Nieuwstad 43 Bouwhistorie van een huis in de Nieuwstad
Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
2
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Inhoudsopgave
Administratieve gegevens
5
Aanleiding bezoek
5
Ligging en historische topografie
5
Voorlopige bouwgeschiedenis
7
Beschrijving van het pand
Gevels
9
Kelder
10
Begane grond
11
Tussenverdieping
12
Eerste verdieping
12
Zolder
13
Conclusie
14
Literatuur en bronnen
14
Bijlage 1: overzicht bewoners en gebruikers 1888 – 1961
15
Bijlage 2: eigendomsgeschiedenis Nieuwstad 41 en 43 tussen 1454 en 1832
17
Colofon Opdrachtgever: Auteur: Uitgever:
Werkgroep Bouwhistorie, Historische Vereniging Zutphen drs.J.S. Krijnen, bouwhistoricus bnb, Afdeling Klantcontact, Team Omgeving, Gemeente Zutphen Historische Vereniging Zutphen
Copyright 2015 Historische Vereniging Zutphen Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, digitalisering of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Historische Vereniging Zutphen
3
4
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Administratieve gegevens Adres: Status: Kadastraal: Eigendom: Bezoek:
Nieuwstad 43 beeldbepalend pand Zutphen, F 10660 mevr. W. Bos 2 maart 2013
Deelnemers bezoek: Johans Kreek, Michel Groothedde, Pieter van Hilten, Henny Jansen, Eline Slotboom, Jeroen Krijnen, Margot Foury
Aanleiding bezoek Op initiatief van dhr. Will, ten tijde van het bezoek woonachtig in het buurpand Nieuwstad 45, heeft de werkgroep bouwhistorie van de Historische Vereniging Zutphen op 2 maart 2013 het pand Nieuwstad 43 bezocht. Mede vanwege de uitkomsten van een in 2003 uitgevoerde bouwhistorische inventarisatie naar panden in de Nieuwstad, waar in een aantal gevallen een bouwkundige kern uit 1339 werd aangetroffen en omdat de verwachting bestond dat Nieuwstad 43 de nodige kenmerken van een oud casco zou kunnen prijsgeven, is besloten om in het pand een bouwhistorische verkenning uit te voeren. Aanwijzingen daarvoor zijn te vinden in de relatief hoge begane grond, die zichtbaar is vanaf de straat en de achtergevel die opvalt door diverse bouwsporen in het pleisterwerk. Andere aanwijzingen zijn de gemetselde geveltop en de relatief steile dakhellingen. Kadastraal onderzoek wees bovendien uit dat de perceelgrenzen sinds de ingebruikname van het kadastraal stelsel in Nederland in 1832, niet zijn gewijzigd, ook dat is een aanwijzing voor een hoge ouderdom van een pand.
Ligging en historische topografie Nieuwstad 43 maakt onderdeel uit van een bouwblok dat wordt omsloten door de straten Nieuwstad in het oosten, de Norenburgerstraat in het noorden, de Basseroord en de Mosmarkt – een plaatselijke verbreding van de Nieuwstad – in het zuiden. Het blok maakt deel uit van een nieuwe stedelijke ontwikkeling (Novum Oppidum, “Nieuwe stad”), die vermoedelijk rond het midden van de 13e eeuw zal zijn geïnitieerd door de Gelderse graaf Otto II (1227 – 1271) en is uitgevoerd conform een min of meer geometrische stratenuitleg1. Een aantal bestaande straten werd daarbij in de nieuwe uitleg opgenomen, een verklaring voor het feit dat de straat Nieuwstad een meer 1
Fermin/Groothedde 2006, 6
Detail van de kaart van Zutphen door Jacob van Deventer uit omstreeks 1565. Gemarkeerd is het blok met Nieuwstad 43.
5
bochtig verloop heeft en de Gasthuisstraat die hierop schuin is georiënteerd. Het nieuwe stadsdeel werd in 1312 administratief en bestuurlijk samengevoegd met de bestaande, oude stad Zutphen en ommuurd.2 Het merendeel van de huizen in de wijk zullen in deze periode van hout zijn geweest, brand was een serieus risico. Zo wordt in het Chronicon Tielense melding gemaakt van een Zutphense stadsbrand in 1336. Deze stadsbrand is niet alleen archeologisch aangetoond, op grond van dendrochronologisch gedateerde kapconstructies van huizen in de directe omgeving van Nieuwstad 43 kon bovendien worden aangetoond dat er kort na 1336 aantoonbare bouwaktiviteit was in de Nieuwstad, die terug te voeren moet zijn op de noodzakelijke herbouw na de brand. Bouwmuren werden nieuw gemetseld en kapconstructies nieuw gesteld.3 Na de verstening van de wijk in de jaren na de stadsbrand tot en met de Tweede Wereldoorlog vonden in de stedenbouwkundige structuur en het stratenplan van de Nieuwstad geen noemenswaardige wijzigingen plaats. De oorlogshandelingen in 1944 en 1945 en de wederopbouw die daarop volgde veranderden de structuur, de bebouwing en het aanzicht van met name de westelijke, noordelijke en zuidelijke randen van de wijk ingrijpend. Het stratenplan en het hart van de Nieuwstad waaronder het bouwblok met het pand Nieuwstad 43 bleef ondanks de aanpassingen goed bewaard.
Detail van de kaart van Zutphen door Nicolaas van Geelkercken uit 1643. Gemarkeerd is het blok met Nieuwstad 43.
2
Ibidem, 8-10 De kapconstructies van de panden Nieuwstad 27 en 29 zijn gedateerd in 1337 en 1338. Ook de kapconstructie van het er tegenover gelegen Nieuwstad 28 (Dullaert ijzerwaren) dateert uit deze periode. Bovendien werden in de eerste twee genoemde adressen en het adres Nieuwstad 23 in de bouwmuren de bouwsporen aangetroffen van vroege baksteenbouw met forse baksteenmaten gemetseld in Vlaams verband. Metselwerk dat in alle gevallen nadien is opgehoogd. 3
6
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Kadastrale situatie 1832, geprojecteerd op de huidige kadastrale kaart. Nieuwstad 43 is grijs gemarkeerd.
