Milieujaarverslag 2013 Universitair Medisch Centrum Utrecht
ISO 14001:2004
Harry Wernert en Willem van der Werf Milieudeskundigen P&O Gezondheid UMC Utrecht
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Inhoudsopgave 1. Samenvatting............................................................................................................................................................................ 3 2. Inleiding ...................................................................................................................................................................................... 4 3. Wijzigingen................................................................................................................................................................................ 5 4. Projecten en activiteiten ...................................................................................................................................................... 6 5. Audits, controles en metingen .......................................................................................................................................... 9 6. Meldingen en incidenten ...................................................................................................................................................10 7. Milieuprestaties .....................................................................................................................................................................11 Bijlage: Centraal milieuactieplan 2013 ....................................................................................................................................20
2
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
1. Samenvatting In 2013 zijn, net als het voorgaande jaren, veel projecten uitgevoerd en maatregelen getroffen om de speerpunten energie, duurzaam bouwen en duurzaam inkopen uit het milieubeleid verder invulling te geven en beter te verankeren in de organisatie. De in 2013 ingevoerde energiebesparende maatregelen hebben geresulteerd in een besparing van circa 3 290.000 kWh elektra en 290.000 m aardgas per jaar. Dit heeft geresulteerd in een CO2-reductie van 730 ton. Samen met de inkoop van ruim vijftien miljoen kWh groene stroom heeft dit in 2013 geresulteerd in een vermeden CO2 uitstoot van 10.979 ton. De ingevoerde maatregelen hebben de energie-efficiency in 2013 verder verbeterd met 2,3 procent. De CO2 footprint in 2013 was 46.443 ton, bijna negentien procent lager dan in 2011. Ondanks de energiebesparende maatregelen is het absolute energiegebruik licht gestegen. Het totale 2 energiegebruik per m was in 2013 echter 0,6 procent lager dan in 2012. Het aandeel groene energie is gestegen tot bijna vijfentwintig procent. In 2013 zijn bij 56 procent van de van de uitgevoerde inkoopprojecten duurzaamheidscriteria meegenomen in lijn met het inkoopbeleid. Er is in 2013 ongeveer drie procent meer drinkwater ingekocht dan in 2012. De (berekende) hoeveelheid afvalwater die in 2013 is geloosd was echter aanzienlijk lager dan in 2012 (ruim achttien procent), waardoor er ook ongeveer zes procent minder vervuilingseenheden zijn geloosd: 2.629. Gezien de grote berekende verschillen zal in 2014 een uitgebreid rioolonderzoek worden overwogen. Waarschijnlijk zal het UMC Utrecht door de gemeente Utrecht worden afgerekend op 90 procent van het ingenomen water, circa 3.800 vervuilingseenheden, dat neerkomt op ongeveer € 200.000, -. De dalende lijn in de inkoop van papier heeft zich in 2013 voortgezet; er is in 2013 7,2 procent minder papier. Als gevolg van een lichte afname van het bedrijfsafval en een behoorlijke afname van het gevaarlijk afval en het bouw- en sloopafval (minder grootschalige bouwactiviteiten) is de totale hoeveelheid afval in 2013 gedaald met bijna vijf procent. Dit is zeker een trendbreuk met de voorgaande jaren omdat het UMC Utrecht in 2013 nog licht is gegroeid. In 2013 zijn geen HCFK’s geëmitteerd, ook omdat er bijna geen koelinstallaties meer HCFK’s gebruiken vanwege de schadelijkheid voor de ozonlaag. Wel is er behoorlijk meer HFK (46,1 kg) geëmitteerd van wege lekkages en reparaties aan installaties. De hoeveelheden blijven echter dusdanig beperkt dat het milieueffect hiervan nihil is. De inkoop van zwartelijststoffen is in 2013 ruim vijfentwintig procent gedaald, als gevolg van de alternatieven voor xyleen bij het laboratorium pathologie. De gegevens en resultaten uit dit milieujaarverslag worden gebruikt als input voor de managementreview Milieu.
3
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
2. Inleiding Voor u ligt het milieujaarverslag 2013 van het UMC Utrecht. Het verslag geeft een beeld van de milieuprestaties en van de inspanningen die het UMC Utrecht op milieugebied heeft geleverd. Dit jaarverslag vormt belangrijke input voor de managementreview die in mei 2014 zal worden opgesteld. De managementreview milieuzorgsysteem sluit de planning en control cyclus en borgt de continue verbetering van de milieuzorg in het UMC Utrecht. Op basis van de managementreview worden nieuwe actieplannen opgesteld, verbeteringen doorgevoerd en wordt het milieuzorgsysteem zo nodig aangepast. Aansluitend bij het Meerjarenbeleid Milieu 2009-2013, stonden in 2013 de speerpunten energie, duurzaam bouwen en duurzaam inkopen voor het laatste jaar centraal. Deze speerpunten hebben verder invulling gekregen door de inspanningen van veel verschillende afdelingen, divisies/directies en medewerkers. De resultaten van deze inspanning worden in dit jaarverslag beschreven. In 2013 zijn er grote stappen door het UMC Utrecht gezet om duurzaamheid (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)) te verankeren in de strategie van de gehele organisatie. MVO focust op kwaliteit en op de lange termijn om uiteindelijk te resulteren in lagere kosten en een lagere ecologische voetafdruk. De startnotitie Duurzaamheid van april 2013 beschrijft vijf MVO-thema’s waarop het UMC Utrecht zich gaat richten: 1. Gezond houden wat gezond is; 2. Effectief en efficiënt behandelen; 3. Aantrekkelijke werkgever en opleider; 4. Schonere omgeving; 5. Transparant en verantwoorden. Om de acties en projecten rondom deze thema’s UMC Utrecht breed te coördineren, is onze collega milieudeskundige Esther Willems als stafadviseur duurzaamheid aan de slag gegaan bij de staf Raad van bestuur, afdeling Strategie en Beleid.. De milieudeskundigen van P&O Gezondheid richten zich vooral op het onderdeel Schonere omgeving van de duurzaamheidsstrategie. Hiervoor zijn de volgende lange termijndoelstellingen voor 2030 geformuleerd: • CO2 neutraal (door energiebesparing, duurzame energie en terugdringen CO 2 uitstoot vervoer) • Grondstofkringlopen gesloten (o.a. door verspilling van materialen tegen te gaan, afval en grondstoffen te hergebruiken en afvalwater te zuiveren). De langetermijndoelstellingen zijn leidend voor het nieuwe milieubeleid 2014 – 2018. Dit verslag begint met een overzicht van de voor de milieuzorg relevante wijzigingen. Hoofdstuk 3 beschrijft de belangrijkste milieuprojecten en maatregelen die in 2013 zijn uitgevoerd. In hoofdstuk 4 staan de uitgevoerde audits, controles en metingen vermeld en in hoofdstuk 5 de meldingen en milieuincidenten. De milieuprestaties in cijfers zijn opgenomen in hoofdstuk 6. Hier vindt u ook de CO2 footprint van het UMC Utrecht die in 2013 is opgesteld. Het verslag wordt afgesloten met enkele conclusies die dienen als input voor de managementreview. Indien u vragen of opmerkingen heeft ten aanzien van dit verslag kunt u contact opnemen met: Harry Wernert of Willem van der Werf, P&O Gezondheid.
