Nieuwsbrief van de Vrouwengroep en de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies te Amsterdam. nr 22 december 2007

Nieuwsbrief van de Vrouwengroep en de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies te Amsterdam nr 22 december 2007

Van de Redactie ƒ Deze laatste Nieuwsbrief van het jaar 2007 doet niet alleen melding van interessante ontmoetingen in de komende weken. Na dit hoofdstuk treft u een uitgebreide ingezonden impressie van Ank Veenstra aan over onze 9e vrouwenontmoetingsdag op 4 november 2007. Ank was zo geroerd door hetgeen zij op deze dag met zoveel vrouwen met hun eigen identiteit/ achtergrond heeft mogen ervaren, dat zij niet anders dan uitgebreid verslag kan doen. Moge deze weergave van Ank u inspireren tot het inzenden van úw impressies bij bepaalde gebeurtenissen! ƒ Een vonkje Licht & Liefde moge u gewaar worden bij het lezen van het verhaal “Wat zou jij doen?”, dat achterin is opgenomen. Dit verhaal is toegankelijk voor zowel volwassenen als voor kinderen en is een overdenking waard, meent de Redactie. ƒ U ontvangt de Nieuwsbrief steeds rondom het einde van de maand. Het komt echter voor, dat wij aankondigingen ontvangen ná het uitbrengen van onze nieuwsgaring. Daarom hebben we besloten dergelijke aankondigingen direct op onze website www.amsterdamsevrouwengroep.nl te plaatsen, opdat u alsnog tijdig wordt geïnformeerd. De vrouwen, die geen internet ter beschikking hebben, ontvangen deze informatie zonder verder commentaar gebundeld per post. ƒ Zo zult u ook geen aparte nieuwsbrief voor januari 2008 ontvangen, omdat de Redactie in december met vakantie is. De eerstvolgende uitgave wordt nr 23 februari 2008.

ƒ De Nieuwsbrief verschijnt aan het einde van elke maand. Denkt u eraan, dat kopij dient te worden ingeleverd vóór de 20e van de maand bij de Redactie (zie hierna genoemde namen). De Redactie verzoekt u dringend om vooraf bij de desbetreffende organisatie te checken of uw kopij in onze Nieuwsbrief mag worden opgenomen! De Redactie behoudt zich het recht voor om kopij, die niet relevant is voor de doelgroep van deze Nieuwsbrief, niet op te nemen. ƒ De Nieuwsbrief is ook terug te lezen op www.amsterdamsevrouwengroep.nl ƒ Gerrie van Krevel, 020-6902378 [email protected] [email protected] Ank Veenstra, 020-6949647

Het ontmoeten van je buurvrouw op de volgende bijeenkomsten in Amsterdam en omgeving Amsterdam dinsdag

4 december

Lezing: Missionering in omgekeerde richting? Amsterdam dinsdag 4 december Debat: Wat ons bindt Hilversum donderdag 6 december Presentatie: Bijbel en Koran Amsterdam dinsdag 11 december !!! ons eigen ontmoetingsprogramma Amsterdam maandag 24 december Interreligieuze Kerstviering Amsterdam zondag 20 januari e.v. Week van Gebed Amsterdam maandag 28 januari Conferentie: Luther en zijn leugens

2

Lezing 'Missionering in omgekeerde richting?' Amsterdam, dinsdag 4 december In de zestiende eeuw en later gingen christenen vanuit Europa naar (bijna) alle landen van de wereld om daar het geloof uit te dragen. Toen lagen de zaken nog simpel: wij waren de christenen, zij de 'heidenen'. En hoe ligt dat nu? Het lijkt er sterk op dat in het 'post-christelijke' Europa van onze dagen de verhoudingen wel iets anders liggen. Zo hebben we niet alleen 800.000 christenen in ons land van allochtone afkomst, maar ook meer dan 100 buitenlandse priesters. We zouden daarom zelfs kunnen zeggen dat de 'missioneringsrichting' feitelijk is omgekeerd. Hoe gaan we daar mee om? Welke problemen, kansen en uitdagingen biedt deze situatie? Missioloog Frans Wijsen houdt er een boeiende lezing over in het kader van de Xaveriusweek. Code: F 712 Tijd: 19.30 tot 21.30 uur Inleider: Frans Wijsen, directeur van het Nijmegen Institute of Missiology Informatie/aanmeldingen: www.ignatiushuis.nl telefoon 020-6798207

Debat: ‘Wat ons bindt in de praktijk / De boel bij elkaar houden’ Amsterdam, dinsdag 4 december Botsingen zijn niet te vermijden in een samenleving met zoveel mensen van verschillende achtergronden. Hoe kunnen we toch zo prettig mogelijk `de boel bij elkaar houden`? Moeten de `autochtone` Nederlanders de `typisch Nederlandse` verworvenheden als maatgevend opdringen, of ruimte laten voor de voorkeuren van nieuwkomers? Misschien wordt de binding van cultureel uiteenlopende burgers helemaal niet bevorderd door menging, en is het tonen van respect en het met rust laten van anderen de beste route. Maar wellicht is dat ook te vrijblijvend. Op dinsdag 4 december zullen mensen uit het onderwijs, de zorg, de ordehandhaving, het buurtwerk en het lokaal bestuur, enige `good practices` bespreken die de weg wijzen naar wat ons bindt. Met Hassan El Haouari (intensive care verpleegkundige VUmc), Roel Jonkman (beleidsadviseur inzake diversiteit/multi-etniciteit en projectcoördinator versterking accountpositie (netwerkvorming) Politie Rotterdam-Rijnmond), Surender Kisoentewari (projectleider regiegroep `Mijn verhaal, jouw verhaal, ons verhaal`), Derwisj Maddoe (project Nieuwe Sporen Den Haag), Margot Meeuwig (Stichting Pedagogiekontwikkeling 0-7), Berend Meijer (rector Comenius Lyceum 3

