De Bevelanden
Milieu Educatie Centrum
JAARVERSLAG
2012
JAARVERSLAG 2012 FINANCIEEL VERSLAG 2012
Milieu Educatie Centrum De Bevelanden Bezoekadres: Kattendijksedijk 23, Hollandsche Hoeve 4463 AL GOES Postadres: Postbus 2316 4460 MH GOES tel: 0113-252628 fax: 0113-252673 e.mail:
[email protected] www.mecdebevelanden.nl
VOORWOORD
In 2012 heeft het MEC de Bevelanden een tevredenheidsonderzoek door Scoop laten uitvoeren onder de basisscholen in het werkgebied. De resultaten waren bemoedigend: de tevredenheid over het geleende materiaal en de uitgevoerde is groot. Tegelijk moeten we vaststellen dat nog niet alle scholen gebruik maken van het aanbod van het MEC. Omdat het streven is om het aantal scholen dat gebruik maakt van ons aanbod zo groot mogelijk te laten zijn, zullen de medewerkers van het MEC in 2013 een plan maken en uitvoeren om het aanbod actief onder de aandacht van alle scholen op Zuiden Noord-Beveland te brengen. Een ander actiepunt naar aanleiding van het kwaliteitsonderzoek is dat de nieuwsbrief van het MEC zal worden gedigitaliseerd. In 2012, en de jaren daarvoor, is het merkbaar dat in steeds meer gezinnen beide ouders werken. De mogelijkheden om de schaarser wordende vrije tijd te besteden worden steeds groter. Het MEC merkt dat hierdoor het aantal natuurouders, weliswaar nog niet dramatisch, terug loopt. Omdat natuurouders essentieel zijn om vorm te geven aan milieueducatie op de basisscholen is ook hier actie vereist om de continuïteit van activiteiten veilig te stellen Vrijwilligers zijn belangrijk in het vorm geven van het werk van het MEC. Het is daarom goed om te constateren dat het doen van vrijwilligerswerk voor het MEC mensen aanspreekt. Het aantal vaste vrijwilligers is in 2012 met 5 personen gegroeid tot een totaal van 22 vrijwilligers. Deze vrijwilligers worden ingezet bij een groot scala van activiteiten, waarover u in dit jaarverslag meer kunt lezen. Voor de overheden, en dus ook voor gemeentelijke overheden, was 2012 een jaar waarin wederom scherp gekeken moest worden naar de kosten. Tegen deze achtergrond is het goed om te constateren dat het vertrouwen van de gemeenten op de Bevelands in het MEC onverminderd groot is. Dat komt omdat met een bescheiden budget een divers aanbod van activiteiten een groot aantal deelnemers wordt bereikt. Een divers aanbod aan activiteiten wat zich kenmerkt door een goede verhouding tussen continuïteit en vernieuwing. U kunt er alles over lezen in voorliggend jaarverslag. Het werk van het MEC wordt, direct en indirect, vormgegeven door vrijwilligers, bestuur, beroepskrachten, natuurouders en leerkrachten. Voorliggend jaarverslag maakt de inspanningen en resultaten van alle betrokkenen op overzichtelijke en heldere wijze duidelijk. Ik hoop ook in 2013 en de daaropvolgende jaren op deze inzet en dit enthousiasme te mogen rekenen. Tot slot: in 2013 bestaat het MEC 20 jaar. We zullen dit jubileum met de nodige activiteiten vieren en doorgaan om de organisatie voor te bereiden voor de komende 20 jaar. Het belang van natuur- en milieueducatie blijft onverminderd groot.
