Woonkrant 35e jaargang • no. 1 • april 2013
• M oderne
en energiezuinige appartementen in Mannee
• Meedenken over duurzaamheid in klantenpanels • Buurtteam beter zichtbaar in de wijk
Bewo ner s info r matieb lad v an RW S
Z e e l a n d
inho ud so p gave
I nh o ud Wie een woning huurt, betaalt elke maand huur
3
Voorzieningen in woonzorgcentra
6
“Je ziet mensen van alle leeftijden in het woonzorgcentrum. Er is ontmoeting, contact met de samenleving. Dat is goed”, zegt Will Timmermans, fysiotherapeut in woonzorgcentrum de Egelantier in Oostkapelle.
Corporaties helpen vluchtelingen aan een woning
7
Voor corporaties zijn statushouders - vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen - een kleine maar belangrijke doelgroep. “Statushouders vormen immers een kwetsbare groep in de samenleving”, zegt Gérard van Wanrooij van Zeeuwland.
35 jaar bewonersblad
10
Nette tuin, nette buurt
10
“Als je elke week het onkruid weghaalt en de boel goed bijhoudt, heb je weinig werk. Iets moois moet je mooi houden, vind ik. Je moet er wat tijd in steken, daar komt het op neer”, zegt Leen Hendrikse uit Zierikzee.
De nieuwe huurprijzen
11
Energiezuinig wonen
11
De familie Kanters verhuisde een jaar geleden naar een door R&B Wonen energiezuinig gemaakte woning in Heinkenszand. Na een jaar is het tijd om de rekening op te maken. “Wij verwachten een gehalveerde energierekening.”
Bouwen in eigen beheer
12
In Burgh-Haamstede bouwt Zeeuwland betaalbare woningen voor starters. Initiatiefnemer Theo Grefkens: “Als je de samenleving leefbaar wil houden, moet je ervoor zorgen dat jonge mensen hier blijven wonen. Dan kun je de voorzieningen in deze kern in stand houden. Het belangrijkste is dat we perspectief bieden aan starters.”
Vaste rubrieken Regionieuws
4 en 8
Puzzel
15
Contactgegevens
16
Ommetjes zijn populair bij dorpsbewoners en toeristen 13 Leven met water, zestig jaar na de Watersnoodramp
14
Het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk is dé plaats om de ramp van 1953 te herdenken en te herinneren, maar ook om ervan te leren en vooruit te kijken. Het museum is vernieuwd met onder meer een simulator die laat zien wat de gevolgen zijn van een overstroming in je eigen omgeving. Goed voor de bewustwording.
2
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
Sabina Adelaar van Zeeuwland.
D e c o r p o r at ie
Jeroen Vernooijs van R&B Wonen.
M eeste huurd e rs b etalen de hu u r o p t ijd Ook dit jaar zoomt de redactie in op een aantal taken die de woningcorporatie uitvoert. In elk nummer is een pagina gereserveerd voor een onderdeel van de werkzaamheden. Dit artikel gaat over het incasseren van de huur. Hoe gaat het in zijn werk? Wat komt er allemaal bij kijken?
W
ie een woning huurt, betaalt elke maand huur. De corporatie gebruikt dat geld om woningen te onderhouden, te renoveren en te bouwen, en om de organisatie draaiend te houden. Verreweg de meeste huurders betalen hun huur netjes op tijd. Ze zorgen ervoor dat het bedrag uiterlijk op de afgesproken datum, meestal vóór de eerste van de maand, bij de corporatie op de rekening staat. Betalen kan door middel van automatische incasso of acceptgiro. Ongeveer driekwart van de huurders kiest voor de eerste mogelijkheid.
Herinnering ”Is de betaling op de tiende van de maand nog niet binnen, dan sturen we een herinnering. Een vriendelijke brief”, zegt Sabina Adelaar, medewerker bedrijfsadministratie van Zeeuwland. “Als die herinnering geen effect heeft, volgt er rond de twintigste van de maand een aanmaning. Is de huur op de eerste van
de volgende maand nog niet betaald, dan melden we in de zogenoemde ‘14-dagenbrief’ welk bedrag er nog openstaat en hoe hoog de incassokosten zijn die erbij komen. Men heeft dan veertien dagen de tijd om de huur te voldoen. De klantmanager herinnert de klant hier zo nodig aan om onnodige kosten te voorkomen. Daarna schakelen we de deurwaarder in.” R&B Wonen is wat strenger. Administratief medewerker Jeroen Vernooijs: “Wij sturen twee aanmaningen: één op de tiende en één op de vijfentwintigste van de maand. Daarna geven we de huurincasso uit handen aan de deurwaarder.” Uiteindelijk kan ontruiming het gevolg zijn. Dat komt echter niet vaak voor. R&B Wonen moest in 2012 zeven keer ontruimen, Zeeuwland twee keer. Behalve wanbetaling kan ook hennepteelt of overlast leiden tot ontruiming.
Oplossing De corporaties doen er alles aan om een
ontruiming te voorkomen. Bijvoorbeeld door in een vroeg stadium op bezoek te gaan bij huurders die niet op tijd betalen. “Persoonlijk contact werkt vaak beter dan brieven”, zegt Sabina Adelaar. “Samen proberen we een oplossing te vinden in de vorm van een betalingsregeling. Blijkt er meer aan de hand, dan is het ook mogelijk om bijvoorbeeld het maatschappelijk werk of de kredietbank in te schakelen.” Bij R&B Wonen gaat het niet anders. “Zo’n persoonlijke aanpak werkt goed”, aldus Jeroen Vernooijs. “Je helpt de huurder door er kort op te zitten. Zo voorkom je erger. Tja, wij zijn geen huisjesmelkers, maar sociale verhuurders. Maar men moet zich uiteraard wel aan de algemene voorwaarden houden. Streng kun je ons niet noemen, wel correct.” “Het werk is zeer afwisselend. Je maakt van alles mee, ik kan wel een boek schrijven”, zegt Sabina Adelaar. “Het is mooi als je huurders er weer bovenop kunt helpen. Dankbaar werk is het dan.” ■ 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
3
RWS
Verhuur gestart, oplevering medio september
Moderne en energiezuinige appartementen in Mannee In de nieuwe Goese wijk Mannee verrijst een woongebouw met vijftien appartementen. De bouw is in volle gang. Opdrachtgever RWS is in januari gestart met de verhuur van de appartementen. Marsaki, de organisatie die het projectmanagement verzorgt, verwacht de appartementen op te kunnen leveren in september van dit jaar.
M
annee is een uitbreidingsplan in het noordoosten van Goes, niet ver van het Goese Meer. In de wijk zijn 373 woningen gepland, Bijzonder is dat de wijk geen gasleidingen bevat. Dat betekent dat de bewoners elektrisch koken en dat hun woningen worden verwarmd door middel van warmtepompen. De gasloze wijk vloeit voort uit het beleid van de gemeente Goes, waarin duurzaamheid één van de speerpunten is.
