Naar gelijkaardige of naar verschilldende markten in de drie Gewesten

Naar gelijkaardige of naar verschilldende markten in de drie Gewesten • Federale bevoegdheden met impact op de regionale markten • Compétences fédérales avec impact sur les marchés régionaux

• • •

Koen Locquet Eerstaanwezend adviseur bij het Voorzitterschap Commissie voor regulering van de gas- en elektriciteitsmarkt

1

Plan van de uiteenzetting Plan de l’exposé • Structuur van de markt • CREG:bevoegdheden • Aardgas

• Structure de marché • CREG: compétences • Gaz naturel

– LNG-terminal – HUB – Opslag

• • • •

Elektriciteit: Belpex Divers Monitoring Conclusion

– GNL-terminal – HUB – Stockage

• • • •

Electricité: Belpex Divers Monitoring Conclusion 2

1

La structure de marché Activité

Avant la libéralisation

Après la libéralisation

Importation/ Production

Monopole naturel/Acteur dominant

Concurrence

Distrigaz/CPTE ELB/SPE

Distrigaz, GDF, Wingas, EDF ELB, SPE, RWE

Transport

Monopole légal/de fait

Monopole légal

Distrigaz/CPTE

Gestionnaire du réseau : FLUXYS – FLUXYS LNG ELIA

Monopole légal

Monopole légal

18/32 intercommunales

18/26 gestionnaires du réseau de distribution

Monopole légal/de fait

Concurrence

Distrigaz (réseau de transport)

Distrigaz, GDF, Wingas, EDF (réseau de transport), Electrabel, SPE, EDF, E.ON, NUON, Endesa, etc.

Distribution

Fourniture

Intercommunales (distribution) Acteurs dominants

ECS, GDF, Nuon, Luminus, etc.(réseau de distribution) Réseau de distribution : ECS, Nuon, Luminus, etc.

3

Marktaandeel aardgasleveranciers in België op basis van geleverde energie (totaal 189,3 TWh)

ECS 28,6%

Distrigas 45,1%

Andere <2% 4%

Gaz de France SPE 6,5% 10% Wingas 6%

Andere leveranciers: Dong Energy Sales; EDF Belgium; Elektriciteitsbedrijf Merksplas; Essent Belgium; Essent Eenergy Trading; Lampiris; Nuon Belgium; Netbeheerders. 4

2

Marktaandeel aardgasleveranciers op het vervoersnet op basis van de geleverde energie in 2007 (106,7 TWh)

9,00%

1,00%

Distrigas

15,90%

Gaz de France Wingas Andere (<2%) 74,10%

Andere leveranciers : EDF Belgium ; ECS; Essent Energy Trading.

5




• • • •



• • • •


3

De CREG:bevoegdheden * * * * * *

CREG

Raadgever Belgische overheden Toezicht en controle op wetgeving Goedkeuring tarieven Toezicht werking elektriciteits- en gasmarkt Beheer Fondsen Monitoring -

Samenwerking Via Forbeg

VREG BRUGEL CWAPE

Informatieuitwisseling DNB – TNB niveau Aansluiting TNB of DNB Investeringsdossier DNB met invloed op TNB Evenwicht op vervoersnet Klachten en ombudsdienst

vb.: - distributie en lokaal transport inzake elek. tot 70 kV - distributie (investeringsplannen en techn. reglement) - hernieuwbare energie - rationeel energieverbruik 7

Bestanddelen elektriciteitsprijs Industriële afnemer Typeklant 1 = 420 GWh 6,83%

2,59%

Energie + levering Transport Heffingen

90,58%

Bestanddelen elektriciteitsprijs residentiële klant Energie (importations)

13%

Transport (et stockage)

4% 44%

29%

Distributie

Levering

10% Toeslagen

8

4




• • • •



• • • •


Transport: 97 BCM

Opslag: 655 mln. M³(n) (nuttig volume)

LNG Terminal: 9BCM

10

5

Aardgas: terminal van Zeebrugge • Verdubbeling capaciteit sinds 2007: van 4,5 Mia m³/jaar -> 9 Mia m³/jaar (van 60 -> 110 methaniers) – open Season 20032004 • Wettelijke basis voor het vaststellen van de tarieven: Wet van 12/8/2003 en de KB’s van 15/12/2003 en 8/6/2007 – afwijkingen inzake de duurtijd van de tarieven en billijke winstmarge – afwijking voor nieuwe infrastructuur erkend als zijnde van nationaal of europees belang en teneinde een verdere ontwikkeling op lange termijn mogelijk te maken (KB van 15/12/2003) – KB 8/6/2007:uitbreidingen van installaties of nieuwe aardgasvervoersinstallaties voor opslag van aardgas en uitbreidingen van installaties of nieuwe aardgasvervoersinstallaties voor LNG, alsook uitbreidingen van installaties of nieuwe aardgasvervoersnetten voor de capaciteit bestemd voor doorvoer, noodzakelijk om de ontwikkeling op lange termijn van deze installaties toe te laten 11

