Nieuwsbrief van de Wijkgemeente Martinikerk Groningen Van harte welkom in deze dienst van de Wijkgemeente Martinikerk. In deze dienst zingen we uit het Liedboek voor de Kerken. Een exemplaar kunt u bij de ingang ophalen. Eventuele andere liederen vindt u afgedrukt in de orde van dienst. Volgende diensten 19.00 uur 06-04 9.30 uur 19.00 uur 13-04 9.30 uur 17.00 uur
ds. P. Baas (Zalk) ds. G. van den Berg (Klaaswaal) ds. H. Bakhuis (Hoogeveen) ds. J.A. van den Berg, belijdenisdienst ds. O.C. Kerssen, Psalmenvesper mmv het Arezzo Consort olv Henk Vogel
Activiteiten 2-4 9.30 uur Bijbelkring in Het Pand 8-4 15.00 uur Paasmidddag in het gebouw van het Leger des Heils (LET OP: de datum is een week vervroegd!)
Contact Hebt u vragen, of wilt u een persoonlijk gesprek, neem dan gerust contact op met de predikant, of spreek iemand na de dienst aan. Predikant: Ds. J.A. van den Berg, 050-5418205; twitter @dsJAvandenBerg
[email protected] Evangelist: Jan Waanders; 5777711, twitter @janvanhetpand
[email protected] Scriba: Dhr. S.J. Doornenbal, Jaltadaheerd 70 9737 HC Groningen, 050-5424160
[email protected] Website: www.wijkgemeente-martinikerk.nl 1
30 maart 2014, 9.30 uur Thema: in gesprek over Jezus’ kruis orgel: dr. Jan Luth - voorganger: ds. J.A. van den Berg Welkom en mededelingen Psalm 123: 1 en 2 (staande) Stil gebed, bemoediging en groet (staande) Psalm 92: 1, 2 en 3 Gebod van God, daarna Gezang 178: 1, 8 en 9 Gebed Kinderlied OTH 353
2 U werd geschopt en geslagen, ze lachten en scholden U uit. En zelfs door vrienden verlaten, hing U voor mij aan het kruis. Refrein 3 U hebt mijn zonden gedragen en ook al mijn pijn en verdriet. Dat U zoveel van mij kon houden, nee Heer, dat begrijp ik niet. Refrein 2
Onder het naspel mogen de kinderen van groep 1-4 naar de kindernevendienst. Zij gaan het hebben over Jezus die bij Pilatus is en wordt bespot. Er is ook basiscatechisatie. Lezing uit Lukas 24 (NBV) 13
Diezelfde dag gingen twee van de leerlingen op weg naar een dorp
dat Emmaüs heet en zestig stadie van Jeruzalem verwijderd ligt. 14 Ze spraken met elkaar over alles wat er was voorgevallen. 15 Terwijl ze zo met elkaar in gesprek waren, kwam Jezus zelf naar hen toe en liep met hen mee, 16 maar hun blik werd vertroebeld, zodat ze hem niet herkenden. 17 Hij vroeg hun: ‘Waar loopt u toch over te praten?’ Daarop bleven ze somber gestemd staan. 18 Een van hen, die Kleopas heette, antwoordde: ‘Bent u dan de enige vreemdeling in Jeruzalem die niet weet wat daar deze dagen gebeurd is?’19 Jezus vroeg hun: ‘Wat dan?’ Ze antwoordden: ‘Wat er gebeurd is met Jezus uit Nazaret, een machtig profeet in woord en daad in de ogen van God en van het hele volk. 20 Onze hogepriesters en leiders hebben hem ter dood laten veroordelen en laten kruisigen. 21 Wij leefden in de hoop dat hij degene was die Israël zou bevrijden, maar inmiddels is het de derde dag sinds dit alles gebeurd is. 22 Bovendien hebben enkele vrouwen uit ons midden ons in verwarring gebracht. Toen ze vanmorgen vroeg naar het graf gingen, 23 vonden ze zijn lichaam daar niet en ze kwamen zeggen dat er engelen aan hen waren verschenen. De engelen zeiden dat hij leeft. 24 Een paar van ons zijn toen ook naar het graf gegaan en troffen het aan zoals de vrouwen hadden gezegd, maar Jezus zagen ze niet.’ 25 Toen zei hij tegen hen: ‘Hebt u dan zo weinig verstand en bent u zo traag van begrip dat u niet gelooft in alles wat de profeten gezegd hebben? 26 Moest de messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’ 27 Daarna verklaarde hij hun wat er in al de Schriften over hem geschreven stond, en hij begon bij Mozes en de Profeten. Ze naderden het dorp waarheen ze op weg waren. Jezus deed alsof hij verder wilde reizen. 29 Maar ze drongen er sterk bij hem op aan om 28
dat niet te doen en zeiden: ‘Blijf bij ons, want het is bijna avond en de dag loopt ten einde.’ Hij ging mee het dorp in en bleef bij hen. 30 Toen hij met hen aan tafel aanlag, nam hij het brood, sprak het zegengebed uit, brak het en gaf het hun. 31 Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze hem. Maar hij werd onttrokken aan hun blik.32 Daarop zeiden ze tegen
3
elkaar: ‘Brandde ons hart niet toen hij onderweg met ons sprak en de Schriften voor ons ontsloot?’ 33 Ze stonden op en gingen meteen terug naar Jeruzalem, waar ze de elf en de anderen aantroffen, 34 die tegen hen zeiden: ‘De Heer is werkelijk uit de dood opgewekt en hij is aan Simon verschenen!’ 35 De twee leerlingen vertelden wat er onderweg gebeurd was en hoe hij zich aan hen kenbaar had gemaakt door het breken van het brood.