Ook het woongebouw van RWS, voorlopig nog ‘locatie A’ geheten, is uitgerust met warmtepompen. “Leidingen gaan in lussen zestig tot tachtig meter de grond in”, vertelt projectmanager Dennis Bommeljé van Marsaki. “In de winter komt de warmte vanuit de grond de woningen in, via een warmtewisselaar. De appartementen zijn voorzien van vloerverwarming. In de zomer zorgt dit systeem voor enige koelte. Niet
Projectmanager Dennis Bommeljé op de bouwplaats in de Goese wijk Mannee.
zoals een airco, maar het scheelt zeker een paar graden. Dat zal bijdragen aan het comfort.” Lage energierekening De appartementen zijn bovendien zeer goed geïsoleerd. Nog beter dan is voorgeschreven in het Bouwbesluit. Daarmee zijn de woningen energiezuinig. “Het voordeel is duidelijk: een lagere energierekening”, aldus Dennis Bommeljé. Strak en modern De appartementen zijn met circa 86 vierkante meter ruim. Er zijn twee slaapkamers. De keuken is open. Elke woning is voorzien van een eigen buitenruimte op het zuiden: een loggia, die zo nodig beschutting tegen de wind biedt. “Als het zonnetje schijnt, kun je al gauw buiten zitten”, zegt de projectmanager van Marsaki. Op de begane grond is een terras toegevoegd. Het woongebouw is ontworpen door Fierloos Architecten in Goes. Het bureau koos voor een strakke, moderne vormgeving. Daarmee heeft ‘locatie A’ een eigen positie in Mannee, waar het toepassen van allerlei bouwstijlen leidt tot een opvallend en spannend geheel. Het gebouw telt drie woonlagen met ieder vijf appartementen. Er is een centrale entree met een lift en een trappenhuis. Voor iedere woning is er een aparte berging op de begane grond. Aan de achterzijde van het gebouw kan iedere bewoner, indien gewenst, gebruik maken van een parkeerplaats. Met huurtoeslag RWS verhuurt de appartementen als sociale huurwoning. Ze zijn dus bereikbaar met huurtoeslag. Woningzoekenden met een belastbaar inkomen van maximaal 34.229 euro per jaar komen in aanmerking. Dit is volgens de Europese regelgeving. De doelgroep is 40-plus. ■
4
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
Meedenken over duurzaamheid
RWS
Klantenpanels 2013
De klantenpanels van RWS partner in wonen zijn weer aan de slag gegaan. Twee klantenpanels denken na over onderwerpen die binnen het thema duurzaamheid passen. Ze oefenen daarmee invloed uit op het beleid van de woningcorporatie.
“D
oor in overleg te gaan met onze klanten, verbeteren we onze dienstverlening”, aldus Andrea Reynierse. Zij en Dorith van Ewijk zijn als projectmanager betrokken bij de organisatie van de klantenpanels. Elk jaar denken de panels mee over een thema. “Dat thema bepalen we aan de hand van de speerpunten uit het ondernemingsplan 2012-2016.” In 2013 heeft RWS gekozen voor het thema duurzaamheid.
83 aanmeldingen Eind 2012 stuurde RWS een oproep naar klanten die zich eerder al eens hadden aangemeld voor de klantenpanels. Ook via de Zeeland Woonkrant en de website www.rwsgoes.nl riep RWS klanten op zich aan te melden. “De reacties waren overweldigend”, vertelt Dorith enthousiast. RWS ontving 83 aanmeldingen op de oproep. “Het nadeel hiervan was wel dat we mensen moesten teleurstellen. Want om met de panels concrete resultaten te bereiken, konden we maximaal vijftien leden per panel indelen.” De klantenpanels zijn zo ingericht dat ze een zo goed mogelijke afspiegeling zijn van het klantenbestand van RWS. “Dat betekent dat we bijvoorbeeld gekeken hebben naar leeftijd, geslacht, spreiding over het werkgebied en type woning.”
Onderwerpen De twee klantenpanels komen in 2013 drie keer bij elkaar om de volgende onderwerpen te bespreken:
• B eperking van energieverbruik begint bij energiebewustzijn en energiebewust gedrag van huurders. • Beperking van energieverbruik door investeringen in energiebesparende maatregelen. • Gebruik maken van energie uit duurzame bronnen zoals wind-, water-, en zonne-energie. Hulp van expert De eerste bijeenkomst, over het eigen energiebewuste gedrag, was in februari. Voor die bijeenkomst had RWS Sjaak Vogel uitgenodigd. Hij is de energieadviseur van DELTA en heeft ruime kennis en ervaring op het gebied van duurzame energie en energiebesparingmogelijkheden. Sjaak adviseert klanten van DELTA hoe om te gaan
Weetjes en tips over energiegebruik Product
Verbruik per jaar
Elektriciteit
3624 kWh
Aardgas
1625 m3
Water
115 m3
Product
Leverings- Kosten prijs per jaar
Elektriciteit
e 0,22 per kWh
≈e
Aardgas
e 0,62 per m3
≈ e 1.008,00
Water
e 1,20 per m3
≈e
797,00
138,00
Totaal per jaar
≈ e 1.943,00
Totaal per maand
≈e
162,00
Verdeling gasverbruik: Verwarmen Warmwater Koken
ca. 73% ca. 23% ca. 4% 100%
Besparen op verwarming • Isoleren, isoleren • Gebruik de thermostaat verstandig: 1 graad lager bespaart 7% gas • Doe ’s avonds de gordijnen dicht • Doe deuren en ramen dicht (maar vergeet niet ook regelmatig te ventileren!) • Gebruik radiatorfolie met energieverbruik en geeft daarbij advies over besparingsmogelijkheden. Andrea: “Hij heeft met zijn kennis de panels op weg kunnen helpen. De panels hebben vervolgens met ons meegedacht over hoe wij deze tips over kunnen brengen naar onze huurders.” ■
Besparen op warm water • Douche zo kort mogelijk • Installeer een spaardouchekop • Installeer een reduceerschijfje op uw wastafelkraan
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
5
Wo o n z o r g c o m p l e x e n
Voorzieningen brengen leven in de brouwerij
tot stand gekomen. Er wordt hier ook nog yogales gegeven.” Ideaal voor de bewoners van de Egelantier, volgens de fysiotherapeut. “Ze hoeven niet naar buiten en kunnen hier drempelloos binnenstappen. We zijn gemakkelijk aanspreekbaar en kunnen zo nodig ook snel iemand thuis bezoeken. Dat is grote winst, we brengen de zorg bij de mensen.” Maar er komen uiteraard ook veel mensen van buiten de Egelantier over de vloer. “Je ziet mensen van alle leeftijden in het woonzorgcentrum. Er is ontmoeting, contact met de samenleving. Dat is goed. Of ik hier zelf zou willen wonen? Zeker, het is een mooie stek met goede voorzieningen in een prachtige omgeving.”
Nimmerdor
Kapster Jolanda Kluijfhout en in de stoel Jacoline Sneltjes, beheerster van Nimmerdor.
In verschillende woonzorgcomplexen zijn ze te vinden: een huisartsenpraktijk, een apotheek of een praktijk voor fysiotherapie. Ook zijn er met bijvoorbeeld een grand café, een winkel, een kapsalon of een bibliotheekvestiging. Prettig voor de bewoners én voor de omgeving.
P
raktijk voor fysiotherapie Kempe & Timmermans zit al dertig jaar in Oostkapelle. Eerst midden in het dorp, maar sinds mei 2012 in het nieuwe woonzorgcomplex de Egelantier. “De oude locatie was te klein en er waren daar geen mogelijkheden om uit te breiden”, vertelt Will Timmermans. “We kwamen in gesprek met Woonburg voordat de bouw van de Egelantier van start ging, en konden vanaf het begin meepraten. Zo hebben we onze wensen kunnen realiseren.”
