Nieuwsbrief van de Wijkgemeente Martinikerk Groningen Van harte welkom in deze dienst van de Wijkgemeente Martinikerk. In deze dienst zingen we uit het Liedboek voor de Kerken. Een exemplaar kunt u bij de ingang ophalen. Eventuele andere liederen vindt u afgedrukt in de orde van dienst. Diensten 17.00 uur 09-06 15-06
9.30 uur 9.30 uur 19.00 uur 22-06 10.00 uur 19.00 uur
ds. J.A. van den Berg, Psalmenvesper mmv het Roder Jongenskoor olv Rintje te Wies dhr. M. van Heijningen (Dorkwerd) ds. W.L. Dekker (Kampen) ds. E.J. Terpstra (Urk) ds. J.A. van den Berg, Jubileum- en openingsdienst Het Pand, gezamenlijk met de Tehuisgemeente dhr. F. Verkade (Hoogeveen), voorb Heilig Avondmaal
Contact Hebt u vragen, of wilt u een persoonlijk gesprek, neem dan gerust contact op met de predikant, of spreek iemand na de dienst aan. Predikant: Ds. J.A. van den Berg, 050-5418205; twitter @dsJAvandenBerg
[email protected] Evangelist: Jan Waanders; 5777711, twitter @janvanhetpand
[email protected] Scriba: Dhr. S.J. Doornenbal, Jaltadaheerd 70 9737 HC Groningen, 050-5424160
[email protected] Website: www.wijkgemeente-martinikerk.nl
1
8 juni, 9.30 uur 1ste Pinksterdag orgel: dhr. Wim van Beek – trompet: dhr. Marinus Knol voorganger: ds. J.A. van den Berg Welkom en mededelingen Psalm 87: 1, 2 en 4 (staande) Stil gebed, bemoediging en groet (staande) Gezang 242: 1 en 2 Gebod van God, daarna Gezang 252 Gebed Kinderlied OTH 358
2 Wij weten het nu zonneklaar: al ging Hij van ons heen, wat Hij beloofd heeft, maakt Hij waar; wij zijn niet meer alleen. 3 Wij gaan op weg, de wereld rond, er is geen houden aan. De woorden gaan van mond tot mond, voor ieder te verstaan.
2
Onder het naspel mogen de kinderen van groep 1-4 naar de kindernevendienst. Er is ook basiscatechese. Schriftlezing uit Handelingen
2. 1 Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar.
2
Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige
windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. 3 Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, 4 en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven. 5 In Jeruzalem woonden destijds vrome Joden, die afkomstig waren uit ieder volk op aarde. 6 Toen het geluid weerklonk, dromden ze samen en ze raakten geheel in verwarring omdat ieder de apostelen en de andere leerlingen in zijn eigen taal hoorde spreken. 7 Ze waren buiten zichzelf van verbazing en zeiden: ‘Het zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken?8 Hoe kan het dan dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen? 9 Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia, 10 Frygië en Pamfylië, Egypte en de omgeving van Cyrene in Libië, en ook Joden uit Rome die zich hier gevestigd hebben, 11 Joden en proselieten, mensen uit Kreta en Arabië – wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden.’ 12 Verbijsterd en geheel van hun stuk gebracht vroegen ze aan elkaar: ‘Wat heeft dit toch te betekenen?’ 13 Maar sommigen zeiden spottend: ‘Ze zullen wel dronken zijn.’