Aardgas: terminal van Zeebrugge • Tarieven terminal zijn voor iedereen dezelfde, zowel voor bestaande deel als voor uitbreiding • Tarieven: voor 20 jaar per slot • Billijke winstmarge: – Bestaande capaciteit: principe Rab x WACC (risicopremie iets hoger dan voor transport) – Uitbreiding capaciteit: iets hogere vergoeding

12

6

Aardgas: terminal van Zeebrugge • Tarieven op langere termijn gereguleerd = garantie voor de investeringen door Fluxys (uitbreiding = 165 mio €), alsook voor de shippers (zekerheid) • Open season: reduceren van commercieel risico van de investeerder (informeren CREG, Guidelines ERGEG) 13

Aardgas: terminal van Zeebrugge Voordelen Bijkomende aanbod inzake bevoorrading/levering Spreiding van risico door vergroten van bevoorradingsbronnen Vergroten van de bevoorradingszekerheid Bijkomende toegangspunten tot het netwerk komen beschikbaar voor nieuwkomers Vergroten van de flexibiliteit inzake bevoorrading/levering Vergroten van de concurrentie

Nadelen Volatiliteit: Volume en prijs van gas worden meer beïnvloed door verre markten Kost: Bevoorrading van verre gasvelden is duurder

Werking terminal -> invloed op eindklant 14

7

Aardgas: terminal van Zeebrugge • Taak regulator: – Concurrentie mogelijk maken door niet discriminatoire toegang , duidelijke en transparante regels (tarieven, gedragscode)

– Investeringen mogelijk maken

15

Aardgas: terminal van Zeebrugge • Nieuwe open Season eind 2007

? 16

8

Aardgas: HUB • HUB is: – Geen beurs – Handel via bilaterale contracten (OTC) – Niet gereguleerd

• Informatie prijs en volume: Huberator verzamelt de gegevens (ZIG) • Vroeger op Interconnector – nu Zeeplatform • (Nog) geen entry/exit

17

Zeepipe Interconnector

LNG TERMINAL

INTERCONNECTOR ZEEBRUGGE TERMINAL (IZT) & ZEEBRUGGE HUB

LNG

ZEEPIPE TERMINAL (ZPT)

HUB IZT

ZPT

18

9

Aardgas: HUB NORWAY

THE NETHERLANDS

UK

Hub Zeebrugge

FLUXYS GRID

LNG SOURCES

GERMANY & RUSSIAN FEDERATION

FRANCE & SOUTHERN EUROPE

19

Aardgas: HUB 2000

2001

2003

2002

2005

2004

2006

2007

TJ/day 6000

Net Traded Volumes 5000

4000

3000

2000

• 2007: 70 members • Net traded volume 2007: 38,5 bcm

1000

01/07

01/06

01/05

01/04

01/03

01/02

01/01

01/00

0

Huberator 12.2007

20

20

10

Aardgas: Opslag Empty storage

Fill storage Volumes imported in the grid Volumes withdrawn from the grid O

N

D

J

F

M

A

M

J

J

A

S

De beheerder van de opslaginstallaties wijst de capaciteiten van de bestaande opslaginstallaties bij voorrang toe aan de houders van een leveringsvergunning die gasdistributieinstallaties bevoorraden

21


• Structure de marché • CREG: compétences • Gaz naturel – GNL-terminal – HUB – Stockage


• • • •


• • • •


11

Elektriciteit: Belpex • Omschrijving: – Belpex stelt als marktbeheerder een marktplatform ter beschikking waar vraag en aanbod elkaar op anonieme, optimale wijze kunnen ontmoeten.

