NIEUWSBRIEF SLO Oktober 2013
4de jaargang (nummer 2) www.LikoniOnderneemt.nl
Hierbij de nieuwsbrief van Stichting Likoni Onderneemt (SLO.) Door middel van onze nieuwsbrief willen we jullie zo goed mogelijk op de hoogte houden van wat er allemaal ondernomen wordt, zowel in Nederland als in Likoni. Stand van zaken in Nederland Brief van Kenneth Afgelopen zomer ontving het bestuur van SLO een bijzondere brief van Kenneth Ngombo, de voorzitter van het lokale bestuur in Likoni. Hieronder volgt (een deel van) de boodschap van Kenneth. “Beste vrienden, partners, weldoeners en andere belanghebbenden, Het doet mij altijd veel plezier om mijn licht te mogen laten schijnen op het nobele werk dat wij samen in Likoni doen. Nu we richting de tweede helft van het jaar gaan, ben ik er meer dan ooit te voren van overtuigd dat het werk dat we doen inderdaad erg nobel is en dat het meer impact op de samenleving zal hebben dan wij ons kunnen voorstellen. Waarom zeg ik dit? Een Bijbelvers maakt het probleem van Likoni pijnlijk duidelijk. Er staat geschreven: ‘Mijn volk gaat ten onder door gebrek aan kennis.’ Een gebrek aan kennis is de wortel van alle maatschappelijke problemen in Likoni, en armoede staat boven aan de lange lijst met problemen die we hier kennen. (…) In de maand juli hebben wij samen met onze ontwikkelingspartner SLO een aantal huisbezoeken gedaan bij onze leerlingen. Deze ervaringen waren zowel schrijnend als motiverend. Schrijnend, omdat we met onze eigen ogen de armoede en betreurenswaardige levensomstandigheden zagen waar onze kinderen iedere avond naar terug moeten keren. Motiverend, omdat we zagen hoezeer deze kinderen onze inspanningen nodig hebben. De huisbezoeken hebben ervoor gezorgd dat we ons met vernieuwde energie kunnen inzetten. Onze inzet van de laatste twee jaar heeft er onder meer voor gezorgd dat ons schoolterrein van een kale, stoffige en vuile vlakte is veranderd in een veilige omgeving die schoon en groen is, en waar fruit en groenten kunnen groeien die we kunnen gebruiken in
Rek.nr. 1272.28.756
het voedselprogramma. De schoolgebouwen worden niet langer alleen gebruikt voor de educatie van kinderen: inmiddels zijn we gestart met een programma voor volwasseneneducatie in de weekenden. Op deze manier kunnen steeds meer bewoners van de wijk gebruik maken van onze faciliteiten. Onze ontwikkelingspartner stelde voor om beroepsonderwijs in ons curriculum te introduceren voor de oudere kinderen. Hier willen we zo snel mogelijk mee starten, omdat het aanbieden van beroepsonderwijs een enorme mijlpaal zou zijn in onze groei. (….) Tot slot wil ik graag iedereen bedanken die ons het afgelopen jaar tot steun is geweest.” De hele brief van Kenneth is in de originele versie terug te lezen op www.likonionderneemt.nl en op onze facebookpagina. CLV Musical Het is al weer even geleden, maar op 13 en 14 maart jl. was het zover. De jaarlijkse musical van het Christelijk Lyceum Veenendaal werd opgevoerd. Fleur de Roij, die zelf in de zomer van 2012 het project bezocht heeft, en Michiel Luteijn hadden als acquisitieteam in overleg met de rector van het CLV Likoni als goed doel bestemd voor dit musicaljaar. Van elk verkocht kaartje van de optredens ging een klein of groter bedrag naar het project in Likoni toe.
Menno, neemt te midden van alle deelnemers de cheque in ontvangst.
Er was een waar VIP arrangement opgezet, waar de leerlingen die allerlei taken en rollen vervulden de VIP gasten vertelden over het gehele productieproces. Dat alles onder het genot van vele heerlijke hapjes en drankjes gemaakt en geserveerd door de leerlingen van het CSV. Namens Stichting Likoni Onderneemt vertelden Frank en Petra verhalen uit Likoni, ondersteund.
