Eddy Bruyninckx: We hebben nood aan een performante en betrouwbare overheid p. 43

April / May 2007 – Issue 45

Eddy Bruyninckx: “We hebben nood aan een performante en betrouwbare overheid” p. 43 CEO Havenbedrijf Antwerpen

CxO verschijnt tweemaandelijks, 7e jaargang, April/Mei 2007, Issue 45, afgiftekantoor Charleroi X – P106 176, toelating gesloten verpakking; PB-België – B-7, Prijs lidmaatschap ¤ 105,00 (excl. BTW)

Business magazine on strategy and innovation for CEOs, CIOs, CFOs, CTOs, COOs and other executives

Google Maps zet België op de kaart – p. 19 Erik Portier, Country Manager België, Google

Management Human Resources ICT Logistics

Software helpt Volvo – p. 47 Christophe Cordier, IT-verantwoordelijke, Volvo Cars België

Manufacturing Sales Marketing

Leasing, het fenomeen – p. 60

Finance

Top-10 meest populaire bedrijfswagens

www.cxonet.be

Gecombineerd brandstofverbruik (l/100 km): 5,6-10,6/CO2-uitstoot (g/km): 148-254. Geef voorrang aan veiligheid. Milieuinformatie [KB 19/03/2004]: www.nl.ford.be/milieu.

Nee, dit is geen prototype.

Te mooi om waar te zijn? Kijk nog maar eens. De nieuwe Ford Mondeo is een auto om te willen. Een schitterend staaltje kinetisch design. Zelfs als hij stilstaat, voelt u de dynamiek. En met zijn indrukwekkende rijkwaliteiten, intelligente veiligheidssystemen, raffinement en comfort zal de nieuwe Mondeo zonder twijfel ook u bewegen. Meer info op www.Mondeo2007.be

Mondeo. De nieuwe Ford

Feel the difference

Editoriaal / Editorial Dirk Vermant

uitgever / éditeur & directeur

‘Vlaanderen is helemaal geen topregio’ Qui a dit que la Flandre est une région de pointe? ‘Het is niet zo moeilijk om allerlei sexy rapporten te produceren die vertellen hoe creatief en innovatief Vlaanderen is als regio. We moeten echter kijken naar “facts and figures” die er écht toe doen en internationaal aanvaard zijn – in dit geval de O&O-intensiteit – en die vertellen ons een ander verhaal: Vlaanderen is helemaal geen topregio. Integendeel, onze O&O-bestedingen vertonen zelfs een negatieve groei. Als we het tij willen keren is het daarom belangrijk dat we deze resultaten als uitgangspunt nemen om het toekomstige wetenschap- en innovatiebeleid uit te stippelen.’ Dixit Rudy Aernoudt, Secretaris-generaal van het departement economie, wetenschap en innovatie van de Vlaamse Overheid. (EWI) De publieke overheidsbestedingen O&O voor Vlaanderen dalen dit jaar van 0,73% naar 0,69% van het Bruto Binnenlands Product. Enkel Italië en Ierland doen het slechter in de EU15. In absolute cijfers betekent dat een daling van de overheidsuitgaven van ruim 25 miljoen euro. De recent verschenen EWI-Speurgids geeft een overzicht van de Vlaamse overheidskredieten en -initiatieven van het economische en het wetenschaps- en innovatiebeleid voor 2007. www.ewi-vlaanderen.be/speurgids.

We zitten nu op het niveau van de Verenigde Staten van het jaar 1956’ Rudy Aernoudt: “Willen wij vooralsnog de 1% doelstelling voor de overheidsuitgaven bereiken, dat hebben wij 200 miljoen euro opstap nodig per jaar in plaats van de voorziene 60 miljoen in het innovatiepact” stelt de SG. “We zitten nu op het niveau van de Verenigde Staten van het jaar 1956.” De doelstelling bestaat eruit om van Europa de meest competiteve, kennisgebaseerde economie te wereld te maken tegen eind 2010. Indien we de 3% van Lissabon willen halen is er dus werk aan de winkel. Men wil dit doel realiseren door tegen eind 2010 de O&O-uitgaven in de EU te verhogen tot 3% van het BBP (Bruto Binnenlands Product), de zogenaamde 3%-norm. Vlaanderen heeft zich ten volle ingeschakeld in deze Europese ambitie via het Innovatiepact. Dit pact houdt een formeel engagement in van alle betrokken actoren (overheid, bedrijfsleven, universiteiten en onderzoeksinstellingen) om door gezamenlijke en complementaire inspanningen deze 3%-norm te realiseren. Zowel de overheid als de industrie zullen dus meer dan een tandje moeten bijsteken.

“Ce n’est pas très difficile de produire toutes sortes de rapports séduisants qui expliquent combien la Flandre est une région créative et innovatrice. Mais il faut toutefois examiner les faits et chiffres qui sont réellement déterminants et qui sont reconnus à l’échelon international – en l’occurrence l’intensité de R&D – et qui laissent apparaître que la Flandre n’est pas la région de pointe que l’on croit. Au contraire, nos dépenses en matière de R&D affichent même un croissance négative. Si nous voulons renverser la situation, il importe que nous prenions ces résultats comme point de départ en vue tracer la politique R&D du futur.” prévient Rudy Aernoudt, Secrétaire-général du département économie, sciences et innovation du gouvernement Flamand (EWI). Les investissements publics en R&D pour la Flandre reculent cette année de 0,73 à 0,69 % du PIB. Seules l’Italie et l’Irlande font moins bien dans l’Europe des 15. En chiffres absolus, cela signifie une baisse des dépenses publiques de l’ordre de 25 millions d’euro. L’édition récente du “Speurgids” de l’EWI donne un aperçu des crédits et initiatives des pouvoirs publics flamands dans le cadre de la politique économique, des sciences et de l’innovation pour 2007. www.ewi-vlaanderen.be/speurgids.

Nous nous situons au niveau des Etats-Unis de 1956 “ Si nous voulons atteindre l’objectif fixé à 1% des dépenses publiques, il nous faut libérer 200 millions d’euro par an au lieu des 60 millions prévus par le pacte d’innovation” affirme Rudy Aernoudt. “Aujourd’hui nous nous situons au même niveau que les Etats-Unis en 1956.” L’objectif consiste à faire de l’Europe, d’ici 2010, la force économique la plus compétitive et la plus largement basée sur la connaissance du monde. Si nous voulons rejoindre les 3% de Lisbonne, il nous reste un long chemin à parcourir. On veut réaliser ces objectifs en augmentant d’ici la fin 2010 les dépenses R&D au sein de l’UE jusqu’à 3% du PIB. La Flandre a pleinement souscrit à cette ambition européenne en approuvant le pacte d’Innovation. Ce pacte prévoit un engagement formel de la part de tous les acteurs concernés (pouvoirs publics, entreprises, universités et instituts de recherche) qui par des efforts conjoints et complémentaires doivent conduire à réaliser cette norme de 3%. Tant les pouvours publics que l’industrie vont donc devoir passer la vitesse supérieure.

Adverteerderslijst 4C Consulting Automation BCD Travel BMW Coda Coda( advertorial)

18 55 1 4 51 50

Econocom Electrabel Exqi Ford Mondeo Ford Mondeo (advertorial) LaCie

37 11 46 2 65 57

Luon Merak Merak (advertorial) PS-Testware PwC Q-Service

64 67 17 26 23 34,35

Renault Uniweb VIL VW Jetta

68 46 45 41

CxO Magazine | April – May 2007 | www.cxonet.be

G& CO

KVc[VciVhi^hX]Z^ciZci^ZhldgYi]Zibâ^Zjc^ZiWZiZg# KVc[VciVhi^hX]Z^ccdkVi^ZhlZa#

9Z7BL*GZZ`hC^ZjlZ
7BL*GZZ`h Idjg^c\

C^ZjlZ
:X]ig^_eaZo^Zg

7BL:[ÆX^Zci9ncVb^XhdbkViVaaZ^cheVcc^c\ZcY^ZZgde\Zg^X]io^_c]ZiWgVcYhid[kZgWgj^`ZcYZjîhiddi kddgiYjgZcYiZkZgaV\Zc!^cXdbW^cVi^ZbZiZZckZg]d\^c\kVcYZhedgi^kîZî!egZhiVi^ZhZcYncVb^Z`Y^Z `ZcbZg`ZcYo^_ckddg]ZibZg`7BL#DciYZ`]Zbdelll#Wbl#WZ$* 7BLHZgZcîn:hhZci^Va/kVcV[Ã))*7IL^!ZZcWZYgV\YVijhaZX]ihc`ZZg]dZ[iiZWZiVaZc!ldgYijl7BL*GZZ`hdcYZg]djYZc\ZYjgZcYZ )_VVgd[-%#%%%`bidiYZa^b^ZiY^Z]ZiZZghiWZgZ^ìldgYi#BZZgYZiVâhW^_jlZg`ZcYZ7BLEVgicZg# 7BL;^cVcX^VaHZgk^XZhW^ZYij^ccdkVi^ZkZÆcVcXâZ[dgbjaZhVVc!odlZakddgeVgi^Xja^ZgZcVahegd[Zhh^dcVah#KddgbZZg^c[dgbVi^Z!WZacVVg%(-.%*&%*# Jl7BL\Zc^Zi\ZYjgZcYZ*_VVgYZ7BLBdWâZ8VgZbdWâîZîhhZgk^XZ#BZZg^c[d]^ZgdkZgk^cYijdelll#Wbl#WZ$bdWâZXVgZ

Bâ^Zj"^c[dgbVi^Z/lll#Wbl#WZ

strategy and innovation Inhoud

Management & Human Resources |09| Belgische werknemer vindt zichzelf productief 99,7% van de Belgen vindt dat hij zijn job goed doet

Sales & Marketing

ICT & Networks

|19| Google Maps zet België op de kaart |20| ‘Tijd’ maakt de mens gelukkig en positionering efficiënt Deel 4: Merkenstrategie

|30| CeBIT 2007: le triomphe de la voix sur IP

|22| Monthly Headlines Sales & Marketing

|32| Village N° 1: garder les pieds sur terre

|31| De Post optimaliseert werking door strategisch IT-beleid

|10| Monthly Headlines Management |12| Monthly Headlines Human Resources |13| De “menselijke” benadering van, en omgang met LEAN Flexibele administratie, gespecialiseerd onderdeel van de LEAN bedrijfscultuur |14| CxO Raad der Wijzen over Europa G. Fehervari, G. van Os, J. Haeck, L. Van den Bossche, M.Vandromme, N.Saverys, P. Buysse, R. Heijens, W. De Geest |18| Geslaagde internationale innovatieconferentie Altran, Europees leider van consultancy voor innovatie

|24| Sterke vertrouwensmerken investeren zwaar in gezonde look en het dito gevoel |25| Imago aan de orde van de dag Visuele communicatie als marketingen sales tool |26| Boekbespreking: ‘Presenteren met impact’

|34| Multifunctionals kleur laser A4 instapmodel |36| Stockage externe sur disque dur: 2 To en ligne |38| Goede CIO moet zichzelf overbodig maken Newsletter CIOnet

|27| Nieuwe media stoten door |29| Econocom kent werknemers communicatierechten toe

|18| Niet agressief genoeg

|33| Cibo werkt in toenemende mate geïnformatiseerd

|39| Acerta optimaliseert de IT-organisatie

|31|

|24| Vertrouwensmerken investeren zwaar


As simple as possible

Logistics & Manufacturing |40| Monthly Headlines Logistics & Manufacturing |42| Haven van Antwerpen: motor van onze economie Logistiek heeft grote toekomst |44| Spoorvervoer moet uitgebouwd worden tot sterke schakel in logistiek proces Nieuwe spelers verkennen de spoormarkt |45| Logistieke Poort Limburg De Extended Gateway® in de praktijk |46| Logistieke Poort Limburg biedt kansen voor 30.000 nieuwe jobs |47| Software helpt Volvo zijn klanten beter te bedienen Dealer management systeem werp vruchten af

|44| Sterke schakel in logistiek proces

Legal & Finance

Varia

|48| Monthly Headlines Finance |49| Finance begrijpbaar en bereikbaar maken voor iedereen

|59| JCI, Jonge Kamer, Jonge Economische Kamer, Jaycees of JEK ? Newsletter Junior Chamber International

|52| Grensoverschrijdende fusies Europese richtlijn

|60| Leasing, het fenomeen Waarom kopen als je kan huren?

|53| Kopen via het internet Hoe kunnen koper en verkoper het ontstaan van de koop bewijzen?

|62| ERP Suppliers 4 sites tested: SAP, Microsoft Belgium, Sage Group, Oracle

|54| Corporate Governance en Human Resources Newsletter Corgo

|64| Digitale Mediafabriek; nieuwe manier van mediaproductie Content (audio, video, tekst...) wordt verwerkt in de vorm van computerbestanden: het zogenaamde bestandsgebaseerde werken. De eerste gebruiker is de VRT-nieuwsdienst.

|56| Logiciels de comptabilité, un secteur innovateur Consolidation, gouvernance, dématérialisation et services Web |58| Vers des ‘appliances’ ERP Grande croissance dans le Benelux pour SSA

|49| Oneliners om waar te maken

|60| Populaire bedrijfswagens


CxO’s Raad der Wijzen – Conseil des Sages – Board of the Wise

Recent toegetreden leden

Wouter De Geest gedelegeerd bestuurder BASF Antwerpen

Peter Fimmers General manager Alpha Card

Mieke Vandromme managing director Gamma Solutions

Etienne Blomme secretaris generaal Telenet

Dirk Boogmans gedelegeerd bestuurder GIMV

Karel Baron Boone voorzitter RvB Lotus Bakeries

Eddy Bruyninckx afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Paul Baron Buysse voorzitter RvB Bekaert

Koert Damveld gedelegeerd bestuurder Fiege

Luc De Bruyckere gedelegeerd bestuurder Ter Beke

Vincent de Clippele CEO Nestlé

Luc Deflem CEO Securex

Eddy de Mûelenaere managing director Vandemoortele

Anton De Proft gedelegeerd bestuurder Icos Vision Systems

Paul de Rooij afgevaardigd bestuurder Ford Motor Company

Luc Desender afgevaardigd bestuurder Electrawinds

Chris Dewulf president & CEO Picanol

Pierre-Jean Everaert erevoorzitter directiecomité, InBev

Kaat Exterbille managing director Kate Thomas & Kleyn

Serge Fautré afgevaardigd bestuurder Cofinimmo

Gabriel Fehervari CEO Alfacam en Euro1080

Jannie Haeck gedelegeerd bestuurder NMBS

Marc Haelemeersch gedelegeerd bestuurder Centea

Roger Heijens voorzitter PwC

Jan Heiremans managing director StepStone

Ronnie Leten President Industrial Air Division, Atlas Copco

Christian Leysen voorzitter RvB AXE

Ingrid Lieten directeur generaal De Lijn

Luc Philips voorzitter RvB KBC Verzekeringen

Nicolas Saverys gedelegeerd bestuurder Exmar

© foto De Lijn – Stefaan van Hul

Guido Schouteet managing director LeasePlan Belgium

Olivier Serruys directeur Benelux Overtoom International

Ajit Shetty managing director Janssen Pharmaceutica

Stéphane Thiery directeur TEC

Pol Vanbiervliet General manager Cisco

Luc Van den Bossche gedelegeerd bestuurder BAC

Guido Van der Schueren voorzitter RvB Artwork Systems

Karel Van Eetvelt gedelegeerd bestuurder Unizo

Gerard van Os zaakvoerder van Os - Sonnevelt

Bart Verhaeghe afgevaardigd bestuurder Eurinpro

Norbert Verkimpe CEO WDM Belgium

Eric Verrept voorzitter MIVB

© Saskia Vanderstichel


Management & Human Resources

17% vindt zich productiever dan zijn chef

Belgische werknemer vindt zichzelf productief! Op regionaal vlak vinden vooral medewerkers van organisaties in West-Vlaanderen zichzelf een harde werker: slechts 1,7% noemt zich onproductief. Kijkend naar zijn onmiddellijke werkomgeving vindt 33% van de Belgische werknemers zichzelf productiever dan zijn collega’s en denkt 17% zijn leidinggevende te overtreffen in productiviteit.

De Belg ziet zich als harde werker Belgische werknemers zijn duidelijk tevreden over de prestaties die ze op het werk leveren: 84% van de Belgen vindt zichzelf productief tot zeer productief in zijn job, terwijl slechts 2,1% aangeeft eerder tot zeer onproductief te zijn in zijn job (zie onderstaande grafiek). Dit blijkt uit onderzoek dat SD WORX uitvoerde bij 3.000 werknemers uit de privé- en publieke sector. Kijkend naar de productiviteit in zijn onmiddellijke werkomgeving vindt 1/3 van de Belgische werknemers dat zijn productiviteit hoger is dan deze van zijn collega’s. Zo’n 17% zegt zelfs harder te werken dan zijn leidinggevende. Wie zijn nu die werknemers die aangeven dat hun productiviteit voor verbetering vatbaar is? Het is vooral de leeftijdsgroep van 40 tot 49 jaar die het minst tevreden is over de prestaties die ze op het werk leveren: 3,3% in deze leeftijdsklasse vindt zichzelf onproductief. De werknemers uit de overheid zijn meer bescheiden dan hun collega’s uit de privésector: 2,7% t.o.v. 1,8% vindt zichzelf onproductief. Deeltijdse werknemers beschouwen zichzelf significant minder productief dan hun voltijdse collega’s: 3,2% versus 1,9%.

Uit onderzoek van SD WORX blijkt dat 84% van de Belgische werknemers zichzelf productief vindt. Hierbij schat een Waalse werknemer zijn eigen productiviteit hoger in dan zijn Vlaamse en Brusselse collega’s, en een voltijdse medewerker hoger dan een deeltijdse.

Regionale verschillen in perceptie van productiviteit Werknemers uit organisaties inVlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest schatten hun productiviteit significant lager in dan diegenen die voor Waalse organisaties werken: respectievelijk 2,4% in Vlaanderen en 2,5% in Brussel tegenover 1,2% bij Waalse medewerkers. Al zijn er binnen de gewesten wel duidelijke verschillen merkbaar. Zo stelt SD WORX vast dat werknemers van West-Vlaamse organisaties zichzelf een harde werker vinden (1,7% noemt zich onproductief), terwijl Oost-Vlaamse werknemers meer bescheiden zijn omtrent hun inspanningen (3,0% noemt zich onproductief).

99,7% van de Belgen vindt dat hij zijn job goed doet Een ander opmerkelijk gegeven uit het SD WORX onderzoek: slechts 0,3% van de werknemers vindt van zichzelf dat hij zijn job eerder slecht doet. Dit lage percentage ligt opnieuw significant hoger bij de 40-49 jarigen (0,4%). Een mogelijke verklaring kan volgens SD WORX zijn dat deze medewerkers kritischer zijn voor zichzelf. Tevredenheid op het werk en

motivatie, factoren die sterk correleren met de mate waarin iemand zijn job goed doet, verschillen immers niet significant tussen deze leeftijdsgroep en de andere.

9% van de werknemers weet niet wat zijn baas van hem denkt! Uit het onderzoek blijkt verder dat slechts 1% van de Belgische werknemers denkt dat zijn baas hem niet productief vindt. 9% weet zelfs niet of zijn chef hem productief acht. Een andere opmerkelijke vaststelling: 42% weet niet of zijn baas nog potentieel in hem ziet. Leeftijd speelt hier ook een rol: hoe ouder men is, hoe meer men denkt dat zijn chef hem aan de grenzen van zijn kunnen acht. SD WORX adviseert organisaties dan ook te investeren in de relatie en communicatie tussen leidinggevende en werknemer. Bron: SD Worx Voor meer informatie kan u terecht bij: Veerle de Jong, SD WORX, tel. 03/220 22 69 of 0478/26 26 19, [email protected] of Liesbeth Rogiers, Trimedia, tel. 02/713 09 01, [email protected]


Management & Human Resources Erwin de Weerdt

Monthly Headlines

Management Bredere en betere wegen verhogen kwaliteit leefmilieu Het moest er van komen. De Groenen vinden dat investeren in wegen haaks staat op het ontwikkelen van duurzame oplossingen op lange termijn, duidelijk een Europese doelstelling. Maar uit een studie in opdracht van de Europese wegenfederatie (ERF) blijkt nu dat juist de aanleg van bredere en betere wegen leidt tot een drastische vermindering van de luchtvervuiling. Méér investeren in wegeninfrastructuur, verkeersknelpunten wegwerken, dorpskernen omtrekken en ontbrekende verbindingswegen doortrekken is niet alleen goed voor het imago van de wegensector maar roept vooral een halt toe aan de jaarlijkse miljardenverspilling van nutteloos brandstofverbruik. Méér verkeerscapaciteit leidt in verhouding tot minder schadelijke uitlaatgassen. Microsimulaties tonen aan dat het rechttrekken van smalle slingerwegen of het uitbreiden van het aantal rijstroken op een drukbereden snelweg, waardoor het verkeer vlotter doorstroomt, de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen drastisch vermindert: CO2 met 38%, CO met 67% en NOx zelfs met 75%. Het aantal auto’s bleek niet eens noemenswaardig toe te nemen. “Overheden en gemeenten die

met opzet trachten de verkeerscapaciteit terug te dringen zijn dus helemaal niet milieuvriendelijk bezig” aldus de ERF. Misschien moesten de beleidsmensen in Mortsel deze studie maar eens in huis halen.

oorspronkelijk afgesproken. Commissaris Barrotvindt dat alle lidstaten er alles moeten aan doen om het Galileo-project te doen slagen omdat ieder van hen er dan later zijn voordeel zal kunnen uithalen.

MEPs drukken lagere mobilofoontarieven door

EU ultimatum aan Galileoconsortium AENA, Alcatel, EADS, Finmeccanica, Hispasat, Inmarsat, TeleOp en Thales, de 8 bedrijven die samen het Galileoconsortium vormen, krijgen tot 10 mei de tijd om hun interne ruzies bij te leggen, zoniet dreigen zij het project te verliezen. De Europese Commissie zal desnoods een nieuwe aanbesteding uitschrijven. De verwezenlijking van dit Europese satellietnavigatiesysteem is van strategisch belang voor Europa, aldus Jacques Barrot, Frans Commissaris bevoegd voor Transport. Het gekibbel draait om problemen met de verdeling van de verantwoordelijkheden, de organisatorische structuur, de verdeling van de risico’s en de afhandeling van een aantal hangende financiële problemen. Het contract zou ten laatste einde september 2007 getekend moeten zijn. Volgens diplomaten zijn de vertragingen vooral te wijten aan de ambities van de Spanjaarden die nu meer willen dan

Méér verkeerscapaciteit leidt in verhouding tot minder schadelijke uitlaatgassen.

10


Een werkgroep binnen het Europese Parlement heeft een rapport goedgekeurd dat niet alleen de kosten voor het gebruik van mobilofoons in andere Europese lidstaten drastisch moet drukken maar tevens iedereen toegang moet bieden tot de meest gunstige tarieven. Volgens de Europese Commissie betalen zowat 147 miljoen Europese staatsburgers om in het buitenland te bellen of gebeld te worden (roaming) nog altijd 5 keer meer dan de werkelijke kostprijs. Deze onverantwoord hoge tarieven hebben de mobilofoonoperatoren per jaar zowat 8,5 miljard euro opgebracht. De doorgedrukte roamingtarieven zouden dan nog maximaal 0,40 euro mogen bedragen voor uitgaande gesprekken en 0,15 euro voor binnenkomende gesprekken (excl. btw). De Commissie zou deze maatregel graag zien ingaan in juli 2007, tenminste als ook het Europese Parlement en alle lidstaten alle details goedkeuren. Volgens de GSM Association (GSMA), die alle mobilofoonoperators groepeert, zal deze beslissing de mobilofoonindustrie zware klappen toebrengen. De opgelegde maxima maken elke concurrentie zo goed als onmogelijk en dwingen de operatoren om tarieven onder kostprijs toe te passen. De vereniging wil 0,65 euro voor uitgaande gesprekken en 0,35 euro voor inkomende babbels. Voor de BEUC, de Europese Consumenten organisatie is de goedkeuring van de maatregel een stap in de goede richting. Zij wijst er echter op dat de wettelijke bepaling na drie jaar uitdooft en dat de voorgestelde maxima nog altijd te hoog liggen en niet in verhouding staan tot de werkelijke kostprijs.

Energie. Een bron van ontwikkeling voor mijn onderneming.

www.electrabel.be/mijnonderneming

Management & Human Resources Bruno Koninckx

Monthly Headlines

Human Resources Belgische werkgever grotere moeite om gekwalificeerd personeel te vinden In ons land geeft 36% van de werkgevers aan moeilijkheden te ondervinden om geschikt personeel te vinden. Dat is een lichte verbetering ten opzichte van vorig jaar. Toen bleek het tekort aan gekwalificeerd personeel voor 42% een obstakel te vormen. Dat blijkt uit de jaarlijkse Manpower-enquête naar tekort aan talent. Philippe Lacroix, Managing Director van Manpower Belgium heeft bij deze cijfers het volgende commentaar: ‘een daling met 6 procentpunten wijst inderdaad op een bescheiden verbetering. We stellen in de praktijk ook vast dat mensen opnieuw bereid zijn om van job te veranderen. Ook het rekruteringsgedrag van werkgevers speelt een rol. Steeds meer bedrijven doen een beroep op uitzendkantoren of andere

HR-spelers die hun dienstenaanbod uitgebreid hebben om het hoofd te bieden aan de krappe kandidatenmarkt. Maar ondanks de daling van het percentage blijkt België met 36% toch nog altijd een van de Europese landen te zijn waar werkgevers het meest af te rekenen hebben met een gebrek aan gekwalificeerd personeel.’ Zie www.manpower.be voor de volledige resultaten.

… zegt ook de VDAB De VDAB kwam in een recente versie van zijn Ontcijfert tot gelijkaardige conclusies als Manpower. De Vlaamse economische groei is in 2006 afgeklokt op een stevige 3,3%. Deze opleving leidde tot een stijgende arbeidsvraag (meer vacatures) en een dalende arbeidsreserve (minder werkzoekenden). Een deel van de vacatures raakt moeilijker ingevuld, wat aanleiding geeft tot verwijzingen naar de mismatch op de Vlaamse arbeidsmarkt: ondanks de vele duizenden personen die elke maand in de werkzoekendenstatistieken figureren, slagen sommige bedrijven er niet in om voldoende personeel te vinden, aldus de VDAB. Vaak verwijst men naar de knelpuntberoepen, waar het meer inspanning vraagt om een geschikte kandidaat te vinden. De stelling over de mismatch verdient volgens de VDAB wel enige nuancering. Vooreerst zijn werkloosheidscijfers het saldo van een continue stroom van en naar het werkzoekende segment van de arbeidsmarkt en betreft het dus allesbehalve steeds dezelfde personen. Bovendien raken de meeste vacatures wél vlot afgehandeld en zelfs bij knelpuntberoepen grotendeels ingevuld, aldus de VDAB. www.vdab.be/trends/ontcijfert/ontcijfert2007nr2.pdf

Toplonen stijgen nog Philippe Lacroix, Managing Director van Manpower Belgium

12

In 2006 kregen de directeurs van grote Amerikaanse bedrijven een 9% meer loon


dan het jaar voordien. Dat blijkt uit de jaarlijkse studie van CEO lonen in grote Amerikaanse bedrijven door Mercer Human Resource Consulting. Uit de studie blijkt ook dat grote bedrijven langzaamaan de verloning van hun topmanagers ook koppelen aan de prestaties. Iets meer dan de helft van de 350 onderzochte beursgenoteerde bedrijven werkte met performance shares, die de bedrijfsleiding krijgen als bepaalde doelstellingen worden gehaald. De mediaan van het basissalaris van de bedrijfsleiders bedroeg in 2006, 995.000 dollar. De cash verloning – salaris samen met jaarbonus – bedroeg gemiddeld 2,6 miljoen dollar. www.mercerhr.com

Alle steunmaatregelingen voor tewerkstelling op een site Ons kleine landje telt maar liefst vijf ministers van werk. Logisch dan ook dat het voor bedrijven vaak moeilijk is te weten waar ze op welke steun kunnen rekenen als ze iemand aannemen. Alle mogelijke maatregelen werden op een nieuwe site gebundeld: www.aandeslag.be. Je kan er een overzicht van alle maatregelen krijgen, maar ook vrij gericht zoeken.

