Nationale Surveillance van Nosocomiale Infecties op Intensieve Zorgeenheden Verklarende uitleg bij de individuele en nationale terugrapportering
Scientific Institute of Public Health Operational Direction Public Health and Surveillance National Surveillance of Hospital Infections (NSIH program)
Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel – België www.iph.fgov.be www.nsih.be
Depotnummer of ISSN
Karl Mertens, Ir, MSc
Het project wordt financieel ondersteund door KB van 19 juni 2007 betreffende de vaststelling en de vereffening van het budget van financiële middelen van de ziekenhuizen
Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.
2
Inhoudsopgave Voorwoord ..................................................................................................................................................................5 Inleiding ......................................................................................................................................................................6 Algemeen ...................................................................................................................................................................7 Rapportformaten ....................................................................................................................................................7 Gerapporteerde cijfers ...........................................................................................................................................7 Indicatoren met betrekking tot de incidentie van infectie........................................................................................7 Beschrijving van de referentiepopulatie .................................................................................................................8 Ranking ............................................................................................................................................................. 8 Percentielen ...................................................................................................................................................... 8 Figuren ...................................................................................................................................................................8 Rapport « Infection indicators » ..................................................................................................................................8 Tabellen .................................................................................................................................................................8 Participation, Denominators (Individuele rapport) ............................................................................................. 8 Participation (Nationale rapport)........................................................................................................................ 9 General Indicators (Nationale rapport) .............................................................................................................. 9 Pneumonia ........................................................................................................................................................ 9 Bloodstream infections .................................................................................................................................... 10 Urinary Tract Infections ................................................................................................................................... 11 Case Definitions: Pneumonia .......................................................................................................................... 12 Case Definitions: Bloodstream Infections ........................................................................................................ 12 Case Definitions: Urinary Tract Infections ....................................................................................................... 12 Case Definitions: Catheter Related Infections ................................................................................................. 12 All reported micro-organisms (nosocomial infections) (a)-(b) .......................................................................... 12 Anti Microbial Resistance Indicators I-III: Gram Positive Cocci, Enterobacteriaceae, Nonfermentative Bacilli ........................................................................................................................................................................ 12 Missing Infection variables .............................................................................................................................. 12 Figuren ................................................................................................................................................................. 12 Distributieplot: number of patients ................................................................................................................... 12 Distributieplot: median length of stay .............................................................................................................. 12 Distributieplot: P>=D3 (NP) / 1000 patientdays ............................................................................................... 12 Distributieplot: NPs, ID2, 1st / 1000 ID days bef 1st NP.................................................................................. 12 Distributieplot: Bs>=D3 (NBs) / 1000 patientdays ........................................................................................... 13 Distributieplot: NBs, ori=cat/unk / 1000 patientdays ; primary NBs / 1000 patientdays ................................... 13 Distributieplot: NBs, (ori=cat/un, ID2) OR (ori=cat) / 1000 IDdays ; catheter associated NBs / 1000 catheterdays.................................................................................................................................................... 13 Distributieplot: NBs, ori=cat, 1st / 1000 ID days bef 1st NB; definite catheter associated NBs, 1st episode only / 1000 catheterdays ......................................................................................................................................... 13 Distributieplot: Us>=D3 (NU) / 1000 patientdays ; NUs / 1000 patientdays .................................................... 13 Distributieplot: NUs, ID2 / 1000 ID days ; catheter associated NUs / 1000 urinary catheterdays .................... 13 Evolutiegrafiek: Number of patients ................................................................................................................ 14 Evolutiegrafiek: Median Length of stay ........................................................................................................... 14 Evolutiegrafiek: P>=D3 (NP) / 1000 patientdays ............................................................................................. 14 Evolutiegrafiek: NPs, ID2, 1st / 1000 IDdays bef 1st NP ; NPs, 1st episode only, with intubation in 2 days before onset of NP / 1000 intubationdays ....................................................................................................... 14 Evolutiegrafiek: Bs >= D3 (NBs) / 1000 patientdays ....................................................................................... 14 Evolutiegrafiek: NBs, ori=cat, 1st / 1000 IDdays bef 1st NB ; definite catheter associated NBs, 1st episodes only / 1000 catheterdays ................................................................................................................................. 14 Evolutiegrafiek: NBs, (ori=cat/unk, ID2) OR (ori=cat) / 1000 IDdays ; catheter associated NBs / 1000 catheterdays.................................................................................................................................................... 14 Evolutiegrafiek: NBs, ori=cat/unk / 1000 patientdays; primary NBs / 1000 patientdays .................................. 14 Evolutiegrafiek: Us>=D3 (NU) / 1000 patientdays; NUs / 1000 patientdays .................................................... 14 Evolutiegrafiek: NUs, ID2 / 1000 IDdays; catheter associated NUs / 1000 urinary catheterdays .................... 14 Rapport “Risk Factors”.............................................................................................................................................. 14 Tabellen ............................................................................................................................................................... 14 Missing admission variables............................................................................................................................ 14 Admission Characteristics ............................................................................................................................... 14 Daily Invasive Device exposure indicators ...................................................................................................... 14 Missing SOFA scores ...................................................................................................................................... 15 Daily SOFA scores indicators.......................................................................................................................... 15 Antibiotic Use Population (aggregated) ........................................................................................................... 15 Antibiotic Use Distribution ............................................................................................................................... 15 Antibiotic Use (exhaustive) .............................................................................................................................. 15
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
3
Pneumonia, Bacteremia and Admission Exposure, Invasive Device Use, SOFA score, Antibiotic Use, Pneumonia and Bacteremia risk score............................................................................................................ 15 Standardized Pneumonia and Bacteremia Ratios, Nosocomial Pneumonia and Bacteremia risk score distribution ....................................................................................................................................................... 16 Figuren ................................................................................................................................................................. 17 Evolutiegrafiek “ICU admission” ...................................................................................................................... 17 Evolutiegrafiek “median ICU length of stay” .................................................................................................... 17 Evolutiegrafiek “median SAPS II score” .......................................................................................................... 17 Evolutiegrafiek “Intubation days / 1000 patiënt days” ...................................................................................... 17 Evolutiegrafiek “Central Vascular Catheter days / 1000 patiënt days” ............................................................ 17 Evolutiegrafiek “Antibiotic Use days / 1000 patiënt days” ................................................................................ 17 Scatterplot “Standardized Pneumonia / Bacteremia Rate (SPR, SBR) ” ......................................................... 17 Distributieplot “IAPs / CABs versus SPR / SBR” ............................................................................................. 17
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
4
Voorwoord Wij danken vooreerst alle medewerkers uit de diensten IZ en Ziekenhuishygiëne voor de gedane inspanningen met betrekking tot het verzamelen van de noodzakelijke gegevens voor het waakprogramma “nosocomiale infecties op intensieve zorg eenheden”. Dit document geeft verklarende uitleg bij de interpretatie van de tabellen en figuren uit terugrapporteringen van bovenstaand waakprogramma, zowel op nationaal als op individueel ziekenhuisniveau. In geval van verdere uitleg met betrekking tot de resultaten in deze rapporten, kan u contact opnemen met de dienst NSIH (email:
[email protected]).