Amsterdam), Ajoeb Mohamed (directeur NOVA College Den Haag), Joris Rijbroek (plv. regisseur sociale cohesie Platform Amsterdam Samen), Noureddine Steenvoorden (`Wij blij! ven hier`), en anderen. Gespreksleider: John Jansen van Galen. Dit is de zesde aflevering uit de serie Wat ons bindt. De zevende en laatste bijeenkomst zal zijn op dinsdag 18 december onder de titel `De boel bij elkaar houden: Binden met beleid`. Met beleidsmakers, politici en wetenschappers. Onder leiding van Cees Grimbergen. Organisatie: De Rode Hoed en VU podium, i.s.m. het Oranje Fonds. Met dank aan Stichting Levi Lassen en het VSBfonds. Datum: Plaats: Aanvang: Toegang Reserveren:

dinsdag 4 december 2007 De Rode Hoed, Keizersgracht 102, 1015 CV Amsterdam 19.30 uur gratis, graag wél reserveren! via www.rodehoed.nl, of telefonisch (020) 638 56 06 op werkdagen van 8.30 uur tot 18.00 uur. Informatie: www.rodehoed.nl Presentatie Bijbel en Koran Hilversum, donderdag 6 december UITNODIGING

IKON en Radio Nederland Wereldomroep presenteren op 6 december 2007 een wereldprimeur: de Bijbel en de Koran gezamenlijk op één internetsite in het Nederlands, Engels en Arabisch. Op de site kunnen bezoekers de heilige teksten via zoekfuncties en thematisch met elkaar vergelijken en interpreteren. Daarmee draagt de site bij aan de wereldwijde dialoog tussen christenen en moslims. Met bijdragen van o.a. oud BBC-topman Stephen Whittle, CDA Tweede Kamerlid Mirjam Sterk, NMO-presentator en specialist Interculturele Communicatie Radi Suudi, Midden-Oosten deskundige Bertus Hendriks, arabist en filosoof Tariq Ramadan en Marlies ter Borg, auteur van 'Koran en Bijbel in verhalen' . Locatie:Beeld en Geluid, Mediapark, Sumatralaan 45, Hilversum Tijd: vanaf 10.30 uur welkom; programma vanaf 11.00 uur Informatie/aanmeldingen (vóór 30 nov.): [email protected] telefoon 035-6727103

4

en nu ons eigen ontmoetingsprogramma

5

Interreligieuze Kerstviering Amsterdam, maandag 24 december Op kerstavond 24 december organiseert het Mozeshuis om 19.00 uur een interreligieuze kerstviering met bijdragen vanuit Hindoeïsme, Jodendom, Christendom en Islam. Het thema zal zijn: Een plaats in de herberg!? Over Jozef en Maria wordt in de bijbel verhaald dat er voor hen geen plaats was in de herberg. Jezus werd daarom in een stal geboren. Dat verhaal roept vragen op over gastvrijheid. Is het nu beter gesteld met de gastvrijheid? Gastvrijheid betekent immers niet alleen fysiek onderdak bieden. Maar ook dat er voor de ander een plek is in je hart. Hebben we dat er voor over? Geldt gastvrijheid echt voor iedereen of alleen voor mensen die dichtbij ons staan? Kunnen we ook gastvrij zijn voor wie we als vreemd of zelfs als vijandig ervaren? En hoelang mag de gast van ons blijven? De heer Tewarie zal namens de Hindoes het woord voeren. Muzikale medewerking zal verleend worden door het Arti Koor o.l.v Janet de Langen met Richard Hengeveld aan de piano. Verder bespeelt Eric Windhorst de doedelzak, begeleidt Karel Blok kerstliederen op het kerkorgel en speelt Ekatherina Leventhal harp. Martijn Pieters vertelt het verhaal bij een toepasselijke kerstvoorstelling uit de kunsthistorie. De speciale collecte zal zijn voor het werk van het Fonds voor VluchtelingStudenten UAF te Utrecht. Na afloop kunt u nog even blijven bij kerstbrood en glühwein. Voor kinderen tussen 4 en 12 jaar is er tijdens de viering een eigen programma in het naastgelegen Mozeshuis. Er is geen crèche. Gratis toegangskaarten kunnen vanaf 12 december worden afgehaald bij de receptie van het Mozeshuis Waterlooplein 205 Maximaal 4 per persoon. Kaarten kunnen niet gereserveerd worden. Wat er over is verdelen we om 17.30 uur bij de kerk. Locatie: Mozes- & Aäron Kerk, Waterlooplein, Amsterdam Tijd: Aanvang 19.00 uur; de kerk gaat om 18.00 uur open. Informatie: www.mozeshuis.nl telefoon 020-6221305