Bedrijfsleiders niet tuk op klassikale bedrijfstrainingen Dat kan je toch concluderen uit een onderzoek door de Novations Group. Meer dan 55% van de ondervraagde managers zei in dat onderzoek dat ze hun medewerkers liever op individuele basis digitale training wilden laten volgen. Toch moet de klassieke bedrijfstraining nog niet echt afgeschreven worden. Om meer effect op te leveren, moet ze wel aangevuld worden met conference calls en online besprekingen. Uit ander onderzoek door dezelfde groep bleek dan weer dat vooral senior management heel weinig training krijgt. www.novations.com

Management & Human Resources Herman Van den Keybus

Doorstroming in administratie versus doorstroming in productie

De “menselijke” benadering van, en omgang met LEAN Een afgeslankte, maar efficiënte, sterke en vooral flexibele administratie is een gespecialiseerd onderdeel van de LEAN bedrijfscultuur. Lean administratie moet echter nog een sterke inhaalbeweging maken ten opzichte van de toepassingen in productie en logistiek. Er is bovendien een opmerkelijk verschil tussen LEAN in productie en LEAN in administratie.

Een maximale samenwerking tussen mens en machine levert de meest optimale resultaten.

In een productieomgeving wordt toegevoegde waarde vooral door machines en de efficiënte doorstroming van materialen geleverd. In administratie, daarentegen, wordt toegevoegde waarde nog altijd door de vrije wil van mensen en de vlotte doorstroming van informatie gerealiseerd.

De “geprogrammeerde” machine versus de “vrije” wil van de mens De efficiënte doorstroming van informatie, van de ene medewerker naar de andere of van de ene activiteit in de andere, is afhankelijk van de wijze waarop medewerkers met elkaar en met verkregen informatie omgaan. Een Lean Administration Consultant heeft hier erg veel aandacht voor. Machines zijn immers zomaar verplaatsbaar en programmeerbaar. Mensen zijn dat niet. Mensen willen eerst overtuigd worden van een wijziging. Op hen mag de machinale aanpak rond “omsteltijden” en “doorlooptijden” niet toegepast worden. Toch wordt hier, ook in ICT-projecten, veel te weinig rekening mee gehouden. Niet dat het een ingebruikname mag tegenhouden, wel

dat er meer aandacht dient te worden gegeven aan de factor “mens”. Als mensen de noodzaak van de wijziging niet inzien, zijn ze immers niet te motiveren om voor verandering te kiezen. In menig geval ontstaat dan ook juist daarom onwilligheid bij de medewerkers. De be langrijkste redenen waarom ICT-projecten slecht aflopen zijn de onvoldoende en niet aangepaste kwaliteit in de dienstverlening van de betrokken leverancier en, als rechtstreeks gevolg daarvan, het niet aanvaarden van de doorgevoerde verandering door de medewerkers. Machines produceren met dezelfde input meestal hetzelfde eindproduct. Mensen niet, ze zijn enerzijds veel flexibeler, maar anderzijds ook veel complexer. Hierdoor wordt bij mensen niet altijd de logica tussen verwachtingen en resultaten ingelost. Bij opkomende stress hebben ze zelfs de neiging om een “elastiekreactie” toe te passen. Ze gaan dan, in de mate van het mogelijke, eenvoudigweg terug naar de oorspronkelijke werkmethode. Daarom moeten we, in het transformatieproces dat LEAN administratie tot einddoel heeft, mijlpalen en nieuwe gewoontes inbouwen die de mens motiveren om zich uit vrije wil te vereenzelvigen met de nieuwe cultuur.

Doorstroming van materialen versus doorstroming van informatie Doorstroming van informatie is veel moeilijker aan te sturen dan doorstroming van materialen. Ook is de toegevoegde waarde van informatie veel moeilijker te meten. Terwijl defecten en afval bij materialen

veel gemakkelijker vast te stellen zijn, kan informatie zelfs op onzichtbare of niet meetbare wijze, al dan niet bewust, verloren gaan. Al is het maar door het vertrek van medewerkers of doordat niet gemotiveerde medewerkers de informatie als gevolg van hun onvoldoende “betrokken” houding teloor laten gaan. Terwijl het bij de doorstroming van materialen zuiver van ondergeschikt belang kan zijn, is het bij administratieve medewerkers dus van kapitaal belang dat er een grote betrokkenheid is bij het werk dat ze verrichten. Door deze betrokkenheid zullen de medewerkers immers de “verborgen

“Lean administratie kent geen problemen, alleen oplossingen”

administratie” in hun werkprocessen ontdekken en ookzelf oplossen. Verborgen administratie zijn de kosten, de tijd en de inspanningen die moeten geleverd worden om een handeling, die niet van de eerste keer tot de gewenste kwaliteit heeft geleid, te herhalen. Gelukkig worden vele materiële handelingen uitgeschakeld door ondersteunende software. Zonder de logische input van medewerkers blijft een LEAN administratie echter zeer moeilijk realiseerbaar. In een volgende uitgave besteden we meer aandacht aan de “hidden factory” die in elke administratie aanwezig is. Ze blokkeert de efficiënte doorstroming van informatie binnen de onderneming.


13

Management & Human Resources Raad der Wijzen

De mening van ondernemend België

CxO Raad der Wijzen over Europa

Paul Buysse (PB) voorzitter RvB Bekaert

Wouter De Geest (WDG) gedelegeerd bestuurder BASF Antwerpen

Gabriel Fehervari (GF) CEO Alfacam en Euro1080

Recent toegetreden lid

Jannie Haeck (JH) gedelegeerd bestuurder NMBS

Roger Heijens (RH) voorzitter PwC

Luc Van den Bossche (LvdB) gedelegeerd bestuurder BAC

Mieke Vandromme (MVD) managing director Gamma Solutions

Nicolas Saverys (NS) gedelegeerd bestuurder Exmar

Gerard van Os (GvO) zaakvoerder van Os - Sonnevelt

Recent toegetreden lid

1. De Europese Unie bestaat 50 jaar, wat betekent dit voor u persoonlijk? GF

Zeer veel – we werken voor 80% in Europa.

GvO Ik heb Europa zien evolueren van een politieke praatbarak naar ambtelijke regelneef naar economische grootmacht met een stem in het kapittel. Ondanks alle obstakels zijn we erin geslaagd een grote open markt te creëren en daar ben ik als Europese onderdaan best wel trots op. LvdB Wat begonnen is als een vredesproces, is in de loop der jaren een economische werkelijkheid geworden. En poogt nu met veel moeite de stap naar politieke werkelijkheid en dit macht te zetten. Ik kan alleen maar hopen dat deze laatste belangrijke stap echt gezet wordt. MVD Dit betekent een mijlpaal en een gelegenheid om als Europeaan fier te zijn op de verwezenlijkingen. De Europese Unie betekende ‘economische stabiliteit’ na WO II en garandeert momenteel een continue opvolging van de Europese evolutie op mondiaal vlak. Bezoek eens de interessante portaalsite http://europa.eu.

14


PB Het tot stand komen van de Europese Unie is één van de meest fascinerende mijlpalen in de geschiedenis. Het is indrukwekkend om te zien hoe Europa de voorbije 50 jaar vrede en welvaart heeft gecreëerd. RH De Europese Unie heeft ons ongekende economische groei, welvaart en vreedzame samenwerking gebracht, en is daarmee voor mij een van de meest succesvolle projecten van de twintigste eeuw. WDG Europa heeft een sterke invloed op een globale onderneming zoals BASF. De impact van Europa wordt almaar grote romdat meer dan de helft van de Belgische wetgeving een Europese herkomst heeft. Voor ondernemingen is het van groot belang dat Europese afspraken door lidstaten nauwlettend worden nageleefd om rechtsonzekerheid te vermijden en niet verder door bepaalde lidstaten worden geïnterpreteerd en omgezet.

2. Welke invloed heeft Europa op uw organisatie? GF

Zeer veel – zowel qua makkelijk verplaatsen van materiaal, mensen en qua douane. Ook qua betalingen.

GvO Tijdens de opbouw en afbouw van beurzen en congressen worden onze buitendiensten steeds vaker geconfronteerd met werknemers uit nieuwe Europese landen die daar ook aan het werk zijn. Tegen geheel andere loonvoorwaarden, in een compleet ander sociaal regime. Daar zullen we in de nabije toekomst beslist aandacht moeten aan besteden. JH

Invloed van Europese reglementering op de spoorwegomgeving is zeer groot.

NS

Praktisch geen invloed, behalve dat de fiscale regelgevingen voor scheepvaart beter op elkaar afgestemd zijn.

PB Europa is onmiskenbaar een factor in het beleid. De creatie van nieuwe markten, de Europese regelgeving, maar vooral de invoering van de Euro, zijn enkele van de vele belangrijke invloedssferen op een organisatie. RH

De Europese Richtlijnen op het gebied van audit en accounting hebben een directe invloed op onze organisatie. Daarnaast zijn er talloze regels die onze klanten direct of indirect beïnvloeden, en daarmee ook onze dienstverlening aan hen.

WDG De Europese Unie is een project waar meer dan 50 jaar dagelijks wordt aan gesleuteld om het leven en welzijn van de burger te verbeteren. Ik onthoud vooral de vele positieve verwezenlijkingen. Vergeten we ook niet dat Europa er uiteindelijk voor heeft gezorgd dat we geen oorlogen meer kennen op ons grondgebied en dat er vrij verkeer van goederen en personen is.

3. Wat was tot op heden volgens u de belangrijkste realisatie van de EU? GF

Douane – euro en shengen.

JH

De monetaire unie, zowel om redenen van monetair beleid, als om redenen van de popularisering van de Euro.

GvO Ik twijfel even tussen het vrije verkeer van personen en goederen en – voor een deel van Europa dan toch – de euro, maar ik kies uiteindelijk voor de euro. Dat is voor de gewone burger een heel concrete en tastbare uiting van het feit dat we een eenheid vormen. MVD In het Verdrag van Rome van 1957, verbonden de ondertekenaars er zich toe Europa om te vormen tot een “gemeenschappelijke markt”. Waar toen nog geen sprake van was, is ondertussen gerealiseerd: de monetaire unie, met de invoering van de euro. PB

Onmiskenbaar was de succesvolle lancering van de Euro de belangrijkste en meest succesvolle realisatie.

RH

De Interne Markt is een van de meest geslaagde ondernemingen van de Europese Unie die onder andere heeft geleid tot een toenemende concurrentie binnen de EU, zowel bij de industriële productie en de dienstverlening als bij het vrije verkeer van kapitaal; een groter aanbod van producten en diensten tegen lagere prijzen of tarieven; en een grotere mobiliteit van werknemers.

WDG Ik denk dat de grootste verdienste van de Unie erin bestaat om een dynamiek tot stand te hebben gebracht om door samenwerking en overleg belangrijke economische en maatschappelijke problemen aan te pakken. Ik hoop dat de huidige impasse niet verder leidt tot pessimisme, maar een drijfveer vormt om zo snel mogelijk tot tastbare maatregelen te komen die de Unie efficiënter en meer werkbaar maken.

4. Mocht u beslissingsbevoegdheid hebben binnen de EU, wat zou u veranderen/verbeteren? GF

De unie tot een echte VS van Europa brengen.

GvO Meer centrale bevoegdheden, minder ruimte voor eng-nationalistische oprispingen en een grotere wendbaarheid. Vandaag wordt Europa bestuurd als een olietanker met 25 kapiteins aan het roer. Zo komen we niet vooruit. We hebben één kapitein nodig en een duidelijke koers. JH

MVD Structuurhervormingen en sectorale liberaliseringen zouden moeten toelaten dat de interne Europese markt efficiënt en volledig functioneert. Om maar één concreet voorbeeld te geven: streven naar een unitair BTW-stelsel, waarbij elke lidstaat dezelfde percentages hanteert. NS

Afzwakken van de nationale bevoegdheden, betere afstemming op sociale regelgevingen m.b.t. sociale lasten op arbeid, fiscaliteit beter uniformiseren.

PB

Prioriteitsdomeinen: 1. Een hecht en expansief economisch beleid. 2. Een Europese defensie – en diplomatie. 3. De creatie van bewustzijn dat nationale economische en diplomatieke reflectie ondergeschikt moeten zijn aan het algemeen Europees belang. Dit vergt Europees leiderschap.

Een flexibeler en sneller besluitvormingsproces.

LvdB Ik denk dat na de uitbreiding, als we de dynamiek willen handhaven, we dringend nood hebben aan de installatie van twee snelheden. Hebben we die moed niet dan dreigen we af te glijden naar een status quo, en dus naar een crisis van de idee Europa.


15

5. Stel dat u tijdens een interview met een journalist over Europa zelf een vraag mag kiezen. Welke vraag zou men u mogen stellen? JH

Wat is uw indruk van de administratieve diensten van de Europese Commissie?

PB

Wat is er nodig opdat Europa de economische tsunami van de BRIC-landen zal kunnen weerstaan en haar welvaartspeil veilig kan stellen?

RH

Wat zouden volgens u de belangrijkste aandachtspunten van Europa voor de komende 50 jaar moeten zijn?

GvO Wanneer zal het Europese project ‘af’ zijn? LvdB Hoe denk je dat Europa zich verder kan ontwikkelen nu zoveel staten lid zijn, en de diversiteit tussen die staten, onder meer qua economische situatie, zo uiteenlopend is? MVD Hoe kan Vlaanderen een rol spelen ten aanzien van de publieke opinie en Europa integreren in de leefwereld van de burger?

WDG Gezien de huidige aandacht voor klimaatsverandering in de media, zal ik maar beter anticiperen op toekomstige vragen hierover, nietwaar? Hoe schadelijk is de site van BASF Antwerpen voor het milieu?

6. Wat zou uw antwoord op deze vraag zijn? JH

Hun zeer competente en goedbetaalde ambtenaren verliezen zich jammer genoeg in zeer zware bureaucratische reflexen die inmiddels – gelukkig – vreemd zijn aan onze nationale administraties.

GvO Nooit! Want na elke succesvolle stap volgen nieuwe uitdagingen. Een markt met 490 miljoen consumenten hebben we. Nu moeten we werk maken van een sociaal Europa. En als we ook dat hebben, moeten we ons wellicht de vraag stellen hoe we met minder (administratie) meer (groei) kunnen bereiken. LvdB 1. 2.

De uitbreiding is terecht, en geïnspireerd door de zorg staten in transitie naar democratie daadwerkelijk bij te staan. Aanvaardt de diversiteit en breng ze in kaart, als basis voor een gediversifieerd beleid. 3. Organiseer twee snelheden, waarbij naast objectieve parameters ook het commitment van staten ten overstaan van Europa een rol moet spelen.

MVD Elke lidstaat zou moeten streven naar een toename van de betrokkenheid van de burger bij het bestuur. Vlaanderen kan via haar kwalitatief onderwijssysteem, een op de jeugd gerichte informatie- en communicatiecampagne opstarten, om zo in de eerste plaats de jongeren een draagvlak en legitimatie te geven.

PB

Een dramatische versnelling van de componenten die in het Lisbon akkoord staan, alsook de creatie van een veel groter bewustzijn bij de bevolking dat een aantal belangrijke maatregelen bij hoogdringendheid moeten genomen worden, zonder afbreuk te doen aan de democratische besluitvorming.

RH

Het creëren van arbeidsplaatsen en het investeren in innovatie en onderwijs staan voor mij nummer één op de lijst van prioriteiten. Daarnaast wil ik graag de aandacht vestigen op onze CEO survey van januari jl. die aangaf dat bedrijfsleiders overregulering als potentiële belemmering voor groei zien, alsmede de dreiging die uitgaat van de klimaatverandering.

WDG Zoals u misschien weet, is BASF Antwerpen er in 2006 in geslaagd om als grootste chemische productiecomplex van België haar broeikasgasemissies door nieuwe technologieën met 23% te verminderen. Als je ons totaal afval optelt – dus alles wat in de lucht terechtkomt, het restwater plus het gestorte afval kom je uit op nog geen 0,4 gram per kilo product. Probeer maar eens een kilo aardappelen te schillen en minder dan 0,4 gram schil over te houden. Dat is bijna niet te doen.

Maak kennis met CxO eZine! CxO eZine, het elektronische broertje van het magazine, verschijnt in de maanden dat CxO Magazine niet uitkomt. Op die manier blijft u maandelijks op de hoogte van alles wat met strategie en innovatie te maken heeft. Let wel: CxO eZine is geen kopie van het magazine en ook niet zomaar een nieuwsbrief. Het gaat hier om een volwaardig elektronisch magazine in pdf. Wij hebben ook aan u gedacht (u weet inmiddels wat u aan ons heeft): om het leescomfort te vergroten wordt CxO eZine in landscape opgemaakt. Overzichtelijk en handig te doorbladeren! Meer info via [email protected]

16


Advertorial

Merak biedt maatoplossingen aan facility managers

Extra kantoorruimte door externe archivering Papieren archieven vormen een doorn in het oog van veel facility managers, want de rekken nemen dure kantoorruimte in beslag. Voor hem investeert Merak in een moderne en veilige archiefinfrastructuur. Zo wordt externe archivering hét antwoord voor de slimme facility manager: de kantoorruimte komt opnieuw vrij voor andere activiteiten. Archieven dienen nooit meer verhuisd te worden. Tegelijk bewaart en beheert Merak de archieven in de beste omstandigheden. De wetgeving verplicht bedrijven om bepaalde documenten bij te houden. Merak specialiseert zich in archiveringsoplossingen, op maat. En dat zowel voor papieren als voor digitale archieven – volgens de strengste bepalingen. Alle documenten zitten in anonieme archiefdozen: waterafstotend en beschermend tegen stof en lichtverkleuring.

in de koerierwagen brengt ze al tijdens de rit op gebruikstemperatuur. Zo kan de gebruiker meteen aan de slag bij aflevering.

vast waarin een koerier tot bij de archiefverantwoordelijke raakt. Het is meteen de maatstaf voor alle volgende opdrachten. Daardoor haalt Merak elke deadline.

Slimme bescherming Intelligente blusinstallaties en automatische branddeuren schakelen elke brandhaard gericht uit. De strenge toegangscontrole houdt onbevoegden ver van de archiefdozen. En een scansysteem registreert elke handeling van iedere medewerker. Die traceerbaarheid voorkomt elke inbreuk op het vertrouwelijke karakter van de archiefstukken.

Absolute veiligheid en discretie De archiefdozen zijn anoniem: alleen de streepjescode verwijst naar de eigenaars. Dat beschermt hen tegen diefstal – onbevoegden vinden ze nooit tussen tienduizenden identieke. De meervoudige controles van de streepjescodes maken bovendien een foutieve levering gewoonweg … onmogelijk. Elke doos arriveert altijd bij de juiste verantwoordelijke. Geen ontsnappen mogelijk.

Eenvoudig beheer en gemakkelijke raadpleging De eigen koerierdienst brengt en retourneert de archieven bij de klant. Die spoort later de doos in enkele seconden online weer op. En met een druk op de knop is de koerier al onderweg met de gevraagde documenten. Staan de gegevens op een magnetische tape? De klimatiseringsinstallatie

Snelheid: altijd op tijd De eigen koerierdienst en de geautomatiseerde verwerking verkorten de verwerkingstijd. Vooraf legt Merak de tijdsspanne

Antwerpen – Tel 03.325.55.90 – Fax 03.325.79.04 Brussel – Tel 02.263.05.58 – Fax 02.263.05.59 Mechelen – Tel 015.43.64.14 – Fax 015.43.64.15 [email protected] – www.merak.be

Continuïteit de klok rond Elk archief is de klok rond bereikbaar, elke dag van de week. Het ISOcertificaat nagelt de strikte Merakbedrijfsaanpak sinds 1994 muurvast en verzekert de continuïteit. De klant communiceert via fax, telefoon of beveiligde internet- en e-mailverbindingen.

Variabele kostprijs Klanten betalen alleen voor de dienstverlening, die zij ook gebruiken. Dat zorgt voor een honderd procent variabele kostprijs, zonder vaste kosten. Merak investeert voortdurend in de verbetering van de infrastructuur en de ontwikkeling van nieuwe informatica-oplossingen. Ook die kosten hoeft de klant dus niet langer zelf te dragen. Extern archiveren is daarom altijd goedkoper dan zich intern uit de slag trekken. En al helemaal als de facility mamanger de vrijgekomen kantoorruimte meetelt in zijn berekening. Meer informatie? www.merak.be, 078 15 31 61 of [email protected].

MERAK: BEWARING EN BEHEER VAN ALLE INFORMATIEDRAGERS


17

Management & Human Resources Karel De Decker

Altran, Europees leider op het vlak van consultancy voor innovatie

Geslaagde internationale innovatieconferentie Altran, Europees leider op het vlak van consultancy voor innovatie organiseerde in Brussel voor de eerste maal een belangrijke innovatieconferentie. Doelstelling was een stand van zaken op te maken inzake de vooruitgang in de belangrijkste sectoren van economische ontwikkeling: energie, transport, lucht- en ruimtevaart, informatietechnologie... Op deze bijeenkomst waren vertegenwoordigers van grote industrieën als onderzoekers, wetenschappers, politieke beslissingnemers en een delegatie van de Europese Unie aanwezig. De ontmoeting had overigens tot doel om de samenwerkingsmogelijkheden op het gebied van O&O te onderzoeken in het kader van het Onderzoeks- en Ontwikkelingsprogramma van de Europese Unie (FP7). Tegelijk konden de deelnemers tal van innovatieve projecten bekijken in het domein van de gezondheidszorg, transport (logistiek) en

18

zonne-energie. Een van die innovaties die in de kijker werd gezet was ‘Solar Impulse’, het zonnevliegtuigproject van Bertrand Piccard en André Borschberg. Altran neemt deel aan dit project als engineeringpartner.

‘We zijn niet agressief genoeg’ Meer bescherming van intellectuele eigendom, nauwere banden tussen fundamenteel onderzoek en industrie, en het motiveren van mensen zijn de geheimen tot een succesvolle exploitatie van onderzoek resultaten, dat is wat de talrijke deelnemers aan de conferentie in Brussel aangaven. Een duidelijk standpunt werd ingenomen door Pascal Brier, Afgevaardigd Algemeen Directeur van de Altran Groep (werkt wereldwijd met 16.000 higtech en innovatieconsultants). Hij vergeleekde denkwijze in verschillende betrokken groepen en verschillende landen, om een uitleg te


Pascal Brier, afgevaardigd algemeen directeur Altran. vinden waarom de exploitatie van technologie in Europa het zo vaak moet afleggen. ‘De onderzoeksgemeenschap is verbaal niet agressief genoeg en daardoor heeft innovatie ook nooit op de politieke agenda gestaan. De Europese pers besteedt ook weinig aandacht aan nieuwe technologieën, terwijl dat in de VS wel gebeurt’, aldus Pascal Brier.

Sales & Marketing Steve Mertens

Hand in hand door eigen land

Google Maps zet België op de kaart Google opende onlangs in ons land een vestiging en kondigde meteen de lancering van Google Maps aan voor zowel pc als mobiele telefoon. Belgische bedrijven en diensten worden dus voortaan niet alleen louter opgesomd in de populaire zoekmachine, maar ook letterlijk in kaart gebracht. Een ontwikkeling die heel wat nieuwe dimensies biedt aan zowel gebruiker als adverteerder.

Erik Portier, Country Manager België, Google.

Google Maps was al geruime tijd beschikbaar in diverse andere landen, maar tot nu toe ontbrak lokale informatie uit ons eigen land. De Belgische bèta versie is onmiddellijk beschikbaar in de drie officiële landstalen en het Engels. Op de vraag waarom dit product nog een bèta titel draagt werd door Google meegedeeld dat het product onophoudelijk wordt bijgestuurd en uitgerust met nieuwe mogelijkheden. Daarbij vloeit de feedback van de gebruikers steevast terug naar de product managers. Eén van de eerste functies die aan deze online tool op die manier werd toegevoegd heet “Mijn kaarten”, waarmee men zelf favoriete routes kan opslaan en die voorzien van commentaren. Daarbij kan beslist worden om de informatie al dan niet publiekelijk toegankelijk te maken. Er zijn drie soorten van informatie waarnaar men op zoek kan gaan: adressen, bedrijven en routebeschrijvingen. Voor bedrijven die gebruik maken van AdWords, het betalend advertentieprogramma van Google, is dit bijzonder goed nieuws. Zij kunnen nu doelgerichte advertentiecampagnes ontwikkelen om potentiële klanten te bereiken die op zoek zijn naar

winkels, producten of diensten in een specifieke omgeving. Door eenvoudigweg een zoekterm en/of een postcode of plaatsnaam in te voeren, krijgt men een lijst van bedrijven uit die buurt. Dat beperkt ook meteen het aantal zoekresultaten, wat het vinden van de spreekwoordelijke naald in de hooiberg een stuk makkelijker moet maken.

The Maps Experience De interface van deze online tool is – ongetwijfeld indachtig aan het succes van de eenvoud van de Google zoekmachine – opzettelijk zeer sober gehouden. Google Maps voelt naar hedendaagse webnormen daardoor als ervaring wel wat archaïsch aan. Niettemin is het zeer knap dat je zowel grafische kaarten, satellietbeelden als een combinatie van beide kan bekijken. Het geheel doet dan ook sterk denken aan een vereenvoudige online versie van het populaire programma Google Earth. Net zoals dat product zijn er jammer genoeg in Google Maps nog heel wat plaatsen in België onscherp, maar volgens Google wordt er momenteel heel fel maar geleidelijk aan gewerkt om alles scherper in beeld te krijgen.

Mobiel Naast Google Maps voor het internet werd op hetzelfde ogenblik ook Google Maps voor mobiele telefoons gelanceerd. Wie deze dienst wenst te gebruiken, dient hiervoor wel eerst een gratis toepassing te downloaden en te installeren (enkel

voor telefoons uitgerust met Java). Hou daarbij ook rekening met het feit dat de applicatie en het gebruik ervan wel gratis zijn, maar de dataverbinding met het internet natuurlijk niet. En dat verkeer is dankzij de Belgische gsm-operatoren nog steeds relatief duur in ons land. Maar de mogelijkheden die een mobiele Google Maps bieden zijn natuurlijk ongekend. Een restaurant, hotel of winkel vinden in een vreemde stad of gemeente wordt kinderspel. Als basis voor die informatie worden de pagina’s uit de Google-index gebruikt en gecombi-

Google Maps doet sterk denken aan een vereenvoudige online versie van Google Earth.

neerd met de bedrijfslistings van infobel. be. Google werkt verder ook nauw samen met verschillende partners zoals resto. be, hotels.be en Toerisme Vlaanderen om relevante informatie aan te bieden. Bovendien krijgt men er ook meteen de routebeschijving bij indien men dat wenst. Google biedt verder ook nog een gratis API (Application Programming Interface) voor ontwikkelaars aan. Het is dus zeker niet ondenkbaar dat we in de nabije toekomst de informatie uit Google Maps in een hele rits van andere programma’s zullen zien opduiken. http://maps.google.be http://www.google.be/gmm


19

Sales & Marketing Geert Vanhees

Deel 4: Merkenstrategie

‘Tijd’ maakt de mens gelukkig en positioneringen efficiënt A-merken verdwijnen door gebrek aan differentiëring

Mark Elchardus en Wendy Smits van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) bevestigen de teneur van de vorige artikels uit deze marketingreeks: door overaanbod en tijdsgebrek is de consument, in dit geval de Belg, gegeven hun welvaart, niet gelukkig genoeg.

