MINUTEN CREATIEF DENKEN

MINUTEN CREATIEF DENKEN

Onderwijs Maak Je Samen

www.5minutenspelletjes.nl

16

Vaardigheid en attitude verbeelden, uitstel van oordeel. Benodigdheden geen Ga met de hele groep in een kring staan of zitten. Bij deze activiteit houden de leerlingen een groepsgesprek over de volgende vooronderstelling: ‘Stel dat je iedere

groep 3-4

dag 5 minuten zou kunnen vliegen op een moment naar keuze? Hoe zou jouw dag

groep 5-6

Bij deze activiteit is het handig om een aantal hulpvragen bij de hand te hebben.

groep 7-8

er dan uitzien?’

Suggesties: • Hoe reageren de mensen in je omgeving? De dieren? • Waarom kies je ervoor om juist dan te gaan vliegen? • Wat zou je voor anderen kunnen betekenen? • Verzin zelf ook nog een aantal hulpvragen. Moedig de andere leerlingen aan om ook W-vragen te stellen en door te vragen.


Tip Bij jongere leerlingen begeleid je deze activiteit in een groepje of in een kring. Bij oudere leerlingen kunnen zijzelf dergelijke vooronderstellingen verzinnen en daarmee in groepjes experimenteren.

MINUTENCREATIEF DENKEN

groep 1-2

Kijk, ik vlieg!

23 Vragenvuur

Vaardigheid en attitude creatief waarnemen, alternatieven blijven zoeken.

groep 7-8

Benodigdheden van iedere leerling een voorwerp, potlood en papier. Laat de leerlingen koppels vormen. De ene leerling laat een voorwerp (iets van hemof haarzelf) aan de ander zien. Diegene moet minimaal vijf vragen over dit voorwerp bedenken, opschrijven en stellen. Moedig aan om bijzondere vragen te stellen, dus niet: Welke kleur heeft het?, maar wel: Hoe ben je daar aangekomen? Draai nu de rollen om. Nu mag de ander een voorwerp laten zien. De ander mag nu vragen bedenken, opschrijven en stellen. Is er daarna nog tijd over? Bespreek elkaars vragen. Lijken de vragen op elkaar, of juist niet? Had jij wat anders gevraagd?


MINUTENCREATIEF DENKEN

groep 5-6

MINUTEN REKENEN



7 groep 3-4

Rekendomein getallen Benodigdheden per groepje 10 blokken of 10 verschillende kleurtjes (potloden). Verdeel de leerlingen in groepjes van drie of vier leerlingen. Ieder groepje heeft tien blokken of kleurtjes. Leerling A pakt bijvoorbeeld een aantal blokjes en laat deze aan het groepje zien. De andere spelers sluiten daarna hun ogen. Leerling A verstopt enkele blokken. Hierna kijken de andere spelers hoeveel blokken er nog liggen en tellen door om erachter te komen hoeveel blokken er zijn weggenomen. Is het antwoord juist? Wissel hierna van beurt.


MINUTENREKENEN

groep 1-2

Blokken verstoppen

14 Juffen

Rekendomein getallen

groep 7-8

Benodigdheden geen Start met het getal 1 en wijs een leerling aan die verder telt. Ga om beurten het rijtje af. Het cijfer 7 en veelvouden daarvan mogen niet worden genoemd. Die moeten vervangen worden door ‘juf’. De telrij wordt dus: 1, 2, 3, 4, 5, 6, juf, 8, 9, 10, 11, 12, 13, juf, 15, 16, juf, enzovoort. Probeer zo hoog mogelijk te komen (let op bij: 25, 26, juf, juf, 29, etc.). Als iemand te lang wacht, onterecht ‘juf’ zegt of het verkeerde getal noemt, moet weer bij 1 begonnen worden. Probeer het tempo hoog te houden. Variatie Maak twee groepen. De eerste groep speelt Juffen zoals hierboven beschreven staat. Zodra er een fout gemaakt wordt, slaat de andere groep geluidloos de handen voor de mond. Klopt hun constatering, dan zijn zij aan de beurt. Welke groep komt het hoogst?