• Essentiële elementen: – Anonimiteit – Niet discriminatie – Transparant – Betrouwbaar 23

Elektriciteit: Belpex • Juridische grondslag: art.18, 3°van de elektriciteitswet: de Koning kan de regels vaststellen betreffende de oprichting van, de toegang tot en de werking van markten voor de uitwisseling van energieblokken. • Gereguleerd: KB van 20/10/2005 (oprichting en organisatie) en MB van 11/1/2006 (goedkeuring marktreglement) 24

12

Elektriciteit: Belpex • Regulering • Vergunningsplicht • Marktreglement goed te keuren door Minister na advies van de CREG en marktprocedures • In uitvoering van art.31 van de elektriciteitswet rapporteert de marktbeheerder jaarlijks aan de CREG • Dagelijks: volumes en prijzen -> CREG • Regelmatig: marktaanvraag en –aanbod, prijzen en geaggregeerde volumes publiceren 25

Elektriciteit: Belpex • KB: mogelijkheid tot koppeling aan soortgelijke markten in buurlanden • Koppeling verhoogt liquiditeit + middel om interconnectiecapaciteit optimaal te gebruiken • Niet-discriminerend marktconform veilingmechanisme om interconnectiecapaciteit toe te wijzen

26

13

Elektriciteit: Belpex • Marktkoppeling: nov. 2006 Belpex Day Ahead Market • Trilaterale koppeling (TLC) – Lagere volatiliteit – Betrouwbaarder prijsreferentie – Prijsconvergentie

27

Elektriciteit: Belpex Electricity-base price 01/01/2006 until 27/07/2007 300,00 APX Base

Belpex Base

250,00

€/MWh

Average over period : €33,87/MWh (red line) ST DEV over period: €19,33/MWh

Average over period : €59,49/MWh (red line) ST DEV over period: €23,45/MWh

200,00

150,00

100,00

50,00

1/07/2007

1/06/2007

1/05/2007

1/04/2007

1/03/2007

1/02/2007

1/01/2007

1/12/2006

1/11/2006

1/10/2006

1/09/2006

1/08/2006

1/07/2006

1/06/2006

1/05/2006

1/04/2006

1/03/2006

1/02/2006

1/01/2006

0,00

Date Source: APX BV ; Belpex NV/SA 28

14

Elektriciteit: Belpex • Voordelen: – – – – –

Grotere liquiditeit Referentieprijs Transparant, niet discriminerend, vertrouwen Groothandelsmarkt -> correcte prijs V&A Onderlinge monitoring

• Nadeel: – Volatiliteit – Over the counter

• Werking beurs heeft invloed op finale klant 29

Elektriciteit: Belpex 22 nov - 31 dec 2006 --- per dag: gem. prijs voor 1 MWh 120 € 100 € 80 € 60 € 40 € 20 € 0€ 30/12/06

28/12/06

26/12/06

24/12/06

22/12/06

20/12/06

18/12/06

gem prijs Nl

16/12/06

14/12/06

12/12/06

10/12/06

8/12/06

6/12/06

4/12/06

2/12/06

30/11/06

28/11/06

26/11/06

24/11/06

22/11/06

gem prijs Be

gem prijs Fr 30

15

Elektriciteit: Belpex €/MWh

Average price 2007+2008

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10

Belpex Belpex

APX APX

April

March

February

January

December

November

October

September

August

July

June

May

April

March

February

January

0

PowerN PowerN 31

Elektriciteit: Belpex • Verdere geografische koppeling in toekomst? • Electricity Regional Initiative: ERI-CWE: • 2009 (?) koppeling met Duitsland

32

16




• • • •

• • • •



Divers • Tarifs sociaux • Tarifs clients “droppés” • Certificats verts offshore • Obligations de service public • Fonds 34

17




• • • •


• • • •


• Monitoring •

Le projet de loi-programme du 28 mars 2008 contient certaines dispositions visant à renforcer les compétences de la CREG et d’étendre notamment celles-ci aux segments de marché non régulés

•

Dans le cadre de sa mission de conseil auprès des autorités publiques et de sa mission de surveillance générale et du contrôle de la bonne application de la législation en vigueur, la CREG serait ainsi invitée à : -

surveiller la transparence et la concurrence sur les marchés, et en particulier:

-

exercer un monitoring permanent des marchés, tant sur le plan de leur fonctionnement et que sur le plan des prix, et en particulier :

-

veiller aux intérêts essentiels du consommateur et à l’exécution correcte des obligations de service public par les entreprises concernées

36

18

Conclusie • Regulatoren zijn des te meer onontbeerlijk naarmate een dominante speler op de markt aanwezig is • Overleg tussen de diverse regulatoren is noodzakelijk • Regulatoren moeten garant staan voor transparante, non-discriminatoire en correcte werking van de markt 37

Dank u voor uw aandacht Merci de votre attention http://www.creg.be/

38

19

Naar gelijkaardige of naar verschilldende markten in de drie Gewesten

Recommend Documents