Vriendelijke groeten,
Ir Karl Mertens Verantwoordelijke waakprogramma “nosocomiale infecties op intensieve zorg eenheden”
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
5
Inleiding De nationale resultaten betreffen de analyse van gegevens doorgestuurd door de ziekenhuizen in het kader van het waakprogramma « infecties in intensieve zorgeenheden (IZ) » tijdens een bepaald kalenderjaar en opgenomen in het nationale gegevensbestand. Dit betreft patiënten die gedurende meer dan 2 dagen in IZ verbleven. Het protocol voor bovenvermeld waakprogramma weerhoudt de volgende definities: Het concept « nosocomiale infectie » : deze infectie die voorkomt bij een patient na diens 2de verblijfsdag in het ziekenhuis ; In het meer specifieke geval van « IZ-gerelateerde infectie » : deze infectie die voorkomt bij een patient na diens 2de verblijfsdag in IZ.
Afkortingen #
aantal
1st
1ste infectie episode
agg
geaggregeerd
B
bloedweg infectie (septicemie)
BSI
bloedweg infectie (septicemie)
CAB
catheter geassocieerde Nosocomiale Bacteremie
cat
oorsprong catheter
CAU
catheter (urinesonde) geassocieerde Nosocomiale Urinaire Infectie
CRI
catheter geassocieerde infectie
CVC
centraal veneuze catheter
DNR
do not resuscitate
hc
hemocultuur
IAP
Intubatie geassocieerde Nosocomiale Pneumonie
ID
Invasief hulpmiddel (device)
LOS
verblijfsduur (length of stay)
NB
nosocomiale bloedweg infectie (nosocomiale bacteremie of septicemie)
NP
nosocomiale pneumonie
NU
nosocomiale urinaire infectie
ori
oorsprong
path
pathogeen micro-organisme
P
pneumonie
SBR
gestandardiseerde bacteremia ratio
sc
huidcontaminant (microorganisme dat op de huid voorkomt)
unk
oorsprong onbekend
SPR
gestandardiseerde pneumonie ratio
U
urineweg infectie
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
6
Algemeen Rapportformaten Rapporten met resultaten van de surveillance “Nosocomiale Infecties op Intensieve Zorg Eenheden” zijn beschikbaar in volgende formaten. Het Individuele rapport beschrijft de resultaten voor een bepaalde surveillanceperiode van één enkel ziekenhuis of intensieve zorgen eenheid dat heeft deelgenomen aan de surveillance. Dit rapport is enkel en alleen bestemd voor het ziekenhuis dat de gegevens instuurt. Na ontvangst van de trimestergegevens wordt het telkens aangemaakt en verstuurd voor het desbetreffende trimester (“trimesterrapport”). Op aanvraag kan dit worden aangemaakt voor een kalenderjaar (“jaarrapport”) of voor het totaal aantal deelgenomen trimesters (“cumulatief rapport”). Eveneens op aanvraag kan dit worden aangemaakt voor een specifieke unit binnen het ziekenhuis, al dan niet in combinatie met een bepaalde periode (trimester – jaar – cumulatief). Het Nationale Rapport beschrijft de resultaten van de groep van ziekenhuizen of intensieve zorgeenheden die in een bepaalde periode hebben deelgenomen aan vernoemde surveillance. Dit rapport beschrijft enkel resultaten in geaggregeerde of distributievorm zonder de afkomst van het ziekenhuis aan te duiden, en is in principe toegankelijk voor iedereen. Het rapport wordt aangemaakt telkens in het voorjaar voor wat betreft de resultaten van het afgelopen kalenderjaar (“jaarrapport”), en voor wat betreft de volledige periode waarin de surveillance werd georganiseerd (“cumulatief rapport”). Elk Individueel en Nationaal rapport bestaat uit 2 delen. Het eerste deel beschrijft de indicatoren voor incidentie en evolutie van infectie en antibioticaresistentie. Het tweede deel beschrijft indicatoren voor risico voor infectie. Het eerste deel is bestemd voor alle deelnemers aan de surveillance, zowel deze die deelnamen via de unit gebaseerde of “level 1” surveillance, als deze die deelnamen via de patiënt gebaseerde of “level 2” surveillance. Het tweede deel is waarschijnlijk enkel van nut voor deelnemers aan de level 2 surveillance.
