NIEUWSBRIEF Jaargang 2
April 2013
Voorwoord
In dit nummer: - Voorwoord
1
- Kennismaken met…
2
- Nieuw Aanbod
3
- Praktijkevaluatie
4
- Vraag het aan…
4
Voor u ligt de tweede digitale nieuwsbrief van het KECC (Kennis, Expertise en Consultatie Centrum). We hebben te maken met roerige tijden in onderwijsland. Ontwikkelingen volgen zich in rap tempo op. Van resultaatgericht- naar opbrengstgericht werken en van een individuele- naar meer groeps-/systeemgerichte aanpak. Ook het KECC ontwikkelt en innoveert voortdurend. Hulpvragen vanuit het veld lijken steeds meer gericht te worden op leerkrachten/docenten, de groep en het team. Dit sluit aan bij resultaten uit wetenschappelijk onderzoek door Marzano e.a. Hieruit komt o.a. naar voren dat de leerkracht de spil is om tot gedragsverandering te komen bij leerlingen. Vanuit het KECC spelen we hierop in middels o.a. de workshop ‘Groepsdynamica’, de presentatie ‘Klassenmanagement’, ‘Rots en Water (in de groep)’, ‘Plannen en Organiseren’. We vinden het verder belangrijk om niet alleen ‘evidence’, maar ook ‘practice based’ te ontwikkelen. Hieruit is de dienst ‘Pleinmanagement’ ontstaan. Een opmaat te implementeren manier van werken op de leerpleinen. Wilt u gespecialiseerde expertise op het gebied van gedrag in uw school, om samen Passend Onderwijs vorm te geven, dan bent u bij het KECC (www.kecc.nl) aan het juiste adres. Samen met een van onze enthousiaste, gedreven trainers kunt u komen tot een ‘opmaat’ product!
Yvette van Hoof Integraal directeur REC ‘Het Driespan’
Nieuwsbrief KECC
1
Kennismaken met… Groepsdynamica De cursus groepsdynamica is voor iedere leerkracht die bewust aandacht wil besteden aan een positieve groepsvorming als preventieve interventie. Het doel van de cursus is het inzichtelijk maken van de processen die zich in een groep afspelen en het aanreiken van handvatten om van een groep een positieve groep te maken. Met deze cursus krijgt de leerkracht kennis en tools in handen om een goede start te maken met de groep. Een groep vormt zich doorgaans in de eerste zes weken na de zomervakantie! Tijdens 3 bijeenkomsten van 2 uur wordt achtereenvolgens ingegaan op; 1. het eigen functioneren als groepsleerkracht 2. de fases die een groep gedurende het schooljaar doorloopt door middel van de fasetheorie van Tuckman 3. de omgang met een positieve en een negatieve groep Je leert verschillende methodes en werkvormen in te zetten om positief gedrag van leerlingen te stimuleren en negatief gedrag voortijdig te signaleren en vervolgens om te buigen. Je leert je groep in kaart te brengen. Hoe ga je om met de rolverdeling in de groep? Tijdens de cursus ontvangen de deelnemers concrete materialen en tips om zelf mee aan de slag te gaan in de groep. Voor leerkrachten die bereid zijn met open blik hun invloed op de groep en de invloed van de groep op zichzelf onder de loep te nemen.
Pleinmanagement Op steeds meer scholen voor voortgezet onderwijs wordt gewerkt op leerpleinen. Een grote ruimte, veelal verdeeld over verschillende werkplekken, waar groepen leerlingen tegelijkertijd aan het werk zijn. De leerlingen komen via deze werkwijze in aanraking met verschillende vakgebieden zoals bv. Design en Multimedia, Zorg en Welzijn, Bouw, Handel en Administratie of Techniek. Dit onder toeziend oog van meerdere leerkrachten/begeleiders. Om efficiënt en effectief te werken op een leerplein moeten leerkrachten zodanig samenwerken dat ze de taken verdelen en gebruik maken van elkaars kwaliteiten. Dit vraagt om betrokkenheid, flexibiliteit, creativiteit en het vermogen om elkaar in een collegiale sfeer aan te durven spreken. Mogelijke hulpvragen Pleinmanagement: Welke regels behoeven extra aandacht op een leerplein en hoe implementeren we deze? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we overzicht houden over alle leerlingen? Op welke manier kunnen we reflectie bij leerkrachten bevorderen? Komend schooljaar willen we met leerpleinen gaan werken, hoe zetten we het Pleinmanagement goed neer? Hoe ga ik als leerpleindocent om met mijn collega’s? Hoe spreken we elkaar aan, op welke manier geven we elkaar feedback. Enz… Pleinmanagement is een op maat aangeboden traject uitgevoerd door twee trainers. Er worden verschillende werkvormen toegepast. Hierbij kan gedacht worden aan: vormen van co-teaching, intervisie, workshops waarbij theorie aan de praktijk wordt gekoppeld. Dus…zoekt u antwoord op uw vragen betreffende Pleinmanagement en/of zou de interactie tussen de pleinleerkrachten een nieuwe positieve impuls kunnen gebruiken… dan bent u voor een ‘opmaat-traject’ pleinmanagement via het KECC op het juiste adres!
