Mobiliseren van mensen
met levenservaring
Z
o lang mogelijk je kennis, kunde en levenservaring inzetten. Dat is de beste manier om gezond en plezierig ouder te worden. Ook de samenleving vaart er wel bij als senioren hun talenten blijven inzetten. Veel maatschappelijke organisaties zijn zich niet bewust van het snel groeiend potentieel van senioren. Senioren zelf weten vaak niet waar zij hun kennis en ervaring kunnen inzetten. Zo gaat veel talent verloren. En dreigen senioren geïsoleerd te raken. Zilveren Kracht biedt kennis, hulp en inspiratie aan organisaties die maatschappelijke inzet van senioren willen stimuleren: gemeenten, welzijnsorganisaties, zorginstellingen, woningcorporaties, bedrijven, vrijwilligersorganisaties en ouderenorganisaties. Lees er alles over in deze folder.
Wat is Zilveren Kracht? Zilveren Kracht is een meerjarig stimuleringsprogramma van MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling. Vaste samenwerkingspartner in dit project is Vilans, kennisinstituut langdurige zorg. Het programma wordt gefinancierd door het ministerie van VWS. Sinds de start in 2006 is Zilveren Kracht uitgegroeid tot hét kennisknooppunt in Nederland op het gebied van maatschappelijke participatie van ouderen. We hebben een website met vraag- en antwoordservice, een projectenbank en een gratis elektronische nieuwsbrief. We organiseren expert meetings en studiedagen. We verrijken uw bijeenkomsten met lezingen en workshops. We doen praktijkgericht onderzoek en advieswerk op maat. Het programma kent een groot nationaal en internationaal relatienetwerk.
Bent u al Partner van Zilveren Kracht? Als partner kunt u • kennis, ervaring en inspiratie uitwisselen in een groot partnernetwerk; • vak- en interessegenoten ontmoeten tijdens de jaarlijkse partnerbijeenkomst; • uw organisatie profileren op de drukbezochte website van Zilveren Kracht. Aan het partnerschap zijn geen kosten verbonden. U hoeft zich alleen aan te melden via www.zilverenkracht.nl.
Zilveren Kracht is er voor u! Met kennis, onderzoek en advies helpt Zilveren Kracht u graag antwoorden te vinden op belangrijke vragen. Gemeenten: hoe kunt u, bijvoorbeeld in het kader van de Wmo, het zilveren potentieel van ouderen in uw gemeente mobiliseren? Welzijnsorganisaties: hoe voorkomt u eenzaamheid bij ouderen en hoe kunt u hen aanspreken op hun mogelijkheden en talenten? Zorginstellingen: welke arrangementen voor wonen, zorg en welzijn kunt u bieden om ouderen in staat te stellen zo lang mogelijk zelfstandig te wonen? Woningcorporaties: hoe creëert u een woonomgeving waarin ouderen zich veilig voelen en uitgedaagd worden om mee te doen? Bedrijven: hoe kunt u investeren in de lokale samenleving en welke rol kunnen actieve senioren daarin spelen? Ouderen- en vrijwilligersorganisaties: hoe spreekt u het groeiende, maar ook kritische, zilveren potentieel aan om zijn talenten in te zetten voor uw organisatie?
Speerpunten Zilveren Kracht Het stimuleringsprogramma Zilveren Kracht kent drie speerpunten: 1 Senioren actief door eigen burgerinitiatief; 2 Generaties verbinden in buurt- en verenigingsleven; 3 Actief ouder worden in een uitnodigende woonomgeving.
speerpunt 1 Senioren actief door eigen burgerinitiatief Waar gaat het om? Op gebieden als wonen, zorg, welzijn en vrije tijd zullen senioren steeds vaker het heft in handen nemen.Actieve burgers vragen om een responsieve overheid en soms om (tijdelijke) professionele ondersteuning van hun initiatieven. Met het speerpunt Senioren actief door eigen burgerinitiatief wil Zilveren Kracht nieuwe maatschappelijke initiatieven van (en met) senioren stimuleren en eventuele belemmeringen hiervoor in organisatieculturen en in wet- en regelgeving ter discussie stellen.
Hoe? In eigen maatschappelijke initiatieven laten senioren zien hoe ze met veel plezier nieuwe, zelfgekozen ‘levensprojecten’ oppakken. Zoals een woonvoorziening met gelijkgestemden, een veilige woonomgeving, een buurtkamer of een maatjesproject. Zulke burgerinitiatieven sluiten niet alleen aan bij de eigen interesses en talenten van senioren, maar hebben ook een grote maatschappelijke meerwaarde.
Wat biedt Zilveren Kracht? Zilveren Kracht geeft aan hoe gemeenten en andere organisaties deze opkomende participatiestijl van senioren kunnen stimuleren en ondersteunen. Hoe benut je kansen? Waar liggen de grenzen? Een voorbeeld van ons werk is de succesvolle brochure Van droom naar initiatief. Daarmee moedigen we senioren aan hun droom waar te maken en reiken we tips en een stappenplan aan. We organiseren hierover workshops en ontwikkelen een training voor ambtenaren en professionals die hun rol en taken in deze ontwikkeling willen onderzoeken.
speerpunt 2 Generaties verbinden in buurt- en verenigingsleven Waar gaat het om? In een vergrijzende en snel veranderende maatschappij is het samenleven en samenwerken tussen verschillende generaties cruciaal. De buurt en het verenigingsleven zijn plekken waar de generaties elkaar ontmoeten, met elkaar samenwerken en soms ook tegenover elkaar staan. Zilveren Kracht helpt u de betekenis ontdekken die generaties voor elkaar kunnen hebben.