Voorlopige bouwgeschiedenis De boven genoemde grote stadsbrand die in 1336 woedde in de Nieuwstad had als logisch effect dat in de jaren die op de brand volgde de herbouw van de stad plaatsvond. De herbouw van de verwoeste panden vond overwegend in baksteen plaats en is bouwhistorisch aangetoond in de panden Nieuwstad 27, 28 en 29 en recent in Nieuwstad 234. Het ligt dan ook voor de hand dat Nieuwstad 43 in de veertiende eeuw een vergelijkbare ontwikkeling heeft doorgemaakt, maar afgezien van een fors formaat baksteen in het gewelf van de achterste kelder is in het pand weinig waargenomen dat meer informatie geeft over deze periode. Hoe het ook zij, Nieuwstad 43 wordt in 1461 voor het eerst schriftelijk vermeld als een belending van Nieuwstad 41 in eigendom van Werner Kaerman. Dat er sprake was van een stenen huis werd in 1504 expliciet vermeld. In de late zestiende eeuw en de vroege zeventiende eeuw kreeg het pand mogelijk zware schade te verduren, of is ernstig verwaarloosd. In 1617 wordt over Nieuwstad 43 geschreven van een huisstede en een huisplaats met steenwerk, hetgeen kan duiden op een huis in ruïneuze staat. De huisplaats is datzelfde jaar verkocht en zeer waarschijnlijk is het huis toen herbouwd. Het kreeg een nieuwe verdiepingsbalklaag met sleutelstukken die volgens de mode met een ojiefprofilering werden versierd. Mogelijk is de kelder toen in het voorste deel van een gewelf voorzien. Over de voorgevel is niets bekend, de achtergevel zou met inbegrip van diverse jongere bouwsporen goed uit deze bouwfase kunnen 4
Tijdens archeologisch onderzoek in 1999-2000 op de hoek Gasthuisstraat en Lokenstraat zijn brandlagen gevonden die tot deze branden zijn te herleiden, Fermin 2000
7
stammen. Afgaande op de winkelpui, de T- vensters op de verdieping en de restanten van de troggewelven met stalen I-profielen in de kelder is Nieuwstad 43 in de late negentiende eeuw andermaal verbouwd , mogelijk in 1895 door timmerman G.B. Landeweert en kreeg het de verschijningsvorm die tot vandaag overeind bleef. Onduidelijk is momenteel of de positie van de zoldervloer toen werd bepaald of dat deze teruggaat op een eerdere bouwperiode, waarbij een datering in de vroege zeventiende eeuw niet kan worden uitgesloten. In de loop van de twintigste eeuw werd de dakkapel aan de straatzijde vernieuwd en de begane grondvloer verlaagd waarvoor het keldergewelf van de voorste kelder werd gewijzigd in een vlak betonnen dek en het gewelf in de achterste kelder werd afgetopt.
Ongedateerde foto (vermoedelijk rond 1900) met gemarkeerd Nieuwstad 43, reeds voorzien van de huidige winkelpui, houten rolluikkasten op de verdieping en dakkapel met oren en zadeldak.
< Lengtedoorsnede van Nieuwstad 43. Straatzijde is links Duidelijk herkenbaar zijn de over de volle hoogte van het pand aanwezige brandmuur, de tussenverdieping in het achterhuis en het hoogteverschil in de eerste verdiepingsvloer ter plaatse van de brandmuur. Het voorste deel van het huis is niet onderkelderd. << Dwarsdoorsneden over het voor- en achterhuis (rechts). De kelder bevindt zich links van het midden. Dit gegeven houdt misschien verband met een verdwenen drupstrook. Opmeting en tekening J.Krijnen
8
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Beschrijving van het pand Nieuwstad 43 is een onderkelderd, tweelaags huis met een zolder onder een zadeldak. Het staat met de voorgevel in de rooilijn en heeft de noklijn haaks op de straat. Het pand heeft een dikke tussenmuur van kelder tot de zoldervloer met grotere vertrekken aan de voorzijde en kleinere kamers aan de achterzijde met een tussenverdieping. Achter het huis is een plaatsje, dat via de Basseroord toegankelijk is en via een achterdeur toegang geeft tot de bovenwoning. Beschrijving gevels De voorgevel van het pand heeft op de begane grond een houten winkelpui en op de verdieping twee schuifvensters. De gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten met een hoofdgestel. De winkelpui heeft een kader van pilasters die een hoofdgestel dragen en op gepleisterde basementen staan. De pilasters zijn met geprofileerde lijsten voorzien van spiegels die aan de bovenzijde hol zijn. Binnen het kader is sprake van een grote winkelruit links en de entree rechts. De winkelruit staat op een gepleisterde plint en heeft op ruim 2/3e van de hoogte een horizontale roede met een bovenraam. Oorspronkelijk had het onderraam tevens een verticale middenroede. De bovendorpel van het bovenraam is voorzien van horizontale ventilatieopeningen die uit de bouwtijd van de pui kunnen dateren. Rechts van een op de hoeken geprofileerde kozijnstijl is de winkelingang. Deze is voorzien van een moderne deur met twee glasvakken en boven een modern, ongeprofileerd kalf een ruit die met glaslatten tussen de kozijnstijlen is gezet. Ter hoogte van de winkelruitroede is een, in tegenstelling tot het kalf daaronder, geprofileerd kalf aanwezig met een bovenlicht. Hiervan is de bovendorpel op eenzelfde wijze gedetailleerd als het bovenraam links. De pui wordt afgesloten door een hoofdgestel bestaande uit een architraaflijst, een vlak fries en een kroonlijst die links en rechts wordt gedragen door consoles die door de architraaflijst steken. In de gevel boven de winkelpui, die daar is gepleisterd, zijn twee identieke schuifvensters met wisseldorpel toegepast. De kozijnen zijn uitgevoerd met pen-en-gat verbinding die in het bovenkalf met een toognagel zijn gezekerd. De iets uitstekende onderdorpel is van hout en maakt deel uit van het kozijn. De onderramen zijn met een verticale roede uitgevoerd, de bovenramen zijn enkelruits. De voorgevel wordt afgesloten met een eenvoudig hoofdgestel zonder architraaflijst, maar met een vlak fries en een als kroonlijst vormgegeven bakgoot. In het dakschild erboven is een eenvoudig vormgegeven, vlakgedekte dakkapel opgenomen. Deze heeft tweeruits stolpramen met horizontale roeden en met zink beklede wangen. De dakkapel heeft ongedecoreerde boeiboorden en een zinken
