van visie naar actie nieuwsbrief IJsselvliet jaargang 3, nummer 1, april 2011
In dit nummer
Groei
> > >
Deze lente-editie van de IJsselvliet-nieuwsbrief staat in het teken van groei. Groei
Verslag van de startbijeenkomst van de Academie Welke factoren leiden tot groei bij het middenbedrijf? Roel Hoekstra over zijn afstudeerproject bij IJsselvliet Boekentip: Mastering the Rockefeller Habits, oftewel: “what you must do to increase the value of your growing firm”
in de Academie voor ondernemers van middenbedrijven, onderzoek naar groei bepalende factoren in het middenbedrijf en een boekentip over het tot groei en bloei brengen van ondernemingen. Ook IJsselvliet groeit. We zijn de afgelopen periode voor een aantal nieuwe klanten aan de slag gegaan met interessante opdrachten. Een kleine greep. • Voor Stichting Kinderopvang Stad Groningen (SKSG) voeren we een onderzoek uit dat moet leiden tot een blauwdruk voor de herinrichting van het Centraal Bureau. • Ook voor Zorgcombinatie Noorderboog uit Meppel en de Saxenburgh Groep uit Hardenberg voeren we een onderzoek uit. Dit onderzoek legt de basis voor een plan van aanpak voor de samenvoeging van de I&A-afdelingen (Informatievoorziening & Automatisering) van beide instellingen. • Bij Batavus doen we een pilot van een door onszelf ontwikkelde ‘forecasting tool’ voor het maken van maandelijkse prognoses (jaareindeverwachtingen). • TVM verzekeringen ten slotte ondersteunen we bij het expliciet maken van de verantwoordelijkheden in de procesvoering als onderdeel van de voortbrengingsketen. Hierbij maken we gebruik van Pronto, een nieuwe aanpak voor de vastlegging van processen, ontwikkeld door Cap Gemini.
organisatieadviseurs
van visie naar actie nieuwsbrief IJsselvliet jaargang 3, nummer 1, april 2011
Startbijeenkomst de Academie - een terugblik Op 15 maart jl. was het zover. In De Uitkijk, op de Hellendoornse Berg, waren geïnteresseerde ondernemers bijeen gekomen om alles te horen over het initiatief van de Vlerick Leuven Gent Management School en IJsselvliet organisatieadviseurs: de Academie. Het was een geanimeerde bijeenkomst, met professor Hans Crijns als keynote speaker. Als partner van Vlerick en oprichter/directeur van het impulscentrum Groei Middelgrote Ondernemingen (iGMO) was hij de persoon bij uitstek om te vertellen over de Academie. Het iGMO is in Vlaanderen een groot succes bij ondernemers in het middenbedrijf. De Academie brengt dit concept nu ook naar Nederland. In dit artikel een verslag van zijn enthousiaste betoog.
Ondernemen en managen In de programma’s van het iGMO ligt de nadruk op drie aspecten: academic, professionalisering van management en professionalisering van entrepreneurship. Academic wil zeggen: “we research what we teach”. De programma’s zijn geworteld in de praktijk. Management en entrepreneurschip zijn twee zijden van dezelfde munt. Een manager probeert de middelen die hij tot zijn beschikking heeft, mensen, technologie en geld, optimaal in te zetten. Een entrepreneur
Professor Hans Crijns
Helpen groeien
Dimensies van groei
again)”. Bij managen heb je (al) van
Het iGMO en ook de Academie wil
In algemene zin, zo stelt Crijns,
alles en dat moet je plannen, con-
ondernemers helpen te professio-
zijn
troleren etc. Maar bij ondernemen
naliseren, zodat ze verder kunnen
van groei. Hij noemt dit groei
kom je “van niets tot iets”.
groeien. Persoonlijk en als bedrijf.
bevorderaars en knelpunten voor
echter wordt door Crijns getypeerd als “from zero to hero (and back
er
verschillende
dimensies
Want dat is best ingewikkeld.
