NIEUWS LINKEDIN. Vereniging CultuurProfielScholen

NieuwsBrief Jaargang 2014 - Nr 15

INHOUDSOPGAVE

NIEUWS

•

NIEUWS

LINKEDIN

•

UIT HET BESTUUR/STEUNPUNT

Op LinkedIn staat sinds kort de groep

•

NOTEER IN UW AGENDA

‘Cultuurprofielscholen’. Het is een nieuwe manier van kennisdelen, ook met anderen buiten de vereniging. Je kunt reageren op een discussie of er een openen. Ook kun

•

INFO VAN DERDEN

je vragen stellen. We nodigen je van harte uit om je aan te melden bij deze groep. Dat kan met een LinkedInaccount. Het is eenvoudig en verplicht je tot niets. http://www.linkedin.com/groups?home=&gid=6506810&t rk=anet_ug_hm&goback=%2Egmp_6506810

Het afgelopen weekend heeft u ons Webbulletin ontvangen. Door een technisch probleem zijn

ENGELSE AFDELING OP ONZE SITE

opmaakcodes zichtbaar en is het bulletin meerdere malen toegezonden. Er is hierbij geen sprake van

Sinds november 2013 kent de cultuurprofielscholensite

een geïnfecteerde mail. Wel excuses voor het

een Engelstalige afdeling. Dankzij de internationale

ongemak.

conferentie is het maken van deze afdeling en de bijbehorende documenten in een stroomversnelling geraakt. Mocht u naar het buitenland gaan of buitenlandse gasten ontvangen dan kunt u hier gebruik van maken. Kijk op www.cultuurprofielscholen.nl/union-of-culturalfocus-schools.

YOUTUBE VIDEOKANAAL De Vereniging CultuurProfielScholen heeft een eigen video kanaal op YouTube (kun je je op abonneren) http://www.youtube.com/user/cultuurprofielvcps. Uit de schoolportretten zijn films geplaatst op het videokanaal, zodat deze onder een groter publieksbereik komen. Mocht u een nieuw filmpje hebben voor het Leerlingen van Baudartius College te Zutphen

videokanaal, laat het dan weten! CULTUUREDUCATIE, EEN MANIFEST

De Vereniging kent twee digitale nieuwsbrieven. De brief

•

De Nederlandstalige Manifest-tekst,

•

de Nederlandstalige Manifestvideo en

die u nu leest is de algemene nieuwsbrief voor alle leden van de Vereniging. De andere nieuwsbrief (heet Webbulletin) bevat nieuws rond het gebruik van onze website www.cultuurprofielscholen.nl en wordt verstuurd naar leden en aspiranten.

•

de Engelstalige Manifest-video

zijn te vinden op: http://www.cultuurprofielscholen.nl/ manifest-cultuurprofielscholen

Vereniging CultuurProfielScholen Secretariaat p/a Postbus 452 _ 3500 AL Utrecht _ T 030 7115100 _ E [email protected] _ www.cultuurprofielscholen.nl

1


VERSLAG VAN DE LEZINGEN VAN DE CLA-INSPIRATIEDAG

worden geduid en hoe het zou kunnen worden

OP 19 NOVEMBER 2013

gestimuleerd.

Art-Based Learning – Jeroen Lutters Via het schilderij 'Emily' van Marlene Dumas nam Jeroen Lutters ons mee langs de Art-Based Learning methodiek. Deze methodiek gebruikt kunst als vorm van denken en daarmee als een inspirerende onalledaagse kennisbron. In het kort kenmerkt de methodiek zich door 4 stappen. Het stellen van een persoonlijke of collectieve vraag vormt de start. Vervolgens wordt gezocht naar een sprekend object, dit kan een kunstwerk zijn of alinea uit een boek, dat door nadere bestudering associaties met een breder wereld of context oproept. Deze brede verkenning kan diverse inzichten opleveren die in een afsluitend verhaal kunnen worden gebundeld. Jeroen Lutters is Lector Didactiek en Inhoud van de

PowerPoint van Karin Hoogeveen

kunstvakken aan de Hogeschool Windesheim en Rector van het Bernard Lievegoed University in Driebergen.

Een opvallend punt was dat doorzettingsvermogen en

[Bekijk ook de prijsvraag over Art-Based Learning in deze

risico's durven nemen als belangrijke aspecten van

nieuwsbrief]

creativiteit worden genoemd. Terwijl binnen het onderwijs hier niet expliciet op wordt ingezet. Paulina Schulp van de

Stimulering van creativiteit – Karin Hoogeveen

Werkplaats Kindergemeenschap uit Bilthoven vertelde dat dit onderzoek de discussie over creativiteit in de school heeft verbreed en bovendien een nieuw impuls heeft gegeven. Karin Hoogeveen is lector kunsteducatie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en senioronderzoeker bij Sardes, een landelijk onderzoek- en adviesbureau in Utrecht. De PowerPoint is te vinden op www.cultuurprofielscholen.nl Vragen en antwoorden De discussies naar aanleiding van de lezingen leverden gedurende de dag een aantal vragen op die door Jeroen

PowerPoint van Karin Hoogeveen Wat verstaan jullie onder creativiteit? Met deze vraag opende Karin Hoogeveen haar presentatie over het onderzoek naar creativiteitsontwikkeling bij leerlingen. Ze deed haar onderzoek bij - en in nauwe samenwerking met - twee cultuurprofielscholen in de regio Utrecht. Met docenten, en later ook met leerlingen, probeerde Karin Hoogeveen te achterhalen hoe het begrip creativiteit kan

Lutters en Karin Hoogeveen aan het einde van de bijeenkomst werden beantwoord. Hieronder een korte samenvatting: 1.

Leidt creativiteit tot een betere samenleving?

