We hebben een website!

We hebben een website!

MacHis-Nieuws November 2000

Colofon

MedMac is de gebruikersvereniging die het programma MacHis7 ondersteunt. Bestuur: voorzitter: Casper Tombrock, Rijswijk secretaris: Willy Sandelowsky- van Maarseveen, Eemnes penningmeester: Hans Aarts, Baarn lid: Jan Kranenburg, correspondentieadres Medmac: Postbus 3 - 1800 AA Alkmaar tel 072-5627825 fax 072-5627825 email: [email protected]

MacHis Nieuws bevat informatie over het programma MacHis, de vereniging MedMac, de cooöperatie OmniHis, het bedrijf Kalis BV, automatisering in de huisartsenpraktijk en in de gezondheidszorg in het algemeen. MacHis-Nieuws verschijnt 6 keer per jaar. Kopij Kopij dient uiterlijk op de 15e van elke even maand bij de hoofdredacteur te worden aangeleverd op diskette of via email. Artikelen kunnen ingekort worden in overleg met de auteur. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen berust bij de auteur. Artikelen mogen worden overgenomen en/of vermenigvuldigd na toestemming van de redactie en met bronvermelding. Redactie Lou Braaksma Middenweg 215 1098 AN Amsterdam tel 020-4637261 fax 020-4637253 email: [email protected] Verzoeken tot het plaatsen van advertenties kunnen bij de penningmeester van de vereniging Medmac worden ingediend. homepage http://home.zonnet.nl/machisnieuws/

Kalis BV is de leverancier van het Huisartsen Informatie Systeem MacHis. secretariaat : Bovenweg 1 - 1834 CA St.Pancras tel 072-5643150 fax 072-5625366

OmniHis b.a. is de coöperatie van MacHisgebruikers, die eigenaar is van MacHis en Kalis BV: bestuur: voorzitter: Luc van der Wal, Dronten secretaris: Joke Lanphen, Blaricum penningmeester: Peter Emmers, Den Bosch leden: Dick Winterkorn, Vinkeveen, Ben Pater, Bilthoven correspondentieadres OmniHis BA: Singel 21 - 1261XP Blaricum tel: 0355 382 988 fax: 0355 384 294 email: [email protected]

Inhoud van dit nummer:

Helpdesk MacHis 0900-6664447 (0900-OMNIHIS) Medewerkers: Ronald van Zelst, commercieel directeur Dick Kalis, technisch directeur, programmeur. Kees Swagerman, programmeur. Jacqueline Lankhorst, helpdesk. Joke Neve, helpdesk. Hein Kraanen, helpdesk.

2 Colofon 3 In dit Nummer 4 Ten Geleide 6 Van de Voorzitter 7 Vacatures 8 EMD congres 9 Joke Neve Interview 12 OmniHis 13 Bestuur MedMac 15 MedMac Website 16 Bloemlezing 17 Wensen 19 NedHis 19 Recepten 20 Down Under 22 HIS in Australie 26 Apple 27 Wintel

MacHis-Nieuws November 2000 blz 2

In dit Nummer: Vacatures Het bestuur van MedMac roept kandidaten op voor de functies van -Hoofdredacteur MacHisNieuws -Redacteur MacHis Nieuws. -Beheerder discussiegroep, -Website beheerder. -Lid programmacommissie

blz 7 reacties aan: Willy Sandelowsky tel nr. 035-5382383 (praktijk ) email: [email protected] of schriftelijk naar: Molenweg 13 3755 BC Eemnes

Interview met Joke Neve blz 9 Die eerste computer was voor mij een geschenk uit de hemel. De declaraties rolden er zo uit. Ik wist niets van de werking en ik wilde er ook niets van weten. De computer nam die klus van me over. Dick vroeg mij in eerste instantie voor de administratie en de telefoon. Daarna kwam er steeds meer bij. Ik leerde het programma goed kennen en op empirische wijze groeide ik in het helpdeskwerk.

WWW.MEDMAC.NL

blz 15

MedMac, OmniHis en MacHisNieuws hebben een website. Het is de bedoeling om de site als opslagplaats te gebruiken voor alle openbaar toegankelijke informatie over de vereniging, de cooperatie en het nieuwsblad. Er staat natuurlijk ook informatie op over MacHis en de leverancier Kalis BV.

Down Under Ben Pater werkt in Western Australia in rural areas, waar nauwelijks Australische artsen te krijgen zijn. De ontwikkeling daar is dat artsen hun praktijk verkopen aan bedrijven (er wordt voor geadverteerd) Het bedrijf zorgt dan voor de bedrijfsmatige kant van de praktijk, zet een goed voorzieningsniveau neer, automatiseert, etc en de huisarts is in loondienst. De jonge huisartsen willen liefst in loondienst en parttime werken. En vooral geen gezeur over allerlei burocratisch regelgeving, wat hier 10x zo erg is als in Nederland. In een stadje (1800 inwoners) werkte ik als enige arts op 350 kilometer vanaf een echt ziekenhuis. Er is daar een plaatselijk ziekenhuisje van 14

blz 20 bedden met gekwalificeerde verpleegkundigen die alle spoedgevallen opvangen. Je bent dan als arts 24 uur en 7 dagen per week bereikbaar. In het weekend kan je best weg, maar 12 km buiten de stad ontvangt het mobieltje niet meer. Ben, als ouwe rot vond het best leuk om een tijdje te doen, maar jonge artsen willen dit echt niet meer.In deze gebieden investeert de gemeente in de infrastructuur voor de huisarts. Op dit moment zit hij in een niet geautomatiseerde praktijk van een huisarts die er over 1.5 jaar mee stopt. Samen met de gemeente is hij de automatisering aan het opzetten omdat er anders straks geen arts daar wil werken.

Ten Geleide tegelijk weet je niet op welk paard je het beste kan wedden. Onderscheid wordt gemaakt in korte termijn denken (Blijf zitten waar je zit) en lange termijn denken (standaardisering- referentiemodel) Er wordt veel gediscussieerd. In de His lijst. En op symposia en op het EMD congres. De discussies worden ook in de MacHis-Nieuws email-lijst gevoerd. Er borrelt van alles in de huisartsenautomatiseringssoep. Zaken lopen spaak: (Clearing House, Preventie Hart en Vaatziekten) en nieuwe initiatieven ontstaan. In dit laatste Ten Geleide van mijn hand laat ik ze de revu passeren:

(door Lou Braaksma) Ik stop er mee. Ik ben sinds kort weer fulltime huisarts en ben met mijzelf in diepgaand gesprek geweest. De kostwinner, vader, vriend, minnaar, huisman, kunstenaar en sporter in mij waren het er over eens, dat de hoofdredacteur hen teveel uren afsnoepte. Dat is de reden dat ik heb besloten om per 1 januari met de werkzaamheden voor MacHisNieuws te stoppen. Ik heb het drie jaar gedaan. Dit november nummer is mijn laatste aflevering. Het doet een beetje pijn om dit te besluiten. MacHisNieuws is bijna een kindje van me geworden. Ik vond het erg leuk om te doen. Ik heb het MedMacbestuur gevraagd om zich te buigen over het profiel van een nieuwe hoofredacteur. In het ‘Van de Voorzitter’ meer hierover.

Crisis bij Euroned

Jaarvergadering 9 december In december de OmniHis/ MedMac jaarvergadering. Voor het eerst een OmniHis-vergadering als eigenaar van MacHis en Kalis BV. De vergadering start met het ‘OmniHis deel’ (1,5 uur). Er wordt verslag gedaan van de afgelopen periode, zowel inhoudelijk als financieel. Verder komen het beleidsplan en de begroting 2001 aan de orde en worden de jaarlijkse onderhoudskosten vastgesteld. In het ‘MedMac deel’ wat daarop volgt onder meer aandacht voor het tienjarig bestaan van de vereniging MedMac en een beschouwing van de voorzitter over de situatie in His land.

Onze Voorzitter in MacFan In het tijdschrift MacFan van November /December een leuk interview met een dokter, die geneest met een Ibook. Het interview krijgt wellicht in een volgend nummer van MacHisNieuws nog een plaats. Voor dit nummer gaf MacFan nog geen toestemming voor publicatie.

Het HIS wereldje Velen constateren een situatie van stagnatie in de HIS ontwikkeling. Er is crisis voor de automatisering van 80 % van de huisartsen. Nieuwe ontwikkelingen staan op doorbreken, maar

In de HIS discussiegroep werd uitgebreid bericht over de crisis bij Arcos en Promedico. Leverancier Euroned trok zich volledig terug uit de huisartsenautomatisering. Met de programma's Arcos en Promedico was Euroned de HIS leverancier van eenderde van de huisartsen in Nederland. 'Lastige huisartsen ' was het geluid van de leverancier. Duidelijk werd dat er een al langer durend conflict van de leverancier en de gebruikersgroep bestond over het thema 'Wie bepaalt de inhoud van software.' Gebruikersvereniging Atlas heeft volgens de mantelovereenkomst bij verkoop het recht beide pakketten over te nemen. Atlas-voorzitter Menno Riemeijer: "Welke bedrijfsvorm daarbij kan horen, zoeken we nu uit." Natuurlijk zal Kalis BV Arcos en Promedicogebruikers met open armen ontvangen. Als informatie aan potentiele nieuwe MacHisgebruikers kan het volgende gelkden: -Arcos Arcos draait onder Xenix programmatuur (variant Unix) en dit gaat op basis van een server met terminals. Deze hardware is niet te gebruiken voor MacHis. Arcosbestanden zijn door Kalis BV al verscheidene keren geconverteerd, met grotendeels behoud van het medisch dossier

MacHis-Nieuws November 2000 blz 4

-Promedico Promedico draait onder MS-DOS en dit betekent dat het ook op Windows 95/98 draait. Promedicigebruikers die Windows zonder probleem kunnen draaien op hun hardware, zullen ook met MacHis geen probleem hebben. Als Windows voor de (verouderde) hardware niet geschikt is, dan moet nieuwe hardware aangeschaft worden voor MacHis. Promedico is eveneens al verscheidene keren geconverteerd, met grotendeels behoud van het medisch dossier.

Clearing House Huisartsen mislukt Via de commerciële site van Consult voor de huisarts werd bekend dat de samenwerking LHV CHH wordt beëindigd.Het zou de LHV sieren als men vertelde dat men met het CHH volledig misgekleund heeft, + excuses voor de overlast etc.

Preventieproject Hart en Vaatziekten Stopgezet Het ging hier om een pilot-project zonder dat deelname verplicht is; in het project moest worden aangetoond of preventie van HVZ op de ingezette weg zinvol was. Nog voor men dit kon aantonen is het project stopgezet. Voor dit project had VWS al geld ter beschikking gesteld. Het afblazen van dit project als signaal dat wij het te druk hebben voor dit soort zaken is een volstrekt verkeerd signaal geweest. Dit was immers een van de eerste projecten waar wij geld kregen voor een extra taak.

EPD doodgeboren kindje? Er wordt in de wereld van de zorgautomatisering allerwegen gesproken over een EPD (electronisch patientendossier) eventueel via het Internet. Herhaaldelijk is ook de vraag gesteld hoe zo’n EPD beheerd moet worden. Sommigen gaan zover, dat men het beheer van een EPD wil leggen bij de patient zelf. Een initiatief is bv het Medlook systeem. Een commercieel initiatief, waarbij aan alle artsen in Nederland een WAP-telefoon ter beschikking werd gesteld om het gebruik ervan te promoten. Niet veel artsen hebben tot nu toe van het aanbod gebruik gemnaakt. De landelijke Patiëntenkoepel NPCF is voorlopig tegen zo’n Internetdossier. Men vindt dat hier onduidelijk is onder wiens verantwoordelijkheid de medische gegevens zijn vastgelegd. De plannen om snel een landelijk Elektronisch Patiëntendossier (EPD) van de grond te krijgen lijken ook in de medische wereld alweer verlaten te worden. De technische mogelijkheden zijn er, maar huiver om hier al te hard mee van stapel te lopen overheerst ook bij medici. Een virtueel EPD met informatie van älle zorgverleners geeft technisch een enorme belásting en levert vooral verwarring op. Je hebt als arts maar beperkte extra informatie nodig om betere beslissingen te nemen. Je moet selectief zijn. Een compleet EPD geeft een vals gevoel van volledigheid. Cijfers gaan dan de werkelijkheid vervangen. Waarom zou je de patiënt nog iets vragen?" Het nauwelijks zinvol is om geisoleerde medische gegevens online of via elektronisch berichtenverkeer beschikbaar te

stellen. Veel van onze kennis hebben we in ons hoofd, niet in het dossier. Een EPD vereist ook een goed controlemechanisme. Wie mag welke patiëntgegevens muteren eg onder welke voorwaarden? Je bent jaren verder voordat je over dat soort vragen bent uitgestecheld.