De praktijk bestond in de oude situatie uit niet meer dan een wachtkamer en een behandelruimte. Die werd ook gebruikt door een logopediste. Nu, in de Egelantier, is er een aparte kamer voor de logopediste en is er bovendien een fitnessruimte. Will Timmermans: “De praktijkruimte is groter en beter. Ook hebben we hier voldoende parkeerplaatsen. Met een aanbod van fysiotherapie, logopedie, ergotherapie, Mensendieck, osteopathie en podotherapie is hier een klein gezondheidscentrum
Een paar kilometer verderop, in Grijpskerke, staat ook een nieuw woonzorgcomplex van Woonburg: Nimmerdor. Naast dertig appartementen bevat het gebouw een zorgsteunpunt, het dorpshuis, een gymzaal, een winkel en kapsalon ‘t Kniphoekje. Dat alles zorgt voor ontmoeting en brengt aardig wat leven in de brouwerij. “Jong en oud lopen door elkaar”, zegt Jacoline Sneltjes, beheerster van Nimmerdor. “Als er peutergym is, komen ouderen kijken. Er komen hier ook regelmatig scholieren om hun huiswerk te maken, snoep te kopen of een spelletje te doen. En op woensdag is het jeugdhonk open.” Jacoline Sneltjes heeft een winkel in het gebouw: Ikkus. Ze verkoopt er onder meer kaarten, kinderkleding en poppen, veelal zelf gemaakt. Ook geeft ze workshops en organiseert ze activiteiten voor bewoners van Nimmerdor en andere dorpelingen. ‘t Kniphoekje trekt ook bezoekers uit het hele dorp. “Voorheen had ik een kapsalon aan huis”, zegt kapster Jolanda Kluijfhout. “In januari 2012 ben ik hier begonnen. Het bevalt heel goed. Ik heb meer armslag en meer aanloop. Hier val je meer op dan in een stille woonwijk. Het is ook gezelliger. Het is handig voor de bewoners van Nimmerdor dat hier een kapsalon is, maar ik ben wel kapper voor het hele dorp. Hoe meer leven hoe beter.” ■
Het Erasmuspark in Goes telt, naast 156 appartementen, diverse voorzieningen: een zorgpost, een restaurant en ruimtes voor een pedicure, een fysiotherapeut, een kapper, de Conflictacademie (mediation) en Palazolli, een vrijwilligersorganisatie die mensen met kanker en hun familie ondersteunt en begeleidt. “De bewoners van het complex zijn zelfstandig wonende ouderen. Als ze zorg of hulp nodig hebben, is die hier onder handbereik”, zegt zorgcoördinator Ko Pieper. “Met alle voorzieningen heeft het Erasmuspark een wijkfunctie. Het is een onderdeel van de woonzorgzone hier. Dit is ook een centrum van ontmoeting. De interactie met de wijk zorgt voor levendigheid.”
6
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
D e huur d er
Zeeland huisvest jaarlijks 120 statushouders. Momenteel zijn het vooral mensen uit Somalië, Irak, Afghanistan en Soedan. VluchtelingenWerk Zeeland begeleidt 480 statushouders plus 250 bewoners van het asielzoekerscentrum in Goes.
Een nieuwe toekomst, met dank aan VluchtelingenWerk Voor corporaties zijn statushouders - vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen een kleine maar belangrijke doelgroep. “Statushouders vormen immers een kwetsbare groep in de samenleving”, legt Gérard van Wanrooij van Zeeuwland uit. Om de huisvesting zo goed mogelijk te laten verlopen, werken de corporaties nauw samen met VluchtelingenWerk.
E
lke gemeente in Nederland heeft de opdracht om een aantal status houders te huisvesten. Bij de gemeente Schouwen-Duiveland gaat het bijvoorbeeld om zeven personen per halfjaar. “Het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, red.) levert ze aan en wij, als verhuurder, helpen ze binnen tien weken aan een huurwoning. Na het tekenen van het huurcontract en het overhandigen van de sleutel, moet de woning binnen twee weken ingericht zijn”, aldus Van Wanrooij, stafmedewerker klant en kern bij de corporatie op SchouwenDuiveland. “De gemeente zorgt ervoor dat de partijen bij elkaar komen. Behalve de corporatie en de statushouders is dat VluchtelingenWerk, een spin in het web voor elke vluchteling. De vrijwilligers van VluchtelingenWerk doen bijzonder goed werk. De samenwerking verloopt heel soepel.” Zeeuwland selecteert een woning voor een statushouder, die dit aanbod in principe moet accepteren. Gérard van Wanrooij: “Wij huisvesten deze doelgroep niet alleen in Zierikzee, maar ook in kleinere kernen. Tenminste, als er een busverbinding is en nog wat voorzieningen, zoals een school als het een gezin met kinderen betreft. Ook proberen we mensen uit hetzelfde land niet
te ver van elkaar te huisvesten. Zo kunnen ze elkaar gemakkelijker helpen.” De hulp, zeker in het begin, is in de eerste plaats in handen van VluchtelingenWerk. Het tekenen van het huurcontract, de inrichting van de woning, de verhuizing, alles valt onder de begeleiding door een vrijwilliger van VluchtelingenWerk. “Maar we zorgen er ook voor dat men niet in een sociaal isolement komt. Zo brengen we ze in contact met de buren”, zegt Luc Willem, coördinator van VluchtelingenWerk Zeeland. “We begeleiden op weg naar de arbeidsmarkt en scholing. We maken ze wegwijs als het gaat om de gebruiken in Nederland. Bijvoorbeeld: hoe koop je een treinkaartje op het station. Vergeet niet dat alles complex is, zeker als je de taal nog niet spreekt.” “Vergeet ook niet”, stelt Zeljana Miljus, directeur van VluchtelingenWerk Zeeland, “dat een vluchteling niet voor niets een vluchteling is. Het zijn bijna allemaal oorlogsvluchtelingen. Iedereen heeft zijn verhaal en iedereen moet een nieuw evenwicht vinden in een nieuwe omgeving en een heel andere cultuur. Dat is vrij pittig. Wij zijn er om daarbij te begeleiden, om te helpen bij de inburgering, om iemand opnieuw zelfstandig en zelfredzaam te maken. De
vluchtelingen zijn altijd heel blij met onze inzet.” De begeleiding stopt doorgaans na drie jaar. VluchtelingenWerk Zeeland beschikt over 190 vrijwilligers, waarvan meer dan de helft actief is als begeleider van statushouders. Er zijn ook taalcoaches. “We hebben jongere en oudere vrijwilligers. Sommigen doen het al dertig jaar, anderen lopen stage. We proberen ook ex-vluchtelingen in te zetten”, zegt directeur Miljus. Nieuwe vrijwilligers zijn welkom. ■ Meerdere corporaties bieden ook VluchtelingenWerk zelf onderdak. Bijvoorbeeld RWS, Zeeuwland en Clavis. “VluchtelingenWerk huurt in het souterrain van ons kantoor een halve verdieping tegen een minimaal tarief”, zegt Henry de Miranda, coördinator wonen van Clavis. “Men maakt gebruik van onder andere onze ICT en receptie. Clavis doet dit vanuit maatschappelijke betrokkenheid. VluchtelingenWerk zocht ruimte en wij hadden ruimte ter beschikking. Er is regelmatig contact tussen de corporatie en VluchtelingenWerk, dan is het prettig dat de lijnen heel kort zijn. Er is zeer snel overleg mogelijk, we hoeven alleen de trap maar af.” 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
7
RWS
Klanttevredenheidsonderzoek KWH
Resultaten KWH (Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector) onderzoekt elk jaar hoe tevreden u bent over RWS. Het onderzoek vond dit jaar plaats van augustus tot en met november. Omdat er nog vragenlijsten worden ingestuurd, zijn de definitieve uitslagen nog niet bekend. De voorlopige resultaten delen we alvast met u.
G
emiddeld over alle onderdelen scoren we een 7,9. Dat is iets hoger dan het landelijke gemiddelde van 7,8.
Jaarverslag 2012 Wat heeft RWS in 2012 gedaan? Welke doelen hebben we gehaald en welke niet? En waarom? U leest het in het jaarverslag 2012. In mei 2013 verschijnt het verslag op onze website. Wij vertellen u vast wat u kunt verwachten.