Karin geeft aan dat er eerst duidelijkheid moet komen over wat er precies met creativiteit bedoeld wordt. Hierover wordt ook discussie gevoerd binnen het kunstonderwijs. Creativiteit wordt vaak alleen gekoppeld aan kunstonderwijs maar de vraag is of dit zo is, daarbij


2


wordt het nog wel eens misbruikt voor economische

Er zijn lectoraten die gericht zijn op kunsteducatie. Karin

doeleinden.

staat altijd open voor een gesprek mits de school bereid is

Jeroen vindt dat er twee lijnen onderscheiden moeten

om samen de onderzoeksvraag op te stellen.

worden, te weten: die van denken en die van antwoorden.

Ze geeft als tip dat Folkert Haanstra bezig is met het

Creativiteit is niet normatief (als het beginsel van een

onderzoek toetsing en beoordeling binnen kunstonderwijs

betere samenleving de norm is) Creativiteit kan gebruikt

samen met de Universiteit van Amsterdam.

worden voor diverse doeleinden ook voor slechte.

Jeroen geeft aan dat een beoordelingssystematiek of

Conclusie: creativiteit leidt niet tot een betere

waardebepaling inderdaad ontbreekt. Er zou iets moeten

samenleving. Slechte ideeën kunnen ook zijn

worden ontwikkeld waarmee het onderwijs als zodanig

voortgekomen uit creativiteit. Dit is dus een interessant

wordt gekwalificeerd, zodat er gezegd kan worden: ‘Dit is

debat. Is een mens in beginsel creatief of wordt het

een belangrijk vak!’

aangeleerd? Vanuit de wetenschap is hier geen uitspraak

Dus zeker niet het onderspit delven omdat er op kwaliteit

over te doen.

ingeboet moet worden.

Het is belangrijk voor cultuurprofielscholen om voor

Essentieel is dat de systemen goed doordacht zijn en dat

normatieve beginselen te kiezen, gewoon omdat je erin

moeten professionals doen. De manieren van beoordelen

gelooft, het is niet te bewijzen. Je wilt gewoon een

zullen echter doorgetrokken moeten worden, ook richting

cultuurschool zijn of niet.

de toetsingsinstituten en ministerie. De buitenwereld is

2.

Er zijn 4 stappen in Art-Based Learning, wat zou stap

echter nog niet zo ver, deze is pragmatisch en helpt niet

0 moeten zijn? Dus wat zijn de voorwaarden om ABL

mee. Voor hen gaat het vaak alleen over de

toe te kunnen passen?

examenresultaten waardoor we het nu nog vooral uit onze

Deze theorie is meer vanuit de geesteswetenschap

eigen kracht moeten halen.

geboren dan vanuit de sociale wetenschap, bijvoorbeeld

De lectoraten; wat kunnen zij doen? Voor een deel zijn zij

als iemand bezig is met het schrijven van een roman, het

regionaal georganiseerd, maar bijvoorbeeld de

maken van een film of een specifieke studie met een

onderzoeksagenda is nationaal of zelfs internationaal. Eén

specifiek onderwerp. Iemand is geslaagd als hij anders is

van die onderzoekslijnen is Art-Based Learning. Jeroen

dan de ander, als je niet in een wetmatig kader past. Je

vindt dat lectoraten verplicht zijn de scholen te

moet beoordeeld kunnen worden op eigen consistentie en

ondersteunen en staat dus ook open voor een gesprek. De

er op bevraagbaar zijn. Dat betekent dat je jezelf moet

scholen kunnen onderzoek gebruiken maar moeten het

kunnen verdedigen over je schilderij, je film of je studie.

wel zelf doen!

Jeroen maakt zich zorgen of zegt dat we moeten oppassen

4.

dat we niet ongemerkt drijven naar een cultuur waar de norm gemaakt wordt door een groep en niet door wie je

Wat zouden jullie ons als meerwaarde kunnen meegeven voor de landelijke ontwikkeling van cultuureducatie?

bent. De leerling is de norm, de één op één relatie tussen

Jeroen benadrukt dat we moeten beseffen dat de VCPS

docent en leerling is belangrijk daarbij. Het management

het neusje van de zalm in Nederland is. De vereniging is

en de middelen zouden daarop gericht moeten zijn omdat

met hele belangrijke dingen bezig. De kern van het

dat de essentie van een cultuurprofielschool is.

onderwijs is cultuur. Er wordt gedacht dat techniek de

Karin geeft aan dat er niets zo moeilijk is als het stellen

kern is. Maar als het niet aangestuurd wordt door cultuur,

van goede vragen. Om dat te kunnen is dus een

kunnen we wel ophouden. Het gat dat religies hebben

voorwaarde. Het zou een mooie verbinding tussen het

achtergelaten in het onderwijs, heeft de VCPS opgevuld.

onderwijs en de filosofie kunnen zijn. Misschien moeten

Karin vindt het mooi om te zien dat bij de VCPS er in het

hiervoor zelfs trainingen voor docenten ontwikkeld

begin vooral behoefte was aan uitwisseling. Nu is de

worden.

vereniging geprofessionaliseerd, onder andere door de

3.

Zouden jullie vanuit jullie lectoraatschap

visitaties. Het gaat steeds meer over PR en samenwerking

beoordelingscriteria voor cultuurprofielscholen kunnen

met de culturele omgeving en het draagvlak binnen de

ontwikkelen? En zouden cultuurprofielscholen kunnen

school gaat nu naar buiten. Zet dit door want er valt nog

aanhaken bij onderzoeksprogramma's die jullie

wel wat te winnen bij de politiek.

uitvoeren?

