NATUURRAMPEN DICHTBIJ HUIS: het verdronken landschap Concept titel lesbrief GEO-LOGICAL door Sjoerd Kluiving Overleg werkgroep Brabantse Wal Noord 18-06-2009 Halsteren
Aanleiding • het verdronken landschap van West-Brabant te ontsluiten voor de regionale (en provinciale) schoolgaande jeugd. • Wie: laatse groepen Basisonderwijs (groepen 7 en 8) en de eerste groepen Voortgezet Onderwijs (VWO 1-2, HAVO-VWO 1-2, VMBO 1-2-3)
Leerdoelen Te bereiken doelen aan het einde van het doorlopen lespakket: • De lerende kan begrijpen en uitleggen dat er een landschap onder de grond zit met dorpen, kastelen en kloosters, welke bedekt wordt door een meter klei • De lerende kan bronnen vinden met basale achtergrondinformatie over de geschiedenis van de regio. • De lerende kan inzien wat de contrasten in het landschap zijn: zoals hoog tegenover laag, nat tegenover droog, oud tegenover jong, recht tegenover krom. • De lerende kan enkele basisvaardigheden toepassen uit de aardrijkskunde en de archeologie
Waarom leerdoelen? • geven richting aan van je cursus; waar wil je uitkomen? >> relatie met theorie, oefening, toetsing! • hulpmiddel bij de keuzes die je maakt (sturen leeractiviteiten, kiezen werkvormen, selecteren inhoud) • transparantie voor docenten die de lesbrief gaan uitvoeren, afstemming, overdraagbaarheid
Taxonomie van Bloom
Evaluatie Synthese
Inzicht ‘denk niveau’
Analyse Toepassing Begrip Kennis
Verbanden buiten de stof Verbanden binnen de stof Geheugen
Samenvattend 1. in termen van waarneembaar gedrag • 2. op een zo hoog mogelijk niveau • 3. gedragscomponent én inhoudscomponent
Formuleer zodanig (specifiek) dat je zeker weet dat degene die het van je overneemt doet wat je met het leerdoel hebt bedoeld
Onderwijs geven … is niet alleen: • Hoe kan ik deze stof zo goed mogelijk overdragen? … maar vooral: • Hoe kan ik de juiste leeractiviteiten uitlokken? Wie doet het werk?
Stappenplan 1. leerdoelen 2. leeractiviteiten 3. werkvorm 4. docentactiviteiten 5. evt. benodigdheden
Stappenplan 1. leerdoelen: het gewenste gedrag dat je bij de student wilt bereiken (o.m. kennis, inzicht, vaardigheden) 2. leeractiviteiten: activiteiten die een student onderneemt om zich kennis, inzichten, vaardigheden eigen te maken 3. werkvorm: structuur die de gewenste leeractiviteiten uitlokt 4. docentactiviteiten: docentactiviteiten ondersteuning die daarbij nodig is
w.b. werkvorm: Leerpiramide Bales Gem. retentie
• • • • • • •
Uitleg docent Lezen Audiovisueel materiaal Demonstratie Discussiegroep Zelf doen, praktijkoefening Elkaar uitleggen
5% 10 % 20 % 30 % 50 % 75 % 80 %
Leerdoelen De cursustekst zal de leerling inleiden in de aardkundige en cultuurhistorische geschiedenis van de regio met een nadruk op het verdronken landschap van West-Brabant.
Te bereiken doelen aan het einde van het doorlopen lespakket: • De lerende kan begrijpen en uitleggen dat er een landschap onder de grond zit met dorpen, kastelen en kloosters, welke bedekt wordt door een meter klei • De lerende kan bronnen vinden met basale achtergrondinformatie over de geschiedenis van de regio. • De lerende kan inzien wat de contrasten in het landschap zijn: zoals hoog tegenover laag, nat tegenover droog, oud tegenover jong, recht tegenover krom. • De lerende kan enkele basisvaardigheden toepassen uit de aardrijkskunde en de archeologie
Voorbeeld Opstellen Vragen Hoofdvragen: • Waarom kunnen delen van ons land zomaar overstromen? • Welke delen van ons land overstromen gemakkelijk en waarom? • Kan ook het gebied bij jou in de buurt zomaar overstromen? • Wat gebeurt er tijdens een overstroming? • Zijn er verschillen en overeenkomsten tussen rampen toen en rampen nu? • Hoe kunnen (overstromings)rampen in de toekomst worden voorkomen?
Specifieke vragen over de ramp Bijvoorbeeld: • Wat zijn overstromingen? • Welke overstromingen ken je? • Is elke overstroming een ramp waar mensenlevens door bedreigd worden? • Hoe plosteling werden de mensen in Zeeland en West-Brabant in 1953 verrast toen de dijken doorbraken? • Wat weet je van de Ramp van 1953? • Kun je mensen uit je familie of omgeving interviewen die je iets meer kunnen vertellen over de Ramp van 1953?
Opzet • Voorbereiding: verzamelen bronmaterialen, kaarten, literatuur • Opstellen leerdoelen voor educatief programma, gespecificeerd naar niveau onderwijs, kader, inhoud • • • • •
Schrijven cursustekst en oefenmateriaal Maken afbeeldingen, filmmaterialen, animaties Ontwerpen excursie Ontwerpen Powerpointpresentaties Ontwerpen Webquests
Inhoud lesbrief • • • • • • • • • •
Inleiding/instructie docenten Hoofdstukken: Rivieroverstromingen Zeeoverstromingen Het West-Brabantse landshap – vorming van het natuurlijke landschap Het Middeleeuwse landschap Overstromingen uit het verleden: het verdronken landschap Ons klimaat verandert (Nederland leeft met water) Webquests Excursie
Webkwesties
NATUURRAMPEN DICHTBIJ HUIS: het verdronken landschap Concept titel lesbrief GEO-LOGICAL door Sjoerd Kluiving Overleg werkgroep Brabantse Wal Noord 18-06-2009 Halsteren
Vragen?