4
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
3. Wijzigingen In 2013 hebben de volgende wijzigingen plaatsgevonden die van belang waren voor de milieuzorg in het UMC Utrecht: Organisatie
Wet- en regelgeving
Het aantal FTE in het UMC Utrecht is met 0,6 % gestegen van 7952 naar 7996 (peildatum 31 dec. 2013). De heer Herman Bol is per 1 juli 2013 teruggetreden uit de Raad van Bestuur en is Advisor to the Board geworden; onder andere voor het onderwerp duurzaamheid. Mirjam van Velthuizen – Lormans is per 15 oktober lid van de Raad van Bestuur geworden. Zij heeft de portefeuille Duurzaamheid. Esther Willems is voor de Staf RvB als adviseur duurzaamheid gaan werken. De uren van Esther Willems bij P&O Gezondheid worden gedeeltelijk ingevuld door Willem van der Werf (acht uur per week). Voor het overige zullen de uren worden herverdeeld in overleg met andere onderdelen van de organisatie zoals de RvB en het FB. Er is een kernteam Duurzaamheid opgesteld bestaande uit Mirjam van Velthuizen (RvB), Herman Bol (adviseur RvB), Jan Witte (hoofd Strategie en Beleid), Pieter Duif (hoofd Vastgoed), Esther Willems (stafadviseur Duurzaamheid), Paul Allers (MT FB), Frans Urban (hoofd P&O Gezondheid) en Linda Minnen (Marketing & Communicatie). Daarnaast is een interne adviesraad opgericht waarin de directeuren zitten van DPO, FB, DIT, Onderwijscentrum en de managers van DVB (zorg), DLA (onderzoek & onderwijs), DIGD (bedrijfsvoering) en Beeld (bedrijfsvoering) evenals de voorzitter en secretaris van het kernteam Duurzaamheid. Het UMC Utrecht is in 2013 JCI geaccrediteerd. De nieuwbouw bij het Centrum voor Beeld gestuurde Oncologische Interventies (CBOI) is opgeleverd en de bouw van het Chirurgisch Behandel Centrum (CBC) is gaande. Het UMC Utrecht heeft een besluit genomen betreffende een verregaande samenwerking met het Nederlands Kanker Instituut (NKI). Per 1 januari 2014 start een nieuwe RVE Oncologie binnen het UMC Utrecht. In het najaar is een nieuw beleggingsbeleid operationeel geworden waarin is aangegeven dat maatschappelijk verantwoord wordt belegd. Het Activiteitenbesluit, waarin algemene milieuregels zijn opgenomen voor bedrijfsmatige activiteiten, is gewijzigd. Per 1 januari 2013 is een nieuwe tranche in werking getreden.
5
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
4. Projecten en activiteiten De belangrijkste milieuprojecten, -activiteiten en -maatregelen in 2013 waren: Duurzaamheid Er zijn milieudoelstellingen ten aanzien van energie, afvalpreventie, papierbesparing, milieuzorg op de afdelingen en duurzaam bouwen en inkopen opgenomen in de kaderstelling 2014. Naar aanleiding van een geconstateerd non conformity van Loyds is in de kaderstelling en in het format managementcontract (MC2014) vermeld dat resultaat verantwoordelijke eenheden (RVE’s) SMART doelstellingen moeten formuleren. Het MT en milieucoördinatoren van RVE’s zijn geadviseerd over het opnemen van duurzaamheid in het MC2014 (bijlage K). Er is een beoordeling van managementcontracten op duurzaamheid ten behoeve van de Raad van Bestuur (RvB) uitgevoerd. De voortgang milieuzorg en doelstellingen van RVE’s zijn geïnventariseerd door middel van scorecards Arbo & Milieu. De nieuwe maatregelen van EEP (energie-efficiencyplan) 2013 – 2016 zijn uitgevoerd. Er is gestart met het vervangen 6.000 TL lampen door spaarbuizen (energiebesparing tot 45 procent). De interne bewegwijzering en de logo’s op de gevels zijn vervangen door LED verlichte exemplaren. De collegezaal en een gedeelte van de tweede etage van het nieuwe CBOI zijn met LED verlichting uitgevoerd. De energiecampagne Energiek 3.0 is gestart op duurzaamheidsmarkt 10 oktober 2013 met als thema: Energie besparen thuis en op het werk. De regeling ‘PV panelen medewerkers’ is opgesteld en ingegaan. Het UMC Utrecht faciliteert hiermee de aanschaf of huur van PV panelen door medewerkers in samenwerking met Solease. De eerste medewerkers die de PV panelen laten installeren ontvangen een tegemoetkoming van 200 euro. 180 medewerkers hebben zich ingeschreven en een offerte aangevraagd. Papierbesparing is gerealiseerd door: verdere implementatie EPD (Elektronisch Patiënten Dossier), ontwikkeling van paperless office, gebruik van mobiele devices bij vergaderingen en bijeenkomsten, de introductie van de Follow Me printers, meer thuiswerkmogelijkheden, elektronische salarisstrook en elektronische factuurafhandeling. Er is een beperking van het assortiment en een verbetering van het label duurzaamheid voor kantoorartikelen gerealiseerd. Het Cluster Inkoop heeft een duurzaamheidstoets uitgevoerd onder de 100 grootste leveranciers als onderdeel van de verbetermaatregelen om het percentage duurzaam inkopen verder te verhogen. Het UMC Utrecht heeft de Green Deal Circulair inkopen ondertekend. De Startnotitie Duurzaamheid is vastgesteld door de RvBmet daarin de duurzaamheidsambitie en vijf MVO-thema’s waarop het UMC Utrecht zich wil gaan richten.
