MOZAIEK WONINGMARKT STADSREGIO ROTTERDAM DEEL 7: KAARTENBOEK OVER DE WOONBUURTEN
~
11; ' .:
~/ /'
C. Maat B. van Rosmalen
Delftse Universitaire Pers, Delft 1995
MOZAIEK WONINGMARKT STADSREGIO ROTTERDAM
Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam bestaat uit de volgende rapporten:
2 3
4 5 6 7
H. Priemus, F. Wassenberg en B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 1: Hoofdrapport' J. Kersloot, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 2: Woningbehoefteprognoses, een vergelijkende analyse van modellen en methoden' T.A.L. Leliveld en H.M. Kruythoff, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 3: De vraag naar nieuwe woningen op de VINEX-Iocaties' R. Teule, 'Mozaïek woningmarkt stads regio Rotterdam, deel 4: Verhuizen en doorstromen' J. Kullberg, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 5: Migranten op de woningmarkt' B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 6: De positie van woonbuurten ' C. Maat en B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 7: Kaartenboek over de woonbuurten'
Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam wordt uitgegeven door: Delftse Universitaire Pers Stevinweg 1 2628 CN Delft tel. 015-783254 In opdracht van: Onderzoeksinstituut OTB Thijsseweg 11 2629 JA Delft
CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK DEN HAAG Maat C. Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 7: Kaartenboek over de woonbuurten! C. Maat en B. van Rosmalen. - Delft: Delftse Universitaire Pers. - Ill. (Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 7) . Met lit. opg. ISBN 90-407-1095-3 NUGI 655 Trefw.: stadsregio Rotterdam; woningmarkt, woonbuurten Copyright 1995 by C . Maat No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher: Delft University Press, Delft, The Netherlands.
VOORWOORD
In opdracht van het Samenwerkingsverband Rijnmond-Corporaties, de Stadsregio Rotterdam en de Regionale Volkshuisvestingscommissie Rijnmond heeft het Onderzoeksinstituut OTB een grootschalig regionaal woningmarktonderzoek gehouden. Hiervan is verslag gedaan in een hoofdrapport en zes deelrapporten. Gezamenlijk vormen zij de serie Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam. Dit kaartenboek (deel 7 uit de serie) sluit aan bij het deelrapport over de positie van woonbuurten in de stadsregio Rotterdam (deel 6) . Het deelrapport over de positie van de woonbuurten in de stadsregio is bedoeld om een duidelijk beeld te krijgen van de huidige woonsituatie, de tevredenheid bij de bewoners, eventuele verhuisplannen en verbeterwensen. Centraal daarin staan de huurders in de sociale-sector. Het onderzoek vormt daarbij een momentopname bij de start van de Stadsregio Rotterdam, om alle buurten in het Rijnmondgebied met elkaar te kunnen vergelijken. Voor dit doel is een zeer grootschalige enquête verricht die ongeveer 34.000 bewoners van sociale-huurwoningen retourneerden. Dit maakte het mogelijk om de hele regio in te delen in 206 buurten en per buurt uitspraken te kunnen doen. In het deelrapport zelf worden geen uitspraken gedaan op buurtniveau. Er wordt bij de analyse gewerkt met buurt- en woningtypologieën, huishoudenskenmerken en (deel)gemeenten. Voor alle buurten is er een afzonderlijke buurtanalyse gemaakt. Deze geautomatiseerde analyses zijn vanwege de omvang van het geheel niet uitgegeven in een afzonderlijk deelrapport. Zij zijn in het bezit van de opdrachtgevers. Het kaartenboek is een visuele weergave van (een deel van) de resultaten uit de buurtanalyse. Middels 26 themakaarten worden de scores van de 206 buurten gepresenteerd. De sterke en zwakke kanten komen op deze manier naar voren en vergelijkingen met andere buurten kunnen eenvoudig gemaakt worden. Voorafgaand aan de kaarten geven we kort aan hoe de buurtindeling tot stand is gekomen. In bijlage 1 geven we de een buurtdefinitie: een aparte lijst waar per buurt is aangegeven welke sociale-huurwoningen tot deze buurt behoren. Verder beschrijven we kort hoe een buurtanalyse is opgebouwd en waarmee men rekening moet houden bij het interpreteren van deze tabellen.
Wij willen alle corporaties en gemeenten die deelgenomen hebben aan het onderzoek bedanken voor de vele kaartjes, tabellen, bestanden en notities die zij opgestuurd hebben en de vele aanvullende informatie die telefonisch is doorgegeven. Zonder deze informatie was de fijnmazige buurtindeling en dit kaartenboek nooit tot stand gekomen. Enkele collega's hebben ook een belangrijk aandeel gehad in de totstandkoming van dit kaartenboek. Gaston Hilkhuysen en Gust Mariën willen we bedanken voor het automatiseren van de buurtanalyses. Deze zijn de basis geweest voor het uiteindelijke kaartenmateriaal. Daarnaast willen we Jeanette van den Bos en Anneke van Cooten bedanken voor het verzorgen van de lay-out van de buurtanalyses. Omdat deze vele tabellen niet in een afzonderlijk deelrapport zijn uitgegeven, is op deze plek een dankwoord op zijn plaats. Tenslotte dank aan Herman Toneman voor de werkzaamheden die nodig waren om de uiteindelijke kaartjes uit het geografisch informatiesysteem te laten rollen.