Op zeer betrokken en persoonlijke wijze vertelden de oud-leerlingen van het CLV wat er allemaal al is bereikt, maar ook wat er nog nodig is om Likoni (nog) verder te ondersteunen. Zo werd het VIP arrangement een optreden van jongeren, voor jongeren en door jongeren. De actie van het CLV heeft een geweldig bedrag (€3500,-) opgebracht. Als bestuur van Likoni Onderneemt zijn we erg blij en dankbaar dat het CLV Likoni ondersteunt!
multifunctioneel gebouw. Het gebouw kan dienen als lokaal voor ouderonderwijs, het afnemen van examens, als eetzaal en zal beschikbaar zijn voor vergaderingen of bijeenkomsten voor de bewoners uit de wijk. Als de aanvraag wordt goedgekeurd, zal WG ongeveer 40% van de kosten van het gebouw vergoeden.
Donateur in het licht Marleen Overweel, groepsleerkracht van CBS Oud Zandbergen in Huis ter Heide, zamelt al twee jaar zendingsgeld in voor Stichting Likoni Onderneemt. Waarom heeft zij juist dit goede doel gekozen? “Ik vind het mooi dat Stichting Likoni Onderneemt een kleinschalige organisatie is, waardoor ik zeker weet dat de donaties ook daadwerkelijk in Likoni terecht komen. Het doel van het zendingsgeld is zelfs voor de jongste leerlingen helder: zij snappen heel goed dat kinderen in Afrika schriften en pennen nodig hebben. Hierdoor geven ze met overtuiging dat ene gekoesterde muntje voor de kinderen in Likoni, die geen één muntje hebben. Ik heb gemerkt dat de kleuters zich ervan bewust worden dat niet iedereen op de wereld het even goed heeft, en ik denk dat dit een belangrijk besef is. Ik blijf met veel enthousiasme ook dit jaar geld inzamelen voor Stichting Likoni Onderneemt!” Mede dankzij het zendingsgeld van de kleuters van CBS Oud Zandbergen kan binnenkort gestart worden met de medische screening van alle leerlingen op het project in Likoni. Namens het bestuur en alle leerlingen van de Destiny Visionary School: Asante sana (hartelijk dank)!
Erkenning Keniaans overheid De afgelopen jaren is er in overleg met de Keniaanse overheid een lijst met eisen opgesteld waaraan het project moet voldoen om erkend te worden als officiele school. Het doel is om de erkenning voor 2014 in de wacht te slepen en er zijn grote stappen gezet. In september is er een brandveiligheidssysteem geplaatst. Het is slechts een voorbeeld van een stap voorwaarts die de afgelopen tijd is gezet. De overheid is in september op inspectie gekomen en de uitslag wordt binnenkort verwacht.
Wilde Ganzen De verbouwing van het hoofdgebouw vorig jaar is gedaan in samenwerking met Wilde Ganzen (WG). Vanuit beide partijen is de samenwerking goed bevallen en deze wordt voortgezet. Zo hebben de bestuursleden van SLO trainingsdagen van WG bezocht, en krijgt het project in Likoni op het gebied van aansturing ondersteuning van WG. Ook hebben wij een nieuwe project- aanvraag ingediend bij WG voor een
Stand van zaken in Likoni
Bernd en Marthe plaatsen een kas dankzij de Rotaract! Wij waren heel blij toen we vorig jaar hoorde dat de Rotaractclub Veenendaal ons voor het derde jaar op rij als hoofddoel had gekozen. Deze serviceclub voor jongeren heeft een aantal activiteiten georganiseerd, waaronder een wijnproeverij en sporttoernooi, met als doel geld in te zamelen voor SLO. Met alle acties bleek aan het einde van het seizoen €1500,- te zijn opgehaald. Vlak voor de komst van Margreet en Nicoline waren Bernd en Marthe, leden van de Rotaract, twee weken op het project in Likoni. Een langgekoesterde wens kon door hun aanwezigheid worden gerealiseerd: de bouw van een zogenaamde greenhouse (kas) waar groenten verbouwd kunnen worden. Bernd met zijn kennis en kunde door jarenlange ervaring bij een tuincentrum en de sponsoring van de Rotaract waren een fantastische match. Inmiddels staan er vele bloeiende tomatenplanten in de kas, wordt er een soort spinazie geoogst die heerlijk is om te eten en staan er buiten de kas onder andere bananenbomen, papaya’s en cassaves. Ook hebben Bernd en Marthe de mensen geleerd hoe ze kunnen composteren en daar zijn ze heel precies in. Het terrein ziet er schoon uit en alles wat maar in de compostbak kan, gaat erin, mede dankzij Djocter de tuinman. Hij onderhoudt het terrein en de
groenten(kas) in ruil voor eten en een slaapplek bij de lokale bevolking.
