Moet een werkgever nog wel pensioen bieden?
In hoeverre kan pensioen excellent zijn?
Paul Tigges Principal Client Consultant Large Corporates en Manager
"Road to excellence" of "Excellent road" ? • Meerdere wegen • Getting there & staying there • Hard werken • Van complexiteit naar eenvoud • Een weg met voetangels & klemmen
De hamvraag is: Wat is het eindelijk doel? of Wat wilt u bereiken?
2
Al jaren staat pensioen in de belangstelling Juni ’08
Maart ’09
Juni ’09
'Naar een toekomst die werkt’ Commissie Bakker
Crisismaatregelen kabinet
AOW-Notitie Min. SZW
4 Juni ’10
Mei ’11
Juni ’11
Concept akkoord Sociale Partners
Wetsvoorstel Min. Kamp Tweede Kamer
Uitwerking Pensioenakkoord
Juli ’12
Mei ’12 Lenteakkoord
Val kabinet
Sept ’11 Verdeeld besluit FNV/Brief Minister Kamp
Okt ’12
Januari ’14
Behandeling TK wetsvoorstel Wet Witteveen 2015
Aanpassing fiscaal kader pensioenopbouw
Brief Minister Kamp
April ’13
Wet verhoging Regeerakkoord AOW- en pensioen- VVD en PvdA richtleeftijd
Juni ’13
Januari ’12
Sociaal Akkoord
Januari ’15 -Verdere aanpassing fiscaal kader? - Invoering nieuw Toetsingskader?
3
Val kabinet
Belangen van betrokkenen lopen uiteen • Pensioenkar werd/wordt getrokken door werkgevers en werknemers • Ieder een eigen kant op • Samenwerken is noodzakelijk als u een berg op wilt • Kabinet - overheid beslist • Pensioen gaat later in en de normen worden verlaagd: – – – –
Verhogen AOW-leeftijd Opschuiven pensioenrichtleeftijd Beperking fiscale facilitering pensioenopbouw door verlagen opbouwpercentages Invoeren van een maximum pensioengevend salaris
4
Ruilverkaveling in pensioenland -
……………………
Uitvoering
DB nominaal
Pensioensysteem CDC
DB reëel
DC
Extra salaris
Bedrijfstak Pensioenfonds Onderneming Pensioenfonds Multi - OPF Verzekering PPI IORP
5
Trend in pensioenland. Of wishful thinking? < WO I
> WO I
> 1990
Werkgevers & Vakbonden
Overheid Werkgevers & Vakbonden
Georganiseerd
> 2020
Gefaciliteerd AOW Pensioen
Niets
Collectief
Individueel
Lijfrente Vermogen
Traditionele samenleving
Veelvormige samenleving
Life time employment
Diversiteit arbeidsrelaties
Huis
6
Van complexiteit naar eenvoud • Terug naar de essentie van de oudedagsvoorziening • Doel is: – Voldoende geld om te zijner tijd in de levensbehoefte voorzien – Ondertussen zorgen voor een adequate afdekking van risico's – Vaststellen/afspreken wie waar voor verantwoordelijk is – Afspreken/vaststellen waar het geld vandaan moet komen
7
Van ''(on)zekerheid'' naar ''(on)zekerheid'' 1960-2000
Nominale uitkering met 100% zekerheid
2005 +
Nominale uitkering zonder indexatie
2012-2013
Nominale uitkering met korting
2015
Reële, variabele uitkering
2020 + .