Delft, januari 1995 Kees Maat Bas van Rosmalen
OVERZICHT KAARTEN
kaart 16
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat interesse heeft in een koopwoning; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 17
Percentage huishoudens dat de huidige woning wil kopen; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 18
Percentage huishoudens dat (zeer) ontevreden is over de woning; socialehuursector , stadsregio Rotterdam.
kaart 19
Percentage huishoudens dat geen enkel knelpunt noemt ten aanzien van de woning; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 20
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de knelpunten in de woning als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 1
Gemeenten van de stads regio Rotterdam
kaart 2
Deelgebieden stad Rotterdam
kaart 3a
Buurtindeling stadsregio Rotterdam
kaart 3b
Buurtindeling stads regio Rotterdam: Rotterdam
kaart 4
Percentage huishoudens dat pas maximaal drie jaar in huidige woning woont; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 5
Percentage huishoudens dat als doorstromer in huidige woning kwam; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 21
Percentage huishoudens dat geen enkel knelpunt noemt ten aanzien van de buurtvoorzieningen; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 6
Percentage huishoudens dat IHS ontvangt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 22
Percentage huishoudens dat tevreden is over de bewonerssamenstelling van de buurt; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 7
Percentage huishoudens dat tot de aandachtsgroep van de volkshuisvesting behoort; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 23
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de ontevredenheid met de buurtbewoners als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 8
Percentage huishoudens dat in een goedkope huurwoning woont; socialehuursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 24
Percentage huishoudens, dat (zeer) ontevreden is over de huidige buurt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 9
Percentage huishoudens dat te goedkoop woont; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 25
Percentage huishoudens dat van mening is dat de buurt de afgelopen twee jaar is achteruitgegaan; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
Percentage huishoudens dat in een dure huurwoning woont; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 26
Percentage huishoudens dat criminaliteit en inbraken het belangrijkste probleem in de buurt vindt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
Percentage huishoudens dat te duur woont; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
kaart 27
Percentage huishoudens dat de onveiligheidsgevoelens 's-avonds op straat het belangrijkste probleem vindt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
Percentage huishoudens dat de huur (veel) te hoog vindt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 28
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de knelpunten in de buurt als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 29
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat afziet van verhuisplannen als woning enlof buurt verbeterd wordt; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 10
kaart 11
kaart 12
kaart 13
Percentage huishoudens dat verhuisgeneigd is; sociale-huursector, stadsregio Rotterdam.
kaart 14
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat binnen de buurt wil verhuizen; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
kaart 15
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat weg wil uit stadsregio Rotterdam; sociale-huursector, stads regio Rotterdam.
TOELICHTING
terwille van de duidelijkheid een kaart bijgevoegd waarbij is ingezoomd op deze stad. Ook hier zijn de buurtnummers ingevuld. Alhoewel de buurtgrenzen zo nauwkeurig mogelijk getrokken zijn, is het raadzaam om de exacte buurtdefinitie erbij te houden. Hierin staat precies venneld welke woningen tot een bepaalde buurt behoren.
2 1
Buurtindeling
De stadsregio Rotterdam bestaat uit achttien gemeenten. Op kaart 1 van dit kaartenboek is de ligging van deze gemeenten te zien. Hoek van Holland is hier ook op aangegeven, maar behoort tot de gemeente Rotterdam. Deze stad hebben we opgedeeld in dertien gebieden. Dit zijn de tien deelgemeenten, Hoek van Holland, Stadscentrum en Pernis/Heyplaat. Vanwege de ligging en het karakter van Pernis en Heyplaat is besloten om deze kernen samen als een apart deelgebied te onderscheiden en niet als deel te zien van de deelgemeente Charlois. Kaart 2 laat de ligging van de deelgebieden van Rotterdam zien. De basis van het kaartenboek wordt gevonnd door de buurtindeling. Als uitgangspunt is de buurtindeling van het CBS gebruikt. Het probleem daarbij is echter dat de CBS-buurten enonne verschillen kennen in oppervlakte en aantallen woningen. Een stad als Vlaardingen bestaat bijvoorbeeld uit acht buurten, terwijl Spijkenisse verdeeld is in zestig buurten. Met behulp van infonnatie van corporaties en gemeenten is met de CBS-indeling als basis een buurtindeling gemaakt, waarbij getracht is om buurten van circa 1.000 sociale-huurwoningen te onderscheiden. In het ene geval gaat het om samenvoeging van CBS-buurten, in andere gevallen kan een CBS-buurt blijven bestaan of moet deze opgedeeld worden in kleine buurten. Getracht is zoveel mogelijk aan te sluiten bij de wensen van de corporaties, door bijvoorbeeld beheergebieden als invalshoek te nemen. In voortdurend overleg met corporaties is uiteindelijk tot een definitieve indeling van de buurten gekomen. Bij de 206 buurten die op deze manier ontstaan zijn, zitten enkele kleine buurten die nergens mee samengevoegd konden worden vanwege het unieke karakter van de bebouwing. Anderzijds zijn er ook grotere buurten. Hier hadden corporaties geen behoefte aan een verdere opsplitsing in kleinere buurten. Ook een lage respons in buurten kon er toe leiden dat aanvankelijk apart onderscheiden buurten, later samengevoegd moesten worden tot een grotere buurt. Kaart 3 van dit deelrapport geeft de uiteindelijke buurtindeling weer. De ligging van iedere buurt is te zien en tevens is aangegeven welk nummer de desbetreffende buurt heeft. Omdat er in Rotterdam veel buurten zijn met een kleine oppervlakte, is
Buurtdefinitie
Met behulp van de buurtdefinitie is te zien welke woningen tot de genoemde buurt behoren. De definities zijn gegroepeerd naar gemeente. Bij iedere gemeente is aangegeven uit welke buurten deze bestaat. Omdat de CBS-buurten het uitgangspunt vonnden voor de indeling, zien we bij veel definities de CBS-aanduiding terug. De buurten buiten Rotterdam hebben een code die bestaat uit twee cijfers, bijvoorbeeld Poortugaal : 01. De Rotterdamse buurten hebben een viercijferige code. De eerste twee cijfers geven het CBS-buurtnummer aan, de laatste twee het OTB-volgnummer. Buurt 0201 bijvoorbeeld bet~kent dus OTB-buurt 1 in CBS-buurt 02 (Hoek van Holland). De Rotterdamse buurten zijn dus gerangschikt op CBS-buurtnummer. De buurtdefinities zijn te vinden in bijlage 1.