9
kraal. De dakvlakken zijn met grijs gesmoorde oude Hollandse dakpannen belegd. Op de hoeken grijs gesmoorde keperpannen. De achtergevel is beschreven vanaf het plaatsje achter het huis. Het is een gepleisterde gevel van drie lagen en eindigt met een geveltop. De gevel heeft op de begane grond links een deur met deurkalf en bovenlicht waarin een tweeruits raam. De gevel is op de begane grond overigens geheel vensterloos. Door de pleisterlaag schemeren diverse bouwsporen van dichtgemetselde openingen door die grotendeels kunnen worden verklaard door een oude foto. [AFB oude foto achtergevel] Ter hoogte van de tussenverdieping is links boven de deur een ventilatieopening voor de centrale verwarming aanwezig, gemaakt ter plaatse van een dichtgemetseld venster. Rechts is een enkelruits venster aanwezig, dat aansluit op de bouwsporen van het dichtgemetselde venster op de begane grond. Ter hoogte van de vloer van de bouwlaag erboven zijn op regelmatige afstand een drietal gesmede staafankers aanwezig, een vierde exemplaar rechts werd op de verwachte locatie niet aangetroffen. De achtergevel heeft op de derde laag (feitelijk de eerste verdieping, de tweede laag betreft een tussenverdieping) een venster met twee enkelruits draairamen. Geheel links een gesmeed staafanker, andere muurankers zijn op deze bouwlaag niet aanwezig. In de geveltop is boven het venster met draairamen een klein venster met een enkelruits draairaam opgenomen. Boven het venster is ter hoogte van de haanhouten van de kapconstructie een gesmeed staafanker toegepast. Een geveltuit ontbreekt. Interieur: kelder De kelder wordt bereikt via een luik in de vloer van de winkel op de begane grond en bestaat uit twee ruimten achter elkaar. De achterste kelderruimte is overwelfd met een tongewelf, waarvan de kruin in de twintigste eeuw is gesloopt en van een betonnen kelderdek is voorzien. Aan de achterzijde is een (in de twintigste eeuw dichtgemetseld) kelderlicht aanwezig. Ofschoon de gehele ruimte is gepleisterd kon worden vastgesteld dat voor het gewelf bakstenen zijn gebruikt met een maat van 28-29x12-13x6,5 centimeter. De achterwand is onregelmatig en heeft links een naar voren uitstekend gemetseld gedeelte, dat vermoedelijk deel heeft uit gemaakt van een bakstenen keldertrap die vanuit het plaatsje achter het huis toegankelijk was. Rechts in de hoek is de tegelvloer sterk verzakt, een aanwijzing voor de aanwezigheid van een beerput. Een doorgang in een steens dikke tussenmuur geeft toegang tot de voorste kelderruimte. Deze rechthoekige ruimte is voorzien van een vlak gedekt, betonnen kelderdek, dat een troggewelf heeft vervangen. Het troggewelf bestond uit stalen
10
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
liggers evenwijdig aan de voorgevel met gemetselde gewelfvakken. Het troggewelf heeft een tongewelf met de kruin haaks op de straat als voorganger gehad. Dit tongewelf is gemetseld geweest van bakstenen met de maat 24,5x12x5 centimeter. Op grond van de kleinere baksteenmaat in vergelijking met de gewelfstenen van de achterste ruimte kan voorzichtig geconcludeerd worden dat de voorste ruimte later is overwelfd. Voor het metselen van het tongewelf had de voorste kelderruimte een enkelvoudige balklaag met planken als kelderdek. Enkele balkkoppen van deze fase zijn in situ bewaard gebleven. De opzet van twee kelderruimten achter elkaar met een bakstenen tussenmuur van elkaar gescheiden kan men op meerder plaatsen in Zutphen in met name diepe huizen tegenkomen.
WBHZ 204
Achterste kelderruimte richting achtergevel met links de aangepaste, gemetselde keldertrap. Rechts in de hoek de verzakte keldervloer ter plaatse van de vermoede beerput. Onder de voorste kelderruimte richting de straat..
De voorste kelderruimte heeft aan de voorzijde een (aangepaste) bakstenen trap die vanuit de begane grond van het huis toegankelijk is geweest. De kelderruimte is korter dan de begane grond; de voormuur van de kelder staat enkele meters terug ten opzichte van de straatgevel. De oorsprong van deze opzet is niet duidelijk. Links is in de muur, juist voor de tussenmuur, een dichtgemetselde doorgang naar de kelder van Nieuwstad 41 aanwezig. Het heeft een eiken deurkozijn met gepende verbindingen. Het dichtgemetselde werk is gepleisterd en met kalk gesausd en waarschijnlijk vóór 1900 buiten gebruik gesteld. Begane grond De winkeldeur geeft toegang tot een ogenschijnlijk ongedeelde ruimte, die geheel met modern plaatmateriaal is afgewerkt en aan de voorzijde is voorzien van een verlaagd systeemplafond. De ruimte krijgt daglicht via de winkelpui; aan de achterzijde treedt geen daglicht toe. Een halletje met opgang naar de bovenwoning en met een toegang naar het plaatsje achter het huis is rechts achter van de winkelruimte afgescheiden. De hoogte van het plafond is op de begane grond niet overal gelijk; het
Boven het verlaagde systeemplafond van de winkelruimte is achter een zachtboardplafond een geschilderde enkelvoudige balklaag aanwezig.
