P r o j e c t e n ve r t r a g e n , vo o r a l d o o r h e t i n s t o r t e n va n d e wo n i n g m a r k t ; 

H e r p r o g r a m m e r i n g va n p r o j e c t e n ve r g t e xt r a g e m e e n t e l i j k e i n ze t ;

1

12-0051713

Effect van de crisis


GEMEENTE WESTLAND

 

D e vo o r r a a d i n g r o n d b a n k e n n e e m t o n vo l d o e n d e a f ; D e ve r l i e ze n e n f i n a n c i ë l e r i s i c o ’ s zi j n t o e g e n o m e n ;



H e t s a l d o va n d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f i s t o t € 0 g e r e d u c e e r d .

O m d a t d e ze e f f e c t e n h u n o o r z a a k vo o r n a m e l i j k o p m a c r o n i ve a u h e b b e n , zu l l e n m a a t r e g e l e n o p W es t l a n d s n i ve a u s l e c h t s m a r g i n a a l va n i n vl o e d z i j n .

B i j s t e l l e n i s n o o d za k e l i j k D i t a l l e s h e e f t g e l e i d t o t e e n zo r g e l i j k e s i t u a t i e v o o r d e g r o n d b e d r i j f s a c t i vi t e i t e n va n W e s t l a n d . Z o a l s vo o r ve e l g e m e e n t e n g e l d t , i s d e b e s t e m m i n g s r e s e r ve va n h e t g r o n d b e d r i j f u i t g e p u t e n i n m i d d e l s i s d e ze r e s e r v e o p g e h e ve n . D e r e s u l t a t e n va n d e g r o n d b e d r i j f s a c t i vi t e i t e n wo r d e n d i r e c t ve r r e k e n d m e t d e A l g e m e n e R e s e r ve . D e f i n a n c i ë l e r e s u l t a t e n va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n g a a n d a a r d o o r d e e l u i t m a k e n va n d e r e g u l i e r e b e g r o t i n g s p o s t e n i n d e a l g e m e n e d i e n s t va n d e g e m e e n t e b e g r o t i n g . D e b e d r i j f s vo e r i n g va n h e t g r o n d b e d r i j f za l d e k o m e n d e j a r e n d a n o o k i n h e t t e k e n m o e t e n s t a a n va n h e t r e d u c e r e n va n d e h o o g t e va n d e b o e k wa a r d e e n d e r i s i c o ’ s o p d e g r o n d e xp l o i t a t i e s . D o o r d e c r i s i s zi e n a l l e p a r t i j e n d i e b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n b e t r o k k e n zi j n ( m a r k t p a r t i j e n e n o ve r h e d e n ) i n , d a t d e b e n a d e r i n g va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n m o e t wo r d e n b i j g e s t e l d . H e t b e h a l e n va n r e n d e m e n t e n o p k o r t e t e r m i j n i s m o m e n t e e l n i e t r e a l i s t i s c h . G e b i e d s o n t wi k k e l i n g i s n u e e n k we s t i e v a n d e l a n g e a d e m . D e g e m e e n t e o p e r e e r t i n d e g e b i e d s o n t wi k k e l i n g i n t we e g e d a a n t e n , n a m e l i j k a l s r e g i s s e u r e n a l s p r o d u c e n t . O m e f f e c t i e f t e zi j n i s e e n d u i d e l i j k e r o n d e r s c h e i d t u s s e n b e i d e r o l l e n n o o d za k e l i j k V o o r g e m e e n t e n , d u s o o k vo o r W es t l a n d , za l h e t g r o n d b e l e i d vo o r a l g e r i c h t zi j n o p h e t f a c i l i t e r e n va n d e g e w e n s t e r u i m t e l i j k e e n m a a t s c h a p p e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n . D a t w i l n i e t ze g g e n d a t w e d e a c t i e ve g r o n d p o l i t i e k vo l l e d i g l o s l a t e n . D e g e m e e n t e b e zi t i m m e r s n o g e e n a a n zi e n l i j k e g r o n d p o r t e f e u i l l e e n k a n h i e r m e e vo o r l o p i g n o g j a r e n v o o r u i t . N i e u w e o n t wi k k e l i n g e n d i e n e n w e m e t vo o r zi c h t i g h e i d t e b e n a d e r e n . D i t g e l d t vo o r zo w e l p r i va t e i n i t i a t i e ve n a l s vo o r i n i t i a t i e ve n w a a r d e g e m e e n t e o o k n o g ze l f g r o n d zo u k u n n e n ve r w e r ve n . I n e e r s t e i n s t a n t i e zu l l e n we t e l k e n s b e k i j k e n o f d e b e o o g d e o n t wi k k e l i n g o o k o p b e s c h i k b a r e g r o n d p o s i t i e s p l a a t s k a n vi n d e n . O n t wi k k e l i n g e n d i e va n u i t c o m m e r c i e e l o o g p u n t n i e t r e n d e r e n d zi j n , m a a r t o c h m a a t s c h a p p e l i j k g e we n s t , ve r g e n e e n f i n a n c i ë l e b i j d r a g e va n d e g e m e e n t e . H e t i s d a a r o m b e l a n g r i j k d a t h e t grondbeleid duidelijk in lijn is met de ruimtelijke, economische en sociaal -maatschappelijke a m b i t i e s zo a l s w e d i e i n d e s t r u c t u u r vi s i e u i t w e r k e n . E e n s t r u c t u u r vi s i e i s we l i s wa a r e e n r u i m t e l i j k e vi s i e vo o r d e l a n g e r e t e r m i j n , m a a r m o e t we l r e a l i s t i s c h zi j n e n i n g a a n o p vr a g e n a l s : w a t wi l l e n we , wa t k u n n e n we e n w a t i s d e r o l v a n d e g e m e e n t e d a a r i n ? H e t g r o n d b e l e i d m o e t e r vo o r d e k o m e n d e t i j d o p g e r i c h t zi j n d e b o e k w a a r d e t e r e d u c e r e n e n ( f i n a n c i ë l e ) r i s i c o ’ s e n s c h a d e zo ve e l m o g e l i j k t e b e h e e r s e n e n t e b e p e r k e n . D e p i j l e r s vo o r d e b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s , m e t a l s d o e l h e t l a t e n d a l e n va n d e b o e k wa a r d e zi j n : Kostenbeheersing; Opbrengstenstimulering;

 

Kasstroomsturing; Risicomanagement

12-0051713

 

D e b e l a n g r i j k s t e b e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n d i e u i t d e vo o r g e s t e l d e a a n p a k v l o e i e n zi j n :

2


GEMEENTE WESTLAND



D e G e m e e n t e W e s t l a n d vo e r t s e l e c t i e f e n g e r i c h t e e n a c t i e f g r o n d b e l e i d , u i t s l u i t e n d o m belangrijke gemeentelijke doelen te realiseren.



D e G e m e e n t e W e s t l a n d za l f a c i l i t a i r g r o n d b e l e i d o n d e r s t e u n e n w a n n e e r d e g e m e e n t e g e e n j u r i d i s c h e a a n p a s s i n g e n h o e f t t e d o e n t e n b e h o e ve va n e e n p r i va a t i n i t i a t i e f e n za l t e r u g h o u d e n d o m g a a n m e t p r i va t e i n i t i a t i e ve n wa a r we l e e n j u r i d i s c h e a a n p a s s i n g b e n o d i g d i s . B i j f a c i l i t a i r g r o n d b e l e i d h o o r t e e n a c t i e f k o s t e n ve r h a a l .



D e G e m e e n t e W e s t l a n d za l i n b e g i n s e l g e e n m e d e we r k i n g ve r l e n e n a a n e e n p l a n o l o g i s c h e m a a t r e g e l wa a r b i j h e t t e k o r t b i j d e g e m e e n t e b l i j f t , o m d a t h e t b e s t e m m i n g s p l a n d a n vo o r d e g e m e e n t e n i e t e c o n o m i s c h u i t vo e r b a a r i s . D i t i s a l l e e n a n d e r s a l s r a a d u i t d r u k k e l i j k va n m e n i n g i s d a t , i n h e t b e l a n g va n h e t p r o j e c t , e e n g e m e e n t e l i j k e b i j d r a g e i n e e n t e k o r t i s



g e r e c h t va a r d i g d . D e G e m e e n t e W e s t l a n d vo e r t a c t i e f r i s i c o m a n a g e m e n t i n d e b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s e n w e e g t n i e u we i n i t i a t i e ve n z o r g vu l d i g a f b i n n e n d e m o g e l i j k h e d e n va n h e t w e e r s t a n d s ve r m o g e n .



D e G e m e e n t e W e s t l a n d vo e r t m i n i m a a l j a a r l i j k s b i j h e t o p s t e l l e n va n h e t MP G e n h e t T MP G e e n r i s i c o a n a l ys e u i t .

D e b e l a n g r i j k s t e k o r t e t e r m i j n a c t i e p u n t e n u i t d e n o t a zi j n :  

A n a l ys e r e n va n d e w o n i n g b o u wo p g a ve ( c o n f r o n t e r e n v r a a g e n a a n b o d ) ; P r i o r i t e r e n wo n i n g b o u wp l a n n e n zo d a t i n s p a n n i n g e n g e r i c h t wo r d e n o p k a n s r i j k e e n g e we n s t e



plannen; P i l o t s o n t wi k k e l e n m e t m a a t r e g e l e n o m d e w o n i n g m a r k t t e s t i m u l e r e n , w a a r o n d e r e r f p a c h t a l s



uitgiftevorm; O p p r o j e c t n i ve a u c o n t i n u s t u r e n o p o p t i m a l i s a t i e va n k o s t e n e n o p b r e n g s t e n ;



I n o ve r l e g t r e d e n m e t m a r k t p a r t i j e n o m a f s p r a k e n t e m a k e n o v e r d e vo o r g e s t e l d e m a a t r e g e l e n e n o m t o t n i e u w e vo r m e n va n s a m e n w e r k e n b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g t e k o m e n ;



E e n a c t i e a g e n d a o p s t e l l e n d i e i n b e e l d b r e n g t w a t d e t e ve r w a c h t e n e f f e c t e n va n d e vo o r g e s t e l d e a c t i e s zu l l e n zi j n , i n c l u s i e f e e n p l a n n i n g va n d e a c t i e s ;



P r i va t e i n i t i a t i e ve n m e t d e q u i c k s c a n b e o o r d e l e n o p o n t wi k k e l i n g s p o t e n t i e , wa a r b i j d e e c o n o m i s c h e n r u i m t e l i j k e we n s e l i j k h e i d wo r d t a f g e wo g e n .

D e b e l a n g r i j k s t e l a n g e r e t e r m i j n a c t i e p u n t e n zi j n : 

O p t i m a l i s e r i n g va n d e d o e l m a t i g h e i d va n k o s t e n b i n n e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s ( h e r b e o o r d e l i n g n o o d za a k i n ve s t e r i n g e n e n o f d e d e k k i n g va n k o s t e n we l u i t g r o n d e xp l o i t a t i e s m o e t k o m e n , zo e k e n n a a r g o e d k o p e r e a l t e r n a t i e ve n , o n d e r zo e k e n a n d e r e b e g r o t i n g s s y s t e m a t i e k e n e n d o o r o n t wi k k e l i n g b u d g e t b e h e e r ) ;

 

O n t wi k k e l i n g va n e e n p r o c e s vo o r k a s s t r o o m s t u r i n g b i n n e n g r o n d e xp l o i t a t i e s ; D o o r o n t w i k k e l i n g va n r i s i c o a n a l ys e s ( i n c l u s i e f k a n s e n ) e n r i s i c o s t u r i n g b i n n e n



p r o j e c t m a n a g e m e n t e n b e d r i j f s v o e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s ; M e t m a r k t p a r t i j e n i n o ve r l e g t r e d e n o m t o t n i e u w e vo r m e n va n s a m e n we r k e n b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g t e k o m e n t e n e i n d e a c t i e f t e s t u r e n o p d e g r o n d vo o r r a a d d i e g e h e e l o f vi a e e n d e e l n e m i n g i n b e zi t i s va n d e g e m e e n t e .

D e a c h t e r l i g g e n d e n o t a g e e f t a a n h o e d e ve r a n t w o o r d e l i j k h e i d vo o r d e z e o p g a ve b e s t u u r l i j k vo r m kan krijgen. 12-0051713

3


GEMEENTE WESTLAND

1.

Wat w e met het grondbeleid w illen bereiken

1.1.

Wat is grondbeleid

G r o n d b e l e i d i s e e n d o e l g e r i c h t o ve r h e i d s i n g r i j p e n i n d e g r o n d m a r k t . D i t k a n :  

publiekrechtelijk door o.a. b estemmingsplannen; p r i va a t r e c h t e l i j k d o o r h e t a a n k o p e n va n g r o n d e n o ve r e e n k o m s t e n m e t p r i va t e p a r t i j e n .

Me t h e t g r o n d b e l e i d wo r d e n b e s t u u r l i j k e e n m a a t s c h a p p e l i j k g e we n s t e r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n g e f a c i l i t e e r d e n w o r d e n k o s t e n ve r h a a l e n ve r e ve n i n g b e we r k s t e l l i g d ( o f t e w e l , wo r d e n d e k o s t e n die de gemeente maakt ‘terugverdiend’).

1.2.

D e g e m e e n t e l i j k e d o e l e n va n h e t g r o n d b e l e i d

De geactualiseerde Nota Grondbeleid geeft richting aan het gemeentelijk handelen bij ruimtelijke o n t wi k k e l i n g e n wa a r b i j g r o n d e n g r o n d p o s i t i e s e e n r o l s p e l e n . C o n c r e t e d o e l s t e l l i n g e n zi j n : 

H e t f a c i l i t e r e n e n s t u r i n g g e ve n a a n b e s t u u r l i j k e n m a a t s c h a p p e l i j k g e w e n s t e r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n ;



H e t s t r e ve n n a a r e e n r e c h t va a r d i g e v e r d e l i n g va n k o s t e n e n o p b r e n g s t e n vo o r g e m e e n t e e n g r o n d e i g e n a r e n vi a d e a f d e l i n g G r o n d e xp l o i t a t i e ( G r e x) va n d e W e t r u i m t e l i j k e o r d e n i n g (W r o ) ;



H e t b e h e e r s b a a r e n i n zi c h t e l i j k m a k e n va n d e r i s i c o ’ s va n r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n e n a p a r t e ( b o u w) p r o j e c t e n .

1.3.

G e b r u i k va n d e vo r m e n va n g r o n d b e l e i d

D e W r o b i e d t k r a c h t i g e i n s t r u m e n t e n o m i n e e n f a c i l i t e r e n d e r o l r e g i e t e vo e r e n o ve r d e r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n e n o m d e g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e k o s t e n t e ve r h a l e n . N a t u u r l i j k i s h e t g e m a k k e l i j k e r o m o n t wi k k e l i n g e n t e s t u r e n ( i n c l u s i e f h e t b e r e i k e n va n d i ve r s e p u b l i e k e d o e l e n ) a l s d e g e m e e n t e d e g r o n d i n e i g e n d o m h e e f t d a n vi a h e t r e g i s s e r e n va n p a r t i c u l i e r e e xp l o i t a t i e s . O n t wi k k e l i n g e n a f d wi n g e n g a a t n u e e n m a a l n i e t vi a f a c i l i t e r e n d b e l e i d . A l l e e n b l i j k t u i t d e h u i d i g e s i t u a t i e d a t a c t i e f g r o n d b e l e i d r i s i c o ’ s i n h o u d t . B i j d e n i e u w e b e n a d e r i n g va n d e g e b i e d s o n t wi k k e l i n g g a a n we a c t i e f g r o n d b e l e i d ( d u s vi a e i g e n d o m ) d a n o o k s e l e c t i e ve r e n g e r i c h t e r i n ze t t e n vo o r c o n c r e t e g e m e e n t e l i j k e d o e l e n . H i e r b i j i s d e ve r d i e n c a p a c i t e i t o n d e r g e s c h i k t a a n h e t d o e l , a l z a l h e t b e l e i d we l m o e t e n p a s s e n b i n n e n d e f i n a n c i ë l e r a n d vo o r wa a r d e n va n d e g e m e e n t e e n r e n d e m e n t o p d e l a n g e r e t e r m i j n o p l e ve r e n . O ve r i g e n s i s f a c i l i t e r e n d g r o n d b e l e i d vo o r d e g e m e e n t e n i e t a l t i j d k o s t e n n e u t r a a l . W e k u n n e n e r vo o r k i e z e n o m b i j e e n g r o o t m a a t s c h a p p e l i j k b e l a n g e e n e xp l o i t a t i e p l a n m e t e e n t e k o r t t e accepteren. Overgangsfase I n d e t o e k o m s t zu l l e n w e d u s d e g e m e e n t e l i j k e d o e l e n ve e l m e e r r e a l i s e r e n vi a h e t r e g i s s e r e n v a n p a r t i c u l i e r e e xp l o i t a t i e s ( f a c i l i t e r e n d g r o n d b e l e i d ) . E r zi j n e c h t e r r e d e n e n o m i n d e o ve r g a n g s f a s e t o c h e e n a c t i e f b e l e i d t e vo e r e n , n a m e l i j k o m d a t :  d e g e m e e n t e f u n c t i e s m e t e e n g r o o t g e m e e n t e l i j k e n m a a t s c h a p p e l i j k b e l a n g wi l r e a l i s e r e n d i e

 

p r i va t e p a r t i j e n d e vo o r g e s t a n e o n t wi k k e l i n g n i e t o p p a k k e n ; e e n t i j d i g e e n i n t e g r a l e r e a l i s a t i e va n e e n b e p a a l d p r o j e c t i s g e w e n s t .

4

12-0051713

w e n i e t p u b l i e k r e c h t e l i j k k u n n e n a f d wi n g e n ( b i j v o o r b e e l d n i e t a f d w i n g b a r e w o n i n g b o u wc a t e g o r i e ë n e n m a a t s c h a p p e l i j k e vo o r zi e n i n g e n zo a l s s c h o l e n , b u u r t h u i ze n ) ;


GEMEENTE WESTLAND

I n d e o ve r g a n g s f a s e za l h e t a c t i e ve g r o n d b e l e i d ( i n c l u s i e f d e e l n e m i n g e n ) n o g e e n g r o t e r o l b l i j ve n s p e l e n , ze k e r wa n n e e r d e g r o n d vo o r r a a d o p d e g e we n s t e l o c a t i e s l i g t wa a r d e g e m e e n t e wi l g a a n o n t w i k k e l e n . V o o r d e b e s t a a n d e g r o n d p o s i t i e s g a a n we i n o ve r l e g m e t m a r k t p a r t i j e n o o k o p zo e k n a a r n i e u w e vo r m e n va n s a m e n w e r k i n g e n r o l v e r d e l i n g . B i j vo o r b e e l d e e n V e n n o o t s c h a p o n d e r f i r m a , e e n g e b i e d s c o n c e s s i e m e t va s t e a f n a m e m o m e n t e n e n va s t e p r i j s a f s p r a k e n , e e n g e b i e d s ve i l i n g e n h e t vo r m e n va n c o n s o r t i a ( o m d e r i s i c o ’ s t e s p r e i d e n ) .

1.4.

H o o f d p r i n c i p e G r e x w e t g e vi n g

G e m e e n t e n k u n n e n d e p l a n o n t wi k k e l i n g i n e i g e n b e h e e r n e m e n o f a a n d e r d e n o ve r l a t e n . Onderstaand schema toont de mogelijkheden en de financiële relatie met de gemeente.

Planontwikkeling

Zelf ontwikkelen

Niet zelf ontwikkelen

Publiek spoor

Privaat spoor

Exploitatieplan

Anterieur contract

Grondexploitatie

Posterieur contract

12-0051713

5


GEMEENTE WESTLAND

1.5.

O n t w i k k e l i n g s vo r m e n

O n t w i k k e l i n g s vo r m

Kenmerken Faciliterend Grondbeleid

1 . P r i va t e



( vr i j w e l ) vo l l e d i g e i g e n d o m g r o n d e n b i j m a r k t o f



particulier p r i va t e p a r t i j ( g e d e e l t e l i j k ) ve r a n t wo o r d e l i j k vo o r



s t e d e n b o u wk u n d i g e vi s i e / k a d e r s t e l l i n g g e m e e n t e o ve r h e i d o p a f s t a n d g r o n d e n va s t g o e d e xp l o i t a t i e vo o r



eigen rekening k o s t e n ve r h a a l m e t d e g e m e e n t e vi a a n t e r i e u r c o n t r a c t

o n t wi k k e l i n g

( vo o r a f ) , e xp l o i t a t i e p l a n o f p o s t e r i e u r c o n t r a c t (achteraf) 

r i s i c o ’ s ( vr i j w e l ) g e h e e l b i j d e p r i va t e p a r t i j

S a m e n w e r k i n g s ve r b a n d e n / P P S 2 . J o i n t ve n t u r e



e i g e n d o m g r o n d e n zo we l b i j m a r k t a l s b i j d e g e m e e n t e

model

 

vi s i e o p h e t g e b i e d , r e g i e vo r m vo o r a l s a m e n we r k e n d va a k a l s h e t o m p u b l i e k e f u n c t i e s g a a t

 

g e za m e n l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e g r o n d e xp l o i t a t i e va a k i n d e vo r m va n e e n G E M *



r e l a t i e f ve e l g r o n d b e zi t b i j m a r k t . D e ze g r o n d e n w o r d e n i n g e b r a c h t / o ve r g e d r a g e n a a n d e g e m e e n t e

3 . B o u wc l a i m m o d e l

t e g e n ( vo o r a f ) va s t g e l e g d e a f s p r a k e n ; m a r k t k r i j g t h i e r vo o r b o u wc l a i m

4. Concessiemodel

 

r e g i e vo r m v o o r a l p r o c e s s t u r e n d g e m e e n t e o f G E M/ G O M * * vo e r t g r o n d e xp l o i t a t i e



r i s i c o ’ s ve r d e r e o n t w i k k e l i n g vr i j w e l g e h e e l b i j g e m e e n t e o f g e d e e l t e l i j k b i j e e n G E M/ G O M



o ve r h e i d h e e f t s t e r k e g r o n d p o s i t i e

 

a a n b e s t e d i n g vi a c o n c e s s i e r e g i e vo r m v o o r a l r a n d vo o r wa a r d e n s t e l l e n d e n



processturend o ve r h e i d vo e r t g r o n d e xp l o i t a t i e t o t d a t c o n c e s s i e i s



gecontracteerd risico’s in eerste instantie bij gemeente; n adat c o n c e s s i e c o n t r a c t i s va s t g e l e g d , o n t s t a a t e e n m o d e l w a a r i n r i s i c o ’ s t u s s e n o v e r h e i d e n m a r k t zi j n ve r d e e l d

Actief Grondbeleid 5. Publieke



va a k vo l l e d i g g r o n d b e zi t e n o f va s t g o e d b e zi t

o n t wi k k e l i n g s r o l

 

regie op initiatiefase en haalbaarheidsfase ze l f ve r a n t wo o r d e l i j k vo o r p l a n o n t wi k k e l i n g

 

e i g e n g r o n d e xp l o i t a t i e e n a c t i e f g r o n d b e l e i d o n t wi k k e l i n g vo o r e i g e n k o s t e n e n r i s i c o



reguliere uitgiftecontracten 12-0051713

* ) G e m e e n t e l i j k e E xp l o i t a t i e Ma a t s c h a p p i j **) Gemeentelijke Ontwikkelingsmaatschappij

6


GEMEENTE WESTLAND

D e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e h e e f t e e n a a n b e ve l i n g g e d a a n o ve r s a m e n we r k i n g m e t d e r d e n . C o n f o r m d e a a n b e v e l i n g s t e l t d e g e m e e n t e vo o r w a a r d e n a a n h e t p a r t i c i p e r e n i n d e e l n e m i n g e n . D e gemeente participeert slechts in d eelnemingen indien:  d e r i s i c o ’ s g e d e e l d wo r d e n ;  

k e n n i s g e d e e l d wo r d t ; d e g e m e e n t e e i g e n g e m e e n t e l i j k e , p u b l i e k e d o e l e n wi l r e a l i s e r e n o p e e n l o c a t i e wa a r marktpartijen al grondposities hebben ingenomen.

12-0051713

7


GEMEENTE WESTLAND

2.

De rolverdeling tussen raad en college

2.1.

V e r a n t w o o r d e l i j k h e d e n e n b e vo e g d h e d e n va n r a a d e n c o l l e g e

D e r o l ve r d e l i n g t u s s e n d e r a a d e n h e t c o l l e g e i s d e ze l f d e a l s t e n t i j d e va n d e n o t a g r o n d b e l e i d va n 2 0 0 8 :  de raad is kaderstellend en cont roleert 

h e t c o l l e g e i s u i t vo e r e n d e n l e g t ve r a n t w o o r d i n g a f .