Psalm 68:9 Schriflezing uit de Hebreënbrief 8 6 (Maar) Jezus is dus aangesteld voor een eerbiedwaardiger dienst, in die zin dat hij bemiddelaar is van een beter verbond, dat zijn wettelijke grondslag heeft gekregen in betere beloften. 7 Zou het eerste verbond zonder gebreken zijn geweest, dan zou er geen tweede voor in de plaats hebben hoeven komen. 8 Maar God berispt zijn volk met de woorden: ‘De dag zal komen – spreekt de Heer – dat ik een nieuw verbond zal sluiten met het volk van Israël en met het volk van Juda. 9 Niet een verbond zoals ik dat sloot met hun voorouders toen ik hen bij de hand nam om hen weg 3
te leiden uit Egypte, want aan dat verbond zijn ze niet trouw gebleven. Daarom heb ik mijn handen van hen afgetrokken – spreekt de Heer. 10 Maar dit is het verbond dat ik in de toekomst met het volk van Israël zal sluiten – spreekt de Heer: In hun verstand zal ik mijn wetten leggen en in hun hart zal ik ze neerschrijven. Dan zal ik hun God zijn en zij zullen mijn volk zijn. 11 Volksgenoten zullen elkaar niet meer hoeven te onderwijzen, men zal elkaar niet meer hoeven te zeggen: “Ken de Heer!”, want allen zullen mij kennen, van klein tot groot.12 Ik zal hun wandaden vergeven en aan hun zonden zal ik niet meer denken.’ 13 Op het moment dat hij spreekt over een nieuw verbond heeft hij het eerste al als verouderd bestempeld. Welnu, wat verouderd is en versleten, is de teloorgang nabij. Preek Gemeente van Jezus Christus, Vanmorgen vieren wij het feest van Pinksteren. Pinksteren is voor ons gevoel een beetje een voorschot op de grote zomervakantie. Een lekker lang Pinksterweekend, even erop uit. Veel mensen zijn ook weg. De kampeerspullen weer uitproberen, of een uitje naar het een of het ander. Je voelt dat een grote lange vrijheid eraan zit te komen. Met Pinksteren kom je alvast in die sfeer. Je neemt er een voorschot op. Het is misschien mede daarom kerkelijk altijd een beetje een feest dat erbij hangt. Het is het laatste van de feesten. Maar het verlangen waarmee we aards Pinksteren vieren, is zo gek nog niet. Wat geldt voor vakantie en vrijheid, dat is het eigenlijk precies wat ook inhoudelijk geldt voor Pinksteren. Het is een voorschot, een begin op iets heel moois. Ik hoop en bid dat het me gegeven wordt om dat vanmorgen zo te vertellen aan u en mezelf, dat we vol blijdschap de kerk uit.
4
De woorden Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak zijn belangrijk. Daar staat letterlijk: toen de vijftigste dag vol werd. Een beetje een overdreven manier van zeggen, waardoor Lucas de aandacht vestigt op het feit dat het juist op die dag gebeurde. Het was de vijftigste dag na Pasen. Voor de Joden was dit een feestdag. Ze noemden het ook wel het wekenfeest en vierden dan het binnenhalen van de eerstelingen van de oogst. In de loop van de geschiedenis was er een betekenis bijgekomen. Namelijk het vieren van de gave van de wet aan het volk van God. Men kwam op die gedachte omdat de Israëlieten volgens sommige rabbijnen precies op de vijftigste dag bij Horeb waren aan gekomen. Toen de vijftigste dag vol werd: is dus toen het de verjaardag van de wet van God was. Bij wet denken wij meestal niet aan plezierige dingen. Maar, denk bijvoorbeeld aan de grondwet. Die bestaat dit jaar 200 jaar. Moet je je indenken dat er geen grondwet zou bestaan. Dan waren we uitgeleverd aan willekeur. Nu zijn er grondrechten waar iedere Nederlander op terug kan vallen. En hoe hard we ook mopperen op de overheid en ons land, we mogen echt vanuit de grond van ons hart blij zijn met de grondwet die we hebben. In die richting moeten we denken wanneer het gaat over de verjaardag van de wet op Horeb. Het werd niet gezien als een nare en strenge set regels waar je je aan moet houden. Nee, het was de grondwet van het samenleven van het volk, MET GOD. Vooral dat laatste: God had hen uitgekozen om Zijn volk te zijn. Hij heeft hen bevrijd uit het slavenhuis en het beloofde land gegeven. Dat was iets heel groots. Uit alle volkeren op aarde, die in hoogmoed bij God vandaan waren gegaan, en onderling door hun hoogmoed van elkaar waren vervreemd, koos God dit ene kleine volkje. Dat Hij met zoveel liefde omringde. Daarom kennen de Joden ook het feest ‘vreugde der wet’ nadat de hele thora is uitgelezen. Het is de uiting van de diepe 5