Van de categorie mensen met weinig tot geen vrije tijd noemt een vierde zich “zeer ongelukkig” Nog eens 34,5 procent zegt “ongelukkig” te zijn. Vanaf 25 jaar daalt het geluksgevoel bijna rechtlijnig tot de leeftijd van 55 jaar. De actieve bevolking heeft door een drukke job en zeer veel keuzemogelijkheden te weinig tijd om alles te doen wat ze wil. Bij de mensen met een lage tijdsdruk noemt net geen 70 procent zich “gelukkig” tot “zeer gelukkig”. Die vinden we bij de de groep 55- tot 66-jarigen. Tijdsdruk en overaanbod bepaalt het geluksgevoel van de Belgische consument. Tijdsdruk en overaanbod bepaalt ook het positioneringsproces van de huidige marketeer.

Positioneren in tijden van overaanbod en tijdsgebrek Positionering in een wereld gekenmerkt door overaanbod, tijdsgebrek en keuze stress is fundamenteel anders dan in de periode waarin Al Ries en Jack Trout hun positioneringswetten schreven. Hun marketinginvulling van ‘positionering’ stelde de consument centraal omdat die een product in perceptie indeelt bij een groep van andere merken op basis van de meest typerende gemeenschappelijke eigenschappen (categorisering) en het tegelijk onderscheidt binnen die groep op basis van de meest differentiërende associaties (differentiëring). Dus in het positioneringproces geeft de consument een product een plaats in zijn geheugen

20

door het toe te wijzen aan een bepaalde (sub-)categorie om het daarna te onderscheiden van de concurrenten in die cate gorie.

De twee aspecten van positionering zijn problematisch geworden Deze twee aspecten van positionering, namelijk enerzijds categorisering op basis van gelijkenissen en anderzijds differentiëring op basis van verschillen, zijn vandaag de dag problematisch geworden. De categoriëen bevatten te veel merken om een rationeel keuzeproces verantwoord te maken. Wie neemt er dagen de tijd om 20 banken met elkaar te vergelijken? Wie wil 30 soorten fruitsappen vergelijken? ‘Instinctief winkelen’ wordt voor de meeste producten verantwoord en rationeel. En tegelijk is de differentiëring tussen de merken vaak onduidelijk of niet bestaand: de merken zijn elkaars gelijke. De consument die hoe langer hoe minder van onduidelijke positioneringen houdt, filtert de slechte of zwakke positioneringen onmiddellijk weg. Goed gepositioneerde merken zijn hierdoor de shortcuts geworden in het keuzeproces en overleven de consument die de productcategorie ‘beperkt’ tot een selectief gezelschap van producten. Merken zijn ‘keuzemanagers’. Merken zijn de ‘sluipwegen’ naar een aankoopbeslissing. Maar het kan verkeren.


Omdat de productcategoriëen te vol zitten met merken waarvan het verschil onduidelijk of niet aanwezig is, is er een frappante tendens. Het verschil tussen A-merken en huismerken verdwijnt. Het gevolg is drastisch en voor A-merken soms dramatisch. Koen de Jong, een marketingspecialist in huismerken, analyseert dat A-merken nog een toekomst hebben in Latijns-Amerika en Azië. Voor de Europeaan is de differentiëring tussen huismerken en A-merken in veel productcategorieën verdwenen. Kwaliteit en uitstraling verschillen niet meer. Merken zijn enkel nog shortcuts in het keuzeproces als het gaat over producten waar vertrouwen een rol speelt (cosmetica, dameshygiëne), sociale acceptatie belangrijk is (bier, cola) of waar hedonisme zegeviert (HäagenDazs). Zonder twijfel blijven in alle gevallen de A-merken sterk waar zij een onderscheidende breinpositie hebben weten te bewaren en innovatief zijn gebleven. Bij generische geneesmiddelen bijvoorbeeld is het merkverschil weggevallen. Vorig jaar verdubbelde de verkoop ervan. Positionering is dus bittere ernst. De verdeling van marktaandelen bij gebrek hieraan ook. Het Europees gemiddelde van marktaandeel voor huismerkfabrikanten zit momenteel op 26% tegenover 16% in de VS. In Zwitserland halen huismerken al 40%. Binnen vier jaar wordt het Europese gemiddelde van marktaandeel voor huismerken voorspeld op 30%. De 4.000 Europese fabrikanten gespecialiseerd in huismerken zullen de differentiëring in vele productcategoriën niet meer toelaten. Ze blijken bijvoorbeeld razendsnel in te spelen op nieuwe trends, zoals koolhydraatarme diëten. Als het niet meer loopt halen ze het even gemakkelijk weer uit de rekken. De huismerken hebben een grote flexibiliteit en innovatiegraad gekregen. Harde conclusie is dat overaanbod zonder merkdifferentiëring vele markten nivelleert.

Tijd is positionerend geworden Niet alleen het overweldigend overaanbod maakt positionering heel anders dan ten tijde van Al Ries en Jack Trout, ook het aspect ‘tijd’ heeft een fundamentele invloed gekregen op het positioneringsproces. Omdat we meer willen doen dan de beschikbare tijd toelaat is de concurrentie toegenomen. In plaats van competitie binnen een productcategorie, concurreren nu ook alle productcategorieën met elkaar wegens de ‘tijd’. De tijd die we spenderen aan een skivakantie kan niet meer gebruikt worden voor een wellness kuur, de tijd voor het huishouden kan niet meer gebruikt worden voor moto-uitstappen,… Alle productcategorieën, alle markten doen met ‘tijd’ één van deze twee dingen: ofwel beconcurreren ze elkaar om tijd te krijgen ofwel zorgen ze ervoor dat mensen meer tijd krijgen. Het geld dat uitgegeven wordt aan een afwasmachine had ook aan een microgolfapparaat kunnen gespendeerd worden. Twee voorbeelden van producten die tijd moeten besparen. Maar ook de tijd die gebruikt wordt voor een restaurantbezoek had gebruikt kunnen worden voor het bezoeken van een voetbalmatch. De marketeer van vandaag moet daarom niet alleen scherper positioneren binnen zijn eigen productcategorie maar bij die positionering rekening houden met het hele leven van de klant en zijn volledige set aan behoeften. Positionering heeft fundamenteel te maken met het winnen van tijd of het mogen spenderen van tijd, met fast en slow aspecten van een product. Wat positioneringen betreft, zijn er nog steeds zeer veel merken te optimaliseren, maar wat het bewust integreren betreft van het tijdsapect bij positionering staan we nog maar aan het begin en is er nog een heel lange weg te gaan. De doorsnee marketeer heeft het tijdsaspect nog niet in zijn positionering geïntegreerd. Wat is het tijdsprofiel van uw merk? Onderscheid dit tijdsprofiel uw product of service van de competitie? Welke extra concurrenten heeft u erbij gekregen door het tijdsaspect? Marketeers, het is tijd voor het tijdsprofiel.

Geert Vanhees Managing Director van het merkstrategisch consultingbureau MINIMUM en gastdocent Vlerick Leuven Gent Management School ([email protected])

Geert Vanhees: ‘A-merken verliezen in Europa terrein door gebrek aan innovatie en (her)positionering. Een verouderd A-merk differentiëert zich niet meer tegenover zijn competitieve huismerken. Daardoor zijn A-merken minder de shortcuts geworden naar een aankoopbeslissing.’

Geert Vanhees: ‘Gebrek aan tijd bij de consument brengt alle productcategorieën in concurrentie met elkaar. Hij deelt producten niet alleen meer in volgens productcategorie maar eerder in die die tijd kosten (slow brand) en in die die tijd besparen (fast brands).’


21

Sales & Marketing Karel De Decker

Monthly Headlines

Sales & Marketing Ecologie als sales- en marketingmeerwaarde De trend is al een tijdje gezet. Bedrijven laten zich mondiaal meer en meer profileren via hun maatschappelijke meerwaarden. Ecologie is daar vaak de motor van. Voorbeeld hiervan is o.a. Hansen Tranmissions International dat twee miljoen euro investeerde voor een ecologisch project. Het betreft een vier meter hoge geluidsomwalling. Met deze omwalling wordt de eerste fase van het ecologisch investeringsplan voor de tandwielkastenfabriek te Edegem afgerond. Dat investeringsplan is opgesteld in samenwerking met de buurtbewoners en de gemeente

Edegem. De werken omvatten o.m. de constructie van een geluidsmuur, de installatie van een nieuw rioleringsstelsel, een nieuw meetsysteem voor afvalwater en de aanlag van een uitgebreid ECO-park. Het einde is voorzien in maart 2008. Maatschappelijk en duurzaam ondernemen is voor Hansen Transmissions een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsmissie. Het bedrijf heeft dan ook een omvangrijk en concreet milieubeleid. ‘In onze dagelijkse werking streven wij continu naar een minimale milieu-impact van onze activiteiten. Bovendien leveren wij talrijke inspanningen voor de verbetering van het milieu en hechten wij veel waarde aan een goede verstandhouding met de buurtbewoners’, aldus Ivan Brems, CEO Hansen Transmissions.` www.hansentransmissions.com

Employer Branding is een zaak voor marketeers

Ivan Brems, CEO Hansen Transmissions.

22

Een kwart van de Belgische marketeers verwacht binnen een jaar elders te werken. De helft verwacht een promotie. Krijgen ze die niet, zullen ze van job veranderen. Employer Branding is ook in marketing, een heet hangijzer. In de meeste bedrijven is dit een zaak van Human Resources, hoewel meer dan de helft van de marketeers ervan overtuigd is dat Employer Branding een marketingaangelegenheid is. Dat blijkt uit de Grote Marketing Enquête van The House of Marketing en die door meer dan 500 marketingprofessionals is ingevuld. Marketeers verwachten ook een toename van het marketingbudget én van de werkdruk. Het aantal projecten zal opmerkelijk stijgen. Deze stijging gaat gepaard met een verhoging van de marketingbudgetten, maar niet met een toename van het team. Een hogere werkdruk en outsourcing blijven dus trends, aldus het onderzoek. De grootste uitdagingen voor dit en de ko-


mende jaren zijn volgens de studie: differentiatie, klantentrouw en innovatie. Fundamentele domeinen, die het succes en het voortbestaan van een onderneming rechtstreeks beïnvloeden. ‘Marketeers vinden over het algemeen dat zij een behoorlijke invloed hebben in de directiekamer,’ zegt Michèle Mees, Partner bij The House of Marketing. ‘Twee derde van de respondenten stellen dat commerciële functies (sales én marketing) het meest doorslaggevend is bij managementbeslis singen in de directiekamer,’ aldus nog Mees. Traditionele massamedia blijven onder druk staan. Direct marketing, e-mail-Marketing en Online Interactive Marketing zijn de drie media die in het marketingbudget aan belang winnen. Dit ten koste van de klassieke media waar de effectivi teit van de campagne veel moeilijker meetbaar is. De helft van de CEO’s in het onderzoek vindt dat marketing betere meetinstrumenten moet ontwikkelen, en het resultaat van marketingactiviteiten moet demonstreren. www. thom.be

Jones Lang Lasalle wordt een topmerk Jones Lang Lasalle werd door Superbrand, de internationale organisatie van merknamen, uitgeroepen tot één van de 500 sterkste merknamen van het Verenigd Koninkrijk. Alister Hugthes, de CEO van Jones Lang Lasalle EMEA becommentarieerde als volgt: ‘Onze merknaam wordt gemaakt door de kwaliteit van onze mensen bij Jones Lang Lasalle.’ De ‘Business Superbrands Council’ en meer dan 1.400 zakenmensen werden door het onderzoeksbureau YouGov ondervraagd. Merken werden gecatalogeerd volgens 3 factoren: kwaliteit, betrouwbaarheid en uitmuntendheid. Deze drie factoren worden wereldwijd beschouwd als de essentiële ingrediënten voor een Top Bedrijfsmerk.


Productvoordeel op zich volstaat niet meer

Sterke vertrouwensmerken investeren zwaar in gezonde look en het dito gevoel Volgens Willy Delvaux, onafhankelijk bestuurder Colruyt, Ter Beke en Neuhaus, voormalig directeur Procter & Gamble België en Nederland, is het zo dat het segment dat in het Engels met ‘looking and feeling healthier’ wordt aangeduid, in de toekomst nog sterker zal groeien.

Voor sterke merken en bedrijven in zowel beauty care als functional foods wordt dit hét primaire domein. Zeker nu prestige producten van superieure kwaliteit binnen het bereik van de massa – ‘masstige’ – worden gebracht. ‘Masstige’ is de samentrekking van ‘Mass’ en ‘Prestige’. Dat betekent dat prestigemerken, concepten of ingrediënten bereikbaar zijn geworden voor een groter deel van de

Senioren zijn de belangrijkste doelgroep geworden voor schoonheids- en voedingsproducten die ‘gezondheid’ en ‘jeugd’ beloven. bevolking. De prijs blijft hoog maar toch bereikbaar en de consument van vandaag is bereid meer te betalen voor deze producten. Dit kan gaan van ‘gezonde voeding’ tot prestigewagens à la BMW. Het is nu aan de Belgische voedingsindustrie om hier vooral snel genoeg op in te spelen. Vandaag zien we dat de producenten van de sterke vertrouwensmerken zwaar investeren in de gezonde look en het dito gevoel, op marketing- én op productie niveau. Productvoordeel op zich volstaat niet meer. Het zijn de emotionele link met en het vertrouwen in een merk of bedrijf die het doen. Kijk naar de lagere marktaandelen van de hard discounters en de huismerken voor schoonheid- en functionele voedingsproducten. Voor effectieve gezondheidsvoordelen willen mensen meer betalen, aldus Willy Delvaux.

24

Veel innovaties Deze trend is zichtbaar op verschillende vlakken. Eerst en vooral de vele innovaties: Knorr Vie en Becel van Unilever, Danacol van Danone, de vele lanceringen van Nestlé rond hun nieuwe slogan ‘Good food, good life’. De reclame-investeringen zijn dan ook significant gestegen in dit segment en ook in het winkelschap nemen merken opnieuw het overgrote deel van het voedingsschap in. De zeer sterke groei van zowel Danone als Nestlé op de aandelenmarkt is daar een gevolg van.

Is onze voedingsindustrie er klaar voor? Willy Delvaux stelt dat voor de ontwikkeling en het testen van ingrediënten voor echt gezonde voeding hoge researchbudgetten noodzakelijk zijn. Het zijn dan ook vooral de grote multinationale bedrijven die deze markt in handen nemen. België bezit zeker sterke onderzoeksbureau’s die belangrijke research leveren voor deze bedrijven; en ook Fevia, de beroepsfederatie van de Belgische voedingsindustrie, is sterk betrokken om Belgische bedrijven te betrekken bij deze duidelijke trend naar gezondere voeding.

Communicatie van levensbelang In dat ganse proces is communicatie van het grootste belang. Je ziet in de communicatie vandaag vooral ‘gezonde mensen’. Daarenboven is de rendabiliteit of het vertrouwen dat het product echt levert wat het beweert van uiterst belang (gezonder leven, jonger uitzien...). U ziet


Willy Delvaux, onafhankelijk bestuurder Colruyt, Ter Beke en Neuhaus.

dus vaak product demo’s (Knorr Vie: 50% van uw dagelijkse behoefte aan groenten; of een grafiek met verlaging met uw cholesterol); de firmanaam (Danone tekent al zijn communicatie met de firmanaam, gezien het grote vertrouwen in Danone als firma): of het gebruik van derden (samenwerking tussen Nestlé en de Cardiologische Vereniging; of ziekenfondsen die de aankoop van Becel gedeeltelijk terugbetalen). ‘Gezien de consument steeds meer en meer reclameboodschappen ontvangt en meer en meer in staat is om te bepalen of hij/zij die boodschappen echt wil ‘ontvangen’, wordt ‘relevantie’ van het product of dienst enerzijds EN relevantie van het tijdstip waarop de communicatie wordt gebracht anderzijds, steeds belangrijker. Indien beide correct zijn, zal u ongetwijfeld scoren.’ aldus Willy Delvaux.


Visuele communicatie als marketingen sales tool

Imago aan de orde van de dag We beleven vandaag een echte hype rond alles wat met het merk te maken heeft. Imago van merken en winkels (retail) is aan de orde van de dag. Marketeers doen er dan ook alles aan om merken en verkoopspunten (POS of Point of Sales) zoveel mogelijk uitstraling te geven. Een pionier op dit gebied is ZEST design+architecture, gevestigd in Brussel. ZEST zoekt de media niet op. De groep, laat liever de klant aan het woord. Dit jonge bedrijf telt vier creatieve partners, met name Paul Buysschaert, Alain Delforce, Patrick Glauden en Patrick Van Gendt. Met Patrick Glauden hadden we een exclusieve babbel. De missie van ZEST: een meerwaarde creëren aan de merken, door nieuwe servicemodellen te ontwikkelen die de rentabiliteit en de groei van de klanten stimuleren. ZEST bestaat uit ontwerpers die vaak het innovatieve en artistieke moeten verzoenen met marketingen sales desiderata. De aanpak rust op vier peilers: design, architectuur, productie en roll-out.

Shop-in-shops In de eerste stap ‘Design’ komt het erop aan oplossingen te zoeken en uit te werken voor de meest uiteenlopende merkomgevingen. Deze activiteit dekt zowel het ontwerp en de constructie van gebouwen als het creëren van shop-in-shops. Het inrichten van winkelsignalisatie én het organiseren van een complete retailomgeving. CxO-lezers gaan dit herkennen wanneer ze bv. de Proximuswinkels voor mobiel telefonienetwerk binnenstappen. Deze shops bieden meer aan dan alleen maar telefonie. Hoge bezoekcijfers en verdubbeling van het rendement is het resultaat van deze operatie. De Proximus-shop is een echte ‘discovery-store’, met veel touch screens, geen agressieve of provocerende verkoopsomgeving. Wel ambiance scheppen en een esthetisch ogende, rustgevende en ontspannende sfeer brengen. Het spanningsveld tussen de pure esthetiek, smaakvolle en zo nodig trendy omgeving

enerzijds en de sterke focus op meer omzet en rentabiliteit anderzijds is een gegeven. Het vereist vaak overredingskracht en vooral visie en denken op lange termijn, aldus Patrick Glauden, general manager van ZEST.

below en above-the-line -communication hand in hand kunnen gaan én complementair kunnen zijn. En wel op één voorwaarde: als alle betrokken spelers op één lijn zitten. En dat is het moeilijkste deel van de oefening, aldus Patrick Glauden. sign.eu

Architectuur ZEST stelt een permanent team van 25 meertalige en multidisciplinaire consultants, designers, architecten en productiecoördinatoren ter beschikking. Hun competentieveld loopt van strategische analyse over ontwerp, design en architectuur tot coördinatie van de productie. Wat de productie betreft wordt door experts onderzocht hoe een centraal concept geïndustrialiseerd kan worden zonder dat de esthetische en ergonomische parameters eronder lijden. Zij staan in voor de voorbereiding van de technische tekeningen, bouwen de nodige prototypes, kiezen de productie-ateliers en verzorgen de coördinatie van het geheel.

Roll-out Bij het beheer van belangrijke, vaak internationale klanten, die op diverse plaatsen in Europa verkoopspunten en shops hebben (Brantano, Kinepolis, Bridgestone, Marie Jo ...), en waar een concept naar een veelbouw van verkoopspunten moet opgezet worden, komt heel wat bij kijken. De medewerkers moeten dan ook leiding geven in alle onderdelen van het project zoals het voorbereiden, indienen en opvolgen van het stedenbouwkundig dossier, de algemene coördinatie van de werken, de digitale normering van het architecturale concept, het opstellen en beheren van het aanbestedingsdossier en tenslotte het uitvoeringsdossier. Dat imago en perceptie na verloop van tijd kunnen omgebogen worden lijdt geen twijfel meer. Belgacom, Barclay, De Lijn, Decathlon, Godiva, ING, Lee Cooper, Panos, Samsonite en vele andere getuigenissen uit de portfolio van ZEST, illusteren dat. Of hoe visuele communicatie, marketing,

Patrick Glauden, general manager en partner van ZEST.

De Proximus-shop is een echte ‘discovery-store.


25


Boekbespreking

Presenteren met Impact Voor commercieel gebruik worden presentaties steeds belangrijker. Wie zijn ideeën tijdens (groeps)gesprekken en vergaderingen op een krachtige en eenduidige manier kan overbrengen, heeft een stapje voor. Kris Geluykens schreef er een boek over. Hij is ideegraaf en is trainer voor diverse bedrijven uit verschillende sectoren, voor reclamebureaus en uitgeverijen. Sterke presentaties steunen op drie belangrijke vaardigheden: – een sterk beeldend vermogen (bij het opstellen van de presentatie) – een stevige lay-out kennis (bij de opmaak van de ondersteunende slides) – een beeldende spreekstijl (bij het geven van de presentatie).

– Het publiek met de P van Partner. Die partner staat centraal in de opbouw van de presentatie. – De inhoud met de P van Plus. De meerwaarde, het voordeel voor het publiek dat bij het vastleggen van de inhoud het uitgangspunt is. – De visuele ondersteuning met de P van Pit (en Piano). De sfeer van de slides. Een aangename doordachte lay-out (pittig) waar rust en informatieoverdracht centraal staan. – Het presenteren zelf met de P van Passie. Het enthousiasme waarmee u spreekt. De gedrevenheid waardoor u uw publiek weet te boeien en te overtuigen.

Vier ‘presentatie-P’s’

Efficiënt en creatief Powerpoint gebruik

Het boek is opgebouwd vanuit de ‘4 Presentatie-P’s’:

Het lay-out gedeelte besteedt uitgebreid aandacht aan efficiënt en creatief Power-

Kris Geluykens, auteur van het boek “Presenteren met impact”. Pointgebruik. Recht uit de praktijk krijg je ‘tips en tricks’ van de beste grafici i.v.m. opmaak, kleuren beeldgebruik. Op de bij het boek behorende cd-rom zijn er tal van voorbeelden en oefenbestanden. Het boek is uitgegeven door de Standaard Uitgeverij. www.standaard-educatief.be

Software Quality is (y)our business

3 Quality Control and Management 3 Software Quality Assessment 3 Structured Software Testing [email protected] www.pstestware.com

26


You need a flexible & independent partner!

Sales & Marketing CxO Redactie

Resultaten IPSOS-ASI onderzoek rond holistische communicatie

Nieuwe media stoten door Communicatie houdt de bedrijfswereld bezig. Bij 60% van de bedrijven werd de communicatie(mix) het afgelopen jaar meer als ooit tevoren besproken. Die mix staat duidelijk onder spanning. Vandaag wordt vooral geïnvesteerd in print media (77%), communicatie op het verkooppunt (75%), internet (62%), mailings (62%) en televisie (58%). Morgen ziet die keuze er volgens de ondervraagden volledig anders uit met als sterkste groeiers: internet (81%) gsm (50%), ambient communicatie (40%) en communicatie op het verkooppunt (35%). Televisie is de grote verliezer: 23% van de ondervraagden zal dit medium minder gaan gebruiken en 17% helemaal niet. 78% van de bedrijven geeft te kennen vandaag op een geïntegreerde, ofwel ‘holistische’, manier te communiceren. Dit neemt niet weg dat bijna 4 op 10 ondervraagden (38%) aangeeft niet of niet goed genoeg geïnformeerd te zijn over de nieuwe communicatiekanalen en -middelen. Vooral de management teams blijven achter: 59% is niet goed voorbereid. Een andere opmerkelijke vaststelling is de sterk groeiende behoefte aan onderzoek om de impact van communicatie en de verschillende onderdelen ervan te meten. Dat blijkt uit een recente studie1 van onderzoeksbureau IPSOS-ASI ter gelegenheid van de lancering van Brand*Graph 3602: de eerste onderzoeksmodule die de impact van holistische communicatie en zijn onderdelen meet.

België in lijn met Europa In parallel met het onderzoek in België, werd in 8 Europese landen3 hetzelfde onderzoek uitgevoerd door IPSOS-ASI. Trends lopen over de verschillende lan-

1 2 3

den gelijk en onderstrepen het groeiende belang van geïntegreerde communicatie en de introductie van nieuwe communicatiemiddelen en –kanalen in de mediamix. Internet en GSM zijn de grote uitschieters. Respectievelijk 80% en 56% van de Europese ondervraagden zal deze media in de toekomst actiever gaan gebruiken. 12% geeft te kennen deze nieuwe media vandaag al zeer veel of redelijk veel (44%) te gebruiken. In België ligt dit cijfer op 17% (zeer veel) en 38% (redelijk veel).

Welke merken inspireren? Merken die een opgemerkte, holistische communicatie-aanpak hebben zijn volgens de Belgische respondenten Coca Cola (29%), Proximus (21%), Mobistar (14%), Nike (13%) en Belgacom (12%) – gevolgd door een groep achtervolgers (allen rond de 5%): Mini, Fortis, Danone, Nokia, Telenet, Audi en Base.

Obstakels om resoluut te kiezen voor een doorgedreven holistische aanpak Verschillende redenen verhinderen een beter gebruik van bepaalde communicatiekanalen. De meest aangehaalde reden is ‘de moeilijkheid om de doeltreffendheid van de verschillende communicatiemiddelen te vergelijken’ (63%), op de voet gevolgd door een ontoereikende kennis van de nieuwe middelen (62%) en de weigerachtigheid van de beslissingsnemers om te kiezen voor verandering (53%).

Behoefte aan onderzoeksinstrumenten als Brand*Graph 360°

ten van de synergieën van de verschillende onderdelen van de communicatieplan – met de bedoeling de middelen doelgerichter in te zetten. 63% vindt het meten van de effecten van holistische communicatie op het merk belangrijk, 58% wil vooral weten welke druk holistische communicatie op de markt zet. Voor 50% is het kunnen inschatten van de ROI van elk apart onderdeel bijzonder belangrijk. “Uit deze cijfers blijkt dat de markt de eerste stap naar holistische communicatie heeft gezet – en dat het aandeel van deze geïntegreerde vorm van communicatie in de komende jaren enkel zal toenemen,” zegt Koen Menten, Client Service Director, IPSOS-ASI (advertising

Televisie naar de reservebank, communicatie op het verkooppunt en nieuwe media stoten door naar koppeloton

solutions & insights) Belgium. “Tot vandaag kon de precieze impact van holistische communicatie op het merk en op de markt niet gemeten worden. We konden geen becijferde antwoorden formuleren op: Hoe doen de afzonderlijke elementen het? Hoe groot is de synergie tussen de elementen? Welke is de impact op het merk en/of de markt? Brand*Graph 360° is de eerste onderzoeksmodule die hier een antwoord op biedt. Het is een innovatieve, spraakmakende oplossing die beslissingsnemers in staat stelt om op een objectieve manier de impact van holistische communicatie te meten.”