6

AANKONDIGINGEN JANUARI 2008

Week van Gebed o.a. in Amsterdam, zondag 20 januari t/m zaterdag 26 januari Locatie: Dominicuskerk Spuistraat, Amsterdam: gezamenlijke slotavond op zaterdag 26 januari van 19.00 tot– 20.00 uur Namens het Evangelisch Contact Amsterdam en mede namens de Raad van Kerken Amsterdam: Marianne van Staalduinen, tel. 6258790, e-mail: [email protected] Rianne Ploegman, tel. 3314254, e-mail: [email protected] Chris van Andel, tel. 6768822, e-mail: [email protected] Ferdinand Ploegman,tel. 3314254, e-mail: [email protected] Site: www.Amsterdambidt.nl

Conferentie ‘Luther en zijn leugens’ Amsterdam, maandag 28 januari Antisemitisme in het hart van de christelijke theologie Sprekers: dr. René Süss, drs. Marja van den Beld, dr. Dick Boer, dr. Manuela Kalsky Locatie: Rode Hoed, Keizersgracht 103, Amsterdam Tijd: van 10.00 tot 16.00 uur Kosten: € 37,50 Informatie/aanmeldingen: [email protected] / www.appelkerkenisrael.nl / telefoon 0343-52131

7

ingezonden IMPRESSIES door Ank Veenstra

9e vrouwenontmoetingsdag

Amsterdamse vrouwen met elkaar in gesprek over identiteit en samenleving

zondag 04 – 11 – 2007

Discriminatie? Niet met mij! Hoe herken ik discriminatie en wat doe ik dan? Een middag over discriminatie en wat we eraan kunnen doen

Impressie Het is iedere keer weer heel bijzonder om met zoveel vrouwen, het waren er deze keer 65, bij elkaar te zijn. Zo verschillend van leeftijd, afkomst, cultuur en levensbeschouwing, voor het grootste deel Amsterdammers. Het was een inspirerende dag met hele fijne spreeksters, goede workshops en ook nog wat tijd voor gesprekken er tussen door. “Zo kwam je aan een tafel in gesprek met een vriendelijke non uit Brabant, een Bahai vrouw uit Iran, een vluchtelinge uit Afghanistan, om maar een paar nieuwe kennissen te noemen.” Er werd enorm genoten van een bruisende dansgroep van tieners uit de Dominicaanse Republiek. Er was een leuk kinderprogramma verzorgd door Gerrie-Anne Beyer (Bahai), geassisteerd door Amine Tanriverdioglu (moslima). De dag begon met een heerlijke lunch, aangeboden door de abla’s van Islam en dialoog en lekkernijen die door vrouwen zelf waren meegebracht. De dag eindigde met een mooi bezinningsmoment, verzorgd door Marcella Levie van Beit ha Chidush (Huis van Vernieuwing in het Hebreeuws). De uitkomst van de ontmoeting was, dat discriminatie nog weinig wordt onderkend en als er sprake is van discriminatie wordt er nog te weinig aan gedaan. Bij de meeste vrouwen valt discriminatie in eigen omgeving nog wel mee, maar breder gezien wordt er vooral op onbedoelde discriminatie weinig gelet. Er wordt op discriminatie (de handeling, de daad) en op vooroordelen (de daaraan voorafgaande mening of gedachte) vaak niet gereageerd. De uitleg over wat discriminatie eigenlijk is werd door Hanneke van der Veen van Amnesty goed uitgelegd (zie verslag van haar inleiding). Na de samenvatting kwam van drie kwart van de aanwezige vrouwen de roep om een vervolg om, zich te

8

kunnen oefenen in assertiviteit. Aan deze roep zal worden voldaan en er zal voor deze vrouwen in januari een vervolgworkshop komen om in verschillende situaties, met een rollenspel praktische vaardigheden op te doen. De datum zal spoedig bekend gemaakt worden. De ontmoetingsdag werd weer mogelijk gemaakt door de 3 vaste organisaties in samenwerking met Amnesty International Nederland en was dit keer in het gebouw van Amnesty International aan de Keizersgracht in Amsterdam. Amnesty voert dit hele jaar campagne tegen discriminatie in Europa en heeft de gespreksleidsters goed voorbereid door hen eerst een cursus aan te bieden van een professionele trainer. De ontmoetingsdag werd mede gefaciliteerd door Platform Amsterdam Samen. Verloop van de dag De dagvoorzitster was Haydy Nelson, theologe en o.a voorzitter van de Europese Christelijke Vrouwensynode. Als introductie vertelde ze, dat vrouwen veel tijd besteden aan het ontwikkelen van een individuele manier van kijken, om daarna op hun eigen manier alles wat ze geleerd hebben in de praktijk te brengen. ‘Als deel van mijn voorbereidingen voor vandaag, keek ik in het woordenboek onder discrimineren. Ik vond onder andere: onderscheiden, grenslijn, tussenruimte, verschil en middel tot beslissing. In de Tenach, is er een scheiding tussen hemel en aarde, dag en nacht, man en vrouw en ook sabbat en de rest van de week. We maken allemaal onderscheid, daar is niets mis mee. Als we maar niet komen aan de mensen, hun rechten in deze wereld, op een plek om te wonen, onderwijs, een passende baan, kortom aan hun recht om zichzelf te zijn; aan de mensenrechten.’ In Nederland is veel geregeld, we hebben meldpunten voor discriminatie, een Commissie Gelijke Behandeling, we kunnen aangifte doen bij de politie of bij de Nationale Ombudsman. Hanneke van der Veen van Amnesty Onze spreekster Hanneke van der Veen van Amnesty International begon haar toespraak door wat te vertellen over het begrip amnestie. ‘Amnestie verlenen wordt bijvoorbeeld gedaan bij de komst van een nieuwe koning. Een gevangenisstraf wordt bij deze bijzondere gebeurtenis kwijtgescholden en de gevangenen worden in vrijheid gesteld. Als organisatie begon Amnesty ongeveer veertig jaar geleden, toen een groep studenten in Portugal terecht stond voor het uitspreken van hun mening’ en er voor hun vrijlating actie werd gevoerd. ‘In het afgelopen jaar heeft Amnesty International een speciale campagne gevoerd tegen discriminatie in Europa. Dat is bijzonder, omdat Amnesty International zich eerder niet zo duidelijk uitgesproken heeft tegen discriminatie