ontroering dat God van je houdt en het goede met je voor heeft. Op de vijftigste dag na pasen vierde het volk dat God hen Zijn wijsheid, zijn woorden, zijn wetten had willen geven. De vreugde om het verbond dat God heeft gesloten. Het huwelijk dat Hij is aangegaan met Zijn volk. Soms realiseerden de Israelieten zich dat het kennen van de HEER via hen voor alle volkeren zou zijn. Zoals een goed huwelijk een warmte uitstraalt die breder is dan alleen twee mensen. Zoals bij de warmte van een goed gezin ook een wijdere omgeving wordt betrokken bij de warmte van een gezin. In de profeten en sommige Psalmen (87!!) klinkt dat op. Bij Philo lees je de gedachte dat de wet op Horeb in verschillende talen te horen was. Het Pinksterfeest is dus het feest waarop Israël de liefde van haar God vierde. Een liefde die ze mocht doorgeven aan de hele wereld. De wet, het verbond, als een kostbaar cadeau waar je van mag uitdelen aan alle mensen! Dat was het ideaal. Maar, zoals je ziet bij relaties waar mensen bij betrokken zijn: er zat veel slijtage op. Het volk was vastgelopen in ongehoorzaamheid. De relatie lag eigenlijk in duigen. De wetten werden niet gehouden. Andere goden werden vereerd. Er waren hele diepe crises geweest. De liefde was bekoeld. Het lukt gewoon niet goed tussen het volk en God. De wetten van God waren niet meer iets om van te delen aan anderen, maar een muur waarachter men zich verschanste. Gods verdriet daarover klinkt in Hosea , in Jeremia. Herkenbaar toch: 6
-
-
je vroomheid gebruik je als een wapen tegen anderen, en niet om uit te delen: je denkt dat je beter bent dan de ander, omdat God jou liefheeft. Je liefde naar God is verkoeld, bestaat er eigenlijk alleen maar uit dat jij je dingetje doet voor God, maar echt liefde? je relatie met God is los vast geworden: andere goden kunnen ook liefdesrelatie kwijnen. Dat is zo gewoon voor ons, dat we bijna niet op meer durven hopen. Deze verjaardag van het verbond, deze vijftigste dag waar Lucas over schrijft in Handelingen 2 anders, maakt alles nieuw! Op deze vijftigste dag gaat God een nieuw verbond sluiten, op betere voorwaarden. Daar heeft God alles voor overgehad. Zijn enorme liefde, zijn groot mededogen met Israel, met alle mensen, zette Hem hiertoe aan. Hij is zelf in Zijn Zoon op aarde gekomen. Heeft de ongehoorzaamheid weggedaan. Deze pinksterdag is de vijftigste dag na het Pascha waarbij Gods Zoon zelf het Paaslam was en Hij de bevrijding uit het slavenhuis van de zonde heeft mogelijk gemaakt. De vijftigste dag nadat Jezus een nieuwe exodus voltooide. Nu op de vijftigste dag na de grote nieuwe exodus, deelt Jezus Zijn gaven uit. Hij die het nieuwe verbond heeft ingewijd met Zijn eigen leven, waarbij Hij alle ongerechtigheid van Israel, van de hele wereld, heeft weggedragen, Hij maakt een nieuw verbond. God geeft zijn Heilige Geest en komt in mensen wonen. De Hebrbrief schrijft er prachtig over. Hij haalt de profeet Jeremia aan en laat horen dat God de wet opnieuw geeft, nu niet voor uitwendige oren, maar in de harten van mensen. Hij komt in hen wonen. Met Pinksteren vieren we dus dat God zijn verbond, zijn huwelijksverbond met mensen herstelt Alle oude ongehoorzaamheid in Jezus vernietigd. 7
Gehoorzaamheid niet afgedwongen maar opgewekt, diep van binnen. God wil je geen regels opleggen, maar ze in je hart leggen. Het vuur van liefde in je ontsteken.