Elco Brinkman Het werk van de commissie Brinkman heeft geleid tot een convenant tussen koepels , zorgverzekeraars en de overheid over het ontwikkelen van een aantal noodzakelijke rand voorwaarden zoals de neutrale infrastructuur via de ZorgPas Groep, het unieke patient identificatie nummer etc.

Jaarplan ICT Bestuursdelegaties van LHV, NHG en NEDHIS zijn het eens over het ICT jaarplan 2001 dat onderdeel zal gaan uitmaken van het algemeen jaarplan 2001 van de LHV en dat ter goedkeuring zal worden voorgelegd aan de ledenvergadering van de Landelijke Huisartsen Vereniging. De beroepsgroep gaat zelf zijn verantwoordelijkheid in deze nemen. De LHV neemt afstand van het lopende beleid dat was gebaseerd op een referentiemodel, gereguleerde marktwerking en financiële stimulering aan de basis. De panelen zullen ongetwijfeld verder gaan schuiven.

Onderzoek WCIA Er komt een gezamenlijk onderzoek voor een externe evaluatie WCIA95 dat zal worden gedaan door Prof. A. Hasman van de afdeling Medische informatica van de Rijksuniversiteit van Maastricht. Het onderzoek kan mogelijk consequenties hebben voor de inrichting van het huisartsen referentiemodel en ook voor andere referentiemodellen in de zorg.

Huidige pakketten De beroepsgroep spreekt momenteel met VWS en Zorgverzekeraars Nederland over een onderzoek naar de problematiek van alle huidige pakketten. Wat zou er moeten er gebeuren om de bestaande pakketten nog drie tot vijf jaar adequaat in de lucht te houden.

Laatste Dit was mijn laatste ‘Ten Geleide’ Ik heb het drie jaar lang met plezier en overgave geschreven, Ik bedank iedereen voor de samenwerking in de afgelopen jaren!

Van de Voorzitter (door Casper Tombrock) Verbindingstechnieken buiten het praktijkgebouw Willen wij het databestand van onze praktijken op lokatie laten, en daar aan collegae op andere lokaties ter beschikking kunnen stellen, dan zal er een verbinding op afstand georganiseerd moeten worden. Timboektoe is de snelle, softwarematige, manier om via de standaard telefoonlijn bestanden ‘online’, te bewerken. Er wordt toenemend in vele bladen en op uiteenlopende wijze over verbindingtechnieken geschreven. De snelheid van gegevens uitwisseling, uitgedrukt in Kbit/s, is steeds het uitgangspunt. In de krantenartikelen worden vooral ‘de problemen’ naar voren gebracht, in de vakbladen de techniek. In de afgelopen maanden worden vooral de capaciteitsproblemen van de kabelverbinding negatief belicht. De kabelexploitant UPC in Eindhoven haalde recent door capaciteitsproblemen zelfs het NOS journaal. De kabelexploitant in Den Haag, welke regelmatig negatieve publiciteit boekt, neemt om gelijksoortige problemen al maanden geen nieuwe gebruikers meer aan, en particuliere abonnementhouders zoeken alternatieven voor de slechte performance. Providers zijn echter in staat om capaciteit selectief toe te wijzen. Door middel van een abonnement is dan toch wel wat (binnen bepaalde bandbreedte) aan snelheid te verwachten (niet te garanderen). Van de bijzondere verbindingsmogelijkheden: ISDN, Kabel en ADSL kan in theorie de ADSL verbinding (Asymmetric Digital Subscriber Line) het dichtst bij het ethernetwerksnelheid op de praktijk komen (2 tot 8 Mbit/s versus 11Mbit/s). Als deze snelheid echt ter beschikking van ons huisartsen zou kunnen worden gesteld, wow, dan zou het waarnemen (MacHissers onderling) echt simpel worden, gewoon inloggen niet op je eigen bestand maar op dat van de collega. In de praktijk biedt de leverancier van deze techniek (KPN in combinatie met XS4ALL) geknepen aan, en zijn snelheden meer afgemeten aan ISDN snelheden (128Kbit/s voor de dubbele lijn) dan aan ethernetsnelheden. Zullen er altijd capaciteitsproblemen bij de bekabelingsinfrastructuur blijven bestaan? Ik weet niet of ik dat hier al eens heb geschreven, al maanden geleden stond in de krant dat de productiecapaciteit van glasvezel ondanks geplande uitbreiding ervan, blijvend tekort schiet/zal schieten. Voorts is de mate van bekabeling sterk regio afhankelijk. Aan de alom hier in Rijswijk aanwezige grote, meer dan manshoge, rollen met gekleurde kabels en PVC buizen is werkelijk te zien dat hier ter plaatse enorm aan de infrastrucuur wordt gewerkt. De gemeente en de kabel/glasvezel-exploitant zijn hierbij de actoren. De gemeente heeft redenen om loze buizen te trekken waar de mogenlijkheid zich ook maar voordoet (omdat de weg toch open ligt). De locale overheden mogen namelijk niet meer als voorheen een ‘bekabelaar’ binnen hun grensgebied weigeren. Dient zich een bedrijf aan, dan gaat de weg open. De andere voor het in de grond leggen van kabel is namelijk duur: het door

de grond spuiten van kabels. Door middel van het leggen van loze buizen door de gemeente wordt voorkomen dat bedrijven bepalen of wij wel of niet op normale wijze onze visites kunnen rijden. Tevens kan sneller en met meer gemak door trekken/schieten van kabels door de loze buizen de capaciteit worden aangepast.

Centrale overheid en de verbindings mogelijkheden. Was het internet in eerste instantie een USA-centraleoverheidsinstrument (defensie) en groeide op basis van de gebruikkte techniek een commerciële voorziening, zo achter mijn huisartsenbureau gezeten heb ik weleens stoute gedachten aan een weg terug, naar een door het ministerie van VWS mede georganiseerd netwerk voor de gezondheidzorg. Wij als huisartsen zijn immers niet de enige dienstverleners in de gezondheidszorg branche die voor voor de communicatie van bekabeling afhankelijk zijn. Het verbindingsprobleem overstijgt de huisartsenorganisatie. De centrale overheid zou kunnen helpen met investeren en participeren. Door b.v. een partij of organisatie aan te stellen die e.e.a. landelijk organiseerd/waarborgd. De overheid verwijst in zijn algemeenheid graag naar de zorgverzekeraars als onze gesprekspartners. Het gezondheidsnetwerk zal echter toch liever niet regionaal maar minstens nationaal moeten worden georganiseerd en is dan m.i. daardoor weer zorgverzekeraar overstijgend. Wanneer

MacHis-Nieuws November 2000 blz 6

Vacatures een landelijke dekking nagestreefd dient te worden lijkt mij dit niet aan commercieel opererende particuliere bedrijven overgelaten te kunnen worden (zijn geïnteresseerd in winstgevende activiteiten).

MacFan MedMac is als vereniging 10 jaar oud. Het landelijke computerblad MacFan zal met nummer 31 nu vijf jaar op de markt zijn. Er zijn MedMaccers die vanaf het verschijnen van het eerste nummer abonnee zijn. Geörienteerd geweest op MacUser (bestaat niet meer) en nu de Amerikaanse versie van MacWorld, was het bezoek van Ben Melis van MacFan aan onze praktijk voor mij reden om wat losse nummers van dit blad te kopen. Het is een prima blad. Met een praktische benadering van de ICT is het blad gericht op de gebruiker van Apple/Macintosh machines en de op het MacOS draaiende software. Wat losse verwijzingen naar ook recent in onze discussiegroep besproken onderwerpen, nummer 31 (nu in de winkel): op bladzijde 12 satat een vraag ‘Mac als antwoordapparaat’ van Jacqueline Lankhorst-Bonnier beantwoord. Op bladzijde 62 een overzichtelijk artikel voor de beginnende MacHisser(rubriek Mac to Basic) over het opzetten van een ethernetwerk. Op bladzijde 66 (rubriek MacError) tussen de regels door een opmerking over het voorkomen van bliksemschade en de waarde van speciale antibliksem-apparatuur (beste oplossing blijft stekker eruit). Op bladzijde 52 een afdruk van het interview van Ben Melis (met niet voltooide wegdromende gedachten van de moeilijkheden over een patiënten bestand waarin niemand sterft) van onze met MacHis geautomatiseerde praktijk. Het gebruik van de iBook is in het artikel centraal geplaatst. Een abonnement nemen op dit blad is beslist een aanrader. Zo alles al uitgelezen is, is het te overwegen het 31 nummer, wegens de aandacht voor MacHis hierin, aan de belangstellende, niet MacHissende Hagro-leden, voor informatieve/ promotionele doeleinden aan te bieden.

De hoofdredacteur Lou heeft deze week aan het bestuur te kennen gegeven zijn werk als hoofdredacteur niet meer in te kunnen passen in zijn dagelijkse werkzaamheden. Was hij tot voor kort parttime huisarts, tegen de landelijke trend in is hij weer full-time gaan werken. Hij bulkt van energie en wil ook de schaatsbaan vaker onveilig gaan maken. De werkzaamheden die hij het afgelopen jaar voor MedMac heeft verricht zijn aanzienlijk: hij zorgde voor de vulling en de opmaak van MacHis-Nieuws, beheerde de nieuwsgroep en maakte recent nog de MedMac-Website. Al deze activiteiten zijn niet door één man/vrouw over te nemen/te onderhouden. Het bestuur van MedMac zal samen met Lou en kandidaten voor de vrijvallende functies de komende twee maanden de overdracht vorm moeten gaan geven. Voordat het zover is roept het bestuur eerst op: kandidaten voor de functies van hoofdredacteur, redacteur, lijstbeheerder, website beheerder.

Het bestuur van MedMac roept kandidaten op voor de functies van

-Hoofdredacteur MacHisNieuws Taken: Het opmaken en redigeren van artikelen voor MacHisNieuws en het stimuleren van MedMac leden tot het leveren van kopij.

-Redacteur MacHis Nieuws Taken: Het schrijven van artikelen voor MacHis-Nieuws. Te denken valt aan de rubrieken: Wensen, Tips en Trucs, het houden van interviews, het schrijven van een ‘Ten Geleide’, de verslaggeving over de andere Hissen en ontwikkelingen in de automatisering van de zorg.

-Beheerder discussiegroep, Taak: Het beheren van het ledenbestand van de emaildiscussiegroep ‘MacHis-Nieuws.

-Website beheerder. Taak: Het up to date houden van de MedMac website

-Leden programmacommissie Taak: Het helpen rubriceren en beoordelen van programmawensen Voor een (gaarne spoedige) reactie, gelieve contact op te nemen met:

Willy Sandelowsky tel nr. 035-5382383 (praktijk ) email: [email protected] of schriftelijk naar: Molenweg 13 3755 BC Eemnes

EMD congres Het EMD congres (door Lou Braaksma) 90.000 gulden gaf VWS aan de vakgroep Medische Informatica van de Rotterdamse Erasmus Universiteit (Mieur) om een 'haalbaarheidsstudie' naar het OranjeHis uit te voeren. Het onderzoek zou op het congres EMD 2000 worden gepresenteerd. Die presentatie werd echter uitgesteld. Het OranjeHis wordt met argwaan tegemoet gezien door onze bestuurders en ook door Pharmapartners . Medicom dreigde onlangs om NedHis te verlaten als de bouw van het OranjeHis begint. ‘Het OranjeHis ontstaat uit een gebrek aan andere systemen’ zei Luc van der Wal, voorzitter van OmniHis. ‘Wij zullen er geen bijdrage aan leveren. Ons systeem voldoet aan alle eisen. Als het OranjeHis met geld uit algemene middelen wordt gebouwd, ontstaan valse concurrentieverhoudingen.‘ Naar verluidt bestaat bij sommige zorgverzekeraars interesse om het OranjeHis deels te financieren. Het ministerie van VWS heeft tot dusver steeds gesteld niet in nieuwbouw van huisartsensystemen te zullen investeren.