Jeroen denkt dat mensen aan het werk gezet moeten worden om de politiek erbij te betrekken. Als mensen niet


3


aan het werk gezet worden, gaan ze ook niet deelnemen.

beschreven in zijn studie In de schaduw van het

Dit geldt ook voor de politiek!

kunstwerk: art-based learning in de praktijk (2012).

5.

Art-Based Learning; zijn er voorbeelden in het vo onderwijs?

Bij die gelegenheid namen wij ons voor in de komende

Het zou mooi zijn als we iedereen die hier nu aanwezig is

periode aan het werk te gaan met de ABL in onze eigen

met een opdracht naar huis kunnen sturen. En dat

werkpraktijk, om in april 2014 onze ervaringen te delen.

iedereen hieraan gaat werken, het gaat uitproberen, zodat

Te denken valt aan spannende experimenten met de

we de volgende keer er verder over kunnen praten.

methodiek en originele toepassingen in de eigen didactische praktijk. Art-Based Learning Art-based learning gebruikt kunst als vorm van denken en daarmee als een inspirerende onalledaagse kennisbron. In het kort kenmerkt de methodiek zich door 4 stappen, waarbij de leerling, als het goed is, door de dialoog met kunstwerken antwoord kan krijgen op complexe vragen. De 4 stappen zijn: 1.

Het stellen van een vraag

Art-based learning begint altijd met het stellen van een vraag. Het is van belang dat het gaat om een vraag die ‘echt’ belangrijk is voor de leerling. De leerling maakt zijn vraag niet openbaar, omdat anders de vrijheid in het gedrang kan komen. De vraag wordt wel opgeschreven, omdat hij in de loop van het proces anders verloren kan gaan. 2.

Het sprekend object

De leerling kiest vervolgens een kunstwerk uit dat hem aantrekt en dienst kan doen als ‘sprekend object’. In een museum dient hij zich daarbij te beperken tot een werk. Publicatie van Jeroen Lutters

In een boek beperkt hij zich tot een alinea, of zelfs zinsnede. Het gaat niet om de kwantiteit maar om de

Jeroen Lutters heeft dit verder uitgewerkt in de volgende

kwaliteit. In deze fase gaat het erom dat het ‘object’ zich

opzet:

uit mag spreken, kortom dat de vragensteller even stil valt en ‘luistert’ naar het werk.

ART-BASED LEARNING-PRIJSVRAAG INSPIRATIEDAG CULTUURPROFIELSCHOLEN 3 APRIL 2014

3.

De mogelijke wereld

De leerling krijgt gaandeweg een beeld van het grotere verhaal, de mogelijke wereld, waar het schilderij of het

Inleiding

muziekstuk deel vanuit maakt. Hij stapt in die wereld en

Op de bijeenkomst voor cultuurprofielscholen op 19

laat zijn fantasie de vrije loop gaan, zoals Alice in

november 2013 verzorgde Jeroen Lutters, rector van de

‘Wonderland’ haar fantasie de vrije loop laat gaan. In deze

Bernard Lievegoed University en lector Didactiek en

‘possible world’ die voor het moment net zo reëel is als de

Inhoud van de Kunstvakken, een inleiding over de

‘real world’ maakt hij vele avonturen mee. In deze fase

methodiek art-based learning (ABL) zoals uitgebreid

kunnen ook meerdere media ingezet worden (bijv. soundscapes).


4


invoeren om het gebruik van kunst onder jonge mensen 4.

Het vertellen van een verhaal

te stimuleren (primeur in Nederland).

De leraar wekt de leerling uit zijn ‘droomwereld’. Het nagesprek is een uitwisseling van verhalen. De leraar en

Om organisatorische redenen horen wij graag vóór

de leerling vertellen hun eigen verhaal (de laatste alleen

15 maart 2014 de titel (en de benodigdheden) bij

als hij daar de behoefte toe voelt). In navolging van

uw presentatie.

Roland Barthes wordt ‘de lezer een schrijver’. Kunstreceptie wordt tot kunstproductie. Presentaties De methode van art-based learning is in principe toe te passen op vragen binnen ieder vakgebied; van geschiedenis tot levensbeschouwing, en van wiskunde tot Frans. Niet alleen binnen de specifieke kunstvakken en CKV. Ook de meer ‘ harde vakken’ kunnen door inzet van art-based learning veel meer tot leven komen. De kunstobjecten, waarmee de leerlingen in dialoog kan gaan, beperken zich niet alleen tot schilderkunst, foto, film, maar betreffen ook muziek, dans, theater, literatuur en architectuur. Natuurlijk vraagt iedere kunstvorm, als sprekend object, wel zijn eigen benadering. Donderdag 3 april 2014 is een dag van verhalen vertellen. De vraag is daarbij om, als docent en ‘leading learner’, een eigen ervaring met een kunstwerk naar voren te brengen. Daarbij hopen wij ook aanbevelingen te horen voor het toepassen van art-based learning binnen verschillende werkpraktijken. Een panel zal de 3 beste bijdrages belonen met een prijs

Aan de slag tijdens de Inspiratiedag VCPS 19 nov 13

die bestaat uit de publicatie van de bijdrage op de website van het LKCA en 1 concertbon ter waarde van 75 euro voor de 1e prijs, een boekenbon ter waarde van 50 euro voor de 2e prijs, en een filmbon ter waarde van 25 euro voor de 3e prijs.