Preek Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Op Witte Donderdag zal Groningen in het teken staan van The Passion. Live-opnames worden er gemaakt van een hedendaagse vertolking van het lijdensevangelie, met bn-ers. Er worden duizenden gasten verwacht en 2,5 miljoen kijkers via televisie. Zelden krijgt het evangelie meer aandacht op tv en in de straten van Groningen dan op dat moment. Een prachtige kans om het evangelie te delen met andere mensen. Natuurlijk zijn er argumenten tegen deze vertolking van het evangelie in te brengen. Argumenten waar ik me ook wel in herken: - het gaat wel erg om de show. Waar blijft de inhoud? - die acteurs geloven zelf niet eens (dat zeggen ze zelf), en hoe kunnen ze dan ooit geloofwaardig spelen? Die argumenten zijn inderdaad belangrijk. Maar wij gaan niet over invulling. De Passion is er gewoon in Groningen. Wij moeten, wij mogen daar iets mee. Omdat het kruis in Groningen in de spotlights staat, hebben we een prachtige aanleiding om het over Jezus te hebben. Je hoeft helemaal geen aanleiding te zoeken om het te hebben over het kruis. Juist omdat het vragen oproept, moeten we erbij zijn. Iedereen heeft het over Jezus van wie wij houden. Laten we daarom over Hem vertellen. Laten we aanvullen wat we denken dat ontbreekt, versterken wat er wel is. 4
We lazen vanmorgen een geschiedenis van twee mensen die onderweg zijn en samen praten over het kruis van Jezus. Een leerzame geschiedenis voor ons! Afhakers Je ziet de beide mannen weglopen uit teleurstelling over alles wat er gebeurd is. Ze zijn diep teleurgesteld in Jezus. Ze hadden een heel andere voorstelling van wat een Verlosser zou gaan doen. Ze lopen weg uit Jeruzalem. Het goede nieuws dat er ook al heeft geklonken lijkt hen praat van overspannen vrouwen. Die vrouwen waren zo emotioneel, die hebben zich vast van alles ingebeeld. Voor hen tellen gewoon de nuchtere feiten. Die zijn dat het gewoon helemaal verkeerd is afgelopen. Zwaar teleurgesteld. En je kunt het begrijpen! Het is echt heel naar en verdrietig wat er is gebeurd in Jeruzalem. Echt onbegrijpelijk wat Jezus is overkomen. De man op wie zijn hun hoop en verwachting hadden gesteld. Hij zou het echt goed maken in het land! Hij is gearresteerd, gegeseld, ze hebben met Hem gesold, zo vreselijk. Hij liet het ook maar gebeuren. En toen de kruisiging. Weg alle hoop. Je kunt in Kleopas en zijn vriend het beeld zien van mensen die er wel bij zijn opgevoed, maar bij wie er iets is gebeurd dat waardoor ze afhaakten. Zo zijn er veel in Nederland en in Groningen. Soms is het een nare gebeurtenis geweest in de kerk, of in hun leven die hen uit de kring van gelovigen heeft gedreven. Teleurgesteld in God, of in de mensen van God. Het is zo voorstelbaar dat die beweging ontstaat: uit de kring naar buiten. Weg uit het centrum van het geloof. Misschien gaat het ook wel ons zelf aan. We zijn hier in de kerk. Maar dat is niet onze eigen verdienste. Het is meer omdat God ons heeft vastgehouden. Misschien hebben wij onze eigen teleurstellingen over Gods weg met ons leven. Misschien hebben wij ook wel onze twijfels over het kruis en waarom dat moet. Je eigen kruis, of het kruis van Jezus. Jezus haakt bij hen aan 5