V o o r h e t g r o n d b e l e i d e n d e u i t vo e r i n g d a a r va n l e i d t d i t t o t d e v o l g e n d e v e r d e l i n g va n ve r a n t w o o r d e l i j k h e d e n e n b e vo e g d h e d e n : Onderwerp

Gemeenteraad

College B&W

Grondbeleid

Vaststellen Nota Grondbeleid

U i t vo e r e n g r o n d b e l e i d

V e r we r vi n g e n b e h e e r



V e r we r vi n g e n b u i t e n va s t g e s t e l d e k a d e r s



V e r we r vi n g e n b i n n e n va s t g e s t e l d e k a d e r s



Instemmen met toepassen W vg *



V e s t i g e n W vg

B o u w- e n wo o n r i j p m a k e n

Vaststellen

U i t vo e r i n g

aanbestedingsbeleid Uitgifte

Kader in Nota Grondbeleid

V a s t s t e l l e n g r o n d p r i j ze n

K o s t e n ve r h a a l

Vaststellen bestemmingsplan

A f s l u i t e n e xp l o i t a t i e -

m e t e xp l o i t a t i e p l a n

o ve r e e n k o m s t e n ( e vt . g e h o o r d hebbende de raad)

S a m e n we r k i n g

Kaders stellen

Participeren in

G r o n d e xp l o i t a t i e

V a s t s t e l l e n g r o n d e xp l o i t a t i e

U i t vo e r e n g r o n d e xp l o i t a t i e

Programma en kwaliteit

B i j va s t s t e l l e n g r o n d e xp l o i t a t i e

U i t vo e r i n g

S t u r i n g e n ve r a n t wo o r d i n g

J a a r r e k e n i n g , ( T ) MP G , Programmarapportage

Opstellen programmarapportage,

Afsluiten uitgiftecontracten

p r i va a t r e c h t e l i j k r e c h t s p e r s o o n

tussentijdse rapportages * ) W e t vo o r k e u r s r e c h t g e m e e n t e n I n f o r ma t i e v o o r zi e n i n g a a n d e r a a d D e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e h e e f t a a n b e ve l i n g e n g e d a a n o ve r d e w i j ze wa a r o p d e r a a d o ve r ( d e u i t vo e r i n g va n ) h e t g r o n d b e l e i d g e ï n f o r m e e r d za l wo r d e n . D e i n f o r m a t i e v o o r zi e n i n g o v e r h e t g e vo e r d e g r o n d b e l e i d m o e t i n z o ’ n vo r m d a t d e r a a d h a a r c o n t r o l e r e n d e f u n c t i e n a a r b e h o r e n k a n uitvoeren. Conform het Besluit Begroting en Verantwoording ( BBV) legt het college jaarlijks in de paragraaf g r o n d b e l e i d b i j d e b e g r o t i n g d e b e l e i d s vo o r n e m e n s vo o r h e t k o m e n d e j a a r n e e r . I n d e j a a r r e k e n i n g d o e t zi j ve r s l a g e n l e g t ve r a n t w o o r d i n g a f o ve r h e t i n h e t ve r s l a g j a a r g e vo e r d e grondbeleid. V o o r t s i n f o r m e e r t h e t c o l l e g e d e r a a d o ve r h e t g e vo e r d e g r o n d b e l e i d d o o r m i d d e l va n h e t MP G e n h e t T MP G . B i j h e t o p s t e l l e n va n h e t ( T ) MP G z u l l e n i n h e t ve r vo l g d e a a n b e ve l i n g e n va n d e

C o n f o r m d e a a n b e v e l i n g va n d e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e za l h e t g r o n d b e l e i d 2 j a a r l i j k s g e ë va l u e e r d worden.

8

12-0051713

R e k e n k a m e r c o m m i s s i e i n a c h t wo r d e n g e n o m e n . O ve r m a j e u r e wi j zi g i n g e n i n g r o n d e xp l o i t a t i e s , d e e l n e m i n g e n o f s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n za l h e t c o l l e g e d e r a a d a c t i e f e n vo o r a f i n f o r m e r e n .


GEMEENTE WESTLAND

3.

Crisis leidt tot nieuwe w erkelijkheid

3.1.

D e l a n d e l i j k e e f f e c t e n va n d e c r i s i s

S i n d s h e t b e g i n va n d e e c o n o m i s c h e c r i s i s i n 2 0 0 8 h e e f t d e N e d e r l a n d s e va s t g o e d m a r k t t e m a k e n m e t s t a g n e r e n d e b o u w p r o d u c t i e e n d a l e n d e va s t g o e d p r i j ze n . W o n i n g b o uw p r o j e c t e n w o r d e n u i t g e s t e l d , s t i l g e l e g d o f g e h e r p r o g r a m m e e r d . V r i j w e l a l l e g e m e e n t e l i j k e g r o n d b e d r i j ve n i n Nederland hebben te maken met dalende inkomsten , en afboekingen op de grondposities en g r o n d e xp l o i t a t i e s . H e t g r o n d b e l e i d ve r a n d e r t n i e t a l l e e n d o o r d a t o p g a ve n ve r a n d e r e n , m a a r o o k d o o r d a t g e m e e n t e n , o n t wi k k e l a a r s e n c o r p o r a t i e s e e n a n d e r e r o l k i e ze n e n n i e u we s p e l e r s h e t ve l d b e t r e d e n . C o r p o r a t i e s h e r o r i ë n t e r e n zi c h , g e d w o n g e n d o o r f i n a n c i ë l e e n p o l i t i e k e o m s t a n d i g h e d e n o p h u n k e r n t a a k . G r o t e o n t w i k k e l a a r s e n b e l e g g e r s zo e k e n e e n n i e u we r o l i n d e k e t e n va n l o c a t i e o n t wi k k e l i n g . Z i j h e b b e n m o e i t e m e t h e t f i n a n c i e r e n va n h u n p l a n n e n e n zu l l e n vr o e g o f l a a t h u n ( g r o n d ) b e zi t m o e t e n a f wa a r d e r e n . D e b a n k e n s t e l l e n s t r e n g e r e e i s e n b i j d e f i n a n c i e r i n g . D e g r o t e v r a a g u i t va l d o o r d e c r i s i s h e e f t n o g e e n s o ve r d u i d e l i j k g e m a a k t d a t e r g r o t e r i s i c o ’ s zi t t e n a a n h e t ve e l vu l d i g ze l f a c t i e f o n t w i k k e l e n va n l o c a t i e s d o o r g e m e e n t e n . H e t D e l o i t t e r a p p o r t ( zi e h o o f d c o n c l u s i e s i n b i j l a g e 6 ) d a t o n l a n g s vo o r d e d e r d e k e e r i s ve r s c h e n e n , g e e f t e e n g o e d b e e l d h o e d e g r o n d b e d r i j ve n i n N e d e r l a n d e r vo o r s t a a n . Ma c r o p r o b l e me n a a n d e v r a a g zi j d e D e ze s i t u a t i e h e e f t a l l e s t e m a k e n m e t d e p r o b l e m a t i e k a a n d e vr a a g zi j d e va n d e wo n i n g m a r k t . N e d e r l a n d h e e f t r e l a t i e f d e h o o g s t e h yp o t h e e k s c h u l d va n d e l a n d e n i n d e E u r o zo n e ( 1 2 5 % va n h e t 1

b b p ) . H u i ze n k o p e r s h e b b e n vo l o p g e b r u i k g e m a a k t va n d e m o g e l i j k h e i d o m o o k d e f i n a n c i e r i n g s k o s t e n m e e t e f i n a n c i e r e n . To t vo o r d e c r i s i s we r d d a t va a k g o e d g e m a a k t d o o r d e w a a r d e s t i j g i n g . D o o r d e d a l e n d e h u i ze n p r i j ze n i n d e a f g e l o p e n j a r e n zi j n e c h t e r v e e l h yp o t h e k e n o n d e r wa t e r k o m e n t e s t a a n , wa a r d o o r d e d o o r s t r o m i n g s t a g n e e r t . V e r d e r zi j n d e e i s e n vo o r h yp o t h e e k ve r s t r e k k i n g a a n g e s c h e r p t , wa a r d o o r s t a r t e r s , m a a r o o k a n d e r e d o e l g r o e p e n o p d e k o o p w o n i n g e n m a r k t d e f i n a n c i e r i n g n i e t r o n d k u n n e n k r i j g e n . A n d e r e f a c t o r e n zi j n d e o n ze k e r h e i d o ve r d e t o e k o m s t va n d e h yp o t h e e k r e n t e a f t r e k , o ve r d e e c o n o m i e ( p e n s i o e n , b e s t e e d b a a r i n k o m e n e n we r k g e l e g e n h e i d ) , d e c o n c u r r e n t i e t u s s e n b e s t a a n d e b o u w e n n i e u wb o u w e n c o n s u m e n t e n d i e k r i t i s c h e r zi j n o p p r i j s - k w a l i t e i t ve r h o u d i n g . H e t zi j n a l l e m a a l f a c t o r e n o p m a c r o n i ve a u , w a a r g e m e e n t e l i j k e o ve r h e d e n n i e t o f n a u we l i j k s i n vl o e d o p h e b b e n .

3.2.

D e e f f e c t e n va n d e c r i s i s o p d e r u i m t e l i j k e p r o j e c t e n i n W e s t l a n d

D e G e m e e n t e W e s t l a n d h e e f t i n d e l o o p va n d e t i j d o m va n g r i j k e g r o n d p o s i t i e s i n g e n o m e n . Me t a c t i e f g r o n d b e l e i d i s zi j g r o o t s c h a l i g e e n l a n g l o p e n d e u i t b r e i d i n g s p l a n n e n g e s t a r t , w a a r va n e n k e l e t o t o p h e d e n d o o r l o p e n . Z o zi j n b i j vo o r b e e l d d e o n t wi k k e l i n g va n d e W e s t l a n d s e Z o o m (W Z ) e n p r o j e c t e n va n d e O n t w i k k e l i n g s m a a t s c h a p p i j h e t N i e u w e W e s t l an d ( O NW ) vo o r t g e k o m e n u i t a f s p r a k e n va n d e vo o r m a l i g e g e m e e n t e n . I n d e ze e n a n d e r e l o p e n d e e n g e p l a n d e r u i m t e l i j k e p r o j e c t e n h e e f t W es t l a n d t e k a m p e n m e t d e e f f e c t e n va n d e c r i s i s : V e r t r a g i n g va n p r o j e c t e n , vo o r a l d o o r h e t i n s t o r t e n va n d e wo n i n g m a r k t ; H e r p r o g r a m m e r i n g va n p r o j e c t e n , d i e e xt r a g e m e e n t e l i j k e i n ze t v e r g t ;

 

O n vo l d o e n d e a f n a m e va n d e vo o r r a a d i n g r o n d b a n k e n ; 2 To e n a m e va n d e ve r l i e z e n e n f i n a n c i ë l e r i s i c o ’ s ;

1 2

Bron CBS: Hypotheekschuld in Nederland R i s i c o ’ s z i j n o p g e n o m e n i n h e t r i s i c o r e g i s t e r ; h i e r v o o r i s we e r s t a n d s c a p a c i t e i t v r i j g e h o u d e n .

9

12-0051713

 


GEMEENTE WESTLAND



A f n a m e va n h e t s a l d o va n d e B e s t e m m i n g s r e s e r v e G r o n d b e d r i j f t o t € 0 .

D i t a l l e s h e e f t g e l e i d t o t e e n zo r g e l i j k e s i t u a t i e v o o r d e g r o n d b e d r i j f s a c t i vi t e i t e n va n W e s t l a n d . Z o a l s vo o r ve e l g e m e e n t e n g e l d t , i s d e b e s t e m m i n g s r e s e r ve va n h e t g r o n d b e d r i j f u i t g e p u t . P e r 1 j a n u a r i 2 0 1 2 i s d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f o p g e h e ve n . D e r e s u l t a t e n va n d e g r o n d b e d r i j f s a c t i vi t e i t e n wo r d e n vo o r t a a n d i r e c t ve r r e k e n d m e t d e A l g e m e n e R e s e r ve . D e f i n a n c i ë l e r e s u l t a t e n va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n g a a n d a a r d o o r d e e l u i t m a k e n va n d e r e g u l i e r e b e g r o t i n g s p o s t e n i n d e a l g e m e n e d i e n s t va n d e g e m e e n t e b e g r o t i n g . D e j a a r r e k e n i n g o ve r 2 0 1 2 g e e f t e e n o m va n g va n d e b o e k wa a r d e v a n d e W e s t l a n d s e g r o n d p o s i t i e s p e r 3 1 d e c e m b e r 2 0 1 2 va n r u i m € 2 8 3 m i l j o e n . H e t b e t r e f t c i r c a 1 7 5 h a a a n g r o n d p o s i t i e s . E r i s vo o r c i r c a € 8 0 m i l j o e n o p d e g r o n d vo o r r a a d a f g e wa a r d e e r d e n a a n vo o r zi e n i n g e n o n d e r h a n d e n we r k g e t r o f f e n . D e g r o o t s t e f i n a n c i ë l e b e l a n g e n zi t t e n i n d e d e e l n e m i n g e n . D e g e m e e n t e i s vo o r 5 0 % a a n d e e l h o u d e r i n d e d e e l n e m i n g e n W e s t l a n d s e Z o o m e n J u l i a h o f , e n vo o r 3 8 % i n d e O NW . B i n n e n d e d e e l n e m i n g e n h e b b e n a l l e b e t r o k k e n p a r t i j e n d e i n t e n t i e o m d e p r o b l e m e n g e za m e n l i j k en integraal aan te pakken. M a a t r e g e l e n o m d e s c h a d e d o o r d e n e g a t i e ve f i n a n c i ë l e s p i r a a l zo ve e l m o g e l i j k t e b e p e r k e n zi j n h a r d n o d i g . H e t i s e c h t e r n i e t r e a l i s t i s c h o m t e v e r wa c h t e n d a t W e s t l a n d , g e g e ve n d e a c t u e l e ( m a c r o - ) e c o n o m i s c h e o m s t a n d i g h e d e n , o p e i g e n k r a c h t d e n e g a t i e ve s p i r a a l k a n o m b u i g e n . D e g e m e e n t e h e e f t i n ve e l g e va l l e n t e m a k e n m e t b e s t a a n d e c o n t r a c t e n e n a f s p r a k e n . D i t ze l f d e g e l d t o ve r i g e n s v o o r d e m a r k t p a r t i j e n wa a r d e g e m e e n t e m e e s a m e n we r k t . W e zu l l e n b e s t a a n d e a f s p r a k e n d a n o o k m o e t e n h e r o ve r w e g e n e n h e r i j k e n . E n k e u ze s m o e t e n m a k e n o m d e f i n a n c i ë l e r i s i c o ’ s t e r u g t e d r i n g e n , d e ve r l i e ze n t e b e p e r k e n e n d e r u i m t e l i j k e a m b i t i e s zo ve e l m o g e l i j k t e r e a l i s e r e n . Te g e l i j k e r t i j d zu l l e n w e zo g o e d m o g e l i j k a a n d e b e l a n g e n e n w e n s e n va n i n w o n e r s e n b e d r i j f s l e ve n t e g e m o e t m o e t e n k o m e n .

3.3.

G e b i e d s o n t w i k k e l i n g w o r d t k w e s t i e va n d e l a n g e a d e m

D o o r d e c r i s i s zi e n a l l e p a r t i j e n d i e b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n b e t r o k k e n zi j n ( m a r k t p a r t i j e n e n o ve r h e d e n ) i n , d a t d e b e n a d e r i n g va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n m o e t wo r d e n b i j g e s t e l d . H e t b e h a l e n va n r e n d e m e n t o p d e k o r t e t e r m i j n i s m o m e n t e e l n i e t r e a l i s t i s c h . G e b i e d s o n t wi k k e l i n g i s n u e e n k we s t i e v a n d e l a n g e a d e m . V o o r g e m e e n t e n , d u s o o k vo o r W es t l a n d , za l h e t g r o n d b e l e i d vo o r a l g e r i c h t zi j n o p h e t f a c i l i t e r e n va n d e g e w e n s t e r u i m t e l i j k e e n m a a t s c h a p p e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n . O n t w i k k e l i n g e n d i e c o m m e r c i e e l n i e t r e n d e r e n , m a a r t o c h m a a t s c h a p p e l i j k g e we n s t zi j n , ve r g e n d a n e e n f i n a n c i ë l e b i j d r a g e va n d e gemeente. Het is daarom belangrijk dat het grondbeleid geheel in lijn is met de ruimtelijke, e c o n o m i s c h e e n s o c i a a l - m a a t s c h a p p e l i j k e a m b i t i e s zo a l s w e d i e zu l l e n u i t we r k e n i n d e s t r u c t u u r v i s i e . D i e s t r u c t u u r vi s i e m o e t e e n r e a l i s t i s c h e r u i m t e l i j k e vi s i e i n h o u d e n vo o r d e l a n g e r e t e r m i j n e n i n g a a n o p v r a g e n a l s : wa t w i l l e n w e , w a t k u n n e n w e e n w a t i s d e r o l va n d e g e m e e n t e daarin. B i j l a g e 4 g a a t n a d e r i n o p d e r e l a t i e m e t d e s t r u c t u u r vi s i e .

M a a t r e g e l e n o m d e r i s i c o ’ s e n ve r l i e z e n t e b e p e r k e n

Z o a l s ve r m e l d i n p a r a g r a a f 3 . 2 , zi j n d e d r i e b e l a n g r i j k s t e p r o b l e m e n va n h e t g r o n d b e d r i j f :

10

12-0051713

3.4.


GEMEENTE WESTLAND

 

d e o m va n g r i j k e g r o n d p o s i t i e d e b o e k wa a r d e e n r e n t e l a s t e n d i e h i e r m e e s a m e n h a n g e n



de stagnerende woningbouw.

L o c a t i e s k o m e n n i e t t o t o n t wi k k e l i n g e n d e g r o n d vo o r r a a d n e e m t m i n d e r s n e l a f d a n e e r d e r w a s ve r w a c h t . W i j b l i j ve n d a a r o m m a a t r e g e l e n n e m e n o m d e ( f i n a n c i ë l e ) r i s i c o ’ s e n s c h a d e zo ve e l m o g e l i j k t e b e h e e r s e n e n t e b e p e r k e n . H e t r e d u c e r e n va n d e b o e k wa a r d e / g r o n d vo o r r a a d e n h e t r e n t e r i s i c o zi j n d a a r i n b e l a n g r i j k e a s p e c t e n . D a a r b i j i s h e t w e l za a k o m t e b e d e n k e n d a t d e p r o b l e m e n va n W e s t l a n d m e d e h u n o o r za a k o p m a c r o n i ve a u h e b b e n . D i t b e t e k e n t d a t m a a t r e g e l e n o p g e m e e n t e n i ve a u e e n b e p e r k t e f f e c t k u n n e n h e b b e n . To c h zu l l e n w e d o e n wa t a l s g e m e e n t e i n o n s ve r m o g e n l i g t . W a n t a l s we d e b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s n i e t a a n s c h e r p e n , l o p e n we h e t r i s i c o d a t d e b o e k wa a r d e d e k o m e n d e j a r e n a l l e e n n o g m a a r ve r d e r za l s t i j g e n . O m d e b o e k wa a r d e t e l a t e n d a l e n g a a n we o p vi e r t e r r e i n e n m a a t r e g e l e n n e m e n :  Kostenbeheersing  

O p b r e n g s t e n s t i mu l e r i n g K a s s t r o o ms t u r i n g



R i s i c o ma n a g e me n t .

3.4.1 Kostenbeheersing K o s t e n zi j n e e n b e l a n g r i j k o n d e r d e e l vo o r h e t k u n n e n b e p e r k e n va n d e b o e k wa a r d e . D o o r h e t t e l k e n s we e r k r i t i s c h b e o o r d e l e n va n d e n o g t e m a k e n k o s t e n i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s k u n n e n we d o e l m a t i g e r we r k e n m e t b e h o u d va n k wa l i t e i t . H e t g a a t d a a r b i j o n d e r m e e r o m : 

Te r u g d r i n g e n va n a p p a r a a t s k o s t e n d o o r : o K r i t i s c h t e k i j k e n w e l k e a c t i vi t e i t e n we a a n d e m a r k t k u n n e n o ve r l a t e n o



V o o r a f h a r d e a f s p r a k e n t e m a k e n m e t m a r k t p a r t i j e n o ve r t e l e ve r e n d i e n s t e n , d e d a a r vo o r i n t e ze t t e n c a p a c i t e i t e n d e t e b e t a l e n ve r g o e d i n g ( w e r k e n m e t f i xe d p r i c e ) ;

Te r u g d r i n g e n va n i n r i c h t i n g s k o s t e n va n d e O p e n b a r e R u i m t e : o B e p e r k e n va n h e t o p p e r vl a k o p e n b a r e r u i m t e ( m e e r g r o n d u i t g e ve n ) ;



o De Openbare Ruimte soberder inrichten; Ma r k t p a r t i j e n s e l e c t e r e n d i e k e t e n i n t e g r a t i e t o e p a s s e n , g o e d k o p e ( s t a n d a a r d )



woningconcepten bieden en andere maatregelen treffen om kosten te besparen; O n s i n s p a n n e n o m e e n z o l a a g m o g e l i j k e r e n t e t e b e d i n g e n vo o r g e m e e n t e l i j k e l e n i n g e n w a a r m e e w e i n ve s t e r i n g e n e n g r o n d e n f i n a n c i e r e n . ( H e t o m s l a g p e r c e n t a g e wa s l a n g j a r i g o n g e ve e r 4 % . B i j h e t va s t s t e l l e n va n d e b e g r o t i n g i n n o ve m b e r h e b b e n w e a l b e s l u i t e n genomen die hierop effect hebben).

V e r d e r g a a n we d e b u d g e t b e h e e r s i n g a a n s c h e r p e n e n n i e t a l l e e n s t r a k k e r s t u r e n o p h e t t o t a l e p l a n s a l d o , m a a r o o k o p k o s t e n s o o r t n i ve a u . 3.4.2 Opbrengstenstimulering C e n t r a l e vr a a g i s h i e r h o e r e ë e l d e g e p r o g n o s t i c e e r d e o p b r e n g s t e n i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s zi j n . I n d e n i e u we r e a l i t e i t – w a a r m e e h e e l o n t w i k k e l e n d N e d e r l a n d t e m a k e n h e e f t – m o e t e n w e g o e d k i j k e n n a a r d e g r o n d s l a g vo o r d e o p b r e n g s t e n i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s . H i e r b i j s t a a n d e zo g e n a a m d e 4 P ’ s c e n t r a a l : P l a n n i n g , P r i j s , P r o g r a m m e r i n g e n P l a a t s . D e ze zi j n a l o n d e r d e e l va n

P r o g r a m me r i n g e n P l a n n i n g E e n b e l a n g r i j k i n s t r u m e n t d a t we a l s g e m e e n t e d e e l s ze l f i n h a n d e n h e b b e n , i s d e ( wo n i n g b o u w ) p r o g r a m m e r i n g . H e t d i l e m m a wa a r vo o r w e s t a a n i s d a t o p d e k o r t e t e r m i j n s p r a k e i s

11

12-0051713

h e t Me e r j a r e n p e r s p e c t i e f G e b i e d s o n t w i k k e l i n g ( MP G ) , m a a r vr a g e n n u e xt r a a a n d a c h t . W e zu l l e n ze m o e t e n a a n p a s s e n a a n d e n i e u we r e a l i t e i t .


GEMEENTE WESTLAND

va n ( a a n zi e n l i j k e ) o ve r p r o g r a m m e r i n g ( t e ve e l wo n i n g e n g e p l a n d i n ve r h o u d i n g m e t d e vr a a g ) , t e r wi j l h e t o n ze k e r i s h o e o p d e l a n g e r e t e r m i j n d e o p b r e n g s t e n zu l l e n u i t va l l e n . D i t n o o d za a k t t o t b i j s t u r i n g . H i e r t o e zu l l e n we i n g e s p r e k m o e t e n m e t o n ze p a r t n e r s e n we l l i c h t m o e t e n b e s l u i t e n o p t e r m i j n b e p a a l d e l o c a t i e s n i e t m e e r t e o n t wi k k e l e n , t e n e i n d e r u i m t e t e g e ve n a a n l o c a t i e s d i e we l k a n s r i j k zi j n . O ve r i g e n s k a n h e t u i t f a s e r e n va n h e t t o t a l e w o n i n g b o u wp r o g r a m m a o o k e e n o p l o s s i n g zi j n vo o r o ve r p r o g r a m m e r i n g . H e t p r o g r a m m a m a n a g e m e n t d a t n u o p g e z e t wo r d t , za l h i e r e e n b e l a n g r i j k e r o l i n ve r vu l l e n . H u i d i g e p l a n n i n g i s t e o p t i mi s t i s c h U i t d e a n a l ys e va n d e g e p r o g n o s t i c e e r d e a a n t a l l e n wo n i n g e n i s g e b l e k e n d a t g e m i d d e l d t o t h e t j a a r 2 0 2 5 c i r c a 5 5 0 w o n i n g e n p e r j a a r s t a a n g e p l a n d . V o o r d e k o r t e r e t e r m i j n t o t 2 0 2 0 ze l f s c i r c a 6 6 0 wo n i n g e n ( zi e o n d e r s t a a n d e t a b e l ) . U i t d e t a b e l b l i j k t ve r d e r d a t d e d e e l n e m i n g e n e n p a r t i c u l i e r e p r o j e c t e n h e t l e e u we n d e e l va n h e t p r o g r a m m a vo o r h u n r e k e n i n g n e m e n . H e t g e m e e n t e l i j k a a n d e e l i s c i r c a 2 0 % . O o k i s t e zi e n d a t h e t p r o g r a m m a vo o r d e d e e l n e m i n g e n o ve r e e n l a n g e p e r i o d e i s u i t g e s m e e r d e n d e p a r t i c u l i e r e p r o j e c t e n j u i s t o p d e k o r t e t e r m i j n zi j n g e p l a n d . E n j u i s t o p d e p a r t i c u l i e r e p r o j e c t e n k a n d e g e m e e n t e m a a r b e p e r k t i n vl o e d u i t o e f e n e n , zo n d e r f i n a n c i ë l e e n / o f j u r i d i s c h e c o n s e q u e n t i e s . D i t k o m t o m d a t d e p l a n n e n g e b a s e e r d zi j n o p a f g e g e ve n ve r g u n n i n g e n , o n t wi k k e l i n g s o ve r e e n k o m s t e n e n b e s t e m m i n g s p l a n n e n . D o o r d a t o n t wi k k e l a a r s p a s g a a n b o u we n a l s e e n b e p a a l d vo o r ve r k o o p p e r c e n t a g e i s g e h a a l d , i s h e t o n d u i d e l i j k wa n n e e r we r k e l i j k m e t d e b o u w g e s t a r t wo r d t .

Woningbouwprogramma

Gerealiseerd

Prognose

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Deelnemingen Particuliere projecten Totaal excl. gem. proj. Gemeentelijke projecten Totaal incl. gem. proj.