9

als mensenrechtenschending. . Discriminatie is een schending van de Rechten van de Mens. Het is iets dat vervolgd en bestraft behoort te worden. De overheid dient haar burgers ook te beschermen tegen discriminatie. De Nederlandse regering doet dat echter onvoldoende Veel taken op dit terrein zijn gedelegeerd aan gemeenten. Amnesty International heeft onderzoek gedaan en het bleek dat gemeenten ook weinig tegen discriminatie doen. Men doet vaak alsof discriminatie in hun woonplaats niet bestaat, zodat er ook niets aan gedaan hoeft te worden’. ‘Vandaag willen we kijken naar wat we eraan kunnen doen. Hoe reageren we erop als we zelf gediscrimineerd worden? Discrimineren op zich is een neutraal begrip. Maar discriminatie benoemt in Nederland een vorm van ongewenst/ verboden gedrag. We denken aan’ (ze schrijft op een flipover wat door de deelneemsters wordt aangegeven): ƒ vooroordelen (dat zijn de gedachten die voorafgaan aan het handelen) ƒ generaliseren (een lid van een groep doet iets en je denkt dat iedereen in die groep ook zoiets zou kunnen doen). Vooral in een situatie van een meerderheid tegenover een minderheid ƒ uitsluiten (zulke mensen wil je niet om je heen hebben, geen baan of huis geven) ƒ isolatie (je sluit je af van ongewenste invloeden) ƒ zelfcensuur als je gediscrimineerd wordt ƒ het verschil tussen minderheid en meerderheid, jongeren en ouderen, zwart en wit, gehandicapten en niet-gehandicapten. Deze opsommingen hebben allemaal te maken met discriminatie. Discriminatie is het ongelijk behandelen van mensen op basis van kenmerken die er helemaal niet toe doen, zoals afkomst, huidskleur, sekse, seksuele voorkeur, leeftijd en handicap. Citaat Amnesty: Er bestaat geen algemeen geldende definitie van discriminatie. Amnesty hanteert de definitie, die is opgesteld door het VN-comité voor de mensenrechten: 'Alle onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeur, gebaseerd op enige grond als huidskleur, geslacht, taal, religie, politieke of andere mening, nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte, of andere status, en die de bedoeling of het gevolg heeft erkenning, beschikking of gebruik van alle rechten en vrijheden door alle mensen in gelijke mate, te benadelen of teniet te doen.' Het is dus iedere vorm van uitsluiten, gebaseerd op oneigenlijke gronden met het doel (of effect) om mensen hun rechten te ontnemen. De gevolgen kunnen heel ernstig zijn. Bij discriminatie kun je naar een meldpunt voor discriminatie of de politie gaan en een klacht indienen. Het melden is vooral belangrijk voor jezelf, zodat je zelf weet dat je het er niet bij laat zitten en dat je de ander duidelijk maakt waar jouw grens ligt.