11
plafond van het achterste derde deel is ongeveer een halve meter lager dan de voorzijde en de overgang komt overeen met de positie van de tussenmuur in de kelder. De plafondhoogte van het achterste deel van de begane grond wordt bepaald door de balklaag van een tussenverdieping. De aard en samenstelling van deze balklaag kon echter niet vastgesteld worden. Aan de voorzijde onttrekt het verlaagde plafond ongeveer 1,25 meter extra hoogte aan het zicht; de totale hoogte van de begane grond is hier ruim vier meter. De verdiepingsvloer is als enkelvoudige balklaag met vloerdelen uitgevoerd. Tussenverdieping Een steektrap rechts aan de achterzijde van het pand geeft toegang tot de bovenwoning. Via een klein bordes halverwege de trap naar de eerste verdieping wordt de tussenverdieping bereikt. Deze is alleen aan de achterzijde aanwezig. Een circa 30 centimeter dikke tussenmuur vormt de scheiding tussen het enige vertrek op deze bouwlaag en de hoge begane grond aan de voorzijde van het huis. Deze muur kan op de begane grond als hoogteverschil in het plafond worden waargenomen en bevindt zich in de Op de tussenverdieping is de enkelvoudige plattegrond op dezelfde plaats als de verdiepingsbalklaag voorzien van houten sleutelstukken tussenmuur van de kelder. De muur onder de oplegging in de muur. De sleutelstukken en de maakt deel uit van een opzet waarbij e balklaag dateren uit de 17 eeuw. aan de achterzijde verwarmbare vertrekken werden afgescheiden van de rest van het huis, vaak in combinatie met een hoge begane grond en een tussenverdieping aan de achterzijde. Deze opzet is bij oude, diepe huizen binnen de ommuurde stad vrij algemeen geweest. Een recent aangetroffen voorbeeld van deze opzet is het pand Groenmarkt 13. Daar is de tussenmuur overigens alleen in de kelder aanwezig, erboven zijn op de bovengrondse bouwlagen houten wanden van stijl en regelwerk toegepast5. Op de tussenverdieping van Nieuwstad 43 is de enkelvoudige balklaag in het zicht en voorzien van houten sleutelstukken met ojiefprofilering. Het vertrek wordt van daglicht voorzien door een enkelruits venster. Via het al genoemde bordes wordt de overloop op de eerste verdieping bereikt. Eerste verdieping De indeling op de eerste verdieping bestaat uit een kamer aan de voorzijde en een kamer aan de achterzijde met ertussen een badkamer, keuken en de opgang naar de zolder. Een paneeldeur met zesruits roedenverdeling geeft toegang tot de kamer aan de straatzijde. Deze wordt van daglicht voorzien door twee schuifvensters met wisseldorpel en verticale roede in het onderraam (zogenaamd T-venster). De enkelvoudige zolderbalklaag is in het zicht. 5
Er werden ook wel aparte verwarmbare achterhuizen gebouwd, zoals bijvoorbeeld achter het dwarse huis Spiegelstraat 5-7, gedateerd 1557 (d), dat naderhand gefaseerd van een parallel geplaatst, breed achterhuis met stookplaatsen werd voorzien. Dat er geen vast schema voor de plattegrond bestond en meerdere varianten mogelijk waren blijkt goed uit de beschrijvingen van Groenmarkt 11, Lange Hofstraat 21 en Laarstraat 74 in: Koolstra 2004
12
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Het vertrek aan de achterzijde wordt door de reeds genoemde tussenmuur gescheiden van de ruimten aan de voorzijde en krijgt haar daglicht door een venster met twee draairamen. De enkelvoudige zolderbalklaag is ook in dit vertrek in het zicht en heeft aan de linkerzijde een schouwraveling. De balklaag heeft in tegenstelling tot de onderliggende vloer geen sleutelstukken.
De zolderbalklaag is in het achterste vertrek op de eerste verdieping links voorzien van een schouwraveling. De bijbehorende schouwboezem met rookkanaal is in het verleden gesloopt.
Zolder Middels een rechte steektrap wordt de zolder bereikt. Deze is geheel afgetimmerd en met een houten tussenwand verdeeld in twee ruimten. De dikke tussenmuur is op dit niveau fysiek niet aanwezig. Of dat de oorspronkelijke opzet is geweest, kon niet vastgesteld worden. Het vertrek aan de straatzijde wordt van daglicht voorzien door twee stolpramen in een dakkapel, aan de achterzijde door een enkelruits draairaam. Door enkele kleine inspectieopeningen is zicht mogelijk op de kapconstructie: het gaat hier om een naaldhouten sporenkap De kapvoet: een dakspoor is op de muurplaat gespijkerd. met de muurplaten op vloerniveau. Ter De muurplaat is ter plaatse van het gesloopte plaatse van de schouwraveling in de schoorsteenkanaal onderbroken. zolderbalklaag links achter zijn bouwsporen van een gesloopt schoorsteenkanaal aangetroffen. De eiken muurplaten zijn ter plaatse doelbewust onderbroken en liggen op het naar binnen gemetselde restant van het gesloopte rookkanaal. Muurplaten, rookkanaal en vermoedelijk ook de (hoogte van) de zolderbalklaag maken waarschijnlijk deel uit van een zelfde bouwfase.
13
Conclusie Nieuwstad 43 is zeer waarschijnlijk een in de kern uit de late middeleeuwen daterend huis met een belangrijke bouwfase die in of kort na 1617 werd gerealiseerd. Bij deze bouwfase hoort zeer waarschijnlijk de balklaag boven de insteekkamer aan de achterzijde met de kenmerkende geprofileerde sleutelstukken onder de balken. Ook hoort bij deze bouwfase vermoedelijk de goed bewaard gebleven opzet van het pand met een dwarsmuur die aan de achterzijde op de bovengrondse bouwlagen met inbegrip van de insteekverdieping een vertrek met stookplaats afscheidt van een groter vertrek aan de straatzijde. Deze muur is ook in de kelder aanwezig. De opzet met verwarmbare vertrekken aan de achterzijde is vrij algemeen (geweest) en werd ook wel met een apart achterhuis uitgevoerd. Tegenwoordig is de beschreven opzet als gevolg van het veelvuldig wegbreken van de tussenmuur zeldzaam geworden, zeker op de begane grond. Zoals in zo veel panden is de tussen- of brandmuur ook in Nieuwstad 43 op de begane grond verwijderd. Uit de (late) negentiende eeuw is met name de winkelpui goed bewaard gebleven.