6
Augustus
juli en oktober December april en oktober heel 2013 Q4 2013 Q3 en Q4 2013 Augustus 2013 Q4 2013 september
Heel 2013
Begin 2013 Begin 2013
November 2013 juni 2013
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Vervolg duurzaamheid In samenwerking met de Universiteit Utrecht, Huize Aarde, KWR, is eind 2012 gestart met de ontwikkeling van samenwerkingsprojecten voor het tegengaan van vervuiling door medicijnresten en de ontwikkeling van green medicine. Deze bronaanpak gaat zowel over technische oplossingen zoals het zuiveren van afvalwater als over bewust voorschrijf gedrag en de ontwikkeling van duurzame medicijnen (valt buiten scope P&O gezondheid). Er is een sorteerproef in samenwerking met de afvalverwerker uitgevoerd om uit te zoeken of gescheiden inzameling van verschillende stromen mogelijk is om het recyclingpercentage van het afval van het UMC Utrecht te verhogen. Onderzocht is of door een verbeterde textieldistributie voor het gehele WKZ een textielbesparing kan worden bereikt. Verder is het de bedoeling om het oneigenlijk gebruik van textiel tegen te gaan. Cluster Voeding heeft een onderzoek uitgevoerd naar voedselverspilling bij alle onderdelen (patiënten voeding, restaurant, catering). Door studenten is gemeten wat waar wordt weggegooid. Het percentage bleek zeer hoog te zijn. Vervolgens zijn voor de verschillende afdelingen maatregelen geformuleerd om dit percentage te verlagen. Op initiatief van de bestuurders van de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en UMC Utrecht is het project Uithof Duurzaam gestart om duurzaamheidsinitiatieven op de Uithof te initiëren, uit te wisselen en te communiceren. Er zijn zes werkgroepen gevormd (inkoop, voeding, energie, mobiliteit, onderzoek&onderwijs en participatie) met deelnemers vanuit de UU, HU en UMC Utrecht. Milieuzorgsysteem Er is een minimale revisie van de documenten van het milieuzorgsysteem als voorbereiding van de hercertificering-audit gedaan. Op 2 mei 2013 is het milieuzorgsysteem opnieuw gecertificeerd. Het certificaat is geldig tot 1 mei 2016. De nieuwe procedures energiezorg, duurzaam bouwen, duurzaam inkopen en de registratie gevaarlijke stoffen zijn geïmplementeerd in de organisatie. Er is een start gemaakt met het opstellen van een meerjarenbeleid milieu 2014 – 2018 door P&O Gezondheid. Voor het onderdeel milieu uit het duurzaamheidsbeleid zijn er doelstellingen geformuleerd afgeleid van de lange termijn thema’s CO2-neutraal en grondstofkringlopen gesloten. De milieucoördinatoren zijn met het afhandelen van de ingevulde milieuchecklists aan de slag gegaan. Dit zal worden gecontroleerd door middel van de interne audits (november 2013 – april 2014). De organisatie is bezig geweest met het oplossen van de minor non conformities naar aanleiding van de externe surveillance audits op 10 en 11 januari en de hercertificering-audit op 25 tot en met 28 maart. De procedure voor incidenten, geconstateerde non conformities (indien opgetreden), overtredingen en ongewone voorvallen wordt strakker opgevolgd naar aanleiding van aanbevelingen door Lloyds. Wet- en regelgeving Op 25 juli 2013 is een aanvraag voor een revisievergunning milieu ingediend bij de gemeente Utrecht. Er is om nadere informatie verzocht die op 27 december 2013 is ingediend. In 2014 zal de vergunning worden verleend.
7
Heel 2013
januari 2013
Heel 2013
Heel 2013
Mei
Januari mei Voor mei September
Heel 2013
Heel 2013
Q2, Q3 en Q4.
juli
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Communicatie Er is een bijeenkomst voor milieucoördinatoren geweest waar onder andere aandacht is besteed aan de milieuchecklists voor afdelingen. Milieucontact, de digitale nieuwsbrief voor het milieunetwerk in het UMC Utrecht (milieucoördinatoren, -contactpersonen en –auditoren) is twee keer verschenen. Er zijn diverse artikelen over duurzaamheid in de UMC krant verschenen en berichten op Scoop geplaatst over duurzame voeding en voedselverspilling, afval en energie . Op de website van het UMC Utrecht is een pagina ingericht over duurzaamheid en ook scoop heeft een aparte duurzaamheidspagina gekregen. Het jaarbeeld 2013 van het UMC Utrecht is opgebouwd aan de hand van de vijf MVO thema’s. Voor elk van deze thema’s zijn de ambitie plus voorbeelden beschreven. Er zijn drie workshops voor de arbo- en milieucoördinatoren in het kader van het nieuwe vastgestelde profiel verzorgd. Op de dag van de duurzaamheid 10 oktober is in het UMC Utrecht een duurzaamheidsmarkt georganiseerd. Het Erasmus MC heeft in het UMC Utrecht een presentatie gegeven over de energiecampagne van het Erasmus MC: Watt doe jij uit/aan? Deelname externe werkgroepen en netwerken Secretaris van de SAAZ Unie milieu Werkgroep wetgeving, afval en gevaarlijke stoffen van het Milieuplatform Zorgsector. Werkgroep van Milieu- naar MVO coördinator van het Milieuplatform Zorgsector. Overleg groep energie (OGE) UMC’s in het kader van de Meerjarenafspraak energie. Het UMC Utrecht is lid van het MVO netwerk zorg en de stafadviseur Duurzaamheid zit in de stuurgroep. In 2013 zijn netwerkbijeenkomsten geweest over Duurzaam Inkopen, Duurzame inzetbaarheid en circulaire economie. Gevaarlijke stoffen in NFU verband. Samen met Radboud MC en Erasmus MC heeft het UMC Utrecht het MVO overleg UMC’s opgericht waarin informeel kennis en ervaring wordt uitgewisseld over duurzaamheids en MVO initiatieven in de verschillende UMC’s Eind 2013 is de MVO Expeditie duurzame zorg van start gegaan waaraan het UMC Utrecht deelneemt samen met 7 andere zorginstellingen. De expeditie loopt tot eind 2014 Zie ook: Bijlage milieuactieplan 2013
8
maart juli en december 2013
september juni
September-november Oktober december
vanaf september heel 2012 Vanaf september heel 2013 2013
Heel 2013 april
December
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
5. Audits, controles en metingen Om de milieuprestaties te controleren en om te verifiëren of het milieuzorgsysteem effectief en efficiënt is, zijn er (externe) audits en controles uitgevoerd en metingen verricht. In de onderstaande tabel is een overzicht weergegeven van de controles en metingen in 2013. Eind maart heeft Lloyds met vier auditoren gedurende vier dagen een hercertificering-audit voor het milieuzorgsysteem uitgevoerd. De hercertificering is succesvol verlopen; het ISO 14001 certificaat is op 2 mei verleend en vervalt per 1 mei 2016. Het UMC Utrecht blijft hiermee het enige ziekenhuis in Nederland dat over een gecertificeerd milieuzorg systeem beschikt voor het gehele complex. Maar belangrijker is dat het UMC Utrecht de milieuprestaties continu blijft verbeteren. Dit wordt nog bekrachtigd door het feit dat tijdens een milieucontrole door een ambtenaar van de gemeente Utrecht geen afwijkingen of overtredingen zijn geconstateerd van de milieuvergunning en overige milieuregels. Datum januari
Wat is gecontroleerd Vervolgaudit Lloyds. Onderwerpen: managementcontracten, duurzaam inkopen en duurzaam bouwen. Interne audit CO2 en NOx registraties. Sorteerproef (Afvalscheidingsproef) bedrijfsafval.