10

Het ernstigste is, dat in vele gevallen onbedoeld gediscrimineerd wordt op basis van vooroordelen en generalisaties die voortvloeit uit onwetendheid of foute informatie. De effecten van deze discriminatie zijn net zo ernstig als opzettelijke discriminatie. Heel vaak dichten we mensen een aspect toe. Het is goed om veel breder naar mensen te kijken en ze niet meteen in een hokje te zetten. Discriminatie is verboden. Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet is daar heel duidelijk over: Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Wij kunnen er actiever op reageren. Onderzoek wijst uit dat 1.2 tot 2 miljoen mensen in Nederland minimaal een keer per jaar discriminatie ervaren. Dat is nog maar het topje van de ijsberg.’ Niet altijd kan discriminatie juridisch bewezen worden of is wat discriminatie genoemd wordt feitelijk ook discriminatie. Maar het punt is dat mensen, als zij iets als discriminatie ervaren, er naar gaan handelen. Ze trekken zich terug, worden agressief, vertonen slachtoffer gedrag etc. Het serieus ingaan op situaties van discriminatie heeft ook met het oog hierop altijd zin. Layla Aĝzibüyük van Islam en dialoog vertelde iets over haar eigen ervaringen. ‘Ik ben wel een moslima maar het is niet zichtbaar. Mijn achternaam is echter duidelijk Turks. Als mensen daar iets over zeggen, doe ik er meestal laconiek over. Laatst toen ik een abonnement moest verlengen, kreeg ik te maken met een man die er heel naar over deed. Hij deed alsof hij mijn naam niet kon lezen, al stond het daar duidelijk zwart op wit op papier en al had ik het drie keer voorgezegd. Toen ben ik heel boos weggelopen. Achteraf dacht ik: dit heb ik niet goed gedaan. Ik ging terug en zei: “Meneer, u hebt me vreselijk gekwetst en toch wil ik mijn excuses aanbeiden”. Toen gaf hij toe, dat hij zelf niet zo netjes was geweest. Het was heel erg, maar ik had een goed gevoel over hoe het incident was geëindigd. Hij hield mijn hand toen heel lang vast, dat was mooi. Hij heeft iets slechts gedaan, maar ik kon er bovenuit stijgen, ik hoefde niet ook zelf iets slechts te doen.’ ‘In elk van ons zit een stukje van de schepper. Vers 13 van de Koran zegt, dat man en vrouw anders geschapen zijn, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Wij hoeven niet altijd tegengas te geven, soms moeten we gewoon accepteren dat de ander anders is.’ Ze gaf hier aan, dat je kwaad niet altijd met kwaad moet vergelden. Het roept dan vaak meer agressie op dan nodig. Zo kan het dus ook. ‘Er is heel veel in de media geweest de laatste tijd over ex-moslims. Ik sprak laatst een moslima die christen was geworden, maar ze woont in een moslimwijk. Ze zei dat ze zo graag haar christen-zijn wil delen met de andere mensen daar. Ik vroeg wat ze daar precies mee bedoelde en ze zei dat ze samen 11

met anderen tot onze vader wou bidden. Eigenlijk zei ze dus, dat ze haar manier van bidden met anderen wilde delen. Als het de bedoeling was dat we allemaal op dezelfde manier zouden bidden, dan waren wij anders geschapen. Geen mens heeft het recht om op de stoel van de Schepper te zitten.’ Gun elkaar het anders zijn. Toen was er van tijd voor ontspanning met de wervelende dansen van Raices de Caribe, een groep opgewekte tienermeisjes uit de Dominicaanse Republiek. Daarna werden er zeven groepen gevormd voor de workshops in verschillende kamers waar de gesprekken in alle rust en veiligheid plaatsvonden. Een gesprek van 7 vrouwen, die weer een afspiegeling was van de huidige samenleving in Amsterdam. Iedere gespreksleidster leidde de tafelgesprekken op haar eigen manier, maar wel op basis van de volgende vragen: ƒ Wie kan voorbeelden van discriminatie noemen (zelf meegemaakt of gezien bij anderen)? Heeft een van u discriminatie om religie of levensbeschouwingen meegemaakt of gezien? Was er sprake van een vooroordeel (gedachte) of discriminatie (handeling)? ƒ Wie heeft er wel eens gereageerd op discriminatie en hoe ging dat? Wat waren je overwegingen om al dan niet te reageren? ƒ Wat maakt het moeilijk en wat gemakkelijk om te reageren op discriminatie? ƒ Op welke verschillende manieren kun je als individu reageren op discriminatie? In een groep is er met een rollenspel uitgebreid geoefend in; “Hoe kunnen we zelf reageren op discriminatie”. Geheel volgens de Amnesty richtlijnen, deden we dat op een hele rustige manier, maar we meden de confrontatie niet. “Ik was trots op het onverwachte dramatisch talent dat in de groep bleek te zitten”, vertelde de gespreksleidster van deze groep. Tijdens de pauze was er gelegenheid voor het middaggebed. Daarna volgde de plenaire nabespreking en vertelde iemand uit iedere groep wat er besproken en ontdekt was. Het was onthutsend om te constateren dat discriminatie in de vele gradaties veel meer voorkomt dan we denken. Voor een aantal vrouwen was het een eyeopener: “discriminatie komt in Nederland toch niet voor?!” Zijn we discriminatie zo als normaal gaan accepteren? Hebben we nog wel aandacht voor wat er om ons heel gebeurt? Hieronder vindt u een aantal conclusies uit de 7 gesprekken. − Discriminatie komt in alle lagen van de bevolking voor, ook tussen bewoners van stad tegen dorp en omgekeerd en in eigen kring. In een groep zat een Nederlandse vrouw die niet uit Noord Holland kwam. Zij 12