Paul Smeets Voorzitter
Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN........................................................................................................................................2 1.1 PERSONEEL.................................................................................................................................2 1.2 BESTUUR.................................................................................................................................... 2 1.3 VRIJWILLIGERS........................................................................................................................... 2 2.1 BASISONDERWIJS.......................................................................................................................3 2.1.1 Open Aanbod................................................................................................................................. 3 2.1.2 Nieuw lesmateriaal........................................................................................................................ 3 2.1.3 Uitleen lesmateriaal basisonderwijs.............................................................................................. 3 2.1.4 Uitleen lesmateriaal overige gebruikers........................................................................................ 4 2.1.5 Uitleen leskist – lespakket – diversen............................................................................................ 6 2.1.6 Natuurouders................................................................................................................................ 8 2.1.7 Activiteiten.................................................................................................................................. 11 2.1.8 Overige........................................................................................................................................ 14
2.2 VOORTGEZET ONDERWIJS....................................................................................................... 15 2.2.1 Coastwatch.................................................................................................................................. 15 2.2.2 ROC Onderwijs-assistenten in opleiding...................................................................................... 15 2.2.3 Afvalfietstocht............................................................................................................................. 16 2.2.5 Bezoek leerlingen EduDelta, Goes............................................................................................... 16
2.3 BEWONERS/TOERISTEN/JEUGD...............................................................................................17 2.3.1 Hollandsche Hoevedag............................................................................................................... 17
2.3.2 Ouderenproject 1: Lezing ouderen “Een terugblik op de Oosterschelde................................17 2.3.3 Goese Sasdag (in Wemeldinge)................................................................................................... 18 2.3.3 Jeugdactiviteiten..........................................................................................................................18 2.3.4 Naschoolse activiteiten in gemeente Borsele en Reimerswaal....................................................20 2.3.5 Buurtwerk Goese Polder.............................................................................................................. 20
2.4 EN VERDER............................................................................................................................... 21 2.4.1 Nieuwjaarsbijeenkomst............................................................................................................... 21
3 OVERLEG.......................................................................................................................................... 21 4 DIVERSEN......................................................................................................................................... 22 4.1 Public relations........................................................................................................................ 22 4.2 Gebruik cursusruimte.............................................................................................................. 22 4.3 En verder..................................................................................................................................23 4.3.1 Arbozorg/veiligheid..................................................................................................................... 23 4.3.2 Kwaliteitsonderzoek Zeeuwse NME centra................................................................................. 23 4.3.3 Arrangement: “Groen spelen in Zeeland”....................................................................................23 4.3.4 Arrangement “Weet van Water”................................................................................................. 23
5 PERSONEEL EN BESTUUR.................................................................................................................24 6 BIJLAGEN..........................................................................................................................................25 FINANCIEEL JAARVERSLAG
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 1 –
1. ALGEMEEN 1.1 PERSONEEL De werkzaamheden voor het MEC werden uitgevoerd door de coördinator (21,6 uur), de educatieve medewerker (14,4 uur) en de administratieve en ondersteunende medewerker (14,4 uur). In totaal is de bezetting 1,4 fte. Op 1 februari is onze nieuwe collega Nicole Vermorken van start gegaan bij het MEC. Zij heeft de taken van Els Hendrikse overgenomen. 1.2 BESTUUR Zowel het Dagelijks Bestuur als het Algemeen Bestuur kwam 2 keer bij elkaar. Een overzicht van alle bestuursleden is vermeld in hoofdstuk 5 op pagina 27. Samenstelling bestuur: • één lid door iedere deelnemende gemeente, namelijk Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal. • drie leden door regionaal werkzaam zijnde natuur- en milieuorganisaties, te weten de Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie (IVN), de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) en de Stichting Behoud de Zak van ZuidBeveland (BZZB). • één adviseur afkomstig van IVN Consulentschap Zeeland. 1.3 VRIJWILLIGERS Bij het MEC zijn ongeveer 20 vrijwilligers actief. Zij geven o.a. natuuroudercursussen en lezingen, begeleiden jeugdactiviteiten en naschoolse activiteiten, bemannen de infokraam tijdens markten, zitten in het bestuur en voeren projecten uit. Zonder de hulp van deze trouwe vrijwilligers kunnen veel van onze activiteiten niet uitgevoerd worden.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 2 –
2. ACTIVITEITEN 2.1 BASISONDERWIJS 2.1.1 Open Aanbod In 2012 hebben alle basisscholen weer de jaarlijkse aanvulling gekregen voor hun map ”Open aanbod Natuur en milieu”, met daarin beschrijvingen van een aantal nieuwe lesmaterialen die in 2012 zijn aangeschaft. Scholen die de map kwijt zijn geraakt hebben een nieuwe map ontvangen. Alle lesmaterialen staan ook beschreven op de website, http://www.mecdebevelanden.nl/ 2.1.2 Nieuw lesmateriaal In 2012 heeft het MEC het volgende lesmateriaal samengesteld/aangeschaft/gekregen/vernieuwd of gedupliceerd. Kookpot Dat is even gezellig. Een grote pan om buiten op het schoolplein of in de zandbak samen met de kinderen een heerlijke pan goulash, lekkere soep of stoofpot klaar te maken. Prima te combineren met het nieuwe lespakket wintergroenten, een oogstfeest in de schooltuin of om gewoon een keer met de klas buiten te koken. Kabouterpaden uitgebreid Vorig jaar hadden we de kabouters en opdrachten al herzien, dit jaar hebben we de benodigdheden om een kabouterpad uit te zetten aangeschaft. Alles zit in een handzame tas. Men hoeft dus niet meer zelf op zoek te gaan naar allerlei materialen die nodig zijn om de opdrachten uit te voeren. Lekker makkelijk! Opgezette kerkuil en meeuw Er zijn twee opgezette vogels verkregen vanuit een erfenis. Ze zijn bedoeld voor de uitleen. Kinderen vinden het fantastisch om te zien hoe groot (of klein) vogels zijn en hoe ze aanvoelen. Leuke aanvulling als het over vogels, kleding, veren, braakballen etc. gaat in de klas. 2.1.3 Uitleen lesmateriaal basisonderwijs Het aantal scholen dat in 2012 materiaal geleend heeft wordt per gemeente weergegeven in onderstaande tabel (voor een specificatie van uitleen per school zie bijlage 1).
