Nieuwsbrief van de Wijkgemeente Martinikerk Groningen Van harte welkom in deze dienst van de Wijkgemeente Martinikerk. In deze dienst zingen we uit het Liedboek voor de Kerken. Een exemplaar kunt u bij de ingang ophalen. Eventuele andere liederen vindt u afgedrukt in de orde van dienst. Volgende diensten 19.00 uur 09-03 9.30 uur 19.00 uur 12-03 19.30 uur
ds. F.J.K van Santen (Kampen) ds. D.M. van de Linde (Rotterdam) ds. J.A. van den Berg; Psalmenvesper mmv het Martinikerkkoor olv Marijke van Zanten-Broers ds. J.A. van den Berg, bidstond
Activiteiten Di 04-03 Helpmankring van Lenneplaan 363 Di 04-03: Gemeenteavond om 19.45 uur in het Gebouw van het Leger des Heils, Dirk Huizingastraat 15. Wo 05-03 Woensdagavondzang in de Oosterkerk om 19.15 uur Wo 05-03 informatie-avond voor de actie Present, om 20.00u (tot ong. 21.30u) in Het Pand Contact Hebt u vragen, of wilt u een persoonlijk gesprek, neem dan gerust contact op met de predikant, of spreek iemand na de dienst aan. Predikant: Ds. J.A. van den Berg, 050-5418205; twitter @dsJAvandenBerg
[email protected] Evangelist: Jan Waanders; 5777711, twitter @janvanhetpand
[email protected] Scriba: Dhr. S.J. Doornenbal, Jaltadaheerd 70 9737 HC Groningen, 050-5424160
[email protected] Website: www.wijkgemeente-martinikerk.nl 1
2 maart 2014, 9.30 uur orgel: dhr. Wim van Beek voorganger: ds. J.A. van den Berg Welkom en mededelingen Psalm 5: 1, 3, 6 en 7 (staande) Stil gebed, bemoediging en groet (staande) Psalm 27: 1 en 4 Gebod van God, daarna Psalm 32:4 Gebed Kinderlied :
2.Wij willen samen delen met kind’ren klein en groot En net als Jezus geven aan anderen in nood.Refrein: 2
3.Wij willen samen leven,als vrienden verder gaan En steeds opnieuw vergeven wie ons heeft pijn gedaan Refrein: 4.Wij willen samen spelen in huis en op de straat Geduldig zijn en helpen wanneer het moeilijk gaat. Rerein: Onder het naspel mogen de kinderen van groep 1-4 naar de kindernevendienst. Zij gaan het hebben over samen leven.Er is basiscatechese voor de groepen 5-8.Bij hen gaat het over de vrijsteden. Lezing uit Jesaja 35 (NBV) 1
De woestijn zal zich verheugen, de dorre vlakte vrolijk zijn,
de wildernis zal jubelen en bloeien, 2 als een lelie welig bloeien, jubelen en juichen van vreugde. De woestijn tooit zich met de luister van de Libanon, met de schoonheid van de Karmel en de Saron. Men aanschouwt de luister van de H E E R , de schoonheid van onze God. 3 Geef kracht aan trillende handen, maak knikkende knieën sterk. Zeg tegen het moedeloze volk: ‘Wees sterk en vrees niet, want jullie God komt met zijn wraak. Gods vergelding zal komen, hijzelf zal jullie 4
bevrijden.’5 Dan worden blinden de ogen geopend,de oren van doven worden ontsloten.6 Verlamden zullen springen als herten,de mond van stommen zal jubelen:waterstromen zullen de woestijn splijten, beken de dorre vlakte doorsnijden.7 Het verzengde land wordt een waterplas,dorstige grond wordt waterrijk gebied;waar eenmaal jakhalzen huisden,maakt dor gras plaats voor riet en biezen.
Lezing uit Matteus 11 2
Toen Johannes in de gevangenis over het optreden van de messias
hoorde, stuurde hij enkele van zijn leerlingen naar hem toe 3 met de vraag: ‘Bent u degene die komen zou of moeten we een ander verwachten?’ 4 Jezus antwoordde: ‘Zeg tegen Johannes wat jullie horen en zien: 5 blinden kunnen weer zien en verlamden weer lopen, mensen met huidvraat worden gereinigd en doven kunnen weer horen, doden worden opgewekt en aan armen wordt het goede nieuws bekendgemaakt.
6
Gelukkig is degene die aan mij geen aanstoot neemt.’