Gerapporteerde cijfers De aantallen (patiënten, patiëntdagen, behandelingsdagen, infecties) in het Individuele Rapport zijn van toepassing op de gegevens die werden gerapporteerd door het deelnemende ziekenhuis of IZ eenheid en voor de aangeduide surveillanceperiode waarvoor het rapport is opgesteld. Voor het Nationale Rapport zijn de aangeduide aantallen van toepassing op de nationale database verkregen door samenvoeging van de surveillance resultaten van de in de aangeduide periode deelnemende IZ eenheden. Deze staan veelal aangeduid als “#, agg” ofwel “geaggregeerd aantal”. De percentages of cumulatieve incidenties, incidentiedensiteiten, gemiddelden en medianen aangeduid in het Individuele Rapport zijn eveneens van toepassing op de gegevens die werden gerapporteerd door het in de desbetreffende periode deelnemende ziekenhuis of IZ eenheid waarvoor het rapport is opgesteld. Deze resultaten worden veelal gerapporteerd samen met hun ranking in de referentiepopulatie (zie “d. rank”). De percentages of cumulatieve incidenties, incidentiedensiteiten, gemiddelden en medianen aangeduid in het Nationale Rapport worden onder twee vormen gerapporteerd, enerzijds als database of geaggregeerd gemiddelde, waarbij de nationale database beschouwd wordt als één (grote) IZ eenheid, anderzijds als percentielen van de nationale verdeling voor dit resultaat.
Indicatoren met betrekking tot de incidentie van infectie De rapporten gebruiken volgende indicatoren om de incidentie van infecties te beschrijven: Cumulatieve Incidentie: het aantal patiënten met IZ opname die een Nosocomiale Infectie episode opliep. Ter vergelijking wordt dit aantal uitgedrukt als percentage van het totaal aantal patiënten met IZ opname en met IZ verblijfsduur langer dan 2 dagen. Incidentiedensiteit: het aantal Nosocomiale Infectie episodes. Ter vergelijking wordt dit aantal uitgedrukt op 1000 IZ verblijfsdagen van patiënten met IZ verblijfsduur langer dan 2 dagen. Gestandaardiseerde Infectieratio: voor de patiënten die een Nosocomiale Infectie episode opliepen, het geobserveerde aantal gedeeld door het verwachte aantal. Voor verdere uitleg, zie verder onder “rapport risk factors”.
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
7
Beschrijving van de referentiepopulatie Ranking Het Individuele Rapport duidt, voor bepaalde indicator resultaten verkregen uit de data gerapporteerd door het desbetreffende ziekenhuis of IZ eenheid voor de aangeduide surveillanceperiode, de ranking aan van dit resultaat in de referentiepopulatie voor deze indicator. De ranking beschrijft de volgorde die de indicatorwaarde van het desbetreffende Ziekenhuis of IZ eenheid inneemt in de referentiepopulatie van deelnemende ziekenhuizen of IZ eenheden en hun indicatorwaarden. Deze referentiepopulatie is verschillend wanneer het ziekenhuisrapport wordt opgemaakt voor een trimester of voor een kalenderjaar. In het eerste geval baseert deze zich op alle deelnemers uit het desbetreffende trimester én tevens de 4 voorgaande trimesters, in het tweede geval op alle deelnemers uit het desbetreffende jaar. De reden waarom dit verschillend is opgevat is omdat het trimesterrapport zo snel mogelijk na ontvangst van de gegevens wordt opgemaakt en verstuurd, waardoor een deelnemer die als eerste gegevens verstuurd voor een bepaald trimester desondanks een adequate vergelijkingsbasis moet hebben. Omdat een jaarrapport pas wordt opgemaakt na verstrijken van het kalenderjaar omvat dit steeds een adequate referentiepopulatie. Percentielen Het Nationale Rapport geeft voor de belangrijkste indicatoren een aanduiding van zowel het nationale gemiddelde (geaggregeerd gemiddelde of agg) aan als de percentielen (p10 to p90) uit de nationale verdeling voor deze indicator. De percentielen beschrijven de verdeling van een bepaalde indicator in het nationale gegevensbestand. Deze verdeling wordt gevormd door de groep van indicatorresultaten van elk deelnemende IZ eenheid in de aangeduide periode. De 10de, 25ste, 50ste, 75ste en 90ste percentielen (p10, p25, p50, p75, p90) geven de cut-off waarde weer van respectievelijk de 10%, 25%, 50%, 75% en 90% laagste waarden uit de verdeling. Het 50ste percentiel is ook bekend als de mediaan: dit is de waarde waardoor 2 gelijke groepen wordt bekomen (50% van de ziekenhuizen hebben een lagere waarde en 50% hebben een hogere waarde dan de mediaan). Het nationaal gemiddelde is niet noodzakelijk gelijk aan de mediaan. De twee zullen verschillen wanneer de nationale verdeling niet de typische normaal (of Gaus) curve volgt. Wanneer dit het geval is, is het veelal beter om zich baseren op de mediaan van de verdeling, omdat het gemiddelde kan vertekend worden door een minderheid van ddelnemers met extreme waarden voor de desbetreffende indicator.