vertelde dat zij door haar accent vaak de indruk kreeg dat ze er niet bij hoorde. Haar vader was een boer en soms was het voor haar moeilijk omdat men denkt dat alle boeren dom zijn. Gek genoeg werden ze vroeger opgevoed met het idee dat mensen uit de stad veel beter waren en meer wisten. Discriminatie om taal komt veel vaker voor bleek deze middag. Het is belangrijk te leren om, wanneer je gediscrimineerd wordt, eerst goed te voelen wat het met je doet. Te onderkennen dat het niet aan jou ligt, maar dat de ander jou op oneigenlijke gronden discrimineert. Om daarna vanuit je diepste zelf reageren met bijvoorbeeld: “Weet je wel, hoe diep je mij met deze opmerking kwetst ?!!”. Dit hebben we van huis uit meestal niet geleerd. Kom op voor jezelf !!! − Dan is het nog een kunst, om assertief te reageren wanneer je je gekwetst voelt. Doe iets!! De dader staat dan vaak met zijn mond vol tanden. Roep zelf geen agressie op. Dit werkt averechts. Soms is het goed om wel eens te ontploffen. Een vrouw uit de Filippijnen vertelde, dat als er in een gesprek een discriminerende opmerking over buitenlanders wordt gemaakt, zij direct reageert door te zeggen “Dit slaat dus op mij!” − Er waren enkelen die tot de conclusie kwamen zelf onbedoeld discrimineren. Zij gaan er beter op letten. − Zelf-reflexie!!! Hoe word ik beïnvloed door de media! Hoe is het met mijn angst ten aanzien van de vreemde andere. Angst is een slechte raadgever! In hoe verre kijk ik zelf naar uiterlijkheden? Een mevrouw die uit Afghanistan komt, vertelde dat mensen na 11 september anders naar elkaar kijken. Vroeger vroeg niemand waar je vandaan kwam, wie je bent en wat je geloof is. Als zij nu aan iemand vertelt dat zij uit Afghanistan komt en ook nog eens zegt dat zij moslim is, wordt zij meteen geassocieerd met Taliban en Al Qaida − Behoedzaamheid en openheid zijn belangrijke hulpmiddelen. Kennis overdracht blijft nodig. Wat er met de Joden in de 2e Wereldoorlog is gebeurd, moet verteld blijven worden. Men moet de vreselijke gevolgen kennen, als discriminatie van een groep gemeengoed wordt. De jongere joodse dame zei daarop dat ze wist van een groep joden, die systematisch les gingen geven op scholen: met name om te vertellen over de 2e wereldoorlog en over de holocaust. Zelf was ze actief in een JoodsIslamitische werkgroep, om door middel van dialoog te komen tot meer begrip en acceptatie. − Je houding! Een assertieve, zelfverzekerde houding is een goed wapen tegen discriminatie. − Discrimineren om te pesten, vooral onder jongeren. Een van de vrouwen vertelde, dat er op dit moment een experiment op scholen in Amsterdam plaats vindt. Op een aantal scholen wordt extra aandacht geschonken aan

13

omgangsvormen en sociaal gedrag. Na een aantal jaren wordt gekeken of er verschillen zijn tussen hen en kinderen, die deze extra aandacht niet hebben gehad. − Met de kinderen werd gewerkt als vormden zij een bloemen tuin, waar alle bloemen een eenheid vormen in vele kleuren en verscheidenheid. Zo vormen alle kinderen op aarde een veelkleurige eenheid. − Zij maakten prachtige bloemen en tekeningen voor hun mama en leerden een lied, dat we samen gezongen hebben. Moe maar voldaan gingen we zitten in een kring rond Marcella Levie om Ma Godlu te zingen in een mooi moment van rust en bezinning om onze dag samen af te sluiten. Ik weet het wel. Ik weet het wel, God, ook wie niet aan mijn kant staat, ook wie niet leeft als ik, wie niet geboren is in mijn streek, wie niet komt uit mijn land, wie niet van mijn ras of huidskleur is: ook die heeft recht op leven, ook die mens is zoals ik. Ik weet het wel, God, de geschiedenis en de bestemming van elk mens zijn uniek. Ieder heeft recht op respect en erkenning; recht op eigen inzicht en mening; Ieder heeft recht op geliefden, op feesten, bezit en cultuur en op een gemeenschap naar eigen keuze; Ieder heeft het recht om te gaan waar ie wil en op een leven in vrede en voorspoed. Ik weet het, God, elke mens die niet wordt gewaardeerd, die misbruikt wordt en de mond gesnoerd, vervolgd en verhinderd om voor zichzelf en anderen op te komen, heeft recht op solidariteit, een stuk van mijn hart een deel van mijn gedachten, en hulp van mijn beide handen. Uit: geef ons heden ons dagelijks brood blz. 72 -.-.-.-