EEN ZICHTBAAR CULTUURPROFIEL Hoe zorg je ervoor dat je cultuurprofiel goed zichtbaar is

Een panel zal de 3 beste bijdrages belonen met een prijs die bestaat uit de publicatie van de bijdrage op de website van de cultuurprofielscholen en 1 concertbon ter waarde van 75 euro voor de 1e prijs, een boekenbon ter waarde van 50 euro voor de 2e prijs, en een filmbon ter waarde

op de website? Tijdens de Inspiratiedag van 19 november hebben een tiental leden antwoord gegeven op deze vraag. Dit tijdens een workshop onder leiding van webmaster Jan van Gemert. Hier een aantal bevindingen: •

Zorg voor een juiste boodschap over de cultuurprofilering. Sommige scholen gebruiken een

van 25 euro voor de 3e prijs.

slagzin zoals ‘Meer dan onderwijs alleen’. Deze

Jeroen Lutters biedt aan dat de beste bijdrage een plaats zal krijgen in het informatiepakket van Museum De Fundatie (Zwolle) en de Hogeschool Windesheim die vanaf september 2014 de methodiek van Art-Based Learning

boodschap is richtinggevend voor beeld en tekst. •

Zorg dat de boodschap past bij het gewenste imago dat je wilt bereiken, maar vooral ook bij de identiteit van de school. Het imago moet wel kloppen met hoe


5



6



7


de betrokkenen van de school zichzelf zien. Dus geen •

cultuuronderwijs in Europa. Het doel was om te verkennen

‘windowdressing’.

wat Europese landen als uitgangspunt nemen voor de

Ken je doelgroep. Richt je je op ouders en/of

inhoud van hun kunsten cultuuronderwijs.

leerlingen? We leven in het tijdperk waarin de volgende zaken belangrijk zijn: beleving, maatwerk, ergens bij willen horen, de grote ‘ik’ alles én meteen willen. De consequenties voor de cultuurprofilering kunnen zijn: leveren van maatwerk (zoals bijvoorbeeld talentontwikkeling), de school als gemeenschap, etc. •

Actueel houden van informatie door bijvoorbeeld een overzicht van ‘nieuws’.

•

Doe de vormgeving met een heldere opmaak; ‘less is more’. Kleur en typografie volgen stijl. Maak teksten kort en geef het beeld ruimte. Zorg dat de buttons goede informatie geven.

•

Bewegend beeld zoals films hebben een hoge attentiewaarde.

•

Test de website op gebruiksgemak. Een zogenaamd ‘usability’ onderzoek is een test door onbekenden van de website.

•

Het inzetten van sociale media vraagt om beleid en continue aandacht in het beheer ervan. Het kan veel nuttige informatie opleveren en een goede PR functie hebben.

•

Plaats het logo ‘ Cultuurprofielschool’ op de homepage en maak een link naar de website www.cultuurprofielscholen.nl

•

Zorg dat de pagina’s niet te lang zijn zodat je in een oogopslag een beeld hebt en niet hoeft te ‘scrollen’.

•

Zorg voor heldere indeling, de buttons.

•

Zorg voor een vaste contactpersoon voor de PR. Sommige scholen hebben een PR-werkgroep waarin regelmatig de PR wordt geëvalueerd en bijgesteld.

•

Een zichtbaar cultuurprofiel vraagt voortdurende zorg en aandacht!

UIT HET BESTUUR/STEUNPUNT INTERNATIONAL CONFERENTIE 'ARTS AND CULTURE EDUCATION'

Resp. Scholtland, België en Nederland aan het woord Op dag 1 is samen met collega's uit Schotland, Estonia,

In september 2013 organiseerde de SLO/CIDREE i.s.m. de VCPS een internationale tweedaagse conferentie over

Finland, België en Nederland discussie gevoerd over de inhoud van kunstonderwijs, de legitimatie ervan, maar


8


ook over de facetten rond de beoordeling binnen

(kunst)docenten, leerlingen als leden van de directie te

kunstonderwijs. De Schotten vielen op door hun

ontmoeten.

'Curriculum for Excellent' waarbij creativiteit in alle vakken een plek zou moeten krijgen. De Finnen schitteren

Per jaar is er ruimte voor ongeveer 6 bezoeken. In

door hun aandacht voor de opleiding van onderwijs

samenspraak met het bestuur worden scholen benaderd

professionals en hun 'trust in teachers'. Ze kennen geen

die iets bijzonders willen laten zien, die weinig zijn

onderwijsinspectie, dat klinkt prettig, maar kent ook

bezocht, die soms wat extra aandacht nodig hebben of

haken en ogen.

scholen die weinig op ledenbijeenkomsten kunnen komen

Dag 2 stond in het teken van een bezoek aan twee

en uit het zicht dreigen te raken. De Cultuurkaravaan

cultuurprofielscholen - Baudartius College in Zutphen en

benadert de scholen, maar scholen kunnen ook zelf een

het Arte College in Almere - waar op basis van de

bezoek aanvragen via [email protected] . Via

concrete praktijk de discussie werd voortgezet.

deze nieuwsbrief houden wij u op de hoogte.

Al met al was het een geslaagde en inspirerende tweedaagse. Een uitgebreid verslag kunt u vinden in deze

*Dit naar aanleiding van het voorstel tot behoefte aan

nieuwsbrief en kijk op

versterkte binding met leden binnen de VCPS wat is

www.cultuurprofielscholen.nl/waarom-

gepresenteerd in het document 'De volgende fase' mei

cultuurprofilering/conferenties/arts-and-culture-education

2013.

voor alle conferentiedocumenten. Bekijk ook het filmverslag www.youtube.com/watch?v=3cVV5oclEjM en het Engelse manifest

CONCEPT VERSLAG ALGEMENE LEDENVERGADERING

www.youtube.com/watch?v=YrI7ftsNjF0 dat speciaal voor

VCPS 25 APRIL 2013

deze conferentie is gemaakt. 1.