400

300

185 145 330 120 450

85 380 465 220 685

235 355 590 130 720

280 200 480 200 680

425 145 570 225 795

435 165 600 110 710

460 50 510 110 620

430 50 480 110 590

345 35 380 110 490

20132020 2695 1380 4075 1215 5290

2021 totaal e.v. v.a. 2013 2030 4725 0 1380 2030 6105 235 1450 2265 7555

A l s d e wo n i n g m a r k t zi c h p o s i t i e f o n t wi k k e l t , i s e e n a a n t a l va n m a xi m a a l 5 0 0 h a a l b a a r . Ma a r d e n i e u we i n s c h a t t i n g i s , d a t we d e k o m e n d e 3 j a a r r e k e n i n g m o e t e n h o u d e n m e t e e n p r o d u c t i e va n 3 0 0 t o t h o o g u i t 5 0 0 wo n i n g e n p e r j a a r . I n 2 0 1 1 zi j n 3 0 0 wo n i n g e n o p g e l e v e r d e n i n 2 0 1 2 w a r e n d a t e r 4 5 0 . E r i s n o g g e e n p e i l o p t e t r e k k e n o f d e ze j a a r p r o d u c t i e zi c h d o o r ze t o f d a t h e t n o g e e n a a n t a l j a r e n d u u r t vo o r d a t d e m a r k t w e e r s t r u c t u r e e l a a n t r e k t . I n d e c o n c e p t s t r u c t u u r vi s i e g a a n w e d a n o o k u i t va n e e n m i n i m a l e wo n i n g b o u wo p g a ve va n 3 0 0 à 3 5 0 w o n i n g e n p e r j a a r , g e b a s e e r d o p d e a u t o n o m e g r o e i v a n W e s t l a n d e n d e o p n a m e va n e c o n o m i s c h g e b o n d e n wo n i n g zo e k e n d e n . V o o r a l d e f a c i l i t e r e n d e p r o j e c t e n va n e xt e r n e o n t wi k k e l a a r s ( g r o e n i n d e t a b e l ) zi j n vo o r d e k o r t e t e r m i j n h e e l o p t i m i s t i s c h g e p l a n d . D e ze a a n t a l l e n zu l l e n d e k o m e n d e j a r e n vr i j w e l ze k e r n i e t g e r e a l i s e e r d w o r d e n . H e t p l a n n i n g s o p t i m i s m e va n d e ze f a c i l i t e r e n d e p r o j e c t e n za l o n g e t wi j f e l d t o t g e vo l g h e b b e n d a t d e ze ve r d e r u i t g e f a s e e r d wo r d e n e n d a a r m e e m e e r g a a n c o n c u r r e r e n m e t d e g e m e e n t e l i j k e p l a n n e n e n d e e l n e m i n g e n . D a t za l d a a r d a n w e e r t o t m o g e l i j k e ve r t r a g i n g za l l e i d e n . V o o r w e l k e p r o j e c t e n e xa c t e n m e t we l k e g e vo l g e n d a t za l zi j n , i s d e v r a a g . H i e r za l n o g e e n n a d e r e a n a l ys e o v e r p l a a t s vi n d e n e n za l a a n g e d r o n g e n wo r d e n o p t r a n s p a r a n t i e o ve r d e planningen bij de marktpartijen.

w o n i n g b o u wm o n i t o r o p g e s t e l d wo r d e n e n g e r a p p o r t e e r d w o r d e n a a n d e r a a d . D a a r i n k o m e n i n i e d e r g e va l h e t a a n t a l a f g e g e ve n b o u w v e r g u n n i n g e n e n o p g e l e ve r d e w o n i n g e n a a n d e o r d e .

12

12-0051713

O m i n zi c h t t e b i e d e n i n d e c o n c r e t e vo o r t g a n g v a n d e wo n i n g p r o d u c t i e z a l i e d e r k wa r t a a l e e n


GEMEENTE WESTLAND

B u i t e n g e me e n t e l i j k e c o n c u r r e n t i e Naast binnengemeentelijke concurrentie hebben we nadrukkelijk ook te maken met b u i t e n g e m e e n t e l i j k e c o n c u r r e n t i e . D e g r o t e g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n m e t w o n i n g e n va n a a n l i g g e n d e g e m e e n t e n zi j n : R i j s w i j k m e t 3 7 0 0 wo n i n g e n , H a r n a s c h p o l d e r D e l f t / D e n H o o r n m e t 6 0 0 wo n i n g e n , D e H a a g s e W es t l a n d s e Z o o m m e t 2 0 0 0 wo n i n g e n , S p o o r zo n e D e l f t m e t 1 2 0 0 wo n i n g e n , D i j k p o l d e r Ma a s s l u i s m e t 1 7 5 0 w o n i n g e n , H o e k va n H o l l a n d m e t 7 0 0 wo n i n g e n e n M i d d e n D e l f l a n d m e t 1 2 5 w o n i n g e n . S a m e n zi j n d i t r u i m 1 0 . 0 0 0 w o n i n g e n , d i t i s t o t 2 0 3 0 o n g e ve e r 5 0 0 wo n i n g e n p e r j a a r . D e ze p r o j e c t e n c o n c u r r e r e n q u a p r o g r a m m a e n p r i j s s t e l l i n g vo o r e e n g r o o t d e e l m e t d e W es t l a n d s e p r o j e c t e n . D i t wa s o o k d e a f g e l o p e n j a r e n a l h e t g e va l , m a a r o n d e r d e h u i d i g e o m s t a n d i g h e d e n zi j n o ve r l e g e n a f s t e m m i n g i n t e r n e n o p r e g i o n a a l n i ve a u n o o d za k e l i j k . Invloed van private initiatieven. D o o r d e o ve r c a p a c i t e i t i s h e t n i e t ve r s t a n d i g o m zo n d e r e e n k r i t i s c h e b e o o r d e l i n g m e d e we r k i n g t e ve r l e n e n a a n n i e u w e i n i t i a t i e ve n vo o r wo n i n g b o u w . B i j e l k i n i t i a t i e f zu l l e n we d a n o o k e e n a f we g i n g m a k e n o ve r d e we n s e l i j k h e i d e n d e j u r i d i s c h p l a n o l o g i s c h e m o g e l i j k h e d e n . B e l a n g r i j k h i e r b i j zi j n d e j u r i d i s c h e s t a t u s e n d e m a t e w a a r i n we p r o j e c t e n k u n n e n b e ï n vl o e d e n : 

P u b l i e k r e c h t e l i j k : d e g e m e e n t e k a n e e n p r o j e c t n i e t t e g e n h o u d e n a l s i n p l a n o l o g i s c h e zi n d e o n t wi k k e l i n g wo r d t t o e g e s t a a n ;



P r i va a t r e c h t e l i j k : d e g e m e e n t e k a n e e n p r o j e c t n i e t zo n d e r g r o t e c o n s e q u e n t i e s s t o p ze t t e n a l s e r ve r g a a n d e a f s p r a k e n zi j n g e m a a k t o f c o n t r a c t e n g e s l o t e n zi j n o ve r d e g r o n d ve r k o o p .

B i j z w a a r w e g e n d e a r g u m e n t e n e n a l s we b e r e i d zi j n d e ( p l a n ) s c h a d e vo o r o n z e r e k e n i n g t e n e m e n , k u n n e n we h i e r v a n a f wi j k e n . I n d i e n d e j u r i d i s c h e s t a t u s b e ï n vl o e d i n g d o o r d e g e m e e n t e t o e s t a a t , zu l l e n we b e o o r d e l e n o f w e a a n h e t i n i t i a t i e f m e e we r k e n . P r i m a i r i s d a n d e vr a a g o f h e t i n i t i a t i e f p a s t b i n n e n h e t g e m e e n t e l i j k b e l e i d ( o . a . b i j d r a g e n a a n d e i n b r e i d i n g ; s t a r t e r s w o n i n g e n ) . Ma a r o o k zu l l e n we e e n b e d r i j f s e c o n o m i s c h e a f w e g i n g m a k e n . I s e e n i n i t i a t i e f b e d r i j f s e c o n o m i s c h o n h a a l b a a r , d a n h o e ve n w e n i e t m e e t e we r k e n . B i j n i e t - u i t b r e i d i n g s l o c a t i e s za l d i t b i j d e i n ze t va n h e t p u b l i e k r e c h t e l i j k k o s t e n ve r h a a l s i n s t r u m e n t a r i u m ( e xp l o i t a t i e p l a n ) , va a k h e t g e va l zi j n . H i e r d o o r k u n n e n w e t e r u g h o u d e n d o m g a a n m e t p r i va t e i n i t i a t i e ve n d o o r n i e t m e e t e w e r k e n a a n e e n b e n o d i g d e wi j zi g i n g v a n e e n r u i m t e l i j k b e s l u i t . Prioritering I n d e b e s t a a n d e p r o j e c t e n p o r t e f e u i l l e g a a n we j a a r l i j k s e e n p r i o r i t e r i n g a a n b r e n g e n a a n d e h a n d va n c r i t e r i a a l s j u r i d i s c h e s t a t u s , m a a t s c h a p p e l i j k e n p o l i t i e k b e l a n g , f i n a n c i e e l b e l a n g , r i s i c o e n inschatting afzetbaarheid. D i a l o o g me t ma r k t p a r t i j e n I n d e r i s i c o a n a l ys e o p d e b e s t a a n d e p r o j e c t e n p o r t e f e u i l l e d i e i n m a a r t 2 0 1 2 a a n d e r a a d i s g e p r e s e n t e e r d , zi j n d e m o g e l i j k h e d e n o n d e r zo c h t o m e e n zi j d i g i n p r o j e c t e n i n t e g r i j p e n e n / o f d e ze t e h e r o ve r w e g e n . D e m o g e l i j k h e d e n h i e r t o e zi j n e c h t e r b e p e r k t e n b r e n g e n f i n a n c i ë l e e n j u r i d i s c h e r i s i c o ’ s m e t zi c h m e e . D a a r o m zu l l e n w e e e n zi j d i g i n g r i j p e n t o t h e t a b s o l u u t n o o d za k e l i j k e b e p e r k e n .

m a r k t p a r t i j e n . E r i s s p r a k e va n e e n g e d e e l d e p r o b l e m a t i e k e n d u s o o k va n e e n g e d e e l d e ve r a n t w o o r d e l i j k h e i d . O o k d e m a r k t p a r t i j e n h e b b e n b a a t b i j e e n h e r o ve r w e g i n g va n d e p r o j e c t e n p o r t e f e u i l l e , o m d a t o o k zi j m e t d e g e v o l g e n v a n d e s t a g n e r e n d e m a r k t t e m a k e n h e b b e n .

13

12-0051713

D o o r d e a a n h o u d e n d e s t a g n a t i e i n d e w o n i n g m a r k t wo r d e n o o k i n W e s t l an d p r o j e c t e n u i t g e s t e l d e n p r o g r a m m a ’ s h e r zi e n . W e zu l l e n d a a r o m e e n a c t i e ve d i a l o o g b l i j v e n v o e r e n m e t d e b e t r o k k e n


GEMEENTE WESTLAND

O p b a s i s va n d e u i t k o m s t e n va n d e d i a l o o g k u n n e n we va s t s t e l l e n h o e b e p a a l d e o n t wi k k e l i n g e n t o c h vl o t g e t r o k k e n k u n n e n wo r d e n . Actieve grondexploitaties overhevelen naar de voorraad grondbedrijf V e r d e r zu l l e n w e n a g a a n o f b i n n e n e i g e n g r o n d e xp l o i t a t i e s e n e xp l o i t a t i e s wa a r i n w e i n e e n P P S ve r b o n d e n zi j n , d e o n t w i k k e l i n g b i n n e n e e n r e a l i s t i s c h t i j d s b e s t e k n o g w e l m o g e l i j k i s . I s d i t n i e t h e t g e va l , d a n zu l l e n w e o ve r w e g e n o m ( d e l e n v a n ) a c t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s t e o n t b i n d e n e n d e ze o ve r t e h e ve l e n n a a r d e vo o r r a a d va n h e t g r o n d b e d r i j f . Z o b e p e r k e n we h e t a c t i e ve d e e l va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s , w a a r d o o r e e n r e a l i s t i s c h e r b e e l d o n t s t a a t va n o n d e r h a n d e n n o g t e o n t wi k k e l e n g e b i e d e n . V a n d e d e e l g e b i e d e n d i e w e n a a r d e v o o r r a a d o ve r h e ve l e n , m o e t e n w e b e zi e n o f a f wa a r d e r i n g v a n b o e k wa a r d e n o o d z a k e l i j k i s . Ma a r we zu l l e n e r r e k e n i n g m e e m o e t e n h o u d e n d a t t e m a k e n k e u ze s ve r d e r e a f s c h r i j vi n g va n d e g r o n d p o s i t i e s z u l l e n i n h o u d e n . Mo g e l i j k e i n v l o e d o p p r o g r a m me r i n g e n f a s e r i n g A l s g e m e e n t e k u n n e n w e d e vo l g e n d e s t a p p e n o n d e r n e m e n o m i n vl o e d u i t t e o e f e n e n o p programmering en fasering: 

A n a l ys e r e n wo n i n g m a r k t ( c o n f r o n t e r e n vr a a g e n a a n b o d ) e n p r i o r i t e r e n p l a n n e n : o A c t u a l i s e r e n va n h e t p l a n a a n b o d ( m a r k t s e g m e n t ; s o o r t wo n i n g ; p l a n n i n g ) ; o

I n s c h a t t e n va n d e r e ë l e vr a a g ( a a n t a l w o n i n g e n p e r j a a r n a a r m a r k t s e g m e n t e n s o o r t woning);

o

A n a l ys e r e n va n d e d i s c r e p a n t i e t u s s e n vr a a g e n a a n b o d ( wa a r zi t t e n d e b e l a n g r i j k s t e ve r s c h i l l e n ) ;

o

I d e n t i f i c e r e n va n d e m e e s t k a n s r i j k e p l a n n e n d i e ( e vt . n a h e r p r o g r a m m e r i n g ) vo l d o e n aan de vraag;

o

P r i o r i t e r e n va n p l a n n e n o p b a s i s va n k a n s r i j k h e i d , j u r i d i s c h e s t a t u s , m a a t s c h a p p e l i j k en politiek belang, financieel belang, risico;

o

S t i m u l e r e n e n f a c i l i t e r e n va n g e p r i o r i t e e r d e p l a n n e n .

H e r p r o g r a m m e r i n g e n u i t f a s e r e n va n p l a n n e n k a n i n h o u d e n d a t d e r e a l i s a t i e o ve r d e l o o p t i j d va n d e b e s t e m m i n g s p l a n n e n ( 1 0 j a a r ) h e e n g a a t . D a t k a n we e r g e vo l g e n h e b b e n vo o r n i e u we o n t wi k k e l i n g e n , a a n g e zi e n d i e o o k we e r g e t o e t s t wo r d e n a a n o n d e r m e e r d e h a a l b a a r h e i d ( o p n a m e c a p a c i t e i t va n d e m a r k t ) . Z o l a n g b e s t a a n d e p l a n n e n i n d e t i j d n a a r vo r e n s c h u i ve n o n t s t a a t e r n i e t o f n a u w e l i j k s r u i m t e vo o r n i e u w e p l a n n e n . S t i mu l e r e n e n f a c i l i t e r e n w o n i n g ma r k t S a m e n m e t m a r k t p a r t i j e n g a a n we d e k o m e n d e p e r i o d e d e vo l g e n d e m a a t r e g e l e n o n d e r zo e k e n e n u i t we r k e n o m d e w o n i n g m a r k t t e s t i m u l e r e n :  D o o r s t r o o m p r e m i e : p r e m i e o p ve r h u i ze n b i j s c h e e f wo n e n , zo d a t wo n i n g e n vo o r s t a r t e r s vr i j k o m e n ; E r f p a c h t ( a l s p i l o t ) : l a g e r e d r e m p e l vo o r s t a r t e r s o p d e k o o p wo n i n g e n m a r k t d o o r l a g e r e



financieringslasten; F l e xi b e l o m g a a n m e t g r o n d p r i j ze n vo o r s p e c i f i e k e d o e l e n , zo a l s vo o r d o e l g r o e p e n e n



maatschappelijk gebonden eigendom; U i t b r e i d i n g va n d e c r i t e r i a vo o r d e s t a r t e r s l e n i n g ( b i j v o o r b e e l d o o k b e s c h i k b a a r s t e l l e n vo o r



economisch gebondenen); V r i j e k a ve l s a a n b i e d e n o m p a r t i c u l i e r o p d r a c h t g e ve r s c h a p o o k vo o r d e s m a l l e b e u r s t e



stimuleren; G o e d k o p e b o u wm e t h o d e n s t i m u l e r e n ( b u d g e t w o n i n g e n / k a n t - e n - k l a a r w o n i n g e n ) ;

 

B u d g e t r e g e l i n g vo o r ve r k o o p va n d e a c h t e r t e l a t e n wo n i n g ; D o o r s t r o o m l e n i n g , zo d a t h u i ze n b e zi t t e r s h u n r e s t s c h u l d k u n n e n f i n a n c i e r e n .

14

12-0051713




GEMEENTE WESTLAND

V e r d e r zu l l e n w e b i j h e t o p s t e l l e n va n b e s t e m m i n g s p l a n n e n f l e xi b i l i t e i t i n b o u we n o m zo g o e d m o g e l i j k o p ve r a n d e r e n d e m a r k t o m s t a n d i g h e d e n t e k u n n e n i n s p e l e n . D e ze m a a t r e g e l e n l e g g e n u i t e r a a r d b e s l a g o p d e g e m e e n t e l i j k e m i d d e l e n . W e zu l l e n ze b e o o r d e l e n o p h e t t e ve r w a c h t e n e f f e c t ( k o s t e n - b a t e n a f we g i n g ) . V o o r d e e r f p a c h t e n a a n b i e d e n vr i j e k a ve l s w o r d e n i n j u n i 2 0 1 3 vo o r s t e l l e n g e d a a n e n s t a r t e n w e i n h e t n a j a a r va n 2 0 1 3 m e t p i l o t s . V o o r d e o ve r i g e v o o r g e s t e l d e m a a t r e g e l e n we r k e n w e i n h e t n a j a a r c o n c r e t e vo o r s t e l l e n u i t ( c o n f o r m va s t g e s t e l d e m o t i e b i j d e b e g r o t i n g s r a a d n o ve m b e r 2 0 1 2 ) . D a a r n a a s t k u n n e n a a n vu l l e n d m a a t r e g e l e n g e t r o f f e n w o r d e n o m vi a m a a t we r k o p l o c a t i e n i ve a u o n t wi k k e l i n g e n vl o t t e t r e k k e n . I n b i j l a g e 1 zi j n d e m a a t r e g e l e n s a m e n g e va t e n i n d e t i j d g e ze t . W e zu l l e n e e n b e r e k e n i n g m a k e n we l k e k o s t e n r e d u c t i e we m e t d e ze i m p u l s e n o p d e l a n g e r e t e r m i j n k u n n e n r e a l i s e r e n i n t e r m e n va n b e p e r k i n g va n r e n t e l a s t e n d o o r s n e l l e r e o n t wi k k e l i n g ve r s u s l a g e r e o p b r e n g s t e n . B i j d e ze s t i m u l e r i n g s m a a t r e g e l e n m o e t e n w e o ve r i g e n s w a k e n d a t e r g e e n s p r a k e i s va n o n g e o o r l o o f d e s t a a t s s t e u n . I n m i d d e l s h e b b e n we b e l e i d g e f o r m u l e e r d h o e we m e t t i j d e l i j k e b e s t e m m i n g e n e e n f u n c t i o n e l e b e n u t t i n g va n g r o n d e n k u n n e n vi n d e n t e n e i n d e b i j t e ve r wa c h t e n v e r t r a g i n g d e g r o n d e n m a a t s c h a p p e l i j k ve r a n t w o o r d t e g e b r u i k e n . A l s p r o j e c t e n vo o r l a n g e r e t i j d s t a g n e r e n e n b o u wg r o n d l a n g b r a a k b l i j f t l i g g e n e n / o f o p s t a l l e n l e e g e n o n g e b r u i k t b l i j ve n s t a a n , k u n n e n we m o g e l i j k h e d e n o n d e r zo e k e n vo o r t i j d e l i j k e t r a n s f o r m a t i e e xp l o i t a t i e s ( t r e x) . 3.4.3 Kasstroomsturing K a s s t r o o m s t u r i n g i s l a n g e t i j d o n d e r b e l i c h t g e we e s t b i j d e b e d r i j f s vo e r i n g va n g r o n d e xp l o i t a t i e s . H i e r b i j g a a t h e t o m d e a f s t e m m i n g va n d e m o m e n t e n wa a r o p u i t g a ve n e n o n t va n g s t e n p l a a t s vi n d e n . H e t k o m t e r o p n e e r d a t , a l s w e d e b o e k w a a r d e n i e t v e r d e r w i l l e n l a t e n s t i j g e n , w e n i e t e e r d e r g e l d m o g e n u i t g e ve n d a n w a n n e e r we g r o t e ze k e r h e i d h e b b e n d a t o p b r e n g s t e n o o k o p k o r t e t e r m i j n b i n n e n k o m e n . K a s s t r o o m s t u r i n g i s e e n b e l a n g r i j k i n s t r u m e n t vo o r h e t b e h e e r s e n va n d e o m va n g va n d e b o e k w a a r d e . W e k u n n e n h i e rm e e d e k o p p e l i n g t u s s e n d e d a a d we r k e l i j k e o n t va n g s t e n e n d e d a a d w e r k e l i j k e u i t g a ve n g o e d m o n i t o r e n , w a a r d o o r we t u s s e n t i j d s k u n n e n b i j s t u r e n . Me t k a s s t r o o m s t u r i n g v o o r k o m e n we d a t vi a d e g o e d g e k e u r d e b e g r o t i n g i n e e n j a a r w e l d e o n t wi k k e l i n g e n e n w e r k z a a m h e d e n p l a a t s vi n d e n d i e g e l d k o s t e n , t e r wi j l a a n d e o p b r e n g s t e n k a n t n i e t w o r d t g e r e a l i s e e r d wa t wa s b e g r o o t . W a t mo g e n w e d a a d w e r k e l i j k u i t g e v e n ? O f w e b i n n e n g r o n d e xp l o i t a t i e s d a a d we r k e l i j k g e l d m o g e n u i t g e ve n b e p a l e n we vi a t w e e b e s l u i t vo r m i n g s s t a p p e n : 1.

G o e d k e u r i n g va n d e g e a c t u a l i s e e r d e g r o n d e xp l o i t a t i e s vi a b e s l u i t v o r m i n g va n h e t Me e r j a r e n P e r s p e c t i e f G e b i e d s o n t wi k k e l i n g ( MP G ) ;

2.

G o e d k e u r i n g o p b a s i s va n d e a c t u e l e k a s s t r o o m a n a l ys e s e n p r o g n o s e s o p k o r t e t e r m i j n ( h u i d i g j a a r e n vo l g e n d j a a r ) , va n h e t d a a d we r k e l i j k m o g e n u i t g e ve n va n i n ve s t e r i n g s s o m m e n b i n n e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s . D e ze e xt r a s t a p zo r g t e r vo o r d a t we e e r s t b e k i j k e n o f d e b e g r o t e o p b r e n g s t e n o o k zi j n b i n n e n g e k o m e n o f o p k o r t e t e r m i j n b i n n e n k o m e n , vo o r d a t we n i e u we

H i e r g a a n w e h e t p r o c e s ve r d e r a a n s c h e r p e n . D a a r b i j zu l l e n we k e u ze s m o e t e n m a k e n o f we p e r p r o j e c t o f p e r p o r t e f e u i l l e g a a n s t u r e n ( o f e e n c o m b i n a t i e d a a r va n ) e n b o ve n w e l k b e d r a g

15

12-0051713

i n ve s t e r i n g e n d o e n . Z o g e ve n w e n i e t e e r d e r g e l d u i t , d a n d a t we ze k e r h e i d h e b b e n d a t w e o o k g e l d o p k o r t e t e r m i j n o n t va n g e n .


GEMEENTE WESTLAND

g o e d k e u r i n g i n d e t w e e d e s t a p i s ve r e i s t . V e r d e r m o e t e n we b e p a l e n wa a r h e t m a n d a a t k o m t t e l i g g e n vo o r h e t g e ve n va n g o e d k e u r i n g i n d e t we e d e s t a p . W ij zi j n d u s b e zi g m e t e e n c o n c r e t e zo e k t o c h t n a a r h e t o p t i m a l i s e r e n v a n d e d o e l m a t i g h e i d va n k o s t e n i n d e p l a n e xp l o i t a t i e s i n c o m b i n a t i e m e t s t u r i n g o p k a s s t r o m e n o m t e vo o r k o m e n d a t d e b o e k w a a r d e s va n d e p r o j e c t e n ve r d e r o p g a a n l o p e n . D e n k a a n h e t o p n i e u w b e o o r d e l e n va n d e n o o d za a k va n d e i n ve s t e r i n g e n , h e t zo e k e n n a a r g o e d k o p e r e a l t e r n a t i e ve n , h e t b e o o r d e l e n o f k o s t e n we l t o t e e n g r o n d e xp l o i t a t i e h o r e n o f d a t d e k k i n g t h u i s h o o r t b i n n e n a n d e r e p r o g r a m m a b e g r o t i n g s o n d e r d e l e n , e n h e t s t r a k s t u r e n o p f a s e r i n g va n u i t g a ve n g e k o p p e l d a a n o n t va n g s t e n . O o k h e t t o e p a s s e n va n a n d e r e b e g r o t i n g s s ys t e m a t i e k e n ( r e n t e , i n f r a s t r u c t u u r , r i o l e r i n g , a p p a r a a t s k o s t e n , e t c . ) e n e e n d o o r o n t wi k k e l i n g va n b u d g e t b e h e e r b e h o o r t h i e r b i j . D i t a l l e s m e t h e t d o e l o m e r vo o r t e zo r g e n d a t k o s t e n d i e t e n l a s t e va n d e p l a n e xp l o i t a t i e wo r d e n gebracht:  o o k d o o r d e g e m e e n t e w e r k e l i j k g e r e a l i s e e r d e k o s t e n zi j n ;  

n o o d za k e l i j k zi j n e n n i e t l a n g e r k u n n e n w o r d e n u i t g e s t e l d ; p a s s e n b i n n e n d e d o e l s t e l l i n g o m e e n c a s h - o u t v i a d e g r o n d e xp l o i t a t i e s z o ve e l m o g e l i j k t e



vo o r k o m e n ; o o k d a a d we r k e l i j k t o t h e t p r o d u c t i e p r o c e s va n e e n g r o n d e xp l o i t a t i e b e h o r e n .