Door wie Lloyds register.
heel 2013 februari
Checklists milieu op diverse afdelingen. Audit in kader van CO2 / NOx emissieverslag.
februari maart april juni februari, juli en oktober
Procedure duurzaam bouwen. Externe milieuaudit hercertificering. Energie scan MRI-apparatuur. Opslag gevaarlijke stoffen. Meetweken in het kader van de verontreinigingsheffing afvalwater.
Milieucontactpersonen. KEMA bij cluster Energievoorziening. Milieudeskundige. Lloyd’s Register. Divisie Beeld/Philips. Milieudeskundigen. FBU (Facilitair bedrijf Universiteit Utrecht).
augustus en november
Monsternames in kader van lozingseisen afvalwater. Vervolgaudit Lloyds register onderwerp managementcontracten. Interne milieuaudits milieuzorgsysteem.
FBU
ADR (het verdrag voor het internationale vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg): intern transport en opslag gevaarlijke stoffen
Externe veiligheidsadviseur
Periodieke milieucontrole. Aandachtspunten: opslag gevaarlijke stoffen, ruimten waar met genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s) wordt gewerkt en stookinstallaties.
Gemeente Utrecht.
januari januari
oktober november t/m maart 2014 november
december
9
Milieudeskundigen. Van Vliet (afvalinzamelaar, bewerker).
Lloyds Register. Interne milieuauditoren.
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
6. Meldingen en incidenten In 2013 zijn de volgende meldingen en milieu-incidenten bij de P&O Gezondheid binnengekomen: Datum
Melding/incident
Wie
4 juli 11 juli 28 aug
Verkeerde jerrycans chemisch afval. Gebruik niet getoetst reinigingsmiddel. Troebel drinkwater Matthias Van Geunsgebouw. 20 sept Vriezers met materiaal in sloopgebied bouwdeel E. 25 september Onduidelijk gebruik vuilverzamelpunt. 2 dec Afwezigheid absorptie middelen specifiek ziekenhuis afval en foutieve vermelding samenstelling jerrycans gevaarlijke afval. Alle meldingen zijn in behandeling genomen en succesvol afgerond.
10
Logistiek. Gipskamer. P&O Gezondheid. Cluster energievoorziening. Milieucontactpersoon.
Veiligheidsadviseur.
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
7. Milieuprestaties In deze paragraaf staan de belangrijkste milieuprestaties van het UMC Utrecht op gebied van afval, energie, water, emissies naar de lucht, gevaarlijke stoffen, papier en textielgebruik. De cijfers van 2013 worden vergeleken met de cijfers van voorgaande jaren, gevolgd door de resultaten van duurzaam inkopen en de CO2 footprint van het UMC Utrecht. Afvalstoffen Afval in tonnen
2010
2011
2012
2013
verschil 2012 t.o.v. 2011 (%)
1.167
1.226
1.279
1.248
-2,4
Bouw- en sloopafval (BSA)
371
281
187
152
-19
Papier
229
250
242
206
-14,9
Karton
188
211
231
210
-9,9
Glas
41
48
47
53
12,8
Swill en tuinafval
108
111
114
119
4,4
1,1
-
Bedrijfsafval Bijzonder bedrijfsafval Recyclebaar
Folies Recyclebaar totaal
944
901
821
742
-10
Specifiek ziekenhuis afval
171
172
176
179
+1,2
Chemisch Afval
59
67
58
54
-6,9
Fixeer en ontwikkelaar
2,2
1,2
0,5
0,4
-12,8
Overig gevaarlijk afval*
3,3
4,1
2,0
2,4
20%
Gevaarlijk afval totaal
235
244
237
236
-0,5%
Afval totaal (incl. BSA)
2.346
2.371
2.337
2.225
-4,8%
Kg/FTE (inclusief BSA)
302
300
294
278
-5,4%
% recyclebaar**(excl. BSA)
27
26
27
28
3,7%
% recyclebaar**(incl. BSA)
35
34
34
33
-2,9%
Gevaarlijk afval
Afval totaal
* Gasontladingslampen, klein chemisch afval en afgewerkte olie. ** (BSA) Glas, papier, karton, folies, Swill, hout en organisch afval.
In 2013 is de totale hoeveelheid afval afgenomen met bijna vijf procent. We zien een sterke daling in de afvalstromen papier en karton. Het gebruik van Follow Me printers met standaard dubbelzijdig afdrukken neemt het grootste deel van de daling voor zijn rekening. Ook het papierloos en -arm werken (mede mogelijk door het gebruik van tablets) levert een bijdrage aan de daling. De overige afvalstromen zijn ook allemaal afgenomen behalve glas, specifiek ziekenhuisafval en Swill/tuinafval. Het is positief dat de hoeveelheid gevaarlijk chemisch afval, fixeer en ontwikkelaar en het overig gevaarlijk afval zijn afgenomen. Het is jammer te zien dat het recyclebaar afval licht gedaald is daar we juist streven naar een toename tot vijftig procent.