I
eder jaar leggen we verantwoording af over onze werkwijze van het afgelopen jaar. De verantwoording aan onze omgeving gaat over alles wat we doen, waar we dat doen en met welk resultaat. Het jaarverslag bestaat uit twee delen: het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening. Ons volkshuisvestingsverslag is opgebouwd volgens dezelfde structuur als ons ondernemingsplan. Deze opbouw geeft inzicht in welke doelstellingen we gehaald hebben en op welke wijze. De jaarrekening toont de cijfers zoals de balans, de winst- en verliesrekening, aangevuld met toelichtingen en analyses. Waar
en wanneer vindt u het verslag?
Eind mei 2013 vindt u ons jaarverslag 2012 op www.rwsgoes.nl. ■
8
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
Op het onderdeel ‘klantcontact’ scoren we een 7,9. Een resultaat waar we trots op zijn, maar we streven natuurlijk altijd naar een hoger cijfer. Signaalmails Nieuw waren vorig jaar de signaalmails. Dat betekent dat als u bij bepaalde vragen aangaf dat u ontevreden was, wij deze informatie toegestuurd kregen door KWH. Dat gebeurde uiteraard alleen als u ook aangaf dat uw naam en adresgegevens aan ons doorgegeven mochten worden. Daar waar mogelijk hebben we contact opgeno-
men met klanten. Want met de signaalmails kunnen we gericht iets met uw klacht doen! Doorlopend meten Vanaf 2013 is er geen vaste periode meer waarin KWH meet. RWS levert eenmaal per kwartaal gegevens aan. Voor u betekent dit, dat u op elk moment van het jaar een enquête kunt ontvangen. Door vaker gegevens aan te leveren hopen we nog sneller in te kunnen springen op uw ervaringen met RWS en u nog beter van dienst te zijn. ■
Hoe snel vindt u bij RWS een woning? Uw woonwensen staan bij RWS centraal. Daarom luidt één van de doelstellingen van ons jaarplan 2013: ‘Actief woningzoekenden willen we zo snel mogelijk matchen met hun voorkeur.’ Maar wat verstaan we onder ‘zo snel mogelijk’ en ‘actief woningzoekenden’? Wat kunt u verwachten als u een woning zoekt bij RWS?
H
et ene gebied is meer in trek bij woningzoekenden dan het andere. Daarom maken we hierin onderscheid binnen ons werkgebied. Een actief woningzoekende die een woning zoekt in de gemeente Noord-Beveland bieden we binnen één jaar een passende woning aan. In Goes en Kapelle is dat binnen twee jaar. Wat is een actief woningzoekende? Wij beschouwen een woningzoekende als ‘actief woningzoekend’ vanaf de eerste reactie op een aangeboden woning. Vanaf
de eerste keer dat u reageert op een woning uit ons woningaanbod mag het niet langer dan één jaar duren voordat u een woning vindt op Noord-Beveland en niet langer dan twee jaar in Goes en Kapelle. Meer weten? Ook als huurder kunt u zich inschrijven als woningzoekende. Wilt u hier meer over weten en over ons woonruimteverdelingsysteem? Kijk dan eens op onze website: www.rwsgoes.nl/woningzoekende. Of bel ons via telefoonnummer: (0113) 23 16 74. ■
RWS
Buurtteam beter zichtbaar in de wijk Met een nieuwe jas is het buurtteam beter zichtbaar in de wijk. Het buurtteam is actief in de gemeente Kapelle en zet zich in voor de leefbaarheid in alle buurten van de gemeente waar woningen van RWS staan.
H
et buurtteam is er vooral voor mensen die zelf niet goed in staat zijn de leefbaarheid in en om hun woning te verbeteren. U kunt denken aan de volgende hand-en-spandiensten: • ondersteuning in en om het huis; • helpen wegbrengen van zwaar (tuin)afval; • hulp bij activiteiten in uw straat of buurt, zoals een barbecue; • samen met de b-flex-medewerkers van De Betho en evt. de buitendienstmedewerkers van de gemeente opruimen van zwerfafval; • boodschappendienst voor senioren; • signaleren en bezoeken van mensen die eenzaam zijn en behoefte hebben aan een praatje; • allerlei andere dingen waar vooral ú behoefte aan heeft. Waar vindt u het buurtteam? Joke Porton, werkzaam bij De Betho, is bijna iedere dag te vinden in de gemeente Kapelle. Zij onderhoudt de contacten tussen inwoners en het buurtteam en is daarmee uw aanspreekpunt. Ook controleert zij de werkzaamheden die worden uitgevoerd naar aanleiding van uw vragen en verzoeken. En ze werkt samen met de Stichting Welzijn Kapelle en Michel Buijs, wijkbeheerder bij RWS. Heeft u vragen, dan kunt u bellen met mevrouw Porton, 06-39570664. Is dit nummer niet bereikbaar of komt u er niet uit? Dan kunt u bellen met RWS via (0113) 23 16 74. ■
Bewonersgroep Cruytooren lanceert eigen website Hoe informeer je de bewoners die je als bewonerscommissie vertegenwoordigt? De bewonersgroep Cruytooren in Goes heeft er wat op gevonden. Naast het mededelingenbord in de centrale hal, is er sinds kort een eigen website in de lucht: www.cruytooren.nl.
D
e bewonersgroep behartigt de collectieve belangen van de bewoners in de Cruytooren, een complex met 42 huurwoningen van RWS. Daarnaast wil de bewonersgroep de leefbaarheid binnen de Cruytooren bevorderen, evenals het contact tussen de bewoners. De groep bestaat uit Gillis Karreman, Hanneke Meeuwsen, José van Kelen en Ronald Philipse. “Wij overleggen met RWS over algemene zaken, zoals het onderhoud, de gemeenschappelijke tuin, de schoonmaak en
storingen. En dat koppelen we ook weer terug naar de bewoners”, vertelt Hanneke Meeuwsen. Dat gebeurt door middel van huis-aan-huis verspreide brieven. Maar nu dus ook via het mededelingenbord en de website. “Zo kun je veel directer communiceren”, zegt Ronald Philipse. “Vroeger moest je 42 kopietjes maken en langs alle brievenbussen om ze te bezorgen, nu kun je bewoners veel directer en uitgebreider informeren via de site.”
Bijdrage RWS De website is ontworpen door Gillis Karreman, die ook voor het beheer zorgt. “Internet is hét communicatiemiddel van tegenwoordig”, verklaart hij het initiatief. De bewonersgroep heeft de site gelanceerd in overleg met RWS. De corporatie leverde informatie en foto’s en ziet de site ook als middel om met de bewoners van de Cruytooren te communiceren. Daarom heeft RWS financiën beschikbaar gesteld voor de site, en eerder voor het mededelingenbord in de hal.
De bewonersgroep met v.l.n.r. Ronald Philipse, José van der Kelen, Gillis Karreman en Hanneke Meeuwsen.
Uitbreiding mogelijk De site bevat informatie over de bewonersgroep zelf, actuele zaken, het een en ander over de historie van de locatie, ingezonden stukken en het schema waarop bewoners kunnen zien wanneer ze aan de beurt zijn om de algemene papierbakken te legen. Een fotoalbum - waarin nu bijvoorbeeld de in de binnentuin verblijvende pestvogel is te zien - en een contactformulier maken de site compleet. “Uitbreiding is mogelijk”, zegt José van Kelen. “We denken aan interviews met bewoners en met de molenaar van de molen hier vlakbij.” ■ 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
9
Bewo ner sbla d
D rie papiere n e d i t i e s é n digital e i n it ia t ie v e n Dit blad bestaat 35 jaar. Het verscheen tot nu toe altijd vier keer per jaar. Dat gaat in dit jubileumjaar veranderen. De lezer kan ook digitale initiatieven tegemoet zien.
