Mobiliteitsmanagement in uw bedrijf Thema Sensibilisering
VSV basisopleiding mobiliteitscoördinatoren Delphine Eeckhout, Traject, 8 mei 2013
Wat weet deze man over sensibiliseren?
page 2
Agenda ►Wat is sensibiliseren? ►Gedragsverandering ►Belangrijke aandachtspunten bij sensibiliseren ► Algemeen ► Sensibiliseren rond mobiliteit
page 3
Wat is sensibiliseren? ►Een stap verder dan louter informeren
►Mensen overtuigen en aanmoedigen om gedrag en houding aan te passen en gewoontes te doorbreken ►M.b.t. mobiliteit: stimuleren duurzame en veilige verplaatsingen ►Sensibiliseringscampagne ► bestaat vaak uit een informatiecampagne ► aangevuld met ondersteunende en/of faciliterende acties page 4
Wat is sensibiliseren? ► Verder gaan dan louter informeren. Faciliteren Fietsschool Antwerpen
Bv. PTP Cycle (IEE)
page 5
Agenda ►Wat is sensibiliseren? ►Gedragsverandering ►Belangrijke aandachtspunten bij sensibiliseren ► Algemeen ► Sensibiliseren rond mobiliteit
page 6
Gedragsverandering ► Stadia in gedragsverandering
► Veranderingen in mobiliteitsgedrag = een stapsgewijs proces ► Sensibiliseringsacties kunnen bepaalde drempels wegnemen ► waardoor men makkelijker van ene niveau naar andere kan springen
► Belangrijke (vaak vergeten) doelgroep: ► mensen in de “instandhoudingsfase” page 7
Gedragsverandering meten ►MaxSem: meten in welk stadium men zit Welk van de volgende uitspraken beschrijft best hoe u zich voelt t.o.v. uw huidig autogebruik en of u plannen heeft om sommige of alle autoverplaatsingen te verminderen Ik gebruik momenteel de auto voor de meeste van mijn verplaatsingen. Ik ben tevreden met mijn huidig niveau van autogebruik en zie geen reden om dit te verminderen Ik gebruik momenteel de auto voor de meeste van mijn verplaatsingen. Ik zou mijn huidig Pre contemplatiev niveau van autogebruik willen verminderen maar denk dat dit momenteel onmogelijk is e fase voor mij. Ik gebruik momenteel de auto voor de meeste van mijn verplaatsingen. Ik denk er moCon menteel aan om alle of sommige van deze autoverplaatsingen te vervangen door altertemplatieve natieven maar ik weet niet goed hoe ik ze kan vervangen of wanneer ik dat zou doen. fase
Ik gebruik momenteel de auto voor de meeste van mijn verplaatsingen maar ik ben van plan mijn huidig niveau van autogebruik te verminderen. Ik weet al welke verplaatsingen ik wil vervangen en met welke alternatieven ik dat zal doen. Maar tot nu toe heb ik dat nog niet in de praktijk gebracht. Aangezien ik geen auto heb is het verminderen van mijn autogebruik niet van toepassing voor mij. Omdat ik mij bewust ben van de vele problemen die het gevolg zijn van autogebruik, probeer ik reeds zo veel mogelijk alternatieven te gebruiken. Ik zal mijn huidige lage autogebruik in stand houden of nog verminderen in de komende maanden. page 8
Voorbereiding/ actie
Instandhoudings-fase
Gedragsverandering meten ►MaxSumo: evaluatietoolkit voor mobiliteitsmanagement ► Hoe effectief is mobiliteitsmanagement (MM)? ► Vaak geen geen duidelijk antwoord mogelijk, omdat: MM-projecten vaak niet geëvalueerd worden en als ze toch geëvalueerd worden, is het niet op een eenduidige en coherente manier die vergelijken toelaat
► Vandaar: noodzaak aan een gezamenlijke, universeel erkende evaluatie-tool, die toelaat projecten met elkaar te kunnen vergelijken op vlak van efficiëntie kennisverhogend , leren uit vorige / andere projecten effect van MM te kunnen aantonen
page 9
achtergrond