WELKOM

Henk Visscher heet, als voorzitter van de vereniging, NIEUW: DE CULTUURKARAVAAN

iedereen welkom op deze inspiratiedag. Voorheen werd door de vereniging ieder jaar de conferentie Cultuur Leert

Voor de zomer van 2013 is door de leden van de VCPS

Anders georganiseerd. Dit jaar, mede door de veranderde

goedkeuring gegeven* aan het in gang zetten van de

financiële situatie (stopzetting subsidie vanuit OCW), een

Cultuurkaravaan. Een nieuw initiatief van de VCPS om de

kleinere gewijzigde setting.

banden tussen de VCPS en haar lidscholen te onderhouden en versterken. De Cultuurkaravaan wordt getrokken door Astrid Rass (Steunpunt Cultuurprofielscholen). Zij maakt graag een ochtend of middag vrij om lidscholen in het land te bezoeken. Eventueel zal een bestuurslid haar vergezellen. Tijdens het bezoek staan gespreksthema's als de invulling van het cultuurprofiel en de ambities van de school centraal. Maar ook de verkenning van wat de VCPS en haar leden nog meer voor de lidschool zouden kunnen betekenen of van de lidschool zouden kunnen leren komt aan bod. In overleg met de contactpersoon van de school wordt een datum en programma vastgesteld waarbij het liefst een thema of vraag van de school richtinggevend is. De invulling van een bezoek is flexibel. Om een zo breed mogelijk beeld te krijgen is het idee om zowel


9


handig om te weten en eventueel te gebruiken bij de aanstaande open dagen of andere ontmoetingen. •

Dit naar aanleiding van de internationale conferentie Arts and Culture Education georganiseerd door CIDREE, VCPS en SLO afgelopen september. Een aantal leden van de VCPS waren hierbij aanwezig is er een conferentie geweest samen met internationale organisaties. De twee dagen bestonden uit discussies, presentaties en bezoek aan scholen. Op het Engelstalige deel van www.cultuurprofielscholen.nl zijn de documenten van deze twee dagen te vinden inclusief een film. Deze is trouwens ook te vinden op YouTube onder de naam Cidree.

•

Verplicht vak CKV, de vereniging heeft bezwaren tegen de ontwikkelingen van CKV aangetekend. Gelukkig blijft het vak wel behouden De minister heeft gereageerd op de bezwaren. De SLO krijgt de opdracht een nieuw programma te ontwikkelen. Er is

Verwelkoming nieuwe leden

een brief opgesteld naar de SLO waarin wij als vereniging om duidelijkheid over het nieuwe leerplan

Verwelkomen nieuwe leden:

te vragen.

Felicitaties aan: •

Montessori Amsterdam,

•

ORS Lek en Linge te Culemborg,

•

Markenhage te Breda duidelijke visie.

De verwachting is dat CKV een relatie krijgt met Kunst 20ste eeuw uit Kunst Algemeen. De SLO zal in april 2014 met een voorstel komen, waarbij ook het veld wordt betrokken.

Het totaal aantal leden is gekomen op 45.

•

(door de VCPS gesubsidieerde) projecten. Als bestuur

Er melden zich nog steeds nieuwe scholen aan. Er zullen

denken wij erover na of dit traject een vervolg moet

daarom nog steeds de oude, bekende visitaties plaats

krijgen. Dat hangt natuurlijk ook af van de evaluatie

vinden, om aan de eisen van toelating tot de vereniging te

van de eerste ronde. Het bezoek van een groot aantal

kunnen voldoen.

van onze leden aan een van de locaties van de Dutch Creative Recidence Netwerk is als een eye-opener

Verwelkomen vaste leden visitatie-team: •

Roosje Passchier, tot 1 augustus 2013 was zij rector bij het Arte College, inmiddels heeft zij haar loopbaan beëindigd maar wil nog wel graag een bijdrage blijven leveren aan de verdere ontwikkelingen van de vereniging.

•

Creatieve broedplaatsen. 5 scholen beginnen nu met

Christa Thoolen, zij is oud rector van het Thorbecke VO in Rotterdam.

De poule moet nog wel uitgebreid worden, daarom vraagt Henk Visscher aan de leden om, wanneer men iemand weet met verstand van zaken, dit aan hem of iemand anders van het bestuur door te geven.

ervaren. •

Cultuurprofilering in het PO De laatste jaren is de vereniging regelmatig benaderd door basisscholen die lid willen worden. Op basis van deze signalen is met 4 regio’s overleg gevoerd, te weten: Eindhoven, Amsterdam, Rotterdam en Groningen. Eindhoven haakte af. De ander drie gaan door. Uit deze verkenning is gebleken dat er vragen leven over cultuurprofilering in het PO en meerdere partijen open staan voor een verdere verkenning. In de regeling flankerend beleid wordt nadrukkelijk gesteld dat er een onderzoek moet komen voor cultuurprofielscholen in het po. Dat is de reden

2.

MEDEDELINGEN

•

De video Cultuureducatie, een Manifest is nu ook uitgekomen in het Engels. Voor sommigen misschien

waarom wij ook een aanvraag gaan indienen. Er zal dus worden onderzocht hoe cultuurprofilering in het PO vorm kan krijgen en of er een vereniging


10


cultuurprofielscholen voor het po moet komen.

-

Uiteindelijk is cultuurprofilering PO ook in ons belang,

Zoeken naar middelen voor netwerkcontact – koppelen met leden met dezelfde ambities.

zeker gezien de toevoer van leerlingen vanuit het

-

Conclusie/gevoel na afloop bijeenkomst: kameel

basisonderwijs.

op weg naar de oase, maar wel ander term

Kosten mogen niet ten laste van de vereniging

bedenken dan CultuurKaravaan.

komen. Er zal dan mogelijk een vereniging moeten worden

4.

opgericht, waar wij mee samen kunnen werken.

CONCEPTVERSLAG LEDENVERGADERING VCPS 25 APRIL 2013

Geen opmerking, verslag wordt vastgesteld. 3.