H
t uinonderhoud
et eerste nummer verscheen in 1978. Het blad was een uitgave van vier woningcorporaties: Woningbouwvereniging Terneuzen (nu Clavis), Woningbouwvereniging Beter Wonen in Zierikzee (nu Zeeuwland), Woningbouwvereniging Reimerswaal in Kruiningen (opgegaan in R&B Wonen) en Stichting Samenwerking in
Goes (nu RWS). Men sloeg de handen ineen om, zoals het ten geleide van het eerste nummer stelt, “de voorlichting aan de eigen bewoners te verbeteren en/of uit te breiden” en koos voor een gezamenlijk blad omdat “vele onderwerpen over volkshuisvestingszaken een eensluidende voorlichting vragen, omdat ze voor elke corporatie gelden. Een gezamenlijke uitgave maakt een professionele aanpak mogelijk en is aanzienlijk goedkoper.” In de loop der jaren kwamen er corporaties bij en haakten corporaties af. Nu ontvangen de huurders van zes Zeeuwse corporaties het bewonersblad. Behalve de vier oprichters gaat het om SMB/SBOM in Goes en Woonburg in Koudekerke. Het blad had jarenlang
Wat verandert er in 2013? Het bewonersblad verschijnt niet vier keer, maar drie keer: in april, september en december. In de plaats van het vierde nummer komt de redactie met initiatieven om de banden met vooral de jongere doelgroep te versterken. Denk aan het gebruik van internet en social media. Nieuwe, digitale media die jongeren aanspreken en, in vergelijking met een papieren blad, meer interactie mogelijk maken. De veranderingen vloeien voort uit het vorig jaar gehouden lezersonderzoek. ■
Het geheim van een mooie tuin Sommige mensen die langs de Calandweg in Zierikzee wandelen, stoppen om de tuin van Leen Hendrikse te bewonderen. Er zijn er zelfs die een foto maken. Leen besteedt veel aandacht aan zijn tuin, dat is duidelijk. “Je moet van de zomer eens komen kijken”, zegt hij op een grijze ochtend in februari.
E
Leen Hendrikse werkt graag in zijn tuin.
10
één titel: Zeeland Woonkrant. Nu hanteren drie corporaties deze naam nog. Woonburg noemt het blad Thuis, Clavis WijKgevoel en Zeeuwland de Zeeuwland Woonkrant.
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
en verzorgde tuin, Leen Hendrikse heeft het van jongs af aan meegekregen. “Mijn vader was een echte tuinier. Hij kweekte allerlei groenten en had ook een mooie siertuin. Ik hielp hem graag.” In de tuin aan de Calandweg, zowel voor als achter, trekken de kunstig geknipte buxussen de aandacht. “Ach, met een beetje creativiteit kom je een heel end”, zegt Leen, die getuige de doeken aan de muur in de huiskamer ook met penselen en verftubes heel aardig uit de voeten kan. “Ik werk niet voor de vuist weg, maar met een plan. Kleur is belangrijk. Op de grond, tussen de buxussen, komen blauwe bloemen en wat witte. Daarnaast is er de witte stamroos, waar de postbode in de zomer altijd even aan ruikt, en de roze stamroos. Tot slot: wat rode accenten. Dat geeft een mooi effect, ook qua diepte. Van april tot november heb ik kleur in de tuin.” Leen vertelt dat ‘diepte’ een beter resultaat geeft dan alle beplanting op een rijtje. Naast kleur en diepte is onderhoud het geheim van een mooie tuin. “Als je elke week het onkruid weghaalt en de boel goed bijhoudt, heb je weinig werk. Zeker als je niet zo’n grote tuin hebt, zoals ik. Iets moois moet je mooi houden, vind ik. Niet alleen een tuin, maar ook
een auto of een paar schoenen. Je moet er wat tijd in steken, daar komt het op neer.” Dat Leen tuinieren in de vingers heeft, is meer mensen opgevallen. Inmiddels houdt hij twaalf tuinen bij. Soms verzorgt hij ook de aanleg. “Je maakt iets mooi, waar men tevreden over is. Daar doe je het voor.” De tuinen aan de Calandweg staan er over het algemeen netjes bij, vindt hij. “Maar je ziet natuurlijk ook wel mindere tuinen. Soms staat het onkruid zo hoog”, zegt hij met zijn hand een goede meter boven de vloer. “Ja, dan springen de tranen wel in je ogen, bij wijze van spreken dan.” Het is niet zo dat zijn handen dan gaan jeuken. Mensen zijn nu eenmaal verschillend. “Toch vind ik het wel van belang dat de buurt er goed uitziet. Als het netjes is, zijn mensen minder snel genegen rommel op straat te laten vallen of hun tuin te verwaarlozen.”
Voorjaarstips • Snoei de rozen. • Zet lavendel bij de rozen om luizen op afstand te houden. • Bemest zo nodig de aarde. • Verwijder elke week het onkruid. • Plant eenjarigen en houdt daarbij rekening met kleur en ‘diepte’. ■
Vorig jaar maart verhuisden Sjoerd en Anja Kanters, samen met hun kinderen Stijn en Sophie, naar een energiezuinige woning aan de Eendvogelstraat in Heinkenszand. Nu, een jaar later, is de tijd rijp om te vragen naar de ervaringen. Hoe bevalt het in deze duurzame woning? Zijn er nog minpunten of kinderziektes? Is het een succes?
D
e woning in Heinkenszand is energiezuinig gemaakt door R&B Wonen. Het dak, de gevels en de vloer zijn geïsoleerd. Er is verbeterd dubbel glas geplaatst. De plaats van de cv-ketel is ingenomen door een warmtepomp. Er is vloerverwarming. Zonnecollectoren op het dak wekken energie op en een zonneboiler zorgt voor warm water. De gasaansluiting is verwijderd. Voor R&B Wonen gaat het om een proef. “Wij zijn benieuwd naar het effect van deze maatregelen in een woning van dertig jaar oud”, zegt Laudie Bal van R&B Wonen. “Hoe is het comfort in huis en hoe ziet de energierekening eruit?” Aan de hand van de ervaringen en het energieverbruik in de Eendvogelstraat besluit de corporatie op welke manier andere woningen duurzamer worden gemaakt. De ambitie van R&B Wonen is om tot 2022 32 procent energie te besparen en in dat jaar voor het gehele woningbezit minimaal een energielabel B te bezitten. (De energielabels lopen van A tot G. A is het meest zuinig, G het meest onzuinig.)
D uur z a a m
‘Een huis uit duizenden’
Sjoerd en Anja Kanters met hun kinderen Stijn en Sophie.