Voorbeeld: Test Traveller / job ticket project externe en persoons-gerelateerde modal split bij begin: 5% OV, 95% auto factoren
geleverde diensten geboden mobiliteits- effecten optie
projectactiviteiten
10 posters, intranet info, 4 meetings, 7000 folders
bekendheid
48% (480 werknemers)
belangstelling
28% (280 werknemers) deelname aan infomeetings
tevredenheid met diensten
80% tevreden met informatie en testconcept
acceptatie
6% (54 werknemers) tekenden een contract
experimenteel gedrag
tijdens testmaand: 85% OV, 15% auto
tevredenheid met mobiliteitsoptie
90% van testpersonen tevreden met OV
permanent individueel gedrag
na 12 maanden: 40% OV, 60% auto (bij deelnemers)
systeemimpact
autoverkeer: 110 000km, CO2: 20 ton
►Opm. : men kan in 2 richtingen werken: ► vertrekken van niveau A: wat gaat men doen? Zo verder werken tot niveau I waarbij men dan tot een uiteindelijk resultaat komt ► vertrekken van niveau I: welk resultaat wil men bekomen? Zo verder naar beneden werken om te bepalen wat men doen om dat resultaat te behalen page 10
page 11
Agenda ►Wat is sensibiliseren? ►Gedragsverandering ►Belangrijke aandachtspunten bij sensibiliseren ► Algemeen ► Sensibiliseren rond mobiliteit
page 12
Momentmarketing ►Gebruik situaties & momenten waarop mensen openstaan voor verandering P&R Melsele in 15 minuten naar de Groenplaats
page 13
Benadruk het persoonlijk voordeel & toon direct resultaat
page 14
Humor
page 15
Humor
page 16
Positieve boodschap
page 17
Communicatie via “betrokken anderen”
page 18
Belang ambassadeurs en intermediairen
page 19
Inspelen op groepsgevoel ►Veranderen lukt beter in groep ►Competitie-element
page 20
Engagement vragen
page 21
Agenda ►Wat is sensibiliseren? ►Gedragsverandering ►Belangrijke aandachtspunten bij sensibiliseren ► Algemeen ► Sensibiliseren rond mobiliteit
page 22
Multimodaliteit
page 23
Indirecte en onverwachte sensibilisering
Cfr. Handboek ‘Mobiliteitsplan voor evenementen’ (2012) page 24
Belang van infrastructuur
page 25
Geloofwaardigheid
mobiliteitsprofiel
bereikbaarheidsprofiel
actieplan
uitvoering en opvolging page 26
Goede voorbeelden
‘No ridiculous car trips’ Malmö
page 27
page 28
Oogstcampagne rond verkeersveiligheid page 29
Wat weet deze man over sensibiliseren? ►http://www.youtube.com/watch?v=zRu0MtNXggc
page 30
Oefening ►In hoeverre doet jouw bedrijf (al) aan sensibilisering? In welke mate nemen jullie deel aan sensibiliseringscampagnes? ►Werk een sensibiliseringscampagne uit ► Case A: Bedrijf in stedelijke context ► Case B: Bedrijventerrein
►Slot
page 31
Bedrijf in stedelijke context
CASE A
page 32
Mobiliteitsprofiel Herkomstgegevens werknemers Gemeente Mechelen Antwerpen Sint-Katelijne-Waver Heist-op-den-Berg Leuven Zemst Bonheiden Willebroek Lier Tremelo Gent Putte Keerbergen Puurs Rumst Vilvoorde Duffel Londerzeel Haacht
Aantal % t.o.v. totaal 196 14,9% 94 7,1% 47 3,6% 39 3,0% 32 2,4% 31 2,4% 30 2,3% 28 2,1% 26 2,0% 19 1,4% 18 1,4% 18 1,4% 16 1,2% 16 1,2% 16 1,2% 16 1,2% 15 1,1% 15 1,1% 13 1,0%
Gemeente: Leuven Deelgemeente Aantal % t.o.v. totaal Leuven 14 1,1% Heverlee 2 0,2% Kessel-Lo 10 0,8% Wilsele 4 0,3% Wijgmaal 2 0,2%
page 33
Gemeente Kontich Mortsel Aartselaar Boortmeerbeek Boom Dendermonde Grimbergen Zaventem gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met gemeenten met TOTAAL
Aantal 13 13 12 12 11 11 11 11 10 werknemers 2 9 werknemers 5 8 werknemers 3 7 werknemers 2 6 werknemers 12 5 werknemers 16 4 werknemers 15 3 werknemers 27 2 werknemers 32 1 werknemer 76 1315