-
-
-
De gebeurtenissen in Handelingen laten zien waar het om gaat: God laat Zijn liefde, Zijn aanwezigheid zo intens voelen en ervaren. De eerste keer is een ervaring, waar bijna geen woorden voor zijn. Mensen worden overwhelmed door de liefde van God. Hij komt in hen wonen. Mensen gaan daardoor van binnenuit inderdaad de wet houden: God liefhebben en de naaste als zichzelf. Het is geen moeten omdat het moet, maar omdat het gewoon zo gaat. Je kunt niet anders omdat God zelf in je is! Er is een enorme behoefte om te delen wat God geeft aan liefde. Dat is het kenmerk van de liefde van God. God geeft daarvoor de kracht. Je wordt begrepen. Hij raakt ons zo diep intiem. Eigenlijk zijn onze gebroken lichamen er nog niet opgebouwd en zit er nog veel te veel gebrokenheid in ons dat God in ons kan komen wonen. Het is dwaas vanuit ons perspectief omdat het zo verkwistend is. Hij lekt zo weer uit ons. Maar Hij doet het toch, de dwaze liefde van God. Niet berekenend, maar gevend. Omwille van ons hoofd die in de hemel is, omwille van onze bruidegom. Hij geeft het als een voorschot, een voorbode op de volkomenheid waarin Hij alles en in allen zal zijn. Het is een soort hemel op aarde, een eeuwigheid in de tijd, een onmogelijke werkelijkheid. Vanwege die onmogelijkheid, kan de Geest ook moeilijk voet onder de grond krijgen. Hij lekt makkelijk uit ons bestaan. Daarom hebben we dit feest zo nodig. Om er aan herinnerd te worden. Om het verlangen levend te houden/ 8
Je zag het al ten tijde van de Hebrbr. Zij worden vergeleken met het volk van God in de woestijn en gedragen zich bijna net zo opstandig en mismoedig. Daarom worden zij herinnerd aan het nieuwe verbond. Eraan herinnerd dat het oude verbond snel zal verdwijnen en zij dus ook niet moeten leven alsof het oude verbond geldt. Daarin zit ook een ernstige waarschuwing. God heeft alle kaarten op tafel gelegd. Meer liefde, kwetsbaarder dichterbij, kan niet. Dit afwijzen is spelen met heilig vuur. Zo worden wij in de woestijn van het leven herinnerd aan dit nieuwe verbond. Dank God dat Hij dit geeft en geven wil. Bid erom, om zo te worden geraakt door Hem, Als je Hem nog niet kende, Wanneer sowieso je liefdesrelatie kwijnt. Dat heeft niet het laatste woord. We vieren dat God zijn Geest uitstort op alle vlees. Hij heeft lief en die liefde laat zich niet keren. We vieren het, om het niet te vergeten. We vieren het om er naar te staan. Om het voorschot op de eindbestemming, de grote zomer, te krijgen, De rust en de vrede, zijn onuitsprekelijke liefde nu al te ervaren en te delen. Het is zo rijk, zo groot! Amen Gezang 239:1, 3, 5 en 7 De kinderen komen terug uit de kindernevendienst Dankzegging en voorbede Collecte van de diaconie voor missionair werk in Pakistan via Kerk in Actie Gezang 477 (staande) Zegen (met gezongen ‘amen’, staande) 9
Bij de uitgang wordt er gecollecteerd voor het stedelijk kerkenwerk. De collectebussen staan er voor het kinderevangelisatiewerk in Het Pand.
Vrijwilligers gevraagd voor Open Monumentendag Iedere tweede zaterdag in september is er Open Monumentendag. De Martinikerk is uiteraard ook open. Wij krijgen als wijkgemeente de gelegenheid om ons te presenteren. Daarvoor zijn uiteraard mensen nodig. Helpt u mee? Het gaat om zaterag 13-9, een aantal uren tussen 10 en 17 uur. U kunt zich aanmelden bij Siem Doornenbal onder vermelding van de tijden die u kunt (
[email protected]).
10