11
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Energiegegevens Energiesoort
2010
2011
2012
2013
verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
3.188.451
1.913.750
1.834.190
2.280.180
24,3
11.777.435
12.059.558
12.449.607
11.681.746
-6,2
Aardgas totaal (in Nm )
14.965.886
13.973.308
14.283.797
13.961.926
-2,3
Primaire energie (in GJ)
473.670
442.255
452.082
441.894
-2,3
11.880.000
14.241.477
14.546.595
15.288.534
5,1
1.743.825
1.687.556
1.178.838
-30,1
Aardgas Aardgas naar stoomketels (in Nm3) 3
Aardgas naar WKK (in Nm ) 3
Elektriciteit Elektra ingekocht van Eneco (kWh) Elektra ingekocht van UU (t.b.v. Hijmans van den Berghgebouw en van Geuns) (kWh) Elektra door geleverd aan derden (CMH, NH) (kWh)
3.364.000
3.002.000
2.881.800
2.299.215
-20,2
Elektra terug geleverd aan het net (kWh)
2.555.000
2.381.000
2.177.525
2.121.872
-2,6
Elektriciteit totaal (kWh)
5.961.000
10.602.302
11.174.826
12.046,285
7,8
Primaire energie (in GJ)
53.649
95.421
100.573
108.417
7,8
Dieselolie (in Ton)
18,7
16,5
17,0
47,9
182
Primaire energie (in GJ)
798
705
725
2.047
182
18700
14302
18.832
32
Warmte door geleverd aan CMH, NH
8800
8658
7.943
-8,3
Warmte totaal
9400
5644
10.889
93
Primaire energie (in GJ)
9900
5644
10.889
93
528.117
548.486
559.025
563.247
0,8
328.172
351.422
359.392
365.058
1,6
1,61
1,56
1,56
1,54
-1,2
11.880.000
14.241.477
14.546.595
15.288.534
5,1
106.915
128.173
130.919
137.597
5,1
Aandeel groene energie v. totaal (%)
19
23,4
23,4
24,4
4,2
Aandeel WKK productie in totale elektragebruik (%)
81
77
77
76
-1,4
Diesel
Warmte Warmte ingekocht van UU (t.b.v. HvdBerg en van Geuns)
Totaal Primaire energie (in GJprim) Vloeroppervlak (m2) 2
Energiegebruik per vloeropp. (Gj/m ) Groene energie (kWh) Groene primaire energie (GJ)
GJ = kWh x 0,009 + m3 x 0,03165
In 2013 is 0,8 procent meer primaire energie gebruikt dan in 2012. Er is meer elektriciteit, warmte en diesel ingekocht. Dat komt deels doordat de noodstroomvoorziening (die draait op dieselolie) in 2013 relatief veel heeft gedraaid omdat de gasmotoren in revisie waren. Hierdoor is het gebruik van aardgas juist gedaald. Doordat ook het vloeroppervlak is toegenomen als gevolg van de in gebruik name van het Centrum voor Beeld gestuurde Oncologische Interventies (CBOI) is het energiegebruik per m2 toch gedaald met 1,2%. Het aandeel van de Warmte-Kracht-Koppeling–installaties (WKK’s) in het totale elektriciteitsgebruik was in 2013 76 procent (1 procent lager dan in 2012).
12
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
De toename van elektriciteit is gedeeltelijk te verklaren door de in gebruik name van het CBOI. Dit bouwdeel wordt verwarmd met restwarmte, maar vraagt wel extra elektriciteit voor verlichting (deels LED) en apparatuur. Vooral de vijf nieuwe versnellers die in dit bouwdeel geplaatst zijn in kader van het uitbreiden van de regionale bestralingscapaciteit verbruiken heel veel energie. Verder is het nieuwe zwembad in het gebouw van Revalidatie, Sportgeneeskunde en Verplegingswetenschappen eind 2012 vol operationeel geworden. Het zwembad is twee keer zo groot als het vorige zwembad en wordt intensiever gebruikt. Zwembaden zijn grootverbruikers van energie gezien de verwarming van het zwemwater, de klimaatbeheersing en de zwembadinstallaties. Dit verklaart mede de toename van elektriciteitsgebruik in 2013. Omdat er meer elektriciteit (groene stroom) is ingekocht dan vorig jaar, is nu bijna 25 procent van de totale energie-inkoop groen. Energiebesparende maatregelen De maatregelen uit het energie efficiency plan (EEP) 2013-2016 zijn onderverdeeld in: zekere maatregelen, voorwaardelijk maatregelen en onzekere maatregelen. Eind 2013 waren bijna alle voor 2013 geplande, zekere maatregelen uit het EEP uitgevoerd. Tevens zijn ook enkele voorwaardelijke maatregelen gerealiseerd. De volgende maatregelen zijn in 2013 uitgevoerd: Optimaliseren stoombevochtiging; Beter benutten warmte uit LT-koelwaternet Dauwpunt medische perslucht verhogen; Reinigen en vervanging filters Aggregaten; Verlagen elektraverbruik pompen Secundaire CV net; Energiecampagne: Energiek 3.0 (loopt door in 2014); Energiescan MRI scanners divisie Beeld; Terugdringen papiergebruik, 25% in 2016 t.o.v. 2011 (besparing in 2013 was 535 GJ, 0,1%); Aanbrengen van LED verlichting In de apotheek; LED verlichting aangebracht op de tweede etage van het nieuwe Centrum voor Beeld gestuurde Oncologische Interventies (CBOI); dit geldt ook voor de collegezaal van het CBOI; De interne wegbewijzering en de nieuwe logo’s op de gebouwen zijn uitgevoerd met LED verlichting; Grootschalige vervanging van de TL-verlichting door TL5 verlichting met spaaradapters (besparing 35-45%), volgens de in 2013 opgestelde business case, goedgekeurd en al gedeeltelijk uitgevoerd. Omdat de aanpassingen aan de verlichting nog in volle gang zijn, zullen deze maatregelen pas in 2014 worden opgevoerd bij de efficiency verbetering. De energiemaatregelen die in 2013 zijn ingevoerd, hebben minimaal geresulteerd in een totale 3 energiebesparing van 290.000 kWh elektra, 290.000 m gas en een CO2-reductie van 730 ton. Samen met de inkoop van 15,29 miljoen kWh groene stroom heeft dit in 2013 geresulteerd in een vermeden CO2 uitstoot van 10.979 ton ten opzichte van 2012. De ingevoerde maatregelen hebben de energie-efficiency in 2013 met 2,25 % verbeterd ten opzichte van 2012.
13
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
In onderstaande tabel de resultaten voor het jaar 2013.
Besparing door uitgevoerde maatregelen - elektra (kWh) - gas (m3) Energie efficiencyverbetering (%) door procesmaatregelen Vermeden CO2 uitstoot (ton) door: - procesmaatregelen: - papierbesparing - ketenmaatregelen - totaal
2013
Totaal per jaar
Totaal per 2013
290.000 290.000 2,25
290.000 290.000 2,25
290.000 290.000 2,25
715 15 10.249 10.979
715 15 10.249 10.979
In 2013 is het nieuwe EEP 2013 – 2016 in werking getreden Vanaf 2013 zal de komende drie jaar worden gemonitord of er wordt voldaan aan de verbetering van de energie-efficiency van twee procent per jaar. Water
3
Ingekocht (m ) 3
Geloosd (berekend) (m ) Vervuilingseenheden Zware metalen (kg) Verhoogde concentraties
2010
2011
2012
2013
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
241.000
248.412
233.780
240.760
3,0
117.500
224.840
178.240
145.670
-18
1.882
3.754
2.792
2.629
-5,8
54
48,1
38,6
48,5
25,6
xyleen ethylbenzeen
-
xyleen ethylbenzeen
De verschillen tussen ingekocht water en geloosd water blijven onverklaarbaar hoog. De watermeter is in 2012 en 2013 al verschillende keren aangepast en opnieuw gekalibreerd. In 2014 zal nog één maal een parallel meting worden gedaan door een apart meetstation. Als deze meting niets oplevert, wordt een uitgebreid rioolonderzoek overwogen. Omdat de vervuilingswaarde wordt gebaseerd op het geloosde water, zal de waarde ervan een onderschatting zijn van de werkelijke waarde. Waarschijnlijk zal het UMC Utrecht worden afgerekend op 90 procent van het ingenomen water, circa 3.800 vervuilingseenheden, dat neerkomt op ongeveer € 200.000, -. Er is een verhoging te constateren van de hoeveelheid geloosde zware metalen (zink en koper). Het gaat echter om een jaarlijkse hoeveelheid die zeer beperkt is en ruimschoots voldoet aan de landelijke eisen ruimschoots respecteert. Zink en koper komen van nature voor in bijvoorbeeld voedingsmiddelen, grondstoffen en grondwater, maar komen ook voor in ons leidingwater (Ooit door Tauw in een mini project gemeten). In 2013 zijn geen verhoogde concentraties meer gemeten van xyleen en ethylbenzeen. De aanpassingen bij het laboratorium pathologie en het verminderde gebruik van xyleen hebben effect gehad. Verder zijn in 2013 metingen verricht bij de olie-slibafscheiders van de parkeergarages. Ook hier zijn geen verhoogde concentraties gemeten van olie en onopgeloste bestanddelen. De afscheiders werken effectief.