Figuren Distributieplots beschrijven de verdeling van een indicator in de referentiepopulatie. De hoofding geeft het indicator gemiddelde weer (met betrouwbaarheidsinterval indien relevant) van de deelnemende IZ eenheid (voor het individueel rapport) of van de nationale database (voor het nationaal rapport). De doorlopende verticale lijn de ste positioneert dit gemiddelde binnen de referentiepopulatie, de streepjes bovenaan tonen het 10 , 50 (mediaan) en 90ste percentiel van de referentiepopulatie. Evolutiegrafieken beschrijven de tijdsevolutie van de verdeling van een indicator. Hierin geeft de doorlopende lijn de evolutie van het gemiddelde van de nationale database (voor het nationaal rapport) of van de deelnemende IZ de ste eenheid (voor het individueel rapport), en geven de gestippelde of onderbroken lijnen de evolutie van de 10 , 50 ste en 90 percentielen van de nationale verdeling.
Rapport « Infection indicators » Tabellen Participation, Denominators (Individuele rapport) Deze tabel toont de voornaamste noemergegevens voor de aangeduide periode, samen met het gemiddelde en mediaan (indien van toepassing) en de ranking van deze resultaten in de groep van deelnemers : admissions: het aantal patiënten met opname in IZ en verblijfsduur op IZ van langer dan 2 dagen. Alle resultaten uit het rapport baseren zich op deze groep van patiënten. patientdays: het aantal IZ verblijfsdagen voor deze patiënten. Intubation days: het aantal intubatiedagen voor deze patienten. Central vascular catheterdays: het aantal centraal vasculaire catheterdagen voor deze patienten
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
8
Participation (Nationale rapport) Een ziekenhuis kan één of meerdere IZ eenheden bezitten, en elke IZ eenheid kan deelnemen gedurende één of meerdere trimesters tijdens een kalenderjaar. Deze tabel toont het aantal ziekenhuizen en IZ eenheden met deelname tijdens de aangeduide periode, zowel uitgedrukt als aantal trimesterdeelnames (elke deelname tijdens een trimester telt) als aantal jaardeelnames (meerdere trimesterdeelnames tijdens één kalenderjaar wordt éénmaal geteld). Het tweede deel van de tabel toont het aantal IZ eenheden met trimesterdeelnames per surveillance level en bijhorende registratie opties.
General Indicators (Nationale rapport) Deze tabel toont voor de IZ-verblijven en bijhorende patientdagen (alsook de gemiddelde en mediaan per ziekenhuis), het geaggregeerde nationale cijfer, aslook de relevante percentielen van de nationale distributie.
Pneumonia Deze tabel toont de relevante indicatoren voor incidentie van pneumoniën. Voor elke indicator worden aangeduid in aparte kolommen: -
kolom “crude #, agg”: Het geaggregeerde aantal geïnfecteerde patiënten of infectie-episodes
-
kolom “rate”: Het geaggregeerde aantal uitgedrukt per 100 IZ opnames, per 1000 IZ verblijfsdagen of per 1000 IZ hulpmiddeldagen in geval van een relatie met invasieve hulpmiddelen. Indicatoren die enkel de eerste infectie-episode per patiënt weergeven worden uitgedrukt per 1000 IZ verblijf- of hulpmiddeldagen die voorkomen voor de eerste infectie-episode (indien zich er één voordeed, zoniet worden alle dagen gebruikt ).
Voor de incidenties van nosocomiale pneumoniën geassocieerd aan een invasief hulpmiddel (ID = “invasive device”) wordt als hulpmiddel gebruikt een invasieve intubatie aanwezig gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de nosocomiale pneumonie episode.
Cumulatieve Incidentie patients with P (all): Het aantal patiënten waarvoor één of meerdere pneumonie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. De tijd tussen admissie van de patiënt in IZ en het tijdstip waarop infectie werd vastgesteld wordt voor deze indicator niet gebruikt. patients with P > D3 (NP): Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale pneumonie (NP) episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Dit zijn de pneumonie episoden die voorkomen na dag 2 (>= D3) van het verblijf op IZ. patients with NP, ID2: Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale intubatie geassocieerde pneumonie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Een intubatie geassocieerde pneumonie (IAP of VAP) is gedefinieerd als een pneumonie episode waarbij intubatie werd gebruikt gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode).
Incidentiedensiteit P (all): Dit betreft alle gerapporteerde pneumonie episodes. P > D3 (NP): Dit betreft de gerapporteerde nosocomiale pneumonie episodes. Dit komt overeen met de criteria voor nosocomiale pneumonie na dag 2 op IZ. NP, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1ste pneumonie episode. NP, ID2: Dit betreft de nosocomiale intubatie geassocieerde pneumonie (IAP of VAP) episoden, gedefinieerd als een pneumonie waarbij intubatie werd gebruikt gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode). ste
NP, ID2, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1
IAP of VAP episode.
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
9
Bloodstream infections Deze tabel toont de relevante indicatoren voor incidentie van septicemiën.
Voor de incidenties van Nosocomiale Septicemiën geassocieerd aan een invasief hulpmiddel (ID = “invasive device”) wordt als hulpmiddel gebruikt een centraal vasculaire katheter aanwezig gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de Nosocomiale Septicemie episode.
Cumulatieve Incidentie patients with B (all) : Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere septicemie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. De tijd tussen admissie van de patiënt in IZ en het tijdstip waarop infectie werd vastgesteld wordt voor deze indicator niet gebruikt. patients with B > D3 (NB) : Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale septicemie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Dit zijn de septicemie episoden die voorkomen na dag 2 (>= D3) van het verblijf op IZ. patients with NB, ID2: Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale catheter geassocieerde septicemie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Een catheter geassocieerde septicemie of bacteriemie (CAB) is gedefinieerd als een septicemie episode waarbij de patiënt onderhevig was een centraal vasculaire catheter gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode).