Presentatie MacHis stond in een wat donker hoekje. Er is nog geen glossy folder klaar. Waarom zo weinig geld besteed aan onze presentatie? ‘Wij zijn het keukentafel HIS met het gezonde huishoudboekje’, zegt Casper Tombrock. En Ben Pater voegt vanuit Australie toe: ‘Op het EMD geen Hissen verkocht, want iedereen die er komt heeft er al een. Het is meer om je te laten zien. Ik denk dat we liever geld uitgeven aan het programma dan aan het EMDcongres. De dure presentaties zoals vorig jaar met DaVinci en Topaas hebben alleen maar geld opgeleverd voor "derden" en de "toekomstige" gebruikers van deze pakketten hebben er niets aan hebben overgehouden. Een goed programma kan met een sobere edoch smaakvolle presentatie volstaan. De keukentafel was geen gek idee als de broodrooster (G4 Cube) er had gestaan. We hebben laten zien dat we er nog zijn. We zijn eigen baas en Medicom weet niet wie straks de baas is.

De EMD paneldiscussie: Jur Kingma dacht dat men het in het algemeen eens was over de volgende zaken: 1.een andere wijze van aansturing van het hele ICT beleid door de beroepsgroep 2.Er is aanzienlijk veel meer geld nodig 3.En een (gedeeltelijk) andere wijze van bekostigen van ICT van de huisartsen. 4.huidige en toekomstige IT zorgsystemen moeten open systemen zijn. 5. aanbieders moeten zich verenigen ( de industrie) en de consumenten/ afnemers van zorgsystemen ( huisartsen, specialisten) zodat er een beter aanspreekpunt is voor overheid en financiers in de zorg. Dit is nieuw Europees beleid.

De concurrent Ik was even kort op het EMD congres van oktober jl. In de pauze een kijkje genomen bij de concurrentie. Eerst HetHis. Zo door het programma fietsend zie ik er een aantal heel leuke dingen in, die wij (nog?) niet hebben. Het is wel een wat druk schermbeeld met veel aparte scrollveldjes. Ik vond het onrustig. Misschien wen je er wel aan. Medicom bekeken. Wat maakt dat nou tot zo’n groeier? ‘Doe je systeembeheer de deur uit’ is hun slogan. Goede service en tevreden klanten. Pharmapartners is verkocht aan inpharm. Nieuwe eigenaar dus. Hun stand is ‘design’ en ze hebben er prachtige flatscreen beeldschermen staan. Ze draaien er hun programma met een DOS achtige interface op Linux (!), of met een Windows scherm. Er zaten veel mogelijkheden in , maar toen ik een bladzijde in de agenda wilde gaan aanmaken en dat niet kon op een ‘whatyouseeiswhatyouget’ manier, leek het mij toe dat er voor een medicomhuisarts nog wel wat zelf te systeembeheren over blijft. Medicom kost 25.000 voor een doorsnee praktijk om te starten en daarna 5.000 per jaar aan onderhoud. Alle programmaonderdelen worden omgebouwd tot een browser georiënteerd geheel in de komende twee jaar.

Gerard Freriks vond het maar een saaie discussie: Wat gemor over de oorzaak van de HIS problemen. Het standaard gemopper van de standaard panelleden. Het meest hout sneed de opmerking dat de huisarts meer aan ICT zal gaan moeten uitgeven; dat deze dan ook beter de ICT vergoed moet krijgen; dat kosten te besparen zijn door samen te gaan werken. Het samenwerken binnen de zorg en bsamenwerken binnen de industrie. Maw besparingen zoeken in schaalvoordelen. Verder maakte VWS bekend dat het een onderzoek doet naar de oorzaken waarom de industrie zich terug lijkt te trekken uit de zorg. Een specialist in het panel veroorloofde zich wat gratuite opmerkingen over de industrie. De beloften enhet weinige dat zichtbaar wordt. De zaal reageerde niet echt fel.

MacHis-Nieuws November 2000 blz 8

Joke Neve Interview Interview met Joke Neve (door Lou Braaksma) Het is donker als ik op 19 oktober om 8.00 uur ‘s avonds Sint Pancras binnen rijd. Bovenweg 1 moet het zijn. Praktijk aan huis. Jos en Joke Neve, zo’n kleine 25 jaar woonachtig in dit dorp.

Doktersrekeningen In de keuken liggen doktersrekeningen die nog verstuurd moeten worden. Een van de kinderen brengt ze rond. Ze zijn alle drie aan de beurt geweest; een baantje dat ze niet graag opgaven als ze ouder werden. De jongste Neve is nu 19. In Amsterdam is mijn tweede zoon (14) griepprikuitnodigingen aan het rondbrengen in de Watergraafsmeer. Het doet vertrouwd aan. ‘Wat betaal jij ze?’ wil ik weten. We zijn allebei wel eens bang geweest, dat we ze teveel of te weinig betaalden.

Ziek en zeer ‘Ik ben nooit echt praktijkassistente geweest. De eerste jaren viel ik in bij ‘ziek en zeer’, zegt Joke, ‘wel deed ik de financiële administratie’. En dat betekende elk kwartaal vele avonden schrijfwerk omdat we ook een apotheek hadden. We hoorden, denk ik, bij de eerste groep die MacHis ging gebruiken. Dat lag een beetje voor de hand aangezien Dick Kalis bij Jos in de Hagro zat en hij en zijn vrouw vrienden van ons waren. De beweegredenen van destijds om te gaan automatiseren kan ik me niet meer goed voor de geest halen maar ik vermoed dat de financiële administratie een belangrijke is geweest. Die eerste computer was voor mij een geschenk uit de hemel. De declaraties rolden er zo uit. Ik wist niets van de werking en ik wilde er ook niets van weten. De computer nam die klus van me over. Na de introductie van de Mac heb ik me een tijdlang, behalve tijdens de diensten, niet meer met de praktijk bemoeid.

Empirisch - Puzzle Je wilde niets met de praktijkcomputer te maken hebben. Hoe ben je bij de helpdesk terechtgekomen? Het groeide Dick boven zijn hoofd. Een tijd lang had hij alles alleen gedaan: telefoon, programmeren, helpdesk, administratie, promotie, externe contacten enz., en dat alles naast zijn huisartsenwerk. Het was niet meer te doen. Eerst heeft Jacqueline de helpdesk overgenomen en later vroeg Dick mij in eerste instantie voor de administratie en de telefoon. Daarna kwam er steeds meer bij. Ik leerde het programma goed kennen en op empirische wijze groeide ik in het helpdeskwerk. Dick gaf ook veel ruimte om hierin te groeien.

Vertel eens iets over het werken op de helpdesk? Ik houd van het gepuzzel. Waarom lukt het niet die etiketten uit te draaien, waarom loopt die machine vast etc. En sommige gebruikers brengen hun probleem erg origineel. Dan gaat de telefoon en vraagt de huisarts: ‘Ken je Otje?” (wat wil die man? denk ik) ‘Ja, ik ken Otje’ (boekje van Annie M.G.Schmidt) ‘Ken je dat liedje van Otje ook?’ (er is een televisieserie van geweest) ‘Welk liedje?’ ‘Hij doet ‘t niet. Hij doet ‘t niet. Hij doet, hij doet, hij doet het niet’. Vrolijk ga je met zo iemand aan het werk. Het werkt waarschijnlijk net als bij patienten. De een presenteert zijn probleem iets meer ontspannen dan de ander. Zo is er ook een assistente, die elke keer als ze me belt, eerst een mop vertelt.

Kleine stappen De laatste tijd komt het bijna niet meer voor, maar in het verleden kwam je vaak bij mensen die voor het eerst met een computer moesten werken. Ik had dan wel eens met ze te doen. Soms moest iemand met twee handen de muis vasthouden om hem de goede kant uit te laten kruipen. In onze praktijk is de automatisering met kleine stappen ingevoerd: eerst werd er alleen financieel gewerkt; daarna recepten etc. Nieuwelingen van nu willen (moeten) alles tegelijk gaan gebruiken. En dat is ZO VEEL! Maar zij hebben meestal al wel gewerkt met andere programma’s. En dat is weer een groot voordeel. Het is grappig om te zien dat in sommige praktijken de assistente echt systeembeheerder is. Ik heb vaak bewondering voor ze. Van hun baas moeten ze het allemaal maar zelf uitzoeken. Ze zijn als de dood om iets fout te doen, want dan krijgen ze de wind van voren. Een assistente vertelde me eens dat ze, bij de gedachte aan de naderende vakantie van haar baas, al ging hyperventileren. Het idee om alleen voor de computer verantwoordelijk te zijn! Ik probeer ze dan over te halen om te experimenteren met het programma; maak een kopie van Hisdata en ga daarop alles

Joke Neve Interview verkennen, waar je normaal niet aan durft te komen.

Leshuis We hebben al een tijdje gepraat als we ‘Het Leshuis van Sint Pancras’ bezoeken: op de eerste verdieping is een kamer ingericht met 4 Macintoshes en een Wintelmachine. Ik doe hier vooral introductiecursussen en Ben Pater heeft dat met een groot woord ‘Het Leshuis te Sint Pancras’ genoemd. Het laatste jaar zijn er, denk ik, geen nieuwe aanmeldingen geweest van mensen die nog helemaal niet geautomatiseerd waren. Het gaat nu meestal om een conversie vanuit een ander programma. Voor de millenniumwisseling moesten veel huisartsen nieuwe apparatuur aanschaffen voor hun oude programma. Toen ze dan toch moesten investeren gingen ze eens om zich heen kijken en kozen ze er vaak voor om dan maar helemaal te switchen. Niet altijd meteen met volledig enthousiasme. Soms kwam ik bij zo iemand waar een fonkelende Imac stond naast zo’n oude grijze 486. En terwijl ik enthousiast aan het uitleggen was keek de eigenaar met weemoed naar zijn 486 : ‘Daar wist ik hoe alles werkte!’ Ik begrijp dat ook wel. MacHis is zo gebruiksvriendelijk, maar iedereen is gewend aan zijn eigen schermopbouw en het duurt even voordat je in je nieuwe programma ook weer in een oogopslag ziet wat je wilt zien. Het meest lastige bij een conversie is het feit dat soms niet alle gegevens gelijk op de juiste plek terecht komen. Dan zijn er telefoontjes en reparatieacties voor nodig om het zover te krijgen. Bij de eerste conversies was dat meer het geval dan nu. Kalis B.V. is er ondertussen erg bedreven in geraakt, maar de eerste mensen die van een ander programma overkwamen waren min of meer onze broddellapjes. Dit jaar zijn er wat minder nieuwe aanmeldingen geweest. Iedereen blijft nu kennelijk even zitten waar hij zit. Misschien de stilte voor de storm? Er zal heel wat veranderen nu SMS en Euroned ermee ophouden. Voor volgend jaar hebben we trouwens wel al weer een aantal nieuwe aanmeldingen.

die je daarbij opdoet beklijft. Je moet in de eerste plaats van puzzelen houden, ergens je tanden in willen zetten, nieuwsgierig zijn. Verder moet je handig zijn aan de telefoon. We hebben diverse malen medewerkers proberen te werven. Eerst dachten we dat iemand een doktersassistente achtergrond moest hebben. Uit die hoek kwam weinig respons. Daarna, dat het iemand van HBO niveau moest zijn. Dat is misschien ook wel zo, maar het moet vooral iemand zijn, die puzzelinstinct heeft. Zelf heb ik gymnasium-alfa gedaan en een paar jaar Spaans gestudeerd. En dat zijn niet echt eisen die je verzint voor een helpdeskmedewerker.