14
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Lucht 2010
2011
2012
2013
Verschil 2013 t.o.v. 2012 (%)
Emissie
45.469 kg
44.200 kg
45.074 kg
44.798 kg
Rechten
18.847 kg
17.301 kg
17.156 kg
16.390 kg
Tekort
26.622 kg
26.899 kg
27.918 kg
28.408 kg
0
0
24.000 (t.b.v. 2013)
4.408 kg
Kosten
€ 0*
€ 0*
€ 4950,40
0
Emissie
26.960 ton
25172 ton
25.734
25.421 kg
Rechten
21.943 ton
21.943 ton
21.943
21.943 kg
5.017 ton
3.229 ton
3.791
3.478 kg
0
30.000 ton
€ 0*
€ 0*
€252.000, -
HCFK
0,6 kg
0 kg
2,9 kg
0 kg
-100
HFK
137 kg
50,73 kg
13,1 kg
46,1 kg**
251
NOx
Aankoop rechten
- 0,6
CO2
Tekort Aankoop Kosten
-1,2
Koelmiddelen
*In 2009 zijn voldoende rechten gekocht of geruild zodat er in 2010, 2011 en 2012 geen rechten bij behoefden worden bijgekocht. In 2012 zijn de rechten voor een extra van 30.000 ton CO2 aangekocht. Deze zijn nodig om de overschrijding van de verkregen rechten te betalen. **1-8,5 kg R134A (GWP = 1300), 6 kg R404a (GWP = 3922) en 31,63 kg R507 (GWP = 3900)
De emissies van CO2 en NOx hangen direct samen met het aardgasgebruik en zijn evenredig hiermee gedaald. Voor de redenen van deze daling van het energiegebruik wordt verwezen naar de paragraaf Energiegegevens. Vanaf 1 januari 2010 is het verboden om “maagdelijke” HCFK’s (zoals R22) bij te vullen in koelsystemen. In 2013 heeft het UMC Utrecht geen R22 bijgevuld. Er is één kleine oude koelinstallaties afgevoerd, waarbij in totaal 2,8 kg R22 is afgevoerd. Als gevolg van incidentele emissies bij reparaties en lekkages is in totaal ruim 46 kilogram van drie verschillende HFK’s naar de lucht geëmitteerd, veel meer dan vorig jaar. Deze koelgassen hebben een groot broeikaspotentieel (GWP), uit gedrukt in CO2- equivalenten. Ondanks de beperkte hoeveelheid geëmitteerde HFK’s, bedraagt het ruim een half procent van het broeikasgas dat het UMC Utrecht jaarlijks uitstoot.
15
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Zwarte lijst stoffen 2010
2011
2012
2013
verschil 2013 t.o.v. 2012
Dichloormethaan (liter)
0
51
28
26
-7,2%
Fenol-chloroform-isoamylalcoholmengsel (liter)
0
0
4
0,8
-80%
Tolueen (liter)
0
20
0
10
100%
Trichloormethaan (chloroform) (liter)
17,5
29
54
26,5
-51%
Xyleen (liter)
1465
1490
1637
1221
-25,4%
Totaal (liter)
1482
1590
1723
1284
-25,5%
Zwarte lijststof
In 2013 is de inkoop van zwarte lijst stoffen gedaald met ruim 25 procent ten opzichte van 2012. Dit is vooral het gevolg van de afname van het gebruik van xyleen bij het laboratorium voor pathologie. Er is een nieuwe machine gekocht waarbij het minder schadelijke isopropylalcohol (als oplosmiddel) wordt gebruikt. Waarschijnlijk zal het gebruik van xyleen de komende jaren verder dalen, gezien de ontwikkeling van schonere technieken. Ook zijn minder gechloreerde koolwater stoffen ingekocht. De (giftige) stoffen worden vooral gebruikt in de researchlaboratoria als. Vaak zijn er geen goede alternatieven. Ook voor deze stoffen geldt dat er steeds schonere technieken beschikbaar komen. Papier Verschil 2013 t.o.v. 2012
Papier
2010
2011
2012
2013
Aantal units (pak van 500 vellen A4)
11.854
10.353
9.977
9.263
-7,2 %
Kosten in euro
117.704
110.570
106.554
99.992
- 6,2%
In 2013 is ruim zeven procent minder blanco A4 en A3 papier ingekocht dan in 2012. De ontwikkelingen op het gebied van het gebruik van tablets, de elektronische facturatie, het verstrekken van digitale loonstroken, het EPD en SAP zijn de belangrijkste oorzaken voor het verminderde papiergebruik. Daarnaast wordt er op steeds meer afdelingen dubbelzijdig geprint en is de Follow Me printer op veel afdelingen operationeel. Follow Me zorgt ervoor dat medewerkers op alle apparaten kunnen scannen, printen en kopiëren door bij het apparaat in te loggen. De printkosten worden aan de kostenplaats van de afdeling doorberekend. Het systeem vereenvoudigt verder het scannen waardoor medewerkers eerder een document scannen dan kopiëren. Dit beperkt ook het papierverbruik.
16
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Textiel Linnen en kleding
Verschil 2013 t.o.v. 2012
2012
2013
Linnen
1.300.000
1.335.840
2,8 %
Beroepskleding
187.000*
335.383
n.a.
*In de opgave van 2012 van beroepskleding ontbreekt het WKZ.
In 2013 is 2,8 procent meer linnengoed gebruikt dan in 2012. Dit ondanks het LSS (Lean Six Sigma)-project om processen strakker te sturen en verspillingen tegen te gaan. Als redenen voor het toegenomen kledingen textielgebruik kunnen worden genoemd: meer ouders, partners en familie die blijven slapen, kortere ligduur (bed wordt na elke cyclus gereinigd en voorzien van nieuwe lakens); aanscherping hygiëne eisen en kledingvoorschriften vanuit de JCI; toename dagverpleging (elk bed wordt opnieuw opgemaakt); oneigenlijk gebruik van linnen zoals voor het afdekken van apparatuur, linnenkarren; uitbreiding gebruik van CAS-pakken (clean-air-suit); niet duidelijk is of deze pakken altijd gedragen moeten worden.