Incidentiedensiteit B (all): Dit betreft alle gerapporteerde septicemie episodes. B > D3 (NB): Dit betreft de gerapporteerde nosocomiale septicemie episodes. Dit komt overeen met de criteria voor nosocomiale septicemie na dag 2 op IZ. ste
NB, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1
septicemie episode.
NB, ID2: Dit betreft de nosocomiale catheter geassocieerde septicemie (CAB) episoden, gedefinieerd als een septicemie waarbij een centraal veneuze catheter werd gebruikt gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode). ste
NB, ID2, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1
CAB episode.
Oorsprong van de septicemie Het protocol van het nationale waakprogramma “infecties op eenheden IZ” bepaalt dat de oorsprong van de 1 septicemie optioneel wordt gerapporteerd: De oorsprong van de septicemie wordt toegewezen aan een catheter (C) als de catheter tip cultuur hetzelfde micro-organisme geeft of als de symptomen verbeterden binnen 48 uur na verwijdering van de catheter. De catheter types die kunnen toegewezen worden zijn: “C-CVC: centraal veneuze catheter”, “C-PER perifere catheter”, “C-ART: arteriële catheter”. De oorsprong van de septicemie wordt beschouwd als zijnde “secundair” (S) indien eenzelfde micro-organisme werd geïsoleerd uit een andere infectieplaats of indien er een sterk klinisch vermoeden bestaat dat de septicemie secundair is aan een andere infectieplaats, een invasieve diagnostische procedure of een vreemd lichaam. De belangrijkste bronnen van een secundaire septicemie zijn: “S-PUL: Pulmonair”, “S-UTI: Urineweginfectie”, “S-DIG: Gastro-intestinale infectie”, “SSSI: postoperatieve wondinfectie”, “S-SST: Huid en zachte weefsels”, “S-OTH: Ander”. De septicemie wordt beschouwd als zijnde “oorsprong onbekend” (U) indien ze overeenkomt met geen van bovenstaande bronnen. NBs, ori=cat/unk: Dit betreft de nosocomiale primaire septicemie episoden, waarvoor de nosocomiale episoden worden weerhouden met gerapporteerde oorsprong “catheter” of “ongekend”. NBs, (ori=cat/unk, ID2) / (ori=cat): Dit betreft de nosocomiale primaire catheter geassocieerde septicemie episoden, waarvoor de nosocomiale episoden worden weerhouden met gerapporteerde oorsprong (ori) “catheter” (cat) of “ongekend” (unk) en waarbij de patiënt onderhevig was aan een centraal veneuze catheter in de 2 dagen voorafgaande aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voor de episode). Bij septicemie episoden geregistreerd onder unit gebaseerde surveillance (“level 1”) wordt enkel het criterium “oorsprong catheter” gebruikt. 1
http://www.nsih.be/download/helics_ICU_BE_NL.pdf
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
10
NBs, ori=cat: Dit betreft de nosocomiale primaire definitief catheter geassocieerde septicemie episoden, waarvoor de nosocomiale episoden worden weerhouden met gerapporteerde oorsprong “catheter”. NBs, (ori=cat or unk,ID2) / (ori=cat), 1st: Dit betreft de nosocomiale primaire catheter geassocieerde septicemie ste episoden, waarvoor enkel de 1 episode werd weerhouden. NBs, ori=cat, 1st: Dit betreft de nosocomiale primaire definitief catheter geassocieerde septicemie episoden, ste waarvoor enkel de 1 episode werd weerhouden.
Labo geconfirmeerde septicemiën met microbiologische identificatie Voor de surveillance dienen alle septicemie episoden gerapporteerd te worden vergezeld van de microbiologische identificatie. Dit is evenwel niet altijd het geval. De laatste 3 indicatoren tonen de incidentie van septicemiën waarvoor deze labo bevestiging daadwerkelijk werd gerapporteerd. NBs, ID2,>1HC path or >2HCs with sc: Dit betreft de nosocomiale catheter geassocieerde septicemie (CAB) episoden, waarvoor ofwel minstens één hemocultuur (>= 1HC) met pathogeen micro-organisme (path) ofwel minstens 2 hemoculturen met huidcontaminanten (sc) werden gerapporteerd. NBs, ID2,>1HC path or >2HCs with sc, ori =cat: Dit betreft de nosocomiale primaire definitief catheter geassocieerde septicemiën, waarvoor ofwel minstens één hemocultuur (>= 1HC) met pathogeen micro-organisme (path) ofwel minstens 2 hemoculturen met huidcontaminanten (sc) werden gerapporteerd. NBs, ID2,>1HC path or >2HCs with sc, ori=cat,1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1ste episode.
Urinary Tract Infections Deze tabel toont de relevante indicatoren voor incidentie van urineweginfecties.
Voor de incidenties van Nosocomiale Urineweginfecties geassocieerd aan een invasief hulpmiddel (ID = “invasive device”) wordt als hulpmiddel gebruikt een urinaire katheter aanwezig gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de Nosocomiale Urineweginfectie episode.
Cumulatieve Incidentie patients with U (all): Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere urineweginfectie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. De tijd tussen admissie van de patiënt in IZ en het tijdstip waarop infectie werd vastgesteld wordt voor deze indicator niet gebruikt. patients with U>D3 (NU): Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale urineweginfectie (NU) episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Dit zijn de urineweginfectie episoden die voorkomen na dag 2 (>= D3) van het verblijf op IZ. patients with NU, ID2: Dit zijn de patiënten waarvoor één of meerdere nosocomiale catheter geassocieerde urineweginfectie episoden werden gerapporteerd tijdens het verblijf in IZ. Een catheter geassocieerde urineweginfectie (CAU) is gedefinieerd als een urineweginfectie episode waarbij de patiënt onderhevig was aan een urinaire catheter gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode).