3.4.4 Risicomanagement R i s i c o m a n a g e m e n t i s e e n ze e r b e l a n g r i j k m i d d e l o m e r vo o r t e z o r g e n d a t d e b o e k wa a r d e va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s n i e t ve r d e r o p g a a t l o p e n . H e t ve r w a c h t e t o e k o m s t i g t o t a a l r e s u l t a a t u i t d e g r o n d e xp l o i t a t i e s , h e t b e n o d i g d e we e r s t a n d s ve r m o g e n , d e v e r l i e s vo o r zi e n i n g e n d e A l g e m e n e R e s e r ve zi j n c o m m u n i c e r e n d e va t e n . H e t vo o r zi e n e r e s u l t a a t w o r d t i m m e r s , m e t d e b e r e k e n i n g e n vo o r d e ve r l i e s vo o r zi e n i n g e n d e r a m i n g va n d e o n t wi k k e l i n g va n d e A l g e m e n e R e s e r ve , b e p a a l d d o o r i n p u t f a c t o r e n wa a r w e a l r e k e n i n g m e e k u n n e n e n m o e t e n h o u d e n . D a a r n a a s t zi j n e r i n p u t f a c t o r e n d i e ( n o g ) t e o n ze k e r zi j n o m a l r e k e n i n g m e e t e h o u d e n e n d e ze b e p a l e n d e o m va n g va n d e r i s i c o ’ s ( h e t b e n o d i g d we e r s t a n d s ve r m o g e n ) . B i j e e n vo l g e n d e h e r i j k i n g k u n n e n d e ze i n p u t f a c t o r e n e c h t e r va n z e k e r h e i d s s t a t u s ve r a n d e r e n wa a r d o o r w e e r w e l r e k e n i n g m e e k u n n e n h o u d e n . Z e wo r d e n d a n o v e r g e h e ve l d v a n h e t b e n o d i g d w e e r s t a n d s ve r m o g e n n a a r d e e xp l o i t a t i e va n h e t p r o j e c t . I e d e r e n i e u w e h e r i j k i n g k a n d a a r d o o r vo o r g r o t e a f w i j k i n g e n z o r g e n d i e p o s i t i e f o f n e g a t i e f k u n n e n u i t p a k k e n . O n d e r s t a a n d e f i g u u r g e e f t d i t s c h e m a t i s c h we e r .

12-0051713

16


GEMEENTE WESTLAND

G o e d r i s i c o m a n a g e m e n t b e g i n t m e t h e t i n b e e l d b r e n g e n va n d e r i s i c o ’ s . H i e r b i j m o e t e n w e o n d e r s c h e i d m a k e n t u s s e n m a r k t r i s i c o ’ s , wa a r w e s l e c h t s d e e l s i n vl o e d o p h e b b e n ( d e n k o n d e r a n d e r e a a n p o l i t i e k e e n e c o n o m i s c h e o n t wi k k e l i n g e n ) e n p r o j e c t r i s i c o ’ s d i e we s p e c i f i e k m o e t e n b e n o e m e n e n i n s c h a t t e n . V e r vo l g e n s m o e t e n w e va n u i t ve r s c h i l l e n d e d i s c i p l i n e s a c t i e f s t u r e n o p h e t t e r u g d r i n g e n va n d e ze r i s i c o ’ s . W e s c h e r p e n d e p r o c e s a f s p r a k e n a a n , wa a r d o o r r i s i c o a n a l ys e en risicosturing een prominentere plek krijgen binnen het projectmanagement en de b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s . Kansen E e n k a n s k a n g e zi e n wo r d e n a l s e e n ‘ p o s i t i e f r i s i c o ’ , b i j vo o r b e e l d o n t w i k k e l i n g e n d i e we n u n o g n i e t i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e m o g e n ve r we r k e n o m d a t ze t e o n ze k e r zi j n , m a a r d i e we l e e n ve r l a g i n g va n k o s t e n o f e e n ve r h o g i n g va n o p b r e n g s t e n m o g e l i j k m a k e n . D e n k o n d e r a n d e r e a a n a a n b e s t e d i n g s vo o r d e l e n e n s u b s i d i e o p t i m a l i s a t i e . O o k d e k a n s e n h o r e n o n d e r d e e l t e zi j n va n h e t r i s i c o m a n a g e m e n t , zo d a t we e r a c t i e f o p k u n n e n s t u r e n . B e l e i d s u i t g a n g s p u n t v o o r h e t v o e r e n v a n r i s i c o m a n a g e me n t D e G e m e e n t e W e s t l a n d s c h e r p t a c t i e f r i s i c o m a n a g e m e n t a a n i n d e b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s e n w e e g t n i e u we i n i t i a t i e ve n o o k zo r g vu l d i g a f b i n n e n d e m o g e l i j k h e d e n va n h e t w e e r s t a n d s ve r m o g e n . Actiepunt We scherpen de procesafspraken aan, waarbij we:  ma r k t r i s i c o ’s zo ve e l m o g e l i j k i n b e e l d b r e n g e n , k w a n t i f i c e r e n e n b e n o e m e n we l k e 

b e h e e r s m a a t r e g e l e n m o g e l i j k zi j n e n w i e ( p e r s o o n / a f d e l i n g ) d a a r o p g a a t s t u r e n ; p r o j e c t r i s i c o ’s c o n c r e e t b e n o e m e n e n k wa n t i f i c e r e n , e n g a a n k o p p e l e n a a n



b e h e e r s m a a t r e g e l e n . D a a r b i j g e ve n we a a n wi e ( p e r s o o n / a f d e l i n g ) d a a r o p g a a t s t u r e n e n wa t h e t d o e l va n d e b e h e e r s m a a t r e g e l i s ; k a n s e n zo ve e l m o g e l i j k i n b e e l d b r e n g e n , k wa n t i f i c e r e n e n b e n o e m e n w e l k e b e h e e r s m a a t r e g e l e n m o g e l i j k zi j n e n w i e ( p e r s o o n / a f d e l i n g ) d a a r o p g a a t s t u r e n . D a a r b i j g e ve n w e t e ve n s h e t d o e l v a n d e b e h e e r s m a a t r e g e l a a n .

3.5.

Tussenbalans en actiepunten

D e o o r za a k va n d e c r i s i s wa a r d o o r e e n n i e u w e w e r k e l i j k h e i d i s o n t s t a a n l i g t o p m a c r o n i ve a u . A l s G e m e e n t e W e s t l a n d k u n n e n we d e g e vo l g e n s l e c h t s b e p e r k t b e ï n vl o e d e n . I n e e n t i j d d a t W e s t l a n d o p r u i m t e l i j k g e b i e d n o g ve e l a m b i t i e s h e e f t , i s d e s i t u a t i e vo o r d e g r o n d b e d r i j f s a c t i vi t e i t e n zo r g e l i j k . A a n h o u d e n d e ve r l i e ze n o p d e p r o j e c t e n - e n d e va s t g o e d p o r t e f e u i l l e h e b b e n g e l e i d t o t e e n u i t p u t t i n g va n d e R e s e r ve G r o n d b e d r i j f . D a a r o m zu l l e n w e d e b e n a d e r i n g va n g e b i e d s o n t wi k k e l i n g m o e t e n b i j s t e l l e n . H e t b e h a l e n va n r e n d e m e n t e n o p k o r t e t e r m i j n i s m o m e n t e e l n i e t r e a l i s t i s c h . G e b i e d s o n t w i k k e l i n g i s n u e e n k we s t i e va n d e l a n g e a d e m . H i e r o n d e r n o e m e n we m a a t r e g e l e n d i e o p d e k o r t e r e t e r m i j n t o t r e s u l t a a t m o e t e n l e i d e n . D e e f f e c t e n o p h e t w e e r o p g a n g b r e n g e n va n o n t wi k k e l i n g e n e n ve r b e t e r e n va n d e f i n a n c i ë l e p o s i t i e zu l l e n e c h t e r b e p e r k t zi j n .

12-0051713

17


GEMEENTE WESTLAND

Belangrijkste actiepunten voor de korte termijn  

A n a l ys e r e n va n d e w o n i n g b o u wo p g a ve ( c o n f r o n t e r e n v r a a g e n a a n b o d ) ; P r i o r i t e r e n wo n i n g b o u wp l a n n e n zo d a t i n s p a n n i n g e n g e r i c h t wo r d e n o p k a n s r i j k e e n g e we n s t e



plannen; P i l o t s o n t wi k k e l e n m e t m a a t r e g e l e n o m d e w o n i n g m a r k t t e s t i m u l e r e n , w a a r o n d e r e r f p a c h t a l s



uitgiftevorm; O p p r o j e c t n i ve a u c o n t i n u s t u r e n o p o p t i m a l i s a t i e va n k o s t e n e n o p b r e n g s t e n ;



I n o ve r l e g t r e d e n m e t m a r k t p a r t i j e n o m a f s p r a k e n t e m a k e n o v e r d e vo o r g e s t e l d e m a a t r e g e l e n e n o m t o t n i e u w e vo r m e n v a n s a m e n w e r k e n b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g t e k o m e n ;

 

O p p r o j e c t n i ve a u c o n t i n u s t u r e n o p o p t i m a l i s a t i e va n o p b r e n g s t e n ; O p s t e l l e n a c t i e a g e n d a w a a r i n i n b e e l d za l w o r d e n g e b r a c h t w a t d e t e ve r w a c h t e n e f f e c t e n va n d e vo o r g e s t e l d e a c t i e s z u l l e n zi j n e n m e t e e n p l a n n i n g va n d e a c t i e s .

Belangrijkste actiepunten voor de lange termijn 

O p t i m a l i s e r i n g va n d e d o e l m a t i g h e i d va n k o s t e n b i n n e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s ( h e r b e o o r d e l i n g n o o d za a k i n ve s t e r i n g e n e n o f d e d e k k i n g va n k o s t e n we l u i t g r o n d e xp l o i t a t i e s m o e t k o m e n , zo e k e n n a a r g o e d k o p e r e a l t e r n a t i e ve n , o n d e r zo e k e n a n d e r e b e g r o t i n g s s y s t e m a t i e k e n e n



d o o r o n t wi k k e l i n g b u d g e t b e h e e r ) ; O p t i m a l i s e r e n p r o c e s vo o r k a s s t r o o m s t u r i n g b i n n e n g r o n d e xp l o i t a t i e s ;



D o o r o n t w i k k e l i n g va n e e n r i s i c o a n a l ys e ( i n c l u s i e f k a n s e n ) e n r i s i c o s t u r i n g b i n n e n p r o j e c t m a n a g e m e n t e n b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s .

In dit hoofdstuk hebben we de richting van de te nemen maatregelen belicht. W e hebben nog niet c o n c r e e t a a n g e g e ve n h o e d e ve r s c h i l l e n d e m a a t r e g e l e n n a a r ve r w a c h t i n g f i n a n c i e e l , e n vo o r h e t r u i m t e l i j k b e l e i d e n d e p r o g r a m m e r i n g zu l l e n u i t p a k k e n . H i e r vo o r i s n a d e r e a n a l ys e e n u i t w e r k i n g n o d i g . I n ve r vo l g o p d e z e n o t a zu l l e n we i n h e t n a j a a r v a n 2 0 1 3 n o g e e n a c t i e a g e n d a o p s t e l l e n w a a r i n w e d i t i n b e e l d b r e n g e n . D e ze a c t i e a g e n d a za l m e e g e n o m e n w o r d e n i n h e t MP G . I n d e MP G - c yc l u s za l o o k d e e va l u a t i e e n h e r i j k i n g va n d e a c t i e a g e n d a m e e g e n o m e n wo r d e n . I n b i j l a g e 1 s t a a n d e a c t i e s vo o r d e a c t i e a g e n d a s a m e n g e va t . V o o r u i t l o p e n d h i e r o p we r k e n we vo o r s t e l l e n u i t m e t m a a t r e g e l e n o m d e w o n i n g m a r k t t e s t i m u l e r e n , zo d a t we i n h e t n a j a a r u i t vo e r i n g k u n n e n g e ve n a a n d e h a a l b a r e vo o r s t e l l e n .

12-0051713

18


GEMEENTE WESTLAND

4.

Beleidsuitgangspunten voor het Grondbeleid

D e vo r i g e h o o f d s t u k k e n o m va t t e n d e c o n t e xt w a a r b i n n e n we h e t g r o n d b e l e i d m o e t e n vo r m g e g e ve n . I n d i t h o o f d s t u k b e s c h r i j ve n we d e b e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n d i e d a a r u i t vo o r t vl o e i e n . B e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n v o o r v o r me n v a n g r o n d b e l e i d 

D e G e m e e n t e W e s t l a n d vo e r t e e n s e l e c t i e f e n g e r i c h t a c t i e f g r o n d b e l e i d , u i t s l u i t e n d o m



belangrijke gemeentelijke doelen te realiseren. D e G e m e e n t e W e s t l a n d za l f a c i l i t a i r g r o n d b e l e i d o n d e r s t e u n e n w a n n e e r zi j g e e n j u r i d i s c h e a a n p a s s i n g e n h o e f t t e d o e n t e n b e h o e ve va n e e n p r i va a t i n i t i a t i e f e n za l t e r u g h o u d e n d o m g a a n m e t p r i va t e i n i t i a t i e ve n w a a r w e l j u r i d i s c h e a a n p a s s i n g n o d i g i s . D e i n i t i a t i e f n e m e r h e e f t d e m o g e l i j k h e i d o m e e n a m b t e l i j k e b e o o r d e l i n g va n h e t i n i t i a t i e f t e k r i j g e n d o o r e e n quick scan uit te laten voeren.



Bij facilitair grondbeleid hoort een actief kostenverhaal.

Actiepunt D e G e m e e n t e W e s t l a n d t r e e d t i n o ve r l e g m e t m a r k t p a r t i j e n o m t o t n i e u w e vo r m e n va n s a m e n we r k e n b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g t e k o m e n o m zo a c t i e f t e s t u r e n o p d e g r o n d vo o r r a a d d i e g e h e e l o f vi a e e n d e e l n e m i n g i n b e zi t i s va n d e g e m e e n t e .

B e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n v o o r d e e l n e mi n g e n De gemeente participeert slechts in deelnemingen indien:  

d e r i s i c o ’ s g e d e e l d wo r d e n ; k e n n i s g e d e e l d wo r d t ;



d e g e m e e n t e e i g e n g e m e e n t e l i j k e , p u b l i e k e d o e l e n wi l r e a l i s e r e n o p e e n l o c a t i e wa a r marktpartijen al grondposities hebben ingenomen.

4.1.

G e b r u i k va n d e i n s t r u m e n t e n vo o r g r o n d b e l e i d

D e W r o b i e d t g e m e e n t e n d e m o g e l i j k h e i d o m b i j d e u i t vo e r i n g va n h e t g r o n d b e l e i d e e n s t e r k e p o s i t i e t e n o p zi c h t e va n p a r t i c u l i e r e e xp l o i t a n t e n i n t e n e m e n . D e r e g i e f u n c t i e e n h e t k o s t e n ve r h a a l zi j n i n d e W ro g o e d g e r e g e l d t e n g u n s t e va n g e m e e n t e n . I n d e ze p a r a g r a a f wo r d e n d e ve r s c h i l l e n d e i n s t r u m e n t e n b e l i c h t . D a a r b i j k o m e n d e vo l g e n d e o n d e r w e r p e n a a n d e o r d e :  Verwervingsbeleid  Vastgoedbeheer  

Uitgiftebeleid Kostenverhaal

4.1.1.

Verwerving

I n d e vo r i g e p a r a g r a a f h e b b e n we a a n g e g e ve n d a t we e e n s e l e c t i e f e n g e r i c h t a c t i e f g r o n d b e l e i d vo e r e n . H e t g e vo l g i s d a t we t e r u g h o u d e n d m e t v e r we r vi n g e n o m g a a n . W e s t l a n d h e e f t m o m e n t e e l



a f r o n d i n g va n l o c a t i e s i n a c t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s a l s o n t wi k k e l i n g va n d e l o c a t i e o p k o r t e t e r m i j n i s vo o r zi e n ;

19

12-0051713

e e n o m va n g r i j k e g r o n d p o s i t i e , wa a r m e e w e o n ze r u i m t e l i j k e a m b i t i e s r u i m k u n n e n r e a l i s e r e n . D a a r o m zu l l e n w e s l e c h t s i n i n c i d e n t e l e g e va l l e n t o t ve r we r vi n g o ve r g a a n , n a m e l i j k vo o r a l vo o r :


GEMEENTE WESTLAND



n o o d za k e l i j k e ( s t r a t e g i s c h e ) ve r we r vi n g e n o m b e l a n g r i j k e g e m e e n t e l i j k e e n m a a t s c h a p p e l i j k e functies te realiseren die de markt niet oppakt en niet op de beschikbare locaties kunnen worden ontwikkeld.

Beleidsuitgangspunt voor verwerving V e r we r vi n g e n vo o r l o p e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s d i e r e e d s d o o r d e r a a d zi j n g o e d g e k e u r d , va l l e n b i n n e n h e t k r e d i e t d a t v o o r d e ze e xp l o i t a t i e i s a f g e g e ve n . Z i j h o e ve n n i e t s e p a r a a t t e w o r d e n ve r a n t w o o r d , m a a r l o p e n m e e i n d e ve r a n t w o o r d i n g va n h e t MP G . Actiepunt D e g o e d g e k e u r d e l o p e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s d i e n e n j a a r l i j k s t e w o r d e n b i j g e s t e l d e n v o o r g e l e g d a a n d e r a a d . D e r a m i n g e n va n d e n o g t e ve r we r v e n p e r c e l e n d i e n e n d a a r b i j g e a c t u a l i s e e r d t e zi j n . Waardering van strategische verwervingen W an n e e r ve r w e r vi n g e n b u i t e n e e n d o o r d e r a a d v a s t g e s t e l d e a c t i e ve g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e va l l e n , s p r e k e n we va n s t r a t e g i s c h e o f a n t i c i p e r e n d e ve r we r vi n g e n . H e t c o l l e g e h e e f t m a n d a a t o m t o t e e n b e d r a g va n € 6 0 m i l j o e n a a n s t r a t e g i s c h e a a n k o p e n t e d o e n . D e r a a d h e e f t e e n m o t i e a a n g e n o m e n wa a r m e e b e s l o t e n i s d a t h e t b e s t e d i n g s p l a f o n d va n h e t F o n d s S t r a t e g i s c h e A a n k o p e n zo s p o e d i g m o g e l i j k w o r d t a f g e b o u wd t o t € 3 5 m i l j o e n . H e t c o l l e g e n e e m t d e i n s p a n n i n g s ve r p l i c h t i n g o p zi c h o m h e t h u i d i g e m a xi m a l e p l a f o n d b e d r a g va n h e t r e vo l vi n g f u n d va n € 6 0 m i l j o e n a f t e b o u we n e n za l d e r a a d h i e r o ve r h a l f j a a r l i j k s s c h r i f t e l i j k r a p p o r t e r e n . H e t c o l l e g e za l d e r a a d n i e u w e s t r a t e g i s c h e ve r we r vi n g e n t e r b e s l u i t vo r m i n g vo o r l e g g e n . J a a r l i j k s r a p p o r t e e r t h e t c o l l e g e i n h e t MP G o ve r d e o m va n g va n d e s t r a t e g i s c h e vo o r r a a d . D a a r b i j i s va n b e l a n g o f vo o r h e t va s t s t e l l e n va n d e b a l a n s wa a r d e d e b o e k wa a r d e w o r d t g e h a n t e e r d . D e b o e k wa a r d e wo r d t b e p a a l d d o o r h e t a a n k o o p b e d r a g , ve r m e e r d e r d m e t d e b e h e e r k o s t e n e n r e n t e l a s t e n . H e t B B V s c h r i j f t vo o r d a t h e t s t r a t e g i s c h b e zi t j a a r l i j k s g e t a xe e r d m o e t wo r d e n . A l s d e g e m e e n t e r a a d g e e n e xp l i c i e t b e s l u i t h e e f t g e n o m e n o ve r d e t o e k o m s t i g e b e s t e m m i n g va n h e t b e z i t , m o e t g e t a xe e r d wo r d e n o p b a s i s va n d e h u i d i g e b e s t e m m i n g . I n d e a f g e l o p e n j a r e n h e e f t d a t g e l e i d t o t f o r s e a f b o e k i n g e n o p d e s t r a t e g i s c h e vo o r r a a d . H i e r vo o r i s e e n vo o r zi e n i n g g e t r o f f e n . D a a r m e e s t a a t d e s t r a t e g i s c h e vo o r r a a d t e g e n d e g e t a xe e r d e w a a r d e o p d e b a l a n s ( d e b a l a n s w a a r d e ) . D e b a l a n s wa a r d e wo r d t d u s b e p a a l d d o o r d e b o e k w a a r d e m i n u s d e g e t r o f f e n vo o r zi e n i n g ( a f wa a r d e r i n g ) . I n h e t MP G 2 0 1 3 - 2 0 1 6 wo r d t g e r a p p o r t e e r d d a t d e geprognosticeerde boekwaarde per 1 januari 2013 € 53,4 miljoen bedraagt en de balanswaarde € 3 3 , 5 m i l j o e n . E r i s vo o r € 1 9 , 9 m i l j o e n a a n v o o r zi e n i n g e n g e t r o f f e n . Mo m e n t e e l zi j n e r g e e n ve r p l i c h t i n g e n vo o r s t r a t e g i s c h e a a n k o p e n . V o o r d e b e p a l i n g va n d e r u i m t e vo o r s t r a t e g i s c h e ve r w e r vi n g e n i n r e l a t i e t o t h e t m a n d a a t va n € 6 0 m i l j o e n ( a f t e b o u w e n t o t € 3 5 m i l j o e n ) wo r d t u i t t e g a a n va n d e b a l a n s wa a r d e , ve r m e e r d e r d m e t e ve n t u e l e ve r p l i c h t i n g e n . D e b a l a n s w a a r d e g e e f t d e m a r k t w a a r d e va n h e t va s t g o e d a a n e n w o r d t n i e t b e ï n vl o e d d o o r n i e t o f n a u w e l i j k s b e ï n vl o e d b a r e k o s t e n a l s r e n t e b i j b o e k i n g e n . D e g e m e e n t e za l t e r u g h o u d e n d zi j n t o t h e t d o e n va n s t r a t e g i s c h e a a n k o p e n . To c h s l u i t e n w e n i e t u i t d a t we i n i n c i d e n t e l e g e va l l e n , s t r a t e g i s c h e g r o n d p o s i t i e s zu l l e n i n n e m e n o m i n d e t o e k o m s t b e l a n g r i j k e g e m e e n t e l i j k e d o e l e n ( b i j vo o r b e e l d c e n t r u m p l a n n e n ) t e r e a l i s e r e n . D a a r vo o r za l a l t i j d

a a n k o p e n , h e t r e vo l vi n g f u n d vo o r s t r a t e g i s c h e a a n k o p e n o p g e h e ve n wo r d e n .

20

12-0051713

h e t f i a t va n d e r a a d g e vr a a g d wo r d e n . Te ve n s za l , g e l e t o p d e vo o r g e s t e l d e we r k wi j ze w a a r b i j d e r a a d f i a t m o t g e ve n vo o r s t r a t e g i s c h e


GEMEENTE WESTLAND

Beleidsuitgangspunt voor strategische verwervingen V e r we r vi n g e n d i e n i e t b i n n e n e e n r e e d s g o e d g e k e u r d k r e d i e t va l l e n ( va s t g e s t e l d e g r o n d e xp l o i t a t i e ) d i e n e n a l t i j d a p a r t t e wo r d e n g o e d g e k e u r d d o o r d e r a a d . Actiepunten H e t c o l l e g e za l h e t ve r l o o p va n h e t r e vo l vi n g f u n d h a l f j a a r l i j k s s c h r i f t e l i j k a a n d e r a a d ve r a n t w o o r d e n . H e t c o l l e g e za l u i t w e r k e n h o e h e t p r o c e s i n g e r i c h t wo r d t o m d e r a a d b i j d e b e s l u i t vo r m i n g o ve r ve r w e r vi n g e n , d i e n i e t b i n n e n e e n r e e d s g o e d g e k e u r d k r e d i e t va l l e n , t e b e t r e k k e n . Faciliteren van verwervingen (grondbank) D e g e m e e n t e h e e f t t o t o p h e d e n m e e g e we r k t a a n h e t ve r vu l l e n va n e e n g r o n d b a n k f u n c t i e t e n b e h o e ve va n p a r t i c u l i e r e p a r t i j e n . H i e r b i j g i n g e n w e e r va n u i t d a t d e g e m e e n t e i n d e ze s i t u a t i e g e e n r i s i c o d r a a g t , o m d a t d e p r i va t e p a r t i j zi c h ve r p l i c h t t o t a f n a m e va n d e g r o n d t e g e n d e b o e k w a a r d e . D e a f g e l o p e n p e r i o d e i s e c h t e r d u i d e l i j k g e wo r d e n d a t d e g e m e e n t e i n d i e s i t u a t i e s w e l d e g e l i j k r i s i c o l o o p t . I n h e t u i t e r s t e g e va l k a n e e n c o n t r a c t p a r t n e r f a i l l i e t g a a n , wa a r d o o r d e g e m e e n t e m e t d e g r o n d b l i j f t zi t t e n . Me d e o p b a s i s va n d e r e c e n t e e r va r i n g e n zu l l e n w e d a n o o k t e r u g h o u d e n d o m g a a n m e t h e t s t a r t e n va n n i e u w e g r o n d b a n k e n . V o o r w a a r d e n w a a r o n d e r d e g e m e e n t e m o g e l i j k e e n g r o n d b a n k f u n c t i e k a n ve r vu l l e n zi j n :  

V o l d o e n d e f i n a n c i ë l e r e s e r ve s e n g a r a n t i e b i j c o n t r a c t p a r t n e r ( b e t r o u wb a a r h e i d ) ; A f s p r a k e n o ve r p e r i o d i e k e r e n t e b e t a l i n g e n ;

 

A f s p r a k e n o ve r va s t e , o n vo o r w a a r d e l i j k e a f n a m e m o m e n t e n ; Z wa a r w e g e n d b e l a n g vo o r d e g e m e e n t e b i j d e v o o r g e s t a n e o n t w i k k e l i n g .