3
7 Toen ze weer vertrokken, begon Jezus met de mensen over Johannes te spreken: ‘Waar zijn jullie in de woestijn naar gaan kijken? Naar het
wuiven van het riet in de wind? 8 Wat zijn jullie dan gaan zien? Een mens die rijk gekleed ging? Welnee, wie rijk gekleed is, verkeert in koninklijke kringen. 9 Maar wat zijn jullie dan wel gaan zien? Een profeet? Jazeker, zeg ik jullie, en zelfs meer dan een profeet. 10 Hij is degene over wie geschreven staat: “Let op, ik zend mijn bode voor je uit, hij zal een weg voor je banen.” 11 Ik verzeker jullie: er is onder allen die uit een vrouw geboren zijn nooit iemand opgetreden die groter was dan Johannes de Doper; maar in het koninkrijk van de hemel is de kleinste nog groter dan hij.12 Sinds de dagen van Johannes de Doper wordt het koninkrijk van de hemel door geweld bedreigd en proberen sommigen er zelfs met geweld beslag op te leggen. 13 Want de profetieën van alle profeten en van de wet reiken tot de dagen van Johannes. 14 En voor wie het wil aannemen: hij is Elia die komen zou. 15 Laat wie oren heeft goed luisteren! 16 Waarmee zal ik de mensen van deze generatie vergelijken? Ze lijken op kinderen die op het marktplein zitten en elkaar toeroepen: 17 “Toen we voor jullie op de fluit speelden, wilden jullie niet dansen, toen we een klaaglied zongen, wilden jullie niet rouwen.” 18 Want toen Johannes kwam, en niet at en dronk, zei men: “Hij is door een demon bezeten.” 19 Nu is de Mensenzoon gekomen, hij eet en drinkt wel, en nu zegt men: “Kijk toch eens, wat een veelvraat, wat een dronkaard, die vriend van tollenaars en zondaars.” En toch is de Wijsheid door heel haar optreden in het gelijk gesteld.’
Preek Gemeente van Jezus Christus, Twijfel. Wie heeft er nooit eens last van (gehad)? Het kan heel diep gaan, ook als je dicht bij God leeft en voor zijn zaak staat. We zien het vanmorgen bij Johannes de Doper. Hij had hoge verwachtingen, een echte roeping. Zijn vader en moeder hadden hem daarbij opgevoed. Ze hadden verteld hoe speciaal zijn geboorte geweest was. Misschien wel uitentreuren verteld over de jaren van wachten, over de engel, over zijn zwijgende 4
vader en zijn naam: De HEER is genadig. Allemaal wonderen. Hij was geboren met de taak om de voorloper te zijn van de Gezalfde die komen zou! Hij had zijn leven ook zelf helemaal aan de HEER gegeven. Hij had torenhoge verwachtingen. Die zweepten zijn preken tot ongekende hoogte. Toen hij Jezus zag, God gaf het hem in zijn hart: Hij is het. Hij wist het zeker!! Jezus gedroeg zich wel vreemd, omdat Hij zich wilde laten dopen. Dat paste niet in het plaatje van Johannes. Hij deed het, min of meer gedwongen toch. Gelukkig werd dat bevestigd door de duif en de stem uit de hemel. Maar er gebeurde niet veel rondom Jezus. Hij ging in eerste instantie niet veel doen. Johannes had daar vragen bij, maar zolang hij zelf bezig was, kon hij daar mee omgaan. Pas toen hij, Johannes, gevangen genomen was ging Jezus aan het werk. Maar weer strookte het niet met Johannes’ verwachting. Jezus trok zich terug in Galilea en ging niet naar Judea. Die grote Gezalfde trok zich terug onder de dreiging. Waarom deed de grote Gezalfde niets dat leek op wat hij had aangekondigd: oordelen, recht verschaffen, het koninkrijk brengen? Waarom zat hij, Johannes, in de gevangenis. Hij was nog maar begin dertig en zijn leven hing aan een zijden draad. Heb ik het me niet ingebeeld? Hebben mijn ouders het wel goed gezien? Wat is mijn leven waard?