3
Buurtanalyse
Van iedere buurt is een buurtanalyse gemaakt. Deze analyse bestaat uit een uitdraai van zeven tabellen. De eerste vijf tabellen presenteren de uitkomsten van de buurt als geheel. Deze uitkomsten worden afgezet tegen de scores van alle buurten die tot hetzelfde buurttype behoren, de gemeente waarin de buurt ligt en de score van de gehele stadsregio. Voor Rotterdamse buurten worden ook nog eens de uitkomsten van de deelgemeente waarin de buurt ligt, venneld. Bij het buurttype moet opgemerkt worden dat de perceptie van de bewoners als uitgangspunt is gehanteerd. In de enquête konden de bewoners aankruisen in welke soort buurt zij wonen, bijvoorbeeld een vooroorlogse buurt met overwegend etagewoningen. Het buurttype waartoe de buurt behoort, is de antwoordcategorie die de bewoners het meest aankruisten. Voor de volledigheid is een overzicht opgenomen, waarin voor elke buurt te zien is tot welke buurttype deze behoort (afbeelding 1).
In tegenstelling tot de rapportages wordt bij de analyse op buurtniveau gebruik gemaakt van ongewogen cijfers. Hierdoor kunnen de percentages die bij de (deel)gemeenten en de stadsregio venneld staan, licht afwijken van de in de hoofd- en deelrapporten vermelde percentages . Gezien het verfijnde buurtniveau is weging echter niet mogelijk. Om de vergelijking tussen de uitkomsten van een buurt en de uitkomsten in de (deel)gemeente en de regio zo zuiver mogelijk te houden, is besloten om ook deze laatste cijfers niet te wegen. In de buurtanalyse worden zodoende alleen ongewogen cijfers met elkaar vergeleken, zodat verschillen in
Afbeelding 1 Buurttype waartoe de eigen buurt volgens de meeste bewoners behoort buurttype 1
1 9101
2 9301
3
4
5
6
7
28
34
36
65
79
87
0201
0202
buurttype 2
8 1601 3601
39 2001 3602
40 2202 3702
42 2401 4101
53 2402 4102
71 2501 4103
80 2502 4105
81 3401 8102
82 3501 8801
1001 3502
1002 3503
1101 3504
1201 3505
1401 3506
1501 3507
buurttype 3
86
buurttype 4
43
74
8001
8002
8003
8004
8005
8103
8901
buurttype 5
2101 8701
2102 8702
2302 8703
2303
2701
3101
7101
7102
7401
8101
8201
8202
8501
8601
8602
buurttype 6
9 8906
10 8902
21
25
26
29
88
89
90
91
92
6302
6303
7501
8906
buurttype 7
11 49 4402 7301 9201
12 50 4901 7302 9202
13
14 56 5101 7702 9901
15 70 5102 7703 9902
30 5501 7704
31 73 6001 8401
35 76 6002 8402
37 78 6003 8403
41 83 6101 8903
44 84 6304 8904
45 85 6305 8905
46 95 6306 8907
47 2201 6307 8908
48 4104 6308 8909
16 58 6701
17 59 9001
20 62 9903
22 63
23 64
24 75
27 93
32 94
38 4401
51 6301
52 6601
54 6602
57 6603
9002
19 61 9003
2901
3701
4501
6702
7402
8704
buurttype 8
buurttype 9
55 4902 7701 9203 18 60
buurttype 1 = dorp 2 = binnenstad/stadscentrum 3 = hoog wonen aan rivier 4 = vooroorlogs overwegend eengezinswoningen
5 6 7 8
= = = =
72
vooroorlogs overwegend etagewoningen naoorlogs overwegend eengezinswoningen naoorlogs overwegend etagewoningen nieuwbouw overwegend eengezinswoningen
9 = nieuwbouw overwegend etagewoningen
Afbeelding 2 Betrouwbaarheidsmarges 15.0%
~ _ _ _ "-50 13.0%
11.0% _ _ _ _ _ _ n= 100 9.0% 3
~
7.0%
l
~ n=150 -
/
____ n=200
__------- n=400 _____________
5.0%
n= 800 3.0%
/ ~ ~ ~ ~III /
1.0%
____
10%
--~' ~ ~ ~~
_ - - - - n= 1600- - _ _ _ _ _ _
.::;~gg ~:~~~~~
I
0%
_____ _
20%
30%
11
40%
50%
1
60%
percentage van de respondenten
70%
1
111
80%
90%
100% .