V o o r l o p e n d e a f s p r a k e n o ve r g r o n d b a n k e n o n d e r h a n d e l t d e g e m e e n t e i n g e va l l e n w a a r d a t n o o d za k e l i j k i s o ve r h e r i j k i n g e n h e r zi e n va n d e a f s p r a k e n , wa a r b i j d e r i s i c o ’ s vo o r d e g e m e e n t e worden ingeperkt. Wvg en onteigening D e k e u z e o m t e r u g h o u d e n d a c t i e f g r o n d b e l e i d t o e t e p a s s e n h e e f t l o g i s c h e r wi j s t o t g e vo l g d a t w e o o k h e t i n s t r u m e n t W v g t e r u g h o u d e n d m o e t e n h a n t e r e n . O n t e i g e n i n g h e e f t t o t d o e l o m g e we n s t e b e s t e m m i n g e n t e r e a l i s e r e n e n za l e n k e l i n h e t u i t e r s t e g e va l , i n d i e n d a a r n o o d za a k t o e i s , t o e g e p a s t wo r d e n . Beleidsuitgangspunt voor Wvg en onteigening H e t ve s t i g e n va n e e n W vg o f h e t o p s t a r t e n va n e e n o n t e i g e n i n g d i e n t t e wo r d e n g o e d g e k e u r d d o o r d e r a a d . A a n g e zi e n h e t g e b r u i k va n d e ze i n s t r u m e n t e n a c t i e f g r o n d b e l e i d i m p l i c e e r t , d i e n t p r i m a i r o o k a a n d e r a a d w o r d e n g e vr a a g d o f zi j vo o r d e d e s b e t r e f f e n d e l o c a t i e a k k o o r d g a a t m e t h e t vo e r e n va n e e n a c t i e ve g r o n d p o l i t i e k .

H e t b e s l u i t t o t h e t ve s t i g e n va n e e n W vg o f h e t o p s t a r t e n va n e e n o n t e i g e n i n g d i e n t f i n a n c i e e l o n d e r b o u wd t e wo r d e n d o o r e e n r a m i n g va n h e t p r o j e c t ( g r o n d e xp l o i t a t i e ) wa a r u i t b l i j k t d a t h e t p r o j e c t r e n d a b e l i s t e o n t wi k k e l e n .

21

12-0051713

Actiepunt


GEMEENTE WESTLAND

4.1.2.

Vastgoedbeheer

V a s t g o e d d a t w e vo o r l o c a t i e o n t wi k k e l i n g h e b b e n a a n g e k o c h t , zu l l e n we t i j d e l i j k m o e t e n b e h e r e n i n a f wa c h t i n g va n h e t s l o p e n e n b o u w r i j p m a k e n . L a a t d e o n t w i k k e l i n g v a n d e l o c a t i e n o g l a n g o p zi c h wa c h t e n e n b l i j f t h e t va s t g o e d d a a r d o o r l a n g d u r i g o n g e b r u i k t l i g g e n , d a n zu l l e n we d e m o g e l i j k h e i d va n t i j d e l i j k e t r a n s f o r m a t i e - e xp l o i t a t i e o n d e r zo e k e n . H i e r vo o r i s o n l a n g s b e l e i d o p g e s t e l d . I s va s t g o e d u i t h e t p e r m a n e n t e g e m e e n t e - e i g e n d o m vo o r d e t a a k u i t vo e r i n g n i e t m e e r n o d i g , d a n m o e t h e t wo r d e n ve r k o c h t . W e zu l l e n d a t e e r s t b e o o r d e l e n o f h e r o n t wi k k e l i n g d o o r d e g e m e e n t e g e we n s t i s , w a a r b i j we r u i m t e l i j k e o n t wi k k e l i n g s m o g e l i j k h e d e n g e m e e n t e b r e e d m e e we g e n . H e t o ve r b o e k e n va n va s t g o e d va n u i t e e n a n d e r e b e g r o t i n g n a a r b o u wg r o n d e xp l o i t a t i e , za l t e g e n d e b a l a n s wa a r d e g e b e u r e n . Beleidsuitgangspunt voor vastgoedbeheer K o s t e n v a n t i j d e l i j k b e h e e r d i e n e n o n d e r d e e l t e z i j n va n e e n v a s t g e s t e l d e g r o n d e xp l o i t a t i e . K o s t e n va n t e t r a n s f o r m e r e n v a s t g o e d ( b i j vo o r b e e l d o m d a t h e t o ve r b o d i g i s g e wo r d e n ) d i e n e n t e w o r d e n o n d e r g e b r a c h t b i j d e va s t g o e d e xp l o i t a t i e . O ve r b o e k i n g e n n a a r o f va n u i t d e b o u wg r o n d e xp l o i t a t i e n a a r e l d e r s b i n n e n d e g e m e e n t e g e b e u r t t e g e n b a l a n s wa a r d e . Actiepunt Te ve r k o p e n va s t g o e d z a l d o o r e e n o n a f h a n k e l i j k e t a xa t e u r wo r d e n g e t a xe e r d o m h e t r i s i c o va n s t a a t s s t e u n t e vo o r k o m e n .

4.1.3.

Gronduitgifte

G r o f w e g k u n n e n t w e e vo r m e n va n g r o n d u i t g i f t e w o r d e n o n d e r s c h e i d e n : ve r k o o p e n e r f p a c h t . I n W es t l a n d vi n d t o ve r w e g e n d g r o n d u i t g i f t e d o o r v e r k o o p p l a a t s . D e e c o n o m i s c h e c r i s i s e n d e p r o b l e m e n vo o r s t a r t e r s o m t o e g a n g t e k r i j g e n t o t d e k o o p wo n i n g e n m a r k t h e b b e n g e l e i d t o t d e vr a a g o f e r f p a c h t e e n m i d d e l k a n zi j n o m o n t wi k k e l i n g e n vl o t t e t r e k k e n e n m e t n a m e d e t o e g a n g t o t d e k o o p wo n i n g e n m a r k t vo o r s t a r t e r s t e ve r g r o t e n . V e r d e r o p i n d e ze p a r a g r a a f g a a n we h i e r n a d e r o p i n . V o o r b e i d e vo r m e n vi n d t g r o n d u i t g i f t e p l a a t s o p b a s i s va n e e n g r o n d u i t g i f t e c o n t r a c t . H i e r i n n e e m t d e g e m e e n t e o n d e r m e e r b e p a l i n g e n o p o m d e g e we n s t e o n t wi k k e l i n g e n d o o r d e afnemende partij te laten realiseren. D e g r o n d p r i j ze n i n g e v a l v a n v e r k o o p D e r i c h t p r i j ze n vo o r d e g r o n d u i t g i f t e w o r d e n j a a r l i j k s g e a c t u a l i s e e r d e n v a s t g e s t e l d d o o r h e t c o l l e g e i n d e n o t a G r o n d p r i j ze n . H i e r b i j g e l d e n d e vo l g e n d e k a d e r s :  D e g r o n d p r i j ze n wo r d e n m a r k t c o n f o r m v a s t g e s t e l d ;  

D e g r o n d p r i j ze n wo r d e n g e b a s e e r d o p d e t e r e a l i s e r e n f u n c t i e ; V o o r wo n i n g b o u w l i g t d e r e s i d u e l e m e t h o d e i n p r i n c i p e t e n g r o n d s l a g a a n d e



grondprijsbepaling; V o o r c o m m e r c i e e l va s t g o e d l a t e n we d e c o m p a r a t i e ve m e t h o d e h a n t e r e n ; D e g r o n d p r i j ze n i n d e j a a r l i j k s u i t t e b r e n g e n n o t a G r o n d p r i j ze n zi j n r i c h t p r i j ze n , e n wo r d e n i n d e p r a k t i j k va s t g e s t e l d o p b a s i s va n h e t p r o g r a m m a , d e l i g g i n g , d e o p p e r vl a k t e e n d e d a n geldende marktsituatie.

22

12-0051713




GEMEENTE WESTLAND

U i t g a n g s p u n t vo o r d e va s t s t e l l i n g va n d e g r o n d p r i j ze n i s d e r e s i d u e l e o f d e c o m p a r a t i e v e m e t h o d e . B i j r e s i d u e l e m e t h o d e i s d e g r o n d w a a r d e d e u i t k o m s t va n d e v a s t g o e d wa a r d e ( i n c l u s i e f g r o n d ) va n h e t u i t e i n d e l i j k e o b j e c t m i n u s d e b o u w - e n b i j k o m e n d e k o s t e n . B i j d e c o m p a r a t i e ve m e t h o d e vi n d t ve r g e l i j k i n g p l a a t s m e t ve r g e l i j k b a r e o b j e c t e n c . q . p e r c e l e n . U i t zo n d e r i n g e n d a a r o p zi j n d e g r o n d p r i j ze n vo o r n o n - p r o f i t vo o r zi e n i n g e n e n s n i p p e r g r o e n . D e r e s i d u e l e b e n a d e r i n g zu l l e n w e vo o r a l h a n t e r e n b i j wo n i n g b o u w p r o j e c t e n , d e c o m p a r a t i e ve m e t h o d e vo o r a l b i j b e d r i j ve n - e n c o m m e r c i ë l e l o c a t i e s . O n d e r s t a a n d s c h e m a t o o n t d e k a d e r s vo o r d e g r o n d p r i j ze n s p e c i f i e k e r p e r f u n c t i e . Functie

Methode

Eenheid

Aandachtspunt/opmerking

Sociale huurwoningen

Residueel

W on i n g

G r o n d q u o t e u i t n o t a g r o n d p r i j ze n g e l d t a l s ondergrens

S o c i a l e k o o p wo n i n g e n

Residueel

W on i n g

G r o n d q u o t e u i t n o t a g r o n d p r i j ze n g e l d t a l s ondergrens

Vrije sector

Residueel

W on i n g

G r o n d q u o t e u i t n o t a g r o n d p r i j ze n g e l d t a l s

Residueel

W on i n g

V r i j e s e c t o r k a ve l s

Comparatief

m k a ve l

B e d r i j ve n

Comparatief

m b vo *

Kantoren

Comparatief

m b vo

Detailhandel

Comparatief

m b vo

Horeca

Comparatief

m b vo

Ma a t s c h a p p e l i j k e vo o r zi e n i n g e n

Vaste prijs

m b vo

Parkeren

Residueel

m k a ve l / parkeerplek

Snippergroen

Vaste prijs

m k a ve l

h u u r wo n i n g e n Vrije sector

ondergrens G r o n d q u o t e u i t n o t a g r o n d p r i j ze n g e l d t a l s

koopwoningen

ondergrens 2 2 2 2 2 2

2

Ondergrens afhankelijk bijbehorende functie

2

M i n i m u m p r i j s c o n f o r m d e n o t a g r o n d p r i j ze n

* ) b r u t o vl o e r o p p e r vl a k D e r o e p va n u i t d e b o u w w e r e l d o m d e g r o n d p r i j z e n t e ve r l a g e n e n d a a r m e e d e b o u w t e s t i m u l e r e n i s s t e r k . V o o r d e k o o p wo n i n g e n m a r k t k a n d a t b e t wi j f e l d wo r d e n . H e t p r o b l e e m i n d e s t a g n e r e n d e w o n i n g m a r k t w o r d t ve r o o r za a k t d o o r vr a a g u i t v a l . D e g r o n d p r i j s s p e e l t d a a r i n e e n b e p e r k t e r o l . O o k i s h e t n i e t z e k e r o f e e n ve r l a a g d e g r o n d p r i j s zi c h ve r t a a l t i n e e n l a g e r e V O N - p r i j s o f d a t h e t vo o r d e e l b i j d e o n t w i k k e l a a r b l i j f t . I n d i e n o p p r o j e c t n i ve a u e e n g r o n d p r i j s ve r l a g i n g a a n d e o r d e i s o m h e t p r o j e c t h a a l b a a r t e m a k e n , zu l l e n we d a a r vo o r wa a r d e n a a n ve r b i n d e n , b i j vo o r b e e l d d a t d e ve r l a g i n g r e s u l t e e r t i n e e n l a g e r e V O N - p r i j s . O o k zu l l e n w e e r w e e r vo o r m o e t e n wa k e n d a t g e e n s p r a k e i s va n o n g e o o r l o o f d e s t a a t s s t e u n . Erfpacht E r f p a c h t i s e e n za k e l i j k r e c h t wa a r b i j d e g r o n d e i g e n a a r h e t g e b r u i k s r e c h t o ve r d e g r o n d a f s t a a t a a n d e e r f p a c h t e r . V a a k h e e f t h e t e r f p a c h t r e c h t e e n b e p a a l d e l o o p t i j d , m a a r o o k e e u wi g d u r e n d e n

e r f p a c h t c a n o n va a k i n d e b e o o r d e l i n g m e e g e n o m e n . A f h a n k e l i j k va n d e h o o g t e va n d e e r f p a c h t c a n o n k a n e r e e n f i n a n c i e e l v o o r d e e l zi j n vo o r d e k o p e r . I s d e c a n o n g e b a s e e r d o p d e r e n t e o ve r d e g r o n d w a a r d e , d a n za l h e t vo o r d e e l b e p e r k t zi j n . H e t vo o r d e e l wo r d t p a s i n t e r e s s a n t b i j e e n k o r t i n g o p d e e r f p a c h t c a n o n . E r k a n vo o r e e n i n g r o e i m o d e l g e k o z e n wo r d e n , wa a r b i j

23

12-0051713

vo o r o n b e p a a l d e t i j d i s m o g e l i j k . V o o r h e t g e b r u i k b e t a a l t d e e r f p a c h t e r e e n ve r g o e d i n g , d e e r f p a c h t c a n o n . V o o r h e t b e p a l e n va n d e l e e n c a p a c i t e i t va n d e k o p e r va n e e n wo n i n g w o r d t d e


GEMEENTE WESTLAND

g e s t a r t wo r d t i n h e t e e r s t e j a a r m e t e e n c a n o n d i e 1 0 % b e d r a a g t va n d e f e i t e l i j k ve r s c h u l d i g d e c a n o n e n ve r vo l g e n s i n e e n r e e k s va n j a r e n g r o e i t t o t 1 0 0 % . H a n t e r e n va n e r f p a c h t o m d e wo n i n g b o u w t e s t i m u l e r e n , zi e n zi j a l s e e n t i j d e l i j k e m a a t r e g e l . Z o d r a d e s t i m u l e r i n g n i e t m e e r n o d i g i s , zu l l e n d e ze a f b o u w e n . V o o r t s m o e t e n e r vo l d o e n d e m o g e l i j k h e d e n zi j n o m d e e r f p a c h t t u s s e n t i j d s o m t e ze t t e n i n vo l l e d i g e e i g e n d o m . D e vo o r w a a r d e n m o e t e n n i e t zi j n g e r i c h t o p h e t p r o f i t e r e n va n g r o n d w a a r d e s t i j g i n g . D i t h o u d t i n d a t d e e r f p a c h t c a n o n n i e t o f s l e c h t s b e p e r k t j a a r l i j k s g e ï n d e xe e r d m o e t w o r d e n e n n i e t m o e t w o r d e n h e r zi e n o p g r o n d va n d e g r o n d wa a r d e s t i j g i n g . D i t m o e t i n d e e r f p a c h t vo o r wa a r d e n ve r d e r u i t g e we r k t w o r d e n . Me t d e i n vo e r i n g e n i n s t a n d h o u d i n g zi j n k o s t e n g e m o e i d . I n v o e r i n g s k o s t e n zi j n d e e l s é é n m a l i g ( o p s t e l l e n a l g e m e n e e r f p a c h t vo o r w a a r d e n ) , d e e l s e e n m a l i g p e r p r o j e c t ( b e p a l e n s t r a t e g i e e n s p e c i f i e k e vo o r w a a r d e n , o n d e r h a n d e l e n o n t w i k k e l a a r ) e n d e e l s j a a r l i j k s ( f a c t u r a t i e e n a d m i n i s t r a t i e ) . O m d a t i n vo e r i n g va n e r f p a c h t t o t d o e l h e e f t d e w o n i n g b o u w t e s t i m u l e r e n , m o e t e n w e n i e t a l l e r l e i d r e m p e l s o p we r p e n . D e e e n m a l i g e k o s t e n zo u d e n v o o r r e k e n i n g va n d e g e m e e n t e k u n n e n k o m e n ( n i e u w b e l e i d ) . E e n m a l i g e p r o j e c t k o s t e n zu l l e n o ve r h e t a l g e m e e n we g va l l e n i n d e a l g e m e n e we r k za a m h e d e n e n o n d e r h a n d e l i n g e n d i e b i j e e n p r o j e c t h o r e n . K o s t e n vo o r f a c t u r a t i e e n b e h e e r k u n n e n w e o p va n g e n m e t e e n k l e i n e t o e s l a g o p d e r e n t e d i e d e g r o n d s l a g vo r m t vo o r de canon. A l s p i l o t wo r d t i n h e t n a j a a r 2 0 1 3 o p e e n g e s e l e c t e e r d e l o c a t i e o n d e r zo c h t o f e r b e l a n g s t e l l i n g b e s t a a t vo o r d e ze vo r m va n g r o n d u i t g i f t e . Beleidsuitgangspunten voor gronduitgifte D e G e m e e n t e W e s t l a n d h a n t e e r t b i j g r o n d u i t g i f t e i n p r i n c i p e m a r k t c o n f o r m e p r i j ze n d i e r e s i d u e e l worden bepaald. Actiepunt D e G e m e e n t e W e s t l a n d o n d e r zo e k t i n h e t n a j a a r 2 0 1 3 i n e e n p i l o t o f e r b e l a n g s t e l l i n g b e s t a a t vo o r e r f p a c h t a l s u i t g i f t e vo r m t e r s t i m u l e r i n g va n d e s t a r t e r s o p d e k o o p w o n i n g e n m a r k t . Selectie marktpartijen V o o r d e s e l e c t i e va n m a r k t p a r t i j e n b i j g r o n d u i t g i f t e h a n t e e r t d e G e m e e n t e W e s t l a n d h e t vo l g e n d e u i t g a n g s p u n t . A l s é é n o f m e e r m a r k t p a r t i j e n a l g r o n d p o s i t i e s h e b b e n i n g e n o m e n , za l d e g e m e e n t e e e r s t m e t d i e p a r t i j e n i n o n d e r h a n d e l i n g g a a n o v e r d e vo o r w a a r d e n w a a r o n d e r zi j d e l o c a t i e k u n n e n o n t wi k k e l e n . H e b b e n m a r k t p a r t i j e n n o g g e e n g r o n d p o s i t i e s vo o r d e l o c a t i e i n g e n o m e n , o f k o m t d e g e m e e n t e n i e t t o t o ve r e e n s t e m m i n g m e t d e m a r k t p a r t i j e n d i e a l g r o n d p o s i t i e s h e b b e n , d a n z u l l e n w i j m a r k t p a r t i j e n u i t n o d i g e n o m b i n n e n r a n d vo o r wa a r d e n e e n a a n b i e d i n g t e d o e n vo o r d e t e o n t wi k k e l e n l o c a t i e . A f h a n k e l i j k va n d e o m s t a n d i g h e d e n , d e a a r d e n o m va n g va n d e l o c a t i e e n t e r e a l i s e r e n p r o g r a m m a za l d a t e n k e l - o f m e e r vo u d i g o n d e r h a n d s , o p e n b a a r o f E u r o p e e s gebeuren. Het uitgangspunt is, dat indien de omstandigheden het toelaten , marktpartijen in c o n c u r r e n t i e wo r d e n g e s e l e c t e e r d . D a a r b i j d i e n e n we o o k w e e r d e E u r o p e s e r e g e l g e vi n g m e t betrekking tot aanbesteding en staatssteun in acht te n emen. 12-0051713

24


GEMEENTE WESTLAND

B e l e i d s u i t g a n g s p u n t v o o r s e l e c t i e v a n ma r k t p a r t i j e n D e G e m e e n t e W e s t l a n d s e l e c t e e r t m a r k t p a r t i j e n i n c o n c u r r e n t i e b i j g r o n d u i t g i f t e i n a c t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s . B i j h e t s e l e c t e r e n va n m a r k t p a r t i j e n d i e n e n we d e r e g e l s m e t b e t r e k k i n g t o t o n g e o o r l o o f d e staatssteun en aanbesteding in acht te nemen.

4.1.4.

Kostenverhaal

A l s e e n p a r t i c u l i e r e i n i t i a t i e f n e m e r d e g e m e e n t e o m m e d e we r k i n g vr a a g t vo o r d e o n t w i k k e l i n g v a n e e n r u i m t e l i j k p l a n , zu l l e n wi j vo o r d e o n d e r zo e k s f a s e , vo o r a f g a a n d a a n h e t e ve n t u e e l a a n g a a n va n e e n a n t e r i e u r e o ve r e e n k o m s t , e e n d i e n s t ve r l e n i n g s o ve r e e n k o m s t m e t h e m a f s l u i t e n . H i e r i n s t a a n a f s p r a k e n o ve r d e d i e n s t e n d i e wi j l e ve r e n e n d e ve r g o e d i n g d o o r d e i n i t i a t i e f n e m e r d i e d a a r t e g e n o ve r s t a a t . H e t i s n a m e l i j k n i e t ze k e r o f h e t i n i t i a t i e f o o k t o t o n t wi k k e l i n g k o m t . A l s h e t i n i t i a t i e f n i e t d o o r g a a t , m o e t e n we d e g e m a a k t e k o s t e n we l k u n n e n ve r h a l e n . W an n e e r d e g e m e e n t e n i e t a c t i e f p a r t i c i p e e r t i n g r o n d e xp l o i t a t i e s , p l e g e n wi j k o s t e n ve r h a a l c o n f o r m d e r i c h t l i j n e n va n d e W r o . D a a r b i j g a a t d e vo o r k e u r u i t n a a r h e t a a n g a a n va n a n t e r i e u r e o ve r e e n k o m s t e n . K o m e n we n i e t t o t o ve r e e n s t e m m i n g , d a n r e g e l e n w e h e t k o s t e n ve r h a a l vi a e e n e xp l o i t a t i e p l a n . D e e c o n o m i s c h e u i t vo e r b a a r h e i d va n h e t p l a n m o e t d a n w e l a a n g e t o o n d zi j n . H e t k o s t e n ve r h a a l i s b e g r e n s d t o t d e o p b r e n g s t va n d e l o c a t i e ( m a c r o - a f t o p p i n g ) . W e zu l l e n n i e t m e e r k o s t e n , d i e we t t e l i j k a l s ve r h a a l b a a r b e s t e m p e l d zi j n , k u n n e n ve r h a l e n d a n d e o p b r e n g s t e n d i e e r t e g e n o ve r s t a a n . D e ze r e g e l g e l d t s p e c i a a l vo o r n e g a t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s e n m o e t vo o r k o m e n d a t g e m e e n t e n t e k o r t e n o p g r o n d e i g e n a r e n a f we n t e l e n . I s s p r a k e va n e e n t e k o r t , d a n b e s t a a t d e m o g e l i j k h e i d d a t d e g e m e e n t e v o o r a f o ve r e e n s t e m m i n g b e r e i k t m e t e e n p r i va t e p a r t i j o ve r e e n t e ve r s t r e k k e n b i j d r a g e i n h e t t e k o r t e n e e n vo l l e d i g e ve r g o e d i n g v a n d e a m b t e l i j k e k o s t e n . I s d i t n i e t m o g e l i j k , d a n ve r l e e n t d e g e m e e n t e g e e n m e d e w e r k i n g a a n d e p l a n o l o g i s c h e m a a t r e g e l . H e t b e s t e m m i n g s p l a n i s d a n vo o r o n s e c o n o m i s c h n i e t u i t v o e r b a a r . U i t zo n d e r i n g h i e r o p i s w a n n e e r d e o n t wi k k e l i n g t o c h m a a t s c h a p p e l i j k g e we n s t i s , waardoor de gemeente bereid is financieel bij te dragen. Beleidsuitgangspunten voor kostenverhaal 

D e g e m e e n t e s t r e e f t e r n a a r o m k o s t e n ve r h a a l t e r e g e l e n vi a a n t e r i e u r e o ve r e e n k o m s t e n . K o m e n we n i e t t o t o ve r e e n s t e m m i n g , d a n zu l l e n w e h e t k o s t e n v e r h a a l vi a e e n e xp l o i t a t i e p l a n regelen.



B i j e e n p a r t i c u l i e r i n i t i a t i e f s l u i t e n we vo o r d e o n d e r zo e k s f a s e , vo o r a f g a a n d a a n e e n a n t e r i e u r e o ve r e e n k o m s t , e e n d i e n s t ve r l e n i n g s o v e r e e n k o m s t a f m e t d e i n i t i a t i e f n e m e r , m e t d a a r i n a f s p r a k e n o ve r d e d i e n s t e n d i e d e g e m e e n t e l e ve r t e n d e ve r g o e d i n g d i e d a a r t e g e n o ve r s t a a t .



D e g e m e e n t e ve r l e e n t i n b e g i n s e l g e e n m e d e we r k i n g a a n e e n p l a n o l o g i s c h e m a a t r e g e l wa a r b i j h e t t e k o r t b i j d e g e m e e n t e b l i j f t , o m d a t h e t b e s t e m m i n g s p l a n d a n vo o r d e g e m e e n t e n i e t e c o n o m i s c h u i t vo e r b a a r i s . D i t i s s l e c h t s a n d e r s a l s d e g e m e e n t e r a a d u i t d r u k k e l i j k va n m e n i n g i s d a t , i n h e t b e l a n g va n h e t p r o j e c t , e e n g e m e e n t e l i j k e b i j d r a g e i n e e n t e k o r t i s 12-0051713

g e r e c h t va a r d i g d

25


GEMEENTE WESTLAND

5.

De financiële spelregels

5.1.