Incidentiedensiteit U (all): Dit betreft de gerapporteerde urineweginfectie episodes. U > D3 (NU): Dit betreft de gerapporteerde nosocomiale urineweginfectie episodes. Dit komt overeen met de criteria voor nosocomiale urineweginfectie na dag 2 op IZ. NU, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1ste urineweginfectie episode. NU, ID2: Dit betreft de nosocomiale catheter geassocieerde urineweginfectie (CAU) episoden, gedefinieerd als een urineweginfectie waarbij een urinaire catheter werd gebruikt gedurende de 2 dagen voorafgaand aan de start van de episode (ID2: Invasive Device of invasief hulpmiddel tijdens de 2 dagen voorafgaand aan de episode). NU, ID2, 1st: Dit betreft voorgaande indicator, maar weerhoudt voor elke patiënt enkel de 1ste CAU episode. © Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
11
Case Definitions: Pneumonia Case Definitions: Bloodstream Infections Case Definitions: Urinary Tract Infections Case Definitions: Catheter Related Infections Deze tabellen tonen per type van Nosocomiale Infectie de onderverdeling volgens de gevaldefinities zoals beschreven in het protocol. Voor elke categorie wordt het aantal episoden weergegeven (#, agg), naast het percentueel aandeel van dit aantal in het totaal aantal (%).
All reported micro-organisms (nosocomial infections) (a)-(b) Deze tabellen beschrijven de microbiële ecologie per type nosocomiale infectie (pneumonie, septicemie en urineweginfectie) en gegroepeerd over alle infectietypes, onder vorm van totale aantallen (#) en aandeel van dit aantal in het totaal aantal culturen (%).
Anti Microbial Resistance Indicators I-III: Gram Positive Cocci, Enterobacteriaceae, Nonfermentative Bacilli Deze tabellen beschrijven de antimicrobiële resistentie, geaggregeerd over alle infectiesites, en onderverdeeld over de relevante micro organisme families en species. In elke tabel wordt voor een bepaald species het totaal aantal gerapporteerde culturen getoond (#), alsook het aantal tests per antimicrobiële merker (#) ongeacht of dit een gevoelig of resistent resultaat vertoonde, en het aandeel van dit aantal in het totaal culturen (%). Daarnaast wordt per antimicrobiële merker het aantal tests met resultaat “Resistent” of “Intermediair” getoond (#) onder vorm van het totale aantal (agg), en het aandeel van dit aantal in het aantal tests voor deze marker (%).
Missing Infection variables Deze tabel toont de indicatoren voor ontbrekende gegevens uit het infectie registratieformulier. Voor elke te registreren variabele in dit formulier wordt aangegeven tot welk surveillance level en optie deze behoort, of deze variabele verplicht, vereist of optioneel te registreren is, en het aantal observaties waar deze variabele niet werd ingevuld onder vorm van globaal aantal (#), en het aandeel van dit aantal in het totaal aantal infecties.
Figuren Distributieplot: number of patients Dit is de nationale verdeling van de het aantal gerapporteerde patiënten met admissie in IZ en die minstens 2 dagen op IZ verbleven. Het totale aantal (over alle IZ eenheden) is weergegeven in de hoofding. Distributieplot: mean length of stay Distributieplot: P>=D3 (NP) / 1000 patientdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale pneumoniën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NPs, ID2, all / 1000 ID days Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale intubatie geassocieerde pneumoniën (IAP) per 1000 intubatie dagen, Distributieplot: NPs, ID2, 1st / 1000 ID days bef 1st NP Zelfde indicator als voorgaande, maar nu werd enkel de 1ste IAP episode rekening gebracht alsook het aantal ste intubatie dagen voor start van de 1 IAP episode. © Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
12
Distributieplot: Bs>=D3 (NBs) / 1000 patientdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale septicemiën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NBs, ID2, all / 1000 IDdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale catheter geassocieerde septicemiën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NBs, ori=cat/unk / 1000 patientdays ; primary NBs / 1000 patientdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale primaire septicemiën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NBs, (ori=cat/un, ID2) OR (ori=cat) / 1000 IDdays ; catheter associated NBs / 1000 catheterdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale catheter geassocieerde primaire septicemiën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NBs, ori=cat, 1st / 1000 ID days bef 1st NB; definite catheter associated NBs, 1st episode only / 1000 catheterdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale definitief catheter geassocieerde primaire septicemiën per 1000 hospitalisatiedagen op IZ, waarbij enkel de 1st CAB episode in rekening wordt gebracht alsook het aantal catheter dagen voor start van de 1ste CAB episode. Distributieplot: Us>=D3 (NU) / 1000 patientdays ; NUs / 1000 patientdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale urineweginfectie episoden per 1000 hospitalisatiedagen op IZ. Distributieplot: NUs, ID2 / 1000 ID days ; catheter associated NUs / 1000 urinary catheterdays Dit is de nationale verdeling van het aantal nosocomiale catheter geassocieerde urineweginfecties (CAU) per 1000 urinaire catheter dagen.