MINUTENREKENEN

groep 5-6

MINUTEN TAAL



7

Taaldomein taal algemeen Benodigdheden per leerling een werkblad met zinnen en een pen. De leerlingen krijgen een papier met zinnen waarvan ze woordsoorten kunnen aangeven, zoals onderwerp en persoonsvorm, lidwoord en zelfstandig naamwoord

groep 5-6

of zelfstandig naamwoord en bijvoeglijk naamwoord. De leerlingen kleuren

groep 7-8

springen op hun plaats op en neer als ze een onderwerp horen en joggen op hun

bijvoorbeeld de persoonsvorm rood en het onderwerp blauw. Bij het nakijken gaan alle leerlingen staan. De leraar leest langzaam de zinnen voor. De leerlingen plaats als ze een persoonsvorm horen. De leraar bespreekt met de leerlingen kort waarom het woord de persoonsvorm of het onderwerp is. Variatie Voor groep 1, 2 en 3: lees een zin voor en laat leerlingen springen/joggen als ze bijvoorbeeld een dier horen, of een woord dat rijmt op …, of een bepaalde klank (zoals de b).


MINUTENTAAL

groep 4

Woorden joggen

19 groep 3

Taaldomein geletterdheid / technisch lezen Benodigdheden fiches of muntjes; eventueel een portemonnee; voorwerpen. Leg een aantal voorwerpen op tafel of op verschillende tafeltjes als je in meerdere groepjes wilt werken. Leerlingen kopen voorwerpen door het aantal klanken van het voorwerp te benoemen. Per klank betalen ze een muntje. Bijvoorbeeld: b-a-l kost drie muntjes en k-l-o-k kost vier muntjes. Tips • Maak de activiteit betekenisvol door voorwerpen te selecteren die bij het thema passen. • Maak een boodschappenlijstje waarop plaatjes van de voorwerpen staan. • Je kunt de activiteit ook met klankgroepen uitvoeren. Bijvoorbeeld: ka-bou-ter kost drie muntjes. • Zorg voor wisselgeld en briefgeld, zodat je er direct een rekenactiviteit aan kunt koppelen.


MINUTENTAAL

groep 1-2

Klankenwinkeltje

MINUTEN BEWEGEN



12

Jongleren met ballonnen Benodigdheden een aantal ballonnen Je kunt deze activiteit klassikaal doen, of in groepjes. Ga in een kring

groep 3-4

hoog worden gehouden en de grond dus niet raken. Begin met één ballon

groep 5-6 groep 7-8

staan en gooi een aantal ballonnen de lucht in. De bedoeling is dat deze

die de kring rond moet gaan: steeds slaat één kind de ballon naar zijn of haar buurman of -vrouw (in afgesproken richting). Daarna kun je met meerdere ballonnen tegelijk werken. Je kunt ook spelen dat iedereen in de kring heeft elkaars handen vast heeft en dat je, zonder los te laten, de ballon(nen) omhoog moet houden.

Tip Is het voor jonge kinderen te moeilijk, begin dan in tweetallen. Onderwijs Maak Je Samen

MINUTENBEWEGEN

groep 1-2

27 Dobbelmania Benodigdheden een dobbelsteen

Verdeel de groep in zes kleinere groepen. Elke groep krijgt een nummer (1

groep 3-4

het aantal ogen dat je gooit, moet spontaan een beweging bedenken en

groep 5-6 groep 7-8


t/m 6). Gooi met de dobbelsteen. De groep met het nummer dat hoort bij

uitvoeren.

Tip Voor jongere kinderen kun je per groep een vaste beweging afspreken.

MINUTENBEWEGEN

groep 1-2

MINUTEN TUSSENDOOR



10 Muzikantje Benodigdheden geen

Stuur één kind even het lokaal uit. Spreek met de groep af wie de muzikant

groep 3-4

trommelt, draait rondjes, enzovoort. Alle kinderen doen de muzikant zo

groep 5-6 groep 7-8


is en laat daarna het kind terug het lokaal in komen. De muzikant klapt,

snel mogelijk na. Het kind dat weg is geweest, moet ontdekken wie er steeds de beweging bedenkt en begint.

Tip Je kunt dit uitbereiden naar twee verschillende muzikanten. De andere kinderen kunnen daarbij zelf kiezen wie van de muzikanten ze nadoen.