% t.o.v. totaal 1,0% 1,0%Mechelen Gemeente: 0,9% Deelgemeente Aantal % t.o.v. totaal Mechelen 154 11,7% 0,9% Heffen 0,8% 6 0,5% Hombeek 17 1,3% 0,8% Muizen 19 1,4% 0,8% 0,8% 1,5%Antwerpen Gemeente: 3,4% Deelgemeente Aantal % t.o.v. totaal Antwerpen 48 3,7% 1,8% Deurne 1,1% 14 1,1% Borgerhout 8 0,6% 5,5% Ekeren 5 0,4% 6,1% Berchem 6 0,5% 4,6% Wilrijk 8 0,6% Hoboken6,2% 5 0,4% 4,9% 5,8% 100,0%
Mobiliteitsprofiel Herkomstgegevens werknemers
page 34
Mobiliteitsprofiel Herkomstgegevens werknemers
page 35
Mobiliteitsprofiel Begin- en einduren
Uurrooster Vast uurrooster, GEEN glijdend uurrooster, GEEN ploegenstelsel Uurrooster (n=1342)
van 11u30 tot 20u00 0,9% van 8u30 tot 17u00 93,5%
page 37
anders 6,5%
van 8u00 tot 16u15 5,2%
van 9u00 tot 16u30 0,4%
Mobiliteitsprofiel Huidige verplaatsingswijze Modal split (n=1318)
wagen 40,8%
trein 9,5%
wagen bedrijfswagen bestelwagen/poolwagen trein bus moto/bromfiets fiets te voet bestel-/poolwagen 1,3% bus 1,7% fiets 4,2%
bedrijfswagen 40,7%
te voet 1,7% moto/bromfiets 0,1%
page 38
538 40,8% 537 40,7% 17 1,3% 125 9,5% 22 1,7% 1 0,1% 55 4,2% 23 1,7% 1318 100,0%
Mobiliteitsprofiel Dienstverplaatsingen onbekend hoeveel personen hoe vaak dienstverplaatsingen maken kilometervergoeding voor dienstverplaatsingen met eigen wagen: 0,294 €/km totale jaarlijkse kost : 31.694 EURO
ticketsysteem voor dienstverplaatsingen met OV: gewoon ticket (zowel trein als bus) +/- 150 klanten en +/- 750 bezoekers per dag
page 41
Bereikbaarheidsprofiel Bereikbaarheid fiets
goede fietsinfrastructuur op en in de omgeving van het terrein overdekte en diefstalveilige fietsenstallingen plaats voor 150 fietsen & 21 bromfietsen/motors momenteel voldoende capaciteit
page 43
douches en kleedruimtes ter beschikking
Bereikbaarheidsprofiel Bereikbaarheid openbaar vervoer: bus
Verschillende haltes op wandelafstand
CAPUTSTEENSTRAAT
BIEST
op 300m
STADSFEESTZAAL
page 47
op 250 à 300m
PREDIKHERENKERK
op 15 à 25m
op 500m
Bereikbaarheidsprofiel Bereikbaarheid openbaar vervoer: trein treinstation Mechelen-Nekkerspoel op +/- 800m afstand Lijn 25 Brussel Zuid – A’pen Centraal
treinstation Mechelen op +/- 2km afstand Lijnen Lijn 25 Brussel Zuid – A’pen Centraal Lijn 53 Gent Sint-Pieters - Mechelen Lijn 53a Leuven – Mechelen Lijn 54 Sint-Niklaas – Mechelen
Busverbinding met station reistijd: 6 à 9 min. (lijn 3, 6, 7, 500 & 550)
page 51
Bereikbaarheidsprofiel Bereikbaarheid auto ligging langs grote verkeersaders: E19, R6 & R12 & enkele belangrijke invalswegen: N14, N1, N15 filegevoelig gebied
page 55
Bereikbaarheidsprofiel Bereikbaarheid auto
Parkeergelegendheid
parkeerplaatsen 1062 voor personeel 60 voor bezoekers geen gereserveerde (directie, vaste klanten,…)
page 56
niet betalend momenteel geen tekort aan parking
Bedrijventerrein
CASE B
page 57
Bereikbaarheidsprofiel
►geen rechtstreekse afrit van E40 naar het bedrijventerrein. Afrit is nr.13 (Gent West) heeft moeilijke verkeersafwikkeling, file. ►Heel wat werknemers nemen afrit 12 en rijden via de dorpskern van Nevele page 58
►4 bushaltes op terrein, twee keer ’s morgens en twee keer ’s avonds bediening ►Halte Baarle dorp op 1200m met goede bediening naar Gent Sint Pieters ►Treinstations Landegem en Drongen op 3 km met goede bediening door lijn Brugge-Gent page 59
Bereikbaarheidsprofiel