Jeroen Krijnen, bouwhistoricus bnb mei 2015
Toekomstig onderzoek Wanneer de mogelijkheid zich voordoet heeft vervolgonderzoek op de volgende onderdelen prioriteit: - Documentatie van de voor- en achtergevel bij eventuele ontpleistering - Vastleggen van de samenstelling van de vloer insteekverdieping - Vaststellen van diverse tienlagenmaten (kelder, BG, insteek, eerste verdieping) - Een dendrochronologische monstername en datering van de verdiepingsvloer i.c.m. andere relevante onderdelen van de houtconstructie, waaronder wellicht de kap
Literatuur Bloemink, Wijnand, Peter Boer, Bouwhistorische inventarisatie Nieuwstad in Zutphen, Holten/Doesburg 2003 Fermin, Bert, Via de Kromme Elleboogsteeg naar de Lokenstraat, in: Nieuwsbrief Monumentenzorg 1, Zuphen 2000 Fermin, Bert en Michel Groothedde, Tussen de Schullentoren en de Kruittoren. Archeologisch onderzoek bij de westelijke stadsmuur van de Nieuwstad tijdens de herinrichting van het Stationsplein te Zutphen in 2006, Zutphense Archeologische Publicaties 26, Zutphen 2006 Koolstra, G.(red.), In Zutphen staat een huis. Een biografie van zeven huizen in de middeleeuwse stad., Zutphen 2004 Bouwdossiers Er zijn in het lopend archief (1990 tot recent), noch in het Regionaal Archief Zutphen bouwdossiers bekend van Nieuwstad 43.
14
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Bijlage 1 Overzicht bewoners en gebruikers uit adresboeken Zutphen (1863 – 1967)
Nieuwstad A277 1888 - 1890 F. Donderwinkel 1888 - 1893 M.J. Plettenburg 1891 G.J. Steeman 1892 - 1895 B. Hagens 1895 D.W.J. Eskes 1895 B.G. Landeweert,
kantoorbediende gepens. militair meubelmaker kruidenier kleermaker timmerman
Nieuwstad 43 1898 1898 1902 - 1916 1902
A.M.C. Landeweert, geb. Ten Cate modiste B.G. Landeweert timmerman B.G. Landeweert timmerman mej. M.L. Salm
1918 1922
M.J. Hesselink M.J. Hesselink
steenhouwer steenhouwerij (kantoor, v/h Firma Sipkes & Hesselink) 1924 idem en mej. A.E.E. Hesselink, geb. Landeweert [!] 1926 – 1961 M.J. Hesselink steenhouwerij (kantoor, v/h Firma Sipkes & Hesselink)
Toelichting De eerste melding van Nieuwstad A277 – in 1898 kreeg het adres huisnummer 43 – in de adresboeken dateert uit 1888. Dit wordt waarschijnlijk mede verklaart doordat tussen 1863 en 1879 alleen de namen van de voornaamste inwoners van Zutphen in de adresboeken werden opgenomen Tot 1895 is Nieuwstad 43 steeds dubbel bewoond geweest en is vermoedelijk op de begane grond steeds nering uitgeoefend; tussen 1892 en 1895 was hier kruidenier Hagens gevestigd, die vanaf 1895 op A278, later nummer 45 woonachtig was. Vanaf 1895 tot 1916 woonde en werkte hier timmerman B.G. Landeweert. Het is goed mogelijk dat hij familie was van de timmerman-aannemersfamilie Landeweert aan het Rijkenhage en wellicht is hij verantwoordelijk voor het ontwerp en het maken van de winkelpui van Nieuwstad 43. Vanaf 1918 is ook steenhouwer M.J. Hesselink inwonend. Hij trouwt met een dochter van timmerman Landeweert en na de overname van steenhouwerij Sipkes & Hesselink vestigt hij het kantoor van het bedrijf op Nieuwstad 43. De steenhouwerij zelf is gevestigd op de Houtwal. Dit blijft zo wanneer de steenhouwerij na WO II door zoon M.J. Hesselink wordt overgenomen.
15
16
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Bijlage 2 Verpondingsgeschiedenis nummer 41
Verpondingsgeschiedenis nummer 43
Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nijerstat (Nieuwstad) Datering akte 05-1454 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Yde Tympe, Henrick, Willem, Derick, Katherine (kinderen), Herman Pantze X Beerte, Egbert ... Griete, Derick Joepert X Jenneken Hypotheekgever Gertruut des Vetten Belending 1 Kreyenstert, wijlen Lueken Belending 2 Goch, Johan van Belending achter Basseroert aan Geryt ilmerincks en Jo van Gochs erfenis Belasting jaarrente 1 1/2 oelden schilt uit huesinge achter en voor (+ gaerden Nyerst.poort) / 3 1/2 schilt Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyerstat / Bowstraete (Nieuwstad) Datering akte (11) -1461 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Derick Tympe Hypotheekgever Alyt Byermans, anders gehieten Loersse Belending 1 Noertveen, Johan Belending 2 Kaerman, Werner Belending achter Basseroert Belasting jaarrente 2 Rg. uit huesingen + toebehoren / 2 1/2 oelde schilt
17
Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyerstat (Nieuwstad) Datering akte 25-10-1466 Object huesinge Huisnaam Verkoper Derick Tympe Koper Aernt Geritsz Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Noertvene, Johan Belending 2 Kaerman, Werner Belending achter J. N.'s erfenis en a.d. straat Belasting 14 lb Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nijerstat a.d. Bowstraete (Nieuwstad) Datering akte (11/12) -1468 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Aernt Geritsz(oen) X Henrica Hypotheekgever Lubbe, wed. van wijlen Johan Smedes Luedekenszoen Belending 1 Calfsler, Jo te Belending 2 Blaewe, Luedeken Belending achter achter a.d. straat Belasting jaarrente 2 olde schilden uit huesingen / 8 1/2 lb
Verpondingsnummer 89 Verpondingsnummer* 89 Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nyerstat (Baggeroord) Datering akte 02-1468 Object 1/4 van huis Huisnaam Verkoper Elsken Werners Koper zoon Herman die ze had bij wijlen Werner Bannynck Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Schulten, Arnt Belending 2 Kuypers, Henryck Belending achter Uyterdynck, Wichman Belasting 1 ort min 7 lb Bron Opmerkingen
Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyestat a.d. Mosmarckt (Nieuwstad) Datering akte 30-07-1501 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Johan Slotboem Berntss. Hypotheekgever zijn vader Bernt X Gertruit Belending 1 wijlen Derick Johan to Kalffzelers kinderen Belending 2 Blauwen, Luyken Belending achter achter op de straat Belasting jaarrente 3 gg uit huesinge / heren tijns / 4 1/2 lb