Meerjarenperspectief gebiedsontwikkeling

J a a r l i j k s b r e n g t h e t c o l l e g e e e n m e e r j a r e n p e r s p e c t i e f g e b i e d s o n t wi k k e l i n g u i t ( MP G ) . D a a r n a a s t r a p p o r t e e r t zi j i n h e t t u s s e n t i j d s e MP G ( T MP G ) o ve r d e v o o r t g a n g . Me t h e t MP G l e g t h e t c o l l e g e j a a r l i j k s ve r a n t wo o r d i n g a f o ve r h e t r e s u l t a a t e n d e vo o r t g a n g va n d e p r o j e c t e n - e n va s t g o e d p o r t e f e u i l l e vo o r g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n , i n c l u s i e f d e d e e l n e m i n g e n e n i n ve s t e r i n g s p r o j e c t e n . A l l e g r o n d e xp l o i t a t i e s w o r d e n g e a c t u a l i s e e r d , e ve n a l s d e b e n o d i g d e r e s e r ve r i n g e n e n vo o r zi e n i n g e n . V o o r a f wi j k i n g e n va n d e va s t g e s t e l d e r a m i n g e n vo o r k o s t e n e n o p b r e n g s t e n , d a n w e l h e t va s t g e s t e l d e p l a n s a l d o va n m e e r d a n € 5 0 . 0 0 0 o f m e e r d a n 2 0 % va n h e t va s t g e s t e l d e p l a n s a l d o g e e f t h e t c o l l e g e e e n a p a r t e t o e l i c h t i n g . O o k g e e f t zi j e e n o ve r zi c h t va n a f t e s l u i t e n p l a n n e n ( w a a r b i j zo w e l k o s t e n a l s o p b r e n g s t e n vo o r m e e r d a n 9 0 % f e i t e l i j k zi j n g e r e a l i s e e r d e n g e e n m a j e u r e wi j zi g i n g e n m e e r w o r d e n ve r wa c h t ) . Te n s l o t t e za l h e t MP G i n zi c h t b i e d e n i n d e s t a n d va n d e a a n g e k o c h t e s t r a t e g i s c h e a a n k o p e n m e t d e b e t r e f f e n d e b o e k w a a r d e n . H e t MP G g e e f t m e e r j a r i g o p p o r t e f e u i l l e n i ve a u e e n a c t u e e l b e e l d va n d e W es t l a n d s e s i t u a t i e o p h e t g e b i e d va n f i n a n c i ë n , t i j d s p l a n n i n g e n f u n c t i o n e l e p r o g r a m m e r i n g va n a l l e g r o n d e xp l o i t a t i e s . O p b a s i s h i e r va n k u n n e n we c o n c l u s i e s t r e k k e n o ve r d e h u i d i g e f i n a n c i ë l e p o s i t i e e n e e n ve r w a c h t i n g a f g e ve n o ve r d e o n t w i k k e l i n g d a a r va n vo o r d e k o m e n d e j a r e n , i n c l u s i e f t e n e m e n b e h e e r s m a a t r e g e l e n e n / o f a a n b e v e l i n g e n . Z o o n t s t a a t i n zi c h t i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s d i e zi j n o p g e s t a r t , i n d e b e l a n g r i j k s t e o n t wi k k e l i n g e n b i n n e n d e m a j e u r e l o p e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s e n w e l k e g r o n d e xp l o i t a t i e s zi j n a f g e s l o t e n . H i e r m e e k u n n e n we d e r e l a t i e l e g g e n t u s s e n b e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n o p p r o g r a m m a n i ve a u va n d e g e m e e n t e . H e t MP G i s d a a r o m n a a s t , e n i n a a n vu l l i n g o p h e t g r o n d b e l e i d , d e f i n a n c i ë l e u i t we r k i n g va n h e t programmerings- en monitoringsinstrumentarium. Het geeft daarom wel weer input om het te vo e r e n g r o n d b e l e i d t e e va l u e r e n , t e b e p a l e n we l k e r u i m t e l i j k e b e h o e f t e d e s t a d h e e f t , w a t o n ze s t r a t e g i e i s e n w e l k e r o l d e g e m e e n t e / h e t g r o n d b e d r i j f d a a r b i j s p e e l t . O p b a s i s h i e r va n k u n n e n we d e s g e we n s t h e t g r o n d b e l e i d h e r o ve r we g e n . R e l a t i e MP G – G e me e n t e l i j k e f i n a n c i ë n H e t MP G b i e d t d u s b e l a n g r i j k e f i n a n c i ë l e i n f o r m a t i e u i t h e t g r o n d b e d r i j f vo o r d e g e m e e n t e l i j k e f i n a n c i ë n . D e ze g e b r u i k e n we a l s i n p u t vo o r d e j a a r s t u k k e n va n h e t b e t r e f f e n d e j a a r , d e n i e u we k a d e r n o t a e n d e b i j s t e l l i n g va n d e n i e u we b e g r o t i n g .

C o n c r e e t v e r s c h a f t h e t MP G :  O p k o r t e t e r mi j n :



I n zi c h t i n d e i n vl o e d va n h e t g r o n d b e d r i j f o p d e g e m e e n t e l i j k e f i n a n c i ë n vo o r h e t l o p e n d e

Een prognose op een aantal financiële sturingsgegevens die

boekjaar (jaarrekeningresultaat) en het komende b o e k j a a r ( i n vl o e d o p r e s u l t a a t u i t d e b e g r o t i n g ) :

va n b e l a n g zi j n vo o r d e m e e r j a r e n r a m i n g va n d e

resultaatprognoses af te sluiten g r o n d e xp l o i t a t i e s e n vo o r r a a d p r o j e c t e n ;

-

ve r l i e s ( vo o r zi e n i n g ) d i e t . l . v . h e t r e s u l t a a t gebracht moet worden;

-

i n vl o e d o p d e a l g e m e n e r e s e r ve ; b e n o d i g d e we e r s t a n d s v e r m o g e n .

gemeente: - ve r l o o p va n e n a c t u e l e prognose over de lopende g r o n d e xp l o i t a t i e s ; -

26

i n vl o e d p r o g n o s e s o p d e a l g e m e n e r e s e r ve .

12-0051713

-

O p ( mi d d e l ) l a n g e t e r mi j n :


GEMEENTE WESTLAND

I n d e r e s u l t a a t p r o g n o s e s wo r d e n d e a c t u e l e f a s e r i n g e n e n o p b r e n g s t e n - e n k o s t e n r a m i n g e n va n d e p r o j e c t e n ve r w e r k t e n wo r d t vi a g e vo e l i g h e i d s a n a l ys e s d e b a n d b r e e d t e b e p a a l d . Z o a l s w e e e r d e r h e b b e n ve r m e l d , i s d e o ve r p r o g r a m m e r i n g i n d e wo n i n g b o u w d i e t o t t e o p t i m i s t i s c h e p r o g n o s e s h e e f t g e l e i d , vo o r n a m e l i j k ve r o o r za a k t d o o r d e p a r t i c u l i e r e p l a n n e n e n d e d e e l n e m i n g e n . D e b a n d b r e e d t e d i e m e t d e g e vo e l i g h e i d s a n a l ys e w o r d t b e p a a l d , h e e f t d a n o o k b e t r e k k i n g o p e e n k l e i n d e e l va n h e t wo n i n g b o u w p r o g r a m m a . V o o r d e d e e l n e m i n g e n m a a k t d e g e m e e n t e e e n e i g e n i n s c h a t t i n g va n h e t r e s u l t a a t e n t r e f t o p b a s i s d a a r va n e e n vo o r zi e n i n g . D e g e m e e n t e d r i n g t d a a r o m b i j d e d e e l n e m i n g e n a a n o p e e n t i j d i g e a a n l e ve r i n g va n h u n j a a r r e k e n i n g i n c l u s i e f a c c o u n t a n t s ve r k l a r i n g , z o d a t d e a c c o u n t a n t s ve r k l a r i n g va n d e d e e l n e m i n g e n o n d e r d e e l k a n u i t m a k e n va n d e j a a r r e k e n i n g va n d e g e m e e n t e . I n h e t a c c o u n t a n t s ve r s l a g o ve r d e j a a r r e k e n i n g v a n 2 0 1 2 h e e f t d e a c c o u n t a n t g e a d vi s e e r d d e g e vo l g e n va n e e n s t a g n e r e n d e vo o r t g a n g i n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s d o o r l o p e n d t e ve r t a l e n n a a r ve r w a c h t e c o n s e q u e n t i e s vo o r d e ( m e e r j a r e n ) b e g r o t i n g . D i t o m zo s n e l m o g e l i j k i n zi c h t t e k r i j g e n i n t e g e n va l l e r s , zo d a t w e s n e l k u n n e n b e s l u i t e n o ve r c o r r e c t i e ve o f c o m p e n s e r e n d e m a a t r e g e l e n . D a a r o m wo r d t h e t MP G ve r vr o e g d o p g e s t e l d e n va s t g e s t e l d , e n l o o p t h e t vo o r u i t o p d e jaarrekening. D e r a a d w o r d t m e t h e t M P G e n T MP G g e ï n f o r m e e r d o v e r d e u i t vo e r i n g v a n h e t g r o n d b e l e i d . D e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e h e e f t i n h a a r r a p p o r t a g e a a n b e ve l i n g e n g e d a a n o m h e t ( T) MP G t e ve r b e t e r e n . D e ze a a n b e ve l i n g e n zu l l e n i n h e t ve r vo l g b i j h e t o p s t e l l e n va n d e r a p p o r t a g e s i n a c h t worden genomen.

5.2.

Grondexploitaties

5.2.1.

R e n d e me n t o p i n v e s t e r i n g

I n d e n o t a g r o n d b e l e i d u i t 2 0 0 8 i s g e s t e l d d a t b i j h e t v a s t s t e l l e n va n e e n g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e w o r d t g e s t r e e f d n a a r m i n i m a a l 5 % r e n d e m e n t o p d e i n v e s t e r i n g . To e n a l we r d g e c o n s t a t e e r d d a t d i t s t r e ve n s t e r k o n d e r d r u k s t a a t , o m d a t h e t s t e e d s l a s t i g e r wo r d t o m b i j a c t i e ve g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e s e e n p o s i t i e f f i n a n c i e e l r e s u l t a a t t e b e h a l e n . I n d e h u i d i g e e c o n o m i s c h e s i t u a t i e m o e t e n we d i t s t r e e f r e n d e m e n t d a n o o k l o s l a t e n . Z o a l s e e r d e r b e s c h r e ve n i s h e t s t a r t e n va n n i e u we a c t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s a a n vo o r wa a r d e n ve r b o n d e n . H e t s t r e ve n i s n u o m m i n i m a a l t o t e e n s l u i t e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e t e k o m e n . Ma a t s c h a p p e l i j k e K o s t e n B a t e n A n a l y s e S i t u a t i e s wa a r b i j e r s p r a k e k a n zi j n va n e e n n e g a t i e f e xp l o i t a t i e r e s u l t a a t k u n n e n zi c h vo o r d o e n w a n n e e r w e g e m e e n t e l i j k e b e l e i d s d o e l s t e l l i n g e n m e t g r o t e p r i o r i t e i t w i l l e n r e a l i s e r e n zo n d e r d a t e r ( vo l d o e n d e ) o p b r e n g s t e n t e g e n o ve r s t a a n . E r za l d a n , i n d i e n zi c h g e e n s u b s i d i e m o g e l i j k h e d e n vo o r d o e n , e e n b i j d r a g e u i t d e g e m e e n t e l i j k e m i d d e l e n m o e t e n k o m e n . H i e r b i j zu l l e n we e e n Ma a t s c h a p p e l i j k e K o s t e n B a t e n A n a l ys e u i t v o e r e n , o m d e ( p o s i t i e ve e n n e g a t i e ve ) e f f e c t e n va n e e n p r o j e c t o p d e w e l va a r t va n d e G e m e e n t e W es t l a n d i n k a a r t t e b r e n g e n . H e t g a a t h i e r d u s n i e t ( a l l e e n ) o m f i n a n c i ë l e k o s t e n e n b a t e n , m a a r o o k o m m a a t s c h a p p e l i j k e e f f e c t e n zo a l s e f f e c t e n va n e e n p r o j e c t o p b i j vo o r b e e l d we r k g e l e g e n h e i d , g e l u i d s o ve r l a s t o f n a t u u r d i e i n wo n e r s va n d e

k o s t e n e n d e o p b r e n g s t e n n a h e t g e r e e d k o m e n v a n h e t p r o j e c t , d e e f f e c t e n va n h e t p r o j e c t b u i t e n h e t p l a n g e b i e d e n d e e f f e c t e n va n h e t p r o j e c t vo o r d e r d e n . D o o r d e ze i n b e e l d t e b r e n g e n k u n n e n w e e e n i n t e g r a l e a f w e g i n g m a k e n o f we b e r e i d z i j n o m o o k e ve n t u e e l e e n n e g a t i e f e xp l o i t a t i e r e s u l t a a t va n e e n p r o j e c t t e a c c e p t e r e n .

27

12-0051713

g e m e e n t e va n wa a r d e vi n d e n . G e g e ve n s u i t e e n g r o n d e xp l o i t a t i e zi j n n i e t zo n d e r m e e r i n d e Ma a t s c h a p p e l i j k e k o s t e n - b a t e n a n a l ys e t e g e b r u i k e n . Z o o n t b r e k e n i n d e G r e x b i j vo o r b e e l d d e


GEMEENTE WESTLAND

Particuliere grondexploitaties B i j p a r t i c u l i e r e g r o n d e xp l o i t a t i e s d r a a g t d e p r i va t e p a r t i j h e t o n t wi k k e l i n g s r i s i c o . D e g e m e e n t e f a c i l i t e e r t e n m o e t e r vo o r zo r g e n d a t k o s t e n c o n f o r m d e W r o o p d e e xp l o i t a n t wo r d e n ve r h a a l d . D a t k a n p r i va a t r e c h t e l i j k vi a e e n a n t e r i e u r e o f p o s t e r i e u r e e xp l o i t a t i e o ve r e e n k o m s t o f , i n d i e n g e e n o ve r e e n k o m s t wo r d t a f g e s l o t e n , b i j h e t ve r l e n e n va n d e b o u w v e r g u n n i n g o p b a s i s va n e e n e xp l o i t a t i e p l a n . I n g e va l va n e e n e xp l o i t a t i e p l a n k a n d e g e m e e n t e o o k e e n r i s i c o l o p e n e n m e t e e n t e k o r t o p h e t p l a n b l i j ve n zi t t e n . 5.2.2.

W i n s t - o f v e r l i e s n e mi n g

V o l g e n s h e t B e s l u i t B e g r o t i n g e n V e r a n t wo o r d i n g ( B B V ) e n a c c o u n t a n t s r i c h t l i j n e n d i e n t vo o r vo o r zi e n e ve r l i e z e n o p g r o n d e xp l o i t a t i e s e e n vo o r zi e n i n g g e t r o f f e n t e w o r d e n ( zi e o o k § 6 . 4 V o o r zi e n i n g e n o n d e r h a n d e n we r k e n ) . D e ze vo o r zi e n i n g e n w o r d e n o n t t r o k k e n a a n d e A l g e m e n e R e s e r ve . W o r d t e r wi n s t o p g r o n d e xp l o i t a t i e s vo o r zi e n , d a n g e l d t h e t vo o r zi c h t i g h e i d s b e g i n s e l . W in s t e n wo r d e n p a s g e n o m e n ( i n d e j a a r r e k e n i n g ve r w e r k t ) a l s ze m e t v o l d o e n d e ze k e r h e i d va s t s t a a n . D e g e m e e n t e h a n t e e r t d a a r vo o r h e t c r i t e r i u m d a t a l l e k o s t e n va n e e n c o m p l e x r e e d s g e h e e l zi j n g e d e k t d o o r g e r e a l i s e e r d e ve r k o p e n e n e l k e ve r d e r e ve r k o o p d u s wi n s t i s . D a a r b i j l e t t e n we w e l o p d e e ve n t u e l e r e n t e k o s t e n . D i e zu l l e n h o g e r u i t va l l e n n a a r m a t e v e r k o o p l a n g e r w o r d t u i t g e s t e l d . Z e m o e t e n d a n o o k n o g vi a d e v e r k o o p p r i j s wo r d e n g e d e k t . H e t c o l l e g e b e p a a l t b i j h e t o p s t e l l e n va n d e j a a r r e k e n i n g o f i s v o l d a a n a a n h e t c r i t e r i u m o m d e g e r e a l i s e e r d e w i n s t o o k t e n e m e n e n i n d e j a a r r e k e n i n g t e ve r a n t w o o r d e n . I n d a t g e va l w o r d t m a xi m a a l 7 5 % va n d e g e r e a l i s e e r d e wi n s t g e n o m e n . D e wi n s t k o m t t e n g o e d e va n d e A l g e m e n e R e s e r ve . Beleidsuitgangspunten voor grondexploitaties  V o o r e e n vo o r zi e n ve r l i e s o p g r o n d e xp l o i t a t i e s z u l l e n we e e n vo o r zi e n i n g t r e f f e n .  V o o r t u s s e n t i j d s e w i n s t n e m i n g g e l d t h e t r e a l i s a t i e b e g i n s e l : a l s e r vo l d o e n d e ze k e r h e i d o ve r d e g e r e a l i s e e r d e w i n s t i s , m o e t d e ze o o k g e n o m e n wo r d e n . A l s c r i t e r i u m vo o r vo l d o e n d e ze k e r h e i d g e l d t , d a t a l l e k o s t e n r e e d s g e d e k t zi j n d o o r g e r e a l i s e e r d e ve r k o p e n . H e t c o l l e g e b e p a a l t b i j h e t o p s t e l l e n va n d e j a a r r e k e n i n g o f s p r a k e i s va n vo l d o e n d e ze k e r h e i d . I n d a t g e va l w o r d t m a xi m a a l 7 5 % va n d e g e r e a l i s e e r d e wi n s t g e n o m e n .

5.3.

Risicomanagement

Risicomanagement speelt bij gemeenten in het grondbeleid een steeds grotere rol. Zeker bij actief g r o n d b e l e i d zi j n d e f i n a n c i ë l e b e l a n g e n g r o o t . D a a r n a a s t b r e n g t d e u i t vo e r i n g va n g r o n d b e l e i d o o k j u r i d i s c h e e n r u i m t e l i j k e r i s i c o ’ s m e t zi c h m e e . R i s i c o m a n a g e m e n t o p p r o j e c t n i ve a u i s n o o d za k e l i j k . P e r p r o j e c t g e ve n we d a a r o m h e t r i s i c o p r o f i e l a a n i n d e c a t e g o r i e ë n h o o g , m i d d e l o f l a a g . D o o r a l va n a f d e s t a r t e e n g o e d e r i s i c o a n a l ys e u i t t e vo e r e n e n d a a r e e n s t u r i n g s b e l e i d b i j o p t e s t e l l e n , k u n n e n w e r i s i c o ’ s b e t e r i n p e r k e n e n k a n s e n b e t e r b e n u t t e n . D e r i s i c o a n a l ys e m a a k t i n t e g r a a l o n d e r d e e l u i t v a n d e g r o n d e xp l o i t a t i e .

r i s i c o a n a l ys e u i t o p b a s i s va n e e n m o d e l . K e r n v a n d e a n a l ys e i s h e t b e p a l e n va n d e k a n s d a t e e n r i s i c o zi c h vo o r d o e t e n d e o m va n g va n h e t r i s i c o w a n n e e r h e t zi c h vo o r d o e t . H e t k w a n t i f i c e r e n va n h e t r i s i c o s l u i t a a n b i j d e m a n i e r d i e c o n c e r n b r e e d wo r d t g e h a n t e e r d . H e t r i s i c o p r o f i e l va n d e p r o j e c t e n d a t o p d e ze wi j ze w o r d t b e p a a l d , wo r d t g e r a p p o r t e e r d i n h e t MP G e n h e t T MP G .

28

12-0051713

V o o r d e l o p e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s vo e r e n we j a a r l i j k s b i j d e a c t u a l i s a t i e vo o r h e t MP G e e n


GEMEENTE WESTLAND

D e t o e g e n o m e n a a n d a c h t vo o r r i s i c o m a n a g e m e n t b i n n e n d e g e m e e n t e k o m t o o k t o t u i t d r u k k i n g i n h e t k wa l i t e i t s h a n d ve s t c o l l e g e vo o r s t e l l e n d a t d o o r C o n c e r n c o n t r o l i s o p g e s t e l d . D a a r i n wo r d t e xp l i c i e t a a n d a c h t g e vr a a g d vo o r d e r i s i c o p a r a g r a a f i n c o l l e g e vo o r s t e l l e n . I n d e r i s i c o p a r a g r a a f m o e t a a n g e g e ve n wo r d e n o f e r r i s i c o ’ s ve r b o n d e n zi j n a a n h e t vo o r g e s t e l d e b e s l u i t e n zo j a , t o t w e l k e s c h a d e d e ze r i s i c o ’ s k u n n e n l e i d e n . Te ve n s d i e n e n b e h e e r s m a a t r e g e l e n t e wo r d e n a a n g e g e ve n o m d e r i s i c o ’ s g e h e e l o f g e d e e l t e l i j k t e e l i m i n e r e n e n d e s c h a d e l i j k e g e vo l g e n d a a r d o o r g e h e e l o f g e d e e l t e l i j k t e r e d u c e r e n . S o m s zi j n m a a t r e g e l e n n i e t m o g e l i j k e n m o e t e n we e e n r i s i c o a c c e p t e r e n . I s d a t n i e t m o g e l i j k o f w e n s e l i j k , d a n o n d e r zo e k e n w e o f s t o p ze t t e n j u r i d i s c h e n f i n a n c i e e l m o g e l i j k i s ( z i e h i e r vo o r v e r d e r o o k p a r a g r a a f 3 . 4 . 4 va n d e ze n o t a ) . B e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n v o o r r i s i c o ma n a g e m e n t B i j d e s t a r t va n e e n p r o j e c t wo r d t e e n r i s i c o a n a l ys e u i t g e vo e r d e n e e n r i s i c o p r o f i e l o p g e s t e l d . Mi n i m a a l j a a r l i j k s b i j h e t o p s t e l l e n va n h e t M P G w o r d t e e n r i s i c o a n a l ys e u i t g e vo e r d . V a n u i t p r o j e c t m a n a g e m e n t e n b e d r i j f s vo e r i n g v a n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s w o r d t a c t i e f g e s t u u r d o p d e b e h e e r s i n g va n r i s i c o ’ s e n k a n s e n . BBV richtlijnen D e G e m e e n t e we t e n d e P r o vi n c i e we t s c h r i j ve n v o o r d a t e l k e g e m e e n t e e n e l k e p r o vi n c i e j a a r l i j k s b e g r o t i n g s - e n ve r a n t wo o r d i n g s s t u k k e n m o e t o p s t e l l e n m e t d a a r i n e e n p a r a g r a a f o ve r h e t g r o n d b e l e i d . H e t B e s l u i t b e g r o t i n g e n ve r a n t wo o r d i n g ( B B V ) b e va t d e r e g e l g e vi n g d a a r vo o r . D o e l s t e l l i n g h i e r va n i s o m t e k o m e n t o t e e n b e t e r e i n t e g r a t i e va n h e t g e m e e n t e l i j k g r o n d b e l e i d i n d e p l a n n i n g - e n c o n t r o l c yc l u s . H e t c o l l e g e d i e n t b i j d e b e g r o t i n g i n d e p a r a g r a a f g r o n d b e l e i d e xp l i c i e t a a n t e g e ve n w a t h e t t e vo e r e n g r o n d b e l e i d i n h e t k o m e n d e j a a r za l zi j n e n t e ve n s d i e n t zi j i n d e j a a r r e k e n i n g ve r a n t wo o r d i n g a f t e l e g g e n o ve r h e t g e vo e r d e g r o n d b e l e i d va n h e t afgelopen begrotingsjaar. Begin 2012 is de BBV op een aantal onderdelen nader aangescherpt, d e ze a a n g e s c h e r p t e r e g e l s zi j n p e r j a n u a r i 2 0 1 3 va n k r a c h t . N o g n i e t i n e x p l o i t a t i e g e n o me n b o u w g r o n d W at b e t e k e n t d i t vo o r d e n o g n i e t i n e xp l o i t a t i e g e n o m e n b o u wg r o n d ( N I E G G ) ? D e ze g r o n d i s m e e s t a l a n t i c i p e r e n d o f s t r a t e g i s c h a a n g e k o c h t . E r i s d a n n o g g e e n g r o n d e xp l o i t a t i e b e g r o t i n g , m a a r d e g r o n d p a s t we l i n g e d a c h t e n ( ve r w a c h t i n g e n ) o ve r g e m e e n t e l i j k e b e b o u wi n g s u i t b r e i d i n g . B i j d e wa a r d e r i n g va n N I E G G - g r o n d e n m o e t e n w e t we e t yp e n o n d e r s c h e i d e n :  N I E G G m e t e e n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n t o t o n t wi k k e l i n g 

N I E G G zo n d e r e e n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n t o t o n t wi k k e l i n g .

V o o r e e n N I E G G m e t e e n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n m o e t d e ve r wa c h t i n g b e s t a a n d a t d e ze i n d e n a b i j e t o e k o m s t za l wo r d e n b e b o u wd . D e ze ve r w a c h t i n g m o e t zi j n g e b a s e e r d o p e e n r a a d s b e s l u i t , g e zi e n d e b u d g e t t a i r e g e vo l g e n o p ( m i d d e l ) l a n g e t e r m i j n . I n d i t b e s l u i t d i e n t d e r a a d i n h o u d t e h e b b e n g e g e v e n a a n a m b i t i e e n p l a n p e r i o d e . D e c o m m i s s i e B B V ve r b i n d t g e e n vo r m ve r e i s t e n a a n d i t b e s l u i t . N I E G G b e vi n d t zi c h d a n a l s h e t w a r e o p d e s t a r t l i j n va n d e ‘ v e r va a r d i g i n g s f a s e ’ va n we g e d e i n t e n t i e s m e t d e g r o n d . W a n n e e r n a e e n r a a d s b e s l u i t , w a a r i n i n h o u d wo r d t g e g e ve n a a n a m b i t i e e n d e p l a n p e r i o d e , m e e r d u i d e l i j k h e i d b e s t a a t o ve r d e n a d e r e i n vu l l i n g va n d e t o e k o m s t i g e b o u wl o c a t i e e n d e d a a r t o e n o g t e m a k e n k o s t e n , k a n d e ve r w a c h t e m a r k t w a a r d e i n

b i j d e t o e k o m s t i g e b e s t e m m i n g m a g b e d r a g e n ( N o t i t i e G r o n d e xp l o i t a t i e ( b i j g e s t e l d ) , C o m m i s s i e B B V p a r a g r a a f 4 . 5 ) . H e t k o m t e r d a n o p n e e r d a t d e b o e k wa a r d e va n d e N I E G G m e t e e n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n vr i j we l n i e t h o g e r k a n zi j n d a n d e ve r wa c h t e m a r k t wa a r d e i n d e h u i d i g e bestemming.