groei. Uit de onderzoeken van het
Crijns gebruikte de analogie met
Overigens is het helemaal niet zo
iGMO is de volgende top drie naar
de sport: aanvallen (ondernemen)
dat elk bedrijf wil groeien in termen
voren gekomen:
en verdedigen (managen). “Beide
van omzet en/of mensen. Integen-
1. Markt
vaardigheden zijn nodig in een
deel. Van alle bedrijven in Europa
2. Concurrentiepositie
organisatie. Het zijn competenties
laat slechts zo’n 10% een ‘double
3. Management en organisatie
die elkaar aanvullen. De verbin-
digit growth’ zien. En ongeveer 1%
dende schakel vormt leiderschap”.
laat een dergelijke groei gedurende
De financiële positie speelt ook een
drie achtereenvolgende jaren zien.
belangrijke rol, maar is meer voorwaardescheppend.
2
van visie naar actie nieuwsbrief IJsselvliet jaargang 3, nummer 1, april 2011
(vervolg verslag startbijeenkomst de Academie)
Over het iGMO
dat het van belang is voor onder-
tot 15 leden. Iedere twee jaar start
nemers die willen groeien met hun
een nieuwe groep.
Het iGMO werd in 1992 opgericht
middenbedrijf. De resultaten wor-
om
midden
den gekoppeld aan het concept
Het iGMO bestaat nu zo’n 17 jaar,
bedrijven te helpen groeien. Deel-
ondernemers
van
en dat stelt de ‘prof’ in staat om
kent ongeveer 170 deelnemers en
nemende
krijgen
gerichte terugkoppeling te geven.
heeft al 95 research seminars geor-
(professors
De deelnemers worden zo gecon-
ganiseerd.
of professionals) en omgekeerd.
fronteerd met hun eigen positie
Ondernemers en ‘profs’ leren van
ten opzichte van het concept, stel-
elkaar en ze werken actief samen.
len vast wat hun verhouding is ten
Dat doen ze in de setting van een
opzichte van de anderen, en krijgen
Tot
research seminar, op een pret-
inzicht in de kans op verdere suc-
“first
tige plek, “onder ons, zonder dat
cesvolle groei.
then came management”. Niets
toegang
onnodige
ondernemers tot
‘profs’
ballast
aanwezig
is”,
aldus Crijns. Op die wijze wordt er
Onder ons
eigen kennis – met de nadruk op
Vallen en opstaan slot,
zo
came
betoogde
Crijns,
entrepreneurship,
wordt opgebouwd zonder visie en enthousiasme. Maar niets blijft duren zonder systemen en metho-
eigen – ontwikkeld, die ook direct
Zoals gezegd, het is ‘onder ons’.
toepasbaar is in de eigen praktijk
Namen van deelnemers aan de
van het ondernemen.
onderzoeken blijven binnen de
Tot zover Crijns, die zijn betoog
onderzoeksgroep.
afsloot met de woorden van Nelson
Vooraf laat de ‘prof’ de deel
des.
Mandela: “It’s not the success that
nemende ondernemers een vra-
Om het ‘onder ons’-karakter van het
counts, but rising every time we
genlijst invullen. Want de ‘prof’
iGMO te waarborgen, is de grootte
fall.”
heeft een concept waarvan hij vindt
van de onderzoeksgroep beperkt
De Academie Het concept van de Academie is ontleend aan dat van het iGMO, maar dan toegespitst op de Nederlandse context. De eerste ondernemers hebben zich inmiddels ingeschreven voor deelname aan de allereerste onderzoeksgroep die in september 2011 van start gaat.