►Op en rond het bedrijventerrein zijn er geen of amper fietspaden en voetpaden, geen verlichting, groot onveiligheidgevoel ►10 van de 24 bedrijven beschikken niet over fietsenstalling ►parkeren als één van de probleempunten, indien een bedrijf onvoldoende parkeerplaatsen op het eigen bedrijfsterrein ter beschikking heeft, wordt op de openbare weg geparkeerd die daar niet voor is uitgerust, parkeren op zachte bermen. ► Op 23 bedrijven zijn er 722 parkeerplaatsen voor 832 werknemers page 60
Bereikbaarheidsprofiel
►matige bereikbaarheid openbaar vervoer ►geen goede fietsinfrastructuur op bedrijventerrein ►gebrekkige infrastructuur afrit 13 ► congestie en verkeersonveiligheid op afrit ► leidt bovendien tot sluipverkeer (via afrit 12) ► met negatieve gevolgen voor aantrekkelijkheid fiets
page 61
Mobiliteitsprofiel
►2000 werknemers waarvan +/- 1500 op bedrijvenzone zelf ►Ongeveer 25% van de werknemers woont in Gent en haar deelgemeentes. Herkomst uit Nevele en Deinze ook belangrijk (samen 15%)
page 62
Aantal wkns Naam
totaal
Locatie
ASWEBO Booiebos NEVELLAND Moorstraat HDP Industriepark-Drongen APROPHAR Moerstraat DURABRIK BOUWBEDRIJVEN Landegemstraat SCANIA VLAANDEREN nv Industriepark-Drongen Booiebos HEEL BELGIUM VITAMEX Booiebos p/a Antoon Catriestraat D'Light/B&T Associates/Hanalei DELAVAL Industriepark-Drongen Industriepark-Drongen METAGRA Landegemstraat SAGAM DEMACO Booiebos Industriepark-Drongen BOFROST DEBA Moorstraat DIRK RAES (LOGISTICS) Moerstraat MORTI Booiebos REVOGAN Landegemstraat GEMO - RAD Landegemstraat GOVI nv Landegemstraat ROBBY bvba Moorstraat Moorstraat DS Plastics Belgium Industriepark-Drongen GEVAPLAST Industriepark-Drongen HANSAFLEX NRG Nashuatec Industriepark-Drongen Industriepark-Drongen SD GRAPHICS / SAGAM shop GROEP VERHELST Industriepark-Drongen ISOTRIE Booiebos 8 Industriepark-Drongen ARTALU Landegemstraat ENDOSCOPIE RICHARD WOLF BELGIUM Booiebos DSM BAKERY INGREDIENTS BELGIUM Vitaphar Booiebos Booiebos CONFIDAS OYSTERSHELL Booiebos Industriepark-Drongen DURABLE BELGIUM Industriepark-Drongen UNIBET Industriepark-Drongen INFLUE BENELUX Landegemstraat VDM - VERFAILLE Ets. Block - Immogranitbuilding Industriepark-Drongen Industriepark-Drongen SEIFERTpage 63
Mobiliteitsprofiel
4 23 5 58 10 3 25 5 18 8-10 6 8A 3E 2 Lot 5 24 48-50 16 1 4 8 25 C 25 B 2B 6A 2L 2T 2D 8 2C 6 27 6 29 24 2W 2R 3 2H 2 DA
543 145 139 130 102 69 67 61 60 52 50 50 49 45 45 37 34 34 28 25 23 20 20 20 20 19 16 16 15 15 11 10 8 8 7 7 6 6 5 5
op site in Drongen Antw terug
84 138 139 130 70 69 50 39 60 52 50 50 46 45 45 17 34 24 28 23 23 20 20 20 15 19 5 16 15 15 11 10 8 8 7 7 6 6 4 5
Opm
x x x
x x x x
x x
x in dec. 2007 verhuis 131 wkns vanuit vestiging Deinze x x x x x x x x x x x x x x x x x x
Mobiliteitsprofiel
page 64
Mobiliteitsprofiel
►84% van de werknemers komt met de wagen naar het werk (Vlaanderen 73%) ►Het overgrote deel van de werkgevers geeft aan dat alle werknemers eenzelfde vergoeding krijgen, ongeacht het vervoermiddel dat wordt gebruikt. De vergoeding is gebaseerd op de tarieven van het sociale abonnement.
page 65
Ter afsluiting
Delphine Eeckhout
[email protected] http://www.ted.com/talks/jonas_eliasson_how_to_solve_traffic_jams.html page 66
Links ►Autoverslaafd: http://www.youtube.com/watch?v=zRu0MtNXggc ►Cargobike Joy: http://vimeo.com/34441056 ►Cayman http://www.youtube.com/watch?v=DaMbR5Pq0k0 ►Jonas Eliasson: Hoe je files oplost http://www.ted.com/talks/jonas_eliasson_how_to_solve_traffic_jams.html ►Beter in groep De Lijn ► mieren http://www.youtube.com/watch?v=Ax44mWwvbMo ► fireflies http://www.youtube.com/watch?v=9OX8_7l4rf8 ► krabben http://www.youtube.com/watch?v=-_F5XeOmeQk ► pinguins http://www.youtube.com/watch?v=4qTEv5e-ZOY
page 67