Bestrijding van (kinder)armoede: Nood aan een paradigmawissel
Design Charles & Ray Ea ames - Hang it all © Vitra
31 mei 2012 Steven Groenez HIVA-KULEUVEN Promotor onderzoekslijn kinderarmoede Vlaams armoedesteunpunt
Probleemstelling •
Bestrijding kinderarmoede en intergenerationele kansarmoede – Morele M l overweging: i ki kinderen d zijn ij ““non d deserving” i ” poor – Mechanisme: opwaartse sociale mobiliteit dmv onderwijs , – Onderwijs slaagt er evenwel niet in om cirkel van kansarmoede te doorbreken
•
Waarom: te sterke nadruk op curatieve aanpak – Extra investeringen gebeuren vaak ná indicatie van ontwikkelingsproblemen
•
Twee redenen waarom dit niet effectief is 1. Verschillen in cognitieve, taal- en sociaal-emotionele ontwikkeling ontstaan op vroege leeftijd, met name vóór de toegangspoort van het onderwijs 2. Remediëren in het onderwijs, j , en de menselijke j ontwikkeling g in het algemeen, g , is moeilijk: eens kinderen een onderwijsachterstand hebben, is het moeilijk om die nog in te lopen
40
Waarom de voorschoolse periode? “If If the race is already halfway run even before children begin school, then we clearly need to examine what happens in the earliest years.” (Esping-Andersen, 2005)
“Like Like it or not not, the most important mental and behavioural patterns, once established, are difficult to change g once children enter school.” (James Heckman, 2004)
Waarom is de voorschoolse periode zo belangrijk? •
Menselijke vaardigheidsontwikkeling is dynamisch proces (Heckman) Op elk moment van de menselijke ontwikkeling vormen de reeds verworven vaardigheden niet alleen het startkapitaal voor de volgende periode, ze beïnvloeden ook de productiviteit van het leren in de volgende periode
skill multiplier effect of “ontwikkelingssneeuwbal” (te vergelijken met schuld/spaardynamiek)
I2
I1 S0
•
S1
It
…… S2
……
St
St-1
Onderbouwing vanuit neurologisch onderzoek - specifieke ontwikkelingsfasen in de hersenen (sensitieve én kritische periodes) - situeren zich vooral vroeg in de levenscyclus - worden vroege kansen gemist, langdurige effecten die later moeilijk te compenseren zijn
Voorkomen is beter dan genezen (vroege investeringen voorkomen schoolmoeheid, afhaken) Voorkomen is makkelijker dan genezen (vroege investeringen zijn effectiever) Voorkomen is goedkoper dan genezen (vroege investeringen zijn kostenefficiënter) 42
Vroege sensitiviteit: Intensiteit van hersenontwikkeling g
Nelson (2000) From Neurons to Neighborhoods
Sociale omgangsvormen (piek lft 3 jaar) T l( Taal (piek i k lft 2 jaar) j )
Hoog
Emotiecontrole (piek lft 1 jaar)
Laag 0
1
2
3
4
5
Leeftijd 7 6
Als samenleving investeren we veel in mensen, maar heel onevenwichtig over de levenscyclus Rendement van investeringen in menselijke lijk ontwikkeling t ikk li
Investeringen in gezondheid, onderwijs, d ij vervangingsinkomens i i k
Mismatch: Verschuivingg van curatieve naar preventieve aanpak nodig
0
1
3
10
60
80
Leeftijd j
Verschuiven van middelen zou maatschappelijk renderen
An investment you can not afford not to make Kosten-baten analyse y van voorschoolse interventies Perry preschool
Abecedarian
Child parent programme
Waar
Ypsilanti, Michigan (kleine stad)
Chapel Hill, North Carolina (platteland)
Chicago (grote stad)
Focus
Cognitieve ontwikkeling
Taal
Taal en wiskunde
• •
•
Kosten-batenanalyse: rigoreus design met interventie- en controlegroep Maatschappelijke kosten: – Kosten om programma programma’s s uit te voeren – Meeruitgaven omwille van hogere doorstroom naar hoger onderwijs Maatschappelijke baten: kwantificeren van opbrengsten – Minderuitgaven voor bijkomende ondersteuning in opvang – Minderuitgaven voor buitengewoon onderwijs – Meerontvangsten g van belastingen g ((hogere g lonen)) – Minderuitgaven in sociale bijstand, gezondheidszorg en criminaliteit Perry preschool
Abecedarian
Child parent programme
Return on investment (ROI)
9 op 1
3.78 op 1
10.15 op 1
ROI zonder criminaliteit
3.13 op 1
3.78 op 1
45
5.16 op 1
Vroegtijdige preventieve ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning zijn sleutelelementen in een beleid dat vecht tegen de intergenerationele overdracht van kansarmoede
“ The sooner we start, start the further they go”
46