percentages tussen buurt en bijvoorbeeld deelgemeente nooit aan de invloed van weegfactoren toegeschreven kunnen worden. Tot slot nog een kleine handleiding bij de interpretatie van de buurtanalyses 1• De buurttabellen geven de percentages van het aantal respondenten binnen de buurt aan, dat een bepaald antwoord heeft gegeven. Indien alle huishoudens van de buurt de enquête volledig ingevuld geretourneerd hadden, had dit een ander percentage opgeleverd dan het percentage dat de tabel vermeldt. Waar dit percentage precies ligt, blijft ~ij een steekproefonderzoek onbekend. Wel is met een bepaalde waarschijnlijkheid aan te geven, tussen welke marges het percentage in de buurt ligt. Dit zijn de betrouwbaarheidsmarges. Deze zijn met behulp van afbeelding 2 te bepalen. Deze geeft de 95 % betrouwbaarheidsmarge bij verschillende aantallen respondenten aan. Duidelijk zichtbaar is dat een groter aantal respondenten leidt tot kleinere marges en dus meer betrouwbare informatie. Werkwijze: Bepaal het aantal respondenten dat een vraag heeft beantwoord. In de buurttabel is dat het getal onder de percentuele verdeling, in de meest linker kolom met een 'n' aangeduid. De krommen in de figuren 1 zijn eveneens van een n voorzien. Zoek in de figuren die kromme met dezelfde n. Bestaat de kromme voor een bepaalde nniet, neem dan de kromme met de eerst volgende kleinere n. Zoek op de horizontale as het antwoordpercentage waarvan men de betrouwbaarheidsmarges wil bepalen. Lees op dit punt van de kromme de bijbehorende betrouwbaarheidsmarge op de horizontale as af. Trek dit getal van de van het percentage af en tel het erbij op. Dit zijn de betrouwbaarheidsmarges. Voorbeeld: In de buurt Rdam 2102 bij de vraag Wat is de samenstelling van uw huishouden? noemt drieëntwintig procent van de 141 respondenten twee of meer volwassenen zonder kind. De kromme voor n = 141 staat niet in de figuur. De kromme met een kleinere n het meest dichtbij n=141 is n = 100. Bij die kromme hoort bij de waarde 23 % op de horizontale as een waarde van 8 % op de verticale as. De betrouwbaarheidsrnarges voor het aandeel huishoudens met twee of meer volwassenen zonder kinderen in de buurt Rdam 2102 bedragen 23 ±8 procent. Het percentage meerpersoonshuishoudens zonder kinderen ligt in deze buurt naar alle waarschijnlijkheid tussen 15% en 31 %. De betrouwbaarheidsmarges hebben de volgende implicaties voor uitspraken. Slechts wanneer de betrouwbaarheidsmarges van twee percentages niet overlappen, kan men aannemen dat de aandelen in de buurt verschillen. Dus in het voorbeeld is het niet aan te nemen dat de aandelen eenoudergezinnen, meerpersoonshuishoudens met 1 De voorgestelde methodiek is met het oog op de eenvoud zeer beknopt en van legio bezwaren te voorzien. Het doel is echter de meest foutieve interpretatie te vermijden: een percentueel verschil in de resultaten van de enquête hoeft niet op een werkelijk verschil te berusten. Raadpleeg voor evenwichtigere interpretaties statistici of statistische literatuur. Siegel en Castellan (1988) schreven op dit gebied een heel toegankelijk werk.
kinderen en zonder kinderen in de buurt verschillen. Er zijn wel duidelijk meer eenpersoonshuishoudens dan de andere typen (zie schema). Rdam 2102 Eenpersoons huishouden Eenoudergezin Meerpers. zonder kind Meerpers. met kinderen n
4
respons
ondennarge
bovenmarge
48 11
38 5 15 10
58 17 31
23 18
26
= 141 Kaarten
Dit kaartenboek bestaat uit 29 kaarten: drie overzichtskaarten en 26 themakaarten. In de inhoudsopgave staan de titels van de kaarten vermeld. Bij de themakaarten is net als bij de buurtanalyse gebruik gemaakt van ongewogen cijfers. De peildatum is juni 1994.
kaart 1
Gemeenten van de stadsregio Rotterdam
Rotterdam
Westvoorne Brielle
Bernisse
kaart 2
Deelgebieden stad Rotterdam
Overschie
IJssel monde Charlois
Hoogvliet
Bron: COS
kaart 3a
Buurtindeling stadsregio Rotterdam
kaart 3b
Buurtindeling stadsregio Rotterdam: Rotterdam
kaart 4
Percentage huishoudens dat pas maximaal drie jaar in huidige woning woont; sociale huursector, stadsregio Rotterdam.
4J ~
1 1 < 20% 20 - 29% 29 - 40% Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rottenlum, 1995, (peildatum juni 1994).
> 40%
kaart 5
Percentage huishoudens dat als doorstromer in huidige woning kwam; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
> 85% 76 - 85% 65 - 76%
R-15
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 65%
kaart 6
Percentage huishoudens dat rus ontvangt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
41 ~
< 18% 18 - 24% 24 - 33%
R- 3
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 33%
kaart 7
Percentage huishoudens dat tot de aandachtsgroep van de volkshuisvesting behoort; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
4J ~
I1 <
34%
34 - 50% 50 - 67%
R-16
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 67%
kaart 8
Percentage huishoudens dat in een goedkope huurwoning woont; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
~
~
I
HI < 30% 30 - 60% 60 - 80%
R-28
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 80%
kaart 9
Percentage huishoudens dat te goedkoop woont; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
41 ~ ~
1 .1< 10% 10 - 25% 25 - 35%
R-17
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 35%
kaart 10
Percentage huishoudens dat in een dure huurwoning woont; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
I1 <
5%
5 - 10% 10 - 25%
R-29
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 25%
kaart 11
Percentage huishoudens dat te duur woont; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
EI
<1% 1 - 3% 3 - 8%
R-18
Bron:
OTB-onderzocl{ Mozaïek woningluarl{t stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 8%
kaart 12
Percentage huishoudens dat de huur (veel) te hoog vindt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
~
~
•
ti
< 35% 35 - 45% 45 - 60%
R-2
Bron:
DTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 60%
kaart 13
Percentage huishoudens dat verhuisgeneigd is; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
~ ....•.............................