>>

67% van de Belgische beslissingsnemers hecht bijzonder groot belang aan het me-

Onderzoek bij beslissingsnemers van 133 Belgische bedrijven rond de kennis en perceptie inzake holistische communicatie. Onderzoek uitgevoerd tussen 12 en 26 oktober 2006 door IPSOS-ASI België. De volledige onderzoeksresultaten vindt u op: www.IPSOS.be Brand*Graph 306° is een geregistreerd merk van IPSOS-ASI Frankrijk, UK, Duitsland, Italië, Spanje, Rusland, Hongarije en Polen


27

>>

28

Kerncijfers u

78% van de ondervraagden kiest vandaag al voor een holistische communicatie – Bij 60% wordt de mediakeuze actiever als vorig jaar besproken – Bij 38% even vaak als 1 jaar geleden besproken

u

Nieuwe media: – 17% gebruikt deze al zeer veel, 38% redelijk veel

u

Bekende Holistische merken – Coca Cola (29%), Proximus (21%), Mobistar (14%), Nike (13%) en Belgacom (12%) – Gevolgd door een groep achtervolgers (allen rond de 5%): Mini, Fortis, Danone, Nokia, Telenet, Audi en Base.

u

Mediamix vandaag: – Print media (77%), communicatie op het verkooppunt (75%), internet (62%), mailings (62%) en televisie (58%).

u

Media mix morgen: – Sterke groei van de volgende media internet (81%) gsm (50%), ambient communicatie (40%) en communicatie op het verkooppunt (35%). – Televisie is de grote verliezer: 23% van de ondervraagden zal dit medium minder gaan gebruiken en 17% helemaal niet.

u

Wie is goed voorbereid/geïnformeerd inzake holistische communicatie: – Management team (41%), onderzoeksbureau (61%), marketing team (63%), mediaagenschap (65%) en reclamebureaus (68%)

u

Hoe goed zijn is de markt geïnformeerd inzake de mediakanalen en oplossingen

u

Redelijk goed: 51%

u

Helemaal niet of niet zo goed: 38%

u

Obstakels om te kiezen voor 360° – De moeilijkheid om de doeltreffendheid van de verschillende communicatiemiddelen te vergelijken (63%) – Ontoereikende kennis van de nieuwe middelen (62%) – De weigerachtigheid van de beslissingsnemers om het roer om te kiezen voor verandering (53%).

u

Meten is weten – Wat vindt de markt belangrijk inzake marktstudie: - De impact van holistische communicatie op het merk (63%) - De efficiëntie van de verschillende onderdelen (beter inzetten in de toekomst) 67%, evalueren van de concrete effecten van communicatie op de markt (58%) - De ROI van alle onderdelen (50%)


Sales & Marketing Stijn Dom

Dankzij ‘Harmony’ groeit de betrokkenheid en neemt de motivatie toe

Econocom kent werknemers communicatierechten toe Econocom, een beursgenoteerde ICT-leverancier, heeft – met het oog op een efficiëntere werking – Harmony uitgewerkt, een programma voor interne en externe communicatie. Voor de interne communicatie werd gebruik gemaakt van een bottom-upstructuur die de medewerkers motiveert en hun betrokkenheid verhoogt.

Hogere respons

Patrik Vandewalle, Managing Director, Econocom. “We zijn in 2005 met Harmony begonnen”, zegt Patrik Vandewalle, Managing Director van Econocom. “We wilden onze productiviteit verhogen en vooral efficiënter gaan werken. Ons plan heeft een duidelijke bottom-upstructuur. Veel van onze mensen (tot 70%) werken – soms al jaren – op locatie bij een klant en verliezen daardoor voeling met Econocom. Door ze rechten toe te kennen (zie kader) en ze duidelijk te maken dat ze daarvan gebruik kunnen maken, willen we hun betrokkenheid vergroten.” Wordt het middenkader dan niet voortdurend geconsulteerd en ‘lastig gevallen’? “Dat is de bedoeling”, aldus Vandewalle. “Mensen geraken meer betrokken, worden meer gemotiveerd en weten beter wat hun taak is. Als iemand niet weet wat van hem/haar verwacht wordt, komt dat neer op demotivatie en bijgevolg productiviteitsverlies. Om de zes maanden doen we een geanonimiseerde survey naar al onze medewerkers waarin we vragen in hoeverre de tien rechten gerespecteerd werden. De geanonimiseerde resultaten sturen we dan telkens door naar de managers die een beeld krijgen over de tevredenheid van hun team. Voor elk team worden dan individuele actieplannen opgesteld.”

Als de score binnen een team laag ligt (vanaf 15% ontevreden medewerkers), wordt overgegaan tot een soort ‘alarmfase’. “De betrokken manager of teamleader moet eerst uitmaken wat er mis gaat en wat de structurele problemen zijn (stress, werkomgeving, salaris, ...). Op basis daarvan wordt er – in samenwerking met het management – een plan uitgewerkt. We merken dat we almaar meer respons krijgen op onze surveys. En dat betekent dat onze mensen meer en meer betrokken raken bij ‘Harmony’ en dus ook bij Econocom.” De resultaten van de surveys worden ook teruggekoppeld naar de medewerkers. “Met onze Harmony Newsletter (in drie talen) maken we de resultaten bekend van de surveys. Dus ook als het minder goed of zelfs slecht gaat binnen een bepaalde business unit, worden de werknemers daarvan op de hoogte gebracht.”

Structureel programma Econocom heeft een aantal criteria vastgelegd waarmee het effect van de interne en externe communicatie naar het personeel wordt gemeten en maandelijks wordt gerapporteerd: afwezigheid door ziekte, tevredenheid van de werknemer, spontane respons op de interne surveys, het aantal spontane applicaties (cv’s die spontaan worden gestuurd), het aantal nieuwe klanten, de klantentevredenheid en de hits op de website. “Communicatie is een tool om ons bedrijf efficiënter te laten werken. Door onze interne en externe communicatie op punt te stellen, slagen we erin om onze efficiëntie

aanzienlijk te verhogen. Harmony is geen ‘one-shot’ maar een structureel programma dat we voor onze werknemers, onze klanten, onze partners en onze agenten hebben uitgewerkt. We beogen een coherente communicatie tussen Econocom en al de betrokken partijen. Het gaat om een programma dat nooit stopt en dat ons toelaat om voortdurend de vinger aan de pols te houden.”

De rechten van de Econocom-medewerker 1. Het recht om maandelijks een communicatievergadering bij te wonen. 2. Het recht informatie te vragen en te krijgen over de strategie, de offertes en de prestaties van zijn entiteit en over de klanten van de onderneming. 3. Het recht op een persoonlijk onderhoud per maand met zijn directe manager. 4. Het recht op aan jaarlijks evaluatiegesprek met zijn directe manager. 5. Het recht op schriftelijke doelstellingen die hij vooraf heeft besproken met zijn directe manager. 6. Het recht richtlijnen en advies te vragen en te krijgen van zijn manager. 7. Het recht, voor elke vergadering waaraan hij deelneemt, een agenda en een verslag te ontvangen. 8. Het recht tijdens de vergadering het woord te nemen. 9. Het recht te worden geïnformeerd over het commerciële succes en eventueel over de mislukkingen van de onderneming. 10. Het recht één of tweemaal per jaar deel te nemen aan een kick-off.


29

ICT & Networks Jean-Luc Manise

Monthly Headlines ICT & Networks

CeBIT 2007: le triomphe de la voix sur IP Le CeBIT 2007 a réuni en mars dernier quelque 6.153 exposants répartis dans 26 halls différents sur 280.000 mètres carrés. A retenir : un nombre croissant de fournisseurs asiatiques (et russes), qui compensait quelque peu l’absence de quelques «éléphants» comme Canon, Lenovo, McAfee, Minolta, Motorola, Nokia ou Philips. Reste que le salon a dénombré 480.000 visiteurs, soit une augmentation de 10% par rapport à 2006.

La version 2007 du salon a fait la part belle aux télécoms et à l’électronique grand public. Côté télécommunication, la voix sur IP (et l’ensemble des terminaux qui l’accompagne), la mobilité et les systèmes de navigation tenaient la vedette, tandis que l’électronique grand public passait par le sans fil, le multimédia et le large débit.

Messagerie unifiée Près de la moitié des halls du CeBIT 2007 étaient occupés par des espaces Voix sur IP, terminaux de communications et systèmes de messageries. C’est ainsi que Alcatel-Lucent et LG-Nortel montraient en pratique comment, à partir d’un serveur de messagerie unifiée on pouvait enregistrer des appels entrants et les injecter dans des courriers électroniques pouvant ensuite être remis à leurs destinataires. Exemple pratique avec Microsoft Office

Communication Server (OCS) font la version finale devrait être commercialisée en juin: couplé avec Exchange Server, l’OCS peut fournir un renvoi automatique des appels et une conversion des messages en e-mail. Plus largement, La tendance du «tout IP» était claire parmi les opérations de télécommunications avec un forum «IPcentral@ceBIT» entièrement consacré à ce sujet qui voit comme principaux débouchés les terminaux mobiles multiservices (téléphones portables avec fonctions Internet et vidéo mobile) et l’IPTV.

3G portables Côté PC, la mobilité se traduit par le mariage du 3G et du PC portable qu’on pourra désormais connecter sur réseau haut débit, sans autre carte supplémentaire (le modem 3G interne et la carte SIM suffisent). C’est devenu un objectif prioritaire pour Fujitsu Siemens qui va intégrer le 3G dans l’ensemble des ses gammes. A ce jour, 30% de ces machines intègrent un module 3G. Pour l’occasion Fujitsu Siemens présentait un Lifebook P7230 doté d’un écran 10,6 pouces et d’une carte 3G standard. Supplément de coût: de l’ordre de 50 EUR pour se voir ouvrir les portes du haut débit.

Multimédia embarqué

La Voix sur IP invitée vedette du CeBIT 2007.

30

Le multimédia embarqué restera l’une des grandes tendances de la cuvée 2007 du CeBIT. Un hall pratiquement entier était ainsi consacré aux applications GPS, l’occasion rêvée pour les ViaMichelin, Tom


Tom, Navteq et autres Mio de dévoiler leurs nouveaux modèles. A retenir, des systèmes de visionneuse à trois dimensions pour aider le conducteur à se diriger en toute précision ou encore des dispositifs de navigation qui intègrent de plus en plus d’autres services comme des lecteurs vidéo ou audio ou des guides de voyages.

Lifestyle L’électronique grand public constituait une autre attraction importante avec l’exposition « Lifestyle@CeBIT» où des solutions étaient mises en contexte dans 24 lieux de vie : salle de bains, salle de séjours, chambre à coucher, etc. Ici, ce sont les communications sans fil et le multimédia qui faisaient figure de vedette.

CRM, SOA et Web 2.0 Pour la première fois, l’exposition de cette année a comportait un forum entier consacré au CRM. Egalement à l’ordre du jour, les architectures orientées services (SOA) et le Web 2.0 Et pas moins de 40 exposants «Open Source» vantaient les mérites du monde libre.

RFID Les solutions d’identification et de RFID, particulièrement dans le monde automobile, avaient le vent en poupe avec près de 100 exposants. Principales tendances: miniaturisation et lecture multi-étiquittes, c’est-à-dire identification simultanée de différents transpondeurs.

Blu-ray Les partisans du Blu-Ray et du HD-DVD s’affrontaient à Hanovre. Et Sony de mettre en avant la capacité de stockage 5 fois supérieure de son format (50 Go pour 30 Go pour le HD-DVD) et sa disponibilité immédiate (5,2 DVD Blu-ray vendus actuellement) tandis que les défensuers du HD-DVD créaient une association européenne pour la promotion de leur format, et soutenue par Studio Canal, Universal, Toshiba et Microsoft.

ICT & Networks Stijn Dom

Roadmap fungeert als kompas voor strategische beslissingen

De Post optimaliseert werking door strategisch IT-beleid Tijdens de 9de academische zitting van Inno.com in het Kasteel van Ham in Steenokkerzeel kwamen een aantal bedrijven hun samenwerking met Inno.com toelichten. Zij gingen dieper in op hun IT-beleid en op de manier waarop dat hun business heeft beïnvloed. Hieronder leest u het verslag van de presentatie van Renaat Truijen, Director ICT bij De Post.

Renaat Truijen, Director ICT bij De Post.

De Post is niet – zoals vele mensen denken – één grote monoliet maar heeft verschillende activiteiten. Bij de ICT-afdeling van De Post werken 750 mensen. Er zijn in totaal 13.000 pc’s in gebruik en 100 IT-applicaties. IT zit in de werking van De Post verankerd, van de absolute top tot op de werkvloer. Zo moet eender welke loketbediende ook met IT kunnen werken. De applicaties die De Post gebruikt, worden alsmaar complexer en de mate van automatisering blijft stijgen. Het is essentieel dat er gelet wordt op een goede coherentie. Er werd een roadmap uitgewerkt met de volgende doelstellingen: efficiënter werken, meer toekomstperspectief, langetermijnvisie en realistische deadlines stellen. De roadmap moet als een kompas fungeren dat De Post de juiste richting aanwijst. Maar het mag niet dwingend werken wat betekent dat er afgeweken mag worden van de richting die het kompas aangeeft op voorwaarde dat de afwijking duidelijk gemotiveerd is.

Liberalisering De kans is groot dat De Post in 2009 met een volledige liberalisering van de markt wordt geconfronteerd. Om die verande-

ring voor te bereiden, werd een comité in het leven geroepen met de directeurs van vijf key business units. Begin 2006 ging dit project van start: 25 business processen zijn gedetailleerd in kaart gebracht. De Post heeft de voor- en nadelen van zijn IT-applicaties op een rij gezet. De voornaamste voordelen zijn: moderne applicaties, homogene opbouw en de omvang de applicaties. De volgende nadelen werden gedetecteerd: te weinig end-to-end applicaties en geen bewuste IT-governance policy. IT vormt de rode draad door de veranderingen van De Post tijdens de laatste vijf jaar. Mede dankzij IT werden de volgende doelstellingen verwezenlijkt: verlies is omgebogen in winst, het aantal werknemers is gedaald 43.000 naar 34.000 en de kwaliteit van de dienstverlening ging van 78% naar 94%.

As simple as possible Naar de toekomst toe wil De Post op het gebied van informatica het volgende credo nastreven: ‘as simple as possible’. Het bedrijf wil zo weinig mogelijk informaticatoepassingen zo efficiënt mogelijk gebruiken. Vanuit strategisch oogpunt wordt er één model van samenwerking gebruikt. In dat verband moet De Post zich de volgende vragen stellen: waar leggen we de focus, wie is verantwoordelijk voor endto-end processen, hoe gaan we om met Compliance? Bij De Post is er een voortdurende spanning tussen operationele excellence en customer intimacy. Een voorbeeld van operationele excellence is de Prior op Dag+1, waar zendingen 12 stappen door-

lopen met diverse transporten en sorteringen, en de totale ketting een performantie van 95% dient te bereiken. Bovendien is er binnen IT sprake van verschillende

De kans is groot dat De Post in 2009 met een volledige liberalisering van de markt wordt geconfronteerd.

ontwikkelingen voor een aantal interne klanten. Binnen de business units is er ook sprake van een andere aanpak met verscheidene noden en doelstellingen.

Toetsen van nieuwe projecten De value chains van De Post zijn gestructureerd in vier verschillende ketens. Per target is er een functional target architecture ontwikkeld. De architectuur vertaalt zich in een landscape. De Post werkt in sales, CRM en after sales met applicaties van Oracle en die blijven behouden. Als de functionele nood hoog is dan overweegt De Post om extra software aan te kopen. Er is ook overwogen om alles binnen SAP te integreren maar die piste is uiteindelijk niet weerhouden. Met het oog op de toekomst heeft De Post een roadmap ontwikkeld die de governance verder verbetert van een verleden van business silos over standaard technologie naar optimised core business modularity. De bedoeling is een governance in te voeren om nieuwe projecten te toetsen aan de vereisten van de roadmap en op basis daarvan wordt een score toegekend. Daarna worden ze al dan niet uitgevoerd.


31


Portrait CIO

Village N°1: garder les pieds sur terre Les projets ICT ne manquent pas au Village N°1 Reine Fabiola : système de traçabilité des marchandises, solution de pointage en ligne pour le calcul des prestations, nouvelle infrastructure télécom dans un nouveau local où vont emménager les services administratifs…

Le Village N°1 assure l’accueil et l’hébergement de personnes adultes déficientes mentales pour lesquelles un lieu de vie adapté s’avère nécessaire. Elle a mis en place une entreprise de travail adapté (située sur trois sites d’exploitation) et propose ses services chez les clients eux-mêmes, dans des domaines tels que le conditionnement promotionnel, le tri de bons publicitaires ou l’horticulture. L’entreprise sociale offre à ses clients un service complet de logistique électronique de documents (digitalisation, microfilmage, encodage…) et un call center. Le but premier de ces deux entreprises est la création d’emplois et, en priorité, d’emplois pour des personnes handicapées ou en marge de la société. Au total, l’entreprise emploie quelque 850 collaborateurs.

Nouvelle plate-forme Fin 2005, le Village N°1 Reine Fabiola a pris la décision de moderniser son informatique: une quinzaine de serveurs Fujitsu-Siemens tournant Windows 2003, Exchange 2003, Windows Terminal server et une appliance comme firewall ont remplacé les plates-formes Windows NT4, Exchange 5.5 et ISA 2000. L’organisation exploite principalement Sheherazade pour sa gestion de personnel (et pour les services de secrétariat social qu’elle propose) et Navision pour la gestion de la production, la logistique et la gestion financière. L’équipe informatique comprend 4 personnes: un développeur, un administrateur système, un responsable de la gestion quotidienne des PC et un responsable informatique: François Demeules. François Demeules: «Lorsque je suis arrivé il y a 2 ans, notre effort a porté sur l’optimalisation et l’intensification des procédures de sécurité et de sauvegarde: backup quotidien, politique de rotation des sauvegardes, mises à jour automatiques des patchs grâce au WSUS (Windows Server Update Services),… Nous ne sommes ni un hôpital, ni une banque et nous n’avons pas de commandes à flux tendus. Nous avons comme mission de maintenir l’informatique au maximum de sa disponibilité dans un créneau de type 16 heures sur 24, 6 jours sur 7.

Traçabilité des marchandises François Demeules: «Les projets nous arrivent au fur et à mesure. Quelquefois, il faut les rendre opérationnels très rapidement».

32

François Demeules: «Actuellement, nous travaillons sur la traçabilité des marchandises dans le cadre de l’installation d’un frigo de 900 m². Une des activités principales du Village en matière de fourniture


de prestations est le reconditionnement de marchandises. Il existait déjà un intérêt pour le suivi des marchandises qui est devenu impératif avec le frigo. Pour ce faire, nous allons greffer sur Navision une application de gestion d’entrée et de sorties des marchandises reconditionnées sur base des codes barres lus par des PDA connectés à des systèmes WIFI dans les ateliers.»

Pointage en ligne «Nous travaillons également sur la mise en place d’un système de pointage et son couplage avec Sheherazade pour réduire les délais entre les temps de prestation et la remise de la feuille de salaire. Il faut savoir que les ouvriers sont payés à la journée. 600 personnes sont concernées dans la première phase de déploiement. A terme, le système couvrira l’ensemble du Village.»

Nouvelle infrastructure télécom «Nous allons emménager les services administratifs dans un nouveau local de 15.000 m² pour lequel une nouvelle infrastructure de télécommunication est prévue. Les choix sont multiples: on peut décider d’avoir son propre PABX, le soustraiter ou opter pour une technologie sans fil. Les opérateurs mobiles nous proposent ainsi des forfaits pour la communication interne par mobile exclusivement. Nous sommes en phase d’analyse.»

L’humain avant tout Quelle vision François Demeules a-t-il du métier de responsable informatique? «Il faut garder les pieds sur terre face aux multiples technologies, faire la part des choses entre le gadget et la fonctionnalité essentielle, ne pas se laisser impressionner par les systèmes de gestion qui semblent au départ miraculeux et qui se révèlent d’une faible utilité. Derrière les systèmes, il y a toujours les hommes et à force de vouloir tout automatiser, on crée quelques fois plus de problèmes que de solutions.

Case Study

VPN, RFID, WMS, BlackBerry ...

Cibo werkt in toenemende mate geïnformatiseerd Partners in groei en professionalisering Al sinds 1948 is Cibo uit Tildonk gespecialiseerd in schuurmateriaal. Vader Gilles startte als exclusief verdeler van twee toonaangevende Italiaanse merken. In de jaren 70 nam zoon Dominique Gilles het van hem over en startte meteen ook een programma voor doorgedreven professionalisering. Cibo is vandaag onklopbaar in schuurmateriaal op maat. Daarnaast levert het Tildonkse bedrijf meer dan 7.500 schuurproducten uit voorraad. In 2006 bedroeg het zakencijfer 7,39 miljoen euro. De omzet groeit jaarlijks met 10 à 15 procent. Cibo exporteert naar 35 landen met toenemende afzet in Duitsland, Griekenland, Italië, Spanje en Turkije. Met meer dan 40 medewerkers kijkt de onderneming - na een verhuis naar een nieuwe eigen bedrijfssite in ’92 – alweer uit naar ruimte voor uitbreiding.

Professionele basis opzetten Groei en professionalisering, dat wil ook zeggen dat Cibo in toenemende mate geïnformatiseerd werkt. Bart Strouven, ICTverantwoordelijke bij Cibo: “Voor 2002 hadden we een bedrijfsbrede applicatie op basis van Unix, zuiver maatwerk. We beschikten over een eenvoudige mailserver met een beperkte ISDN internetverbinding. De ondersteuning gebeurde intern. In 2002 gingen we over op een ERP-systeem.” Een bedrijf als Cibo heeft vooral een ITpartner nodig die flexibel is en meedenkt met het bedrijf. Bart Strouven: “In 2003 wilden we een goede basis uitzetten voor de toekomst. DigiPoint zette een netwerk op, op basis van Microsoft Windows Server technologie met antivirus- en antispam-oplossingen van Trend Micro en een goede VPN-verbinding via een WatchGuard firewall.” De managers van Cibo kregen nu thuis vlot toegang tot de data en applicaties. De zes vertegenwoordigers van Cibo synchroniseerden ’s avonds hun PDA met het bedrijfssysteem. Ondertussen blijven ze continu up to date via Blackberry-technologie.

In 2005 zette Cibo de oude omgeving aan de kant voor nieuwe servers, nieuwe infrastructuur en een zwaardere firewall. Samen met DigiPoint werkte het bedrijf een Disaster Recovery Plan uit, de oude servers blijven ingeschakeld voor de back up.

Snel en veilig klanten opvolgen “Vandaag beschikken we bij Cibo over een professionele infrastructuur, mits kleine stappen aanpasbaar aan nieuwe ontwikkelingen zoals RFID, WMS, Blackberry, enz. We werken binnen een stabiele en veilige omgeving, met duidelijk omschreven procedures voor de standaardtaken. Sinds we de Trend Micro oplossing in huis hebben, heeft het netwerk nog nooit door virussen of andere bedreigingen platgelegen. Na de upgrade met de NRS-module (Trend Micro Network Reputation Services) daalde de hoeveelheid SPAM met 90 procent en de mails bleven feilloos doorkomen.” “Onze informatie is ontsloten. We kunnen klanten daardoor snel een antwoord geven op hun vragen en knelpunten oplossen. DigiPoint verzorgt het onderhoud en documenteert alle processen. Daardoor

kunnen we bijvoorbeeld probleemloos zelf nieuwe gebruikers aanmaken” “We kozen voor DigiPoint als partner omdat het een stabiel bedrijf is. De groei van DigiPoint loopt parallel met die van Cibo, daarom heeft DigiPoint een goed idee over wat de noden van een dynamische en gedreven middelgrote onderneming zijn. De kracht van Cibo is dat we altijd samen met de klant blijven zoeken naar een oplossing. Diezelfde mentaliteit vinden we bij DigiPoint. We werken dan ook als partners nauw samen tot we een oplossing gevonden hebben.” “Voor Cibo is IT een tool, we vragen werkcomfort en een optimale informatiestroom naar onze klanten. Een flexibele informatie-omgeving en een flexibele ITpartner zijn daarbij cruciaal. Die flexibiliteit is bij DigiPoint geen dode letter en de papierwinkel blijft beperkt.” Bart Strouven: “Ondanks onze beperkte schaal zijn we toch ‘early adopters’: als we in een technologie geloven, dan gaan we ervoor. Zo hebben we plannen om onze interne informatie anders te organiseren via een portaaloplossing. We weten dat DigiPoint de kennis terzake bewezen heeft bij grote namen. Dat biedt ons perspectief, ook op de lange termijn.”

Al sinds 1948 is Cibo uit Tildonk gespecialiseerd in schuurmateriaal.


