Morele ontwikkeling en Delinquentie Eveline van Vugt Forensische Orthopedagogiek Universiteit van Amsterdam

Morele ontwikkeling en Delinquentie Eveline van Vugt Forensische Orthopedagogiek Universiteit van Amsterdam

Wie ben ik?   



Orthopedagoog & Criminoloog Praktijk: Gezinsbegeleiding Sinds 2007 verbonden aan Master Forenische Orthopedagogiek, sinds 2012 als UD 2011 gepromoveerd op morele ontwikkeling van jeugdige zedendelinquenten

20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

Wie zijn jullie?? Is er bepaalde kennis die jullie hier zouden willen opdoen? In hoeverre hebben jullie te maken met diagnostiek van gewetensontwikkeling of (indiceren van) behandelvormen gericht op het bevorderen van geweten? 


Doelen Workshop  



 

Kennis van verschillende concepten geweten Stand van zaken wetenschap 1: wat weten we over relatie morele ontwikkeling en delinquentie Stand van zaken wetenschap 2: wat weten we over morele ontwikkeling bij specifieke doelgroepen Gewetensontwikkeling: hoe te meten? Gewetensontwikkeling: te behandelen? 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

METEN = WETEN EN DAT GELDT OOK VOOR HET GEWETEN!


5

Moraliteit is… dat aspect van het menselijk denken, voelen en handelen dat betrekking heeft op het onderscheid tussen goed en kwaad (Bauman, 1993; p. 4)

Waaruit bestaat het?

CONCEPTEN VAN GEWETEN 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

7

Aan welke constructen denk je bij geweten?


Te verdelen in…. Morele Ontwikkeling

Morele Emotie

Schuld & Schaamte

Empathie

Morele Cognitie

Moreel Redeneren

Moreel Redeneren Praktische overwegingen over hoe men in moreel opzicht zou dienen te handelen


Post-conventionele niveau > stadia 5 & 6 • Sociaal contract (5) • Universeel ethische principles (6) • Volwassenheid Conventionele niveau > stadia 3 & 4 • Interpersoonlijke overeenstemming (relatie) (3) • Sociale systeem orientatie (wet en regelgeving) (4) • Adolescentie

Pre-conventioneel niveau > stadia 1 & 2 • Gehoorzaamheid en straf (1) • Eigen belang (Instrumentele orientatie)(2) • < 9 jaar

VOLWASSEN NIVEAU> stadia 3 & 4 • Interpersoonlijke overeenstemming (relatie) (3) • Sociale systeem orientatie (wet en regelgeving) (4)

ONVOLWASSEN NIVEAU> stadia 1 & 2 • Gehoorzaamheid en straf (1) • Eigen belang (Instrumentele orientatie)(2)

Cross Culturele validiteit… Almost all individuals in all cultures use the same . . . basic moral categories, concepts, principles, [and values], and . . . all individuals in all cultures go through the same order or sequence of gross stages of development, though they vary in rate and terminal point of development. . . .[given differential] opportunities for role-taking. (Kohlberg, 1971, pp. 176, 183)


Empathie 



Cognitieve empathie: het begrijpen en herkennen van emoties in anderen Affectieve empathie: het kunnen delen van emoties van anderen/medeleven tonen (Cohen & Strayer, 1996)


Schuld & Schaamte 



Schuld  Veroordeling van specifiek gedrag (I did that horrible thing) Schaamte  negative evaluatie mbt de persoon zelf (I did that horrible thing)


wat weten we over de relatie morele ontwikkeling en delinquentie

STAND VAN ZAKEN WETENSCHAP 1: 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

16

Wat weten we over gewetensontwikkeling bij delinquenten?

Wat weten we? .08

shame & delinquentie

cognitief .26

guilt & delinquentie cognitieve vertekeningen & delinquentie moreel redeneren & delinquentie

affectief

.25

.38

..14

empathie & delinquentie

.24 .06

r = .10 (klein) r = .25 (middel) r = .40 (groot)

.11

morele ontwikkeling & recidive

.20 .11

0

20

40

(Stams et al., 2006; Jolliffe & Farrington, 2005; Orobio de Castro et al., 2002; Van Vugt et al., 2010; Van Vugt et al., 2012) 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

Van Vugt et al. 2010 Morele Ontwikkeling en Recidive 0,2

0,2 0,15 0,11 0,1

r

0,05 0

morele emotie

morele cognitie 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

wat weten we over morele ontwikkeling bij specifieke doelgroepen

STAND VAN ZAKEN WETENSCHAP 2 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

20

Psychopathie psychopaths 2 0

1,16 yes

0,72 no


d

IQ intelligence 1 0,96 0,5 0

0,5

low average


d

Jeugdige zedendellinquenten 

 

jeugdige zedendelinquenten verschillen niet in moreel redeneren ivm leeftijdsgenoten Ook zijn verschillen in seksuele moraal Wel lager niveau van moreel redeneren mbt eigen slachtoffer (Van Vugt et al., 2008)



LVB Jongeren 

Licht verstandelijke beperking <85 (LVB)  Aanpassingsproblemen  Psychiatrische problemen (lMoonen & Verstegen, 2006) Kinderen, jongeren en volwassen met een intellectuele disfunctie gaan niet zo snel niet door de stadia van morele ontwikkeling als hun leeftijdsgenoten en bereiken niet hetzelfde niveau (Moore & Stephans, 1974; Sigman et al, 1983). 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

LVB Jeugdige zedendelinquenten & Moreel redeneren   

Algemeen: Seksueel: Eigen slachtoffer

Lagere niveaus van moreel redeneren bij LVB JZ dan bij niet LVB (85>) JZ op alle drie domeinen. Stdadium 2; Instrumenteel moreel redeneren bij LVB groep. 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

26

Hoe te meten?