Wat doet Jezus? Van Hem kunnen we immers leren! - Hij zoekt hen op in hun onbegrip Jezus als de goede Herder gaat achter hen aan en loopt gewoon met hen mee. Dat is een belangrijke: zoek mensen op, zie naar hen om. Loop achter hen aan die dreigen af te haken, of al zijn afgehaakt. Zie om naar elkaar; naar iemand die je al minder ziet hier, naar iemand die al langer weg is. Juist de Passion geeft veel gelegenheid om met mensen mee te lopen. Naar anderen om te zien. Je kunt buren uitnodigen om bij je komen kijken. Je kunt ze meenemen naar de Vismarkt. Of hier naar de Martini waar ook een programma zal worden georganiseerd rondom het lijden van Jezus Christus. Aan wie denkt u nu? Zoek hem/haar op! - Hij laat hen uitpraten Erg belangrijk is het dat Jezus begint met wat Hij aan hen ziet. Hij begint waar ze zijn, waar wij zijn. Hij stelt eerst een vraag en gaat daarna pas iets zeggen. Hij laat hen vertellen wat zij ervan weten of menen te weten. Dat is cruciaal voor ieder gesprek, en zeker een gesprek over Jezus. Luister eerst naar wat die ander te vertellen heeft. Je kunt wel meteen een verhaal eroverheen klappen, maar als je niet weet wat die ander denkt of voelt, wat de ander heeft meegemaakt, dan komt je boodschap niet over. - Hij peilt hun traagheid van hart Jezus heeft een scherpe blik voor wat er in hun hart leeft. Hij luistert niet alleen, maar Hij weegt het ook. Hij vindt niet alles even goed, maar heeft kritiek. Hij geeft hen een scherpe vermaning: jullie zijn traag, want je had beter kunnen weten. Dat is niet zozeer bedoeld in de zin dat ze niet intelligent genoeg waren, maar dat ze traag waren om het licht te laten doordringen in hun leven. Daar zit ook onwil achter. Ik weet niet of wij dat in een gesprek meteen kunnen doen. Jezus heeft als de Heer van allen natuurlijk alle kennis. Onze blik is niet zo scherp. Wij hebben dat niet zomaar. Wij moeten voorzichtig zijn in oordelen. 6
Maar dat betekent niet dat alle meningen even veel waard zijn. Dat het afwijken van Gods weg, ook een mening is. Het is niet vrijblijvend. Er zijn niet heel veel waarheden. Vers 16 is hierbij belangrijk. Er staat daar dat hun blik vertroebeld was, zodat ze Hem niet herkenden. Dit is geen letterlijke verblinding door tranen in de ogen. In Lk en Hand is blindheid vaak een verschijnsel dat te maken heeft met een geestelijke strijd. Een strijd waarbij satan een rol speelt. Maar waarin ook de menselijke wil een grote invloed heeft. Dat is goed om te weten. Geloof delen is nooit alleen een zaak van duidelijk maken, zodat de ander gaat inzien. Er zit een geestelijke strijd achter. In onszelf en een die te maken heeft met satan. Daarom is gebed ook van het grootste belang. In Lk en Hand wordt dat ook vaak benadrukt. Maar wat helpt is dat we bij onszelf nagaan waar onze eigen traagheid zat of zit. Waar onze eigen weerstand zit. Als we die onder ogen zien, hebben we eerder oog voor het front in het leven van een ander. Laten we trouwens ook onze eigen strijd altijd naar Jezus brengen. Misschien kun je, door heel dicht bij je zelf te blijven, ook aanraken wat de ander belemmert. In ieder geval moeten we er rekening mee houden dat geloven in God begint bij het overwinnen van weerstand. Het is niet alleen het geven van meer kennis of inzicht. - Hij geeft uitleg Dat is het ook. Jezus geeft vervolgens uitleg aan de hand van de Schriften. Hij laat zien wat zij niet zagen. Ze lopen samen de Schriften door en laat zien waar Hij al werd aangekondigd. Voor hen waren de Schriften het belangrijke raamwerk waarin ze de wereld zagen. Ze konden de gang van Jezus naar het kruis niet rijmen met hun voorstelling van een Gezalfde. Ze waren daarom zo geschokt. Jezus laat hen daarom vanuit de Schrift zien dat het wel zo moest gaan. Hij geeft hen een andere bril om de Gezalfde te bekijken.