33

Redactie CxO Magazine

Een greep uit het recente aanbod multifunctionals kleur laser A4 – instapmodel Epson CX11N Print: kleur: 5 ppm / papierformaat: A4 / duplex: ja, manueel / print resolutie: Epson Aculaser 2400 RIT (Resolution Improvement Technology) / operating system: Windows 98 SE/ME/XP/2000, Mac OSX 1.0.1.2 of hoger / geheugen: 128MB met Epson MITech, uitbreidbaar tot 576MB / First page out (colour): 17 sec. Scan: resolutie: 9.600 x 9.600 dpi geavanceerd, 600 x 600 dpi optisch / max. scan formaat: 297x 216 mm / A4 Copy: Copy snelheid kleur: max. 5 ppm / first copy out kleur: 29 sec. Fax: modem speed: 2.400bps tot 33.6 kbps, Super G3 / andere info: ook kleurenfax mogelijk Kosten: toners (Y,C,M,K): 69,32 excl. btw / end user prijs excl.btw: 671,43 excl. Btw Extra informatie: Capaciteit gebruiksgoederen: 1.500 standaard, 4.000 high cap. / toners (Y,C,M,K): Geel, Magenta, Cyaan, Black / Max. prints/maand: 45.000 / Bijgeleverde software: Office Ready Essentials met PDF Writer, Epson Web-To-Page, Business Index Photo Print, Epson Creativity Suite, BizCard, Presto! PageManager, Fax Speed Dial Utility HP CM1015 Print: kleur: 8ppm / papierformaat: A4, A5, B5 (ISO, JIS), 76 x 127 to 216 x 356 mm / duplex: Manual (driver support provided) / print resolutie: Up to 600 x 600 dpi / operating systeem: Microsoft® Windows® 2000, XP Home, XP Professional (full solution); Windows® Server 2003 (print, scan), XP-IA64, Unix®, Linux, Citrix (print only); Mac OS X v10.3 and higher (full solution). Latest drivers available from http://www.hp.com / geheugen: 96 MB. Expandable to 224 MB through 1 SDRAM DIMM slot / First page out (colour): First page out black: 20 sec Colour: 20 sec. Scan: resolutie: Optical: Up to 1200 dpi. Enhanced: Up to 19200 dpi / max. scan formaat: Maximum media size: 21.6 x 29.7 cm / Copy: Copy snelheid kleur: 8ppm / first copy out kleur: 20 sec. Fax: modem speed: no fax Extra informatie: Q6000A HP Color LaserJet Black Print Cartridge Approx. 2,500 pages* / Q6001A HP Color LaserJet Cyan Print Cartridge Approx. 2000 pages* / Q6002A HP Color LaserJet Yellow Print Cartridge Approx. 2,000 pages* / Q6003A HP Color LaserJet Magenta Print Cartridge Approx. 2,000 pages* Capaciteit gebruiksgoederen: *at 5% coverage / toners (Y,C,M,K): See details above / Max. prints/ maand: 35.000

34

Uw partner in kwaliteitsservice – www.q-service.be Dirk Rottiers de Beughemlaan 29 Tel/fax: 015-63 38 14 [email protected] 1880 Kapelle-op-den-Bos GSM: 0475/44.33.15


OKI C3520MFP Print: kleur: 12 / papierformaat: A4, A5, B5, A6 / duplex: nee / print resolutie: ProQ2400 (1200x600dpi) operating systeem: GDI / geheugen: 128 MB / First page out (colour): 15 sec Scan: resolutie: up to 4800 dpi / max. scan formaat: A4 Copy: Copy snelheid kleur: 12 / first copy out kleur: 23 sec Fax: modem speed: geen (1 model hoger = C3530MFP: 33.6 kbps) Kosten: toners (Y,C,M,K): 40,50 (Y,C,M - 1000 pag.) of 29 (K - 1000 pag) 52,10 (C,Y,M - 2000 pag) of 34,7 (K – 2500 pag.) / drumunit: 34,7 / kostprijs per pagina.excl.btw: 0,0119 EUR (zwart-wit, 5%) / 0,1050 EUR (CMYK, elk 5%) / end user prijs excl.btw: 760 EUR Extra informatie: Capaciteit gebruiksgoederen: Low capacity = 1000 ofwel high-capacity = 2500 voor K en 2000 voor C,M,Y / Max. prints/maand: 35/ 000 / Bijgeleverde software: Nuance Paperport, Nuance Omnipage OCR, Template Manager, OKI LPR, Color Correct, Swatch, Web print, Network Setup Tool, TWAIN-driver, OKI Hotkey, MFP setup tool Xerox Phaser 6110 MFP Print: kleur: 4 ppm / papierformaat: A6 tot A4 / duplex: handmatig dubbelzijdig printen / print resolutie: 2400 x 600 / operating systeem: Windows 98/Me/NT4.0/2000/XP/2003, Macintosh 10.310.4, Linux: RedHat 8.0-9.0, Fedora Core 1, 2, 3, Mandrake 9,0-10,1, SuSE 8.2-9.2 / geheugen: 128 MB / First page out (colour): 26 seconden Scan: resolutie: 600 x 1200 / max. scan formaat: A4 Copy: Copy snelheid kleur: 4 ppm / first copy out kleur: 36 seconden Fax: modem speed: 33,6 kbps met JBIG-compressie / andere info: doorsturen van faxen naar een fax of e-mail, Secure Fax, kleurenfax, Binnenkomend faxgeheugen: 4 MB of 320 pagina’s, Snelkiesnummers: maximaal 240 Kosten: toners (Y,C,M,K): 48,55 euro per tonercartridge / drumunit: 113,58 euros / end user prijs excl. btw: vanaf 699,00 euro Extra informatie: toners (Y,C,M,K): 2.000 pagina’s per tonercartridge (Gemiddeld aantal standaardpagina’s. Verbruik op basis van een dekkingsgebied van 5% op papier van A4/Letter-formaat. Het verbruik varieert afhankelijk van afbeeldingen, dekkingsgebied en afdrukmodus) / Bijgeleverde software: CentreWare Internet Services, CentreWare Web, Xerox Status Monitor, Printer Setting Utility, SetIP, Captaris® RightFax®, Castelle® FaxPress™, Equitrac Office®, Omtool AccuRoute®, RTE FaxBox.com for Xerox, ScanFlowStore

Uw partner in kwaliteitsservice – www.q-service.be Dirk Rottiers de Beughemlaan 29 Tel/fax: 015-63 38 14 [email protected] 1880 Kapelle-op-den-Bos GSM: 0475/44.33.15


35


Storage

Stockage externe sur disque dur: 2 To en ligne Avec des capacités de 1 et 2 To, les solutions de stockages RAID externes sur disque dur ciblent un marché d’entrée de gamme en pleine croissance. Du coup, les offres pour PME se multiplient.

le HD-QSU2, en version 1 et 2 To. Les boîtiers comprennent 4 disques durs internes configurables en RAID 0, 1 ou 5 et disposent d’une connectique USB 2.0 et eSATA. Comptez un peu plus de 1000 EUR pour la version 2 To.

Power Pro Deux options s’offrent aux utilisateurs lorsque le disque dur de leur PC ou de leur serveur sature. Soit ils ajoutent un disque interne, soit ils optent pour une solution de stockage externe, via l’USB ou le FireWire. Aujourd’hui, ceux-ci offrent des capacités plus que confortables pour le transfert de fichiers volumineux ou des opérations de sauvegarde.

En dessous de l’euro Muni au minimum d’un port USB 2.0, ils vont pouvoir être utilisés pour le transfert de gros fichiers (backup messagerie, fichiers vidéo,…) ou pour la réalisation de sauvegardes en ligne. Si les modèles de base font passer le gigaoctet sous la barre de l’euro, les prix des boîtiers peuvent sensiblement varier en fonction de la connectivité (FireWire 400, 800, Gigabit,…) des niveaux de redondance (RAID 0, 1,2,3,4,5,…) et des logiciels fournis. Principal avantage de ces équipements all in one: ils sont livrés paramétrés, avec les logiciels de synchronisation et de sauvegarde installés et configurés.

Exécution 1 et 2 To Si le marché global du stockage sur disque externe reste largement dominé par EMC (EMC/Dell), IBM et HP, on trouve différents acteurs ciblant le marché en forte croissance des solutions de stockage RAID externe sur disque dur d’entrée de gamme. Au niveau des nouveautés, LaCie a lancé cette année une solution de stockage en réseau NAS avec protection de données RAID 5. LaCie Ethernet Disk RAID 5 offre une capacité de stockage de 1 To ou 2 To avec quatre disques permu-

36

tables à chaud et inclut 2 ports USB 2.0. Il est livré avec le logiciel Windows Backup Recovery qui permet de créer des sauvegardes incrémentales automatiques à partir d’ordinateurs clients centralisés. Il comprend également un système de notification par courrier électronique des activités de base, travaux de sauvegarde et erreurs critiques du système. En novembre dernier, la société avait en outre annoncé une amélioration de la performance des disques SATA internes de son système RAID Biggest FW800 disponible en version 1 et 2 To. Le Biggest FW800 représente le tout haut de gamme de LaCie: il cible les applications de sauvegarde des courriers électroniques, serveur web ou imagerie.

Présenté à l’occasion du CeBIT dernier par Iomega, le Power Pro est une unité de stockage externe comprenant quatre disques durs SATA montés en RAID (0, 1, 0+1 ou 5) pour une capacité de stockage maximale de 2 To. Doté d’une connectique USB 2.0 mais également de FireWire 400/800, le Iomega Power Pro est capable d’atteindre des débits de transfert de l’ordre de 70 Mo par seconde. Un écran LCD est présent sur l’unité et permet de connaître l’état du RAID, ainsi que l’espace disque restant, la température ou encore l’état des ventilateurs. Livré avec le logiciel de sauvegarde EMC Retrospect Express, le Power Pro de Iomega devrait coûter 1200 EUR en version de base. Ici encore, c’est bien la PME qui est visée.

DataTank Le DataTank de Freecom est disponible en 500 Go (369 EUR), 800 Go (489 EUR) et 1 To (609 EUR). Particularité séduisante: on peut chiffrer ses données et accéder à son volume crypté simplement en pressant un bouton situé sur la face avant de l’appareil et en entrant un mot de passe. L’interface permet de travailler sur un seul volume logique à partir des deux disques (RAID 0), en mode miroir (RAID 1) ou en accès séparé sur les deux disques. L’appareil est livré avec Freecom Personal Media Suite et Acronis True Image. Ces logiciels permettent d’effectuer une image des disques ou des partitions pour une sauvegarde complète.

Buffalo Le fabricant Buffalo a lui annoncé un nouveau système de stockage externe,


La capacité de stockage varie selon le niveau de RAID sélectionné : 100% (RAID 0), 50% (RAID 0+1), 75% (RAID 5) et 50% (RAID 5+ remplacement à chaud).

ICT made easy ! Talk to Econocom, your partner of choice. 25 years of experience in the management of B-to-B IT and telecom infrastructure with a broad range of innovative solutions in • Managed Services • Procurement Services • Financial Services • Telecom Services

Econocom Horizon Park Leuvensesteenweg 510/80 1930 Zaventem (Belgium) Phone + 32 2 790 84 68

www.econocom.com


37

Newsletter CIOnet Hendrik Deckers

CIOnet Profile: Erik Cuypers, Vanbreda Risk & Benefits – Vanbreda International

Goede CIO moet zichzelf overbodig maken ErikCuypers (lic. wiskunde, master informatica, 46 jaar, gehuwd, 2 dochters, gepassioneerd golfspeler), leek van huis uit voor het onderwijs bestemd. Hoewel kennis doorgeven een van zijn passies blijft (hij schreef onder andere een 20-tal informaticahandboeken) ruilde hij een academische carrière al snel in voor de bedrijfswereld, eerst in een eigen ICT-dienstenbedrijf, later als CEO van Standaard Uitgeverij en directeur van het ICT-bedrijf Cronos. Sinds eind 2002 is hij CIO bij Vanbreda Risk & Benefits en Vanbreda International.

Vanbreda Risk & Benefits biedt in de Benelux advies op maat aan KMO’s en grote ondernemingen inzake verzekeringen, risk management en employee benefits. Vanbreda International ontwikkelt en beheert op maat gemaakte socialezekerheidsplannen voor internationale organisaties en grote multinationale ondernemingen. Beide entiteiten zijn onderdelen van Vanbreda, een onafhankelijke groep van financiële dienstverleners en consultants, met ongeveer 650 medewerkers. Ze hebben een gemeenschappelijke ICTafdeling. Bij zijn aantreden als CIO bij Vanbreda Risk & Benefits en Vanbreda International stond Erik Cuypers voor een uitdaging: bestaande applicaties migreren of herontwikkelen om elektronische dienstverlening uit te bouwen als een strategisch wapen voor de verdere groei van de organisaties.

Erik, hoe omvangrijk was deze taak? Volgens mij kan je het belang ervan voor onze organisaties moeilijk overschatten. Met een performante elektronische dienstverlening wilden wij onze efficiëntie en klantvriendelijkheid verhogen en tegelijk door een hogere productiviteit onze operationele kosten verlagen. Daarmee raak je aan de kern van dienstverlenende organisaties als de onze! Om je een idee te geven: Vanbreda International verwerkt en vergoedt medische claims van de medewerkers van grote

38

internationale organisaties. Onze claims centers in Antwerpen en Kuala Lumpur met meer dan 160 meertalige medewerkers behandelen jaarlijks zo’n 3,5 miljoen attesten van over de hele wereld. Wij staan in contact met 8.000 ziekenhuizen en ons callcenter communiceert in 20 talen, inclusief Chinees en Arabisch. Wij betalen uit in meer dan 90 munten! Dat de afhandeling van de medische claims complexe gegevensstromen oplevert, zal duidelijk zijn.

Heb je nog projecten van deze omvang uitgevoerd? Ook met de overschakeling van onze mainframe-architectuur naar een .NETomgeving was ongeveer 65 man-jaar gemoeid. Verder denk ik nog aan de e-services die we hebben uitgebouwd, met in totaal meer dan 150 klantensites. Of onze driedelige kennisportaalsite, die onze kenniswerkers in functie van hun profiel specifieke informatie aanbiedt. Het kennisportaal versnelt en verbetert de communicatie tussen de medewerkers en met

Erik Cuypers de klanten. Of nog de 1-to-1 CRM-communicatie met onze 850.000 verzekerden.

Wat zijn je geheime wapens om dergelijke projecten te laten slagen? Ik ben ervan overtuigd dat het allerbelangrijkste is, dat je in een organisatie “trust” creëert, dat de business in jou en je team gelooft. Hoe doe je dat? In de eerste plaats door een snelle en kwaliteitsvolle delivery en een opeenvolging van “quick wins”. Dat is vooral de verdienste van het hele team, maar het is de taak van de CIO om zijn team goed te organiseren. Trust creëer je niet op één dag, maar door keer op keer beloften waar te maken. Op de tweede plaats komt governance en dat is voor mij “inspiring leadership”. Lees verder op onze site: http://www.cxonet.be/iframe.asp?articl eid=1021&source=2

CIOnet (www.cionet.com) is the first independent, private and invitation-only online business network that empowers CIO’s & ICT Managers to network more efficiently and effectively for business. CIOnet is all about Building Relationships, Sharing Knowledge & Growing a Peer Network in the CIO community. CIOnet is an independent network where 95% of the members are CIO’s, ICT-managers, academics and industry experts. CIOnet is supported by business partners such as Telenet Solutions, Cisco, Netapp, HP, Adobe, Microsoft, Sun, BT, Fujitsu Siemens, Capgemini, Erudict, Quint, SAS, PWC, Cognos, Unisys, Information Builders & Deloitte.


ICT & Networks Stijn Dom

Architectuur en project management waarborgen dynamiek van het project

Acerta optimaliseert de IT-organisatie Acerta is actief op het gebied van HRdienstverlening in België (in Wallonië onder de naam Alia) en omvat het Sociaal Secretariaat, Verzekeringsfonds, Ondernemingsloket, Kinderbijslagfonds en Consult. IT wordt verzorgd op groepsniveau voor de verschillende werkmaatschappijen. 35.000 bedrijven doen voor hun loonberekeningen een beroep op Acerta en per maand vinden er zo’n 400.000 berekeningen plaats. Acerta telt 1.000 medewerkers verspreid over 23 kantoren en realiseerde vorig jaar een omzet van 110 miljoen euro. Acerta IT telt 115 medewerkers waarvan 75 in vast dienstverband en 40 extern. Het beheer van de mainframe en het netwerk wordt vandaag geoutsourcet. Na de fusie in 2001 van SBB en VKW werden 6 afzonderlijke IT-afdelingen omgevormd tot één centrale shared service. Er werd een aantal initiatieven opgezet om efficiënter en meer business gericht te werken. Het bleef echter nog moeilijk om de projectportfolio jaarlijks vast te leggen en te prioriteren. De business zat daarbij vrijwel alleen aan het stuur waardoor er binnen IT te kort op de bal werd gespeeld en weinig tijd en energie beschikbaar was om structureel en lange termijn na te denken. Verder verliep de oplevering van de projecten niet altijd binnen de vooropgezette tijdsschema’s en budgetten. Daarom besliste CIO Marc Van der Schueren extern advies in te winnen. Inno.com voerde een assessment uit, formuleerde aanbevelingen en assisteerde in de implementatie ervan. De assessment, waarbij zowel de werkmaatschappijen als de interne IT-organisatie werden bevraagd, bracht aan het licht dat IT kampte met onduidelijke organisatiestructuren en rollen en tekortkomingen in het projectbeheer. Verder diende ook de communicatie, relatie en attitude naar de business toe te worden bijgestuurd.

Focus op delivery en operationele efficiëntie Dit leidde tot het herzien van de IT-organisatiestructuur, rollen en verantwoorde-

Tijdens de 9de academische zitting van Inno.com in het Kasteel van Ham in Steenokkerzeel lichtte Marc Van der Schueren, CIO bij Acerta, het Acerta IT-beleid toe. Het voorbije jaar werd een aantal grondige wijzigingen in de IT-organisatie doorgevoerd om een betere werking te garanderen.

lijkheden waarbij de focus volledig lag op delivery: competence centres rond architectuur, project management, kwaliteitsbeheer en infrastructuur kregen een adviserende, supporterende en controlerende rol t.o.v. de delivery groepen. Het coachen van de projectleiders werd versterkt vanuit het project management office. Architectuur werd nu als expliciet proces opgezet. De nieuwe architectuur groep, verantwoordelijk voor de inhoudelijke samenhang van oplossingen en het uitvoeren van studies als voorloper van projecten, bestaat uit solution (per werkmaatschappij), application en technology architects.

Servicecomité Ook werden de spelregels voor de wisselwerking tussen de IT-afdeling van Acerta en de rest van de onderneming geformaliseerd in een IT-charter. Voor elke cruciale IT-rol werd een spiegelrol langs de business kant vastgelegd, die elkaar ontmoeten in overlegorganen. Een aantal bestaande comités werd bijgestuurd op het gebied van deelnemers en agenda daar er teveel overlapping was. Het nieuwe architectuurcomité (solution en business architecten), komt om de twee maanden samen.

Een servicecomité neemt duidelijk afstand van het operationele en evalueert driemaandelijks of de werking, processen en structuur vastgelegd in het Charter moeten worden bijgestuurd. Dit garandeert een continue aandacht voor verbetering.

Veranderingsbeheer IT-performantie en governance gaan niet alleen over het invoeren van formele regels (bv. SLAs), processen en structuren. Echte business en IT alignment is gebaseerd op vertrouwen en goede, informele relaties met mensen. Sterke interne communicatie is een noodzakelijke rode draad door het optimalisatieproject. Hoe dan ook is een ‘storming’ fase onder mensen onvermijdelijk als dit soort wijzigingen in een organisatie wordt doorgevoerd. Een sterk veranderingsbeheer en coachen waren van primordiaal belang voor het slagen van de optimalisatieopdracht.


39

Logistics & Manufacturing Karel De Decker

Monthly Headlines

Logistics & Manufacturing KIALA: goed voor 10 miljoen pakketten Kiala N.V. (Brussel), dat het grootste onafhankelijke netwerk van leveringspunten in Europa uitbaat, rondde vorig jaar voor het eerst de omzetkaap van de 25 miljoen euro (+ 21%). In zijn vijfde volledige werkjaar noteerde de onderneming een toename van zijn bruto-marge met 47%. Kiala’s sterke groeiprestaties zijn toe te schrijven aan de toename van het marktaandeel bij bestaande klanten, de verovering van een aantal nieuwe klanten in de bestaande marktsegmenten en, ten slotte, de lancering van Kiala in een aantal nieuwe marktsegmenten. In 2006 behandelde Kiala via zijn 4.462 Kialapunten meer dan 10 miloen pakketten. Nu de onderneming over een goed uitgebouwd netwerk beschikt in België, Frankrijk, het Groothertogdom Luxemburg en Nederland, richt men de pijlen voor toekomstige expansie op Groot-Brittannië. Met ruim 510 miljoen pakketten op jaarbasis, raamt men er de markt van postorder-

verkoop op maar liefst 10 miljard euro. Tot de klanten horen de grootste namen uit de Europese postorderverkoop: Bertelsmann, Karstadt Quelle Neckermann, Klingel, Otto, Pïnault Printemps Redoute, Yves Rocher e.a. Verder belangrijke ehandelaars (A la page, Cdiscount, Proxis, Rue du Commerce...) en verdeelketens die via het internet verkopen zoals Carrefour, Esprit, Ikea, Kiaby, Maty...). www.kiala.be

Minister Kris Peeters promoot binnenvaart Vlaanderen Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur heeft recent een oproep gedaan om te komen tot een breed overleg met alle betrokken actoren om de rol van de binnenvaart in de toekomst nog te versterken. Hij stelt hiervoor jaarlijks 350.000 euro ter beschikking om bepaalde dieselscheepsmotoren versneld te vervangen door motoren die voldoen aan de strengere

emissiewaarden. Door met emissiearme motoren te varen op Vlaamse waterwegen kan er minsten 3,6 miljoen ton CO2 per jaar worden uitgespaard. De binnenscheepvaart moet uitgebouwd worden tot een volwaardig alternatief voor het vervoer van goederen over de weg. Het vervoer van goederen via de waterweg op de Vlaamse waterwegen is sinds 1998 gestaag gestegen van 52 miljoen ton naar ruim 70 miljoen ton in 2006. In 2006 werden meer dan 460.000 TEU containers vervoerd op de Vlaamse waterwegen, of het zesvoudige van wat in 1998 werd gerealiseerd. Minister Peeters wil dat alle betrokken partners van de binnenvaart zich blijven inspannen om deze positieve evolutie verder te zetten. Daarom zal een Ronde Tafel voor de binnenvaart georganiseerd worden, naar analogie met Flanders Port Area die de Vlaamse havens groepeert, om alle actoren samen te brengen in een overkoepelend orgaan om optimaal een antwoord te geven aan de uitdagende evoluties voor deze sector.

Bekaert investeert in China

Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur.

40


Staalkoordproducent Bekaert wil dit jaar nog 100 miljoen euro investeren op zijn Chinese markt. In 2006 investeerde Bekaert er een even groot bedrag. Daardoor steeg zijn verkoop van staalkoord voor autobanden er vorig jaar met 54% en heroverde Bekaert het Chinese marktleiderschap. Dat had het bedrijf het jaar voordien moeten afstaan aan zijn Chinese concurrent Xingda. Op dit ogenblik hebben beide bedrijven een aandeel van 30% op de Chinese markt. Bekaert boekte in 2006 minder winst dan het jaar voordien, vooral door de gestegen energiekosten en de hoge grondstofprijzen en de dalende vraag in Europa en de Verenigde Staten. Bekaert telt in China zeven productievestigingen en heeft er 3.500 werknemers. Bekaert wil ook de capaciteit van zijn Russische dochter Uralkord uitbreiden. www.bekaert.com


CEO Eddy Bruyninckx: logistiek heeft grote toekomst

Haven van Antwerpen: motor van onze economie Het gaat goed met de Haven van Antwerpen. Beter dan ooit zelfs. Wanneer we de cijfers van het voorbije kwartaal even onder de loep nemen stellen we vast dat er alweer trafiekrecords gebroken zijn.

De containeroverslag steeg met 18% tot 22.707.018 ton of 1.955.637 TEU in vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2006. Het aantal containers steeg met liefst 24,9% tot 8.573.717 ton of 741.255 TEU en dat is zonder meer een absoluut record. Het aantal containers steeg met 24,3% naar 8.573.717 ton of 741.255 TEU en alweer een nieuw record. Een van de belangrijkste oorzaken van deze opvallende stijging is de forse groei in de behandelingsactiviteit aan het Deurganckdok. Onze nationale haven nummer één staat op de tweede plaats in de Europese ranking van de Havens (na Rotterdam) en wereldwijd nummer vijf en moet Rotterdam, Singapore, Shanghai en Hongkong laten voorgaan. Over de zwakke en sterke punten, de opportuniteiten en uitdagingen van de Haven van Antwerpen hadden we een gesprek met Eddy Bruyninckx, CEO van de Antwerpse Haven. De economische betekenis van de Haven van Antwerpen wordt best geïllustreerd

Een performante en betrouwbare overheid is een noodzaak.

door nuchtere cijfers: de directe tewerkstelling ligt rond 62.659 eenheden en de indirecte werkgelegenheid ligt op 85.299 eenheden. Dit volgens de classificatie van Policy Research op basis van cijfers NBB. Het totaalcijfer is de optelsom van

42

de tewerkstelling in de havengebonden industrie, de havendiensten, de logistieke diensten, en de handel. De totale toegevoegde waarde van de havenindustrie was in 2004 17% hoger dan in 1998, vooral vanwege de chemische- en petroleumindustrie. Wanneer we de automobielnijverheid er nog aan toevoegen tekenen zij samen voor ongeveer 90% van de door de havenindustrie gecreëerde toegevoegde waarde. Van de beroepsbevolking in de regio Antwerpen is gemiddeld 12,8% werkzaam in de haven. De jaarlijkse inkomsten van de Vlaamse Overheid ten gevolge van de Haven van Antwerpen bedragen ruim 400 miljoen euro.

Doorkijk naar 2015 Voor Eddy Bruyninckx zijn er voor de toekomst twee groeiscenario’s voorhanden. Het eerste gaat uit van een lage groei met als kenmerken: lage trafiek containers, gestage en stabiele groei door optimalisatie van de infrastructuur en na het Deurganckdok zijn er geen grote havenprojecten meer gepland, de verdere havenontwikkeling gebeurt door optimalisatie. Het tweede scenario gaat er vanuit dat de goederenbehandeling groeit en dat de industrie groeit, dat de economisch wenselijke havenuitbouw maximaal plaatsvindt, maar binnen de grenzen van de lokale leefbaarheid en inpassing van de haven in haar omgeving en ten slotte houdt dit scenario de mogelijkheid in tot aanleg van bijkomende containerbehandelingscapaciteit.


De belangrijkste groei is te verwachten van de havendiensten door de schaalvergroting omwille van de toenemende containertrafiek en grotere scheepsgrootte en door de toename in de verhandelde volumes via de Haven van Antwerpen. Daardoor is er wel nood aan voldoende ontsluiting via spoor, weg en binnenvaart. Wat de kostenstructuur en clustering betreft vervult de haven een belangrijke schakelfunctie als opslag- en overslagplaats van verschillende goederenstromen en leidt dit tot de vorming van logistieke ketenprocessen (centralisatie van verschillende vervoersmodi en goederenbehandelaars).

Grote spelers blijven investeren Bij de ‘sterke’ punten moeten we ook vaststellen dat de grote spelers in de haven blijven investeren. Enkele voorbeelden: u

u

BASF: meer dan 1 miljard euro investeringen van 2006-2008 in Antwerpen door uitbreiding van de bestaande capaciteit, 6 nieuwe productie-installaties, minstens 100 jobs directe werkgelegenheid (3.000 jobs bij derden gedurende 3 jaar), HPPO-project 2008 (Hydrogen Peroxide to Propyleen Oxide installatie), in samenwerking met Solvay (HP) en Dow Chemical (PO) en de bouw van een tweede productie-eenheid (Jupiter II) voor waterstof door Air Liquide. Bayer: nieuwe installatie voor de productie van aniline.

Uitdagingen De maritieme toegankelijkheid in afstand en in diepte blijft de eerste vereiste voor een verzekerde toekomst van de haven, aldus Eddy Bruyninckx. De toegankelijkheid van de haven en de service aan de schepen moet verbeteren én de multimodaliteit aangemoedigd. Schepen moeten nog veiliger en nog sneller kunnen opereren.

Distributie en logistiek hebben een grote toekomst. Op dit ogenblik is er een grote behoefte aan technische en logistieke bedienden zowel puur maritiem als industrieel, van magazijnbediende tot expediteur. Het zijn stuk voor stuk belovende en aantrekkelijke jobs, maar de vraag is groter dan het aanbod. Ook dat is een zorg. De vraag naar nieuwe vestigings- en industrieterreinen moet ingevuld worden en verder moeten de fiscale maatregelen en het investeringsklimaat verbeteren. Op het gebied van rechtszekerheid en vergunningen moet eveneens duidelijkheid en soepelheid komen. Dat is een opgave voor de overheid. ‘Het is niet de eerste maal dat we een belangrijke potentiële klant om een van die redenen zien verloren gaan. Recent gebeurde dat nog met een Braziliaans bedrijf, dat er daarom de voorkeur gaf aan de Haven van Rotterdam. ‘We hebben nood aan een performante en betrouwbare overheid’ aldus onze CEO.

zich gaan specialiseren en positioneren zich vaak in specifieke niches. De ligging is ook een determinerende factor. Zeebrugge heeft het voordeel van dicht bij zee te liggen, Antwerpen sluit dan weer beter bij het hinterland aan. Hier moet de overheid zeker niet regulerend optreden. ‘Vervoerstromen moeten niet gesubsidieerd worden’. De Europese en vooral de Belgische havens zitten nu meer in een samenwerkingssfeer. Dat was vroeger wel anders. Naar buitenlandse klanten toe (bv. China) stellen de Vlaamse zeehavens zich gemeenschappelijk voor, ieder met zijn eigen USP’s (Unique Selling Proposition). Wat de toekomst betreft is Eddy Bruyninckx voorzichtig optimistisch. ‘We moeten wel bijzonder alert en attent blijven.

Leiden of lijden? De CEO van de Haven van Antwerpen definieert elke doelstelling planmatig en gestructureerd. Hij ondersteunt een goed idee. Zijn werkplek vertoont enige chaos en is minder gestructureerd. Mensen moeten zich ook aan hun afspraken houden en de afgesproken planning respecteren. Planning en regels zijn dus belangrijk. Als leider geeft hij ruimte voor creativiteit en zelfontplooiing van zijn werknemers. Maar de duidelijk afgelijnde structuren blijven noodzakelijk. De havendirecteur zal zo nodig medewerkers terechtwijzen. Tegelijk moet hij zijn omgeving enthousiasmeren en overtuigen. Sociale dialoog is in zijn ogen onontbeerlijk om de gemoederen te bedaren en te begrijpen wat leeft bij zijn werknemers. Tenslotte zijn in- en uitstroom uiterst belangrijk voor de levensvatbaarheid van het havenbedrijf.