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••
/J!f~ ~
1.1< 20% 20 -27% 27 - 35%
R-11
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 35%
kaart 14
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat binnen de buurt wil verhuizen; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
I/IJ ~
I1 >
35%
26 - '35% 15 - 26%
R-12
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 15%
kaart 15
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat weg wil uit stadsregio Rotterdam; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
Itlfj ~
1
1. .... < 10% 10 - 20% 20 -30%
R-13
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 30%
kaart 16
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat interesse heeft in een koopwoning; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
1I{jjJ ~
•
> 40% 32 - 40% 25 - 32%
R-27
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 25%
kaart 17
Percentage huishoudens dat de huidige woning wil kopen; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
I! liJ ~
II >
33%
22 - 33% 16 - 22%
R-4
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 16%
kaart 18
Percentage huishoudens dat (zeer) ontevreden is over de woning; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
"lIJ ~
•
<5% 5 - 12% 12 - 20%
R-l
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994),
> 20%
kaart 19
Percentage huishoudens dat geen enkel knelpunt noemt ten aanzien van de woning; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
/t1!JJ ~ ~ "l) ...
I1
> 35% 27 - 35% 20 - 27%
R-7
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 20%
kaart 20
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de knelpunten in de woning als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
I1 <
35%
35 - 45% 45 - 55% R-26
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stads regio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 55%
kaart 21
Percentage huishoudens dat geen enkel knelpunt noemt ten aanzien van de buurtvoorzieningen; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
•
•.•....•...•...•.......••.•..••..
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••
11>
.
66%
55 - 66% 45 - 55%
R-8
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 45%
kaart 22
Percentage huishoudens dat tevreden is over de bewonerssamenstelling van de buurt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
11> 80% 59 - 80% 40 - 59%
R-10
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
< 40%
kaart 23
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de ontevredenheid met de buurtbewoners als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
"liJ ~
1 I < 10% 10 ":' 20% 20 - 30% R-24
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 30%
kaart 24
Percentage huishoudens, dat (zeer) ontevreden is over de huidige buurt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
/lt1iJ ~ ~ "$J ..
1I
< 5% 5 - 17% 17 - 33%
R-5
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 33%
kaart 25
Percentage huishoudens dat van mening is dat de buurt de afgelopen twee jaar is achteruitgegaan; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
l!ifjJ ~
I1
< 25% 25 - 39% 39 - 50%
R-6
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 50%
kaart 26
Percentage huishoudens dat criminaliteit en inbraken het belangrijkste probleem in de buurt vindt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
/l!iJJ ~
II <
10%
10 - 25% 25 - 40%
R-22
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam,
~9S,
(peildatum juni 1994).
> 40%
kaart 27
Percentage huishoudens dat de onveiligheidsgevoelens 's-avonds op straat het belangrijkste probleem vindt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
·NJ · · · · · ·· ••••••••••••••••••••••••••••
It/!JJ ~
•
<5% 5 - 10% 10 - 15%
R-23
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stads regio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 15%
kaart 28
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat de knelpunten in de buurt als het belangrijkste verhuismotief noemt; sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
· · · ~. lt .:::::::::"
..:;::::
.........
~
II <
10%
10 - 20% 20 - 30%
R-25
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 30%
kaart 29
Percentage verhuisgeneigde huishoudens dat afziet van verhuisplannen als woning sociale huursector , stadsregio Rotterdam.
e%~~f
buurt verbeterd wordt;
1I/lliJ ~ ~ .. .
'
1I <
25%
25 - 37% 37 - 50%
R-30
Bron:
OTB-onderzoek Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, 1995, (peildatum juni 1994).