Nieuwsbrief KECC
2
Testimonium Leerling basisschool: Eerst gaf ik de sfeer in de groep een 4 en nu een 9! Leerkracht basisschool: Ik durf zelf meer te genieten van mijn klas en sta zelf ook meer in mijn kracht. Leerling over wat hij geleerd heeft tijdens de training: “Dat ik met iedereen kan samenwerken ook al is het niet mijn vriend.”
Nieuw Aanbod Het nieuwe aanbod is een aanvulling op het bestaande aanbod in de folder ‘Aanbod, producten en diensten van het KECC’.
Ouder tijdens een workshop “Rots en water voor ouders” “Ik wist niet dat mijn kind zoveel Rotskwaliteiten bezat.” Directeur basisschool: “Wat is het toch mooi dat wij dit op onze school aan onze leerlingen kunnen aanbieden.”
Rots & Water in de groep Steeds vaker komen er vragen over het verbeteren van de sfeer in de klas. Om die reden zijn we gestart met Rots en Water in de groep. Er zijn reeds een aantal trajecten succesvol afgerond. Om in een groep te kunnen functioneren is het nodig om eerst je eigen kwaliteiten en leerpunten te ontdekken om dit vervolgens te herkennen bij klasgenoten. Door oefeningen in tweetallen en in kleine groepen af te wisselen met het werken in de grote groep bouw je vertrouwen op in jezelf en in de groep. Door bewustwordingsvragen die gesteld worden na actieve oefeningen leren kinderen zichzelf en de groep beter kennen. Door deze manier van werken worden kinderen hulpvaardiger, competenter in samenwerken en gaan ze respectvoller met elkaar om. De leerkracht wordt in het proces betrokken door actief mee te doen met de oefeningen en door momenten van gerichte observatie zodat de leerkracht de transfer naar de dagelijkse onderwijspraktijk makkelijker kan maken. Als Rots en Water-trainer is het fantastisch om te zien hoe de groep meer naar elkaar toe groeit, begrip krijgt voor elkaars kwaliteiten en leerpunten en dat hierdoor het pesten vermindert.
Nieuwsbrief KECC
‘Hoe leren wij leren’ De cursus “Hoe leren wij leren” is voor kinderen die in groep 8 zitten van de basisschool. Zij gaan de belangrijke en ingrijpende overstap maken naar het voortgezet onderwijs. Vanuit een vertrouwde omgeving komen zij terecht in een groter en onoverzichtelijker gebouw met nieuwe contacten, verwachtingen, eisen en mogelijkheden. Dit roept bij veel groep 8-leerlingen vragen en onzekerheden op. In deze cursus krijgen ze bruikbare tools aangereikt om voorbereid van start te gaan op het voortgezet onderwijs. Dit betreft het aanleren van basisvaardigheden zoals planning en organisatie, leren studeren en een versterking op sociaal-emotioneel gebied. De cursus bestaat uit 10 bijeenkomsten van 75 minuten met hierin afwisseling tussen theorie en opdrachten. De opdrachten zijn praktijkgericht en direct toepasbaar. De cursus kan aangeboden worden in een groep van 4 tot 8 leerlingen of aan de hele klas. Indien de cursus aan een kleine groep wordt gegeven, is er meer mogelijkheid tot individuele aandacht.