MacHis als helpdeskondersteuning Destijds bij Microbais zouden we voor de helpdesk met Support Magic gaan werken. Een centrale database, waar alle gegevens van de gebruikers en al hun hulpvragen in waren opgeslagen. Dat werkte heel traag en vaak konden we er vanuit huis niet inkomen. Het idee om alle hulpvragen te registreren was natuurlijk erg goed. We werken nu met MacHis als database. Elke heldpdesker kan vanaf zijn eigen werkplek inbellen met Timbuktu en op het bestand werken, dat hier staat. (Een G3 staat onder de tafel zacht te zoemen) Het gaat fantastisch: alle gebruikers zijn ‘als patiënt’ in gevoerd. In het Journaal houden we de hulpvragen bij. We coderen de vragen met eigen codes in het ICPC vakje. De Tijdlijst wordt als gezamenlijk agenda gebruikt. De licentienummers zitten in het ‘Historie-scherm’.

Psychiatrisch Joke stuurde me later een lijst van de door hen gebruikte ICPC codes toe: In de Psychiatrische hoek vind ik de volgende: P.A P.B P.C

problemen met andere software problemen met bestand problemen met compu-

Wat moet je voor kwaliteiten hebben om op de helpdesk te kunnen werken? Jaren terug keek ik op een EMDbeurs vol verbazing naar Jacqueline. Die kon, starend in de lucht, allerlei aanwijzingen aan een gebruiker geven die thuis achter zijn scherm zat. Nu ben ik zelf vaak, zittend op een traptree mijn tuin in starend, op dezelfde manier aan het werk. Het is een kwestie van concentratie. Problemen heb ik zelf moeten leren oplossen, wat me menig zweetdruppeltje gekost heeft, maar de kennis MacHis-Nieuws November 2000 blz 10

ters P.P P.M P.N P.O P.S P.SYS P.U

problemen met printers problemen met (opstarten) Mac problemen met netwerk problemen met (vastlopen) Omnis problemen met scanners problemen met systeemsoftware problemen met update

Sfeer Hoe is de sfeer nu bij Kalis B.V. na de losmaking van Microbais? We zijn weer kleine middenstanders en daar voelen we ons goed bij. Dick Kalis is de zoon van een bakker en is in die sfeer opgegroeid. Je bent een klein team en je werkt met zijn allen zo hard mogelijk om de zaken tot een goed eind te brengen. Bij Microbais was ik een dag in de week. Het was niet echt nodig voor het helpdeswerk, dat ging thuis waar ik alles bij de hand had zelfs beter, maar het leek me destijds goed om de integratie te bevorderen. Ik had goede kontakten met de mensen die daar werkten. Toen ik er voor het laatst kwam merkte ik iets van meewarigheid bij hen. “Jullie moeten het nu weer alleen gaan doen, met je kleine clubje”. Het verbaasde me. Zo had ik het nooit bekeken. We vonden het natuurlijk helemaal niet erg. Dezelfde soort meewarigheid was er vroeger ook, wanneer ik wel eens met Dick Kalis meeging naar LHV- of andere vergaderingen. “Daar heb je Dick Kalis met zijn programmaatje. Wat schattig toch! Hoe lang zou hij het redden” We zouden wel zien. En nu zijn we met Medicom de enige levensvatbare HISsen. Ik heb altijd gedacht : ‘Groot is niet per se veilig” En dat is wel gebleken in de HISmarkt.

OmniHis (Door Joke Lanphen) Bericht van de coöperatieve gebruikersvereniging OmniHis b.a.

Beste Machissers en Omnihissers, Het bestuur van OmniHis heeft de hectiek van de overname achter de rug. Wij hebben de overnamekosten door alle inleggelden en de particuliere leningen samen kunnen betalen en zijn zeer tevreden over het behaalde resultaat. Het heeft voor een onrustige zomer gezorgd maar het was zeker de moeite waard. Ben Pater, lid van het bestuur, en huisarts in Bilthoven, Machisser van het eerste uur, heeft het land voor een jaar verlaten. Hij is huisarts in Australië voor de periode van een jaar en blijft via de MAIL in contact met ons, met name voor wijze raad. Met het bestuur zijn we de jaarvergadering in december aan het voorbereiden, dan zullen we de plannen voor het komend jaar ontvouwen en de begroting presenteren. Afgeleid hiervan zullen de onderhoudskosten voor de gebruikers worden vastgesteld in de OmniHis vergadering en gepresenteerd en toegelicht in de MedMac vergadering.

Wij hebben er een redelijke klus aan, maar voelen ons gesteund door een enthousiaste organisatie. Er stromen nog steeds nieuwe leden voor OmniHis binnen, wanneer u zelf nog lid wilt worden of iemand kent die lid wil worden neem dan graag contact met een van ons op. P.A.J.M. Emmers Peter 073 - 6422722 TEL [email protected] J.M.G. Lanphen Joke, secretaris 035 53 82988 TEL [email protected] L.D. v.d. Wal Luc, voorzitter 0321 314200 TEL [email protected] R.H. Winterkorn Dick, penningmeester 0297 261300 TEL [email protected]

Er wordt door het bestuur in samenspraak met Ronald van Zelst en Dick Kalis gezocht naar een uitbreiding van het aantal programmeurs voor MacHis. Verder is er veel uitvoerend werk en worden de contacten met de overige partijen in het veld van de HIS markt en de gebruikers verkend.

MacHis-Nieuws November 2000 blz 12

Bestuur MedMac Bestuursvergadering MedMac dd 13-092000 -MacFan Een interview van Casper met Macfan heeft plaats gevonden. Het verschijnt in het november/december nummer van MacFan. Publicatie ook in MacHisNieuws van november of januari . (Indien MacFan toestemming geeft) -Euroned stopt met huisartsenautomatisering. Euroned is eigenaar van de Hissen Arcos en Promedico. Het gaat om ±1900 huisartsen Is hier een markt voor MacHis? Promedicomensen hebben ook publiekelijk geuite wensen tot de vorming van een coöperatie van gebruikers. Onder de gebruikers is een grote groep apotheekhoudende huisartsen. Voor hen is MacHis niet geschikt. Zouden wij een snelle groei met bijvoorbeeld enkele honderden gebruikers ineens aankunnen? Een conversie van Promedico naar MacHis vergt vooral computeruren en niet zozeer manuren. Ondersteuning vergt wel nieuw personeel. Belangrijk is hoe dit soort situaties in de toekomst gestroomlijnd gaan worden. Casper zal gedachten hierover uitwisselen met Luc v.d.Wal (OmniHis ba) en Ronald van Zelst (Kalis BV) -Organigram Jan Kranenburg heeft een Concept organigram gemaakt. Het gaat nu naar Luc v..d.Wal en Ronald van Zelst. -Website aangelegenheden: Mantelovereenkomst, organigram, statuten, huish reglement etc kunnen nog op de site. OmniHis zou zelf een website moeten hebben met "links" naar diverse aan MedMac-OmniHis gelieerde organisaties b.v. CARD, Kalis b.v. etc. Het proces is nog lang niet voltrokken en zal altijd in ontwikkeling blijven. Lou staat open voor suggesties en kritiek. Vooralsnog ziet de site er prima uit, vindt het bestuur -Programmacomissie Willy Sandelowsky zal in MacHisnieuws maar ook op de emaildiscussiegroep een wervingsadvertentie plaatsen met betrekking tot uitbreiding van de programmacie. -Technische commissie De technische commissie bestaat uit Hans Aarts en Casper Tombrock. Hans Aarts heeft programmeerervaring. Hij heeft zich bijgeschoold en is bijna "thuis is" in de programmeertaal Omnis. Zijn bedoeling is om met deze kennis in de toekomst beter te kunnen beoordelen of wensen etc haalbaar zijn. De vergadering juicht dit toe als een goede ontwikkeling.

Berichten uit de bestuursvergadering MedMac dd 09-10-2000 In deze bestuursvergaderingen waren de beide directeuren van Kalis BV: Dick Kalis en Ronald van Zelst aanwezig.

Hun aanwezigheid had als doel om de recente ontwikkelingen bij Kalis BV en in De HIS wereld te beschouwen en te kijken of en welke keuzes er in de toekomst gemaakt moeten worden Ronald en Dick schetsen de ontwikkelingen bij MacHis en in de HIS wereld als volgt:

Groei Kalis BV Wat betreft groei is 2000 voor MacHis een slecht jaar. Bij Arcos is er op gebruikersnivo een tweespalt. Een deel wil een cooperatieve structuur zoals bij OmniHis en MedMac . Een deel wil iets anders Promedicogebruikers staan te springen om ander systeem. Deze groep lijkt het beste bij onze club te passen.Coversie is ook gen probleem. Maar hun programma heeft ook belangrijke verschillen met MacHis en veel gebruikers hebben verouderde apparatuur. In deze onzekere HIS tijden is er niet veel bereidheid om stappen te zetten. Net als bij de gebruikers van andere Hissen neemt men een afwachtende houding aan en wordt er nauwelijks overgestapt naar een ander pakket. Grote groepen nieuwe MacHisgebruikers worden in de nabije toekomst dehalve niet verwacht. In Eindhoven gaat wellicht een meerderheid kiezen voor Medicom. Othon Eijsbouts vecht ondertussen nog wel door voor MacHis. Het aantrekkelijke van Medicom voor huisartsen is de centrale server behorend bij dit systeem. Met een eerste investing van ƒ 25000,- en daarna jaarlijkse kosten van ± ƒ 5.000,- biedt Medicom een systeem met vooralsnog geen browsermogelijkheden. Het wordt door vele groepen huisartsen geapprecieerd om de voornoemde centrale server (= gebruikersgemak). Medicom heeft de combinatie diensten/produkt en dat blijkt een succesformule te zijn. Technisch gezien is het systeem van Pharmapartners verouderd, maar de gebruikers hebben daar vooralsnog geen moeite mee. Men voorspelt dat ook bij Medcom de browsertechnologie binnen 2 jaar ontwikkeld zal zijn.

Leverancier van een product of (en) levering van diensten. De doorsnee huisarts is vaak atechnisch en wordt belast met systeembeheer en complexe onderhoudstaken. Een oplossing voor de markt lijkt die van centrale servers met samenwerkende huisartsen, of met systemen die draaien via een Application Service Provider (ASP). De eerste optie blijkt leverancier Pharmapartners rendement op te leveren. Het lijkt een kwestie van tijd voordat de eerste ASP's de markt voor huisartssystemen betreden. Lifeline en ook Uzorg zijn leveranciers (providers) van netwerkdiensten. Ze hebben allebei hetzelfde probleem: te weinig berichtenverkeer. Ze willen hun diensten uitbreiden. Doelgroepen voor genoemde providers zijn het midden- en klein bedrijf en dus ook de huisartsen. Ronald voorziet in de toekomst een samenwerking van het produkt (HIS) met de diensten (providers), ofwel ontwikkeling naar A.S.P. (Application Service Provider) Deze weg vergt investeringen in de programmering en is een fundamentele keus, die goed afgewogen gemaakt moet

Bestuur MedMac worden. Dat wil zeggen op het moment dat de markt duidelijk maakt dat het ook echt de goede weg is.

Projecten De projecten Clearing House Huisartsen en preventie hart vaatziekten zijn afgeblazen. Het zijn projecten die veel programmeeruren hebben gekost. Zonde dus. Voorstellen van LHV mbt. o.a. inbouwen telefoonkaart voor doktersassistenten zijn niet geaccepteerd.

Beleid Kalis BV -Kalis BV wacht af voor zover het gaat om de werving van nieuwe gebruikers. Men heeft niet de intentie om grote groepen huisartsen als nieuwe gebruikers van MacHis te verwelkomen. Werving op kleine schaal is te verkiezen boven grote projecten zoals in Eindhoven. Medicom lijkt daar beter te zijn. -Een fundamentele keuze voor het ontwikkelen van een centraal databasemodel of /en alle energie richten op het uitbouwen van de browsertechnologie moet binnenkort gemaakt worden. -Met betrekking tot communicatie wordt een applicatie bij MacHis ontwikkeld die de onderlinge uitwisselbaarheid (synchronisatie) met andere databases kan bewerkstelligen. -De programmeurs werken nu aan het episodegericht registre-

ren en zoeken daarvoor 10 testpraktijken Vooralsnog : Hezemans-Braaksma-Tombrock-AartsHijmering-Meijer. -Het programmeren van een diabetesmodule Kan Dick op dit moment nog niet honoreren. Eerst moet de nieuwe programmeur in dienst zijn. -Een nieuwe programmeur is gevonden in de persoon van Boudewijn Bouwens, leraar informatietechnologie op de Hoge School Alkmaar, collega van Kees Swagerman. Hij is per 1.2.2001 is aangenomen voor 20 uur/week. Definitieve kontrakt is nog niet getekend.