> 50%
BIJLAGE 1 BUURTDEFINITIE
Albrandswaard 01: Poortugaal 02: Rhoon Barendrecht 03: Barendrecht Bergschenhoek 04: Bergschenhoek Berkel en Rodenrijs 05: Berkel en Rodenrijs Bernisse 06: Bernisse Bleiswijk 07: Bleiswijk Brielle 08: Oud Brielle, Vierpolders en Zwartewaal e.o. 09: Brielle 'nieuwbouw'
Maassluis 70: Sluispolder-oost (2) en Sluispolder-west (3) 71 : Binnenstad (4) en Vertobuurt (7) 72: Seringenflat-Weverskade (8), Bomenbuurt (9), Sparrendal (10) en Bloemenbuurt (21) Componistenbuurt-noord (11) en Componistenbuurt-zuid (12) 73 : Oranjebuurt (1), Taanschuurpolder (5), Het Hoofd (22), Kapelpolder 74: (6) en Koningshoek (13) . Vogelbuurt (14 t/m 16), Steendijkpolder-zuid (19) en Steendijkpolder75 : noord (20) Burgemeestersbuurt-laag (17) en Burgemeestersbuurt-hoog (18) 76 : Ridderkerk 28: CBS 11 29: CBS 12: alle bezit PWS CBS 12: alle bezit Ridderstede 30: CBS 15 31: CBS 16 en CBS 14 32: CBS 27 34: CBS 93 35: Oostendam, Rijsoord 36: Rotterdam 02 Hoek van Holland 0201: Rotterdam aan Zee: complex 7,4,6, 18, 16, 15, 3, 20, 32, 34, 13, 11 en 31 (postcode N). 0202:
Capelle 10: 11: 12:
13: 14: 15: 16: 17: 18: 19:
aan den IJssel CBS 00, Ol, 06, 07 en 08 CBS 04 CBS 09 CBS 22 CBS 21 en 23 CBS 41 en 42 CBS 52 CBS 50, SI en 54 CBS 53 CBS 10, 11,27,28 en 29
Hellevoetsluis CBS 00, Ol, 03, 10, 12, 13, 14 en IS 20: 21: CBS 20,21,22,23,24,25,26,27 en 28 22: CBS 30,31,32,33 23: CBS 41 en 11 24: CBS 40 en 42 Krimpen aan den IJssel 25: CBS 02 CBS Ol 26: 27 : CBS 03 en 04
Rotterdam aan Zee: complex 5, 17, 19, 12, 1,9, 10,2,33, 12 en 31 (postcode P). alle bezit GWR
10 Stadsdriehoek lOOI: PWS: complex Keizerstraat (53 w), Noordmolenwerf (249 w), Pompenburg (226 w) en Prinsenhof (42 w) incl. St. Jacobsstraat alle GWR-woningen 1002:
PWS:complex Spaanse Kade/Hooimarkt (778 w) PWS: alle woningen in CBS 47
11 Oude Westen 11 0 1: alle bezit van corporaties
12 19 Cool Dijkzicht 1201: alle bezit van corporaties
14 Rubroek 1401 : alle bezit van corporaties
15 Agniesebuurt 1501: alle bezit van corporaties
16 Provenierswijk 160 1: alle bezit van corporaties
29 Schiemond 2901: alle bezit van corporaties
20 Delfshaven 200 1: alle bezit van corporaties
31 en 32 Bergpolder en Blijdorp 310 1: alle bezit van corporaties
21 Bospolder 2101: alle bezit St. Volkswoningen (124 w) alle bezit Wst. Onze Woning (157 w) bezit De Combinatie ten oosten van lijn 'Wattierstraat/Bospolderpleini Bospolderstraat/Cath. Beersmanstraat' (660 w)
34 Liskwartier 3401: alle bezit van corporaties
2102:
bezit De Combinatie ten westen van genoemde lijn (1050 w)
35 Oude Noorden 3501: GWR-noord: beheergebied I en 5 3502:
GWR-noord: beheergebied 2,3,4, 7, 8 en 9
22 Tussendijken 2201: alle bezit GWR (437 w) bezit De Combinatie ten westen van lijn Grote Visserij straat
3503:
GWR-noord: beheergebieden 6, 10, 11 en 12
3504:
De Combinatie: alles ten noorden van Noordplein
2202:
3505:
bezit De Combinatie ten oosten van genoemde lijn alle bezit SOR alle bezit De Eendracht
23 Spangen 2302: GWR-west: beheergebied 5,6,7, 8 en 9 alle bezit De Combinatie 2303 :
De Combinatie: alles ten westen en zuiden van Noordplein alle bezit De Combinatie in CBS 15 . alle bezit SSR
3506:
PWS: alle bezit omgeving Woelwijkstraat
3507:
PWS: alle bezit omgeving Gerard Scholtenstraat
GWR-west: beheergebied 10, 11 en 12 36 Nieuw Crooswijk 3601: GWR-noord: beheergebieden 17, 18 en 19
24 Nieuwe Westen 2401: GWR-west: beheergebied 13 en 14 2402:
3602:
GWR-noord: beheergebieden 13, 14, 15 en 16
bezit overige corporaties (met name Wst. Onze Woning) 37 Oud Crooswijk 3701 : PWS: Oud Crooswijk-oost
25 Middelland 2501: GWR-west: beheergebied 15, 16 en 17 2502:
GWR-west: beheergebied 18, 19, 20, 21 en 22
27 en 28 Witte dorp en Oud Mathenese 2701: alle bezit van corporaties
3702:
PWS: Oud Crooswijk-west alle woningen GWR
41 42 en 47 Kralingen 4101: GWR-Kralingen: 4102: GWR-Kralingen: 4103 : GWR-Kralingen: 4104: GWR-Kralingen: 4105: GWR-Kralingen: alle bezit SOR
oost west noord zuid centrum
NB: bezit PWS is bij CBS-buurt 10 gevoegd
44 's Gravenland en 48 Prinsenland 4401: alle bezit Stichting Volkswoningen in CBS 44 alle bezit SOR St. Volkswoningen: complex 873-46 St. Volkswoningen: complex 873-42 (660 w)
630mmoord 6301: SOR Te Hoogerbrugge GWR: Varenbuurt (198 w) Wst. Onze Woning: Klaverbuurt (108 w) Woongoed: Bessenbuurt (102 w)
4402:
6302:
Wst. Onze Woning: Grasbuurt (721 w) Wbv. de Combinatie: complex 12 (64 w)
6303:
Woongoed: Kruidenbuurt (792 w) GWR: Kruidenbuurt (274 w)
6304:
De Combinatie: torenflats Arrhenius, Joliot (320 w) De Combinatie: galerij Einstein, Debijeweg (350 w) Wst. Onze Woning: Einsteinplaats (176 w)
6305:
Wst. Onze Woning: Niels Bohrplaats (176 w) GWR: serviceflat Zernikeplaats (295 w) De Combinatie: galerij Zemike, Max Planckplaats (350 w) De Combinatie: knikflat Zemike, Kochplaats (320 w) SOR: De Bonnefooi
6306:
Wst. Onze Woning: Schweitzerplaats (176 w) Wst. Onze Woning: torenflats Sodeblom, Dawes (320 w) GWR: ERA-flats Schweitzer, Harnmerskjold (350)
6307:
Wst. Onze woning: Brandplaats (176 w) GWR: serviceflat Kellogplaats (295 w) GWR: ERA-flats Stresemann, Kellogplaats (350 w)
6308:
De Combinatie: knik Franceplaats, Gideplaats (352 w) Woongoed: Camus-, France- en Tagoreplaats (576 w) De Combinatie: knik Lewis- en Elliotplaats (352 w) Woongoed: Russel-, Hemmingway-, Elliotplaats en S. Undsetweg
St. Volkswoningen: complex 873-41, 43, 44, 45,47, 48, 49 en 50 alle bezit PWS (470 w)
45 De Esch 4501: alle bezit van corporaties
49 Het Lage Land 4901 : alle bezit PWS 4902:
alle bezit overige bezit (GWR, St. Volkswoningen en SOR)
51 KIeinpolder 5101: GWR-Overschie: west 5102:
GWR-Overschie: oost alle bezit SOR
55, 56 en 57 Zestienhoven en Overschie 5501: alle woningen van corporaties in CBS 55.56 en 57
60 Schiebroek 6001: alle bezit GWR De Combinatie: 01, 02, 03, 05 , 06 en 150 6002:
6003 :
alle bezit PWS Woongoed complex 02 SOR Meyburg en Borghave alle bezit SSR
66 Zevenkamp 6601: alle woningen GWR 6602 :
alle woningen Wst. Onze Woning
De Combinatie: 04, 07 en 08 Woongoed: 03, 23 en 81 SOR Kleyburg
6603:
alle woningen Woongoed alle woningen SSR alle woningen De Combinatie
61,62,64 en 65 Hilligersberg (N+Z) en Molenlaankwartier 610 1: alle woningen van alle corporaties
67 Oosterflank 6701 : alle woningen PWS 6702:
alle woningen St. Volkswoningen (1711 w) alle woningen SOR
71 72 76 Tarwewijk, Carnisse en Zuidplein 7101: OWG Noordwesthoek OWG Hart 7102:
OWG Noordoosthoek OWG Zuidoosthoek alle bezit van corporaties CBS 76 alle woningen uit CBS 72
73 Zuidwijk 7301: STZ: ouurt 1 tfm buurt 4 7302 :
8102:
GWR-zuid: alle woningen ten noorden van Lange Hillevliet
8103:
GWR-zuid: alle woningen ten zuiden van Lange HillevIiet
82 Hillesluis 8201: GWR-zuid : Rieder-Zuid en Kopblok Rieder, Rieder-Noord, Rieder-Noord maatwerk en Laantjes 8202:
GWR-zuid: Slaghekbuurt en Walravenbuurt
STZ: buurt 5 tfm buurt 8
74 Oud Charlois 7401: alle woningen Bv. Patrimonium alle woningen SOR 7402:
81 Bloemhof 8101: alle woningen van Bv. Patrimonium
alle woningen OWG
NB: de woningen van het GWR zijn bij CBS 75 gevoegd.
75 Wielewaal 5501: alle woningen GWR (543 w) alle woningen GWR uit CBS-74 (129 w) 77 Pendrecht 7701: OWG: Pendrecht I
84 Lombardijen 8401: Wbv. Vreewijk Lombardijen: complex 201,204,206,216,214 en 220 8402:
complex 203 , 207,230 en 208 (V-L)
8403:
complex 202, 205, 212, 213, 211 en 218 (V-L)
85 Katendrecht 8501: alle bezit van corporaties
86 Afrikaanderwijk 8601: STZ: alle woningen ten noordwesten van Paul Krugerstraat; 8602: STZ: alle woningen ten zuidoosten van Paul Krugerstraat.