Bernd aan het werk in de kas
Uitdagingen Natuurlijk. De continuiteit van het team leerkrachten is een probleem. De salarissen liggen structureel lager dan bij de 'government' scholen, waardoor leerkrachten die een beter betaalde baan kunnen vinden, vertrekken. En ja, de leerkrachten kunnen zich pedagogisch en didactisch nog verbeteren.
Djocter in de greenhouse
Persoonlijke ervaringen van Margreet en Nicoline Op 6 juli arriveerden Nicoline en Margreet in Likoni voor een werkbezoek van tien dagen. Op het project hebben zij met de lokale medewerkers tal van activiteiten ondernomen en vele gesprekken gevoerd. Een belangrijk doel van het bezoek was het in kaart brengen van de mogelijkheden van vervolgonderwijs in Likoni. Het verhaal van Nicoline Nadat Margreet en ik in 2009 Likoni hadden bezocht was het best spannend om er weer naar toe te gaan. Zoveel gehoord en gezien op foto's, maar hoe zou het er werkelijk uitzien? Vooruitgang Dit keer voelde ik me veel meer onderdeel van de gemeenschap, doordat we met de matatu (het lokale vervoer) reisden, ons veilig genoeg voelden om door de wijk te lopen en alle armoede en ellende te zien. De school: wat een verschil met 4 jaar geleden. Het is nu echt een basisschool, die je bijna volwaardig kunt noemen. Na twee dagen had ik echt het gevoel dat de organisatie en de structuur van de school staat. Natuurlijk zijn er altijd kleine dingen om te verbeteren of aandacht aan te schenken, maar ik was zo onder de indruk van wat er staat en hoe het loopt. Kinderen en de volwassenen krijgen er in mijn optiek behoorlijk goed onderwijs. Er is een voedselprogramma voor de allerarmsten. Er is beperkt schoon water dankzij de naiade (de waterzuivering op zonneenergie). Er zijn toiletten, die ook redelijk schoon zijn. Er is een keuken. En... er is een tuin met kas, die groenten en fruit op gaat leveren; misschien zelfs voor de verkoop! En... ze hebben geleerd om te composteren in een grote composteerbak. Alle inspanningen van de Rotaract, Soroptimisten, Rotary, scholen en niet te vergeten al die trouwe maandelijkse donateurs zijn zichtbaar op het project.
V.l.n.r. Margreet, Mama Can, Kenneth, Nicoline
Wie weet kan Teachers4Teachers, waar we ook contacten mee hebben gelegd, hierbij helpen. De tuin kan op termijn winst op gaan leveren, maar vraagt nu nog om investeringen. En ja... we missen nog een multifuctionele ruimte en de ruimte voor een schoolplein, zodat kinderen verantwoord kunnen spelen. Het volwassenenonderwijs kan uitgebreid worden en aansluiten op de diverse niveaus van de verzorgers die eraan deelnemen.
Ouders in de klas. Elke zaterdag krijgen zij onderwijs op maat!