Herkenbaar Je komt stil te zitten. Je bent ziek, of je ligt er even uit omdat je gewoon helemaal op bent. Dan ga je denken… Lastige vragen! Een ander herkenningspunt: opgevoed door gelovige ouders, daar ligt het niet aan. Maar wat zijn hun woorden waard nu je in Groningen studeert en alles helemaal anders lijkt dan je gedacht had en de wereld heel andere vragen aan je stelt, dan jij aan antwoorden hebt geleerd? Een ander herkenningspunt: verwachtingen die niet uitkomen. Hoge verwachtingen misschien. Over God, wat Hij in ons leven zou gaan doen; over de roeping die je hebt ervaren en waarin je bent gaan staan, en wat 5
er daarna gebeurde: er klopte niets van. Klopt het wel dat juist nu die tegenslag plaatsvindt? Dan kan heel diep gaan. Je kunt je afvragen: waarom ben ik er eigenlijk. Wat stel ik voor. Is God er wel? Twijfel is misschien wel onvermijdelijk. Geloof is namelijk kwetsbaar. We kunnen God niet zien en ook nooit helemaal begrijpen! Geloof kan groeien en robuuster worden, maar het is nooit iets dat de zekerheid kan krijgen van wiskundige formules. Twijfel moet er dus wel zijn. Maar je moet het wel laten behandelen. Anders groeit het scheef. Het is niet in zichzelf goed. Johannes laat het bij Jezus brengen. Hij legt zijn vraag aan Jezus voor. Dat is wat wij ook altijd moeten doen. We moeten onze twijfels niet verstoppen uit schaamte omdat jij getwijfeld hebt, uit teleurstelling omdat God anders, minder doet dan je dacht. Breng het bij Hem. Of, laat het brengen wanneer je denkt dat je het zelf niet kunt, omdat je gevangenzit in je negativiteit. En als je twijfelt, en je kunt niet zelf bidden: je weet niet half hoeveel mensen er wel voor jou bidden! Jezus laat Johannes antwoord geven. Het antwoord van Jezus heeft twee kanten, die ook ons raken. 1. Het eerste deel zegt iets over Jezus zelf: Jezus geeft opdracht aan de leerlingen om te vertellen wat ze zien en horen. Op zichzelf heeft Johannes dat allemaal wel gehoord. Maar Jezus gebruikt woorden die Johannes’ geheugen opfrissen en Schriftwoorden in hem wakker roepen. Profetieën die hij niet had verbonden met de Messias, maar die wel waar zijn. Jezus laat Johannes de werkelijkheid opnieuw bekijken vanuit het Woord van God. Een nieuwe invalshoek, een ander paradigma, om de feiten te duiden. Waarschijnlijk had Johannes vooral gedacht aan Maleachi waar het gaat over de komst van God in oordeel, of aan Daniel, waarin een mensenzoon wordt aangekondigd die rechtspreekt. 6
Jezus haalt andere woorden aan. Uit Jesaja. Ook woorden, die te maken hebben met troost en genezing, zeggen iets over de Gezalfde en het heil dat Hij brengt. We er vanmorgen uit gelezen. De aard van het koninkrijk heeft van Godswege niet alleen de kant van oordeel, maar ook van groot geduld, genade en ontferming. De feiten die er gebeuren zijn ook voorzegd. Jezus vergroot dus het inzicht van Johannes op Wie Hij is. Niet alles is dan duidelijk, maar het opent mogelijkheden, om Jezus’ manier van doen te plaatsen. Het opent ook de weg naar het lezen van de knechtsliederen, over de gebutste en gekreukte Man. Dat is vaak wat we nodig hebben bij twijfel, en vaak ook gebeurt wanneer we met onze twijfel naar Jezus gaan. Een eyeopener, een nieuw perspectief. Wat je eerst geloofde was niet fout, maar niet compleet. Je verwachtingen, gebaseerd op onvolledige kennis, breken stuk op de werkelijkheid. Eerst denk je dat God daarmee ook stuk valt. Jouw, mijn beeld van God wel. Maar God zelf zeker niet! Je krijgt er een dieper en rijker perspectief op God voor terug. Dat nieuwe in het perspectief kan rationeel zijn. Tijdens je studie zie je dat vaak. Je hebt een nieuw perspectief nodig. De dingen die je van huisuit geleerd hebt over God zijn niet onwaar, maar soms wel heel anders waar. Je moet andere dingen weten, andere dingen lezen over God; en trouwens ook over wetenschap dan de media je vertellen en al te gemakkelijk worden geslikt: wetenschap weet ook niet alles. Er zijn genoeg goede voorbeelden van gelovige wetenschappers om je heen. Het nieuwe in het perspectief kan ook op een andere manier gelden. Als je ziek bent, wordt geconfronteerd met dingen die enorm zwaar zijn, is dat soms een bron van twijfel. Je vraagt je af waar God is. Maar je kunt ook gaan zien dat Christus ook in ons lijden aanwezig is en het met ons mee draagt. Daarin ervaar je een hele diepe liefde en rijk geduld van God. Dat Hij zich verbindt met mijn zwakke broze leven, mijn leven.