MINUTENTUSSENDOOR

groep 1-2

33 Fantasiehobby Benodigdheden geen

Vraag één kind voor de groep te komen staan. Dit kind bedenkt een

groep 7-8

enzovoort). De kinderen in de groep mogen het kind interviewen naar

fantasiehobby (denk aan fietsbanden sparen, stoeptegels verven,

aanleiding van de hobby. Zij stellen bijvoorbeeld vragen als: op welk tijdstip wordt de hobby uitgevoerd? Sinds wanneer heb je deze hobby? Is dit een hobby die je alleen uitvoert of met groepen? Er kan een leuk gesprek op gang komen. Rond het interview af als er zo’n tien vragen gesteld zijn. Nodig daarna een ander kind uit om voor de groep te komen staan.

Tip Is het te spannend voor een kind om alleen geïnterviewd te worden, Onderwijs Maak Je Samen

laat dan tweetallen voor de groep komen.

MINUTENTUSSENDOOR

groep 5-6

MINUTEN COÖPERATIEF



9 groep 3-4 groep 5-6 groep 7-8


Benodigdheden geen De leerlingen komen een voor een aan de beurt om iets tegen hun teamgenoten te vertellen. Geschikt om voorkennis te activeren, leerlingen hun mening te laten geven of om over persoonlijke onderwerpen te praten. 1.

De leraar geeft een onderwerp waarover alle leerlingen iets kunnen vertellen (bijv.: “Wat ga je dit weekend doen?”).

2.

De leraar geeft aan wie van het team mag beginnen (leerling op een bepaald plaatsnummer).

3.

De leerling vertelt gedurende een vooraf afgesproken tijd, of geeft één antwoord en geeft de beurt dan door aan de leerling die links van hem zit.

4.

De beurt wisselt totdat de tijd om is.

MINUTENCOÖPERATIEF

groep 1-2

RondPraat

29 Sta Op en Schuif Door Benodigdheden geen

Sta Op en Schuif Door is een structuur om meer interactie in de kring te

groep 3-4

1.

De leerlingen zitten op een stoel in de kring.

2.

De leraar noemt een kenmerk dat op meerdere leerlingen van

krijgen.

toepassing is, bijv.: “Wie heeft een jonger broertje?” “Bij wie woont

groep 5-6 groep 7-8

oma/opa in deze woonplaats?” “Wie heeft vanochtend melk gedronken?” 3.

Leerlingen op wie het kenmerk van toepassing is, gaan staan.

4.

Op een teken van de leraar lopen de leerlingen tegelijkertijd naar de dichtstbijzijnde stoel die is vrijgekomen (ze kijken met de klok mee).

5. Onderwijs Maak Je Samen

De leerlingen gaan op hun nieuwe plek zitten en begroeten hun directe buren.

MINUTENCOÖPERATIEF

groep 1-2

MINUTEN FOCUS



12 groep 5-6 groep 7-8

Benodigdheden stoel, tafel Geef de kinderen opdracht om hun eigen neus dicht te knijpen. Kan iedereen dit vijf tellen volhouden zonder in te ademen? Tel hardop. Stel daarna vragen: Hoe gaat dat? Wat gebeurt er na een adempauze? Concludeer samen dat er automatisch een diepe inademing volgt. Laat iedereen in de ‘focushouding’ (zie kaart 1 en 2) gaan zitten en de rechterhand op de eigen buik leggen. Vertel dat wij de lucht met z’n allen delen in deze ruimte, in dit gebouw, met de mensen op straat, in de stad, in het land, op de hele aarde. De lucht en de zuurstof zijn voor iedereen. Zelfs duizend jaar geleden hebben mensen deze zuurstofmoleculen ingeademd zoals wij nu doen. Op die manier zijn alle mensen van toen en nu met elkaar


verbonden. Zet het raam ver open en geniet samen van de frisse lucht.

MINUTENFOCUS

groep 4

Gedeelde deeltjes

22 Maanwandeling Benodigdheden stoel, tafel

groep 5-6 groep 7-8

Vraag alle kinderen lang gestrekt naast de tafel te gaan staan. Lukt het om op de tenen te staan zonder het evenwicht te verliezen? Welke spieren voel je ondertussen? Geef de opdracht om in de ‘focushouding’ (zie kaart 1 en 2) te gaan zitten en lees voor: Stel je voor dat je op de maan staat. Alles gaat traag. Je mag nog niet bewegen, wat gebeurt er in je lijf? Welke spier beweegt als eerste? Nu ga je heel langzaam echt opstaan. Maar je stopt meteen weer. Wat voel je als je stopt? Nu mag je zo langzaam mogelijk, maar zonder te pauzeren, opstaan. Probeer daarbij op elke spierbeweging te focussen. Hoe zorg je dat je je lichaam langzaam beweegt?