Voor bovenstaande indicatoren zijn vervolgens volgende evolutiegrafieken weergegeven
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
13
Evolutiegrafiek: Number of patients Evolutiegrafiek: Mean Length of stay Evolutiegrafiek: P>=D3 (NP) / 1000 patientdays Evolutiegrafiek: NPs, ID2, all / 1000 IDdays; NPs with intubation in 2 days before onset of NP / 1000 intubationdays Evolutiegrafiek: NPs, ID2, 1st / 1000 IDdays bef 1st NP ; NPs, 1st episode only, with intubation in 2 days before onset of NP / 1000 intubationdays Evolutiegrafiek: Bs >= D3 (NBs) / 1000 patientdays Evolutiegrafiek: NBs, ID2, all / 1000 IDdays Evolutiegrafiek: NBs, ID2, 1st / 1000 IDdays Evolutiegrafiek: NBs, ori=cat, 1st / 1000 IDdays bef 1st NB ; definite catheter associated NBs, 1st episodes only / 1000 catheterdays Evolutiegrafiek: NBs, (ori=cat/unk, ID2) OR (ori=cat) / 1000 IDdays ; catheter associated NBs / 1000 catheterdays Evolutiegrafiek: NBs, ori=cat/unk / 1000 patientdays; primary NBs / 1000 patientdays Evolutiegrafiek: Us>=D3 (NU) / 1000 patientdays; NUs / 1000 patientdays Evolutiegrafiek: NUs, ID2 / 1000 IDdays; catheter associated NUs / 1000 urinary catheterdays
Rapport “Risk Factors” Tabellen Missing admission variables Deze tabel toont de indicatoren voor ontbrekende gegevens uit het “IZ admissie” registratieformulier. Voor elke te registreren variabele in dit formulier wordt aangegeven: -
tot welk surveillance level en optie deze behoort,
-
of deze variabele verplicht, vereist of optioneel te registreren is,
-
en het aantal observaties waar deze variabele niet werd ingevuld onder vorm van globaal aantal (#), en het aandeel van dit aantal in het totaal aantal infecties,
Admission Characteristics Deze tabellen beschrijven de verdeling van de risico factoren uit het “IZ admissie” formulier. Per categorie van elke IZ admissievariabele wordt aangeduid: -
het aantal patiënten (#) het aandeel van dit aantal in het totaal aantal patiënten (%),
-
de mediaan verblijfsduur op IZ,
-
de mediaan SAPS II score,
-
het aantal overlijdens bij ontslag uit IZ (#) en het aandeel van dit aantal in het totaal aantal overlijdens (%).
Daily Invasive Device exposure indicators Deze tabel toont per invasieve procedure: © Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
14
-
het aantal patiënten en patiëntdagen op IZ met blootstelling hieraan (#),
-
het aandeel hiervan in het totaal aantal patiënten (rate, per 100 IZ patiënten) en patiëntdagen op IZ (rate, per 1000 IZ patiëntdagen).
Missing SOFA scores Deze tabel geeft de relevante indicatoren voor ontbrekende SOFA score informatie. Per SOFA component zijn aangeduid -
het surveillance niveau en optie,
-
of het een vereiste variabele is,
-
het aantal patiëntdagen met ontbrekende SOFA score (#) en het aandeel hiervan in het totaal IZ patiëntdagen (%).
Daily SOFA scores indicators Deze tabel toont voor elke SOFA component: -
per SOFA score het aantal IZ patiëntdagen waarvoor een score is geregistreerd (#), en het aandeel hiervan in het totaal aantal IZ patiëntdagen waarvoor SOFA scores zijn geregistreerd voor deze component (%).
-
het aantal IZ patiëntdagen getoond waarvoor SOFA scores werden geregistreerd (#), en het aandeel hiervan in het totaal aantal IZ patiëntdagen (%).
-
de mediaan score (p50).
Antibiotic Use Population (aggregated) Deze tabel toont het aantal patiënten en patiëntdagen (#) binnen de volgende twee patiëntpopulaties: (1) de groep van IZ patiënten met geregistreerd AB gebruik voor elke patiënt (“patients with AB use”), (2) de groep van IZ patiënten de verbleef in een unit waarvoor AB gebruik werd geregistreerd (“units with AB use”).
Antibiotic Use Distribution Deze tabel toont voor het totaal AB gebruik en per gebruikscategorie: -
het aantal dagen waarvoor AB gebruikt werd (#),
-
het aandeel hiervan in het totaal aantal patiëntdagen met AB gebruik (%),
-
het aandeel hiervan in het totaal aantal IZ patiënt dagen (incidentie densiteit, incd).
Antibiotic Use (exhaustive) Deze drie tabellen tonen het detail van de gebruiksgegevens van alle gerapporteerde antibiotica. Per ATC code en voor de verschillende niveaus van ATC codes wordt het aantal IZ patiënten en patiëntdagen (#) getoond met AB gebruik, alsook het aantal AB patiëntdagen per gebruikscategorie (#).
Pneumonia, Bacteremia and Admission Exposure, Invasive Device Use, SOFA score, Antibiotic Use, Pneumonia and Bacteremia risk score Deze tabellen tonen de associatie tussen nosocomiale infectie en de risico factoren voor infectie die werden geregistreerd als onderdeel van de patiënt gebaseerde (“level 2”) surveillance en diens subopties. Deze associatie wordt nagegaan door de variatie bekijken van de incidentie van nosocomiale infectie binnen de relevante categorieën van elke risicofactor.
Als risicofactoren worden beschouwd: © Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
15
-
De factoren geregistreerd bij admissie van de patiënt tot IZ.