17
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
Duurzaam inkopen In veel inkoopprojecten die in 2013 zijn uitgevoerd, zijn duurzaamheidscriteria meegenomen. Dit kunnen de algemene duurzaamheidscriteria, zoals opgesteld door het UMC Utrecht, en/of de landelijke duurzaamheidscriteria zijn, die voor verschillende productgroepen zijn opgesteld door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen Agentschap NL). In 2013 is een leveranciersbeoordeling op duurzaamheid uitgevoerd en is assortiment verder verduurzaamd. Voorbeelden van inkoopprojecten in 2013 waarin duurzaamheid een belangrijke rol speelde, zijn kantoorartikelen, -80 vriezers, Van het totaal aan inkooptrajecten (facilitair, medisch en laboratorium) is bij 58 procent (twee procent projecten laboratorium zijn in 2012 al meegenomen) duurzaamheidscriteria gesteld (taartdiagram 1).
Duurzaam ingekocht 2013 € 52.099.990 42%
€ 55.120.320 44%
Projecten facilitair
Projecten laboratorium Projecten medisch
€ 14.904.850 12%
€ 2.535.900 2%
Niet duurzaam ingekocht
In 2013 zijn bij de gunning en selectie van leveranciers in 56 procent van de gevallen duurzaamheidcriteria gesteld, bij 23 procent alleen bij de selectie en bij 33 procent bij de selectie en gunning. Selectiecriteria zijn criteria ter beoordeling van de leverancier, in welke mate de leverancier geschikt is voor het leveren van duurzame producten. Deze hebben betrekking hebben op de leverancier en gaan bv over sociale normen, ISO-certificering, gebruik van duurzame energiebronnen, het hebben van een vervoersplan, etc. Gunningscriteria zijn criteria ter beoordeling in welke mate het product of de dienst geschikt of duurzaam is. Dit zijn eisen/wensen die betrekking hebben op het product of de dienst die we inkopen, bijvoorbeeld het energieverbruik van het product/apparaat, de grondstoffensamenstelling, , of het product een (milieu) keurmerk heeft zoals FSC (Forest Saving Council) bij papier of fair trade bij voeding, etc.
Duurzaam ingekocht - Gunning & Selectie
€ 52.099.990 44%
€ 26.786.260 23% € 38.571.500 33%
18
Duurzaam ingekocht - selectie Duurzaam ingekocht - selectie & gunning Niet duurzaam ingekocht
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
CO2 footprint In 2013 is de CO2 footprint van het UMC Utrecht bepaald. Bij deze bepaling zijn de volgende bronnen meegenomen: is en wordt berekend uit de volgende drie componenten: Scoop 1: gasgebruik, dieselolie; Scoop 2: elektra, warmte; Scoop 3: woon-werk verkeer medewerkers en studenten, dienstreizen medewerkers, vervoer patiënten en bezoekers, afvalverwerking en reinigen van textiel. De uitstoot die samenhangt met productie en transport van de ingekochte producten en materialen is niet in de berekening meegenomen omdat het niet haalbaar was deze te bepalen gezien het zeer grote aantal uiteenlopende producten dat het UMC Utrecht inkoopt. Dit heeft geresulteerd in een footprint van 46.443 ton CO2. De bijdrage van de verschillen bronnen staat in onderstaand diagram. De CO2 footprint 2013 was fors lager dan die was berekend over 2011 (zoals opgenomen in het vorige milieujaarverslag 2012, was 57.123 ton). Dit komt deels door de tussentijds getroffen maatregelen op gebied van energie, papier en afvalreductie die de CO2 uitstoot beperken, maar ook doordat enkele algemene aannames ten aanzien van mobiliteit vervangen zijn door UMC Utrecht specifieke gegevens. Verder is er minder gas en meer groene stroom (zonder CO2- uitstoot) ingekocht.
CO2 Footprint UMC Utrecht 2013, gebaseerd het GreenHouse Gas (GHG) Protocol
2013
Gebouwen Gas, warmte, elektra
7%
Ketenemissies mobiliteit Vervoer bezoek patienten
4% 0%
Ketenemissies mobiliteit Vervoer patienten - opnames Ketenemissies mobiliteit Vervoer patienten - polibezoeken
20%
57%
Ketenemissies mobiliteit Woon-werk verkeer medewerkers en studenten Ketenemissies mobiliteit Zakelijk verkeer
5%
Ketenemissies wasserette Reinigen en transport van textiel
3% 4%
Ketenemissies downstream Verwerking van afval
= 46.443 ton
19
Bijlage: Centraal milieuactieplan 2013 Aspecten 1.1
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
1.2
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
Uitvoeren Energie-Efficiency-Plan (EEP) 2013 – 2016 Eind 2013 zijn alle voor 2013 geplande maatregelen uitgevoerd. Uiteindelijke doelstelling is verbetering van de energieefficiency met gemiddeld 2% per jaar. Zie EEP Zie EEP, coördinatie door kerngroep energie 2013 Buca verlichting De maatregelen voor 2013 zijn voor het grootste gedeelte getroffen. Voorbeelden centrale buca verlichting en aanpassingen stoom bevochtiging Verminderen energiegebruik apparatuur Reductie 10% Toepassen GPP criteria, powersavemodus MRI’s, overleg met grootste leveranciers, nagaan sluipverbruik, plugwise DLA. Inkoop, leveranciers, gebruikers (divisie Beeld) 2013 N.v.t. Uit de scan MRI is gebleken dat de apparatuur door het UMC Utrecht optimaal wordt gebruikt. Energiebesparing alleen mogelijk door aanpassen verlichting van de kamers. Reductie van 10 procent dus niet haalbaar voor MRI apparatuur. Plugwise nog in onderhandeling met leverancier en Cluster energievoorziening.