Trots Als je kijkt wat er al allemaal bereikt en behaald is in de afgelopen jaren dan kun je niet anders dan trots zijn op wat Kenneth met Mama Can en het hele team weet te bewerkstelligen. In onze week hebben we kunnen bijdragen door met Kenneth en Mama Can andere
projecten en scholen te bezoeken. Kenneth heeft contacten kunnen leggen en een netwerk op kunnen bouwen. Een belangrijke basis voor het vervolgonderwijs is hiermee gelegd. Zijn we er? Als je alle ellende ziet in de wijk zelf, dan weet je dat er nog een hele lange weg te gaan is. Dat financiële onafhankelijkheid nog niet aan de orde kan zijn. Maar elk stapje brengt ons wel dichter bij het doel: meer ontwikkelingskansen voor de kinderen en wijkbewoners in Likoni. Het verhaal van Margreet Dit jaar was het de derde keer dat ik een bezoek bracht aan het project in Likoni. Mijn eerdere bezoeken waren in 2007 en 2009. Ook deze keer weer heeft de ontmoeting met de mensen in Likoni een onvergetelijke indruk op mij gemaakt.
Het hoofdgebouw, groen en schoon, met de vlag in top!
Onderdompeling in Keniaanse cultuur Gedurende mijn eerste reis in 2007 voelde ik mij een echte toerist, die voor het eerst in een Afrikaans land kwam en het land en de bevolking als toerist bekeek. De tweede reis overheerste bij mij het gevoel van onveiligheid, ten gevolge van de gewelddadigheden van de eerdere verkiezingen én de overval op het project de dag voor we aankwamen. Hoe anders was het deze keer! Het voelde als een onderdompeling in de Keniaanse cultuur. Reizen met de lokale matatu, lopend met Nicoline door de wijk op zoek naar de school, de gesprekken met de leerkrachten, gesprekken met ouders, huisbezoeken, gesprekken met de plaatselijke bevolking, bezoeken aan plaatselijke projecten voor vervolgonderwijs en last but not least het contact met Kenneth, Mama Can en de andere leden van de Board of Destiny Children
Center. Al deze ontmoetingen gaven mij het gevoel deelgenoot te zijn van een bijzonder project in Likoni. Een bijzonder project Wat is er in de afgelopen vier jaar hard gewerkt en wat een verandering heeft dit gemaakt. Wat mij het eerste opviel bij aankomst, was de grote uitbreiding van het project. Het nieuwe gebouw was klaar, voorzien van bloemenperk én vlag. Het zag er prachtig en schoon uit. Wat voelden we ons welkom! Dat schone gold trouwens voor het hele terrein en dat dit bijzonder is voor Kenia viel ons pas later bij andere bezoeken in de wijk op. Het is duidelijk dat vanuit het bestuur in Likoni gewerkt wordt aan een schone en groene leeromgeving. Ook de tuin was totaal nieuw voor mij. Enorm veel fruitbomen (bananen en papaya’s) en groenten worden er inmiddels verbouwd en de pas gebouwde kas geeft veel mogelijkheden voor de toekomst. Inspiratie Een grote inspiratie vormden voor mij de gesprekken met Kenneth en Mama Can. Daaruit bleek hoe duidelijk zij voor ogen hebben wat belangrijk is voor de kinderen én voor de ontwikkeling van de bevolking van Likoni. Ze willen niet alleen de kinderen goed onderwijs geven, ze willen ook hun land verder helpen. Daarbij dragen ze uit dat onderwijs van grote waarde is en dat voor het ontvangen daarvan ook een tegenprestatie verwacht mag worden. Daarmee nemen ze de ouders/verzorger serieus en maken ze hen verantwoordelijk voor keuzes die gemaakt moeten worden. Hiermee wordt naar mijn idee het respect en de eigenwaarde van de bevolking vergroot. Ik heb veel bewondering voor de wijze waarop Mama Can en Kenneth deze visie uitdragen en ben ze dankbaar voor wat ik van hen in deze tien dagen heb kunnen leren.