Sjoerd en Anja Kanters hebben geen moment spijt gehad van de verhuizing van Krabbendijke naar Heinkenszand. “Het is hier heerlijk. Fantastisch”, zegt Anja. Ze prijst de locatie: het bos voor de deur, de voorzieningen, het dorp als geheel en de woning. “Elke dag zeggen we tegen elkaar: wat een heerlijk huis om in te wonen.” “Zeker nu de schuur, die tegen het huis staat, ook geïsoleerd is”, reageert Sjoerd. “De schuur is enkelsteens en liet veel kou binnen. Het was moeilijk warm te krijgen in huis. In de zomer is dat niet erg, maar als het vriest en je moet het van de vloerverwarming hebben, dan is het minder prettig als je op zo’n 18 graden blijft steken. R&B Wonen heeft er snel werk van gemaakt en de schuur geïsoleerd. We merkten direct een verbetering. Het is nu behaaglijk in huis.” Andere ‘kinderziektes’ loste R&B Wonen ook snel op. Kanters noemt de extra boiler in de keuken en de thermostaatkraan in de badkamer. De eerste zorgt snel voor heet afwaswater, de tweede voor een constante
watertemperatuur onder de douche. “De corporatie laat ons letterlijk en figuurlijk niet in de kou staan. Minpunten zijn er niet meer. Dit is een huis uit duizenden.” Het energieverbruik is flink gedaald ten opzichte van de vorige woning. Dat heeft alles te maken met de goede isolatie, de afwezigheid van gas en de opwekking van energie op het dak. “Op een mooie, zonnige dag wekken we 15 tot 20 kilowatt op”, zegt Sjoerd. Hij verwacht een gehalveerde energierekening. “Echt goed dat R&B Wonen dit project doet”, vindt Anja. “Het is belangrijk om zuinig met de aarde om te gaan en de kinderen een goede toekomst te geven.” ■
Huurverhoging: 4 tot 6,5 procent P
er 1 juli 2013 kunnen de huren meer omhoog dan in de afgelopen jaren. Tot nu toe stegen de huren met het inflatiepercentage van het jaar ervoor. Nu krijgen corporaties de ruimte om de huren te verhogen met meer dan 2,5 procent (het inflatiepercentage van 2012): 4 procent. Voor hogere inkomens en middeninkomens gelden hogere percentages: 4,5 en 6,5 procent. Huurders met een huishoudinkomen tot 33.614 euro per jaar gaan, afhankelijk van wat de corporatie besluit, per 1 juli 4 procent meer huur
betalen. Wie meer verdient, maar minder dan 43.000 euro per jaar, krijgt een huurstijging van 4,5 procent. Terwijl huurders die meer verdienen dan 43.000 euro per jaar, 6,5 procent meer huur gaan betalen. Het kabinet wil met deze verschillende percentages het scheefwonen tegengaan. Scheef wonen is met een hoog inkomen in een relatief goedkope huurwoning wonen. De nieuwe huurprijzen zijn geldig van 1 juli 2013 tot en met 30 juni 2014. De corporaties stellen hun huurders vóór 1 mei op de hoogte van de huurverhoging per 1 juli.
De hoogte van de huur is afhankelijk van de kwaliteit van de woning. De waardering gebeurt via een puntensysteem: het woningwaarderingsstelsel. Hoe groter de kamers, hoe meer punten. Daarnaast leveren bijvoorbeeld een tuin of een balkon, het sanitair en de verwarming punten op, net als de woonomgeving, het type woning en het energielabel. In de toekomst gaat ook de WOZ-waarde van de woning meetellen in dit puntensysteem. WOZ staat voor waardering onroerende zaken. Onder andere de gemeente gebruikt de WOZ-waarde bij het heffen van belastingen. ■ 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
11
Bo uwen in eigen b eheer
Starters perspectief bieden is goed voor kleine kernen Een woning voor 140.000 tot 150.000 euro. Zeventien inwoners van Bruinisse - allemaal starter op de woningmarkt, vooral jongeren - hebben er belangstelling voor. Dat bleek uit een bijeenkomst die de dorpsraad eerder dit jaar hield over bouwen in eigen beheer. Als het project van de grond komt, is dat goed voor de leefbaarheid in Bruinisse.
D
e dorpsraad van Bruinisse kreeg duidelijke signalen: er is behoefte aan woningen tot zo’n 200.000 euro. Omdat die woningen er niet zijn, trekken starters weg, terwijl ze liever in het dorp hadden willen blijven wonen. De dorpsraad pikte de signalen op en kwam met het plan om te gaan bouwen in eigen beheer, samen met Collectief Particulier Ondernemerschap Zeeland (COPZ). “Het grote voordeel van bouwen in eigen beheer is dat je de projectontwikkelaar ertussenuit haalt”, zegt Nico de Danschutter van de dorpsraad in Bruinisse. “Dat scheelt 25 procent in de bouwkosten en je voorkomt leegstand. Voor starters is dit dé kans om een betaalbare woning te kopen. Als groep potentiële bewoners krijg je begeleiding bij het selecteren van een architect en aannemer. Je richt samen een rechtspersoon op, meestal een vereniging, om het project van de grond te tillen.” De dorpsraad wil op deze manier bijdragen aan een leefbaar Bruinisse. “Het dorp bewoonbaar houden, mensen hier houden. Dan houd je de voorzieningen op peil. Het moet mogelijk zijn om ten minste vier woningen in eigen beheer te laten bouwen. Door een aannemer uit de omgeving, dat is goed voor de conjunctuur van het eiland”, aldus De Danschutter.
Burgh-Haamstede Starters een perspectief bieden, de kern leefbaar houden. Ook in Burgh-Haamstede gelden deze argumenten. Theo Grefkens is hier de initiatiefnemer voor bouwen in eigen beheer en Zeeuwland gaat de woningen realiseren. “Je ziet toenemende vergrijzing. Jongeren die wegtrekken zie je nooit meer terug. Als je de samenleving leefbaar wil houden, moet je ervoor zorgen dat jonge mensen hier blijven. Dan kun je de basisschool in stand houden, de kinderopvang, de winkels en noem maar op. Maar dan moeten er wel betaalbare woningen zijn. Nu komen starters niet aan bod. Woningen die te koop staan gaan in veel gevallen naar mensen met een zak centen uit de Randstad.” Grefkens activeerde tientallen dorpsgenoten. Samen startten ze een burgerinitiatief: een plan vanuit de bevolking dat op de vergadertafel van
12
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
de gemeenteraad komt. De raad keurde het plan goed. “We hadden niet alleen een idee, maar ook een locatie: het Domineesbosje, een braakliggende plek, midden in Burgh-Haamstede. Voor de uitwerking van het plan hebben we contact gezocht met Zeeuwland. Daar was men meteen zeer geïnteresseerd.” In het Domineesbosje komen zestien woningen in het groen. Theo Grefkens: “Toekomstige bewoners zijn betrokken bij de ontwikkeling van het plan en kunnen hun casco woning indelen zoals ze zelf willen; alleen de buitenmuren staan min of meer vast. Het bouwen in eigen beheer gaat bij dit project om de binnenkant van de woningen. Door zelf aan de slag te gaan of elkaar te helpen, is er te besparen op de kosten. De bouw gaat waarschijnlijk volgend jaar van start, liefst met een bouwbedrijf uit de buurt, om de werkgelegenheid te stimuleren.” Volgens Grefkens is het bouwproject een absolute noodzaak voor BurghHaamstede. “Sterker nog, dit is een eerste aanzet. Er moet meer gebeuren om het tij te keren. Maar alle beetjes helpen en bovendien kunnen we leren van dit project. Het belangrijkste is dat we perspectief bieden aan starters in deze prachtige omgeving.” ■
Theo Grefkens op de toekomstige bouwlocatie in Burgh-Haamstede.
Recreat ie
Vrijwilligers markeren een nieuwe wandelroute.
Een korte wandeling, op een zonnige zondagmiddag In Noordgouwe op Schouwen-Duiveland begon het. Vijf jaar geleden kwam daar het eerste Zeeuwse ommetje tot stand. Daarna zijn de ommetjes als paddestoelen uit de grond gekomen. Inmiddels telt de provincie er drieëntwintig.
H
et ommetje Kloetinge leidt de wandelaar door en rond het prachtige dorp. De route gaat over dreven, weiden, velden en historische paden, zoals het Hooge pad, een verbinding uit de twaalfde eeuw tussen ‘s-Heer Arendskerke en Kapelle. Het ommetje is gerealiseerd op initiatief van de Vereniging Dorpsbelangen Kloetinge, met ondersteuning van de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) en de gemeente Goes.