GEWETENSONTWIKKELING 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

27

METEN = WETEN EN DAT GELDT OOK VOOR HET GEWETEN! 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

28

Hoe kunnen we het beste meten? 0,6

0,57

0,5 0,4 0,3 0,2 0,1

r = . 10 (klein) r = .25 (middel) r = .40 (groot)

0,16 0,1

0 klinisch oordeel

herkenning

productie 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

Klinisch Oordeel 



Accuraatheid van het klinische oordeel neemt weinig toe naar gelang er een toename is in educatie of klinische ervaring (slechts 13% toename) (Spengler e.a, 2009) Klinisch oordeel ook gevaar voor verschillende biases


Klinisch oordeel vs. Instrumenten 



Geen samenhang tussen klinisch oordeel mbt moreel redeneren en SRM-SF (moreel interview) Geen samenhang tussen klinisch oordeel mbt slachtofferempathie en slachtofferempathie vragenlijst Van Vugt, E.S., Asscher, J.J., Hendriks, J., Stams, G.J.J.M., Bijleveld, C. & Van der Laan, P.H. (in revision). Assessment of moral judgment and empathy in young sex offenders : A comparison of clinical judgment and test results. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology (2011), Advance online publication. Doi:10.1177/0306624X11420083


Instrumenten 



Herkenningsmaten 

MOL (MOM)



SROM-SF



(DIT)



BES

Productiematen 

Moral Judgment Interview



SRM-SF 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

SROM-SF


Basic Empathy Scale (BES) Cognitief: Ik kan zien wanneer mijn vrienden bang zijn Affectief: Als mijn vrienden ongelukkig zijn, doet dit mij niets Antwoordschaal:  Helemaal oneens  Beetje oneens  Niet eens, niet oneens  Beetje eens  Helemaal mee eens


MJI Een Europese vrouw heeft een terminale vorm van kanker. De doctoren zijn van mening dat slechts één bepaald medicijn haar kan redden. Een vorm van Radium, zojuist ontdekt door een apotheker in dezelfde stad. De productie van het medicijn kost veel, maar de apotheker rekent het tienvoudige van de productiekosten. Hij betaalde 20.000 voor de Radium, maar vraagt 200.000 voor een kleine dosis van het medicijn. De man van de zieke vrouw, contacteerde iedereen die hij kende om geld te lenen, maar kwam maar tot de helft: 100.000. Hij vertelde de apotheker dat zijn vrouw op sterven lag, en vroeg hem of hij het medicijn niet goedkoper aan hem kon verkopen, of dat hij misschien later kon betalen. De apotheker antwoordde: “Nee, ik ben de ontdekker van dit medicijn en ik ga er geld mee verdienen”. Heinz werd wanhopig, brak in, en stal het medicijn. Mag Heinz het medicijn stelen? 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

SRM-SF 

 

Denk eens terug aan een keer dat je iets hebt beloofd aan een vriend of vriendin. Hoe belangrijk vind jij het dat mensen beloftes tegenover vrienden nakomen? Heel Belangrijk/ Belangrijk/ Niet Belangrijk Waarom is dat belangrijk voor jou?


Rapportage (1) 



Hoe zou je deze uitkomsten kunnen rapporteren? Wat rapporteer je wel en wat niet??


Rapportage (2) 







Stadium 1  Eenzijdigheid, strafgeoriënteerd (concrete gevolgen) en gehoorzaamheid Stadium 2  Instrumenteel en concrete wederkerigheid (relatie met anderen is een ruilverhouding), behoeften en voordelen, vrijblijvend (geen verplichting) Stadium 3  Verplaatsen in de ander en ideale wederkerigheid, prosociale bedoelingen (relatie goed houden), verantwoordelijkheid op persoonsniveau Stadium 4  Redeneren vanuit normen en sociale systemen, sociale verantwoordelijkheid, belang van rechtvaardigheid 20 Jaar de Waag, 4 oktober 2012

Interventies gericht op morele ontwikkeling  

 

Equip ART/WSART Geen effecten op moreel redeneren Wel op vaardigheden (ART), denkfouten (EQUIP), en recidive (ART/WSART) hoewel niet op geweldsrecidive (WSART)


Vragen


Morele ontwikkeling en Delinquentie Eveline van Vugt Forensische Orthopedagogiek Universiteit van Amsterdam

Recommend Documents