Geïnteresseerd? Bent u geïnteresseerd in de Academie? Marijke Kompier vertelt u er graag meer over. Zij is te bereiken op telefoonnummer 06 52 61 68 84 of mail naar
[email protected]. Maar u kunt ook alvast eens kijken op de website www.deacademie.nl
3
van visie naar actie nieuwsbrief IJsselvliet jaargang 3, nummer 1, april 2011
Welke factoren leiden tot groei bij het middenbedrijf? Door Roel Hoekstra, onderzoeker bij de Academie
Voor ieder artikel zijn diverse eigenschappen in kaart gebracht als auteur, journal, kwaliteit van het journal, land
Roel Hoekstra is begin februari bij IJsselvliet in dienst
van herkomst, onderzoekstechniek en of er een specifieke
gekomen als afstudeerder. Hij rondt momenteel zijn
industriefocus is. Of alle artikelen even relevant zullen zijn
studie ‘Master of Science in Business Administration
voor het onderzoek is nog nader vast te stellen. Eerst wor-
Strategy and Innovation’ af aan de Rijksuniversiteit te
den alle artikelen geanalyseerd en dan wordt bepaald of
Groningen. In dit artikel vertelt hij graag meer over zijn
ze wel of niet relevant en/of bruikbaar zijn voor het verdere
afstudeerproject.
onderzoek.
Aanleiding
Voorlopige resultaten
Mijn onderzoek bij IJsselvliet betreft
Op dit moment vindt de eerste selectie van artikelen plaats
het in kaart brengen van diverse fac-
op basis van regressiecoëfficiënten. In totaal zijn er tot
toren die mogelijk leiden tot bedrijfs-
nu toe zo’n 40 (!) verschillende factoren geïdentificeerd
groei voor middenbedrijven, bedrijven
voor groei. Kort samengevat zijn deze factoren onder te
met 50 tot 250 werknemers. Waarom
verdelen in bedrijfsgrootte, bedrijfsleeftijd, ondernemers
dit
eigenschappen (bijvoorbeeld opleiding, motivatie, bedrijfs-
onderzoek?
Enerzijds
omdat
IJsselvliet de Academie is gestart. De Academie richt zich
doel), innovatie, financiering, organisatiestructuur, strategie,
op groei van middenbedrijven. Anderzijds is het onderzoek
interne opleiding en management.
wetenschappelijk relevant, omdat bij de vele onderzoeken die het mkb heeft uitgevoerd de nadruk voornamelijk ligt
De volgende stap
op ‘k’ en de wetenschappelijke literatuur omtrent de ‘m’ relatief beperkt is. Dit terwijl de wezenlijke verschillen
In de komende weken werk ik verder aan de literatuur
tussen midden- en kleinbedrijven groot is. Als laatste is
studie, waarbij ik ook nog andere theoretische modellen
het onderzoek ook maatschappelijk van belang, omdat
zal ontwikkelen. Deze modellen zullen allemaal verwerkt
bedrijfsgroei ook leidt tot economische groei. Dat is weer
worden tot één model dat vervolgens in de praktijk getoetst
goed voor het bnp en de werkgelegenheid.
zal worden, door het uitvoeren van een aantal praktijk studies. De resultaten hiervan moeten, in combinatie met
Mijn onderzoeksvraag is daarom:
de literatuurstudie, antwoord geven op de onderzoeksvraag: een gevalideerd model dat aangeeft welke factoren
Which factors drive business growth of Dutch medium size
bijdragen aan groei voor middenbedrijven.
enterprises (MSEs, having 50 to 250 employees)?
Meta-analyse
Deelnemen aan praktijkstudie?
In de eerste fase van mijn onderzoek voer ik een literatuur studie uit, waarbij ik op basis van wetenschappelijke lite-
Bent u geïnteresseerd om met uw bedrijf te dienen
ratuur een theoretisch model ontwikkel van factoren die
als praktijkstudie voor Roel Hoekstra? Neemt u dan
leiden tot bedrijfsgroei. Dit onderzoek gebeurt door middel
contact op met Hidde van der Wal.
van een zogenoemde meta-analyse. Voor het ontwikkelen van dit model zijn op dit moment ongeveer 80 artikelen geselecteerd.