NedHis De funktie/ het nut van NedHis is voor MedMac niet duidelijk. We betalen hoge kontributiegelden en hebben er weinig daadwerkelijke voordelen van. Medicom dreigt NedHis te verlaten. De gebruikersvereniging van Medicom zou, indien zij opstappen, dit het liefst tegelijk en samen met MedMac willen doen. Misschien zou MedMac dat inderdaad moeten doen. NedHis biedt ons wel een mogelijkheid tot kontakt met andere gebruikersverenigingen. We moeten wel regelen dat deze kontakten blijven bestaan. Het is bijvoorbeeld erg mooi dat wij een MedEur bericht hebben, maar zolang de andere Hissen dat niet hebben , schieten wij er ook niets mee op.

MacHis-Nieuws November 2000 blz 14

Technische cie en programma commissie

MedMac Website

Bloemlezing (door Lou Braaksma) Lida Ligthart bewaarde ze. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van MedMac dit jaar, heb ik de volgende bloemrijke taal uit de jaarverslagen van 90, 91, 92, 93 en 94 van de vereniging MedMac gelicht.

1990 Een historisch, eerste, jaar voor de vereniging. Na de oprichting van de vereniging op 20-4-'90 was het wachten op de uitslag van de W.C.I.A keuring. Op 29 mei 1991- dit is rulm een jaar later! - werd het MacHis programma ,als eerste,goedgekeurd met als basis het referentiemodel 1990 van de W.C.I.A. Op dat moment was het ledental 23. Bij de eerste algemene ledenvergadering op 15 juni '91 werden de bestuursleden officieel in hun functie benoemd. De bestuurssamenstelling: Marijke van Daelen,voorzitter. Mart Manjoero, secretaris. Jos Neve, penningmeester.

1991 Het MacHis bulletin werd onder de bezielende aktiviteiten van collega B.Pater een frekwent en graag tegemoet gezien periodiek, niet in het minst door de vaak zeer nuttige gebruikerstips. Het ledental groeide zeer geleidelijk,. Eind '91 waren er bijna 60 leden. Het bestuur voornoemd komt 4-5 keer per jaar bij elkaar,bij deze- vergadering is ook steeds Lida Ligthart, centrumassistente aanwezig, zij werkt full-time in het Gezondheidscentrum Huiswaard en is - door deze bestuursvergaderingen bij te wonen - optimaal genformeerd, waardoor zij als ideale telefonische vraagbaak kan functioneren. Het begint er op te lijken dat onze vereniging zich in toenemende mate gaat spiegelen aan initiatietnemer Dick Kalis, d.w.z. klein, enthousiast,vasthoudend, nimmer versagend en in ieder geval uniek. In de loop van dit jaar is gebleken dat de voornaamste peiler van onze vereniging een enthousiaste, onbaatzuchtige inzet van velen moet zijn.

1992 Het Bestuur MedMac was was Tot nog toe was het bestuur als was in handen van Dick; hij kneeddde ons en wij namen de vorm aan die hij wenste. Het bestuur is van mening dat het zich nu zelfstandig en onafhankelijk moet opstellen.

De bestuursleden dienen een visie te hebben t.a.v. ontwikkelingen van de vereniging, misschien ook t.a.v ontwikkelingen in automatiseringsland. Het bestuur moet ook naar buiten toe een beleid kunnen formuleren en verdedigen, dus bijv. ook met andere HIS verenigingen op hetzelfde niveau kunnen kommuniceren. Het planetenstelsel ontstond na de Big Bang, wij kunnen een kleine Bang zelf maken. Dick, zijn softwarebedrijf, de club, het bestuur: tot op heden is het een amorfe, kompakte massa. Onze mini Bang veroorzaakt een scheiding van massa's, naar mijn mening is het voor iedereen dan veel duidelijker wie wat voorstelt: Dick wordt de zon, de vereniging wordt de aarde, het bestuur wordt de maan, allerlei kommissie worden asteroiden, die ook hun banen rond de zon trekken, en daar vaak door beschenen worden . Alles groeit en bloeit onder de warme impulsen van de eeuwig brandende zon, een enkele keer wordt de atmosfeer onrustig, meestal door een zonnestorm, soms door vulkaan erupties van de aarde.

1993 Het jaar 1993 stond vrijwel geheel in het teken van de systeem conversie. Systeem 7 werd het toverwoord voor een systeem wat sneller,uitgebreider, vernuftiger zou blijken dan het oude systeem. Gezond blijven vraegt inzet, en voor de vereniging veel zelfwerkzaamheid van de leden. De eenmanszaak werd meermans en staat inmiddels stevig op eigen benen. Het ledental - begin 1993 110- is inmiddels in december 1993 toegenomen tot 150. Nil volentibus arduum: niets is te moeilijk voor hen die willen,een motto uit de rederijkerstijd; een spreuk, die -naar mijn oordeel- in ons verenigingvaandel een prominente plaats dient te krijgen .

1994 Ook in dit jaar zijn weer veel mogelijke gevaren besproken, welke voor Dick Kalis mogelijk levensbedreigend zijn. Afgesproken is dat er geen tramlijn voor zijn deur wordt aangelegd, zijn vruchtenbomen worden door derden gesnoeid, hij gaat niet meer op zijn dak werken. Bij onverwacht verscheiden is in overname en kontinuering van zijn programma voorzien. In het jaar 1994 is de eendracht in onze vereniging bewaard, wij zijn in getal niet veel gegroeid maar in aanzien wel. Het automatiseringswereldje is nog volop in beweging. 1994 is een jaar van geleidelijke stabilisatie geworden. -Eind '94 is het MacHis systeem ook op Windows operationeel geworden. Er was een langzaam stijgend ledenaantal ( verwacht wordt in 1995 lid no 200 in te schrijven).

MacHis-Nieuws November 2000 blz 16

Wensen (door Casper Tombrock) e-receptafhandeling reactie op een eerder gehouden discussie hierover. Een kritische kantekening van Klaas Iest die zich afvraagt hoe breed de huisartsen het e-receptenverkeer dragen. De baten liggen vooral bij de apotheker, waarom zouden wij investeren? Constant Mostert schrijft: Mijn assistente maakt de recepten aan, noteert het patiënten nummer en ik klik op de edifact button als ik akkoord ben. Kost niet meer tijd dan alle geprinte recepten ondertekenen. Het voordeel ligt bij het retour recept en bij de patient die niet meer eerst naar de apotheek moet met het recept maar de medicatie later meteen kan ophalen. Desgevraagd schrijft Constant dat hij op deze wijze met één apotheek (beperking) communiceert. Dat ook in zijn omgeving het niet mogelijk is via de locale netwerkprovider (RING) het receptenverkeer naar diverse apotheken te verzorgen.

e-post verwerking Carol Wittkampf vindt de voorgelegde keuze: "Berichten wissen" of "Berichten op de server laten staan", bij het binnenhalen van e-post niet logisch omdat hij op voorhand bij het binnenhalen niet kan weten of de procedure goed zal gaan verlopen.: Hij stelt voor: "Wilt U bij het ophalen van de nieuwe post, de voorheen al opgehaalde post wissen [ja] [nee]?". Lou Braaksma sluit zich bij deze opmerking aan. Roeland Drijver voegt toe dat hij de berichten nog wil kunnen editten voordat de berichten door MacHis worden ingelezen.

patiënten-inschrijf-formulier Roeland heeft in H&W een voorbeeld van een patiënten formulier gezien dat hij graag in MacHis ingebouwd ziet. jacqueline schrijft dat Roeland niet de enige is die dit wil. Voor het bericht is geen standaard. Dat zou het eerst moeten worden: een algemeen geaccepteerde standaard (HISoverstijgend, danwel een binnen MedMac procedureel te vormen standaard).

Herhaalreceptuur c.q ervaren praktische problemen met de einddatum: Hans Janssen gaat ervan uit dat bij een systeem instelling 'Recepten van de laatste 30 dgn' de chronische medicatie voor 66% niet opgenomen wordt in de brief. Jacqueline schrijft dat alle medicatie met een einddatum tot 30

dagen geleden wordt opgenomen en dat dus alle chronische medicatie wordt opgenomen. Constant Mostert merkt dat, door welke oorzaak dan ook, hij niet alle door hem gewenste medicatie overgenomen wordt in de U-brief. Hij gaat ervan uit dat bij vaststellen van 90 dagen terug e.e.a. vollediger wordt. Joke Lanphen: ervaart problemen met de voorgeschreven inhalatie receptuur en vraagt zich af of een termijn van zelfs 180 dagen niet nodig is. Frank Helwegen: evenals andere gebruikers ben ik het daar helemaal mee eens, liefst naar 180 dgn: met een enkele veeg verwijder je alles wat je kwijt wil. Carol Wittkampf: Heeft al jaren een probleem met de recept afhandeling omdat het locale ziekenfonds ANOVA volgens de letter werkt. Van ieder herhaalrecept verlangt de verzekeraar een appart geparafeerd recept. citaat: " Al jaren geleden heb ik eens gepleit voor EEN EXTRA VELD IN HET RECEPTENSCHERM WAARIN IK HET AANTAL MALEN ITEREREN KAN INVULLEN, precies zoals ik dat deed op mijn particuliere recepten van vroeger voor 3 of 6 maanden. Dat veld zou een vermenigvuldiging moeten bewerkstelligen met het aantal voorgeschreven medicatie-eenheden. Daardoor zou dan de uitreken-datum tot stand moeten komen. Dat is dus iets heel anders dan het huidige iteratie-veld !!." Jan Kranenburg vindt de wens van Carol een heel goed idee. De oplossing van Carol is er een welke niet voldoet aan de regel dat van ieder vastgelegd recept er één afdruk volgt: citaat: "Om deze rede print ik momenteel hetzelfde ziekenfondsrecept 2x extra uit (ANOVA wil van iedere aflevering een apart recept !!) en wijzig dan het aantallenveld door er 3x vóórin in te plaatsen en door te tappen. Dat lijkt tijdrovend, maar je krijgt handigheid. Hiermee bereik ik dan wel de goede einddatum achteraan de receptregel en heb ik aan 'Recepten van de laatste 30 dgn' genoeg in de uitgebreide brief".

Jaren geleden heb ik al eens gepleit voor EEN EXTRA VELD IN HET RECEPTENSCHERM WAARIN IK HET AANTAL MALEN ITEREREN KAN INVULLEN,

Wensen uitgebreide brief Lou pleit nog eens voor een mogelijkheid om te koppelen naar een externe tekstverwerker. Hij mist in OMNIS de grafische mogelijkheden voor de layout en plakt vaak zijn brieven in AppleWorks. Constant Mostart wil graag de voornaam van de patiënt ook in de titelbalk van het externe correspondentie scherm (naar analogie van het journaalscherm). Constabr wil ook in het externe corr scherm graag eenzelfde mogelijkheid de ICPC-thesaurus aan te sturen als in het journaalscherm. Wout Klein Haneveld: Bijde uitgebreide brief een drukknop aan de rechterkant met tekst: JOURNAAL, en als je daarop klikt de vraag : van welke dag het consult? De lay.out kan bijna gelijk aan de wijze waarop nu het consult wordt weergegeven in de visite-kaart. Work around: door Joke Neve: -Als je de visitekaart van de patient aanklikt voordat je de uitgebreide brief schrijft neemt hij deze mee in deze brief zodat je niet steeds naar het journaal hoeft om te kopieren en te plakken. -Als je meer informatie nodig hebt dan de laatste 4 journaalregels kun je de groene kaart uitdraaien naar het clipboard en deze (gedeeltelijk) plakken in de uitgebreide brief. Hier moet je dan wel een commando-V (paste) geven.