Belangrijke infrastructuurwerken Om de toegevoegde waarden en de tewerkstelling te waarborgen staan een aantal belangrijke infrastructuurwerken op de ‘to do’-lijst. Zoals de Scheldeverdieping, de aanleg van een tweede sluis op de Linkeroever en de renovatie van de Van Cauwelaert en de Royerssluis. De Oosterweelverbinding zal een belangrijk pluspunt zijn. Bovendien moet er voldoende capaciteit in de haven en met betrekking tot het hinterlandvervoer, worden gerealiseerd.

Europa: niet teveel bureaucratie De Europese overheden moeten regelgevend optreden en de competitieregels laten respecteren. Maar er tegelijk voor zorgen dat er niet te veel ‘regeltjes’ op het maritiem speelveld terecht komen en de bureaucratie te log en te ingewikkeld wordt. De Europese samenwerking met onze belangrijkse collega’s ( Bremen, Hamburg, Le Havre, Rotterdam) verloopt goed, aldus Eddy Buyninckx.

Concurrentie Tussen de nationale zeehavens bestaat een gezonde en spannende concurrentie. De tijd van de getrokken messen is voorbij. Vele havens zijn complementair, zijn

Eddy Bruyninckx, CEO van de Haven van Antwerpen.


43


Nieuwe spelers verkennen de spoormarkt

Het spoorvervoer moet uitgebouwd worden tot sterke schakel in logistiek proces Er waait een frisse wind door het spoorvervoer. De liberalisering leidt tot een vernieuwde dynamiek in het spoorgebeuren. Nieuwe spelers verkennen de spoormarkt en bieden vaak innovatieve producten aan.

Industriële en logistieke spelers in Vlaanderen kennen de mogelijkheden van het spoorvervoer in zijn huidige vorm niet of onvoldoende. Het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) stelde een rapport op waarin het verhaal van het spoorvervoer op een bevattelijke en bondige wijze wordt uiteengezet. Projectleider was Dr. Ir. Bart Vannieuwenhuyse. De Europese Commissie heeft de lat hoog gelegd.Tegen 2020 beoogt men voor het spoorvervoer een marktaandeel van 15% in de onderscheiden lidstaten (Railway Business Scenario, ERRAC, 2002). Gegeven de voorspelde algemene groei in het

goederenvervoer van zowat 15% in tonkm (NEA,2005) in de periode 2005-2020 en gezien het huidig marktaandeel van 12 à 13% voor spoorvervoer in België (2003) zou deze doelstelling een toename van tonkm via spoorvervoer in België van 80% betekenen over dezelfde periode!

Shuttletrein biedt opportuniteiten Vooral het concept van de shuttletrein, die in een vaste dienstregeling grote volumes over grote afstanden vervoert, biedt opportuniteiten. Railoperatoren slagen er steeds meer in voldoende verladers gezamenlijk te laten kiezen voor hun klokvaste punt-tot-punt treindiensten. Essentieel is dat men trajecten opzet waar er een balans is in goederentrafiek tussen de beide richtingen. De overslag op de spoorterminals is en blijft een belangrijke kritische succesfactor voor het (intermodale) spoorvervoer. Van de overheden verwacht men een actieve bijdrage inzake integratie en harmonisatie van de spoorweginfrastructuur en van het ondersteunende ICT-systeem. Zo kan het spoorvervoer verder uitgebouwd worden tot een efficiënte, veilige en milieuvriendelijke vervoerwijze, met oog voor de diverse stakeholders.

Nood aan competitieve, innovatieve producten

Het spoorvervoer moet uitgebouwd worden tot sterke schakel in logistiek proces.

44

Slechts indien spooroperatoren met competitieve, innovatieve producten naar de markt komen, is groei in marktaandeel voor het spoorvervoer realistisch.


De competitiviteit van het spoorproduct wordt o.m. bepaald door de integratie in intermodale projecten en logistieke processen en door de creativiteit aan de dag gelegd bij het samenbrengen van competenties van diverse protectoren. De spoorinfrastructuur dient toegankelijk te zijn voor alle spoorondernemingen. Infrabel, de infrastructuurbeheerder in België, heeft hier een belangrijke rol. De heffingen voor infrastructuur en energie dienen transparant en eenduidig te zijn, aldus het rapport. Op specifieke plaatsen moet de spoorinfrastructuur uitgebreid worden. Vooral in en rond de Antwerpse haven zit men tegen de maximumcapaciteit aan. Een tweede spoorwegtunnel onder de tunnel is een must en een tweede spoorwegtoegang tot de Antwerpse haven evenzeer. De reactivering van de IJzeren Rijn is een derde Antwerps spoorproject. Ook een vlotte achterlandverbinding voor de haven van Zeebrugge via het spoor betekent een nood aan extra capaciteit op korte termijn. Er is ook nood aan een aanspreekpunt voor spoorvervoer. Een promotie- en adviesdienst (naar voorbeeld van Rail Cargo Information Netherlands, www.railcargo. nl) voor spoorvervoer die niet afhankelijk is van een (commerciële) spooractor is, gezien de vrijmaking van de markt en de opkomst van nieuwe spoorconcepten, een must. Deze organisatie zou als aanspreekpunt de potentiële spoorgebruiker wegwijs kunnen maken. Ten slotte dient de spoormodus geïntegreerd te worden in het multimodale vervoer (co-modality). Een multimodale benadering van vervoer dringt zich meer en meer op. Het spoorproduct uitbouwen tot sterke schakel in het totale logistieke proces van ondernemingen, vormt dé uitdaging. Het concept van de totale logistieke kost vormt hierbij een belangrijk instrument om zodoende het spoorvervoer de kansen te geven die het verdient.

Logistics & Manufacturing Alex Van Breedam managing director VIL

De Extended Gateway® in de praktijk

Logistieke Poort Limburg Er dient ruimte gecreëerd te worden voor logistiek. Letterlijk betekent dit dat beschikbare gronden versneld ontwikkeld moeten worden in de logistieke clusters. Een logistiek geheugen opbouwen via een onafhankelijk logistiek platform, dat bemand is met mensen die permanent actief zijn rond logistiek, is een figuurlijke invulling van ruimte creëren voor logistiek. Infrastructuurwerken die vaak al jaren geïdentificeerd zijn, dienen nu ten behoeve van logistiek Limburg daadwerkelijk gerealiseerd te worden. Vijf logistieke clusters hebben de beste kansen om Limburg als logistieke topregio verder uit te bouwen. Genk vormt hier de centrale knoop die zowel een noord-zuidas die vooral gericht is op vervoer en distributie (Lommel – Tongeren), als een oost-westas die in de eerste plaats focust op industriële logistiek (Lanaken – Ham), ondersteunt en faciliteert. Ook andere clusters, bv. rond Sint-Truiden en HoutenhalenHelchteren, kunnen, als aan een aantal

Logistiek wordt een absolute groeisector voor Vlaanderen. randvoorwaarden voldaan is, op termijn het koppeloton van kansrijke logistieke clusters vervoegen. Genk kan zo verder uitgroeien tot heuse logistieke poort, in de eerste plaats van de haven van Antwerpen. Deze

In de Limburgovereenkomst wordt logistiek naar voor geschoven als een speerpuntsector voor Limburg. Deze provincie heeft onweerlegbare troeven als logistieke regio: centrale ligging, trimodale infrastructuur, beschikbare ruimte ... Die troeven ook valoriseren vergt vooreerst een consistent en eenduidig regionaal beleid.

samenwerking zet het concept Extended Gateway® Vlaanderen, ontwikkeld door het VIL, daadwerkelijk om in de praktijk. Indien Limburg resoluut voor logistiek kiest, dan moet men investeren in ruimte, infrastructuur en mensen. Bovendien dient men een consistent beleid te voeren ter bevordering van een goed functionerende arbeidsmarkt, een competitief innovatievermogen en een faciliterend industrieel weefsel. Zo kan daadwerkelijke groei in logistieke activiteit gerealiseerd worden. Dit betekent in het meest gunstige scenario 30.000 extra arbeidsplaatsen. Door de gedeconcentreerde bundeling en clustering als uitgangspunten van de Extended Gateway® implementatie kan een significante modal shift richting binnenvaart en spoor gerealiseerd worden. Ook het wegvervoer kan door consolidatie efficiënter functioneren. De meer evenwichtige modal split voor de Limburgse goederenstromen zorgt ervoor dat het vervoer in het algemeen

milieu-efficiënter wordt. Logistiek wordt zo voor Limburg de absolute groeisector, de generator van belangrijke en duurzame

Intelligente groei moet gebeuren door bundeling van goederenstromen volgens het Extended Gateway® concept. Voor Limburg kunnen hierdoor meer dan 30.000 banen gecreëerd worden, en dit zonder bijkomende maatschappelijke hinder!

werkgelegenheid, zonder bijkomende maatschappelijke hinder. www.vil.be www.extendedgateway.be


45


Stappenplan bekendgemaakt

Logistieke Poort Limburg biedt kansen voor 30.000 nieuwe jobs Een haalbaarheidsstudie over de ontwikkelingskansen van de logistieke sector in de provincie Limburg toont aan dat de Logistieke Poort Limburg kansen biedt voor de creatie van 30.000 nieuwe jobs. Daarom is een stappenplan bekendgemaakt om Limburg te laten functioneren als strategische hinterlandregio van de mainport Antwerpen en dit volgens het concept van de Extended Gateway.

Met deze studie van het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) is aangetoond dat logistiek een sector is met veel toekomst voor de provincie Limburg. Hierbij is het zeer belangrijk dat er wordt gefocust op de goederenstromen en de logistieke activiteiten die de toegevoegde waarde en de werkgelegenheid voor de regio creëren. Daarnaast moet er gewerkt worden aan het bundelen en consolideren van de goederenstromen om de groei in de logistiek te realiseren.

46

Breed samenwerkingsplatform Samen met de Limburgse Investeringsmaatschappij (LRM, NV De Scheepvaart, het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL), Flanders Investment Trade (FIT), de verschillende gemeentebesturen en de privé-stakeholders gaan de provincie Limburg en POM-Limburg resoluut voor de verdere ontwikkeling van de logistieke sector. Wat kan leiden tot 30.000 nieuwe jobs de komende 10 jaar.


Dringend behoefte aan bedrijfsterreinen Er dient ruimte gecreëerd te worden voor logistiek. Het huidige aanbod aan terreinen is ontoereikend. Volgens het Structuurplan Vlaanderen wordt in Limburg ca 9.782 ha ingenomen door bedrijfsterreinen. De in totaal 1.084 ha die nog resten zijn onvoldoende. Alleen in de regio’s Genk en Lommel is er nog voldoende vrije capaciteit die bestemd kan worden voor logistiek. Zonder voldoende ruimte kunnen de logistieke ambities niet waar gemaakt worden. Hier moet met een langetermijnstrategie gewerkt worden. Troeven zijn er verder genoeg: centrale ligging, trimodale infrastructuur en de (voor een deel nog te creëren) ruimte. Kortom investeren in ruimte, infrastructuur en in mensen.

Logistics & Manufacturing Bruno Koninckx

Dealer management systeem werpt vruchten af

Software helpt Volvo zijn klanten beter te bedienen In een zeer competitieve markt komt het er op aan zo efficiënt mogelijk te werken én tegelijk de klanten zo goed mogelijk te bedienen. Dat geldt zeker voor de autosector. Volvo België implementeerde een softwaresysteem dat de dealers een pak efficiënter laat werken, terwijl het ook de klantentevredenheid deed stijgen.

Christoph Cordier, IT-verantwoordelijke bij Volvo Cars België.

‘Het hele proces begon eigenlijk al zo’n tien jaar geleden,’ zegt Christoph Cordier, IT-verantwoordelijke bij Volvo Cars België. ‘We hadden goede producten, maar we wilden zien hoe we de klanten nog beter konden bedienen. We wilden daarbij het hele proces aanpakken: van het moment dat een klant een auto komt bestellen tot het moment dat hij belt om een afspraak voor een onderhoud te maken. We hadden een gemiddelde klantentevredenheid van 3,92 op 5. Op zich was dat niet slecht, maar we zochten toch naar verbetering. We maakten de processtappen meetbaar om te kijken hoe de dealer zijn klant beter kon bedienen. Toen we daar training over gaven, vroegen de dealers ons om tools om die processtappen te verbeteren. Daarom wilden we een dealersysteem dat de specifieke processtappen van Volvo kon ondersteunen’.

Systeem op zich niet zo’n grote kost De zoektocht naar zo’n systeem begon in 2001, en zou bijna twee jaar duren. Niet alleen Volvo België, maar vooral de dea-

lervereniging legde vast wat voor dealer management systeem men precies wilde. Bij de 35 dealer-eigenaars van Volvo in Belux werden er ook subgroepen opgericht met bijvoorbeeld magazijniers, mensen uit de werkplaats en de administratie, om te bepalen aan wat voor criteria het systeem volgens hen moest voldoen. Voor Volvo België waren er vooral twee zaken van belang, zegt Christoph Cordier: ‘wij wilden onze klantentevredenheid naar omhoog, en we wilden dat de dealers hun stukken bij ons zouden blijven bestellen.’ Volvo België investeerde in de interne consultancy, de know-how en de aanpassingen aan het systeem, maar uiteindelijk moesten de dealers het systeem zelf betalen. ‘De kost was niet het systeem op zich, maar wel de tijd die we nodig hadden om de processen te herdenken, de implementatie, de trainingen en dergelijke,’ zegt Serge Wielandts, Volvo-dealer bij garage Van Kasteren in Sint-Niklaas. ‘We kregen heel veel nieuwe mogelijkheden met het systeem, en daarom moesten ook wij onze processen herdenken. Op het moment dat je begint te veranderen, ontstaan er ook veel nieuwe ideeën en behoeften. De implementator XPower is daar heel flexibel in geweest door gaandeweg nog dingen te veranderen en aan te passen. De trainingen waren voor ons de aanleiding om met onze mensen samen te zitten om te zien hoe we de dingen anders konden aanpakken. Vroeger zat iedereen een beetje op zijn eiland. Nu is alles procesmatig met elkaar verbon-

den, en kan er nergens nog iets blijven hangen.’

Verbetering van de motivatie Ondertussen is het systeem al enkele jaren in gebruik, en kan men dus een grondige evaluatie maken. Dit blijkt heel positief te zijn, zegt Christoph Cordier: ‘De klantentevredenheid bedroeg zoals gezegd 3,92 op 5 in 2001. In 2004 was ze gestegen tot 4,02, en in 2006 tot 4,08 punten. Deze stijging heeft ook met andere factoren te maken, maar zeker ook met het systeem en de betere processen. Sinds 2003 bestellen onze dealers ook veel meer stukken bij ons.’ Serge Wielandst heeft hier een eenvoudige verklaring voor: ‘op zich zou het misschien goedkoper zijn om stukken bij andere leveranciers te bestellen, maar dat vergt veel meer werk voor ons. Alles blijft zo ook in hetzelfde systeem. Onze grote winst zit er niet in dat we minder mensen nodig hebben, maar dat onze mensen veel zaken niet meer manueel moeten doen. Zo kunnen ze doen wat voor onze business echt noodzakelijk is. Het resultaat is moeilijk in geld of cijfers uit te drukken. Maar de afhandeling van een verkooporder kost ons bijvoorbeeld wel drie kwartier minder tijd. Sinds 2003 verkopen we honderd auto’s meer, met dezelfde mensen. Een ander duidelijk resultaat is een heel sterke verbetering van de motivatie van onze mensen: zij moeten veel minder administratie doen. Ze kunnen daardoor meer met de klanten bezig zijn.’


47

Legal & Finance Jan Callant

Monthly Headlines Finance

Overnames, boetes en lonen

De bedrijfswereld bekommert zich duidelijk niet meer om kleine bedragen. De Belgische banken zijn voor miljoenenbedragen de overnamedans ingedoken terwijl de bierbrouwers aankijken tegen miljoenenboetes en de managerslonen ook makkelijk de 6 cijfers halen. Cash is no longer an issue... tenzij het over een verkapte vorm van blufpoker gaat.

Het lot van de ABN-Amrobank blijkt zeer onzeker te zijn. In een ongeziene strijd, trekken aandeelhouders en bestuurders de messen tegen elkaar. Alles begon met een tegenbod van onder andere Fortisbank tegen de overname van ABN door Barclays. En dat bracht de poppen aan het dansen. In geen tijd verhoogde de aangeboden prijs per aandeel dat het een lieve lust was. En toen alles beklonken bleek, begon het spel opnieuw. Ineens was er een duidelijke breuk tussen de bestuurders en de aandeelhouders van ABN. Oorzaak is te vinden in de ingewikkelde structuur van een bankgroep als ABN. Een bank is al langer geen eenheidsbedrijf meer, maar een samenraapsel van diverse, op zichzelf levende, deelbedrijven. Wat vast staat is dat juristen en rechters nog heel veel werk aan de winkel zullen hebben vooraleer de overname kan afgerond worden. En tegen die tijd kan de waarde van de bank er al helemaal anders uitzien. Baas is uiteindelijk de klant.

Bierbrouwers maakten in de jaren 90 prijsafspraken. Enkel het Belgisch-Braziliaanse Inbev ontliep beoetendans. Heineken werd wel teruggefloten...

48

Daarvan had 30% al snel laten blijken dat ze niet gediend waren met de overname en dat ze hun klantenrelatie met de ABN zouden stopzetten. En zo verschijnt ineens een derde vechtersbaas is de ring. Conclusie van dit alles is dat geldgewin een gevaarlijke raadgever is in een overname. Uiteraard gaat een overname over geld, maar de hamvraag is of men daarvoor het bedrijf zodanig kan versnipperen dat er van het oorspronkelijke geheel niets meer overblijft. Of is het een les voor de beleidsvoerders van de bedrijven, die blijkbaar niet altijd de mening van de aandeelhouders vertolken en delen. Of is het net omgekeerd? Wat er ook van komt, hopelijk is dit gevaarlijk spel een les oor allemaal.

EU beboet illegale prijsafspraken Ook niet mis te verstaan zijn de boetes die de Europese Commissie heeft opgelegd aan 3 bierbrouwers die illegaal prijsafspraken hadden gemaakt. Eigenlijk waren ze met 4. Heineken, Grolsch en Bavaria kregen boetes opgelegd terwijl het Belgisch-Braziliaanse InBev de boetendans ontsprong. Dat ging namelijk klikken bij de Europese Commissie en het werkte voluit mee aan het onderzoek. Blijkbaar deden de Nederlanders dat niet en bekochten ze dat met ferme boetes. Of InBev nu nog wel samenwerkingen met de andere drie brouwers kan aangaan, blijft al te zeer de vraag. Of ze daar echter wakker van liggen, is een andere zaak. De misdrijven dateren van de jaren 90. Sedertdien heeft InBev zijn positie wel duidelijk kunnen verbeteren waardoor de druk om te onderhandelen met deze andere brouwers waarschijnlijk een stuk lichter geworden is.


Jean-Paul Votron is één van de grootverdieners uit de Bel20-bedrijfsleiders. Ook zijn bedrijf Fortis realiseert aardige winsten.

Anderzijds rijst de vraag of ze hun lesje wel geleerd hebben. Het is immers niet de eerste keer dat InBev in opspraak komt inzake illegale kartels. In het verleden werd het daarvoor immers wel al beboet. Bijkomend moet ook worden uitgekeken naar de schadeclaim die Horeca Nederland heeft ingediend. Als daar een positief gevolg wordt aan gegeven, staan ons nog boeiende zaken te wachten in de komende maanden en jaren.

Niet wanhopen, alles gaat goed Sedert de Code Lippens de bekendmaking van de lonen van topmanagers verplicht, is er een nieuw leuk item in nieuwsland. En als dit gegeven al een goede basis kan zijn voor conclusies, dan is het wel dat het goed gaat met de bedrijven uit de Bel20. Gemiddeld zouden CEO’s van deze bedrijven zo’n 22 % meer verdienen dan vorig jaar. Uitschieters als Albert Frère van GBL, Carlos Brito van InBev en Jean-Paul Votron van Fortis zullen het waarschijnlijk toch wel merken aan hun bankrekening. De voorzitters van de Raden van Bestuur moeten het met minder groei stellen. Het blijven immense bdragen die bedrijven moeten ophoesten. Geen wonder dus dat ze prijsafspraken maken of uitbreidingen zoeken die vooral cash in de lade moeten brengen...

Legal & Finance Jan Callant

Finance begrijpbaar en bereikbaar maken voor iedereen

Christiaan De Wilde wil nieuwe finance bij Innogenetics Christiaan De Wilde kwam 7 maanden geleden aan het hoofd van de financiële diensten van Innogenetics om als laatste het vernieuwde directiecomité te vervoegen. Rudy Mariën, de sterke man achter het bedrijf, zorgde voor een vernieuwde managementgroep wiens taak erin bestaat Innogenetics rendabel te maken. Een gesprek over de taak, de plaats, de visie en de missie van de CFO.

Finance common maken

Christiaan De Wilde, CFO Innogenetics.

Taak van de CFO 1. Accounting (20%): managen van de dagdagelijkse boekhouding, de reporting, de interne controle, de implementatie en de toepassing van IFRS en vooral de budgettering. 2. Financial (15%): opvolgen en sturen van het working capital (voorraden, DSO) en management financing, treasury en cash. 3. Management & external relations (30%): naar buiten brengen van de onderneming, networking, investor relations, corporate governance en managen van het departement. 4. Strategie (15%): bedenken en uitwerken van de strategie voor de onderneming en de mergers en acquisitions. 5. Support functions (20%): ICT, procurement, riskmanagement, insurance, tax management.

Plaats van de CFO 1. Rechterhand van de CEO, in dagelijks overleg. 2. Gezicht van de onderneming: zowel naar de markt als naar investeerders. 3. Permanent uitgenodigd lid van de Board of Directors en van het auditcomité.

Christiaan De Wilde is duidelijk een financial manager van het nieuwe slag. Zijn 18 jaar ervaring bij Johnson en Johnson weegt duidelijk door. De rode draad in het volledige gesprek is J&J. Geconfronteerd met deze stelling verklaart hij waarom: “Ik heb heel veel geleerd bij J&J en deze kennis speel ik nu ook uit. Ik heb geleerd dat een echte P&L-mentaliteit aanleiding geeft tot het bewust omgaan met de beschikbare middelen. Geen torenhoge prognoses maken om achteraf te moeten toegeven dat men minder resultaat haalt. Misschien was dit hier vroeger wel het geval, maar daar wil ik van af geraken. Ik hou meer van trends, zowel zoeken als bepalen en ze dan gebruiken om inkomsten en uitgaven in te schatten en te beheren. Innogenetics haalt zijn omzet uit de verkoop van zijn producten. Royalties en licenties zijn bijkomende opbrengsten waar je niet teveel mag op rekenen en die je moet zien als een extra. De doelstellingen moeten gelinkt zijn aan de resultaten uit de verkoop.” Vandaar dat finance naar buiten moet komen. De Wilde: “Het is van groot belang dat we de mensen binnen het bedrijf doen begrijpen wat in en achter de cijfers zit. Ik probeer telkens bij de voorstelling van de cijfers meer duiding te geven dan cijfers. Ook binnen het bedrijf doen we daar alles aan. Binnenkort start een sessie ‘Finance for non financials’ waarbij mensen van finance aan de andere medewerkers uitleg gaan geven over een aantal zaken van boekhouden en/of rapporteren... Het komt er op aan dat we finance transparanter maken en dat we

een bepaalde mentaliteit kweken. Ook bij de mensen van de directieraad probeer ik dat te doen. Het beoordelen van de cijfers is meer dan achteruit kijken; Waar je naartoe moet ligt voor je. Trends zijn daarom belangrijk en vormen een waardevolle leiddraad.”

Man van oneliners om waar te maken Het blijkt duidelijk uit het gesprek dat De Wilde weet waar hij naartoe wil. “Zorgen dat we een shared service kunnen aanbieden is een belangrijke doelstelling. Fragmenteren moet men vermijden, dubbel werken ook. Men moet werk overlaten aan specialisten, desnoods buitenhuis. Daarnaast is het belangrijk om zich te omringen met goede medewerkers. ‘A-people attract A-people, B-people B-people...’ Dat dit een kostenplaatje met zich meebrengt is normaal. ‘When you give peanuts, you get monkeys’ is een waarheid als een koe. Ik wil steeds wel iets in beweging brengen. Mijn visie is dat rapportering moet bijdragen in groei, in waardecreatie en reputatie. De missie is om betrouwbare informatie verstrekken waarop de juiste beslissingen kunnen genomen worden. Niet in functie van het verleden maar wel in functie van de toekomst.” Aan ambitie ontbreekt het Christiaan De Wilde niet. Vooruitkijken is belangrijker dan blijven hangen bij ‘Vroeger was het anders en beter’. En met deze slogan zal hij als een eerder voouitstrevende CFO door het bedrijfsleven gaan.


49

De zekerheid van een goed Financieel Systeem

CODA ontwikkelt, verkoopt en implementeert bedrijfsapplicaties op het gebied van administratie, analyse en control voor het besturen van organisaties en het beheersen van financiële processen.

De financiële professional van vandaag moet meer

• Analyse - Applicaties om real-time financiële

doen met minder middelen. De druk is groter dan

gegevens te raadplegen en te veranderen

ooit, de eisen worden steeds maar hoger maar meer

Consolidatie & Groepsrapportage: Een consolidatie

tijd of middelen voor het aannemen van meer vaste

oplossing gericht op onder andere multidimensionale

mensen om aan die eisen te voldoen is er niet.

verslaggeving op verschillende niveaus (juridisch, productgroep etc.), verschillende specificaties

De financiële afdelingen van vandaag staan tegenover

(verloopstaat vaste activa), statistische informatie -

drie grote uitdagingen:

(aantallen fte etc.) en type (budget, actuals en

• het naleven van relevante regelgeving;

prognoses), verwerking en eliminatie van intercompany

• het ondersteunen van het strategische management

verhoudingen en simulatie van wijzigingen in de consolidatiestructuur.

van uw organisatie; • kostenreductie en kostenbeheersing. Compliance

Business Intelligence: Een Business Intelligence oplossing waarmee op basis van gegevens uit het transactionele systeem, financiële data wordt omgezet in stuurinformatie. Deze informatie wordt opgeslagen in een multi-dimensionele datamart met daarin Kritische Performance Indicators (KPI’s), trendanalyses,

Kostenbeheersing

Prestatie

transactionele gegevens en geaggregeerde saldi. De datamart kan worden uitgebreid met gegevens uit

Wij bieden een complete reeks betrouwbare software-

andere bronsystemen, waardoor CODA-Intelligence kan

producten en -diensten voor uw financiële afdeling:

dienen als platform voor de operationele, tactische en

• financiële boekhouding;

strategische managementinformatie.