Uitkering o.b.v. aanwezige middelen
8
Het onvergelijkbare – vergelijkbaar maken
9
Impact pensioen CFO
CHRO
• • • • • • • •
• • • • • • • •
Absoluut (kosten)niveau Voorspelbaar/Stabiel Geen last v.h. verleden Kosten direct beïnvloedbaar Geen (significante) risico's Geen regelmatige aanpassingen Internationaal vergelijkbaar Eenvoudige compliance/ verantwoording
Arbeidsmarktpositie Begrijpelijkheid Uitvoerbaarheid (1 systeem) Eenvoudig te onderhouden Persoonlijke risico's afgedekt Toekomst bestendig Internationaal C&B Flexibel
Gezamenlijk verantwoordelijk voor inhoud, controle, rapportage en communicatie
10
Voldoet uw pensioenregeling nog per 1 januari 2014? (1/3) • Opbouwpercentages Defined Benefit pensioenregeling Verlaging van de fiscaal maximale opbouwpercentages voor het aanvullend pensioen vanaf 2014 Maximale opbouwpercentages Ouderdomspensioen
Partnerpensioen
T/m 2013 (65)
Vanaf 2014 (67)
T/m 2013 (65)
Vanaf 2014 (67)
Middelloon
2,25%
2,15%
1,58%
1,51%
Eindloon
2,0%
1,9%
1,4%
1,33%
Huidig Witteveenkader blijft van toepassing op pensioenaanspraken opgebouwd tot 2014
11
Voldoet uw pensioenregeling nog per 1 januari 2014? (2/3) • Opbouwpercentages Defined Benefit pensioenregeling (vervolg) – Fiscaal maximale opbouwpercentages vanaf 2014 bij andere pensioenleeftijden Maximale opbouwpercentages ouderdomspensioen Eindloon
Middelloon
67
1,90
2,15
66
1,76
1,99
65
1,63
1,84
64
1,52
1,72
63
1,41
1,60
62
1,32
1,49
61
1,23
1,39
60
1,15
1,30
12
Voldoet uw pensioenregeling nog per 1 januari 2014? (3/3) • Wijzigingen in staffels Staffels gebaseerd op een middelloonpensioen met 2,15% jaarlijkse opbouw Staffels zijn uitgebreid met de leeftijdsklasse 65 tot en met 66 jaar Geactualiseerde sterftetafels
* Staffel II (ouderdomspensioen met uitgesteld opgebouwd partnerpensioen), bruto staffel herleid naar netto staffel door eliminatie van kosten
Leeftijd
Leeftijd 67, opbouw 2,15% Netto staffel*
Leeftijd 65, opbouw 2,25% Netto staffel*
%
%
15-19
4,6
5,2
20-24
5,3
6,0
25-29
6,4
7,3
30-34
7,8
8,9
35-39
9,5
10,9
40-44
11,6
13,3
45-49
14,2
16,3
50-54
17,2
20,0
55-59
21,5
24,8
60-64
26,8
31,1
65-66
31,5
nvt
13
Van ''Road to Excellence" naar '' Excellent Road'' • Formuleer gezamenlijk visie op Board level niveau (Finish) • Neem alle stakeholders mee in het proces (Stel de ploeg goed samen) • Zorg dat iedereen op hetzelfde niveau zit (Stoom iedereen klaar) • Neem de tijd om het doel te bereiken (Zorg voor voldoende rust; pas tempo aan) • Blijf goed op signalen uit de omgeving letten (Let op de wind) • Maak iedereen deelgenoot van het resultaat (Maak er een feestje van)
14
Tot slot • Uw verantwoordelijkheid neemt alleen maar toe! • Individualisering en eigen verantwoordelijkheid van medewerkers neemt toe • Wat is voor u belangrijk als ondernemer en werkgever? Laat uw strategie daarvan afhangen. • Bent u klaar voor 2014 en 2015? Beoordeel de huidige pensioenregeling in het kader van de nieuwe pensioenkaders!
15
Bijlagen Verhoging AOW-leeftijd en Pensioenreichtleeftijd Beoordelingsstappen huidige pensioenregeling
Verhoging van de AOW-leeftijd en Pensioenrichtleeftijd Jaar
AOW-leeftijd huidige wetgeving
AOW-leeftijd regeerakkoord
Jaar
Prognose pensioenrichtleeftijd
2013
65 + 1 mnd
65 + 1 mnd
2013
65
2014
65 + 2 mnd
65 + 2 mnd
2014
67
2015
65 + 3 mnd
65 + 3 mnd
2023
68
2016
65 + 5 mnd
65 + 6 mnd
2039
69
2017
65 + 7 mnd
65 + 9 mnd
2018
65 + 9 mnd
66
2019
66
66 + 4 mnd
2020
66 + 3 mnd
66 + 8 mnd
2021
66 + 6 mnd
67
2022
66 + 9 mnd
2023
67
17
Beoordelingsstappen huidige pensioenregeling Valt pensioenregeling binnen fiscaal kader per 1 januari 2014? Nee
Wijziging pensioenregeling noodzakelijk
Aanpassing pensioenregeling met handhaven pensioenrichtleeftijd 65 jaar
Ja
Wijziging pensioenregeling fiscaal niet noodzakelijk
Aanpassing pensioenregeling met verhoging pensioenrichtleeftijd (bijv. 67 jaar)
Knip met opgebouwde aanspraken
Converteren opgebouwde aanspraken
18