Peter Hezemans (in de wandelgangen van het EMD-congres) wil graag in het itteratie vakje aan kunnen duiden wanneer een medicament geïtereerd mag worden.

Hoger risicoscherm Hans Janssen is het opgevallen dan een in het hoger risico scherm ingevulde lengte en gewicht ook in het lab-scherm terecht komen. Jacqueline schrijft dat het probleem door haar niet te reproduceren is, alleen de gewijzigde HR-waarden komen in het labscherm. Jan Kranenburg voegt toe: dat ook de niet gewijzigde waarde van lengte en gewicht mee naar het lab scherm gaan bij het invoeren van een nieuwe tensie of glucose in het labscherm. Daardoor dubbele waarden in het lab. Mijn MacHis versie is van 10/09/00 volgens het info scherm.

ICPC-code. De wens om een in het journaalscherm ingevoerde icpc code mee te kunnen nemen in het E-scherm. Gert Jan de Bruin: graag, indien mogelijk het overgevoeligheid waarschuwingsscherm in het rood (zodat het wat opvalt tussen al die gedachtenloos weggeklikte waarschuwingsschermpjes).

Kommentaar recepten afhandeling. (van Casper Tombrock)

Jourmaal en recept SOEP-registratie gegevens en recept gegevens op één scherm Jaco Beeker vindt het uit privacy overwegingen ongewenst dat de assistente. bij het aanmaken van herhaalrecepten inzicht heeft in de SOEP-gegevens (kijkfunctie naast de scrollbox van de eerder voorgeschreven medicatie. Dat was vroeger niet zo. Constant Mostert vindt het juist een pré de voorgeschreven medicatie gekoppeld aan de klachten te kunnen zien. Hij kan zich niet vinden in de opgeworpen bezwaren van inzage door de asse. Jaco legt uit: naar aanleiding van ervaringen in zijn groepspraktijk te vinden dat herhaalreceptuur strikt genomen die recepten zijn waarvan je als arts voordien de herhalingen en het aantal hebt geautoriseerd, dat is onafhankelijk van de bijbehorende (en niet bijbehorende) journaalregels. En dus ook niet relevant voor de assistente. Met een beperkende toegangskode zou men derhalve niet in het journaalscherm moeten kunnen komen. Lou sluit zich aan bij de bezwaren van Jaco, maar Gert Jan de Bruijn "vind dan ook dat de opstelling van de monitoren zodanig behoord te zijn dat andere patienten niet mee kunnen 'lezen' tijdens werkzaamheden aan de 'balie' door assistenten". Jaco is het daarmee eens maar houdt principiele bezwaren. Constant sluit zich daarbij toch aan. En Jaco formuleerd nog eens dat hij e.e.a. nog geëffectueerd zou wil zien door een toegang tot het bestand met 'alleen herhaalrecepten, niet inkijken'. Voor Jan Kranenburg zou het kiezen en printen van een recept niet meer moeten dan één klik moeten zijn.

-Onder ‘patiënt-administatie - systeembeheer - vaste gegevens.’ zijn bij nummer 14 en 15 het niveau van interactie waarschuwing en de controle op eerste medicatie in te stellen. (zie ook wel handleiding MacHis 13-4 ) Hiermee kan het verschijnen van waarschuwingen wat worden beïnvloed. -Bepaling van de einddatum: In de handleiding 2-31 staat: (citaat): ...Na een tab wordt de einddatum uitgerekend. Deze datum staat achter het S.-veld. De einddatum hangt af van het gebruik, maar ook van de waarden die bij medicatie onder het rolmenu Patiënt-administatie zijn ingevuld. Wanneer de einddatum is ingevuld, vindt er ook controle plaats op zogenaamde dubbelmedicatie. Indien van een voor te schrijven medicament in het medicatiescherm (cmd 8) de velden: ‘standaard hoeveelheid’ en ‘voorschrift’ zijn ingevuld, dan wordt aan de hand van deze gegevens bij het aanmaken van een recept meteen de einddatum bepaald. Zo deze gegevens bij het voorschrijven van het recept ontbreken, dan wordt de einddatum bepaald na met een tab uit het S-veld te zijn gegaan. Een veel voorkomende misvatting bij het voorschrijven van inhalatie medicatie (b.v auteur), is de notatie van de verpakkingsoort i.p.v. doses hoeveelheid. Voorbeeld hiervan: van één verpakking ‘aerosol 0.25mg/dosis 400 Do’ wordt in het hoeveelheid veld een ‘1 (van spuitbus) ingevuld i.p.v. 400 (het aantal doses in de verpakking).

MacHis-Nieuws November 2000 blz 18

NedHis

Recepten

(door Lou Braaksma)

( door Jacqueline Lankhorst-Bonnier )

Over NedHis zijn veel artikelen geschreven in de afgelopen periode. In de bestuursvergaderingen van MedMac komt NedHis aan de orde. Ik vond van NedHis zelf de volgende

STERKTE- - ZWAKTE analyse De sterke kanten NEDHIS: -er is een grote betrokkenheid van de bestuurders -er is een goede materiedeskundigheid van de bestuurders -er is een redelijk coherente maar niet helemaal geëxpliciteerde toekomst visie -er is een goede organisatiegraad met wisselend grote betrokkenheid van de achterban De zwakke kanten van NEDHIS: -Er zijn geen uniforme opvattingen onder Gebruikersverenigingen -De bestuurlijke daadkracht Gebruikersverenigingen loopt sterk uiteen -De zakelijke relatie tussen HIS leveranciers - Gebruikersverenigingen is niet uniform -Er is geen regionale inbedding -Er zijn geen contacten met de regionale structuren in de huisartsengeneeskunde of de informatie en communicatietechnologie. -Er is geen communicatiekanaal met achterban. s-Er is geen gezamenlijk gedragen beleidsplan -De bestuurders zitten vaak al erg lang -De bestuurders hebben vaak een solistische kijk op de huisartsenzorg. -De mantelovereenkomst dwing tot het concurrentiemodel

Kansen voor NEDHIS: -De Landelijke Huisartsen Vereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap ontbreekt het op dit moment aan een daadkrachtig informatie en communicatietechnologie beleid -Twee grote leveranciers van Huisarts informatie systemen zijn vast gelopen. -Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport begint belangstelling te tonen. -Er ontwikkelt zich een bestuurlijk informatie en communicatietechnologie netwerk buiten Landelijke Huisartsen Vereniging en Nederlands Huisartsen Genootschap om -Nieuwe spelers dienen zich aan. -Vanwege het niet opleveren van de mini-WCIA, het niet opleveren van het referentiemodel 95 en te groot achterstallig onderhoud hebben alle leveranciers van Huisarts informatie systemen de mantelovereenkomst geschonden. -VWS wil in de toekomst implementatie van informatie en

In dit stuk wordt uitgelegd hoe een reeds aangemaakt recept kan worden gewijzigd, danwel gewist. Dit stuk is geschikt voor alle gebruikers.

Beginnende gebruikers radeloos Het corrigeren van een reeds opgeslagen recept blijkt voor de meeste gebruikers een ingewikkelde zaak. Vooral beginnende gebruikers kunnen radeloos de helpdesk bellen als het resultaat van hun inspanningen is dat niet een medicament is verwijderd, maar dat dit medicament nu meerdere keren in het receptenscherm is terug te vinden. De meest voorkomende fout is dat men het receptenscherm benadert met . Dit is echter het commando om een nieuwe recept toe te voegen. Er kan niet tegelijkertijd een recept worden toegevoegd en een vorig recept worden gewijzigd. Recepten zijn terug te vinden in het receptenscherm. Dit scherm is een onderdeel van het journaalscherm, immers het bevindt zich onder het journaalscherm. Er zijn een paar manieren om het receptenscherm te bereiken (zonder dat een recept wordt ingevoerd): Via 1. gevolgd door een of 2. via de scrollbox naar beneden scrollen of 3. te klikken op de naam van het medicament rechts naast het Journaal. Wanneer het te wijzigen medicament is geselecteerd wordt door middel van het scherm gereed gemaakt voor een correctie. Hierna springt de cursor terug naar het datumveld in het journaalscherm. Dit komt omdat het receptenscherm en het journaalscherm één en hetzelfde scherm zijn. Na kan dus ook het journaal worden gewijzigd. Wanneer het gehele consult inclusief de er aan vast gekoppelde recepten gewist moeten worden kan de datum worden gewist. Na verschijnt de vraag:

Na wordt de gehele verrichting gewist. Wanneer de tekst van het consult behouden dient te blijven, maar wel een of meer aangehechte recepten verwijderd/ gewijzigd dienen te worden kan nu met naar het receptenscherm worden gesprongen. Dit lijkt tegenstrijdig, maar op dit moment is er al een commando <Wijzig> gegeven en het commando Recept dient nu alleen om naar het desbetreffende scherm te springen. Wanneer het vakje van de hoeveelheid gewist wordt wordt er klaarblijkelijk niets voorgeschreven. Na verschijnt dan ook een volgende melding:

Down Under GP in Australië (door Ben Pater)

Er is voldoende mogelijkheid om medische informatie te verwerken. Zelfs de ICPC zit erin. In het programma zit een uitgebreide interactie regeling. Zelfs één voor topsporters ivm doping regels. (scherm 3) Enige zaken die me opvallen: De wachtlijst. Je ziet op het scherm de patiënten met tijd van binnenkomst, afspraaktijd en tijd van vertrek. Het laatste is in verband met de betaling.

1.Openingsscherm van Medical Spectrum

Medical Spectrum Mijn eerste twee weken werkte ik als GP in het Plaza medical Centre in Kalgoorlie, een goudzoekersstad. In de praktijk , waar drie artsen werken, gebruikt men een uitgebreid computerprogramma; ‘Medical Spectrum” Het draait onder Windows 98 en is geprogrammeerd in FoxPro. Er is een UTP bekabeld netwerk met TCP/IP protocol. De snelheid is prima. Het startscherm met duidelijk afgescheiden gedeeltes, welke door middel van buttons zijn te bereiken. (scherm 1) Arts, Assistente, Praktijk, System, Administratie De voorschrijfmodule is de electronische versie van MIMS, een soort kruising tussen het repertorium en het kompas. Hiervan komt maandelijks een update. Bij het schrijven van

Het journaalscherm

Het eerste omdat patiënten soms wel van 60km ver komen en dus vaak te laat zijn. Sowieso is men vaak te laat. Je kunt in de afspraaklijst aanklikken of je alle afspraken wilt zien, of alleen die al binnen zijn. Je werkt in een soort werkkaart met tabs aan de bovenzijde. De tabs geven aan of tijdens een bepaald consult medicatie is voorgeschreven, een aanvraag is gedaan voor onderzoek, er is verwezen, etc. Je kunt echter niet een lab bestand inkijken. Bij het schrijven van een verwijsbrief kun je uit een specialist kiezen via een scroll lijst, waarna de brief in Word wordt gemaakt, na printen heb je de mogelijkheid de brief op te slaan. De voorschijfmodule is echt ondersteunend. Voor een aantal medicamenten moet je hier autorisatie aanvragen, dit kan telefonisch 24 uur per dag. Wanneer je bv Ciproxin voorschrijft, verschijnt het autorisatie formulier met alle nummers die nodig zijn, de juiste terminologie die je moet gebruiken om toestemming te krijgen en het telefoonnummer wat je moet bellen. Dit gaat zeer vlot en krijgt dan een nummer wat je moet intikken en alles verschijnt op het recept zoals het moet. (scherm 6) Het hoofdscherm van de huisarts Laat dit laatste niet aan Borst lezen. Omdat hier een patiënt geen vaste arts heeft zou het handig brieven wordt MS Word aangestuurd. (scherm 5) Aanvragen zijn om voor de gehele stad een gelinkte database te hebben. voor onderzoek wordt fraai gedaan doordat je kunt kiezen uit Dit is mogelijk en in Bunbury en soortgelijke stad aan de kust diverse voorgedrukte formulieren. is dit gerealiseerd met hetzelfde programma. MacHis-Nieuws November 2000 blz 20

Down Under Zonder computer Inmiddels (26/9) zit ik in een computerloze praktijk. Ik krijg een lamme hand van het schrijven en ik moet regelmatig de apotheker bellen (heet hier chemist) om de juiste informatie te krijgen. Dit komt door slecht leesbaar handschrift, het niet vermelden van sterktes en andere voor mij vreemde namen. Paroxetine (Seroxat) heet hier Aropax, en ik dacht steeds maar dat ze hier veel last van winderigheid hadden. Stel je voor: met de hand voorschrijven; je moet naam en sterkte vermelden, de toegestane hoeveelheid, (wat de verpakkingsgrootte is), het aantal toegestane herhalingen en je prescriber nummer. Dat moet ik dus allemaal opzoeken in een boek. Daarnaast is de assistente alleen maar bezig met telefoon, opzoeken van statussen, afrekenen, Medicare briefjes invullen en verzamelstaten schrijven. Op zo’n moment weet je gewoon dat in ons vak de computer onmisbaar geworden is. In deze praktijk hoef je niet te denken aan oproepen van patiënten, risico analyses, etc.