3
Praktijkevaluatie
Vraag het aan…
Plannen en organiseren
Gedragswijs
De cursus ‘Plannen en organiseren’ is inmiddels op een aantal scholen aangeboden. Binnen deze cursus leren leerlingen uit het eerste en tweede leerjaar van het voortgezet onderwijs basisvaardigheden met betrekking tot het plannen en organiseren van hun huiswerk. De hulpvragen van leerlingen zijn uiteenlopend en worden individueel bepaald in samenspraak met de leerling. Sommige leerlingen hebben behoefte aan extra begeleiding m.b.t leerstrategieën ontdekken en toepassen. Andere leerlingen hebben behoefte aan overzicht creëren, het maken van een langetermijnplanning en het indelen van hun tijd. De cursus richt zich op praktische vaardigheden die aansluiten op de behoefte van de leerlingen. Er is een nauwe samenwerking met school, ouders en leerling. Leerlingen zien in eerste instantie vaak op tegen de cursus vanwege de extra tijdsbesteding en de mogelijke opbrengsten ervan. Gaandeweg de cursus blijkt echter dat de leerlingen het nut van de opdrachten in gaan zien.
Wij hebben een leerling in groep 8 met een psychiatrische stoornis. Tot nu toe hebben we het op school kunnen behappen. Wij maken ons echter grote zorgen over de overgang naar het voortgezet onderwijs en zijn bang, dat de leerling het daar niet gaat redden. Kunnen we een REC 4-indicatie aanvragen? Nee, dit is niet mogelijk. De Commissie van Indicatiestelling mag een dergelijke aanvraag niet in behandeling nemen, omdat de basisschool het voortgezet onderwijs kan adviseren om preventieve ambulante begeleiding (PAB) aan te vragen De PAB-er zal handelingsadviezen verstrekken en meedenken in vervolgbeleid.
Testimonium
Een leerling kan deel nemen aan Op de Rails als: er structurele gedragsproblemen zijn de veiligheid in de klas in het geding is er geen sprake is van een geclassificeerde stoornis hij/zij afkomstig is uit het regulier onderwijs hij/zij meer zorg en aandacht nodig heeft dan de huidige school kan bieden hij/zij 10 jaar of ouder is er geen CvI-indicatie is voor speciaal onderwijs hij/zij niet in een CvI-indicatietraject zit
“Ik hou nu meer vrije tijd over, omdat ik een planning maak” “Ik heb thuis nu een overzichtelijke plek waar ik mijn huiswerk kan maken” “Door het weekoverzicht zie ik dat mijn schoolwerk minder tijd kost dan dat ik dacht” “Ik vond het fijn om te zien dat ik niet de enige ben die moeite heeft met plannen en organiseren”
Nieuwsbrief KECC
Aan welke criteria moet een leerling voldoen om in aanmerking te komen voor een Herstart traject of een Op de Rails traject? Om deel te nemen aan Herstart moet de leerling: meer dan 4 weken thuis zitten, zonder uitzicht op plaatsing op een school bekend zijn bij een leerplichtambtenaar geen indicatie hebben van een CvI niet in een indicatietraject zitten.
4
Vraag het aan… het KECC ‘Hoe kan ik me aanmelden voor een product of dienst van het KECC?’ Het KECC heeft de informatie die nodig is om een aanmelding te doen voor een training, cursus, onderzoek, coaching-traject, etc. omgezet in twee aanmeldformulieren. Eén voor aanmeldingen vanuit de LGF-gelden en één voor de overige aanmeldingen. Deze formulieren kunt u vinden op www.kecc.nl onder het kopje ‘Aanbod’ en vervolgens ‘Route voor aanmelding’. Wanneer u het aanmeldformulier heeft ingevuld, kunt u deze mailen naar
[email protected]. Een KECCmedewerker zal spoedig met u in contact treden voor de concrete invulling van uw vraag. Alle KECC- trajecten worden ‘op-maat’ gemaakt en worden in overleg gepland en afgestemd. Vragen? Voor verdere vragen over de aanmelding en invulling ervan, kunt u terecht bij het KECC op het telefoonnummer 076-5025995. Per e-mail zijn wij bereikbaar op:
[email protected]
Nieuwsbrief KECC
5