MINUTENFOCUS

groep 4

"1!,")3+!"ǚ*&+21"+0-"))"1'"0&0)"//"+"+ 1&3&1"&1"$")"&!"/0&+0-&/1&"&"!"+Ǿ ,*""+/2$1"0)+1200"+14""-"/&,!"+3+&+0-++&+$ǽ ,,/!1%"1-/,!2 1""+3"/0 %"&!"+%"&!+4"/(3,/*"+("+1Ǿ&0%"1*,$")&'( *""/!"/")""/3/!&$%"!"+3+(&+!"/"++1"0-/"("+ǽ"10-")")"*"+1&+!" 1&3&1"&1"+3"/%,,$1!""1/,(("+%"&!3+!"(&+!"/"+&+!"$/,"-ǽ" 1&3&1"&1"+ 7,/$"+Ǿ&+ ,*&+1&"*"1!"+$",!"+)""/01,#Ǿ3,,/""+-/&((")"+!")""/,*$"3&+$ǽ ,,/3"")(&+!"/"+&0!&1%"1+14,,/!,-!""%,"ƞ",*1""/3/"+Ǿ1""4"$"+Ǿ1" ,+1!"(("+"+!201")"/"+Ȃ 01%"1)$"*"+"!,")%""ƞ")(-/,!2 1#7,+!"/)&'(""+"&$"+!,")ǽ&1!,")4,/!1 -/1"0 %/"3"+3,,/")(ǚ*&+21"+0-")ǽ

,/1" 1&3&1"&1"+(2++"+,-))"/)"&1"//"&+"+4,/!"+&+$"7"1ǽ&)'"-/,"/"+*""/ "1/,(("+%"&!1"$"+"/"/"+&+!"$/,"-Ǿ!+(2+'"""+3,2!&$"$&++"+*"1!"(,/1" 0-"))"1'"03+Ȉǚ*&+21"+1200"+!,,/ȉǽ&17&'+4&))"("2/&$"0-"))"1'"0!&"7,/$"+3,,/ !"&+32))&+$1200"+14""-"/&,!"+3+&+0-++&+$ǽ)0+")(2+'"%&"/*""!"$"4"+01" "ƛ" 1"+0,/1"/"+ǿ""+3"/%,,$!""1/,(("+%"&!Ǿ"+1%,20&0*"Ǿ-)"7&"/"+"1"/" ,+ "+1/1&"ǽ 1!1$,"!Ǿ!+(2+'"!" 1&3&1"&1"+2&1/"&!"+Ǿ,+!"/+!"/"*"1 $"/& %1" 1&3&1"&1"+!&"$"(,--")!7&'++!"&+%,2!3+!")"001,#ǽ

+!"/4&'0( "*"+

ǗȡǗ

De uitgave bestellen? De 5-Minutenreeks: 5 minuten Coöperatief, 5 minuten Focus, 5 minuten Bewegen, 5 minuten Tussendoor, 5 minuten Taal, 5 Minuten Rekenen en 5 Minuten Creatief denken is te bestellen via onze webwinkel. (5 minuten Tussendoor en 5 minuten Bewegen is ook als set verkrijgbaar.)

Vanaf €20,- gratis verzending - anders €1,99

Bestellen vanuit België? Abimo is onze distributeur in Vlaanderen. www.abimo.net

In de praktijk aan de slag? Wij kunnen u daarbij helpen! De Bazalt Academie biedt opleidingen voor onderwijsprofessionals die direct aan de slag willen met nieuw opgedane kennis en inzichten: www.bazalt.nl/academie. Uiteraard verzorgen wij ook trainingen, coaching en implementatietrajecten op maat! Meer informatie: [email protected]. Wilt u meer previews ontvangen meldt u dan aan voor de wekelijkse e-mailing. aanmelden

MINUTEN CREATIEF DENKEN

Recommend Documents