Straatnaam Nyerstat (Baggeroord) Datering akte 1504 Object stenen huis waar Elsken is gestorven Huisnaam Verkoper erfgenamen van wijlen Elsken Blouwen Koper Gerrit Smidt Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Arnt Scholten huis placht te wezen Belending 2 Kairman, Sander Belending achter Belasting Bron ORAZ 890
18
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Straatnaam Nyerstat (Baggeroord) Datering akte 06-03-1504 Object huis Huisnaam Verkoper Jan ter Haren, Herman des Ravens, Gerrit ten Ruweler en Lambert Nellenborch (broers). Jan ten Perick, Jan Rademaker van Deventer e.a., erfgen. van wijlen Elsken Bleuwen Koper Wernemer ten Ryckenberge X Griete Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Scholten wijlen Arnt Belending 2 Kerman, Sander Belending achter Mouwen, Henrick Belasting 8 lb Bron Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyestat a.d. Mosmarckt (Nieuwstad) Datering akte 19-09-1508 Object huis, waar Arnt Schulte in woonde, a.h. klooster gekomen door broeder Jan Slotboem Huisnaam Verkoper Heer Wolterus Rover kelner to Zibkloe, voor 't klooster Koper Claeuss van den Busch X Mechtelt Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Kalfzeler Belending 2 Rikenberch, Wennemer Belending achter achter uitg. a.d. straat Belasting 1 olde sch. / 1 1/2 lb / 3 g. Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nystat (Nieuwstad) Datering akte 19-08-1510 Object huis Huisnaam Verkoper Claus van den Bosch X Mechtelt Koper Lubbert Wernerss X Agate Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyestadt a.d. Mosmarckt (Nieuwstad) Datering akte 21-02-1514 Object
19
Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Claeiss van den Busch X Mechtelt Hypotheekgever Gerrit Berck X Alit Belending 1 Kalffzeler, heer Jan te Belending 2 Colen, wijlen Herman van Belending achter Leydack Belasting jaarrente 3 phs.g. uit huesinge / 5 lb Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyerstat (Nieuwstad) Datering akte 16-01-1518 Object huis Huisnaam Verkoper Lubbert Wernerss X Agate Koper Henrick Kreyenfenger X Geretken (Griete) Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 wijlen Kalfzeler Belending 2 Rickenberch, Griete Belending achter uitg. in Basserortstrate Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Niestat (Nieuwstad) Datering akte 20-07-1520 Object als vaders erfdeel: 1/2 huis waar ze in woont Huisnaam Verkoper Griete, weduwe wijlen Henrick Kreyenvenger Koper 2 dochters Gertken en Janna Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Verpondingsnummer* 87, 89 Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Niestadt (Nieuwstad) Datering akte 14-11-1534 Object aandeel in helft van huis Huisnaam Verkoper Bertholt Verver X Gertken, Johanna Kreienvengers Gertkens zuster Koper Reint ter Haer Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Reint Belending 2 Rickenborch Belending achter Kriger
20
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Belasting jaarrente uit hele huis 1 olde schilt en 1 stadslb Straatnaam Niestat a.d. Moesmarckt (Baggeroord) Datering akte 14-02-1532 Object huis Huisnaam Verkoper Wilhem ten Rekenbarch, Bernt Timmerman X Bette Koper Wichert Schanffert X Stine Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Kreienvenger Belending 2 Kistemaeker, Anthonis Belending achter Kreienvenger Belasting heren tins / 6 stads lb Bron Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyerstadt (Nieuwstad) Datering akte 31-05-1538 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Bartolt Verwer X Gertken, Henrick Egbers X Jenneken Hypotheekgever Jan ter Haer X Elssken Belending 1 Kalffseler, Henrick to Belending 2 Wychart Schanfortz (?) Belending achter Baicherorder straite Belasting jaarrente 5 gg. uit huesinge Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nyerstadt (Nieuwstad) Datering akte 01-06-1538 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Bartolt Verwer X Gertken, Henrick Egbers X Jenneken Hypotheekgever St. Ant. gilde op de Nieuwstad Belending 1 Kalffseler, Henrick to Belending 2 Schanfortz, Wychart (?) Belending achter Baicherorder straite Belasting jaarrente 3 gg. uit huesinge Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 15-01-1543 Object 1/2 van huis Huisnaam
21
Verkoper Henrick Egbers, weduwe Jenneken Koper hun kinderen Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Ensynck, Wychert Belending 2 Kalfzeler Belending achter Bachgerortstraat Belasting Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 07-01-1550 Object huis Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Wolter Schamphert X Lijssken Hypotheekgever St. Anthonisgilde op de Nieuwstad Belending 1 Kystemaeker, Joachim Belending 2 Kueger, wijlen Henrick Belending achter Haer, Reint ter Belasting tyns /hyp. 2 gl. aan St. Anthonisgilde op de Nieuwstad Bron Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 12-01-1552 Object 1/3 van huis Huisnaam Verkoper Gertken, weduwe Henrick Egbers anders genaamd Kueper Koper Gertken, wed Bartolt Varwer Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Schampher, Wolter Belending 2 Kalffzeler, Koirdt to Belending achter Bachgerort Belasting 3 gulden / 1/4 goudgulden Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 29-04-1552 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Gertken, wed. Bertolt Verwers Hypotheekgever Belending 1 Schauffert, Wolther Belending 2 Johan van Vorthusen, burgemeester Belending achter Bacheroert
22
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Belasting 3 1/4 gl. Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 15-10-1552 Object huis Huisnaam Verkoper Gertken, weduwe Bartholt Verwers, en Aleff, haar zoon Koper haar zoon Henrick Verwer X Elsken, Albert Enserinck dochter Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Schampfert, Wolther Belending 2 Johan van Vorthusen, burgemeester Belending achter Bacherort Belasting 3 1/4 gl.
Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 02-12-1552 Object huis Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Wolter Schamffert X Lysken Hypotheekgever St. Anthonisgilde op de Nieuwstad Belending 1 Kistenmaecker, Jochim Belending 2 Verwers, Gertgen Belending achter Jochim Kistenmaecker en Herman Holtsnyder Belasting 2 rydergl. / tyns /hyp. 5 rydergl. aan St. Anthonisgilde op de Nieuwstad
Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 29-07-1556 Object huis Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Henrick Verwer X Elsken Hypotheekgever Belending 1 Schauffert, Wolther Belending 2 Capellen, Thomas van der Belending achter Bacheroort Belasting 3 daler Verpondingsnummer 87 Verpondingsnummer* 87, 89 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam bij de Mosmarkt (Nieuwstad) Datering akte 13-04-1570 Object huis en schuur erachter Huisnaam Verkoper Henrick Kreyenfenger X Elsken Koper Johan van Lochem X Meyme Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Capellen, Thomas van der Belending 2 Wolther Schauferts huis met de steenweeh Belending achter Belasting 7 1/4 gl. Bron Opmerkingen Bel schuur: Thomas van der Capellen en Berndt Goessens erfnisse; achter Bacheroord Verpondingsnummer 87 Verpondingsnummer* 87, 88 Kadastraal nummer 494, 495, 497 Straatnaam Mosmarkt (Nieuwstad)
23
Datering akte 23-05-1570 Object huis en schuur erachter Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Johan van Lochem X Meynne Hypotheekgever Belending 1 Capellen, Thomas van der Belending 2 Wolther Schauffert met de steenweg Belending achter Belasting 7 1/4 gl. Bron Opmerkingen Bel. schuur: Thomas v.d. Capellen en Berendt Goessens; achter: Bacheroord Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 07-07-1609 Object huis en hof Huisnaam Verkoper Abraham Vinck X Victoria Ubbekinck mede voor haar moeder Catharine, weduwe Albert Ubbekinck genandt Romeniers en haar zusters Anna en Margarita Ubbekinck (volmacht gegeven te Napels) Koper Steven Janssen Klater X Maritgen Uterinck Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Passchen, Henrick Belending 2 Rijnfisch, Lulof Belending achter Bacheroord Belasting 3 hoen en 6 witten tyns / 1 pond Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 25-09-1616 Object huis Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Steven Janssen X Maritgen Uterinck Hypotheekgever Belending 1 Schyers, Danyel Belending 2 Passchen, wijlen Henrick Belending achter Bacheroord Belasting 3 hoenders / 6 1/2 thyns Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nyestadt (Baggeroord) Datering akte 29-01-1617 Object huisstede met zijn steenwerk Huisnaam
24
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Verkoper erfg. van Albert Besselinck Koper St. Anthonis Gilde op de Nieuwstad Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Baltinck, Derck Belending 2 Schier, Daniel Belending achter Daniel Schier en Gerrit Jansen Belasting 18 st. Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 31-12-1617 Object 1/2 van huisplaats met het steenwerk zoals koper deze huisplaats met Henrick Specht als koper van de andere helft gedeeld hebben, waarbij Letman de helft aan zijde van Derrick Baltink krijgt Huisnaam Verkoper St. Anthonis Gilde op de Nieuwstad Koper mr. Peter Letman, stadtsmid X Heyle Jans Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Derrick Baltinck Becker Belending 2 Schier, Daniel Belending achter Daniel Schier en Gerrit Jansen Belasting 1/2 van 2 st. tyns / 14 1/4 st. Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 26-06-1649 Object Huisnaam Verkoper Jacob Cornelissen X Jenneken Jans Koper mr. Hermannus Standert, schoolmeester van de latijnse school Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Derck Baltinck, bakker Belending 2 Schier, Daniel Belending achter Daniel Schier en Gerrit Jansen Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Mosmarkt (Baggeroord) Datering akte 22-05-1651 Object 1/2 deel Huisnaam Verkoper erfg. schoolmeester Hermannus Standert Koper Marritien Everts, wed. Hermannus Standert Hypotheeknemer
25
Hypotheekgever Belending 1 Baltinck, Derck Belending 2 Schier, Daniel Belending achter Daniel Schier en Gerrit Jansen Belasting 1/2 van 14 st. 4 p. thyns Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 09-09-1662 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Evert Thomas Beuw X Reyntgen Reyners Hypotheekgever Belending 1 Voet, Otto Belending 2 Baltinck, wed. Derck Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Mosmarkt (Baggeroord) Datering akte 08-11-1664 Object 1/2 huis, zijnde een gehele woning Huisnaam Verkoper Evert Thomassen Beeuw X Reyntjen Reinderts Koper Faes Jansen seemsbereider Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Voet, Otto Belending 2 wed. Baltinck Belending achter Belasting 7 st. 2 duiten / 1 st. thyns Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 16-08-1704 Object 3 huizen (naast elkaar) Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Faes Jansen X Marritgen Hypotheekgever Belending 1 rentmeester Schier Belending 2 waar de Koning van Dennemarck uithangt Belending achter Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 16-10-1713 Object huis, met 2 huizen erachter in Backeroord Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer
26
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Hypotheekgever Belending 1 Schier Belending 2 Winckelaer, Wilhelmus Belending achter Belasting Bron Opmerkingen Betreft: Steven Faes X Jannetien Meyber. Bel. Bacheroord: Schier en gang. Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 11-11-1717 Object huis met twee achterhuisjes op Bacheroort Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Steven Faessen van Monssouw X Jenneken Meyburgh Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Belasting Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 26-03-1720 Object Huisnaam Verkoper Jacobus Faes van Montzouw X Catarina Danen Koper Gerrit Feas Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Faes van Montzouw, Stephen Belending 2 verkoper Belending achter Belasting 1/2 st aan
Verpondingsnummer* 89 Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 13-06-1721 Object huis met huis erachter in Bacheroort Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Belasting Bron Opmerkingen Verwinhebbers van Steven Faes laten verkopen ….... Later verwin geroyeerd. Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 19-08-1724 Object huis met de huisjes erachter in Bacheroort Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Steven Faes van Monsouw X Jannetjen Meibergs Hypotheekgever Belending 1 Schiers, J. Aleida
27
Belending 2 Belending achter Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 02-03-1726 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Stephen Faes van Monsouw X Jenneken Meyberghs Hypotheekgever Belending 1 juffr. Schiers Belending 2 Faesen, Gerrit Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 01-04-1733 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Gerrit Faes X Anneken Blikmans Hypotheekgever Belending 1 Berghuys, Frederik Belending 2 Faes, Jan
Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 06-10-1730 Object huis met 2 achterhuisjes uitkomende in Bacheroord Huisnaam Verkoper Stephen Faes X Jannetjen Meybergen Koper Fredrik Berghuis Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Harn, Will. van Belending 2 de jongen Faes = Gerrit Faes Belending achter Belasting Bron Opmerkingen hyp. 7 okt.
Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 01-12-1749 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Anneken Bleekmans, wed. Garrit Faas Hypotheekgever Belending 1 Faas, Jan Belending 2 Scheggerman, G. J.
Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 25-05-1748 Object huis, met achterhuisje in Bacheroord naast de schuur van Van Harn Huisnaam Verkoper Jan Berghuis, erfg. Fredrik Berghuis, en Alida Meyer, zijn moeder Koper Jan Scheggetman Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Harn, Willem van Belending 2 wed. Faas Belending achter Belasting uitgang aan Bornhof
Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 15-11-1751 Object Huisnaam Verkoper nalatenschap Anneken Blekman, weduwe Garrit Faas
28
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Koper Gerhardus Vriesekolk Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Faas, Jan Belending 2 Scheggetman, G. Jan Belending achter Belasting 1/2 st thyns aan landrentambt Bron Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 29-11-1751 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Gerhardus Vriesekolk Hypotheekgever Belending 1 Faes, Jan Belending 2 Scheggetman, G. Jan Belending achter Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 13-12-1762 Object Huisnaam Verkoper Gerhardus Vriesekolk X Derkjen Aalders Koper Gerhardus Willekers Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 wed. Scheggetman Belending 2 Geers, Gerrit Belending achter Belasting thyns 4 duiten aan landrentambt
Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 18-04-1766 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Geertien Wylandt, wed. Gerrit Jan Scheggetman Hypotheekgever Belending 1 Harn, wed. van Belending 2 chirurgijn Wilkes Belending achter
Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 12-02-1771 Object huis met achterhuis in Bacheroord Huisnaam Verkoper desolate boedel Jacobus Podt X Geertje Wijland Koper Engelbert G. J. Crookceus Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Harn, wed. Willem van Belending 2 Willekes, Gerhardus Belending achter Belasting 7 1/8 st aan Bornhof Bron Opmerkingen hyp. 25 mei 1748 aan vreemde wezen / hyp. 18 april 1766 Kadastraal nummer 492, 493
29
Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 01-10-1772 Object huis, het achterhuis in Bacheroort uitkomende Huisnaam Verkoper Jacobus Podt X Geertjen Wyland Koper mr. Engelbert G. J. Crookceus Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 wed. Willem van Harn en Berendina Schiers Belending 2 Wilkes, Gerhardus Belending achter Belasting 7 1/8 st. aan Bornhof Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Baggeroord) Datering akte 18-12-1775 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Engelbert G. J. Crookceus X Elisabeth H. C. van Knuth Hypotheekgever Belending 1 Harn, wed. van Belending 2 schoenmaker Geers Belending achter Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 07-02-1788 Object huis, met hof in Basseroord Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Belasting Bron Opmerkingen Bij echtscheiding tussen E. G. J. Crookceus en Elisabeth Helena Catharina van Knuth aan eerstgenoemde. Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 15-12-1790 Object huis, met achterhuis in Basseroord Huisnaam Verkoper E. G. J. Crookceus Koper Susanna van Hengelaar Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 van Harn Belending 2 Wilkes, Gerhardus
30
Nieuwstad 43. Verslag bouwhistorische verkenning
WBHZ 204
Belending achter Belasting 7 1/8 st. aan Bornhof Kadastraal nummer 492, 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 29-03-1799 Object Huisnaam Verkoper Susanna van Hengelaer Koper Johannes Colson Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 chirurgijn Willekers Belending 2 Van Harn Belending achter Belasting 7 st. 4 penn. aan Bornhof Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 10-06-1801 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 G. Wilkes Belending 2 Harn, J. van Belending achter Belasting Bron Opmerkingen Johanna Besselink, vrouw van Johannes Colson, erft op Johannes Colson. Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 01-06-1805 Object Huisnaam Verkoper erfg. G. Wilkes Koper Wolter Aalders Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Langenberg, A. W. Belending 2 Kolsing, H. Belending achter
Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 06-05-1802 Object Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Johannes Colson X Wilhelmina Berns Hypotheekgever Belending 1 chirurgijn Wilkes Belending 2 Van Haven
Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte 22-05-1810 Object huis, met twee kleine woningen, in de Basseroord uitkomende Huisnaam Verkoper Koper Hypotheeknemer Johannes Colson
31
Hypotheekgever Belending 1 Wolter Aalders Belending 2 P. J. Sleyster Verpondingsnummer* 88 Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstad (Nieuwstad) Datering akte (12/14) -02-1817 Object Huisnaam Verkoper Johanna Wiggers, weduwe Wolter Aalders Koper Peter van Arien Peters aan Albert Helderman Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Langenberg, wed. Adriaan Willem Belending 2 Colson Belending achter Belasting Bron Schl. 3714 / Schl. 3720 Opmerkingen 1 juni 1805 Verpondingsnummer 88 Verpondingsnummer* Kadastraal nummer 494 Straatnaam Nieuwstadsstraat (Nieuwstad) Datering akte 1832 Object huis en erf Huisnaam Verkoper Helderman, Albert Koper Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Belasting Bron Kad. 1832 Opmerkingen
Kadastraal nummer 493 Straatnaam Nieuwstadsstraat (Nieuwstad) Datering akte 1832 Object huis en erf Huisnaam Verkoper Colson, weduwe Johannes Koper Hypotheeknemer Hypotheekgever Belending 1 Belending 2 Belending achter Belasting Bron Kad. 1832
32