AMBITIES EN EVALUATIE

•

Aansluitend op het gesprek van de vorige

5.

ledenvergadering heeft Rob Menting de vorige keer

Bestuurslid Jeanine Vlastuin is helaas ziek geworden. Zij is

aandacht gevraagd voor de kwaliteitszorg, zonder de

herstellende, maar heeft besloten terug te treden als

visitaties zoals die er altijd waren. Hoe besturen wij?

bestuurslid. Dat betekent dat er één vacature ontstaan is.

-

Wij willen van de scholen geen eenheidsworst

Vanaf 2015 zullen er een aantal bestuursleden aftreden.

maken

Henk Visscher vraagt om herbenoeming van het huidige

Er zijn veel ontwikkelingen, maar wij willen niets

bestuur. Het huidige bestuur is tijdens deze vergadering

opleggen

herkozen.

-

Veel kennis en expertise delen

Er zijn twee kandidaten voor toetreding tot het bestuur:

-

Veel van elkaar leren

•

-

BENOEMING BESTUURSLEDEN

Klazien Fokker (Arte College Almere, lid sinds vorig jaar)

•

Pilot visitatie 2013

•

René Florisse (Goese Lyceum, lid sinds 2005)

Visitatie mag op scherp staan, maar wij willen geen

Deze kandidaten gaan de volgende bestuursvergadering

cultuurpolitie zijn. Als gevolg hiervan is besloten dat wij

meedraaien.

een pilot gaan doen met 8 scholen, waarbij we uitgaan

Henk vraagt de leden of er bezwaar is om deze leden te

van de eerste visitatie, ambities worden gedeeld.

laten toetreden tot het bestuur. Er is geen bezwaar vanuit

Het visitatieteam bestaat uit 2 vaste leden. Op verzoek

de vergadering.

van de school kunnen er meer leden mee komen. De 8 scholen moeten voorleggen: -

6.

RONDVRAAG EN SLUITING

Aandachtpunten bij toelating tot de vereniging +

Vraag: Verandering CKV wanneer gaat dat in? Dit zal op

een reactie van de school daarop

zijn vroegst augustus 2015 zijn.

-

Ambities

Vraag: Eerder werd gesproken over de relatie met Kunst

-

Zelf evaluatie-instrumenten

Algemeen. Hoe concreet is dit? Reactie: Dit is een suggestie. Op dit moment zijn het alleen nog ideeën.

Een tweede pilot zal in het najaar 2014 plaatsvinden met een andere groep scholen. Na deze tweede pilot neemt het bestuur een besluit over het beleid voor de toekomst.

OVERIGE BESPREEKPUNTEN TIJDENS DE INSPIRATIEDAG 03 APRIL 2013

•

Ontmoeting met Commissie van aanbeveling en advies (in deze commissie zitten 3 categorieën leden:

•

uit bedrijfsleven, politici en wetenschap).

mogen gebruiken voor info vanuit de VCPS, zoals de

Het advies van de commissie:

nieuwsbrief (waarin bijvoorbeeld de verslagen van de

-

Een netwerk van zelfbewuste scholen creëren.

-

Sturen op het hebben van ambitie en niet alleen

-

Aan de aanwezigen is gevraagd de emailadressen te

inspiratiedag). •

De aanwezigen ontvangen nog een

op de inhoud van de ambitie.

nascholingscertificaat / bewijs van deelname aan

Leden die niet meer geïnspireerd worden, laten

deze bijeenkomst. Deze bijeenkomst, alsook

gaan!

komende bijeenkomsten moeten gezien worden als nascholing.


11


AANBOD Voor de komende open dagen van uw school of voor andere doeleinden, zijn nog beschikbaar. •

De Jubileumbundel, zoals verschenen tijdens de Conferentie Cultuur Leert Anders VI, dec 2012.

•

De flyer van Cultuureducatie, een Manifest.

•

De kaart Cultuurprofielplan (Nederlandstalig)(formaat A6).

•

De kaart Culltuurprofielplan (Engelstalig)(formaat A6).

Voor leden kosteloos te bestellen via [email protected].

DRIE RAPPORTEN OVER ONDERWIJS, GELEZEN MET SPECIALE AANDACHT VOOR CULTUUREDUCATIE Een smalle kijk op onderwijskwaliteit (4 november 2013) Stand van educatief Nederland 2013 De Onderwijsraad Deel A: Conclusies Hoofdstuk 1 •

Jarenlang aandacht voor taal en rekenen

•

Groeiende aandacht voor excellentie

•

Meer kinderen met ontwikkelings- en gedragsstoornissen

•

Globalisering

Hoofdstuk 2 •

Zoeken naar referentiekaders

•

Toenemende neiging tot centrale toetsing

‘De aandacht voor meetbare prestaties is ten koste gegaan van de aandacht voor andere onderdelen van het onderwijs. Het gaat dan om het niveau van het brede vakkenaanbod (geschiedenis, economie, filosofie, cultuureducatie, enzovoort), sociale competenties, burgerschapsvorming en de ontwikkeling van vakoverstijgende ‘avanced skills’ als problemen oplossen, samenwerken, het communiceren en ict-geletterdheid.’ (p. 25) Nadruk op prestatieafspraken. Rendementen zijn te laag. Selectie bevestigt de sociale verschillen. Bestuurskracht faalde soms, dus versterking medezeggenschap is nodig. NIVEAU VAN DE LERAREN GAAT DALEN, TERWIJL DE EISEN STIJGEN. Meer aandacht voor docenten (professionalisering en zeggenschap). Stille bezuinigingen. Groei van het uitwijkonderwijs. Hoofdstuk 3 Drie risico’s voor goed onderwijs 1.

Onvoldoende visie op de doelen van onderwijs

2.