14

Een ‘Kerstverhaal’ door Conny, ingezonden door Lies Deggeller (humaniste) Onderwerp: Wat zou jij doen? Op een diner om fondsen te werven voor een school ten behoeve van gehandicapte kinderen hield één van de ouders een toespraak die door de aanwezigen niet meer vergeten zou worden. Na een woord van dank en waardering aan de school en haar directie stelde hij een vraag: "Wanneer de natuur geen externe bemoeienis kent, functioneert alles in de natuur volmaakt. Toch kan mijn zoon niet leren zoals andere kinderen. Hij begrijpt minder dan andere kinderen. Waar is de natuurlijke volmaaktheid als het om mijn zoon gaat?" De zaal viel helemaal stil bij deze vraag, en de vader vervolgde zijn toespraak. "Ik denk dat als een kind als onze Shay op de wereld komt, er zich dan een kans voordoet om onze ware menselijke aard te tonen namelijk op de manier waarop wij met zo'n kind omgaan." Shay en zijn vader liepen langs een park waar enkele jongens die Shay kende baseball speelden. Shay vroeg zijn vader: "Denk je dat ik mee mag doen?" Daarna kwam hij met het volgende verhaal. Zijn vader wist dat de meeste jongens liever niet iemand als Shay in hun team hadden, maar aan de andere kant zag hij ook in dat als zijn zoon mee mocht doen, hij een hoognodig gevoel van 'er bij horen' zou krijgen. Dus liep hij op één van de jongens af en vroeg of Shay mee mocht spelen. De jongen keek om zich heen voor steun, maar omdat niemand reageerde, nam hij zelf een besluit en antwoordde: "We staan zes punten achter en we spelen al in de achtste inning. Als het aan mij ligt kan Shay meedoen, en we kijken wel of we hem aan slag kunnen krijgen in de negende inning." Aan het eind van de achtste inning scoorde het team waar Shay in meedeed een paar punten, maar ze lagen nog steeds drie punten achter. Op het hoogtepunt van de negende inning kreeg Shay een handschoen en een plaats als verrevelder. Ondanks dat er geen bal zijn kant op kwam, was hij duidelijk heel opgewonden dat hij zomaar stond opgesteld. Hij had een grijns van oor tot oor als zijn vader vanaf de zijlijn naar hem zwaaide. Tegen het einde van de negende inning scoorde het team waarin Shay speelde weer. Met twee punten te gaan en alle honken bezet was de potentiële winnende slag aan de beurt, en het was Shay's beurt. Zouden ze op zo'n cruciaal moment in de wedstrijd Shay laten spelen en de kans lopen om te verliezen? Verrassend genoeg kreeg Shay het slaghout. Iedereen wist dat een rake slag gewoon onmogelijk was, omdat Shay niet eens wist hoe hij de knuppel moest vasthouden. Laat staan dat hij er een bal mee kon raken. Maar Shay ging op de thuisplaat staan, en de werper deed een paar passen naar voren om de bal zachtjes te gooien zodat er een kans bestond dat Shay hem zou raken. De eerste worp kwam op hem af, Shay sloeg er maar een slag naar en miste. Daarop kwam 15

de werper nog een paar passen naar voren om de bal heel zacht te werpen. De bal kwam en Shay raakte de bal die pardoes over de grond recht op de werper af rolde. De werper pakte de slappe bal op en had alle tijd om de bal naar het eerste honk te gooien. Shay zou dan uit zijn en het hele spel zou dan over zijn. In plaats daarvan pakte de werper de bal op, draaide zich om en wierp de bal met een hoge boog naar rechts, helemaal buiten het bereik van de eerste honkman. Ineens begon iedereen te roepen: "Shay, ren naar het eerste! Ren naar het eerste honk." Shay had nog nooit in zijn leventje het eerste honk bereikt. Hij hobbelde verschrikt langs de baseline met wijd opengesperde ogen, en iedereen riep: "Naar het tweede, ren naar het tweede honk." Tegen de tijd dat Shay over het eerste honk hinkelde, had de speler op het rechterveld de bal. Hij had de bal naar het tweede honk kunnen gooien, en dan was Shay uit. Maar hij begreep de bedoelingen van de werper en gooide opzettelijk hoog over het derde honk. Shay rende zo goed als hij kon naar het tweede honk, terwijl de renners voor hem als gekken de honken passeerden op weg naar het thuishonk. Shay bereikte hijgend het tweede honk, en de korte stop van de tegenpartij holde op hem af om hem de goede richting op te helpen naar het volgende honk terwijl hij riep: "Ren naar het derde!" Tegen de tijd dat hij het derde honk bereikte, schreeuwden de jongens van beide teams: "Shay, naar de thuisplaat, ren naar de thuisplaat." Shay strompelde naar de thuisplaat en raakte het honk. Iedereen was door het dolle heen en juichte hem toe alsof hij een homerun had geslagen, en de wedstrijd voor zijn team had gewonnen. "Op die dag," zei de vader zacht, terwijl de tranen langs zijn wangen drupten, "op die dag brachten de jongens van beide teams een stukje onvoorwaardelijke liefde en menselijkheid in het spel..." Om even bij stil te staan We zenden elkaar duizenden grappen en idioterie per e-mail, maar als het aankomt op het sturen van berichten over levenskwesties bedenken we ons eerst twee keer. Het gore, vulgaire en vaak zeer obscene vliegt vrijelijk over het net, maar publieke discussies over fatsoen worden vaak op onze scholen en werkplekken onderdrukt. Als je al overweegt om dit bericht door te zenden, is het goed denkbaar dat je nu al adressen op je mailinglijst selecteert die niet het juiste adres zijn om dit soort boodschappen te ontvangen. Kort en goed: degene die jullie dit stuurde is er van overtuigd dat wij allemaal het verschil uit maken. We hebben allemaal dagelijks honderden gelegenheden om de volmaakte orde van de natuur te helpen. Er zijn ontelbaar triviale interacties tussen mensen die ons de keus laten: geven we elkaar een vonkje Licht & Liefde door, of laten we de Gelegenheid liggen, waardoor de wereld weer iets kouder wordt?