Het werken met het Windows programma ging me prima af, er zaten wat onhandigheidjes in, maar een aantal zaken zijn zeer de moeite waard. Als ik op een volgende plek met een ander programma werk, zal ik er zeker verslag van doen. Groeten uit Australië en tot een volgende keer.

Palm en ePocrates Palm Al enige jaren zijn kleine computers in gebruik die je in de hand kunt houden. De Apple Newton was één van de eerste en eigenlijk te vroeg. Vriend en vijand was er enthousiast over, maar de Newton heeft het nooit gemaakt. Bij de Newton kon je op het scherm schrijven en tekenen. Het was revolutionair, maar helaas was de hardware te traag. De Palm van de firma 3Com heeft de ideeën van de Newton overgenomen. Een zgn ‘handheld computer’ met agenda, adressen bestand, etc waar je op kunt schrijven met het ‘graffiti’ alfabet. Inmiddels zijn voor deze handheld computer duizenden programma’s gratis of voor weinig geld op het web beschikbaar. Er zijn zelfs speciale websites voor artsen. Zelf gebruik ik de Palm IIIx. De huidige

modellen zijn de IIIc met kleurenscherm, de Vx als opvolger van de IIIx en de nieuwste de V100. Via een ‘cradle” of via de infrarood poort kan de Palm zijn gegevens synchroniseren met je desktop computer. (HotSync) Iedere Palm wordt geleverd met software voor Windows. Er is een speciale Mac versie. Je hebt dan gelijk een fraai agenda programma op je desktop. Deze agenda kun je ook gebruiken zonder Palm en de software zit gratis bij de OS 9 CD. Het agenda programma voor windows heeft wat meer mogelijkheden dan de Mac versie. Voor de praktijk heb ik een exportbestand gemaakt van alle patiënten met adres, geboortedatum en alle ruiters. Wanneer ik visite doe en ik sta bij een oude dame voor de deur, die de deur niet opent, bel ik haar even op. Tzt wil ik meer met de Palm gaan doen in combinatie met MacHis.

ePocrates ePocrates is een gratis medicatiebestand met allerlei gegevens, zoals indicaties, bijwerkingen, kinderdosering, etc. Het wordt regelmatig geupdate en windows gebruikers kunnen zelfs automatisch updaten via het internet. Het is een dik medicijnenboek van slechts 891k op de Palm. Een groot voordeel is dat je snel kunt switchen tussen indicatiegbied en medicatie. Het is geschreven voor de Amerikaanse markt. De bovenstaande afbeelding toont de Palm desktop met de diverse programma’s. Wanneer je ePocrates aanklikt kom je in de Home pagina (afbeelding 2) Je kunt aangeven of je de medicaties eerst wilt zien, of de klasse. Vanuit de klasse is het handig wanneer je een middel wilt vinden bij een bepaalde indicatie en je weet de naam niet meer. Afbeelding 3 geeft de alfabetische indeling in medicamenten.In dit voorbeeld, wat ik van internet heb geplukt, wordt capoten opgezocht.. Bij look Up cap intikken door middel van een klein toestenbordje op het scherm, wat best snel werkt, of door te schrijven met het graffiti alfabet, wat enige oefening vereist. De zoekacties op zich gaan zeer rap. Wanneer het medicament gevonden moet dit aangeklikt worden en er verschijnt dan een niew scherm waarin de diverse indicatie gebieden, sterktes, doseringen, startdoseringen ed zijn vermeld. Onderin het scherm staat een pijltje

HIS in Australie Medical Director: His in Australie (door Ben Pater)

medicijn informatie en patienten voorlichting. De tabs voor de diverse scherm: Summary, current medication, progress notes (journaal), historie, labuitslagen, corrspondentie, oude prescriptie, immunisatie status en documenten (ingescande brieven ed) Onder het journaalveld staan een aantal buttons die voor het consult belkangrijk zijn. Het historie veld om historie toe te voegen, het onderzoek veld (kom ik op terug), diagnose veld, waar je je diagnose kwijt kunt en aan kunt klikken links of rechts, managemant (behandelingsplan), commentaarscherm, procedures (hechten, etc) en de medicare coderingen. De tekst die door deze laatste schermen gegenereert wordt, wordt automatisch in het journaal geplaatst.

Openingsscherm Medical Director is een huisartsen informatie systeem wat zo’n 90% van de markt heeft. Het is erg goedkoop, zo’n 200 dollar per jaar zonder entree kosten. Andere pakketten koop je voor 2500 dollar en hebben een jaar bijdrage van meer dan 700 dollar. Ik had dus niet zo veel fiducie in het pakket, maar na enkele dagen spelen blijkt het een zeer uitgebreid pakket, waar veel dingen in zitten waar we in Nederland van kunnen leren. Met deze prijsstelling zal een in het Nederlands vertaalde versie het helemaal gaan maken. Het enige wat er niet in zit is ICPC codering. Maar wat er wel allemaal in zit, zal ik laten zien.

Het hoofdscherm van de arts

Het summary scherm hierboven geeft een goed overzicht van de actuele situatie van de patiënt.

Het Prescriptie scherm

Wanneer je het prescriptie scherm aanklikt, tki je de eerste letters in van het medicament en er verschijnt een scrolllijst waaruit gekozen kan worden. Achter het medicament stat de confectie, de hoeveelheid, het aantal herhalingen wat toegestaan is, of het vergoed wordt en in de onderste velden staat informatie over de diagnose ed. De reclame onderin zorgt ervoor dat het programma goedkoop is. Wanneer je OK klikt verschijnt het volgende scherm, waar de doserings frequentie en de gebruiks instructies aangeklikt kunnen worden. Ook kan aangegeven worden of het een eenmalig voorschrift MacHis-Nieuws November 2000 blz 22

Het hoofdscherm wat de arts voor zich heeft , heeft een ruimte voor de progress notes (journaal), laat demografische geveens zien en eerdere ingevoerde aantekeningen. De bovenste balk met iconen geeft toegang tot een aantal functionaliteiten, Receptuur, tekstverwerker (met keuze uit lettertypes, style, etc) risico analyse voor harten vaatziekten, bloeddruk monitoring, longfunctie calculator, gewichts calculator, zwangeschap calculator, Reizigersadvisering, Laboratorium aanvragen, cytologie aanvraag (PAP), aanvraag beeldvormend onderzoek, Drug database, product informatie, consumer

HIS in Australie Een van de verrassingen voor mij is het examination scherm. Dit scherm is een hulpmiddel bij de consultvoering. Een Het Examination scherm

Het voorschriftscherm is of een chronisch. Wanneer het recept uitgeprint wordt verschijnt er een reclame over het gehele scherm tijdens het printen. eenfraai voorbeeld hiervan is plaatje 20, de alfa romeo reclame.

Het antibiogram De twee onderste schermen zijn: 6 een onderdeel van het tools menu. Het antibiogram, een handig overzicht van de diverse antibiotica en de gevoelligheid van diverse bacterieen ervoor. Het scherm ernaast is het diabetes followup scherm met alles wat je nodig hebt voor diabetes behandeling. (inclusief de diamicron reclame)

dicussiepunt in het gebruik van huisartsinformatiesystemen is altijd het gebrek aan eenduidigheid van de gebruikte termen. De ICPC codering is bedacht om dit op te lossen, helaas blijven er vele vragen over de codering. Dit is mijns inziens een uitstekende manier om het probleem van de terminologie op te lossen. Het examination scherm is onderverdeeld in 12 schermen: Bewegingsapparaat, Endocrienologie, lymp[hatisch systeem, huid, KNO, ogen, algemeen, hart en vaten, respiratoir, buik, zenuwstelsel en blaas/nieren. Ieder scherm bevat ruimt om tekst in te tikken, tekengereedschap en de mogelijkheid om de klachten aan te klikken via Y of N. Tevens kan aangegeven worden links of rechts. Iets wat ik mis in de Nederlandse Hissen. De uitkomst van dit alles verschijnt dan in het scherm en in het journaalscherm. Met het tekengereedschap kan op de plaatjes getekend worden. Hiernaast is het oog te zien, waarvan de afbeelding verandert als je links of rechts aangeeft. Er is uitgebreid aan te klikken wat gevonden wordt bij onderzoek.In het scherm verschijnt wat is aangeklikt. Het onderste scherm laat de longen zien met een door mij ingetekende zwarte vlek. Er is een uitgebreide beschrijving van de diagnostische kermeken aan te klikken. Ook kan naar de longfunctie calculator doorgeklikt worden. De diverse aangeklikte gegevens verschijnen dan als tekst in het journaalscherm. Deze functionaliteit mag voor mij direct ingebouwd worden in de Nederlandse hissen. De snelheid van het werken ermee valt buitengewoon mee, er is geen enkele vertraging in de schermwisselingen. Ik werk dan ook in een stand alone versie. De volgende bladzijde laat een aantal hulpschermen zien.

HIS in Australie manier gebruik maakt van de mogelijkheden van de huidige techniek. Er zitten een groot aantal mogelijkheden in die ik zal missen in MacHis. De ICPC codering zit er niet in, daar tegenover wordt de tekstueleweergave van het consult gestuurd door het programma en de zoekmogelijkheden zijn voldoende. In de standalone situatie is de performance op een Pentium III uitstekend. De netwerk situatie heb ik nog niet kunnen beoordelen.

11. INR scherm 12.Beeldvormend onderzoek Vanuit het Tools menu zijn diverse hulpschermen op te roepen. Zoal hierna het INR scherm. Waarom heeft in Nederland niemand dit bedacht? In het scherm voor ‘Medical imaging request” kan door aanklikken een aanvraagformulier gemaakt worden en in het rechter bovenveld kan gekozen worden uit diverse laboratoria.Op aangepaste layout. Het prima mogelijkheid is ook de groei curve. Waarom is dit ook jhiet bedacht in Nederland. De calculators voor longfunktie, cardiovasculair risico en de bloeddrukmonitor spreken voor zich. Al de gegevens die met deze schermen gegenereerd worden, verschijnen in het journaal scherm. Patient education Het patient education scherm bevat een groot aantal folders op A4 formaat met een of meer tekeningen. Wel wat beter dan die saaie NHG patientenbrieven. Het is immers al lang bewezen dat informatie, die vergezeld gaat met visuele ondersteuning. langer beklijft. De folder is uit te printen op een A4’tje en tijdens het printen verschijnt weer een reclame. Medical Director is een uitstekend huisartsen informatie systeem wat op een goede

Het programma kan gekoppeld worden aan Compudoc en Pracsoft, wat programma’s zijn voor het secretariaat en deze koppelingen lopen vlekkeloos. Het programma is goedkoop. Je krijgt het gratis en betaalt