• planning en budgettering; • consolidatie en groepsrapportage;

• Control - Beheersen van processen en

• rapportage en data-analyse;

waarborgen naleving van voorschriften

• procesbeheersing van bijv. de periodeafsluiting;

Met CODA-Control kunt u bedrijfsprocessen, interne

• beheer van interne controles en naleving van de

controle maatregelen en administratieve activiteiten

regelgeving.

transparant, consistent, beheersbaar en controleerbaar maken. Zowel in het kader van weten regelgeving als

CODA-applicaties werken onderling naadloos samen en

in het kader van interne beheersing en proces-

zijn goed te integreren met andere toonaangevende

optimalisatie.

operationele systemen, waardoor investeringen in uw bestaande IT-omgeving optimaal worden benut. CODA Belgium NV Ons Financieel Management Systeem bestaat uit drie

Plantin & Moretuslei 285

onafhankelijke maar elkaar aanvullende productlijnen:

2140 Antwerpen Telefoon: +32 (0)3 270 36 50

• Transactioneel - Uniek flexibel concept voor

Fax: +32 (0)3 270 36 51

transactionele data

E-mail adres: [email protected]

Onder deze pijler levert CODA een modern hoogwaardige

Internet: www.coda.com

financiële oplossing voor Grootboek, Debiteuren, Crediteuren, Projecten, Kosten plaatsen, Consolidatie, Begroting, Inkooporders, Workflow, Urenregistratie en Activa. Deze functionaliteit is geheel naar de wensen van de klant in te richten, volledig geïntegreerd en voorzien van uitgebreide (management) rapportage.

Legal & Finance Dirk Huygens

Europese richtlijn

Grensoverschrijdende fusies

Fusies tussen vennootschappen is en blijft één van de veel gebruikte technieken om synergieën te creëren tussen twee bedrijven of groepen die wensen samen te gaan in een bepaalde markt. Betere profilering binnen de beoogde markt, verhoogd marktaandeel, optimalisatie van kosten en middelen, vergroting van marktaandeel, meer bestaanszekerheid (door bv. een grotere klantenportefeuille), zijn enkele van de vele redenen voor bedrijven om te fuseren.

Fusie over de grenzen heen

Mittal Steel & Arcelor

Dubai Ports World & &O P

Alcatel & Lucent

Dexia & Denizbank

Electrabel & S u ez

Ome ga Pharma & Britt ner Pharma

Oracle & Siebel

ABN Amro

52

&?

Van zodra echter een fusie werd beoogd over de landsgrenzen heen, werd dit plots een zeer complex verhaal. Bij gebreke aan duidelijk wetgevend kader, werd in de praktijk immers veelal toepassing gemaakt van de “verenigingstheorie”, die ook rudimentair werd vertaald in artikel 113 van het Belgische wetboek Interna tionaal Privaatrecht (IPR-wetboek). Òf een vennootschap kon fuseren, en op wèlke manier, diende, aldus deze “verenigingstheorie”, bepaald te worden door het recht van het land dat voor de beoogde fusie op de betrokken vennootschap van toepassing was. De gevolgen van de fusie werden dan beheerst door het land van de overnemende vennootschap. In veel gevallen bleek, in de praktijk, dat een grensoverschrijdende fusie juridisch geen doorgang kon vinden, omdat het recht van het andere land dergelijke fusie verbood.

En de vrijheid van vestiging? Het Europese Hof van Justitie heeft deze nationale praktijk recent veroordeeld in een arrest van 13 december 2005, en aan EU-lidstaten de facto de positieve verplichting opgelegd om – in principe – grensoverschrijdende fusies tussen vennootschappen binnen de EU toe te laten. Wat was er gebeurd: Een Duitse vennootschap, Sevic Systems AG, had een Luxemburgse vennootschap opgeslorpt (fusie), en wenste de fusie in Duitsland te laten registreren. De registratie werd echter ge-


weigerd, omdat dergelijke registratie in Duitsland enkel mogelijk was voor fusies tussen twee Duitse vennootschappen… Deze ongelijke behandeling werd door het Hof van Justitie beschouwd als een algemene beperking van de vrijheid van vestiging, en dus niet toelaatbaar geacht.

Europese richtlijn Samen met dit arrest, of toch in dezelfde periode, werd door het Europees parlement en de raad een nieuwe richtlijn aangenomen betreffende grensoverschrijdende fusies van kapitaalvennootschappen (Richtlijn 2005.56/EG van 26 oktober 2005, gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie op 25 november 2005). Bedoeling van de richtlijn is om een passend en werkbaar rechtsinstrument te verschaffen die het voor een kapitaalvennootschap (naamloze vennootschappen en vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, met uitzondering van de CVBA) mogelijk moet maken om in optimale omstandigheden grensoverschrijdende fusies aan te gaan. De kosten ervan moeten worden beperkt, en er moest rechtszekerheid komen, zodat elke kapitaalvennootschap op een eenvoudige en betaalbare manier – zonder zorgen – kan fuseren met een andere vennootschap uit een EU-lidstaat. De richtlijn is in hoofdzaak bedoeld voor KMO’s die willen samenwerken met vennootschappen in andere lidstaten, maar die te klein zijn om gebruik te maken van het de Europese Vennootschap (Societas Europea of SE). De verwachting is echter dat ook grote groepen van de richtlijn zullen gebruik maken om reorganisaties of herstructureringen over de grenzen heen door te voeren. Het belangrijkste effect van deze nieuwe richtlijn lijkt te zijn dat zij nu de lidstaten verplicht om een grensoverschrijdende fusie in elk geval toe te laten (op voorwaarde uiteraard dat de betrokken landen in hun intern recht een fusie kennen). De richtlijn tenslotte bevat ook een regeling voor het probleem van werknemersparticipatie in de uit de fusie ontstane vennootschap.

Legal & Finance Solange Tastenoye

Hoe kunnen koper en verkoper het ontstaan van de koop bewijzen?

Kopen via het internet

E-mail en internet zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Daar waar men enige tijd geleden alleen wat informatie opzocht via het internet, gaan mensen nu ook meer en meer kopen via het Internet.

van zodra de verkoper je meedeelt dat hij je aanbod aanvaardt.

Toch hebben velen hieromtrent vragen zoals bijvoorbeeld: vanaf wanneer men contractueel verbonden is door een dergelijke koop? Hoe kunnen koper en verkoper bewijzen dat er iets gekocht of verkocht werd? Wat moet er gebeuren indien de levering niet uitgevoerd wordt? Op welk ogenblik komt de overeenkomst tot stand? Enz… Vooreerst moeten we de lezer attent maken op het feit dat naast het Belgisch recht, hier ook het recht van andere landen een rol kan spelen. Bij de aankoop van een goed of product via het internet kan later blijken dat het goed eigenlijk in het buitenland wordt aangekocht. In onze uiteenzetting gaan we er echter steeds van uit dat ons Belgisch recht van toepassing zal zijn. Volgens ons Belgisch recht komt een overeenkomst tot stand door de loutere wilsovereenstemming van de betrokken partijen. Meestal is deze overeenkomst aan geen enkele vormvereiste onderworpen. Dit houdt in dat een koop via elektronische post correct kan afgesloten worden. Concreet betekent dit alles dat een koop via het Internet afgesloten is op het ogenblik waarop de bestelling bij de verkoper aankomt. Het Engelse en het Duitse recht daarentegen bepalen dat je bestelling slechts een “aanbod” is tot het afsluiten van een koopcontract. Zo kan de verkoper bij ontvangst van dit aanbod nog weigeren om erop in te gaan. Bij deze rechtsstelsels is de koopovereenkomst dus pas gesloten

Hoekunnenkoperenverkoperhet ontstaan van de koop bewijzen? Indien de verkoper een handelaar is dan heeft de consument de mogelijkheid om op alle verschillende manieren het ontstaan van de koopovereenkomst te bewijzen. Zo kan de consument dit bewijs leveren door een elektronische kopij van de bestelbon en van de bevestiging die de verkoper doorstuurde. Toch is het hier opletten geblazen! Komt de koper (consument) tot een geschil met de handelaar-verkoper, dan zal de rechter moeten oordelen over de rechtsgeldigheid van deze documenten. Het is dan ook veiliger beroep te doen op een beveiligd handtekeningsysteem. Moet de verkoper de koopovereenkomst bewijzen, dan liggen de zaken voor hem moeilijker. Er moet hier een onderscheid gemaakt worden al naargelang de waarde van het gekochte goed hoger of lager is dan 375,00 EUR (= 15.000 BEF). Koopovereenkomsten met een waarde van minder dan 375 EUR kunnen bewezen worden door alle rechtsmiddelen. Ligt de waarde boven de 375 EUR, dan kan deze overeenkomst slechts bewezen worden door een geschrift, een “ondertekend document”. Alleen originele documenten komen hier in aanmerking. Toch bestaat ook de mogelijkheid dat een documentdatdoor een elektronische handtekening werd ondertekend en mits deze elektronische handtekening voldoet aan de wettelijke vereisten, eveneens als een “ondertekend document” wordt herkend.

Partijen kunnen ook onderling afwijken van deze bewijsregels. Koper en verkoper kunnen vrij een overeenkomst afsluiten, dus kunnen ze ook geldige regels afsluiten met betrekking tot de bewijsvoering. Tussen handelaars liggen de zaken dan weer anders. Zij kunnen alle mogelijke bewijsmiddelen aanwenden om het bestaan van hun overeenkomst te bewijzen. Zij kunnen zonder probleem een elektronisch document, of andere elektronisch bewaarde gegevens als bewijsmiddel aanhalen. Merken we op dat ook hier de rechter in handelszaken kan weigeren om aan deze bewijsmiddelen effectieve bewijskracht toe te kennen.

Wat indien de verkoper het gekochte goed niet levert? De verkoper moet het goed leveren binnen een termijn van 30 dagen, te rekenen vanaf de dag na de dag dat de bestelling werd doorgegeven. Is deze termijn van 30 dagen verlopen, dan is de koopovereenkomst van rechtswege ontbonden. Concreet betekent dit dat de koper niet meer door de overeenkomst gebonden is. Het reeds betaalde voorschot moet door de verkoper worden terugbetaald, eventueel ook een schadevergoeding indien deze niet-uitvoering je schade heeft toegebracht.

Voor juridisch advies: Bel: 0902/12014 (€ 0,74/min.)


53

Newsletter nv CORGO Monica De Bonnaire

Loont het remuneratiecomité?

Corporate Governance en Human Resources De Corgo – Acerta – KPMG bevraging naar de werking van remuneratiecomités in onze Belgische ondernemingen Sedert begin 2007 maakt Corgo deel uit van de HR-dienstengroep Acerta. De combinatie van Acerta, een bedrijvengroep die zich specialiseert in het ganse palet van Human Resources Services enerzijds, en Corgo, een pionier op het vlak van Corporate Governance anderzijds, brengt ons automatisch bij de problematiek van Human Resources op het niveau van de Raad van Bestuur. In een economie die hoe langer hoe meer leeft bij de gratie van ‘mensen’ – een kennis- en diensteneconomie eerder dan een productie-economie – zou het ‘menselijk kapitaal’ (toegegeven, het is een lelijk woord) in elk bedrijf bovenaan de lijst van te koesteren onderwerpen moeten staan. Is dat echter ook zo? In elke beursgenoteerde onderneming zijn een aantal comités aanwezig die zich op één of andere manier bezighouden met ‘mensgerelateerde’ onderwerpen: een remuneratiecomité en een benoemingscomité. In de praktijk dienen die comités zich vooral te bekommeren over de remuneratie van zichzelf (als bestuurder) en van het top management, en over de benoeming, al evenzeer van de (onafhankelijke) bestuurders en van de topdirectie. Of zou het toch beter wat meer, wat ‘anders’ zijn? De samenvatting van enkele cruciale ‘people-questions’ bij fusies en overnames die u in het volgende hoofdstukje van dit artikel vindt, toont in elk geval aan van wel! Deze vraag inspireerde Corgo om samen met Acerta en KPMG (met wie reeds enkele jaren een samenwerking op Corporate Governance-gebied bestaat) om via een brede bevraging te peilen naar de werking van deze comités of de equivalenten ervan in niet-genoteerde ondernemingen: is men tevreden over de werking zoals ze nu bestaat, en, welke onderwer-

54

pen zou men liever toch meer aan bod zien komen? De resultaten van deze bevraging zullen in de loop van de maand juni op een select evenement gepresenteerd en via de pers naar buiten gebracht worden. U leest hierover kortelings meer in Vacature Executive en De Tijd! We hopen ook op uw input te mogen rekenen!

Wij lazen voor u: “Human Capital and M&A” – een artikel van Graham Galloway en Dale Jones In deze publicatie van Heidrick & Struggles verdiepen de auteurs zich in de HRaspecten bij fusies en overnames. Vermits M&A transacties voornamelijk aangestuurd worden door investment bankers is het logisch dat in de eerste plaats vragen rond strategie, cijfers en bestuur aan de orde komen. Daarbij verliest men wel eens uit het oog dat een ‘due diligence’ in verband met het aanwezige talent zeker niet minder belangrijk is. Vaak immers wordt, in een geest van ‘winner takes all’, weinig rekening gehouden met het aanwezige talent in de over te nemen vennootschap. Nochtans is het veelal dankzij dat talent dat de vennootschap een begeerd doelwit geworden is! Dit is bij uitstek zo in een diensten-onderneming, maar in niet mindere mate in bvb high-tech organisaties. De verdeling van functies en posten in de nieuwe vennootschap na de fusie worden veeleer beschouwd als ‘part of the deal’ dan dat ze het resultaat zijn van een echt assessment van aanwezig talent – in functie van de behoefte aan leadership, management en successie. Men dient zich daarbij uiteraard vragen te stellen rond het aanwezige talent en de organisatie ervan in de eigen firma, maar evenzeer in het ‘doelwit’. Op basis van de vooropgestelde organisatiestructuur van de nieuwe vennootschap dienen rollen en functies beoordeeld en verdeeld te worden. Daarbij is de vraag of men dit zelf


kan dan wel het moet overlaten aan externe partijen, die hierin gespecialiseerd zijn. En natuurlijk zijn duidelijkheid en transparantie van de communicatie, naar binnen en naar buiten toe, een belangrijk issue. Uiteindelijk is de essentiële strategische vraag: hoe zorgen we voor een efficiënte integratie en een coherent leiderschap in de nieuwe organisatie? Hierna nog enkele belangrijke quotes, ter overweging voor elk bedrijf dat in een fusie-of overnamescenario verwikkeld is:

“Even in mergers where a genuine integration of the two companies is intended, the value of talent often gets less careful consideration than it should”. “The real question is not how much the process costs, but how much value is lost by not making a meaningful effort to leverage the best talent”. “There is a strategic promise behind every acquisition – and leadership has to be able to deliver on that promise”.

Corgo NV – Buro & Design Center Heizel Esplanade PB 65 – 1020 Brussel Tel. 02 773 16 52 – Fax 02 773 16 53

Un ie k a a b o d xe GR ATIS p ro e f e

m p la a r

m a il n a a r

ydro p ne au t om at io n@h

um a .b e

77 35 o f b e l 02/640

Legal & Finance Jean-Luc Manise

Consolidation, gouvernance, dématérialisation et services Web

Logiciels de comptabilité, un secteur innovateur Consolidation, gouvernance, dématérialisation et services Web. Ce sont les quatre mots clés qui définissent le mieux le visage actuel du marché de la comptabilité.

Force est de constater que les mouvements de concentration ont continué à sculpter le paysage des éditeurs comptables. Après avoir jeté son dévolu sur Cubic, Exact Software a annoncé début 2007 le rachat de Solid Data, une acquisition qui va lui permettre de mieux couvrir le marché des PME avec le logiciel ProAcc qui, dans un premier temps tout du moins, va coexister avec la comptabilité en ligne Exact Online du groupe néerlandais et avec le «dinosaure» Cubic for Dos. A côté du pôle Exact, il y a le groupe Sage qui a intégré en novembre 2004 la famille de produits Bob Software, rebaptisée depuis Sage Bob Software qui assure désormais la vente de l’ensemble de l’offre Sage et Bob Software, dont les deux produits phares Bob Software (comptabilité) et Sage 100 (intégré pour PME). Quant à la célèbre comptabilité Ciel, sa distribution continue à être assurée en Belgique par Acordata A l’époque, Sage Bob Software estimait sa base installée totale à 7500 sociétés et 1500 fiduciaires. Kluwer a pour sa part jeté son dévolu sur Expert/M et Briljant. Avec Popsy, Systemat est le quatrième gros acteur du marché belge de la comptabilité. La société fait état de 15.000 licences Popsy pour un total, tous produits confondus, de 23.000 utilisateurs. Reste un encore nombre important d’éditeurs locaux dont on pourra citer ABO (ABO-Count), Adix (Adix et Sarah), Afas (Profit), Atil (Atilissima), Axi (Easi), Calculo Development (Calculo), CCS (Synchro Financials), Christiaens Computer Service (Oracount), M-Soft (M-Soft Account), Servico (Swingcount) Unit 4 (Unit 4 Multivers), Vero (Vero Count), Winbooks (Winbooks), Wings (Wings) ou encore Winking (Winking).

56

Gouvernance Il y a dans le secteur de la comptabilité deux autres mouvements de fonds: la simplification électronique et la dématérialisation de la facture. Au rang du premier, toute une série de normes ont dû et doivent être intégrés par les équipes de développement des progiciels comptables. L’administration incite de plus en plus les fiduciaires à accéder à des services de fiscalité en ligne. Depuis le 12 juin 2006, le SPF Finances offre la possibilité de rentrer les déclarations TVA sur base d’un fichier XML et d’avoir recours à la carte d’identité électronique pour signer les documents. On citera aussi Finprof, le service en ligne pour les déclarations de précompte professionnel et Vensoc qui permet de remplir la déclaration électronique d’impôt des sociétés. Ou encore VAT INTRA (relevés trimestriels et annuel de TVA des livraisons intracommunautaires exemptées) et VAT LIST (liste annuelle des clients assujettis). On travaille aussi au niveau européen à l’harmonisation des normes comptables. C’est ainsi que l’IASB (International Accounting Standards) travaille à un projet de normes IFRS pour PME qui va concerner un peu plus de 20.000 PME en Belgique (les entreprises répondant à l’article 15 du code des Société).

Facture électronique Autre lame de fond: le passage à la facture électronique est un autre grand défi que les éditeurs de progiciels comptables doivent rencontrer. Il y a le service Zoomit d’Isabel qui permet au détenteur d’un compte bancaire sur Internet (on en compte 3.000.000 en Belgique) de gérer et payer ses factures avec le même ni-


Jan Drupel, Directeur Général Systemat Software: «La multiplication des services électroniques de simplification administrative et de facturation est le défi auquel les éditeurs de logiciels comptables doivent répondre aujourd’hui.»

veau de sécurité dont il dispose pour gérer ses comptes. Il y a aussi Mycertipost de Certipost qui permet à tout utilisateur de recevoir ses factures dans une boîte aux lettres électroniques et de les payer en ligne via son application PC Banking. Mais il y aura aussi, peut-être, des systèmes de facturation propres à de grands groupes. Jan Drupel, Directeur Général Systemat Software: «Je pense que, dans les années à venir, on va voir apparaître de plus en plus de ‘Document Service Provider’. En tant qu’éditeur, nous sommes tenus à les prendre tous en compte et à prévoir des ouvertures pour ceux-ci. C’est un défi important qui nécessite de solides équipes de développement.»

Services Web Le dernier défi, ce sont les services Web. La comptabilité en ligne ne perce pas vraiment chez nous, c’est le moins que l’on puisse dire. Les sociétés et fiduciaire préfèrent encore, dans leur grande majorité, conserver leurs données chez elles. Les chiffres sont modestes : 350 utilisateurs simultanés de Popsy en ligne, 1000 utilisateurs eProAcc quotidiens.

Made for ideas.

LaCie Ethernet Disk RAID Snelle en veilige opslag via het netwerk

NAS systeem met 4 harde schijven in RAID

LaCie Ethernet Disk RAID: snelle

en veilige opslag via het netwerk

De Ethernet disk RAID is een gebruiksvriendelijk toestel dat data veilig bewaart en toegankelijk maakt via het netwerk. Het gaat om een toren met 4 schijven die je in RAID 0,1,10 of 5 kan gebruiken. De beheerder stelt eenvoudig alle rechten in voor de verschillende gebruikers(groepen) en dankzij de geïntegreerde backup software is het terugzetten van een gecrashte PC kinderspel. Met de extra USB2.0 poorten en extra Gigabit ethernet poort maak je er meteen ook een DHCP server van of breid je het geheugen makkelijk uit. De LaCie Ethernet Disk RAID is de ideale oplossing voor alle opslagbehoeftes van de kleine of middelgrote onderneming. Aanbevolen prijs excl. BTW is 749€ voor de 1TB en 1149€ voor de 2TB versie. Wordt geleverd met Windows® Client Backup and Recovery.. Meer info op www.lacie.com/be of via [email protected] © 2007 LaCie. All Rights Reserved. The LaCie logo is a trademark of LaCie.

Legal & Finance Jean-Luc Manise

SSA montre une grande croissance dans le Benelux

Vers des «appliances» ERP

Si SAP reste le numéro absolu du marché ERP au niveau mondial (43% de parts de marché en 2006 selon AMR Research) devant Oracle (23%), Sage (5%), Microsoft (4%) et SSA Global (3%), le bureau d’étude IDC pointe, au niveau européen, le trio SAP, Microsoft et Unit 4 Agresso comme étant le plus susceptible de gagner des parts de marché dans les prochains mois.

Dans le Benelux, le marché des applications ERP est dominé, toujours selon IDC, par SAP, suivi par Exact Software et Oracle. Ce top 3 a réuni en 2005 quelque 57% de parts de marché, devant un Unit 4 Agresso et un SSA qui ont connu des croissances plus qu’appétissantes en 2005: respectivement 9,8 % et 16%. Cette année là, le marché ERP pour la Belgique et le Luxembourg a pesé 140 millions d’euros.

Verticalisation et PME Ce sont les deux fortes tendances de ces dernières années. Tous les éditeurs ont travaillé, et travaillent encore, à verticaliser leurs activités, c’est-à-dire à décliner leurs solutions en fonction de métiers. C’est ainsi que SAP propose plus de 25 solutions industries (assurances, automobile, commerce de gros, chimie, industrie pharmaceutique, santé, sciences de la vie, secteur public, télécommunications, transport ferroviaire…). D’un autre côté, chaque éditeur a développé une offre spécifique pour les petites et moyennes entreprises, qui est le marché «naturel» de Sage et de Microsoft.

2007 selon IDC Selon IDC, l’année 2007 verra se confirmer deux tendances majeures sur le marché ERP: le modèle ASP et l’émergence «d’appliances ERP». Tout d’abord dans le domaine de l’ASP, le bureau d’étude s’attend à ce que et Microsoft et SAP lance des offres d’applications hébergées courant de cette année. C’est le sens de

58

l’annonce du progiciel de gestion intégré en ligne A1S de SAP, présenté au CeBIT. A1S cible les entreprises de taille moyenne qui pourront être intéressées par un logiciel bon marché et facile à déployer, incluant les fonctions d’un progiciel de gestion intégré, celles d’un outil de gestion de la relation client et celles qui sont nécessaires à la gestion de la chaîne logistique. L’application hébergée sera disponible sur la base d’un abonnement mensuel. Ce modèle permettra aux entreprises d’essayer le logiciel avant de l’acheter. Objectif avoué: diminuer au maximum les coûts d’exploitation et d’intégration (pour 1 euro de logiciel acheté, ramener les premiers en dessous de 10 eurocents et les deuxièmes en dessous des 2 euros). Le cabinet d’étude va plus loin et estime que l’éditeur allemand pourrait décider d’ouvrir sa plateforme de services en ligne à des éditeurs tiers afin de multiplier la disponibilité

d’applications en ligne sur son portail. Microsoft pourrait quant à lui, après avoir proposé Dynamics CRM Live en ligne, ouvrir enrichir son offre ASP des autres applications ERP de la gamme Dynamics.

Appliances ERP Impossible d’y échapper: l’architecture SOA sera incontournable en 2007, à côté des autres incontournables Web 2.0, Ajax, Tags et autres RSS. Mais la véritable innovation selon IDC est à chercher du côté des «appliances», des solutions intégrées prêtes à l’emploi composées de tout le logiciel nécessaire (système d’exploitation, services serveur, application, couche de sécurité…). On aurait ainsi des appliances ERP tout comme on a des appliances sécurité ou messagerie.

Open Source L’émergence des ERP open source est le dernier mouvement de fond. Les plus connus d’entre eux ont pour nom Compiere et ERP5. Le premier s’adresse davantage au secteur financier et à la distribution, le second à l’industrie manufacturière impliquant la gestion de nomenclatures complexes. Compiere a été développé en Java sur serveur d’application Jboss tandis qu’ERP5 a été écrit en Python, avec serveur d’application Zope. A noter l’existence d’un ERP Open Source belge développé par Tiny, qui s’appelle tout simplement…Tiny ERP.

Tableau Marché ERP Benelux – Revenus des licences et de la maintenance (millions $) – Source IDC 2006 Société SAP AG Exact Holding Oracle Corporation Unit 4 Agresso NV SSA Global Technologies Inc Autres Total


Revenus 2004 229,9 91,7

Revenus 2005 249 87,7

Croissance (%) 8,3 % -4,4 %

Part de marché 2005 (%) 34,2% 12 %

86,7

80,9

-6,7%

11,1%

36

39,5

9,8%

5,4%

23,4 247,6 715,4

27,2 244,3 728,6

16% -1,3% 1,8

3,7% 33,5% 100 %

Newsletter JCI Pascal Vanden Bossche Voorzitter JCI Vlaanderen

JCI, Jonge Kamer, Jonge Economische Kamer, Jaycees of JEK? Als je het over branding wil hebben kennen we er wel wat van hé! De afgelopen 10 jaar zijn wij bekend geraakt bij heel wat mensen maar onder een andere naam. En bekend zijn we. Al is het minder duidelijk wat wij doen dan pakweg Nike of de Lions. Zonder ronkende naam slagen wij erin om elk jaar zo’n 400 nieuwe leden aan te trekken. Hoe doen we dat? Wel er zijn 2 manieren die echt goed werken: leden die leden aantrekken en mensen die enthousiast worden van onze projecten.

Woordje van de voorzitter

Wow!!! Je voelt je klein als je in de jury zit en zo’n schitterende Jonge Ondernemers voor je ziet defileren. Wat denk je van iemand die een bedrijf uitbouwt van 0 to 150 werknemers in 3 jaar, in een markt waar iedereen smeekt voor werknemers. Of een ondernemer die meer dan zijn jaaromzet investeert om een R&D en productiehal neer te zetten. Of een ondernemer die kiest voor groei die goed voelt in de buik? Of nog een ondernemer die eerder over opportuniteiten spreekt dan zich aan te sluiten bij de dinosaurussen van zijn sector en te zitten kniezen of via politieke lobbying het systeem te veranderen? En die daarenboven bewijst dat hij zo een succesvoller bedrijf kan uitbouwen. Of hoe vind je deze: ‘ de chinezen komen eraan, daar mag je zeker van zijn, maar dat ik ok zolang het onze chinezen zijn’ en zelf een nieuw bedrijf opstarten in China.

Leden die leden aantrekken werkt goed omdat dit een zeer persoonlijke aanpak is. Elke persoon kan zijn eigen verhaal vertellen. En geef toe wie luistert er niet graag naar een goed verhaal? Vooral als dat nog met de nodige passie is verteld. Daarenboven als ik mijn verhaal aan mijn vrienden vertel slaat dit meestal wel aan omdat zij uit dezelfde leefwereld komen.

Stuk voor stuk waren dit geselecteerden van onze Vlaamse JO. De Vlaamse JO (of Jonge Ondernemer) heeft als doel om een voorbeeld te kiezen voor de Vlaamse jonge ondernemers. Een ondernemer waar ze kunnen naar opkijken en die ook nog lid zou kunnen zijn van JCI (ttz jonger dan 40). Iemand die iets schitterends, iets grandioos heeft neergezet.