16

Oké, jullie hebben nu dus 2 keuzen: òf : Delete òf : Forward Ik koos ook het laatste! In de vorm van deze bijlage. Conny -.-.-.De Redactie heeft Reliflex “ontdekt” Reliflex is een samenwerkingsproject van DSTS en Zinweb en geeft drie à vier keer per maand de Reliflex Nieuwsbrief uit. www.reliflex.nl ; www.DSTS.nl ; www.zinweb.nl Om een idee te krijgen wat deze Reliflex Nieuwsbrief inhoudt, geven wij u onderstaand - met toestemming van Reliflex – de inhoud van Nieuwsbrief nr 38 weer. Hier is het onderwerp Kerk en Bijbel, maar er worden in deze nieuwsbrieven eveneens onderwerpen aangesneden met betrekking tot andere religies en levensovertuigingen. Kerk en bijbel Er staan verhalen in de bijbel die SBS 6 niet zou durven uitzenden, zegt Annemiek Schrijver in de tweede aflevering van het videoportret. Zelf las ze op haar zesde het verhaal van de schande van Gibea, een verhaal vol seksueel geweld. In de kerk stond het Woord centraal en werd de bijbel letterlijk genomen. Letterlijk leest Annemiek de bijbel allang niet meer, maar ze vindt er nog steeds een aantal waardevolle en kostbare verhalen in. Zoals het paradijsverhaal. Kijk niet alleen naar de boom van kennis van goed en kwaad maar klim in de boom des levens in het paradijs! zegt ze. En aan de andere kant is het Gethsemane-verhaal voor haar een groot voorbeeld: wie is zo in staat tot overgave als Jezus? In de artikelen gaan we verder in op kerk en bijbel. Angela Berlis is priester in de oudkatholieke kerk en legt uit wat dit voor haar persoonlijk en voor de kerk betekent. En Baptiste Tuin schrijft bevlogen over de eigenzinnige kerklerares Catharina van Siena. Karin Kasdorp-De Jong sprak met Klaas Hendrikse, auteur van Geloven in een God die niet bestaat. Is de kerk een plaats waar rituelen worden uitgevoerd, tegenwoordig vinden we ook erbuiten heel wat creatieve rituele uitingen. Thomas Quartier bespreekt drie voorbeelden. Verder

17

is ook de namen- en woordenlijst opgenomen en krijgt u weer de kans de Reliflex Mystiek-Quiz in te vullen (in te zenden tot 2 december). In de audio van Moira van Dijk vertelt Ilona Fritz, president van de evangelischlutherse synode van de protestantse kerk in Nederland, over haar ervaringen als vrouw in deze functie. En gaan jongeren naar de kerk en waar gaat de bijbel volgens hen over? Wat vinden ze mooie rituelen? In de jongerenvideo leggen Fatiha en Mina deze vragen aan verschillende jongeren voor. Ook gaan ze langs bij de makers van Krux.nl, een interactieve site voor jongeren over hun religieuze ideeën en belevingen. In de weeklog gaat Mohammed Benzakour in op het ‘obscurantisme’ van Annemiek Schrijver en trekt een lijn naar De Sade. In de column betwijfelt André Lascaris of de kerken het jaar 2050 halen: ze staan op lemen voeten en wortelen niet in de aarde waarop mensen wonen. Ton Zondervan geeft in onderzoek voorbeelden van essays die zijn geschreven door het Forum Jongeren, Cultuur en Religie. Ze gaan over online gaming, muziek, verstilling in kloosters, meditatie, het verlangen in iets groters op te gaan en over nieuwe vormen van kerk-zijn in een postchristendom-tijdperk. Lest best de stelling van deze week: Het instituut kerk is in 2050 verdwenen. Hoe schat u dit in? Vragen, opmerkingen, ideeën zijn welkom via [email protected]

PRIKBORD Dit kader is ervoor bestemd om niet alleen jullie prikkelende op- en aanmerkingen, maar ook suggesties en vragen hierin op te nemen. Aarzel dan ook niet om binnen dit kader van een nieuwsbrief voor vrouwen van verschillende levensbeschouwingen en religies te reageren. Zoals gezegd aan het begin van deze Nieuwsbrief, kunnen ingezonden stukken vóór de 20e van de maand worden opgenomen in de eerstvolgende Nieuwsbrief rondom het einde van de maand!

-.-.-.-.-. .........uw tekst

18

INTERRELIGIEUZE DAGEN in JANUARI 2008 1 januari

6 januari 10 januari 10 januari 19 januari 22 januari

Nieuwjaar : algemene en christelijke jaartelling: 2008 voor de Joden is het dit jaar: 5768 voor de Hindoes: 2065 voor de Moslims: 622 voor de Bahá’is: 165 Driekoningen – Christendom Moeharram – Islamitisch Nieuwjaar Alevieten: de eerste 10-12 dagen vastenperiode Ashura – Islam Toe Bisjwat – Jodendom

Alevieten: Je denkt misschien dat je nietig bent, maar in je binnenste ligt het hele universum besloten Imam ‘Ali

Wilt u de Nieuwsbrief niet meer ontvangen. Meld u dit dan aan de Redactie, e-mail [email protected] of telefonisch 020-6902378 (Gerrie van Krevel) of 020-6949647 (Ank Veentra)

19