MacHis-Nieuws November 2000 blz 24

HIS in Australie Compudoc 5.1 Het betalingssysteem in Australië is vrij ingewikkeld. Voor alles is een tarief, Zelfs voor patiëntenbesprekingen met specialisten of wijkverpleging. Al deze tarieven hebben een nummer als basis voor de declaratie. Dus de automatisering van al deze handelingen is al in een vroeg stadium van de grond gekomen. Er zijn een groot aantal programma’s dit dit doen en deze zijn niet duur, zo’n 200 dolar per jaar. Het is een puur adminstratief gebeuren. Dit voorbeeld in Compudoc, waarvan het afspraken boelk te zien is en de wachtkamer. Dit programma kan de financiële afhandeling doen met het modem via EDIFACT. Er wordt dan binnen 6 dagen betaald. Om te starten moet een bestand aangevraagd worden, waarna je floppies toegestuurd krijgt met alle patiënten bij wie je de afgelopen 2 jaar een handeling hebt gedeclareerd. De faciliteiten zijn uitgebreid voor zo’n goedkoop programma. De agenda is uitgebreid in te stellen met kleuren en door te kopieren sjablonen. Het aantal dagen wat zichtbaar is op het scherm is ook in te stellen. Er is een link met het programma Medical Director, wat alleen de medische kant van de praktijk voering doet.. dit verloopt naadloos. een nadeel van goedkope programma’s is de moeilijk bereikbaarheid van de helpdesk. Duurdere programma’s doen hetzelfde , maar hebben vaak een boekhoudprogamma er aan vast gekoppeld. De prijs ligt dan boven de 500 dollar. <www.compudoc.au.com>

slecht een paar honderd dollar per jaar. Daarvoor krijg je dan wel wat reclame op je scherm. een ander nadeel is dat een goedkoop programma in het algemeen een navenante helpdesk heeft. Het heeft me een week gekost om de technische helpdesk aan de telefoon te krijgen. Het programma Compudoc wordt op de volgende pagina beschreven. Als de Nederlandse Hiswereld met de handen in het haar zit, is volgens mij Medical Director in een Nederlandse vertaling de oplossing. <www.md.com.au>

Apple De appel valt ver naar beneden ( door Micha de Vries) Nieuwe Apple produkten Op de Europese Mac Expo in Parijs leek het allemaal zo mooi. Dezelfde Apple produkten van de MacWorld Expo werden weer gepresenteerd en er werd een aantal nieuwigheden getoond. De belangrijkste verbetering was de nieuwe versie van de iBook. Dit keer rezen de nieuwe laptops aan Jobs zijde op zwarte ronde zuiltjes uit de vloer op. Sneller, andere kleurtjes (gifgroen en blauw), maar het mooiste is dat er nu ook een Fire Wire aansluiting op zit. Dat betekent dat je je digitale camcorder nu zo in de iBook kan prikken om video filmpjes te monteren. De capaciteit van de harde schijf werd vergroot tot naar keuze 10 of 20 Gb. Heel mooi, maar voor professionele filmmontage toch nog vrij krap. Ook het kleine beeldscherm blijft aan de krappe kant voor professionele videobewerking.

Ten tijde van het schrijven van dit stukje is de koers rond de 20 dollar per aandeel. Hiermee is de koerswinst, die was ontstaan sinds het aantreden van Steve Jobs vrijwel volledig verloren gegaan. Ongelooflijk! Wat een risico. Mijn pet gaat dat ver te boven. En dat terwijl op 18 oktober bekend werd dat de winst in het 4e kwartaal van 111 miloen naar 180 miljoen gestegen is. Als redenen voor de koersval wordt genoemd dat de iMac begint te verouderen terwijl de PC markt verzadigd raakt. Ook wordt “ the megahertz gap” de schuld gegeven: De kloksnelheid van Apple computers blijven steeds meer achter bij de concurrentie. De dure Cube, die in Augustus werd gepresenteerd is tot nu toe niet het succes dat er van verwacht werd. Er is eeen enorme discussie ontstaan over kleine smeltlijntjes in de doorzichtige behuizing, die door sommige klanten als barstjes bestempeld werden. Apple’s verkopen op scholen zijn ook achtergebleven bij de verwachtingen, terwijl dit gebied een van apple’s sterke gebieden was.. Het heeft hier zijnm eerste plaats in de verenigde staten af moeten staan aan Dell.

Goede voornemens De toekomst? Jobs zei dat de Apple produktijn voor 2001 de beste is die hij ooit in zijn carriere had gezien. Hij beloofde een goedkopere Cube en snellere processoren in de lente. Hij kondigde nog twee baanbrekende nieuwe produkten aan voor het volgend jaar zonder dit verder toe te lichten. Ondertussen wordt op een Cube met beeldscherm $ 300.- korting gegeven. Niet gek.

De nieuwe versie va Microsoft Office is nu uit voor de Mac: In een flitsende verpakking zitten Word, Excel, Power Point en een nieuwe Contact manager en agenda, Entourage. Over die laatste verschillen de meningen. Sommigen zijn juichend, anderen (m.n. TidBits redacteur Matt Neuburg heeft het over ‘near-fatal shortcomings’ in de e-mail afhandeling.

Koers zakt in elkaar Nog geen week na de expo bracht Apple echter een winstwaarschuwing uit: Analysten verwachtten een winst van 31 dollarcent per aandeel in plaats van de verwachte 46 dollarcent. Nou ach dacht ik, maar van geld heb ik helaas geen verstand. De volgende dag was het aandeel Apple op de beurs van New York gedaald van boven de zestig tot vierentwintig. MacHis-Nieuws November 2000 blz 26

Wintel (door Lou Braaksma)

houd en verdere dienstverlening geregeld. De ASP zorgt voor alles."

Gaan prijzen PC’ s omlaag?

Die kostenbesparing moeten we natuurlijk maar afwachten. Microsoft zal er in elk geval niet slechter van worden."

Marktonderzoekers voorzien voor volgend jaar een prijzenslag, PC's zullen vrijwel zeker nog dit kwartaal goedkoper worden doordat grote voorraden zijn opgebouwd. Medio volgend jaar zullen de prijzen van PCs nog eens sterk dalen. Enkele PC-fabrikanten hebben grote voorraden opgebouwd bij resellers en winkelketens. Dat is een verklaring voor hun nog tamelijk gunstige groeicijfers over het derde kwartaal. De vraag naar PC's is bij de zakelijke gebruikers erg klein, terwijl wereldwijd nog wel een totale groei van de verkoop is gerealiseerd van 15 procent. Verwacht wordt dat de opgebouwde voorraden nog dit kwartaal van de hand zullen gaan tegen aanzienlijk lagere prijzen. Men meent dat in het tweede kwartaal van 2001 een prijzenslag zal aanvangen op de PC-markt. Doordat een groot aantal zakelijke gebruikers overstapt op Windows 2000, zal de vraag naar PC's rond het tweede kwartaal van volgend jaar stijgen. Zij zullen dan nieuwe systemen aanschaffen, maar wel laaggeprijsde. Daar de eisen die dit besturingssysteem aan PC's stelt niet bijzonder hoog zijn - minimaal een 200 MHz Pentium Ili en 64 MB intern geheugen - vinden zij het niet nodig dure systemen aan te schaffen. PCfabrikanten zullen ook een prijzenslag beginnen om marktaandeel te veroveren op hun concurrentie. Dat is al enige tijd niet meer op grote schaal gebeurd, maar het is een beproefd recept in PC-land voor prijsverlagingen. Tegelijkertijd neemt het tekort aan componenten grotendeels af. Tot nu toe is deze onderdelenschaarste de belangrijkste reden voor het uitblijven van prijsdalingen. Anderen verwachten echter geen grote prijsverlagingen voor het eind van dit jaar. "De prijzen zullen de komende drie tot vijf maanden geleidelijk dalen. Fabrikanten prijzen hun verouderde lijnen af. Bovendien worden de tekorten minder."

Microsoft wil het verhuurmodel voor software niet zelf op de markt zetten. Een uitgebreid netwerk van partners dat met de softwaregigant samenwerkt, moet garanderen dat de realisatie en implementatie aan de kant van eindgebruiker tot stand wordt gebracht.

Microsoft - Punt - Net ( Dot- Net) Microsoft werpt zich met een nieuwe marktstrategie,.Net genaamd (spreek uit Dotnet), op als de voornaamste propagandist van het verhuurmodel voor software. (=Application Service Provider (ASP). ). Deze stap is waarschijnlijk groter dan de overstap die Microsoft maakte van Dos naar Windows." .Net staat voor een nieuwe productstrategie waarbij men softwareverhuur propageert als de voornaamste ontwikkeling voor de toekomst. Er zullen nieuwe platformen ontstaan, de zogenaamde Dotnetplatformen. Er komen nieuwe diensten, waarbij software zal fungeren als een service, nieuwe development tools, en ten slotte ook een nieuwe user experience." Amerikaans onderzoek wijst uit dat bedrijven 20 tot 30 procent goedkoper uit zijn, als ze software niet zouden kopen maar huren. Je kunt de de gebruiker op een flexibele manier software aanbieden. Het brengt de beheerkosten voor de klant omlaag. De cash flow van de organisatie wordt beter beheersbaar. Het gebrek -aan technisch gekwalificeerd personeel is minder een probleem. Voor het installeren van software hoeven bedrijven geen duur personeel meer op te leiden. In één contract worden namelijk verhuur van software, onder-

Microsoft denkt dat de volledige implementatie van de Dotnetstrategie gemakkelijk twee tot drie jaar in beslag kan nemen. Die termijnprognose geldt niet alleen voor het creëren van een partnernetwerk, maar ook voor het voorbereiden van de software zelf. Het recent geïntroduceerde Windows Millennium (ME) besturingssysteem voor thuisgebruikers voldoet bijvoorbeeld niet aan de normering die Microsoft zichzelf in de nieuwe strategie oplegt. Tussen nu en de komende twee tot drie jaar zullen alle nieuwe versies van de producten die uitkomen een stap zetten in de richting van de Dotnet-wereld.

XML Microsoft voorziet dat in het kader van de Dotnet-strategie alle software van de monopolist in een nieuw jasje wordt gestoken. Essentieel voor de nieuwe producten marktstrategie van Microsoft is het gebruik van de codeertaal XML die Pronk de 'lijmlaag' noemt. Deze codeertaal zal alle verschillende producten, diensten en apparaten met elkaar verbinden. Dat is niet zo maar een code. Met die code wordt metainformatie meegezonden zodat wij straks los van het eventuele 'device' ontwikkelingen kunnen maken. Dat is voor de ontwikkelaar van groot belang, want die maakt zijn applicaties straks slechts één keer. Op basis van de XML-informatie weet het apparaat hoe het informatie moet weergeven.

Hulp nodig? Regiocoördinatoren/Mentoren Er zijn regio-clusters van gebruikers. Elke regio heeft een coordinator. Bij deze coördinatoren kunt u terecht voor vragen, aanvragen voor scholing mbt MacHis, het organiseren van demonstraties ed.

Klaas Iest Uthof 11 9292 HL Drachten tel.: 0512-519882 fax.: 0512-545038

Tom Rossmark Adm. de Ruyterweg 134 1056 GT Amsterdam tel.: 020-6183776 [email protected]

Sebes Zevenhuizen. F. Clockstraat 43 9665BC Oude Pekela tel.: 0597-612393 fax.: 0597-618092 [email protected]

Casper Tombrock Sir Winston Churchilllaan 384 2285 SK Rijswijk tel. 070-3939353 fax 070-3361152 [email protected]

Carol Wittkampf Bergweg 61 3707AB Bilthoven prive: 030-6920252 praktijk: 030-6915919 fax: 030-6920344 email: [email protected]

Jos Mathot Tubantenoord 3 1079 ZR Rotterdam prakt.: 010-4830110 (fax op aanvraag) prive: 010-4830115 [email protected]

Guust Wijffels Conservatoriumlaan 60 5037 DT Tilburg tel: 013-4670784 tel: 013-5800414 fax. 013-4639430 [email protected] Brian Bosch Badhuisstraat 81 4381 LP Vlissingen tel: 0118-412233 fax: 0118-430762 [email protected] Peter Hezemans Norbertijnenstraat 36 6166 AK Geleen prakt.: 046-4743322 prive: 046-4751542 fax: 046-4749722 [email protected]

Helpdesk MacHis: 0900-6664447 (0900-OMNIHIS)

Alle andere vragen over MacHis: secretariaat Kalis BV: Bovenweg 1 1834 CA St.Pancras tel: 072-5643150 fax: 072-5625366

MacHis-Nieuws November 2000 blz 28

Wim van As Meeuwenplein 2 A 7771 AC Hardenberg prakt.: 0523-265851 prive: 0523-265649 fax: 0523-266321 email: [email protected]