29

12-0051713

d e t o e k o m s t i g e b e s t e m m i n g a l s t o e t s wo r d e n g e b r u i k t . D i t b e t e k e n t d a t d e wa a r d e r i n g va n N I E G G - g r o n d e n m e t e e n r e ë e l e e n s t e l l i g vo o r n e m e n t o t o n t wi k k e l i n g m a xi m a a l d e m a r k t w a a r d e


GEMEENTE WESTLAND

V o o r e e n N I E G G zo n d e r e e n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n za l e e n r a a d s b e s l u i t o n t b r e k e n . D e g r o n d h e e f t d a n d e s t a t u s va n vo o r r a a d g r o n d - e n h u l p s t o f f e n ( B B V a r t . 3 8 l i d a s u b 2 ) . I n d i t g e va l i s e r g e e n s p r a k e va n r e ë e l e n s t e l l i g vo o r n e m e n t o t o n t wi k k e l i n g . W e m o e t en d e g r o n d e n d a n w a a r d e r e n t e g e n m a xi m a a l d e m a r k t wa a r d e b i j d e h u i d i g e b e s t e m m i n g . E r wo r d e n o o k g e e n ve r d e r e ve r va a r d i g i n g h a n d e l i n g e n o p u i t g e vo e r d , m a a r a l l e e n b e h e e r s h a n d e l i n g e n . O p d e z e g r o n d e n m o g e n ve r d e r g e e n k o s t e n m e e r g e a c t i v e e r d wo r d e n , w a a r d o o r z e j a a r l i j k s t e n l a s t e va n d e a l g e m e n e r e s e r ve g e b r a c h t z u l l e n wo r d e n ( a l s vo o r zi e n i n g o n d e r h a n d e n we r k e n ) . D e s t r a t e g i s c h e vo o r r a a d va n d e G e m e e n t e W e st l a n d b e s t a a t vo o r b i j n a d e h e l f t u i t b e zi t wa a r n o g g e e n s p e c i f i e k e b e s t e m m i n g vo o r i s ( d e vr i j e vo o r r a a d ) . V o o r h e t o v e r i g e b e zi t i s e r w e l e e n b e o o g d e b e s t e m m i n g ( d e b e s t e m d e vo o r r a a d ) . E r l i g t e c h t e r n i e t i n a l l e g e va l l e n e e n r a a d s b e s l u i t a a n d i e b e s t e m m i n g t e n g r o n d s l a g . D i t b e zi t m o e t vo l g e n s d e B B V - r i c h t l i j n e n d u s g e wa a r d e e r d w o r d e n o p b a s i s va n d e h u i d i g e b e s t e m m i n g . I n e e n t e r u g l o p e n d e va s t g o e d m a r k t i s h e t m o e i za a m o m h e t b e zi t m i n i m a a l k o s t e n d e k k e n d t e o n t wi k k e l e n o f t e ve r k o p e n e n i s e r s p r a k e va n o p l o p e n d e b o e k wa a r d e s d o o r r e n t e l a s t e n e n b e h e e r k o s t e n . D o o r d e d a l e n d e m a r k t wa a r d e zi j n a f b o e k i n g e n n o o d za k e l i j k . Actiepunt voorraden: G e zi e n d e h u i d i g e m a r k t o n t wi k k e l i n g e n m o e t e n w e d e s t r a t e g i s c h e ve r w e r vi n g e n e n d e o ve r i g e vo o r r a d e n k r i t i s c h b e o o r d e l e n . S t r a t e g i s c h e v e r w e r vi n g e n zi j n a a n g e k o c h t m e t h e t d o e l o p d o o r o n t wi k k e l i n g . G e zi e n d e s t e r k ve r a n d e r d e m a r k t i s h e t m o g e l i j k d a t d e ze d o e l s t e l l i n g e n n i e t o f n o g m a a r g e d e e l t e l i j k b e h a a l d k u n n e n wo r d e n . D i t g e l d t o o k vo o r d e o ve r i g e vo o r r a d e n . D a a r o m g a a n we a c t i e o n d e r n e m e n e n d e s t r a t e g i s c h e ve r we r vi n g s l i j s t e n d e o ve r i g e vo o r r a d e n k r i t i s c h d o o r n e m e n o m ze a a n d e h a n d va n d e h u i d i g e m a r k t o n t wi k k e l i n g e n t e b e o o r d e l e n . B e zi t t i n g e n d i e n i e t m e e r b i j d r a g e n a a n d e g e m e e n t e l i j k e d o e l s t e l l i n g e n zu l l e n we a f s t o t e n . H i e r m e e w o r d t o o k u i t vo e r i n g g e g e ve n a a n d e a a n b e ve l i n g va n d e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e .

5.4.

R e s e r ve s e n vo o r z i e n i n g e n

B e s t e m mi n g s r e s e r v e G r o n d b e d r i j f Z o a l s e e r d e r ve r m e l d , i s d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f i n d e a f g e l o p e n j a r e n u i t g e p u t e n b e d r o e g u l t i m o 2 0 1 1 € 0 . N a a r ve r wa c h t i n g zu l l e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s i n d e k o m e n d e j a r e n n i e t b i j d r a g e n a a n e e n s u b s t a n t i ë l e vo e d i n g va n d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f , zo d a t t o e k o m s t i g e ve r l i e ze n e n r i s i c o ' s n i e t o f s l e c h t s t e n d e l e k u n n e n w o r d e n o p va n g e n . D a a r o m i s b e s l o t e n o m m e t i n g a n g va n 2 0 1 2 d e b e s t e m m i n g s r e s e r ve o p t e h e f f e n . Me t i n g a n g v a n 2 0 1 2 w o r d e n d e r e s u l t a t e n va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e a f g e wi k k e l d vi a d e a l g e m e n e r e s e r ve . D e r i s i c o ' s b i n n e n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s zi j n o p g e n o m e n i n h e t r i s i c o r e g i s t e r e n h i e r v o o r i s w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t vr i j g e h o u d e n . V o o r zi e n i n g o n d e r h a n d e n we r k e n W an n e e r o p vo o r h a n d u i t h a a l b a a r h e i d s b e r e k e n i n g e n b l i j k t d a t d e c o n t a n t e wa a r d e va n r u i m t e l i j k e p l a n n e n e e n n a d e l i g s a l d o o p l e ve r t , m o e t e n w e ( c o n f o r m d e B B V e n a c c o u n t a n t s r i c h t l i j n e n ) vo o r h e t n a d e l i g e s a l d o e e n v o o r zi e n i n g t r e f f e n . H e t v o o r a f g e c a l c u l e e r d e n a d e l i g s a l d o i n e e n g r o n d e xp l o i t a t i e w o r d t z o d o e n d e o p vo o r h a n d g e n o m e n . To t vo o r k o r t we r d e n d e ze vo o r zi e n i n g e n

d e A l g e m e n e R e s e r ve o p c o n c e r n n i ve a u . D e ze g r o e p v a n ‘ vo o r zi e n i n g e n o n d e r h a n d e n w e r k e n ’ w o r d t j a a r l i j k s g e a c t u a l i s e e r d e n a f zo n d e r l i j k w e e r g e g e ve n i n h e t MP G .

30

12-0051713

o n t t r o k k e n a a n d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f . D o o r d a t m e t i n g a n g va n 2 0 1 2 d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f i s o p g e h e ve n , wo r d e n d e ze vo o r zi e n i n g e n d i r e c t ve r r e k e n d m e t


GEMEENTE WESTLAND

B e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n v o o r r e s e r ve s e n vo o r zi e n i n g e n R e s u l t a t e n g r o n d e xp l o i t a t i e s wo r d e n d i r e c t m e t d e A l g e m e n e R e s e r ve v e r r e k e n d . R i s i c o ’ s i n g r o n d e xp l o i t a t i e s wo r d e n o p g e n o m e n i n h e t r i s i c o r e g i s t e r e n h i e r vo o r wo r d t w e e r s t a n d s c a p a c i t e i t vr i j g e h o u d e n .

5.5.

Budgetbeheersing en kasstroomsturing

Z o a l s o o k a l a a n g e g e ve n i n p a r a g r a a f 3 . 4 va n d e ze n o t a , zi j n b u d g e t b e h e e r s i n g e n k a s s t r o o m s t u r i n g b e l a n g r i j k e m i d d e l e n o m d e b o e k wa a r d e va n d e g r o n d e xp l o i t a t i e s n i e t ve r d e r o p t e l a t e n l o p e n . D i t k a n b e s l a g k r i j g e n i n h e t MP G , wa a r b u d g e t t a i r e k a d e r s o ve r f i n a n c i ë n ( k o s t e n , o p b r e n g s t e n e n s a l d i vo o r h e t g e h e l e p r o j e c t ) , t i j d s p l a n n i n g e n f u n c t i o n e e l p r o g r a m m a wo r d e n ve r s t r e k t . D o o r h i e r b i j o n d e r s c h e i d t e m a k e n t u s s e n k o r t e t e r m i j n k a d e r s ( vo o r h u i d i g j a a r e n h e t d a a r o p vo l g e n d e j a a r ) e n l a n g e t e r m i j n k a d e r s , k u n n e n we s t r a k k e r s t u r e n o p d e b u d g e t b e h e e r s i n g e n k u n n e n we o o k k a s s t r o o m s t u r i n g i n d e b e d r i j f s vo e r i n g va n d e g r o n d e x p l o i t a t i e s i m p l e m e n t e r e n . H i e r l i g t d u s e e n a c t i e v o o r h e t vo l g e n d e MP G .

12-0051713

31


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 1: Actieagenda

Actiepunten

Uitwerking

Planning

Analyseren van de woningbouwopgave

In actieagenda

Lopende actie; rapportage in najaar

(confronteren vraag en aanbod); Prioriteren woningbouwplannen zodat

2013 In actieagenda

inspanningen gericht worden op kansrijke en gewenste plannen; Op projectniveau scherper sturen op optimalisatie

Lopende actie; rapportage in najaar 2013/voorjaar 2014

Inbedden in werkproces

Direct


Direct

In actieagenda

Lopende actie; rapportage in najaar

van kosten en opbrengsten; Budgetbeheerproces aanscherpen door niet alleen op plansaldo te sturen, maar ook op kostensoortniveau (niet stilzwijgend kostensoorten overhevelen of compenseren) In overleg treden met marktpartijen om afspraken te maken over de voorgestelde maatregelen en om tot nieuwe vormen van samenwerken bij

2013

gebiedsontwikkeling te komen en om op deze wijze actief te sturen op de grondvoorraad die geheel of via een deelneming in bezit is van de gemeente.; Te verwachten effecten van de voorgestelde

Opstellen actieagenda

Najaar 2013

Uitwerken voorstel

Juni 2013 in college

Uitwerken voorstel; starten pilot

voorstel juni 2013 in college; start pilot najaar 2013

Uitwerken voorstel

Najaar 2013

Uitwerken voorstel


Uitwerken voorstel; starten pilot

voorstel juni 2013 in college; start pilot najaar 2013

Stimuleren goedkope bouwmethoden (budgetwoningen/kant en klaarwoningen);

Uitwerken voorstel

Najaar 2013

Budgetregeling voor verkoop van de achter te laten woning;

Uitwerken voorstel

Najaar 2013

Doorstroomlening zodat huizenbezitters hun restschuld kunnen financieren.

Uitwerken voorstel


acties + planning in beeld brengen; Doorstroompremie: premie op verhuizen bij scheefwonen, zodat woningen voor starters vrijkomen; Erfpacht (pilot): stimuleren starters op de koopwoningenmarkt door lagere financieringslasten; Flexibel omgaan met grondprijzen voor specifieke doelen, zoals voor doelgroepen en maatschappelijk gebonden eigendom; Uitbreiding van de starterslening criteria (bijv. ook beschikbaar stellen voor economisch gebondenen); Aanbieden vrije kavels om particulier opdrachtgeversschap ook voor de smalle beurs te stimuleren; ;

12-0051713

32


GEMEENTE WESTLAND

Actiepunten

Uitwerking

Planning

Doelmatigheid van kosten binnen de grondexploitaties optimaliseren (herbeoordeling


Oppakken bij MPG 2014

noodzaak investeringen en of de dekking van kosten wel uit grondexploitaties moet komen, zoeken naar goedkopere alternatieven, onderzoeken andere begrotingssystematieken en doorontwikkeling budgetbeheer); Ontwikkeling proces voor kasstroomsturing binnen Inbedden in werkproces

Direct

grondexploitaties; Doorontwikkeling van risicoanalyse (inclusief kansen) en risicosturing binnen


Oppakken bij MPG 2014

projectmanagement en bedrijfsvoering van de grondexploitaties. De goedgekeurde lopende grondexploitaties Inbedden in werkproces dienen jaarlijks te worden bijgesteld en voorgelegd

Lopende actie, jaarlijks in het MPG.

aan de raad. De ramingen van de nog te verwerven percelen dienen daarbij geactualiseerd te zijn. Halfjaarlijkse schriftelijke verantwoording van het


Eerste rapportage in augustus 2013

In actieagenda

2014


Direct

Inbedden in bestaande rapportages

In het komende MPG de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie

verloop van het revolving fund aan de raad; Onderzoek naar de mogelijkheid om (delen van) langlopende grondexploitaties af te sluiten als er langjarig geen zicht is op ontwikkelingen Het besluit tot het vestigen van een Wvg of het opstarten van een onteigening dient financieel onderbouwd te worden door een raming van het project (grondexploitatie) waaruit blijkt dat het project rendabel is te ontwikkelen. Informeren raad over uitvoering grondbeleid

doorvoeren. Te verkopen vastgoed zal door een onafhankelijke Inbedden in werkproces taxateur worden getaxeerd om het risico van

Direct

staatssteun te voorkomen. Uitwerken hoe het proces ingericht wordt om de

In actieagenda

Najaar 2013


Eerste rapportage in juni/juli 2013


Lopende actie, rapportage voortgang in het (T) MPG.

In actieagenda

Eerste evaluatie medio 2015.

raad bij de besluitvorming over verwervingen, die niet binnen een reeds goedgekeurd krediet vallen, te betrekken. Per kwartaal monitor nieuwbouwwoningen rapporteren. Voorraad vastgoed kritisch beoordelen en bezittingen die niet meer bijdragen aan de gemeentelijke doelstellingen afstoten. actualiseren.

33

12-0051713

Het grondbeleid 2 jaarlijks evalueren en zonodig


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 2: Waarom is actualisering van het grondbeleid noodzakelijk I n 2 0 0 5 h e e f t d e g e m e e n t e r a a d d e V i s i e G r e e n p o r t W e s t l a n d 2 0 2 0 va s t g e s t e l d . Me t d i e vi s i e h e e f t W es t l a n d h a a r r u i m t e l i j k e e n e c o n o m i s c h e a m b i t i e s t o t 2 0 2 0 va s t g e l e g d . V e r s t e r k i n g va n h e t g l a s t u i n b o u wc o m p l e x i n a l zi j n ve r s c h e i d e n h e i d s t a a t d a a r i n c e n t r a a l . M a a r o o k i s e r h e t b e s e f d a t d a a r b i j e e n a a n t r e k k e l i j k wo o n - , w e r k - e n ve r b l i j f s k l i m a a t e e n b e l a n g r i j k e ve r e i s t e i s . D i t a l l e s i s ve r t a a l d i n e e n p r o j e c t e n k a a r t m e t d a a r o p d e b e l a n g r i j k s t e r u i m t e l i j k e i n g r e p e n , zo a l s w o n i n g b o u w - e n b e d r i j ve n l o c a t i e s , o n t s l u i t i n g s we g e n , e c o l o g i s c h e s c h a k e l s , m a a r o o k h e t d u u r za a m g l a s t u i n b o u wg e b i e d . D e a m b i t i e s i n d e g r e e n p o r t vi s i e w a r e n h o o g e n h e b b e n o n d e r a n d e r e g e l e i d t o t a a n zi e n l i j k e i n ve s t e r i n g e n i n g r o n d p o s i t i e s a l d a n n i e t i n s a m e n we r k i n g s ve r b a n d , g e b a s e e r d o p d e vo o r g e s t e l d e p l a n n e n . H e t vi g e r e n d e g r o n d b e l e i d b o o d daartoe de ruimte en mogelijkheden. I n 2 0 1 0 i s d e g r e e n p o r t v i s i e g e ë va l u e e r d . O p b a s i s va n d e e va l u a t i e zi j n d e a m b i t i e s e n i g s zi n s n a a r b e n e d e n b i j g e s t e l d . E n e r zi j d s a l s g e vo l g va n d e s t a g n e r e n d e e c o n o m i e , a n d e r zi j d s d o o r o . a . b i j g e s t e l d e p r o g n o s e s o ve r d e b e vo l k i n g s o n t wi k k e l i n g e n b e h o e f t e a a n b e d r i j f s t e r r e i n e n . D e s t r u c t u u r vi s i e d i e i n o n t wi k k e l i n g i s , b o r d u u r t vo o r t o p d e e va l u a t i e v a n d e g r e e n p o r t vi s i e e n g e e f t o o k n o g e e n d o o r k i j k vo o r d e p e r i o d e 2 0 2 0 - 2 0 4 0 . I n b i j l a g e 4 wo r d t d a a r wa t ve r d e r o p ingegaan. D e vi g e r e n d e N o t a G r o n d b e l e i d i s va s t g e s t e l d i n 2 0 0 8 . I n d a t j a a r i s d e n i e u we W e t r u i m t e l i j k e o r d e n i n g (W r o ) va n k r a c h t g e wo r d e n . I n d e n o t a i s u i t g e b r e i d a a n d a c h t b e s t e e d a a n d e n i e u w e W ro , d e n i e u we m o g e l i j k h e d e n d i e d e w e t b i e d t b i j d e u i t v o e r i n g va n h e t g r o n d b e l e i d e n d e w i j ze w a a r o p W e s t l a n d g e b r u i k k a n m a k e n va n d i e m o g e l i j k h e d e n . I n m i d d e l s i s r u i m 4 j a a r e r va r i n g o p g e d a a n m e t d e n i e u w e we t , h e b b e n m e e r d e r e we t s wi j zi g i n g e n h e t l i c h t g e zi e n ( o n d e r m e e r d e i n vo e r i n g va n d e C r i s i s - e n h e r s t e l we t ) , i s n i e u w e we t g e vi n g i n o n t wi k k e l i n g ( O m g e vi n g s we t ) e n h e b b e n we b o ve n a l t e m a k e n m e t e e n s e d e r t d i e n o n t s t a n e e n n o g a a n h o u d e n d e e c o n o m i s c h e crisis. Z o a l s h i e r v o o r b e s c h r e v e n wo r d e n d e a m b i t i e s v a n W e s t l a n d o p r u i m t e l i j k e n e c o n o m i s c h g e b i e d d o o r d e ze o n t w i k k e l i n g e n b e ï n vl o e d . D i t a l l e s m a a k t o n d e r m e e r e e n h e r b e zi n n i n g o p d e r o l e n p o s i t i e v a n d e g e m e e n t e b i j g e b i e d s o n t wi k k e l i n g e n n o o d za k e l i j k . H e t vi g e r e n d e g r o n d b e l e i d i s n i e t m e e r p a s s e n d o p d e ze g e w i j zi g d e o m s t a n d i g h e d e n . V o o r t s g a a t o o k d e B B V u i t va n e e n vi e r j a a r l i j k s e t e r m i j n vo o r d e f o r m u l e r i n g va n g r o n d b e l e i d s d o e l e n . A l d e z e za k e n zi j n a a n l e i d i n g om het grondbeleid nu te herijken en te actualiseren.

12-0051713

34


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 3: Terugblik op de Nota Grondbeleid 2008 Beleidsuitgangspunten uit de Nota Grondbeleid 2008 I n d e n o t a g r o n d b e l e i d u i t 2 0 0 8 zi j n b e l e i d s u i t g a n g s p u n t e n g e f o r m u l e e r d . D e ze w a r e n : 





a c t i e ve g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e t e n zi j : o d e l o c a t i e n a a r ve r w a c h t i n g n i e t wi n s t g e ve n d o n t wi k k e l d k a n wo r d e n e n / o f ; o d e g e m e e n t e o n vo l d o e n d e g r o n d p o s i t i e s k a n ve r w e r ve n . Deelnemingen indien: o

m a r k t p a r t i j e n a l g r o n d p o s i t i e s h e b b e n i n g e n o m e n , wa a r d e g e m e e n t e n i e t o m h e e n kan en/of;

o o

h e t va n b e l a n g i s o m r i s i c o ’ s t e d e l e n e n / o f ; d e g e m e e n t e i n vo l d o e n d e m a t e d e e i g e n g e m e e n t e l i j k e , p u b l i e k e d o e l e n k a n

o

realiseren; h e t va n b e l a n g i s o m k e n n i s t e d e l e n ;

V e r we r vi n g : o Mo g e l i j k h e i d o m s t r a t e g i s c h e g r o n d p o s i t i e s vo o r d e l a n g e r e t e r m i j n t e ve r w e r ve n o

(> 10 jaar); I n ze t va n o n t e i g e n i n g e n W vg ;



o I n ze t t e n va n G r o n d b a n k e n ; 5 % r e n d e m e n t s e i s vo o r h e t s t a r t e n va n n i e u we a c t i e ve g e m e e n t e l i j k e g r o n d e xp l o i t a t i e s ;



S p e l r e g e l s vo o r d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f .

S i n d s h e t va s t s t e l l e n va n d e n o t a g r o n d b e l e i d i n 2 0 0 8 zi j n :  é é n o m va n g r i j k e a c t i e v e g r o n d e xp l o i t a t i e g e o p e n d ( K e r k zi c h t t e Mo n s t e r , w e l m e t e e n 

geprognosticeerd negatief resultaat); g e e n n i e u we d e e l n e m i n g e n g e s t a r t ;

 

t we e g r o n d b a n k e n i n g e s t e l d ( TPW - 3 e n O NW ) ; vo o r d r i e p r o j e c t e n o n t e i g e n i n g s b e s l u i t e n g e n o m e n ( p r o j e c t e n W a t e r i n g v e l d s e p o l d e r , TPW - 3



en De W oerd) g e e n n i e u we W vg ’ s g e ve s t i g d ;



d e s p e l r e g e l s vo o r d e B e s t e m m i n g s r e s e r ve G r o n d b e d r i j f a c h t e r h a a l d , o m d a t d e ze i s o p g e h e ve n .

12-0051713

35


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 4: De ruimtelijke ambities van Westland D e r u i m t e l i j k e a m b i t i e s v a n W e s t l a n d wo r d e n va s t g e l e g d i n d e S t r u c t u u r vi s i e W e s t l a n d d i e i n o n t wi k k e l i n g i s . I n d e c o n c e p t ve r s i e b e n o e m e n w e ze s s t r a t e g i s c h e d o e l e n d i e m o e t e n zo r g e n vo o r e e n l e e f b a a r , e c o n o m i s c h s t e r k e n b e r e i k b a a r W e s t l a n d :  G r e e n p o r t e c o n o m i e ve r s t e r k e n o m d e m o n d i a l e t o p p o s i t i e va s t t e h o u d e n  

Onderscheidende dorpse identiteit behouden V o l d o e n d e wo n i n g e n b o u we n vo o r G r e e n p o r t W es t l a n d

 

Groenblauwe structuur versterken B e r e i k b a a r h e i d ve r b e t e r e n



W es t l a n d d u u r za m e r m a k e n

D e ze s t r a t e g i s c h e d o e l e n wo r d e n r u i m t e l i j k ve r t a a l d e n we e r g e g e v e n o p e e n s t r a t e g i s c h e vi s i e k a a r t . D e S t r u c t u u r vi s i e b o r d u u r t vo o r t o p d e G r e e n p o r t vi s i e vo o r d e p e r i o d e t o t 2 0 2 0 e n g e e f t e e n d o o r k i j k t o t 2 0 4 0 . D e b e l a n g r i j k s t e r u i m t e l i j k e o p g a ve n d i e W es t l a n d zi c h g e s t e l d h e e f t , m e d e o p b a s i s va n d e G r e e n p o r t vi s i e , ve r t a l e n z i c h i n e e n g r o o t a a n t a l p r o j e c t e n e n p l a n n e n . H e t g a a t d a n o m g r o t e wo n i n g b o u wp l a n n e n a l s d e W e s t l a n d s e Z o o m , d e O N W -l o c a t i e s , J u l i a h o f , H o o g e l a n d e n L i e r m o l e n ; h e r s t r u c t u r e r i n g s o p g a v e n a l s B o o m a wa t e r i n g , P o e l zo n e e n W a a l b l o k ; b e d r i j ve n t e r r e i n e n H o n d e r d l a n d e n T PW e n i n f r a s t r u c t u r e l e w e r k e n a l s h e t 3 i n 1 p r o j e c t e n W at e r i n g ve l d s e p o l d e r . D a a r n a a s t zi j n e r n o g o p g a ve n a l s d e c e n t r u m p l a n n e n , m i g r a n t e n h u i s ve s t i n g , d e wa t e r o p g a ve e n e c o l o g i s c h e ve r b i n d i n g e n . A l d e z e p l a n n e n h e b b e n e l k h u n e i g e n d yn a m i e k e n ve r k e r e n i n ve r s c h i l l e n d e s t a d i a v a n vo o r b e r e i d i n g e n o n t wi k k e l i n g . D o o r d e e c o n o m i s c h e c r i s i s s t a g n e r e n ve e l va n d i e p l a n n e n . O m d e ve r l i e ze n e n r i s i c o ’ s t e r u g t e d r i n g e n vi n d t h e r p r o g r a m m e r i n g e n u i t f a s e r i n g v a n d e p l a n n e n p l a a t s . D a a r b i j z o e k e n w e i n e e r s t e i n s t a n t i e n a a r o p t i m a l i s a t i e o p p l a n n i ve a u . V e r vo l g e n s m o e t e n w e o o k k i j k e n n a a r d e c o n s e q u e n t i e s o p W e s t l an d s n i ve a u . W e ze t t e n d e f i n a n c i ë l e b e l a n g e n va n h e t p l a n d a n a f t e g e n d e r u i m t e l i j k e k a d e r s e n a m b i t i e s o p W es t l a n d s n i ve a u . H i e r s p e e l t n a d r u k k e l i j k d e f l e xi b i l i t e i t o p s t r u c t u u r vi s i e n i ve a u , m a a r ze k e r o o k o p p l a n n i ve a u o m m e e t e b e we g e n m e t d e a c t u e l e m a r k t o m s t a n d i g h e d e n . D e u i t d a g i n g vo o r h e t g r o n d b e l e i d i s o m i n s a m e n h a n g m e t d e S t r u c t u u r v i s i e , d e r u i m t e l i j k e a m b i t i e s zo g o e d m o g e l i j k t e r e a l i s e r e n e n d a a r b i j o p t i m a a l g e b r u i k t e m a k e n va n d e W es t l a n d s e g r o n d p o s i t i e s . H i e r b i j s p e l e n d e vo l g e n d e a a n d a c h t s p u n t e n : 

D e s t r u c t u u r vi s i e m o e t r i c h t i n g g e ve n a a n t o e k o m s t i g e o n t wi k k e l i n g e n . Z i j za l d e h o o f d s t r u c t u u r m o e t e n n e e r ze t t e n d i e b e p a l e n d i s vo o r d e k wa l i t e i t v a n d e r u i m t e l i j k e e n s o c i a a l - m a a t s c h a p p e l i j k e o n t wi k k e l i n g . B i n n e n d i e h o o f d s t r u c t u u r m o e t g e f a s e e r d e n f l e xi b e l a a n d e i n v u l l i n g g e we r k t k u n n e n wo r d e n . O o k va n u i t h e t g r o n d b e l e i d m o e t e n k a d e r s wo r d e n



g e s t e l d vo o r h e t o n t wi k k e l e n o f d o e n o n t w i k k e l e n va n d e a m b i t i e s u i t d e S t r u c t u u r vi s i e . D a t ve r t a a l t zi c h o o k i n b e s t e m m i n g s p l a n n e n m e t g e r e g i s s e e r d e f l e xi b i l i t e i t , b i j vo o r b e e l d i n d e vo r m va n g l o b a l e e i n d b e s t e m m i n g e n m e t u i t we r k i n g s ve r p l i c h t i n g e n , wa a r i n h e t p r o g r a m m a m e e k a n b e we g e n m e t d e o m s t a n d i g h e d e n . D e s t r u c t u u r vi s i e g e e f t d e b e o o r d e l i n g s k a d e r s o m p l a n n e n t e t o e t s e n , w a a r b i j n a d r u k k e l i j k r e k e n i n g m o e t wo r d e n g e h o u d e n m e t d e a c t u e l e f i n a n c i ë l e p r o b l e m a t i e k .