Mensen die enthousiast worden van onze projecten werkt ook heel goed. Dit heeft 1 grote uitdaging natuurlijk. De mensen op onze projecten krijgen. En hoewel we dikwijls adverteren vooraf en achteraf in de pers staan met onze realisaties, toch kijken de mensen heel gemakkelijk over onze naam. Als je dan je naam nog regelmatig verandert is het hek helemaal van de dam. Maar toch kennen heel wat mensen onze projecten: bedrijvencentra, mini-ondernemingen, Jonge Camera, Hasselt Beach, Rat Race, Vlaamse JO, scholendebating, ... De laatste 3 jaar zijn we erin geslaagd om onze naam en logo stabiel te houden, wat wijst op een succesvolle toekomst? Wat moet je doen om hieraan deel te nemen? Je moet jonger zijn dan 40, je moet kijken waar je terecht kunt op onze website www.jcivlaanderen.be of een mailtje sturen naar [email protected] om te vragen in welke stad er een afdeling is. En je moet actie ondernemen, namelijk het eerste contact zelf leggen.

En alle leden van de jury (proffen, ondernemers, journalisten, ...) waren het erover eens: het is goed gesteld met het ondernemerschap in Vlaanderen als je zo’n voorbeelden kan aanhalen. Proficiat!

Pascal Vanden Bossche Voorzitter JCI Vlaanderen

Secretariaat JCI Vlaanderen E. Bockstaellaan 193 – 1020 Brussel Tel. 02 428 36 61 – Fax 02 425 48 90 [email protected]

Voor de derde keer reiken wij op 8 mei de Vlaamse JO uit. De geselecteerden zijn dit jaar: u

Roger Anné van de firma Aminolabs by Eurofood Belgium u Liesbeth Gestels van Samyn en Partners u Jimmy Houtput van Dataflow u Bart Janssen van Offitel

u u u u u u

Stefan Janssen van Jet Nikolaas Tahon van Deloitte Fiduciaire Dominique Valcke van Stadsbader Alex Van Cauwenbergh van Quasus Nathalie Vleeschouwer van Natale Peter Vyncke van de firma Vyncke

Kijk voor deelname en voor het ruime vormingsaanbod van JCI Vlaanderen op www.jcivlaanderen.be


59

Varia Erwin De Weerdt

Fleet: Waarom kopen als je het kan huren?

Leasing, het fenomeen De leasingmarkt stelt het goed in België, dank u. Op een totaal van 526.141 nieuw ingeschreven wagens in 2006 stonden er 240.672 op naam van een bedrijf en van die 240.672 stonden er 114.596 op naam van een leasing maatschappij.

Termen zaaien verwarring Wie niet vertrouwd is met het begrip “leasing” (“huur” in het Engels) verwart deze term vaak met begrippen zoals “verhuur op lange termijn, operationele leasing, renting, of nog, full operational leasing”. Volgende verduidelijkingen hebben niet de pretentie de wettelijke definities te vervangen. Sterk vereenvoudigd spreekt men over: – leasing wanneer de overeenkomst een aankoopoptie inhoudt voor de klant (huurder) die max. 15% van het kapitaal bedraagt dat de verhuurder investeerde in het verhuurde goed, en mits alle andere wettelijke voorwaarden worden nageleefd – huur wanneer de overeenkomst niet voorziet in de mogelijkheid tot terugkoop (of indien deze optie meer bedraagt dan 15 %). Een leasingcontract is daarenboven onderworpen aan bijzondere, wettelijke regels die niet noodzakelijk van toepassing zijn op huurovereenkomsten. In België valt zo’n contract specifiek onder de bepalingen van het KB nr. 55 van 10 november 1967. Daarnaast preciseert de wetgeving inzake boekhouding bepaalde begrippen bij artikel 95 § 1, III, D, 2e van het KB van 30 januari 2001. Deze wettek-

Renault Clio

60

sten gebruiken wel niet de term “leasing” maar spreken over “financieringshuur”.

De wettelijke criteria van een “leasingcontract” Om een huurovereenkomst wettelijk als leasingcontract te erkennen moet aan 5 voorwaarden voldaan zijn: 1. de huurder gebruikt het goed uitsluitend voor professionele doeleinden 2. het goed wordt verworven door de leasinggever op vraag van de leasingnemer (dus leasing van een reeds gebruikt goed, zoals een occasiewagen, is niet mogelijk) 3. de duur van de overeenkomst is gelijk aan de vermoedelijke economische gebruiksduur van het gehuurde goed 4. de prijs van de verhuring moet zo zijn vastgelegd dat de waarde van het gehuurde goed afbetaald wordt op de overeengekomen duur 5. de overeenkomst voorziet in een aankoopoptie voor de leasingnemer die ten hoogste 15 % van het geïnvesteerde kapitaal (in principe de aankoopprijs van het goed) bedraagt.

Verhuur op lange termijn De algemene ‘vlag’ langetermijnverhuur dekt verschillende ladingen zoals autoleasing, renting, financieringshuur... Bij financiële leasing of financieringshuur is de leasinggever louter financier. Hij koopt de wagen volgens specifieke

Peugeot 307


instructies van de leasingnemer en verhuurt de wagen voor de economische levensduur aan de leasingnemer. De leasingnemer draagt het economisch risico en moet dus ook zelf zorgen voor verzekering, onderhoud, herstelling... Bij “operationele renting” wil de leasingnemer geen wagen kopen maar voor een bepaalde periode gebruiken. Die periode hoeft niet overeen te stemmen met de economische levensduur van de wagen. Hier draagt de leasinggever het economische risico. Bij operationele renting beschikt de leasingnemer zelden over een aankoopoptie op het einde van het contract. Meestal voorziet de leasinggever in bijkomende diensten zoals onderhoud, herstellingen, vervangwagen, BA-verzekering... Daarom spreekt men ook wel van full-service renting. De economische “boom” in de 80-er jaren zet bedrijven er toe aan hun wagenpark niet langer zelf aan te kopen, maar het beheer ervan uit te besteden aan gespecialiseerde leasemaatschappijen, zodat zij zich kunnen concentreren op hun basisactiviteiten. Eind 2003 telt de Belgische langetermijnvloot 219.215 voertuigen (tienmaal meer dan in 1993) met een globale waarde van meer dan 4,5 miljard euro. Ruim 50% van de contracten heeft een looptijd van 37 tot 48 maanden. Nagenoeg 92% van de vloot zijn diesels. De top-3 van de meest populaire merken bestaat uit Volkswagen (16,94%), Renault (13,32%) en Audi (10,12%). In totaal zijn er 89 huurders in België met een wagenpark van meer dan 200 voertuigen.

Volkswagen Golf

Verhuur op korte termijn Traditioneel slaat kortetermijnverhuur op de verhuur van personenwagens, bestelwagens of vrachtwagens voor één dag tot maximaal één jaar. Meestal volgens een ‘all in’-formule die zowel de huur als de bijstand in geval van ongeval of pech, het onderhoud en bandenslijtage, de verplichte BA-verzekering of andere terugkoopmogelijkheden van de aansprakelijkheid van de huurder omvat, eventueel beperkt in kilometers. De korte termijnmarkt bestaat uit een aantal deelmarkten: – Luchthavens: buitenlandse zakenlui en toeristen huren enkele dagen een auto, meestal een middenklasser met benzinemotor. Dit marktsegment is erg cyclisch en gevoelig aan de algemene economische situatie. Meestal gaat het om internationale verhuurbedrijven met een zeer breed netwerk in Europa of worldwide en bekend zijn onder de noemer ‘rent a car’. – Thuismarkt of “Downtown”: een sterk gegroeid segment met verhuurders die tijdelijke en lokale mobiliteitsbehoeften van Belgen invullen. Naast de bovenvernoemde internationale maatschappijen is hier ook een groot aantal nationale firma’s actief. Sommigen beschikken over een echt nationaal netwerk, anderen opereren louter lokaal.

– Verhuur van vracht- en bestelwagens: zowel gespecialiseerde voertuigen voor professioneel gebruik (bv. koelwagens) als voor particulieren (meestal in het weekend, bijvoorbeeld om te verhuizen). Vaak zijn de verhuurders in dit marktsegment gespecialiseerde, nogal streekgebonden bedrijven met soms regionale en kleinere netwerkstructuren. In 2003 realiseert de sector 386.000 verhuuraantallen, goed voor in totaal ruim 3,7 miljoen verhuurdagen en een omzet van ruim 114 miljoen euro. De gemiddelde huurperiode in 2003 bedraagt 9,49 dagen en de kortetermijnvloot bestaat gemiddeld uit 13.236 voertuigen.

Kort samengevat Met een groei van 4,7% deed de langetermijnverhuur het in 2006 beter dan de

globale automarkt. Opmerkelijk is dat meer en meer niche-auto’s (bv. het hybride model Toyota Prius) en modellen van relatief jonge merken (bv. uit Korea) hun intrede doen in de wagenparken. Verhuurders zullen die voertuigen correct moeten budgetteren en ze opnemen in hun adviserende rol inzake car policy en wagenparkbeheer. Ook de marges komen alsmaar meer onder druk staan en er is een punt bereikt waarop verhuurders vaststellen dat hun dienstverlening onvoldoende vergoed wordt, terwijl het restwaarderisico exponentieel toeneemt. De kortetermijnverhuur profiteerde traditioneel als eerste van de economische heropleving, zodat de groei in de fleetsector kwam en ook de activiteit op de luchthavens nam toe. In de totale vloot nemen dieselwagens inmiddels bijna 90% voor hun rekening. (bronnen; Febiac, Renta, BLV)

Top-10 van de meest verkochte auto’s vs de meest populaire bedrijfswagens (tot eind november 2006) Best verkochte modellen

Populairste bedrijfswagens

1. 9923 x Renault Clio 1,5l diesel

1. 6705 x Renault Clio 1,5l diesel

2. 9180 x Volkswagen Golf 1,9l diesel

2. 5969 x Renault Megane break 1,5l diesel

– Verhuring gebonden aan de leasemaatschappijen: bijna alle lange termijn leasingcontracten voorzien in een vervangwagen (enkele dagen in geval van onderhoud of pech) of aanloopwagens (enkele maanden in afwachting van de levering van de langetermijnwagen).


3. 4845 x Volkswagen Golf 1,9l diesel

4. 7547 x Opel Zafira 1,9l diesel

4. 4603 x Opel Zafira 1,9l diesel

5. 7358 x Citroën Xsara 1,6l diesel


6. 6428 x Citroën C3 1,4l diesel

6. 3546 x BMW 3-serie Touring 2,0l diesel

7. 6019 x Opel Corsa 1,2l diesel

7. 3502 x BMW 3-serie 2,0l diesel

8. 5851 x BMW 3-serie 2,0l diesel

8. 3236 x Peugeot 307 break 1,6l diesel

9. 5555 x Peugeot 307 break 1,6l diesel

9. 2681 x Volkswagen Touran 1,9l diesel

– Verhuringen gebonden aan verzekeringsmaatschappijen: ook verzekeringspolissen voorzien sinds de jaren ’90 vaker een vervangwagenclausule.

10. 5543 x Citroën C4 1,6l diesel

10. 2430 x Audi A4 break 1,6l diesel

BMW 3-serie

Audi A4

Opel Zafira


61

Varia Testlab

4 sites tested

ERP suppliers

In the world of enterprise resource planning (ERP), only a few software suppliers stand out. We had a look at the websites of SAP, Microsoft, Sage Group and Oracle as leading providers on the ERP market. The web sites were looked at both on IE7 and Mozilla Firefox 2.0.03.

SAP (www.sap.com/belux/index.epx) The BELUX website is best accessed via the “Worldwide site” and selected via the country selection in the upper right corner. The BELUX-site – except for the contact details – is transparent to the corporate site. The main page has an eye-catcher, with upcoming events, job opportunities, solutions and news on certain areas is available with a direct link to the relevant page. A Flashplayer is required, however, to be able to see all intended content. The sidebar offers a compact overview of items including “Industries”, “Solutions”, ”Small Business solutions”, “Services”, “Platform”, “Partners”, “Communities”, “Our Company”, “Careers” and “Contact”. Subtopics are not always available. These become available when selecting a sub-domain that offers more detailed subjects, with the hyperlinks clearly visible.

A powerful ‘Search’ option for keywords is available, presented as a list of articles, with the option to select the content type (All results, News, Events), thus helping a visitor tremendously finding the correct information within the SAP-website. The navigation menu does not offer the onetime visitor a clear overview as the SAP site is missing a site map. Setting the language to Dutch or French leaves you hanging when looking for details, and often for the ERP Part, a redirection to the homepage is suggested or personal contact via phone. Registration is not required to browse the site or download white-papers or brochures, but when registered more features are available to members. The overall response times of the site are pretty fast, which is of course something we see as a given, nowadays. As the site provides a lot of information and links, we can conclude the informa-

Sap

62


Microsoft Belgium

tion is still presented in a straightforward way and that the job was clearly welldone.

Microsoft Belgium (http://www.microsoft.com/belux/nl/dynamics/default.aspx) The homepage of Microsoft Belgium has a sober, yet stylish and practical look, where navigational elements are not lost in the decoration. On the top of the page is an easy to use sitemap, and an excellent and very elaborate help function should help both the new and experienced user to quickly find what they are looking for. The sidebar and navigation bar are fixed: they are placed in different frames compared with the content. This has the advantage that it creates a uniform look, making it easy to master the website. On the downside of this is the unlucky manner in which the user is shown which domain he/she is currently browsing: This name is rarely positioned in the content frame. Instead, the user has to retrieve this info from the sidebar. The name of this domain is white instead of the usual light blue. Obviously this does not create a clear contrast, on the contrary. The bottom frame is also locked. This guarantees the user that every page gives access to his profile and the “contact” option.

The search function, as said, is very elaborate. A simple “enter search term and click go” box leads to a window where the search results are shown. On the right of this screen, the user is presented with the options to do an advanced search. There are 2 minor downsides to the search function: you have to go through the simplified search in order to enable the advanced search. A simple “advanced search” button on the main page could have fixed this easily. The other downside is the lack of ability to drill down further within the result set, or sort the results. Hyperlinks are easily found. The main part of them is blue and underlined, a typical way for MS to define a hyperlink. The Microsoft site not only is easy, but also fast to navigate. We haven’t found any parts that load slowly. Overall, this is a fast and professional website.

Sage Group (www.sagebobsoftware.be) The homepage of the Sage Bob Software is easy to use. Even casual visitors can find their way on this site. There are 3 navigation bars, one on the left, one at the top and one on the right. On the top navigation bar you find the most commonly used links and on the left you find the more detailed items to discover the website. On the right there the latest new topics are shown. The left site links are shown in a tree view and this is very skilful. When you click on the internal links, the pages are always shown in the middle of the page. Use of white space is good in IE7, but in Mozilla Firefox the site is not centralized. The colour of the links is the same as the rest of the text, but underlined. The links are not eye-catching, but are visible.

Sage group

In general, information is presented in a clean way with good use of paragraphs and tables. The Search page and the Sitemap are on the same page, which is very useful to get a quick search in the sitemap before searching for a topic. The layout of the pages found is clear, only the description is not available. The search results are all shown on the same page, and this can be a long list. Here it was better to have used different pages. There are multiple forms available for feedback to SAGE. There are mandatory fields that have to be filled in and the validity check on this is good. The text you type in the form is not checked, though. The site’s performance is very good. You never have to wait for any page and everything is rendered in a few seconds. You can always go back to the previous page, print a page or go to the top of the page via buttons on the bottom. When you need to download a file, a new page is shown with the downloaded file. We tried out the site map in order to find broken links and hit about 162, which is a lot for this website. We can say that the Sage website is an informative site with fast load times. The site is easy to navigate and accessible for everybody. It is a pity that the site suffers so many broken links.

Oracle (www.oracle.be) The Oracle website is not cluttered and offers a good idea of what is available, with good use of whitespace and font sizes. The same style is used consistently throughout the website with hardly any decorative images, yet it all looks sleek. Navigation elements and layout are conventional and intuitive. Presentation of

bulleted lists and tables is consistent on all pages. The layout is kept simple with a navigation bar at the top, a menu at the left side and relevant links at the right side. Hyperlinks in the content are underlined and distinguishable. A sitemap is available from every page, with the option to open a more detailed sitemap. The search functionality is quite complete and comes with its own help page. Queries can be refined to drill down further in the search results, search the Oracle site of a specific country, or search by keyword, product, industry, and topic. Search results are presented as a list with preview texts. The website scores high on accessibility, and remains functional with all images disabled. All text elements can be enlarged through the browser without layout anomalies. Navigational elements do not dominate over the content in lower resolutions; if the browser window goes below a given width, the page stops scaling down to retain legibility. The site is best viewed at 1024*768 and up. At lower resolutions visitors need to scroll horizontally, at higher resolutions the page layout is better. Now for the bad news: Loading times are disproportionately slow considering the size of the pages being loaded. Also, the website only offers pages in English and there is no way to see what the relative location on the website is. In conclusion, the Oracle website is exemplary in its consistent layout, and compliance with standards. The only real blemish is the high loading times for web pages. Other than that, breadcrumbs or a similar indicator would be helpful.

Oracle


63

Varia Karel De Decker

Meer dan een technisch verhaal

Digitale Mediafabriek: nieuwe manier van mediaproductie De Digitale Mediafabriek (DMF) is de nieuwe manier van mediaproductie, waarbij content (audio, video, tekst...) in de vorm van computerbestanden verwerkt wordt: het zogenaamde bestandsgebaseerde werken. De eerste gebruiker is de VRT-nieuwsdienst.

onderzoeksprogramma’s en –projecten buiten de VRT.

Al geruime tijd zijn bij de productie van de VRT-programma’s de tv-signalen zelf in digitale vorm. De programma’s werden echter nog geregistreerd, gemonteerd, gearchiveerd e.d. op videocassettes. De De Vlaamse Overheid en de VRT onderDMF maakt komaf met hef fysiek gebruik tekenden een overeenkomst over Onvan videocassettes door de ‘content’ zo derzoek en Innovatie. De overeenkomst snel mogelijk naar computerbestanden bepaalt de doelstellingen en de werking te vertalen. van de gespecialiseerde doelgroep, het De Digitale Mediafabriek is meer dan een ‘VRT-medialab’. technisch verhaal. De manier van proHet VRT-medialab zal technologisch onduceren wordt immers ingrijpend veranderzoek verrichten in het domein van derd. De werkprocessen moeten daarom de creatie, het beheer en de distributie gestroomlijnd worden. Programmamavan media-inhoud, en bestuderen hoe kers kunnen zelf op hun pc montages dat kan worden toegepast in Vlaandevoorbereiden aan de hand van de échte ren. De onderzoeksgroep zal ook parbeelden/audio. Professionele monteurs ticiperen in grotere, vraaggestuurde nemen de afwerking voor hun rekening, CXO net A5.XP () 17-01-2006 15:21 Page 1

de gespecialiseerde en ingewikkelde montages en het last-minute werk. Routineuze activiteiten worden tot een minimum herleid waardoor er meer tijd vrijkomt voor de creatieve kant. De medewerkers worden intensief begeleid in het gebruik van de nieuwe installaties. Het VRT Medialab is gevestigd in Gent en is gehuisvest in hetzelfde gebouw waar ook het IBBT (Instituut voor BreedBandTechnologie) is gevestigd. www.vrt.be/medialab

Gratis proefrit met een full-option e-mail marketing tool U hoeft ons niet te geloven wanneer we zeggen dat onze e-mail marketing tool de beste op de markt is. Dat test u gewoon zelf. • Tijdbesparend, dankzij 8 gebruiksklare templates voor professionele e-mails. Voeg uw logo, kleuren of foto’s toe en geef ze uw eigen ‘look&feel’. • Eenvoudig beheer en koppeling van uw eigen e-maillijsten. Verwijderen en toevoegen van contacten is zo gebeurd. • Meetbaar resultaat via gedetailleerde on line rapportering. Zo weet u perfect wat respons genereert en wat niet. • Kostenefficiënt : u betaalt slechts een klein bedrag per verstuurde e-mail. Geen licentiebijdrage, geen maandelijkse gebruikskosten, geen verplichtingen.

Wat anderen erover zeggen: "De emailgarage.com tool bespaart ons heel wat tijd, die we aan andere belangrijke marketingkwesties kunnen besteden" A. Bordaen, direct marketing coördinator Buro Market

Enkele Emailgarage.com klanten:

Doe de test vandaag nog en verstuur 1000 e-mails gratis! Voor meer info: bel Kenny Van Beeck rechtstreeks op 02 / 658 29 50 of e-mail naar [email protected].

* aanbod geldig voor nieuwe gebruikers tot een maand na activatie

64


ur & verstu Test nu s gratis!* ail 1000 e-m / age.com r a g il a www.em strit te

Met de revolutionair nieuwe Mondeo versterkt Ford opvallend zijn fleetaanbod. Na het succes van de S-Max wordt de nieuwe Mondeo een duidelijke bevestiging van de vernieuwingen die Ford met de slogan “Feel the difference” doorvoert. Zoals de S-Max en de Galaxy, is de Mondeo ook een ‘Made in Belgium’ model.

De nieuwe Mondeo mikt naar een hoger segment. Met de nieuwe Mondeo maakt Ford volledig duidelijk waar kinetisch design voor staat. Voortbouwend op erkende kwaliteiten als veiligheid, betrouwbaarheid, duurzaamheid en ruimte, biedt de nieuwe Mondeo nu ook een innovatief design, nog meer comfort en een high tech uitrusting. Met ondermeer Adaptive Cruise Control, zelfregelende ophanging achter en ESP met CDC (continu gecontroleerde ophanging met sportophanging en “Hill Launch Assist”), Bluetooth, enz. Speciale aandacht blijft gaan naar kwaliteit en veiligheid voor de bestuurder en zijn passagiers. Rijplezier is verzekerd door uitstekend zitcomfort en pittige motorisatie. De nieuwe Mondeo zal eerst als Clipper (break) en 5 deursmodel beschikbaar zijn. Alhoewel hij pas in de zomer van 2007 verwacht wordt krijgt hij nu al ruime belangstelling en positieve reacties in de binnen-en buitenlandse pers. Meer info surf naar www.Mondeo2007.be of bij de Ford verdelers.

Feel the difference

CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en ver schijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 105,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 135,00 euro en 150,00 euro buiten Europa.

Redactie | Rédaction Jan Callant, Paul De Bruyne, Karel De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Stijn Dom, Guido Fonteyn, Frans Godden, Marc Honnay, Bruno Koninckx, Dominik Malfait, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Marleen Miechielsen, Paul Muys, Frans Uyttebroeck, Alex Van Breedam, Ad Van Poppel, Michel Visart

CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 105,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 135,00 euros et hors Europe à 150,00 euros.

CxO Testlab In samenwerking met | en collaboration avec ps_testware

Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef Dirk Vermant Uitgever – Directeur | Editeur – Directeur

Fotografie | Photographie Patrick Van Hoof Vertalingen | Traductions Marc Honnay Lay-out | Mise en page dotplus – Merelbeke Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant Wielstraat 12, B-2880 Bornem | e-mail: [email protected]

Sylvie Scherrens Sales Manager Gerda Van Keer Marketing Officer Dirk Vackier Business Relations Manager Irmin Persy Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: pagina 6 Galerie de photos des membres: page 6 Uitgeverij | Redactie | Administratie | Regie Maison d’éditions | Rédaction | Administration | Régie CxO Europe bvba | Wielstraat 12, B-2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 | Fax: +32 (0)3 899 03 78 e-mail: [email protected] | internet: www.cxonet.be

Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être reproduite et/ou publiée sans l’autorisation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur. © CxO Europe bvba. Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique

Lijst vermelde organisaties en bedrijven in deze editie van CxO Magazine A la page 4C Consulting ABN-Amro Bank ABO Acerta Acerta Acordata Adix Afas Air Liquide Alcatel-Lucent AMR Research Automation Axi Barclay Barclays Basf Bavaria BCD Travel Becel Bekaert Belgacom Bertelsmann BLV BMW Brantano Bridgestone Buffalo Canon Carrefour CCS Cdiscount CeBIT CeBIT Certipost Christiaens Computer Service Cibo Coda Coda( advertorial) Colruyt Corgo Cronos

66

40 18 48 56 54 39 56 56 56 42 30 58 55 56 25 48 14 48 1 24 40 25 40 61 4 25 25 36 30 40 56 40 58 30,36 56 56 33 51 50 24 54 38

Dacathlon 25 Danone 24 De Lijn 25 De Post 31 Dell 36 DigiPoint 33 DMF 64 Dow Chemical 42 Econocom 29, 37 Econocom 37 Electrabel 11 EMC 36 Esprit 40 Exact Software 56 Exqi 46 Febiac 61 Fevia 24 Flanders Investment Trade 46 Flanders Port Area 40 Ford Mondeo 2 Ford Mondeo (advertorial) 65 Fortis 48 Fujitsu-Siemens 32 GBL 48 Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen 46 Godiva 25 Google 19 Grolsch 48 Häagen-Dasz 20 Hansen Transmission International 22 Haven van Antwerpen 42 Heineken 48 Horeca Nederland 48 HP 36 IASB 56 IBBT 64 IBM 36 IDC 58 Ikea 40 InBev 48 Infrabel 44


ING 25 Innogenetics 49 Ipsos-Asi 27,28 Isabel 56 JCI 59 Karstadt Quelle Neckermann 40 Kiaby 40 Kiala NV 40 Kinepolis 25 Klingel 40 Kluwer 56 Knorr Vie 24 KPMG 54 LaCie 36 LaCie 57 Lee Cooper 25 Lenovo 30 LG-Nortel 30 LRM 46 Luon 64 Marie-Jo 25 Maty 40 McAfee 30 Merak 67 Merak (advertorial) 17 Microsoft 30, 58, 62 Minolta 30 Motorola 30 M-Soft 56 Nestlé 24 Neuhaus 24 Nokia 30 NV De Scheepvaart 46 Oracle 58, 63 Otto 40 Panos 25 Philips 30 Pïnault Printemps Redoute 40 Procter & Gamble 24 Proximus 25 Proxis 40 PS-Testware 26

PwC 23 Q-Service 34,35 Rail Cargo Information Netherlands 44 Renault 68 Renta 61 Rue du Commerce 40 Sage Bob Software 56,58, 63 Samsonite 25 SAP 58, 62 Servico 56 Sevic Systems AG 52 Solid Data 56 Solvay 42 Sony 30 SPF Finance 56 SSA Global 58 Standaard Uitgeverij 26, 38 Studio Canal 30 Ter Beke 24 Tiny 58 Toshiaba 30 Unilever 24 Unit 4 56 Unit 4 Agresso 58 Universal 30 Uniweb 46 Uralkord 40 Vanbreda International 38 Vanbreda Risk & Benefits 38 Vero 56 VIL 44,45,46 VIL 45 Village No 1Reine Fabiola 32 Volvo Cars België 47 VRT 64 VW Jetta 41 Winbooks 56 Wings 56 Winking 56 Xingda 40 Yves Rocher 40 Zest 25

Archiving Solutions

Your information is nowhere safer

Papieren archieven Archieven digitaliseren Externe bewaring back-ups Film bewaring Software escrow Archivage de papiers Numérisation d’archives Conservation externe de back-ups Conservation de films Mise en dépot des codes sources

Uw archief is nergens veiliger Vos données en sécurité comme nulle part ailleurs

MERAK n.v. / s.a. Archiving Solutions Antwerpen • � 03.325.55.90 • Fax 03.325.79.04 Brussel / Bruxelles •� 02.263.05.58 • Fax 02.263.05.59 Mechelen • � 015.43.64.14 • Fax 015.43.64.15 [email protected] • www.merak.be

Eddy Bruyninckx: We hebben nood aan een performante en betrouwbare overheid p. 43

Recommend Documents