7
Vaak moet een ander je dat nieuwe perspectief aanreiken. Daarom is het zo belangrijk dat je samen optrekt, met elkaar studeert, met elkaar in gesprek bent over het Woord van God. God stuurt die ander vaak als antwoord op je gebed. Het geeft vaak een heel grote ruimte, wanneer dat licht aan gaat! Zo’n nieuw perspectief is niet altijd eenvoudig. Het voelt onwennig aan. Het doet soms zelfs zeer. Het is het zien van diepere lagen in de Bijbel. Diepere wegen, diepere vormen van strijd en waarheid dan waar je eerst oog voor had. Daarom is er nog een tweede deel in het antwoord: 2. De tweede kant van het antwoord is gericht op Johannes zelf. Hij moet een keuze maken. Dat zit verstopt in de woorden: Zalig wie aan Mij geen aanstoot neemt! Je niet ergeren aan Jezus. Zonder die keuze, opent zich het perspectief, de nieuwe werkelijkheid niet voor hem. Blijft het een gesloten boek. Geen aanstoot nemen, je niet ergeren aan Jezus is een keuze die ook ons wordt voorgelegd wanneer wij twijfelen. Weerstand, onwil, ze leiden tot een houding die niet langer vatbaar is voor het evangelie. Die houding wordt in dit gedeelte zichtbaar in de Galileeërs. Ze ergerden zich aan Jezus en kwamen daardoor niet tot nieuw inzicht. Ze konden Jezus alleen met hun eigen paradigma’s bekijken (zoon van de timmerman, God kan niet op deze manier komen). Hun twijfels kregen steun van onwil en de argumenten lagen voor het oprapen: Johannes was zo’n rare gast, uiteindelijk. Het loopt niet goed met hem af. Ze lenen het lijden van Johannes voor hun eigen twijfels. Dat zie je wel vaker gebeuren. Jezus was ook niet te begrijpen. Ze waren niet te bereiken. Niets hielp bij hen. Je kon hoog en laag springen, maar zij geloofden niet. Dat is een proces waar je in terecht komt, wanneer je God niet wilt, wanneer je je ergert aan God. Wanneer twijfel samen gaat met onwil, dan wordt het hard en ontoegankelijk. Kijk daar voor uit! Als je dat blijft doen, word je onverschillig voor Hem. Neem geen aanstoot aan de weg die God met je gaat. 8
Zelfs niet wanneer Hij, net als bij Johannes, niet het lijden wegdoet wanneer je in Hem gelooft. Sterker, dat Hij ons zelfs betrekt bij zijn Lijdensweg. Het lot van Johannes is bijna hetzelfde als dat van Jezus. Daarin is hij een voorafbeelding van leerlingen van jezus. Jezus zegt niet: zalig als je geen aanstoot neemt aan je situatie. Hij zegt: Zalig als je aan Mij geen aanstoot neemt. Het feit dat je daar zit komt door Mij, je lijdt met Mij mee. Zo komt Mijn koninkrijk. Kwetsbaar! Jezus zegt immers ook: Sinds de dagen van Johannes de Doper wordt het koninkrijk van de hemel door geweld bedreigd en proberen sommigen er zelfs met geweld beslag op te leggen. Dat doet zeer. Maar dat is de enige manier waarop het kwaad de wereld uit kan. Alleen doordat Ik het zelf draag. Daarom ben Ik kwetsbaar en lijd Ik. Hij roept ons Hem te volgen. In de weerstand die je ontmoet omwille van je geloof, in de gebrokenheid waar niet echt meteen een antwoord op is, maar waar je doorheen moet. Daarom ben jij kwetsbaar en lijd jij. Zalig als je er niet over struikelt! Zalig als je je ergernis overwint over de ongelijkheid, het lijden, de narigheid, die er nu nog is. Het rijk komt wel. Die andere profetieën over Hem, die je van huis uit weet zullen ook uitkomen. De luister van de HEER die zich openbaart in genezing en vergeving, zal zich ook uiten in bevrijding en recht. Maar voor nu geldt: neem geen aanstoot aan Mij. Ik vraag niet dat je het helemaal begrijpt, maar dat je je oordeel opschort, mij vertrouwt, met mij mee gaat. Daarom met Jesaja 35: Geef kracht aan trillende handen, maak knikkende knieën sterk. Een les om steeds dieper te leren. Je zult zien dat Hij er juist is in die narigheid. Je zult het ervaren dat Hij juist in je is wanneer je met Hem lijdt. Dat Hij het is die lijdt. Je gaat het ervaren dat het evangelie geen sprookje naast deze werkelijkheid, of iets dat over deze werkelijkheid heenblaast. Maar een diepe rijke genade die dit leven zo kostbaar vindt dat Hij erop ingaat en er 9
dwars doorheen trekt en deze werkelijkheid, zelfs mijn diepe nare werkelijkheid, mijn ziel, mijn geest, zelfs mijn zwarte en ontoegankelijke geest, mijn situatie, deze mijn nare situatie transformeert, wanneer ik Hem vertrouw en volg. Amen Gezang 168:1, 2, 3 en 5 De kinderen komen terug van de kindernevendienst Dankzegging en voorbede Collecte van de diaconie Gezang 409: 1 en 2 (staande) Zegen (met gezongen ‘amen’, staande) Bij de uitgang wordt er gecollecteerd voor het stedelijk kerkenwerk. De collectebussen staan er voor de IZB. Na afloop staat de koffieklaar in de Kapel.
10