O m k e r i n g va n h e t o n t wi k k e l i n g s p r o c e s : b i j h e t d e f i n i ë r e n va n h e t g e b i e d u i t g a a n va n d e e i n d g e b r u i k e r s e n h e t p r o d u c t d a t zi j vr a g e n ( v r a a g g e s t u u r d o n t w i k k e l e n ) ;



E r m o e t n a d r u k k e l i j k e r g e k e k e n wo r d e n n a a r m o g e l i j k h e d e n e n k a n s e n v o o r h e r o n t w i k k e l i n g e n h e r s t r u c t u r e r i n g a l s a l t e r n a t i e f vo o r n i e u wb o u w o p u i t b r e i d i n g s l o c a t i e s ;



H e t a c t i e ve g r o n d b e l e i d m o e t s e l e c t i e ve r e n g e r i c h t e r i n g e ze t w o r d e n vo o r c o n c r e t e d o e l e n d i e b e r e i k t m o e t e n w o r d e n . D e ve r d i e n c a p a c i t e i t s t a a t d a a r b i j n i e t vo o r o p , m a a r i s

36

12-0051713




GEMEENTE WESTLAND

ondergeschikt aan het doel. Het beleid moet wel passen binnen de financiële r a n d vo o r wa a r d e n va n d e g e m e e n t e e n n a a r d e t o e k o m s t t o e m e e r wa a r d e o p l e ve r e n (rendement op de lange termijn). D e ze a a n p a k ve r g t o o k d a t p a r t i j e n m e e r d a n i n h e t ve r l e d e n m o e t e n s a m e n we r k e n , w a a r b i j w e vo o r a l k i j k e n n a a r d e t o e g e vo e g d e w a a r d e va n d i e p a r t i j e n ( b i j vo o r b e e l d k e n n i s e n e xp e r t i s e o p h e t g e b i e d va n i n n o va t i e e n va s t g o e d o n t wi k k e l i n g ) . D e l o i t t e g e e f t i n h e t e e r d e r a a n g e h a a l d e r a p p o r t ‘ F i n a n c i ë l e e f f e c t e n c r i s i s b i j g e m e e n t e l i j k e g r o n d b e d r i j ve n , A c t u a l i s a t i e 2 0 1 2 ’ e n k e l e vo o r b e e l d e n va n n i e u w e m a n i e r e n va n s a m e n we r k e n , wa a r o n d e r c o n c e s s i e m o d e l n i e u we s t i j l e n b o u wc l a i m n i e u we s t i j l . D i t zi j n s a m e n we r k i n g s v o r m e n wa a r b i j m a r k t p a r t i j e n e n g e m e e n t e v o o r a f w e d e r zi j d s ve r p l i c h t i n g e n va s t l e g g e n . E s s e n t i e e l d a a r b i j zi j n b e t e r e a f s t e m m i n g o p m a r k t v r a a g , r i s i c o s p r e i d i n g e n h e t l e g g e n va n d e j u i s t e p r i k k e l s b i j d e j u i s t e p a r t i j e n . B i n n e n d e ze c o n t e xt m o e t d e g e m e e n t e h a a r r o l b e p a l e n , wa a r b i j m e e we e g t d a t h e t c o l l e g e d e r i c h t i n g g e ve n d e u i t s p r a a k h e e f t g e d a a n d a t zi j wi l r e g i s s e r e n e n f a c i l i t e r e n ( o n t wi k k e l i n g n a a r e e n regiegemeente). D e ze a a n p a k b e t e k e n t v o o r l o p e n d e o n t w i k k e l i n g e n d a t we b i j h e r p r o g r a m m e r i n g u i t g a a n va n g l o b a l e e i n d b e s t e m m i n g e n e n f a s e r i n g , w a a r b i j w e r e k e n i n g m o e t e n h o u d e n m e t d e l o o p t i j d va n b e s t e m m i n g s p l a n n e n ( 1 0 j a a r ) . O o k m o e t a f s t e m m i n g p l a a t s vi n d e n m e t h e t p r o c e s va n d e s t r u c t u u r vi s i e . V o o r n i e u w e o n t wi k k e l i n g e n i s h e t b e l a n g r i j k b i j wi e h e t i n i t i a t i e f l i g t e n o m vo o r a f t e b e p a l e n m e t w e l k e p a r t n e r s i n w e l k e r o l i n ze e g e g a a n wo r d t e n i n w e l k e r o l d e g e m e e n t e participeert en wat het risicoprofiel is. B o ve n s t a a n d e a a n p a k i s n i e u w e n i s n o g n i e t u i t g e k r i s t a l l i s e e r d . Z e za l z i c h i n d e p r a k t i j k m o e t e n b e wi j ze n . H e t ve r g t vo o r a l l e b e t r o k k e n p a r t i j e n e e n p o s i t i e ve g r o n d h o u d i n g o m s a m e n e n i n o n d e r l i n g ve r t r o u we n d e ze w e r k wi j ze i n t e vu l l e n . D e r e s u l t a t e n zu l l e n o o k n i e t o p k o r t e t e r m i j n zi c h t b a a r wo r d e n , m a a r ve r g e n e e n l a n g e a d e m .

12-0051713

37


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 5: Onderzoek Rekenkamercommissie naar het grond beleid I n 2 0 1 2 i s d e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e ( R K C ) g e s t a r t m e t e e n o n d e r zo e k n a a r h e t g e vo e r d e g r o n d b e l e i d i n W e s t l a n d. H e t s t a r t d o c u m e n t n o e m t a l s b e l a n g r i j k e a r g u m e n t e n vo o r h e t o n d e r zo e k de huidige economische situatie en het risico dat daaruit ontstaan is voor de financiële situatie bij d e g e m e e n t e l i j k e g r o n d b e d r i j ve n . O o k d e s i t u a t i e vo o r h e t G r o n d b e d r i j f v a n d e G e m e e n t e W es t l a n d n o e m t d e R K C zo r g e l i j k . O m d a t b i j n a a l l e f r a c t i e s u i t d e r a a d zi c h zo r g e n m a k e n o ve r d e o n t wi k k e l i n g e n o p d i t t e r r e i n , h e e f t d e R K C b e s l o t e n h e t o n d e r w e r p g r o n d b e l e i d o p d e o n d e r zo e k s a g e n d a t e p l a a t s e n . D e c e n t r a l e vr a a g s t e l l i n g va n d e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e l u i d t : I s d e r a a d i n d e ( i n f o r ma t i e ) p o s i t i e g e b r a c h t o m p a s s e n d g r o n d b e l e i d o p t e s t e l l e n e n i s h e t grondbeleid toegepast conform de kaders van de raad? I n h e t o n d e r zo e k zi j n d r i e a a n d a c h t s g e b i e d e n i n b e s c h o u wi n g g e n o m e n : 1. 2.

W at i s h e t b e l e i d ( i n h o u d ) U i t we r k i n g i n d e p r a k t i j k ( p r o c e s )

3.

W at i s b e r e i k t ( r e s u l t a t e n e n e f f e c t e n )

O p b a s i s va n d e b e vi n d i n g e n h e e f t d e R e k e n k a m e r c o m m i s s i e o n d e r s t a a n d e a a n b e ve l i n g e n i n h e t rapport opgenomen: 1.

E e n p r o c e s t e s t a r t e n w a a r i n d e d o e l e n va n h e t g e m e e n t e l i j k g r o n d b e l e i d wo r d e n h e r o ve r wo g e n e n a f g e s t e m d o p d e a c t u e l e e c o n o m i s c h e s i t u a t i e ;

2.

O p b a s i s d a a r va n zo s p o e d i g m o g e l i j k e e n n i e u w e N o t a G r o n d b e l e i d v a s t t e s t e l l e n e n d e ze e l k e t we e j a a r t e a c t u a l i s e r e n ;

3.

D e “ N o t a R e s e r ve B o ve n wi j k s e V o o r zi e n i n g e n ” t e a c t u a l i s e r e n o p b a s i s v a n d e i n 2 0 1 3 va s t t e s t e l l e n S t r u c t u u r vi s i e ;

4.

H e t c o l l e g e o p d r a c h t t e g e ve n o m g r o n d ve r we r vi n g e n , d o o r o f n a m e n s h e t c o l l e g e , m e t e e n o m va n g va n m e e r d a n € 5 0 0 . 0 0 0 v o o r a f t e r g o e d k e u r i n g vo o r t e l e g g e n a a n d e r a a d ;

5.

E e n b e l e i d s r e g e l o p t e s t e l l e n m e t b e t r e k k i n g t o t d e s a m e n we r k i n g m e t d e r d e n ( a l d a n n i e t a l s o n d e r d e e l va n d e N o t a G r o n d b e l e i d ) , w a a r i n c o n c r e e t wo r d t va s t g e l e g d wa t ve r w a c h t w o r d t va n e e n s a m e n we r k i n g s ve r b a n d . H i e r b i j d i e n t m e t n a m e a a n d a c h t t e zi j n vo o r h e t d e l e n va n r i s i c o ' s e n h e t d e l e n va n k e n n i s ;

6.

V a s t t e l e g g e n h o e d e r a a d g e ï n f o r m e e r d za l wo r d e n o ve r h e t g r o n d b e l e i d . H i e r b i j d i e n t i n i e d e r g e va l a a n d a c h t t e zi j n vo o r : a)

A c t i e ve i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g vo o r a f b i j h e t a a n g a a n va n o f a a n b r e n g e n va n m a j e u r e wi j zi g i n g e n i n g r o n d e xp l o i t a t i e s , d e e l n e m i n g e n o f s a m e n we r k i n g s ve r b a n d e n ;

b)

H e t ( T ) MP G e e n vo u d i g e r m a k e n d o o r a l l e e n o p h o o f d l i j n e n d e s t a n d va n za k e n w e e r t e g e ve n , g e r e l a t e e r d a a n d e d o o r d e r a a d va s t g e s t e l d e k a d e r s e n h e t l a a t s t g e p r e s e n t e e r d e

c) 7.

( T ) MP G . H i e r o n d e r i s e e n m o g e l i j k e o p ze t h i e r vo o r we e r g e g e v e n ; I n f o r m a t i e p e r g r o n d e xp l o i t a t i e i n h e t ( T) MP G vo o r zi e n va n e e n o ve r zi c h t va n d e

b e l a n g r i j k s t e r i s i c o ' s ( m e t k a n s e n g e vo l g ) e n d e b e h e e r s m a a t r e g e l e n ; H e t c o l l e g e o p d r a c h t t e g e ve n o m i n zi c h t t e g e v e n i n d e h e r o n t w i k k e l i n g s m o g e l i j k h e d e n va n a l h e t va s t g o e d , i n c l u s i e f d e g r o n d b e wa a r f u n c t i e , e n d e r a a d t e i n f o r m e r e n o ve r d e wa a r d e r i n g d a a r va n e n d e r i s i c o ' s d i e d a a r i n wo r d e n g e l o p e n ;

8.

D e ze a a n b e ve l i n g e n zi j n d o o r d e r a a d o ve r g e n o m e n . E e n u i t zo n d e r i n g i s g e m a a k t vo o r a a n b e ve l i n g 4 . D e r a a d h e e f t h e t c o l l e g e d e r u i m t e t e g e ve n o m m e t e e n vo o r s t e l t e k o m e n h o e zi j m e t d e ve r a n t wo o r d e l i j k h e i d e n i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g vo o r a a n k o p e n b o ve n € 5 0 0 . 0 0 0 wi l o m g a a n

38

12-0051713

D e r i s i c o r e s e r ve t e b e p a l e n o p b a s i s va n g e k wa n t i f i c e e r d e r i s i c o ' s p e r p r o j e c t è n d e r e n t e - e n i n f l a t i e r i s i c o ' s o ve r d e v o l l e d i g e va s t g o e d p o r t e f e u i l l e .


GEMEENTE WESTLAND

i n d e r e l a t i e t u s s e n c o l l e g e e n r a a d . I n d e ze n o t a wo r d t d a a r e e n vo o r s t e l vo o r g e d a a n ( zi e p a r a g r a a f 4 . 1 . 1 V e r we r vi n g ) . D e ze n o t a g e e f t u i t vo e r i n g a a n d e a a n b e ve l i n g e n 1 e n 2 . A a n b e ve l i n g 3 za l g e s t a r t wo r d e n zo d r a d e s t r u c t u u r vi s i e d o o r d e r a a d vo o r i n s p r a a k i s vr i j g e g e ve n . A a n d e a a n b e ve l i n g e n 5 e n 6 i s i n d e ze n o t a e e n e e r s t e a a n ze t g e g e ve n d i e ve r d e r u i t g e w e r k t za l worden. A a n a a n b e ve l i n g 7 w o r d t u i t vo e r i n g g e g e ve n d o o r e e n i n t e n s i e ve r e a a n p a k o m o ve r b o d i g va s t g o e d ( o o k i n ve r b a n d m e t d e t a a k s t e l l i n g ) t e ve r v r e e m d e n . D e r a p p o r t a g e d a a r o ve r za l i n h e t ( T ) MP G o p g e n o m e n w o r d e n . A a n a a n b e ve l i n g 8 w o r d t a l vo l d a a n .

V o o r b e e l d va n e e n o ve r zi c h t e l i j k e r a p p o r t a g e a a n d e r a a d

12-0051713

39


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 6: Conclusies uit het Deloitte Rapport D e l o i t t e h e e f t vo o r d e d e r d e a c h t e r e e n vo l g e n d e k e e r i n o p d r a c h t va n d e V e r e n i g i n g va n N e d e r l a n d s e G e m e e n t e n , h e t Mi n i s t e r i e va n B i n n e n l a n d s e Z a k e n e n K o n i n k r i j k s r e l a t i e s e n h e t Mi n i s t e r i e va n I n f r a s t r u c t u u r e n Mi l i e u ( 2 0 1 0 , 2 0 1 1 e n 2 0 1 2 ) g e r a p p o r t e e r d o ve r d e f i n a n c i ë l e e f f e c t e n va n d e c r i s i s b i j g e m e e n t e l i j k e g r o n d b e d r i j ve n . D e r a p p o r t a g e s s c h e t s e n e e n s o m b e r b e e l d vo o r d e r e s e r ve p o s i t i e va n ve e l g e m e e n t e n d o o r h e t ve r d e r o p l o p e n va n ve r l i e ze n o p g r o n d e xp l o i t a t i e s e n g r o n d p o s i t i e s a l s g e vo l g va n d e a a n h o u d e n d e c r i s i s . D o o r d e o p l o p e n d e ve r l i e ze n o p n e g a t i e ve g r o n d e xp l o i t a t i e s d i e d i r e c t g e n o m e n m o e t e n wo r d e n ( a f b o e k i n g e n t e n l a s t e va n d e r e s e r ve s ) e n h e t ve r d a m p e n va n t o e k o m s t i g e wi n s t e n u i t p o s i t i e ve p l a n n e n , k o m e n d e r e s e r ve p o s i t i e s va n v e e l g e m e e n t e n o n d e r d r u k t e s t a a n . 3

D e a n a l ys e i n d e m e e s t r e c e n t e r a p p o r t a g e wi j s t u i t d a t g e m e e n t e n i n 2 0 1 1 vo o r € 2 , 0 m i l j a r d e xt r a a a n ve r l i e ze n h e b b e n g e n o m e n . D e ze ve r l i e ze n b e s t a a n u i t d i r e c t g e n o m e n ve r l i e ze n e n wi n s t ve r d a m p i n g . H e t t o t a l e ve r l i e s d a t g e m e e n t e n i n m i d d e l s h e b b e n g e n o m e n i s h i e r m e e opgelopen tot circa € 2,9 miljard. I n d i e n r e k e n i n g w o r d t g e h o u d e n m e t h e t ve r d e r u i t s t e l l e n va n d e o ve r p r o g r a m m e r i n g e n e e n b e p e r k t e ve r d e r e d a l i n g va n g r o n d p r i j ze n , vo l g t v o o r g e m e e n t e n n a a r ve r w a c h t i n g e e n n o g t e n e m e n ve r l i e s va n c i r c a € 1 , 0 t o t € 1 , 5 m i l j a r d . D i t ve r l i e s k o m t b o ve n o p d e r e e d s g e n o m e n € 2 , 9 m i l j a r d ve r l i e s . D a a r b i j w o r d t a a n g e t e k e n d d a t v o l g e n s d e h u i d i g e p r o g n o s e s c i r c a € 3 m i l j a r d a a n t o e k o m s t i g e wi n s t e n w o r d e n ve r wa c h t ( u i t g r o n d e xp l o i t a t i e s m e t e e n ve r w a c h t p o s i t i e f s a l d o ) . I n d e ze l f d e n o t a i s t e ve n s a a n g e g e ve n h o e e e n c o n c e s s i e m o d e l n i e u w e s t i j l e r u i t zo u k u n n e n zi e n e n h o e e e n b o u wc l a i m n i e u we s t i j l k a n w o r d e n vo r m g e g e ve n .

12-0051713

3

Financiële effecten crisis bij gemeentelijke grondbedrijven, Actualisatie 2012

40


GEMEENTE WESTLAND

Concessiemodel nieuwe stijl Het concessiemodel nieuwe sti jl wijkt af van het traditionele concessiemodel omdat bij het overdragen van gronden aan de marktpartij slechts op hoofdlijnen de kaders en essentie van een gebied worden meegegeven. De marktpart ij is voor eigen rekening en risico verantwoordelijk voor de totale gebiedsontwikkeling Dit betekent dat marktpartijen relatief veel vrijheid hebben bij de invulling van het g e b i e d , e n d u s o o k v o o r o p t i m a l i s a t i e . H i e r b i j zi j n d e m a r k t p a r t i j e n v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r d e i n r i c h t i n g van het openbare gebied, binnen de Eur opese kaders voor aanbesteding en kaders die door publieke partijen worden meegegev en. Na realisatie wordt de openbare ruimt e weer overgedragen aan de g e m e e n t e . D e g e m e e n t e d r a a g t o o k d e k o s t e n v o o r d e a a n b e s t e d i n g , m a a r k a n d e ze v i a a n t e r i e u r e overeenkoms ten verhalen op de marktpartij. H e t c o n c e s s i e m o d e l n i e u w e s t i j l h e e f t a l s v o o r d e e l d a t d e r i s i c o ’s b i j d e p a r t i j w o r d e n g e l e g d d i e d e ze h e t beste kan beheersen. Voor publieke partijen geldt dat dit model een gering beslag legt op de o v e r h e i d s f i n a n c i ë n . K e e r zi j d e i s d a t v a n m a r k t p a r t i j e n e e n r e l a t i e f f o r s i n v e s t e r i n g s v e r m o g e n w o r d t g e v r a a g d . D e o m v a n g i s e c h t e r a f h a n k e l i j k v a n d e d o o r h e n t e k i e ze n f a s e r i n g . Z i j v e r k r i j g e n d a a r v o o r d e genoemde flexibiliteit voor de inrichting van het gebied, in termen van f asering en programmering. Een voorbeeld waar het concessiemodel nieuwe stijl wordt gebruikt is de herstructurering van De Laares in de gemeente Enschede. Uit “Financiële eff ecten crisis bij gemeentelijke grondbedrijven, Actualisatie 2012”

Bouwclaim nieuwe stijl D e b o u w c l a i m n i e u w e s t i j l o n d e r s c h e i d t zi c h v a n h e t t r a d i t i o n e l e ( b o u w c l a i m ) m o d e l d o o r d a t d e m a r k t p a r t i j een grot ere mate van bet rokkenheid heeft bij de planv orming voor het gehele gebied. Dit leidt tot een betere a f s t e m m i n g o p d e m a r k t v r a a g . B i j d e ze s a m e n w e r k i n g s v o r m g a a t e e n g e m e e n t e o p z o e k n a a r e e n p a r t n e r v o o r h e t o n t w i k k e l e n v a n e e n p l a n . D e o n t w i k k e l e n d e p a r t i j “ k o o p t ” zi c h i n e n l e v e r t v e r v o l g e n s k e n n i s e n k u n d e v o o r d e p l a n v o r m i n g . D e m a r k t p a r t i j b r e n g t d a a r b i j g e e n g e l d i n m a a r i n ze t v a n zi j n m e n s e n . D i t vanwege financieringsproble men van marktpartijen. Ook verwerft de ontwikkelende partij daarmee een optie op een bouwclaim, waarvoor een rent evergoeding wordt bet aald. Als gemeente en ontwikkelende partij het plan gereed hebben, en het voldoet aan vooraf gestelde randvoorwaarden, dan krijgt de ontwikkelende partij de mogelijkheid tot lic hten van de optie op de bouwclaim (gronden afnemen en ontwikkelen). De bouwclaim nieuwe stijl heeft voor publieke en private partijen voordeel. De gemeente verkrijgt kennis en expertise van private partijen in het planproces en ontvangt tevens een rentevergoeding over de bouwclaim g e d u r e n d e h e t p l a n p r o c e s . O m d a t p r i v a t e p a r t i j e n ze l f n a u w b e t r o k k e n zi j n b i j d e p l a n o n t w i k k e l i n g h e b b e n zi j o p t i m a l e s t u r i n g o p h e t p l a n c o n c e p t . B o v e n d i e n i s d e i n v e s t e r i n g s b e s l i s s i n g v o o r m a r k t p a r t i j e n u i t g e s t e l d omdat de optie pas hoeft t e worden gelicht nadat de planvorming is afgerond. V oor gemeenten betekent dit d a t zi j d e f i n a n c i e r i n g s l a s t e n d r a g e n t o t h e t m o m e n t v a n l e v e r i n g v a n d e g r o n d e n . D o o r d e r e n t e v e r g o e d i n g ontstaat wel een prikkel voor een snelle ontwikkeling door de marktpartij waardoor het risico voor de g e m e e n t e l i j k e g r o n d e x p l o i t a t i e b e t e r k a n w o r d e n b e h e e r s t . O o k w o r d t d o o r d e ze s a m e n w e r k i n g e e r d e r voorkomen dat er sprake is van stapeling van ambities vanuit de overheid, omdat de marktpartij belang heeft b i j a f ze t b a r e w o o n p r o d u c t e n . T e n s l o t t e w o r d t i n e e n d e r g e l i j k e s a m e n w e r k i n g o p e n e n t r a n s p a r a n t van de bouwer/ontwikkelaar. Een voorbeeld waar bouwclaim nieuwe stijl wordt toegepast is het project Rijswijk-Buiten. Uit “Financiële eff ecten crisis bij gemeentelijke grondbedrijven, Actualisatie 2012”

41

12-0051713

s a m e n g e w e r k t a a n o p t i m a l i s a t i e v a n zo w e l d e g r o n d e x p l o i t a t i e v a n d e g e m e e n t e a l s d e v a s t g o e d e x p l o i t a t i e


GEMEENTE WESTLAND

Bijlage 7: Verklarende lijst begrippen en afkortingen Begrip/afkorting

Verklaring

Aangewezen planologisch besluit (maatregel)

Besluit over de vaststelling van onder andere een bestemmingsplan, wijzigingsplan of omgevingsvergunning waarbij wordt afgeweken van

Anterieure overeenkomst

het bestemmingsplan Grondexploitatieovereenkomst tussen gemeente en particuliere eigenaar over grondexploitatie, gesloten voor de vaststelling van een aangewezen planologische maatregel

BBV Bro

Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten Besluit ruimtelijke ordening

bvo GEM

Bruto vloeroppervlak Gemeentelijke Ontwikkelingsmaatschappij

GOM Grex

Gemeentelijke Exploitatiemaatschappij Grondexploitatie

Grondquote MPG

De grondprijs uitgedrukt als een percentage van de V.O.N.-prijs MeerjarenPerspectief Gebiedsontwikkeling

NIEGG Kostensoortenlijst

Nog niet in exploitatie genomen bouwgrond Een opsomming in het Bro van investeringen die dwingend zijn voorgeschreven en die minimaal doorbelast c.q. in rekening kunnen worden gebracht bij de particuliere ontwikkelaar.

Omgevingsvergunning waarbij wordt afgeweken van

Tijdelijk besluit waarbij het bestemmingsplan buiten toepassing blijft t.b.v. het realiseren van een project.

het bestemmingsplan ONW

Ontwikkelingsmaatschappij het Nieuwe Westland

Ow

Onteigeningswet

P&C

Planning & Control (cyclus)

Posterieure overeenkomst

Grondexploitatieovereenkomst tussen gemeente en particuliere eigenaar over grondexploitatie, gesloten na de vaststelling van een

PPS

exploitatieplan Publiek-Private Samenwerking

Residuele grondwaarde

Grondwaarde als uitkomst van de vastgoedwaarde (inclusief grond) van het uiteindelijke object minus de bouw- en bijkomende kosten.

trex Wro

Tijdelijke transformatie-exploitatie Wet ruimtelijke ordening

Wvg WZ

Wet voorkeursrecht gemeenten Westlandse Zoom

12-0051713

42

NOTA GRONDBELEID WESTLAND 2013

Recommend Documents