Voor bewoners “Het initiatief voor een ommetje komt altijd uit het dorp zelf”, zegt Ewoud Voogd van SLZ. “Denk aan een dorpsraad of een groep bewoners. In opdracht van de provincie adviseren en ondersteunen wij bij de realisatie van een ommetje. We denken mee over de route en coördineren het project. Zo overleggen we met landeigenaren om het mogelijk te maken dat de route over hun terrein loopt. Ook zorgen we voor geld en voor de bewegwijzering. Een ommetje is in de eerste plaats bedoeld voor de bewoners. Heerlijk voor een zonnige zondagmiddag: een korte wandeling, tot een kilometer of zes, in je eigen omgeving.” Wie niet genoeg heeft aan zo’n rondje door
de historie en natuur van zijn dorp, of eens wat anders wil zien, kan zijn vleugels gemakkelijk uitslaan. Overal in Zeeland zijn namelijk wandelnetwerken en er komen nog altijd nieuwe bij. Zoals dit jaar het wandelnetwerk Goes-Kapelle, waarvan het Kloetingse ommetje een onderdeel zal zijn. Ewoud Voogd: “Er is een duidelijke behoefte aan langere wandelingen. Het mooie van de wandelnetwerken is dat je van knooppunt naar knooppunt loopt en dus zelf je route kan bepalen. Het past bij de ambitie van Zeeland om wandelprovincie te worden.”
Charmes ontdekken Ommetjes zijn niet typisch Zeeuws. De korte wandelroutes komen in heel Nederland voor. Wel heeft het fenomeen sinds de introductie in Noordgouwe een hoge vlucht genomen in Zeeland. Elk jaar stijgt het aantal ommetjes. Bovendien zijn ze populair bij dorpsbewoners en, steeds meer, bij toeristen die de verborgen charmes van Zeeland willen ontdekken: de watergangen, de bomenlanen, de kerkenpaden, de velden en natuurlijk de dorpen. “Het mooiste ommetje? Elk dorp vindt z’n eigen ommetje het mooist. De ommetjes zijn stuk voor stuk tot stand gekomen met veel inzet vanuit het dorp”, zegt Ewoud
Voogd. “Maar als ik dan toch de mooiste moet noemen... dan zeg ik: het Parlevinkerpad rond het sluizencomplex van Hansweert. Of het Jacoba van Beierenpad bij ‘s-Heer Hendrikskinderen, door het interessante landschap.” ■
Natuur- en landschapsbeheer Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) houdt zich bezig met natuur- en landschapsbeheer in de provincie. De organisatie geeft advies over het realiseren of herstellen van streekeigen landschapselementen - zoals hagen, knotbomen, bosjes, welputten en damhekken - en het onderhoud daarvan. SLZ werkt met vrijwilligersploegen. Vrijwilligers zorgen ook voor de bewegwijzering van ommetjes. Ewoud Voogd: “Dat is veel werk. Voor een kort ommetje ben je zo drie dagen bezig. Vrijwilligers controleren ook of de paden goed beloopbaar blijven en of de pijlen en overstapjes nog in orde zijn. SLZ coördineert dat allemaal.” Zie voor meer informatie over SLZ: www.landschapsbeheer.nl/zeeland. 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
13
L even m et wat er
Herdenken, leren en vooruitkijken in het Watersnoodmuseum
Zestig jaar na de Watersnoodramp, 1 februari 2013, vond de Nationale Herdenking plaats bij het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk. Een goede plaats. Het museum is immers dé plaats om de ramp van 1953 te herdenken en te herinneren, maar ook om ervan te leren en vooruit te kijken. Bovendien is het museum vernieuwd met onder meer een indringende overstromingssimulator.
P
rik zelf de dijk door en kijk wat er gebeurt. Moet ik een goed heenkomen zoeken op zolder? Of komt het water zo hoog dat er een boot nodig is om te ontkomen? De simulator laat zien wat de gevolgen van een overstroming zijn in je eigen omgeving. Dat kan best confronterend zijn, in ieder geval is het goed voor de bewustwording, zeker als je in het westen van het land onder de zeespiegel woont. Het Watersnoodmuseum ging in 2001 open in één van de caissons waarmee in november 1953 het dijkgat bij Ouwerkerk werd gesloten. Meer dan een collectie krantenknipsels, foto’s en wat voor de wederopbouw gebruikte machines waren er niet te zien. Later - het museum groeide en was snel volwassen - zijn alle vier caissons in gebruik genomen. Wandelend door de betonkolossen (60 x 20 x 20 meter) komt de bezoeker van alles te weten over de feiten van de Watersnoodramp, de emoties, de wederopbouw en de
14
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
toekomst. Wat speelde zich af op 1 februari 1953, hoe kon het gebeuren, welke gebieden zijn getroffen door het water - dat alles is te zien in de eerste caisson. De tweede bevat een muur met de namen van alle 1836 slachtoffers, die een gezicht krijgen via een multimediaal monument 1835+1. Persoonlijke verhalen klinken en het museum geeft hier ook een beeld van de hulpverlening. Caisson drie gaat over de wederopbouw. Hier is een Deense geschenkwoning uit Zierikzee te zien, naast materieel dat gebruikt is voor het herstel, een waterschapskotje en de overstromingssimulator. De vierde caisson, ten slotte, ziet er heel anders uit. Hier kijkt de bezoeker vooruit, in een toekomst waarin het gaat om ‘leven met water’. Dit vernieuwde gedeelte van het museum is high-tech en interactief, met veel touchscreens. Allemaal bedoeld om te ontdekken dat water niet alleen een vijand is, waartegen je je moet beschermen, maar ook tal van (economische)
mogelijkheden biedt. Zoals zilte akkerbouw en een getijdencentrale. Het Watersnoodmuseum trekt jaarlijks zo’n 60.000 bezoekers. Er werken, naast een kleine betaalde staf, ruim honderd vrijwilligers. Het museum draait in de eerste plaats op entreegelden. Daarnaast komt er wat subsidie binnen en is er een schare donateurs. ■ Rond de Nationale Herdenking van de Watersnoodramp verschenen twee boeken: ‘1953, de stormvloed buiten Nederland’ van Jasper Goedbloed en ‘De Ramp getekend, hoe de watersnood in kinderboeken werd verbeeld’ van Herman Vuijsje. Daarnaast ging de tentoonstelling ‘Harte-plicht 1953/2013’ van start, waren er open dagen, herdenkingsconcerten en vond de presentatie plaats van het Watersnoodpad, een wandelroute van ruim honderdvijftig kilometer. De Zeeuwse Bibliotheek, het Watersnoodmuseum en het Gemeentearchief Schouwen-Duiveland rondden vlak voor 1 februari de digitalisering af van de documentatie over de Watersnoodramp. Daardoor kan iedereen krantenknipsels, brochures en boeken over deze ingrijpende gebeurtenis digitaal bekijken. Er zijn in 2013 het hele jaar door activiteiten in het kader van de zestigste herdenking. Meer informatie: www.watersnoodmuseum.nl.