Scholen krijgen te weinig ruimte om te variëren


12


‘De grote aandacht voor betere prestaties in de

Nederlandse onderwijsuitgaven zijn ook die van een

basisvaardigheden maakt dat instellingen weinig ruimte

subtopper.

ervaren om eigen accenten aan te brengen. Werkelijke

Onderwijs is goed voor economische groei, maar het

variatie krijgt geen kans.’(p. 42)

verband is niet eenduidig. Duidelijk is dat slimheid

3.

belangrijker wordt. Vandaar de nadruk op

De sociale scheidslijnen verharden

‘De raad vindt dat er meer mogelijkheden moeten zijn

talentmanagement. Leraren verliezen het van de

voor kinderen en jongeren om hun talenten te

smartphone. Scholen lijken op leerfabrieken. Dus:

ontwikkelen. Exelleren kan ook op andere dan cognitieve

•

gebieden. Meer aandacht voor dei brede doelstelling van

Tijd- en plaats onafhankelijk onderwijs. Meer differentiatie. Kansen leren zien. Opleiden tot

onderwijs kan dit bewerkstelligen. Als scholen zich meer

competente rebellen.

gaan profileren en het onderwijsaanbod gevarieerder

•

Individuele leertrajecten.

wordt, dan hebben leerlingen betere kansen om een

•

ICT gebruiken. Huiswerk maken in de ‘cloud’.

school of opleiding te kiezen die bij hun talenten past.’ (p.

De strijd tussen cognitieve vakken en algemene

45)

vaardigheden, werd de laatste jaren gewonnen door de

Hoofdstuk 4

leervakken. Beide (kennis en vaardigheden) zijn

Brede doelstelling vraag brede indicatoren.

belangrijk. Duidelijk is wel dat de nieuwe vaardigheden

Hoofdstuk 5

een plek moeten krijgen in het curriculum. (p. 272)

Meer ruimte voor scholen, door heldere kaders,

‘Als langetermijnoptie wordt het model van

samenhang en de ketenbenadering. Verplichte bijscholen

eindtermenonderwijs gesuggereerd, waarbij een school

docenten, versterking bestuur.

voor voortgezet onderwijs een klein aantal centraal

Hoofdstuk 6. Zorg voor meer waardering voor niet-

vastgestelde vakken aanbiedt, met daarnaast een

cognitieve capaciteiten

gevarieerd aanbod dat afgestemd is op de capaciteiten

Vakmanschap. Honoursprograms. Grotere flexibiliteit in

van de leerling, de leerstijl van de leergroep en de

afsluitingsniveau. Organiseren niet-cognitieve vakken

doorstroomafspraken met vervolgonderwijs. In zo’n stelsel

niveau-overstijgend organiseren. Dus veel meer variatie.

is ook ruimte voor deelcertificaten in het middelbaar

Deel B: de cijfers

onderwijs: taalonderwijs op havo-niveau en bètavakken

Deel C: de dimensies

op vwo-niveau, of omgekeerd.’ (p. 280) En opnieuw: TERWIJL HET NIVEAU VAN DE OUDERS OP

Naar een lerende economie

HET SCHOOLPLEIN STIJGT, DAALT HET NIVEAU VAN DE LEERKRACHTEN GESTAAG, EEN PROCES DAT NOG NIET

Investeren in het verdienvermogen van Nederland (4

TEN EINDE LIJKT TE ZIJN.

november 2013) Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Excellentie in het voortgezet onderwijs

Hoofdstuk 9 Zorgvuldig Leren Onderwijs omdat:

Ambitie mag!

1.

Economische functie

Rapport Denktank Excellentiebevordering in het

2.

Burgerschap

voortgezet onderwijs (12 nov. 2013)

3.

Emancipatie

Het rapport begint met de constatering van de noodzaak

Emancipatie voor een goed deel gelukt: vrouwen, terwijl

tot excellentiebevordering in het Nederlands voortgezet

de verschillen tussen allochtonen en autochtonen

onderwijs. Om vervolgens zijn werkwijze uit te leggen.

afnemen. Sociale stijging gaat door, maar er is wel

Deze werkwijze gaat er vanuit dat de wil tot

diploma-inflatie dus een verdringing aan de bovenkant

excellentiebevordering in het onderwijs aanwezig is, zodat

van de arbeidsmarkt. Het relatieve belang van onderwijs

het initiatief bij de scholen gelegd moet worden.

neemt af.

Vervolgens wordt een visie op excellentie ontwikkeld, die

Nederland doet het op onderwijs gebeid goed, maar het

later in een menukaart wordt samengevat.

voortgezet onderwijs is een subtopper. Het niveau daalt

1.

door het achterblijven van getalenteerde leerlingen. De

De scholen bepalen wat zij onder excellentie verstaan, maar als handreiking definieert de denktank excellentie als ‘het gedurende langere tijd behalen


13


van hoge prestaties door leerlingen, vergeleken met hun leeftijdgenoten op hetzelfde schoolniveau’. 2.

Excellentie mag niet verengd worden tot cognitieve

3.

Het ontwikkelen van een excellente leerling is

excellentie. noodzakelijk, waarbij zo’n leerlijn activiteiten omvat in het reguliere programma, buiten lesverband, met bedrijven en instellingen en in samenwerking met de gewenste vervolgopleiding. 4.

De excellentiebevordering moet zichtbaar zijn.