Hoe? Intergenerationeel werken helpt jong en oud met elkaar in contact te komen om elkaar te ontmoeten, van elkaar te leren en met elkaar samen te werken. Het brengt een nieuwe, positieve dynamiek in buurten en vrijwilligersorganisaties. Zilveren Kracht heeft verschillende intergenerationele methodieken ontwikkeld die gebruikt kunnen worden als impuls voor samenwerking en communicatie tussen jong en oud.
Wat biedt Zilveren Kracht? Zilveren Kracht inspireert met kennis en advies. Zo kan uw organisatie profiteren van onze aanpak Grip op vergrijzing, een innovatiestrategie voor vergrijsde vrijwilligersorganisaties die graag meer jongeren binnen de geledingen actief zien worden. In enkele werksessies verkent u wat de stand van zaken is met betrekking tot vergrijzing in uw vereniging. U ontwikkelt een gedegen visie op de toekomst en inventariseert kansen en bedreigingen. Het resultaat is dat u weet wat u kunt doen om uw organisatie te vernieuwen en verjongen.
speerpunt 3 Actief ouder worden in een uitnodigende woonomgeving Waar gaat het om? Leefbaarheid en participatie van bewoners zijn cruciale factoren die het succes van levensloopbestendige wijken en woonservicezones bepalen. Senioren van nu willen ‘vol leven’ en participeren in de samenleving, ook als zich beperkingen aandienen in gezondheid en mobiliteit. In het derde speerpunt werkt Zilveren Kracht samen met partners aan een bruisende woonomgeving die zelfredzaamheid mogelijk maakt, burenhulp modern vormgeeft en uitnodigt tot actief en betrokken ouder worden.
Hoe? Woningcorporaties, welzijnsorganisaties en zorginstellingen denken na over innovatieve woonconcepten en wijkvoorzieningen, die tegemoet komen aan deze wensen. Zoals multifunctionele accommodaties voor wonen, welzijn, zorg, sport en onderwijs. Nieuwe woonconcepten doen hun intrede.
Wat biedt Zilveren Kracht? Zilveren Kracht helpt u om het potentieel van senioren in een bepaald gebied, zoals een herstructureringswijk of een woonservicezone, in kaart te brengen. Daarmee creëert u een basis voor een sociaal ontwikkelingsplan voor de wijk, het woonzorgcentrum of het wijkservicepunt. Speciaal voor gemeenten hebben wij het traject De zilveren kracht van….(naam van uw gemeente) ontwikkeld.
3
Zilveren Kra D
e medewerkers van Zilveren Kracht hebben jarenlange ervaring op het gebied van seniorenparticipatie, sociaal beleid en vrijwillige inzet. Wij komen graag naar u toe!
Onderzoek en advies
3
Wij leiden senioren op om interviews af te nemen bij een representatieve groep 50- tot 90-jarigen in de gemeente. Het resultaat is dat de gemeente precies weet hoe groot het lokale zilveren potentieel is en op welke interessegebieden het zich laat aanspreken. Aan het eind van het traject vindt u een groot aantal senioren en maatschappelijke organisaties aan uw zijde om met het resultaat aan de slag te gaan.
• De zilveren kracht van uw gemeente: Snel kennis verzamelen over het zilveren potentieel van uw gemeente en hoe dit in te zetten voor de lokale civil society. • Grip op vergrijzing: In enkele sessies vernieuwing en verjonging in vergrijsde vrijwilligersorganisaties.
Lezingen, workshops • Ouderenwerk nieuwe stijl: Workshop waarin professionals in het
acht komt graag naar u toe lokaal ouderenwerk leren inspelen op de vraag van nieuwe groepen senioren. • De grote beeldvorming over ouder worden show: Onvergetelijke middag, een oppepper vol inspiratie voor een zaal vol vrijwilligers in het ouderenwerk. • Intergenerationeel werken: Een training van twee dagdelen waarin een methodiek en projectontwikkeling voor professionals in de wijk worden behandeld.
Publicaties Zilveren Kracht heeft een reeks inspirerende publicaties ontwikkeld over diverse aspecten van ouderenparticipatie. Enkele voorbeelden: • Factsheet ouderen en maatschappe-
lijke inzet. Wat willen senioren? Hoe besteden zij hun tijd? De feiten en cijfers op een rij. • De zilveren kracht van allochtone ouderen (rapport Schiedam). Bouwstenen voor een wijkgerichte en kansgerichte activeringsbenadering voor allochtone ouderen. Ga voor een compleet overzicht van publicaties naar www.zilverenkracht.nl.
Overige • Projectenbank Zilveren Kracht: In één oogopslag meer dan vijftig geslaagde praktijkvoorbeelden ter inspiratie. • www.zilverenkracht.nl: Vraagbaak, overzicht van instrumenten, literatuur, interviews met actieve ouderen, partnerplatform en links.
Contact T. 030 789 20 00 E.
[email protected] www.zilverenkracht.nl Colofon Zilveren Kracht is een project van MOVISIE Tekst: Kees Penninx Eindredactie: Afdeling Communicatie MOVISIE Ontwerp: Suggestie & illusie Fotografie: Marc Bolsius, Estella Snellen, Bert Spiertz Bestellen: www.zilverenkracht.nl © MOVISIE, juni 2008