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
1.3
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
1.4
wat pi
hoe wie tijd Stand 1.5
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
Energiecampagne Eind 2013 is er een energiecampagne uitgevoerd, waarin aandacht wordt besteed aan energiebewust gedrag Opzetten van een energiecampagne waarvan de vorm nog nader moet worden afgestemd. De decentrale eenheden spelen hierbij een actieve rol P&O Gezondheid, CEV en decentrale eenheden P&O Gezondheid, 2013 12.000 € Op de dag van de duurzaamheid 10 oktober zijn onderdelen van de energiecampagne Energiek 3.0 van start gegaan: bemiddeling in de verhuur van zonnecellen bij Solease en uitzetten informatie energiebattle. De energiebattle is begin 2014 van start gegaan. Verdere onderdelen van de energiecampagne (inventarisatie en bemeten afdelingen en de nieuwe digitale werkplek) lopen gedurende het gehele jaar (2014) door. Duurzaam bouwen Duurzaam bouwen is eind 2013 verankerd in de huisstijl en het vastgoedbeleid. Duurzaamheid bouwprojecten > 150 kt is minimaal GOOD (renovatie) of EXCELLENT (nieuwbouw). DuBo onderdeel van vast te stellen nieuwe Vastgoedbeleid. Standaardmaatregelen opnemen in huisstijlboeken, standaardcontracten en voorwaarden. Bij opstellen van de BuCa duurzaamheidambitie vaststellen a.d.h.v. vereenvoudigde BREEAM checklist. Borgen dat voorgenomen maatregelen terugkomen in PvE, voorlopig ontwerp en definitief ontwerp. V&H (vastgoedbeleid), GBI (huisstijlboeken), Opdrachtgevers bouwprojecten (divisies) met ondersteuning door cluster GBI, staf en projecten en milieudeskundigen. 2012 / 2013 Duurzaamheid is verankerd in het vastgoedbeleid, maar er zijn nog geen projecten waarin de BREEAM systematiek vanaf het begin goed is of kon worden meegenomen. Duurzaam ontwerp nieuwe verpleegafdelingen. Bij ontwerp van nieuwe verpleegafdelingen wordt duurzaamheid als uitgangspunt meegenomen. Aandachtspunten: ruimtebesparing, energiebesparing, waterbesparing, healing environment. Projectgroep, BREEAM methodiek aangevuld met specifieke maatregelen. Projectgroep en vertegenwoordigers verpleegafdelingen. Voorzitter projectgroep Dubo Deze maatregel kon nog niet worden uitgevoerd omdat het ontwerp van de nieuwe verpleegafdelingen in 2013 nog niet is gestart.
21
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
1.6
wat Pi hoe wie tijd Geld Stand
1.7
1.8
wat pi hoe
wie tijd Geld Stand wat Pi hoe wie tijd Geld Stand
Duurzaam Inkopen (DI) In 2013 is 50% van de goederen en diensten duurzaam ingekocht. Divisies / budgethouders nemen DI aspecten op in PvE’s, inkopers passen landelijke duurzaamheidcriteria en/of algemene UMCU duurzaamheidcriteria toe en monitoren resultaten. Divisies / budgethouders, cluster Inkoop, milieudeskundigen. Clustermanager inkoop 2013 N.v.t. Van het totaal aan inkooptrajecten (facilitair, medisch en laboratorium) zijn bij 56 procent duurzaamheidscriteria gesteld Duurzaam vervoer Duurzaamheid opgenomen in het nieuwe vervoersbeleid. Terugdringen CO2 uitstoot vervoer (medewerkers, patiënten/bezoekers en goederen). Inzetten van duurzame (emissiearme) vervoermiddelen voor vervoer patiënten, medewerkers en goederen zoals elektrische taxi’s en huurauto’s. In samenwerking met taxi- en vervoersondernemingen maatregelen treffen om het aandeel elektrisch vervoer of vervoer op aardgas te vergroten, eisen t.a.v. duurzaam vervoer opnemen in aanbestedingen. Vervoerscommissie 2013 en verder N.v.t. Is nog niet van de grond gekomen door prioriteiten bij de nieuwe P + R en de organisatie ervan. Waterbesparing Eind 2013 zijn de onderzoeken naar grijswatercircuit, gebruik hemelwater en waterbesparing bij legionella-preventie (zoals beschreven in waterbesparingsplan) uitgevoerd. Maatregelen uitvoeren i.s.m. de desbetreffende clusters binnen het FB. FB (cluster EV, GBI), milieudeskundigen P&O Gezondheid (advies) en/of externe deskundigen. Energiecoördinator 2013 n.v.t. Verbeterde doorstoombegrenzers zijn aangelegd. Verder in samenwerking met UU, TNO, Universiteit Delft onderzoek naar de vermindering van microverontreinigingen zoals medicijnen in afvalwater. Het project loopt in 2014 door.
22
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
1.9
wat pi
hoe wie tijd Geld Stand
Afvalrecycling en hergebruik Eind 2013 is het recyclingpercentage gestegen Onderzoek naar hergebruik deelstromen restafval waaronder kunststof, zodat het recyclingpercentage van dit afval met minimaal 15 % stijgt. Cluster Logistiek, P&O Gezondheid en afvalverwerker. Clustermanager Logistiek 2013 Incontinentie materiaal nu in onderhandeling met de afvalverwerker. Het gaat vooral over de bekostiging in relatie tot de aanbesteding. Logistiek is klaar
23
Milieujaarverslag 2013 UMC Utrecht
1.10
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
1.11
wat pi hoe wie tijd Geld Stand
Opstellen arbo- en milieubeleid 2014 – 2018 Eind 2013 is beleid opgesteld en vastgesteld door RvB. Analyse kansen en bedreiging, intern en extern. Afstemming met duurzaamheidstrategie, discussie met betrokkenen. Arbodeskundigen, Milieudeskundigen, AMCC, stuurgroep duurzaamheid Hoofd P&O Gezondheid Heel 2013 Het beleid is in concept afgerond en besproken in de AMCC. De resultaatgebieden inclusief doelstellingen zijn bepaald. Medio 2014 zal het worden af gekaart. Beleid t.a.v. het nieuwe werken, thuiswerken, de nieuwe werkplek. Eind 2013 is beleid opgesteld en vastgesteld door RvB. Opnemen van te realiseren en al gerealiseerde initiatieven in het beleid. DPO, DIT, Arbo deskundigen en milieudeskundigen Hoofd P&O Gezondheid Heel 2013 N.v.t. Het project het nieuwe werken is opgenomen in OPEX. De projectleider van het beleid is ook opgenomen in het OPEX project. In 2014 gaat dit project verder waarin tevens het nieuwe werken is opgenomen. PO gezondheid blijft hierbij betrokken. Het zal echter geen onderdeel meer uit gaan maken van het milieuactieplan.
4. ARBO- EN MILIEUCOMMUNICATIE
4.1
wat Pi Hoe wie Tijd Stand
Communicatie Duurzaamheid Eind 2013 is de nieuwe duurzaamheidstrategie actief gecommuniceerd en is een duurzaamheidverslag opgesteld subwebsite op scoop, subwebsite van UMCUtrecht, voorlichting nieuwe medewerkers, animatie, dag van de duurzaamheid IEC samen met RvB, P&O Gezondheid, stuurgroep duurzaamheid 2012 / 2013 De duurzaamheidsstrategie is vastgesteld. Op de website en op scoop zijn duurzaamheidspagina’s aangemaakt. Er is voorlichting geweest over de strategie oa via scoop, UMC krant en tijdens de dag van de duurzaamheid.
24