-
De invasieve procedures geregistreerd tijdens het verblijf van de patiënt op IZ
-
De SOFA scores geregistreerd tijdens het verblijf van de patiënt op IZ als optie “a” van de patiënt gebaseerde surveillance
-
Het AB gebruik geregistreerd tijdens het verblijf van de patiënt op IZ als optie “c” van de patiënt gebaseerde surveillance
-
De risico score voor het behalen van een nosocomiale pneumonie of septicemie (zie verder)
Voor elke risicofactor worden per relevante categorie volgende indicatoren getoond: -
het aantal patiënten (pats) die vallen onder deze categorie en het bijhorende aantal patiëntdagen op IZ (patdays),
-
het aantal eerste episoden nosocomiale pneumonie en septicemie bij deze patiënten (#), het aandeel hiervan in het totaal aantal patiënten voor deze categorie (%), en het aandeel hiervan in het totaal aantal patiëntdagen voor deze categorie (incidentie densiteit per 1000 patient dagen, incd),
-
het aantal 1ste episoden nosocomiale intubatie geassocieerde pneumonie en catheter geassocieerde septicemie (IAP, CAB, #), en het aandeel hiervan per 1000 intubatie en centraal veneuze catheter dagen voor deze categorie (incidentie densiteit, incd)
Standardized Pneumonia and Bacteremia Ratios, Nosocomial Pneumonia and Bacteremia risk score distribution Een statistisch predictie model werd ontwikkeld dat toelaat om voor elk IZ verblijf geregistreerd onder de patiënt gebaseerde surveillance («level 2 ») de kans te voorspellen om een Nosocomiale Infectie (Pneumonie of Septicemie) op te lopen. De inputvariabelen of predictoren voor dit meervoudig logistisch regressiemodel zijn de intrinsieke en extrinsieke risicofactoren die worden geregistreerd onder de basisoptie van de patiëntgebaseerde surveillance (« level 2, optie a ») en zijn vermeld in bijgevoegde tabel.
Tabel: predictoren van de predictiemodellen voor de kans op IZ verworven Nosocomiale Pneumonie en Septicemie infectie Risicofactor Pneumonia Septicemie Mechanical ventilation days bef PN (0/1/2/3-4/5-6/7X 13/>=14) + antibiotic treatment around admission Mechanical ventilation days bef BSI (0-2d 3-4d 5-6d 7-13d X >=14d) + antibiotic treatment around admission central line days before pn (0/1-2/3-4/5-6/7-13/14- days) X Central line days before BSI (0 1-2 3-4 5-6 7-13 >=14) X surgery: coronaire, cardiology, thorax, vascular, abdomen, X surgery: neuro, abdomen, vascular X acute coronary care + medical admission X X medical admission X Trauma X >=8 days in hospital before ICU X Gender X SAPSII cat (0-14/15-24/25-34/35-64/65-74/>=75) X X tube with feeding before PN X tube without feeding before PN X tube without feeding before BSI X parenteral feeding before PN X tube + parenteral feeding before PN X tube + parenteral feeding before PN parenteral feeding before PN X impaired immunity X age group X pneumonia before bacteremia
Voor alle IZ patiënten van een welbepaald ziekenhuis opgenomen tijdens een bepaalde surveillanceperiode komen de opgetelde predicties voor infectie die werden bekomen met behulp van deze modellen overeen met het verwachte aantal infecties gebaseerd op bovenstaande predictoren. De “Standardized Infection Ratio” (SIR) © Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
16
relateert het aantal geobserveerde tot het aantal verwachte infecties voor een bepaald ziekenhuis en surveillanceperiode. Is deze ratio van geobserveerde over verwachte infecties kleiner dan 1 dan wil dit zeggen dat minder infecties werden geobserveerd dan er werden verwacht op basis van de risicofactoren. Dit duidt erop dat het ziekenhuis ofwel erin geslaagd is infecties te vermijden ofwel een deel infecties niet heeft gerapporteerd. Een ratio groter dan 1 duidt aan dat meer infecties werden geobserveerd dan verwacht, en dat mogelijks andere factoren dan de gebruikte risicofactoren aan de grondslag liggen van de infectie incidentie. De SIR wordt beschouwd als alternatief voor de « device-adjusted incidence rates » zoals de intubatie geassocieerd Pneumonie rate of katheter geassocieerde Septicemie rate, omdat ze het aantal geobserveerde infecties aanpast voor het verwachte aantal, en zich hiervoor baseert op risicofactorgegevens (meer dan enkel intubatie- of katheterdagen zoals bij bovenstaande indicatoren) die specifiek zijn voor het deelnemende ziekenhuis en diens surveillanceperiode. De berekening van de Pneumonie of Septicemie Risico Score is eveneens gebaseerd op bovenstaande predictie modellen. In plaats van de kans op infectie, zijn de risico scores echter gebaseerd op de opgetelde coëfficiënten van de predictoren uit deze modellen.
Figuren Evolutiegrafiek “ICU admission” Evolutiegrafiek “median ICU length of stay” Evolutiegrafiek “median SAPS II score” Evolutiegrafiek “Intubation days / 1000 patiënt days” Evolutiegrafiek “Central Vascular Catheter days / 1000 patiënt days” Evolutiegrafiek “Antibiotic Use days / 1000 patiënt days” Scatterplot “Standardized Pneumonia / Bacteremia Rate (SPR, SBR) ” De figuur « Standardized Infection Ratio » (voor Pneumonie of Septicemie) geeft de referentiepopulatie van SIRs aan, en situeert tevens de SIR van het ziekenhuis voor de desbetreffende deelnameperiode. Distributieplot “IAPs / CABs versus SPR / SBR” Deze figuur relateert de IAP en CAB incidentiedensiteit aan de SIRs voor Pneumonie of Septicemie, en toont hierbij aan hoe de ranking van de IAP of CAB incidentie van een bepaald ziekenhuis tijdens een surveillanceperiode binnen de referentiepopulatie verandert wanneer de SIR wordt gebruikt. Van belang zijn de hospitalen wiens IAP-SPR or CAB-SBR combinatie ligt in de kwadranten 1 (links boven) of kwadrant 4 (rechts onder), omdat met name in deze regio’s de ranking van IAP of CAB en SIR niet overeenstemmen.
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
17
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel 2014 Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder schriftelijke toestemming van het WIV.
18
19