NOTEER IN UW AGENDA •

3 APRIL OCHTEND. UTRECHT: AAN DE SLAG MET ART BASED LEARNING / JEROEN LUTTERS

•

3 APRIL MIDDAG, UTRECHT: WERKBIJEENKOMST VCPS

•

CULTUUR LEERT ANDERS VII: EIND NOV/BEGIN DEC 2014

Van de schoolleiding wordt ondersteuning verwacht, opbrengstgericht werken en een duidelijk samenhangend personeelsbeleid, terwijl de docenten van een excellent

INFO VAN DERDEN

niveau behoren te zijn, zowel vakinhoudelijk als ten aanzien van hun onderwijskundige competenties. De betreffende leerlingen moet duidelijk worden gemaakt wat

EINDCONFERENTIE CULTUUR IN DE SPIEGEL

er van hen verlangd wordt, verlangens die gemeten worden aan duidelijke standaarden en regels, maar

Op donderdag 20 maart 2014 ronden de Rijksuniversiteit

waarvoor zij wel een zekere autonomie krijgen die

Groningen (RuG) en SLO (nationaal expertisecentrum

mogelijk is binnen een open curriculum. Dit alles is slechts

leerplanontwikkeling) het onderzoeksproject Cultuur in de

mogelijk in samenwerking met de wereld buiten school en

Spiegel af met een conferentie. Op deze dag staat de

kan slechts slagen binnen een keten en een netwerk. Ten

opbrengst van het meerjarig onderzoek voor de

aanzien van dit laatste is het van belang om het

onderwijspraktijk centraal, die scholen handvatten biedt

Siriusprogramma van het hbo via het platform

om te starten met een doorlopende leerlijn

Profielenberaad (p. 10) open te stellen voor excellente

cultuuronderwijs.

leerlingen in het voortgezet onderwijs. In dit verband

De conferentie vindt plaats in de Buitensociëteit in Zwolle.

moet het mogelijk zijn om leerlingen in het voortgezet

Via http://www.cultuurindespiegel.nl/nieuws/inschrijving-

onderwijs cum laude te laten slagen.

eindconferentie-cultuur-in-de-spiegel-geopend vindt u meer informatie en kunt u zich inschrijven.

Mijn conclusies: 1.

De aandacht voor taal en rekenen blijft of ruimer: Wiskunde, Engels en Nederlands

2. 3. 4.

STICHTING GEORGETINA FOUNDATION

Excellentie krijgt steeds meer aandacht, mogelijk door profilering

Stichting Georgetina Foundation is een klein particulier

Meer aandacht voor vaardigheden, waarbij er een

cultuurfonds in Amsterdam. De Foundation stelt zich ten

grotere aandacht komt voor niet-cognitieve vakken

doel om de kunstzinnige vrijetijdsbeoefening en

Differentiatie en variatie worden gestimuleerd ten

talentontwikkeling van kinderen en de schoolcarrière in

aanzien van het curriculum, ten aanzien van de

het kunstvakonderwijs van jongeren in een

leerlingen en ten aanzien van de docenten.

achterstandspositie te bevorderen. Dit doet de stichting door aanvragen van projecten en activiteiten te

Henk Visscher

honoreren, welke ertoe bijdragen dat kinderen en jongeren cultureel participeren en hun intellectuele en artistieke talenten kunnen ontwikkelen. Ook stimuleert de Foundation dat met dergelijke activiteiten onderlinge ontmoetingen ontstaan tussen jonge mensen van verschillende achtergronden.


14



15



16


De Foundation richt zich op kinderen en jongeren in

De gastlessen zijn bijzonder geschikt voor leerlingen CKV,

Nederland, in Afrika en Latijns Amerika.

KCV, geschiedenis, Latijn, Grieks of beeldende vorming. Niet alleen kan de les in het kader van een voorbereiding

Voor nadere informatie en voor de nieuwsbrief zie

op een schoolexcursie naar bijvoorbeeld Rome of Berlijn

http://www.georgetina-foundation.nl/

plaatsvinden, maar ook ter voorlichting van de studiemogelijkheden na het VWO. Heeft u interesse in het aanbod van gastcolleges? Neem dan contact op met Marlon Steensma door te e-mailen naar [email protected].

HEEFT U VRAGEN NAAR AANLEIDING VAN BOVENSTAANDE OF HEEFT U EEN BIJDRAGE VOOR

ERASMUSLES IN HET MUSEUM

DE VOLGENDE NIEUWSBRIEF:

Ook ontwikkelt het museum een compleet nieuwe museumles voor groep 5 t/m 8 van het primair onderwijs rondom Erasmus en zijn tijd. Tijdens de museumles bekijken leerlingen verschillende kunstwerken, portretten en voorwerpen. Hoe dacht Erasmus over opvoeding en etiketten? Wat is een humanist? En hoe komt het dat wij Erasmus nu nog steeds kennen? De les sluit aan bij de

[email protected] DE VOLGENDE DIGITALE NIEUWSBRIEF VERSCHIJNT MEDIO MAART 2014. Redactieadres: Steunpunt Cultuurprofielscholen, Antoine Gerrits, Postbus 452, 3500 AL Utrecht.

Canon van de Nederlandse Geschiedenis. Nu gratis! De eerste twintig groepen (max 30 leerlingen per groep) die zich aanmelden voor deze museumles krijgen de les gratis aangeboden. Wees er snel bij! Een les bespreken kan via www.boijmans.nl, zie onderwijs > primair onderwijs. Scholen in de regio Rotterdam kunnen gebruik maken van gratis busvervoer. De presentatie is in het museum te zien tot en met 16 februari 2014. Deze museumles en actie zijn mogelijk gemaakt dankzij de Erasmusstichting.

KUNST- EN ARCHITECTUURGESCHIEDENIS IN DE KLAS Vanaf heden biedt de afdeling Kunst- en Architectuurgeschiedenis van de Rijksuniversiteit Groningen gratis gastcolleges aan voor VWO 5 en 6. Er worden drie verschillende gastcolleges aangeboden, met als overkoepelende thema’s: oude kunst, moderne en hedendaagse kunst, en architectuur en stedenbouw.


17

NIEUWS LINKEDIN. Vereniging CultuurProfielScholen

Recommend Documents