1
2
9
3
4
5
10
14
11
15
16
20
13
18
19 23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
37
38
42
39
43
47
8
22
24
36
7
12
17
21
6
48
44
35 40
41
45
49
46 50
52
51
53
55
54
56
Oplossing: 32
14
7
p uz z el
Nog niet verdwenen
Gewapend met de camera trok de redactie eropuit. Hoe is het gesteld met uw kennis van bijzondere plaatsen in Zeeland? Achter het kruiswoordraadsel zit zo’n kenmerkende plaats verborgen. Dit keer: een kerkdorp zonder kerk. Het is geen ramp als u de details niet meteen herkent. Los gewoon de puzzel op, vul de juiste letters in en klaar is Kees. E-mail uw oplossing vóór 1 juni 2013 naar
[email protected]. Of schrijf de oplossing op een briefkaart en stuur deze aan: Puzzelredactie Zeeland Woonkrant, Postbus 158, 4460 AD Goes. Vermeld duidelijk uw naam en adres. Onder de goede inzenders verloten we tien boeken ‘Het Nederlands Viskookboek (verantwoord lekkerbekken met vis van dichtbij en stoere vissersverhalen)’ van Bart van Olphen. Oplossing en prijswinnaars worden in het volgende nummer van Zeeland Woonkrant bekend gemaakt.
39
48
28
53
40
3
18
15
23
Oplossing puzzel uit het vorig nummer: Neeltje Jans De winnaars: Mevr. Dorreman-Ravia Fam. Padmos J. Heijt N. Sinke A. Overheid-v.d. Put E. Thielen H.J. de Wit A.N. van Keulen-Fraanje R. Kattouw A. de Jager
Gravenstraat 9 Volkerakstraat 3 Dahlialaan 63 Slagveldstraat 33 Groen van Prinstererstraat 48 Boszicht 23 Domburgseweg 70c Egelantier 49 Edvard Grieghof 33 Edvard Grieghof 61
4301 4301 4401 4416 4463 4462 4356 4356 4536 4536
GV XV GZ CB SE BH BL JS EP EP
ZIERIKZEE ZIERIKZEE YERSEKE KRUININGEN GOES GOES OOSTKAPELLE OOSTKAPELLE TERNEUZEN TERNEUZEN
Horizontaal 1 stadion 5 voetbalterm 10 steen 12 bijwoord 14 persoonlijk voornaamwoord 16 scheidsrechter 19 moeder 20 naad 22 laten zien 23 lof 24 dokter 26 met (Frans) 27 zangstem 29 familielid 30 afgod 31 Azerbeidzjanen 33 atoom 34 Belgische omroep 36 hoogleraar 40 zettekst 42 meisjesnaam 43 beslist 46 geestelijke 47 persoonlijk voornaamwoord (Frans) 49 voetbalclub 51 muzieknoot 52 Spaanse uitroep 53 droog 55 lichaamsoefening 56 oefenmeester
Verticaal 2 rooms-katholiek 3 roem 4 hechtmiddel 6 slotwoord 7 ontkenning 8 lidwoord 9 Italiaanse voetbalclub 11 meertje 13 Spaanse voetbalclub 15 wagen 17 zeil 18 openbaar vervoerbedrijf 19 mede 21 sportpaleis 23 Engelse voetbalclub 25 zwoegende huisvrouw 26 topartikel 28 vat 29 gemeentelijke belasting 32 midvoor 35 deel van het doel 37 mannetjeshond 38 ordelijk 39 Brabantse stad 41 zet 43 worm 44 hert 45 oliemaatschappij 49 parasiet 50 een en ander 52 voorzetsel 54 inhoudsmaat
Neeltje Jans Zeehonden, een waterspeelplaats, een orkaanmachine. Dat zijn enkele attracties van Deltapark Neeltje Jans, hét themapark op het gebied van Deltawerken, kust en water. Het eiland is een onderdeel van de Oosterscheldekering tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland. Tijdens de aanleg van deze waterkering fungeerde Neeltje Jans als werkeiland. In 1986 was de Oosterscheldekering klaar. Toen was het themapark van nu een educatief centrum, Delta-Expo geheten. Later kwamen er steeds meer recreatieve en pretparkachtige functies bij. De naam Neeltje Jans schijnt afkomstig te zijn van een schip dat vastliep op de zandplaat, die het huidige eilandje ooit was. Een plaat in de monding van de Oosterschelde. 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
15
Jaarplan 2013 Wat zijn onze plannen voor 2013? Sinds januari 2013 vindt u ons gehele jaarplan op www.rwsgoes.nl/. We lichten hier vast een tipje van de sluier op. 1
We bieden betaalbare en passende woningen aan.
5
Klantenpanels geven inzicht in wat onze klanten willen. Kritisch en opbouwend.
Weten wat onze klanten willen is belangrijk. De woonwensen en –behoeften van onze klanten brengen we vanaf 2013 jaarlijks in beeld.
2
Woningzoekenden matchen we snel en efficiënt met hun voorkeur.
6
Vaste contactpersoon voor de klant. Wijkgericht werken met Wijkteams. Eén team waarin verschillende disciplines samenwerken voor ‘hun wijk’.
4
De kwaliteit van onze dienstverlening verbeteren. KWH meet de ervaringen van onze klanten met onze diensten. We willen hier minimaal een 8 op scoren.
Colofon
We ondersteunen maatschappelijke initiatieven in het belang van leefbaarheid Maatschappelijk ondernemen is leefbaarheid vergroten, de maatschappij om je heen beter maken waar je kunt.
Actief woningzoekend bent u vanaf de eerste keer dat u reageert op een woning. Binnen één jaar vindt u een woning in Noord-Beveland en binnen twee jaar in Goes en Kapelle.
3
Actieve participatie van huurders
7
We behouden een gezonde financiële positie Onze A–status behouden. Dat doen we door op een gezonde en nuchtere manier met ons geld om te gaan.
Dit is slechts een greep uit ons jaarplan 2013. Wilt u het gehele plan lezen? Kijk dan op onze website: www.rwsgoes.nl. ■
Reparatieverzoeken Telefoon: (0113) 23 16 74 Dit geldt óók voor dringende reparatieverzoeken buiten de normale kantooruren.
Verspreidingsgebied
Voor storing aan de CV e.d. kunt u terecht bij: Wolter & Dros, telefoon: (0113) 56 51 42
n RWS n Overige
Oplage: 26.500
corporaties
Bij ruitschade * Glashandel Moerstee, tel: (0113) 34 16 88 Bereikbaarheid RWS Bezoekadres: Stationspark 30, 4462 DZ Goes Openingstijden: maandag t/m donderdag van 08.00 tot 17.30 uur vrijdag van 08.00 tot 12.00 uur Postadres: Postbus 158, 4460 AD Goes Telefoon: (0113) 23 16 74 Fax: (0113) 23 38 11 Internet: www.rwsgoes.nl E-mail:
[email protected]
Het woningaanbod kunt u vinden op:
16
www.rwsgoes.nl 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
Afvoer of dakgoot verstopt? * Lacor civiel- en groentechniek Zuid B.V., telefoon: (0113) 38 11 33 * alleen van toepassing als u deelneemt aan deze RWS-risicoverzekering
Marsaki RWS bv Fruitlaan 2, 4462 EP Goes Postbus 139, 4460 AC Goes Tel.: (0113) 27 30 55, fax: (0113) 27 30 56 Internet: www.marsaki.nl E-mail:
[email protected] Huurdersvereniging “De Bevelanden” Rimmelandplein 1A, 4461 KX Goes Telefoon: (0113) 25 20 54 www.huurdersvereniging-debevelanden.nl E-mail:
[email protected]
Bewonersinformatieblad van: Clavis, Terneuzen Zeeuwland, Zierikzee RWS partner in wonen, Goes R&B Wonen, Heinkenszand SMB / SBOM, Goes Woonburg, Koudekerke Productie: Muurlink Creatieve Communicatie Druk: LNO drukkerij, Zierikzee Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen met bronvermelding toegestaan. Foto’s, cartoons, illustraties en puzzel zijn exclusief voor Zeeland Woonkrant. Overname daarvan is slechts toegestaan na schriftelijke goedkeuring van de redactie. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor persoonlijke of materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in de teksten.