7
Welke uitleg kunnen wij geven? Is het ook aan ons om Bijbelcitaten te gebruiken om Jezus’ kruis uit te leggen? Het kan natuurlijk erg nuttig zijn en we hoeven ook niet al te bang te zijn om woorden uit de Schrift te gebruiken. Maar, het kan zijn dat we dan net de plank misslaan. Het is niet ‘one size fits all’. Ook niet bij de apostelen. Tegenover Joden en mensen die al veel van de Wet en profeten weten gebruiken zij vaak Schriftwoorden. Voor heidenen gebruiken ze andere argumenten. Zo denk ik niet dat de vragen van de mensen met wie we optrekken liggen op het terrein van: klopt het wel met het Oude Testament wat Jezus is overkomen? We zullen daarvoor eerst moeten luisteren, wat hun raamwerk is! Mijn idee is, dat veel mensen eerder zich afvragen of God wel kan bestaan, of Hij wel een goede God is, als er zoveel lijden is. Als die vraag komt kun je zeggen: ik begrijp dat wel, maar juist het kruis laat me zien hoe God met het kwaad omgaat. Juist het kruis geeft antwoord op het kwaad. Want in het kruis kun je zien: God veroordeelt het en straft het; het is een teken dat God al het kwade gedrag zal straffen. Daarom is Jezus nu zo belangrijk, we doen immers allemaal kwaad. God lijdt mee met het kwaad God overwint het kwaad Eventueel kun je nog inbrengen: God kan het kwaad gebruiken om er iets goeds uit laten voortkomen. Een van die vier kanten kun je als uitgangspunt nemen voor een gesprek. Soms gebruiken de apostelen ook teksten van heidense schrijvers, zoals in Handelingen 17. Dat is een mooie brug naar de Passion. Dan worden seculiere liederen gebruikt om lagen uit het evangelie aan te raken. Misschien bieden die liederen wel een uitgangspunt om in gesprek te gaan. In veel liederen komen immers grote levensvragen langs. Die liederen zijn daarom populair omdat ze herkenbaar zijn. Daarom geven ze ons ook een prachtige aanleiding om te leggen Wie Jezus is. Waarom Hij geleden heeft. Je kunt vragen: welke liedjes ken je? Welke vind je mooi? Waarom? En dan kijken waar het volgens jou het evangelie raakt. 8
- Hij eet met hen Jezus neemt de uitnodiging aan om te blijven. En dan gaan de ogen echt open. De maaltijd staat onder andere symbool voor het langere commitment, en de openheid. Langere relaties zijn vaak nodig. De Heer is erbij Ten slotte nog dit: Als we samen in gesprek zijn over het kruis van Jezus, hoort Jezus dat. Hij is erbij. Hij volgt ons. Zeker wanneer we Hem uitnodigen. Laten we dan samen met Hem, het gesprek aangaan over Hem Laten we van de Gekruisigde die is opgestaan verwachten dat Hij ons bijstaat. Amen. Gezang 73: 1 en 2 De kinderen komen terug van de kindernevendienst Ik ga naar de Passion en ik neem mee … door missionair ouderling Tjerko van der Wouden Dankzegging en voorbede Collecte van de diaconie voor de zending Gezang 454: 1 en 4 (staande) Zegen (met gezongen ‘amen’, staande) Bij de uitgang wordt er gecollecteerd voor het stedelijk kerkenwerk. De collectebussen staan er voor de IZB. Vrijwilliger gezocht Passion Groningen 17 april is 'The Passion' in Groningen! Van 16-20 en 22-24 uur zijn bezoekers welkom in de Martini. Verschillende kerken werken samen aan een programma. De wijkgemeente Martinikerk en Tehuisgemeente zullen onder andere invulling geven aan 'het sterven van Jezus aan het kruis'. Er zal een kruis staan waar bezoekers op een 'steen' kunnen schrijven waar ze mee zouden willen breken; een 'zonde'. Om uitleg te geven aan bezoekers wat de bedoeling is, hebben we vrijwilligers nodig. Wie zou willen helpen? Geef het aan aan Sofieke Hofman:
[email protected]. 9
Gebed en hulp gevraagd voor geldwerfcie Vanaf de zomer zal er in het land geld geworven moeten worden voor een nieuwe projectfase van Het Pand. We hebben daarvoor mensen nodig. Bidt, zoekt en denkt u mee?
10