Mama Can en Margreet bespreken de toekomstplannen
Het verhaal van Duncan De tweede dag van ons werkbezoek van in de zomer van 2013 raakten we de weg in de wijk kwijt. Aan de kant van de weg zat een vrouw kleren te wassen in een teiltje water. We vroegen of zij de Destiny Visionary School kende. Ze riep en uit een donker huisje kwam een jongetje aangelopen met het uniformpje van de school aan. Hij zou ons naar de school brengen. Verlegen, op pad met mzungu’s, bracht hij ons naar school. Zodra we er waren was hij weer weg. We vroegen aan de hoofdmeester waarom het jongetje niet op school was. Het bleek dat hij een grote brandwond op zijn been had en daarom naar huis was gestuurd. Hij moest eerst naar de dokter. Veel kinderen hebben brandwonden. Op de straten worden veel vuurtjes gestookt om op te kunnen koken (een keuken is er niet) of om vuil te verbranden. Ook hebben veel kinderen brandwonden door de uitlaten van de aftandse brommers, die als taxi gebruikt worden bij grotere afstanden.
Thuis bij de kinderen
Toen we een dag later huisbezoeken aan het doen waren, kwamen we weer langs de vrouw gelopen. Patrick, de hoofdmeester, vroeg of ze met Duncan naar de dokter waren geweest. Dit bleek niet het geval; daar moet je toch geld voor hebben... Ik bekeek de brandwond van Duncan, die er erg groot en vies uitzag. Margreet had desinfecterende doekjes, die we konden geven na uitleg hoe ze hygienisch de wond moesten deppen. Ook spraken we af dat we de volgende dag verbandmiddelen mee zouden nemen en dat Duncan dus op school moest komen. De vader en moeder (bijzonder: een compleet gezin) gaven aan dat hij hun oudste zoon was en dat hij zijn vader moest helpen met het maken van cupcakes. Hij had zijn basisschool ergens anders in de wijk goed afgerond en had genoeg
punten voor vervolgonderwijs. Maar na twee scholen bezocht te hebben bleek het schoolgeld voor de ouders niet op te brengen. Dus dat betekende aan het werk bij zijn vader en geen verdere schoolontwikkeling. Bij hen binnen bleek hun 'huisje' te bestaan uit een kleine kamer; een lap stof diende als deur. Hier sliepen ze met 5 kinderen. In het 'huis' woonden nog vele andere gezinnen en met elkaar deelden ze wc en douche. Hygienische omstandigheden kun je nauwelijks verwachten als je de woonomstandigheden ziet van de mensen. Velen hebben geen elektriciteit en zitten al vroeg in de avond in het donker. Na de heel dure verbandmiddelen gekocht te hebben om de verbanddozen op de school aan te kunnen vullen, kwamen we op school om de brandwond van Duncan te verbinden. Hij was er niet. Ik begreep dat hij niet durfde, omdat hij wist dat ik zijn wond zou verbinden. Samen met de hoofdmeester gingen we naar zijn huis toe, maar wat bleek? Ze waren de dag ervoor verhuisd, wat geregeld schijnt te gebeuren. Mensen kunnen de huur niet meer betalen, hebben ruzies in het huis met andere gezinnen of kunnen ergens naar toe waar elektriciteit is. Na een zoektocht door de wijk vonden we het gezin. Duncan was hem snel gesmeerd. Vader ontving ons en bood mij Keniaanse thee met twee cupcakes aan. In het gesprek wat volgde werd mij duidelijk dat hij cupcakes maakt en die achterop zijn fiets langs de huizen en straten aan de man probeert te brengen. Hij verkoopt de cupcakes voor 5 KSH (= 0,05 eurocent) Als je bedenkt dat voor de bereiding eieren, melk, water, meel en boter en suiker nodig zijn, dan is het niet moeilijk voor te stellen hoe weinig inkomsten de man binnen weet te brengen om zijn gezin met vijf kinderen te onderhouden. Ik bedacht me dat het schoolgeld voor onze school 300 KSH (= 3 euro) per maand voor een gezin als dit een onmogelijke opgave moet zijn. Een simpel rekensommetje maakt duidelijk hoeveel cupcakes de beste man per dag moet verkopen om alleen al schoolgeld voor één kind te kunnen betalen. Nu begreep ik pas waarom nog geen 50% van de verzorgers het schoolgeld kan betalen en dat we helaas nog ver weg zijn van het volledig zelfstandig kunnen draaien van de school. De komende jaren hebben ze onze steun nog keihard nodig om de salarissen en exploitatie van de school te kunnen betalen.