7702:
OWG: Pendrecht 2 en 3
87 Feyenoord 8701: St. Volkswoningen: alle woningen op eiland
7703:
OWG: Pendrecht 5 en 6 (1030 w) Bv. Patrimonium: alle woningen (Pendrecht 4; 408w)
8702:
St. Volkswoningen: alle woningen ten oosten van de spoorlijn en ten noorden van doorbraak Darnstraat'
7704:
OWG: Pendrecht 7 en 8
8703:
St. Volkswoningen: alle woningen ten oosten van de spoorlijn, zuidelijk van de doorbraak Darnstraat St. Volkswoningen: alle woningen ten westen van de spoorlijn
8704 :
alle woningen STZ
80 Vreewijk 8001:
Wbv. Vreewijk-Lombardijen: complex lOl, 102, 103, 104 en 105
8002:
complex 106, 107, 108, 109, ilO, 135 en 136 (V-L)
8003:
complex lil, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118 en 119 (V-L)
8004:
complex 120, 121, 122, 123, 124, 125 en 127 (V-L)
8005:
complex 128, 130, 131, 132, 133 en 134 (V-L)
88 Noordereiland 8801 : alle woningen van de corporaties
89 Groot IJsselmonde 8901: Onze woning: 'Sportdorp eengezins' (484 w) Onze woning: 'Sportdorp gestapeld' (196 w) Wbv. Usselmonde: complex 1 en 5 (142 w)
92 Hoogvliet Noord 9201 : Maasoevers: complex 26, 27, 70 en 93 9202:
Maasoevers: complex 41, 12, 13, 14, 14 en 16
8902:
Onze Woning: alles in 'Kreekhuizen'
9203:
Maasoevers: complex 31 tlm 37,54,53 en 91
8903 :
alle woningen Woongoed ('Hordijkersveld-west')
NB: De laatste twee complexnummers komen uit CBS-99 (Hoogvliet-zuid)
8904:
alle woningen Bv. Patrimonium ('Hordijkersveld-oost')
8905:
'Reijeroord' Wbv. Usselmonde: complex 12, 14, 20 en 21 alle woningen SSR (67 w) alle woningen OWG
8906:
8907:
93 Heyplaat 9301: alle woningen van de corporaties
99 Hoogvliet Zuid 9901 : Bv. Patrimonium: 'Zalmplaat'
'Groenhagen' Wbv. Usselmonde: complex 8, 10 en 23
9902:
Bv. Patrimonium: 'Meeuwenplaat' Maasoevers: complex 21,22,23,24 en 92 'Meeuwenplaat'
'Tuinenhoven' Wbv . Usselmonde: complex 6,9 en 19
9903:
Maasoevers: complex SI, 52, 53, 61, 62 en 91 (300 w) Bv. Patrimonium: 'Middengebied' en 'Boomgaardshoek' alle bezit van Woongoed
8908:
'CentrumlBandeloodijk e.o.' Wbv. Usselmonde: complex 17, 19,22 en 49 (652 w) alle woningen St. Volkswoningen (550 w)
8909:
binnen 'Groene Tuin' m.u.v . Centrum Wbv. Usselmonde complex 15, 16 en 17 (1030 w) Wbv . Usselmonde complex 7, 11, 13 en 18 alle woningen SOR
90 8everwaard 9001 : OWG: deelplan 1 (137 w) Wbv. Usselmonde: complex 51, 52, 53, 61 en 63 (621 w) Wbv. Usselmonde: complex 56, 57, 58 (730 w) 9002:
OWG: deelplan 2 (340 w) Wbv . Usselmonde: complex 54,55,59,65 (715 w)
9003:
OWG: deelplan 3/4 (500 w) Wbv. Usselmonde: complex 62 (345 w)
91 Pernis 9101: alle woningen van de corporaties
Rozenburg 78 : Rozenburg-oost, Langeplaat (ten oosten van Tienmorgenweg-Wilgensingel) 79: Rozenburg-west en Rozenburg-midden (ten westen van Tienmorgenweg-Wilgensingel)
Schiedam 39: CBS 00,21,22 en 23 40: CBS 11, 12, 13 en 17 41: CBS 14, 15 en 16 42: CBS 30 tlm 38 43: CBS 41 tlml 44 44: CBS 61 en 62 45: CBS 63 46: CBS 64, 65 en 66 47: CBS 67 48: CBS 68 CBS 72 en 77 49: CBS 73 37: 50: CBS 74 en 75 51 : CBS 91 CBS 92, 94, 96 en 97 52: CBS 93 38:
Spijkenisse
53: 54: 55: 56: 57 : 58: 59: 60: 61 : 62 : 63:
64:
CBS ()() t/m 05 en 43 t/m 45 CBS 60 t/m 62 CBS 31 t/m 34 en 41 t/m 42 CBS 10 t/m 13 CBS 80 t/m 82 CBS 74 en 76 CBS 77 en 78 CBS 70 en 71 CBS 72, 73 en 75 CBS 54, 56 en 58 CBS 55, 57 en 59 CBS 21, 90 en 91
Vlaardingen
80: 81: 82: 83 : 84: 85: 86: 87: 88: 89: 90: 91: 92: 93: 94 : 95:
buurt 1.1 buurt 1.2 buurt 1.3 buurt 2.1 en 2.2 buurt 2.3 buurt 2.4 buurt 3.1 buurt 4. 1 buurt 5.1 en 5.3 buurt 5.4 buurt 6. 1 buurt 6.2 buurt 6.3 buurt 7.1 en 7.4 buurt 7.2 buurt 7.5
Westvoorne
65:
Westvoorne
MOZAIEK WONINGMARKT STADSREGIO ROTTERDAM Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam bestaat uit de volgende rapporten: 1.
2.
f
3.
I
4.
5.
6.
7.
H. Priemus, F. Wassenberg en B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 1: Hoofdrapport' 1995/ISBN 90-407-1089-9/150,J. Kersloot, 'Mozaïek woningmarkt stads regio Rotterdam, deel 2: Woningbehoefteprognoses, een vergelijkende analyse van modellen en methoden' 1995/ISBN 90-407-1090-2/1 10,T.A.L. Leliveld en H.M. Kruythoff, 'Mozaïek woningmarkt stads regio Rotterdam, deel 3: De vraag naar nieuwe woningen op de VINEX-locaties' 1995/ISBN 90-407-1091-0//20,R. Teule, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 4: Verhuizen en doorstromen' 1995/ISBN 90-407-1092-9/120,J. Kullberg, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 5: Migranten op de woningmarkt' 1995/ISBN 90-407-1093-7/1 10,B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 6: De positie van woonbuurten' 1995/ISBN 90-407-1094-5/137,50 C. Maat en B. van Rosmalen, 'Mozaïek woningmarkt stadsregio Rotterdam, deel 7: Kaartenboek over de woonbuurten' 1995/ISBN 90-407-1095-3/145,-