4
van visie naar actie nieuwsbrief IJsselvliet jaargang 3, nummer 1, april 2011
Mastering The Rockefeller Habits Verne Harnish Harnish is een Amerikaanse goeroe
strategie zijn er twee ijkpunten:
als het gaat om het tot groei en bloei
-- het plan doet er echt toe voor
brengen van ondernemingen. In dit
bestaande en nieuwe klanten;
boek stelt hij leefregels op voor onder-
Boeke
ntip
-- het plan onderscheidt het
nemers die hun onderneming succes-
bedrijf van de concurrentie.
vol willen laten groeien. Hij doet dit op
• Een andere houding ten aan
basis van de lessen van Rockefeller.
zien van planning. Stel alleen
Dit zijn ‘the fundamentals’:
twee punten vast: waar wil je
• “Have a handful of rules;
over 10 tot 25 jaar staan en wat
• Repeat yourself a lot;
moet je dan doen in de komende
• Act consistently with those rules
90 dagen? Maak het concreet
(which is why you better have a
en houd tegelijkertijd de lange
few rules).”
termijn in de gaten. • Houd het allemaal kinderlijk een
Vervolgens stelt hij vast dat er drie fun-
voudig. Als iets ingewikkeld lijkt,
damentele onderliggende gewoonten
is het waarschijnlijk niet goed.
passen bij succesvolle bedrijven: • Prioriteiten – Heeft het bedrijf
Natuurlijk zijn ook leiderschap en het
zijn top 5 voor dit jaar? Heeft het
hebben van de goede mensen die de
bedrijf die ene volstrekt duidelijke
goede dingen doen van essentieel
nummer één-doelstelling? Is deze
belang voor groei. De inleidende
prioriteit doorvertaald naar de
hoofdstukken
medewerkers, zodat ook zij de
stelt Harnish dat ondernemers hun
juiste prioriteit kunnen stellen?
managementvaardigheden
• Data – Heeft het bedrijf vol-
gaan
hierover.
Zo moe-
ten ontwikkelen en dat er systemen
doende data op dagelijkse en
en procedures moeten komen om
wekelijkse basis om inzicht te
de complexer wordende organisatie
hebben in hoe het bedrijf ervoor
de baas te kunnen. En een groeiend
staat en wat de markt vraagt?
bedrijf moet goed omgaan met de
Heeft iedereen in het bedrijf ten
veranderende marktdynamiek.
minste één kritische prestatiemaatstaf die laat zien wat zijn
Bij het hebben en houden van de
bijdrage aan de doelstellingen is?
goede mensen die de goede dingen
• Ritme – Heeft het bedrijf een
doen, legt Harnish de nadruk op het
effectief ritme van overleg: per
selectieproces, maar hij vertelt ook
dag, week, maand, kwartaal en
hoe je ervoor zorgt dat iedereen de
jaar? En zijn deze overleggen
goede dingen op de goede manier
goed geleid en nuttig?
doet. Hierbij maakt hij de koppeling met de drie gewoontes: prioriteiten,
Wat daarnaast ook nodig is:
Boek bestellen bij Managementboek
data en ritme.
• Iets wat de auteur noemt de X-factor, of die strategie die
Het boek blinkt uit in eenvoud en
het bedrijf in staat stelt om haar
pragmatiek, precies zoals de auteur
positie in de markt in te nemen
beweert dat het verder groeien van
en te behouden. Voor een goede
het middenbedrijf moet gaan.
Colofon Van visie naar actie is de nieuwsbrief van adviesbureau IJsselvliet bv. De nieuwsbrief verschijnt eens per kwartaal. Wilt u deze nieuwsbrief niet langer ontvangen? Mail dan naar
[email protected] Redactie: Hidde van der Wal Eindredactie, opmaak & ontwerp: MIRVI IJsselvliet bv Eekwal 12 8011 LD Zwolle Tel (038) 444 96 71 Fax (038) 444 90 98 www.ijsselvliet.nl
5