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 3 –
Aantal scholen dat materiaal heeft geleend in '10-'11
Aantal scholen dat materiaal heeft geleend in '11-'12
17
(20 scholen) 16
(19 scholen) 13
Goes (27*)
20
20
21
Kapelle (9**)
9
9
9
Noord-Beveland (6)
5
2
4
Reimerswaal (18)
14
11
10
Totaal (79)
65
58
57
Gemeente (totaal aantal scholen)
Aantal scholen dat materiaal heeft geleend '09-'10
Borsele (19)
(21scholen)
Tabel 1: Aantal scholen per gemeente dat materiaal leent
Tussen haakjes staat het aantal basisscholen per gemeente vermeld: * waarvan 7 scholen voor speciaal onderwijs ** waarvan 2 scholen voor speciaal onderwijs In de gemeente Borsele zijn 2 scholen opgeheven inde afgelopen 2 jaar. Sommige scholen hebben niets geleend in schooljaar 11-12 maar wel gebruik gemaakt van aangeboden projecten (zie bijlage 1). 2.1.4 Uitleen lesmateriaal overige gebruikers Onze lesmaterialen worden regelmatig uitgeleend aan andere gebruikers dan de basisscholen in de regio. Scholen uit het voorgezet onderwijs, het ROC, scoutinggroepen, natuurorganisaties en zorginstellingen weten het MEC te vinden. Ook PABO studenten maken tijdens hun stageperiode gebruik van het materiaal. Bovengenoemde gebruikers leenden 165 keer materialen van het MEC (dit is al verwerkt in tabel 3, pag 8). Op de volgende pagina een overzicht.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 4 –
Naam organisatie
Aantal uitleningen
Voortgezet onderwijs Johannes Calvijn College Krabbendijke
1
Ostrea College Goes
5
ROC Goes
2
Calvijncollege Goes
1
BSO en kinderdagverblijven BSO 't Kleine Honk
1
BSO Kibeo Oudelande
4
KDV Dribbels
6
Peuterspeelzaal Arendsnest
1
Kinderdagverblijf Sneeuwwitje
4
Verzorgingshuizen en dagverzorging De Meulenwie
1
Dagverzorging Reimerswaal
1
Gemeenten Borsele
2
Goes
6
Reimerswaal
11
Overige SMWO Goes
2
IVN De Zeeuwse Delta
10
IVN Consulentschap Zeeland
4
Nationaal Park Oosterschelde
7
Stichting Het Zeeuwse Landschap
2
NME Centrum Schouwen
3
MEC Walcheren
2
NME Natuur en Zo
2
MEC (natuuroudercursussen/kinderactiviteit)
36
Villa Nova Yerseke
4
Vogeltrackers
4
Particulier
19
KNNV
1
Scholen en instellingen buiten de regio ROC Oost-Souburg
1
Nehalennium Middelburg
1
Geertrudis Colllege Roosendaal
1
BS De Wending, Roosendaal
9
De Regenboog Tholen
1 JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 5 –
De Houttuinen Vlissingen
1
Vlissingseschool Vlissingen
1
Zuidlandschool Terneuzen
1
Wilgenhof Middelburg
2
School met de Bijbel St. Annaland
1
Sportvisserij Moermond, Burghsluis
3
MBB
1
Totaal
165
Tabel 2: Overzicht uitleen materiaal overige gebruiker
2.1.5 Uitleen leskist – lespakket – diversen Leskist (aantal )
Uitleen
Lespakket (aantal)
Uitleen
Diversen (aantal)
Uitleen
Bloembollen (1)
2
Avontuur aan zee (5)
1
Aquariumbak (3)
4
Bloemen (2)
8
Beleef de Oosterschelde (4)
12
Binoculair (15)
4
Bodem (1)
3
Bijentasje (1)
1
Boeken
7
De boer op (2)
10
Bonte Pietenpad (3)
5
Compu-Binoc (2)
-
Bomen (6)
11
Brood a/d basis (2)
3
Garnalennet (3)
3
Braakballen (4)
31
Droppie water (3)
6
Feestrugzak Oosterschelde
3
Brakwater Watch (2)
8
Kabouterpad (6)
6
Hesjes/Handschoenen
4
Bijenkist (2)
14
Knoet (2)
1
Kuikens
1
Bijenkorf (3)
18
Lesdoos Water
4
Losse materialen
45
Dierenwelzijn (3)
3
Piepschuim
3
Map vaartocht Oosterschelde
9
Duimelijntje (1)
-
Schapenpad (3)
5
Microskopen
13
Egels (2)
6
Map Schooltuinieren
2
Natuur-ganzenbord (1)
1
Electrospel Oosterschelde (3)
10
Tassenwandeling HH Zomer (24) Winter (5)
Oosterschelde Bingo (1)
4
14 4
Energie, natuurlijk duurzaam (1)
9
Troepetroep (2)
-
Oosterschelde Domino (2)
7
Fossielen (1)
1
Van de pot en de put (1)
3
Oosterschelde kookset (1)
6
Gezondheid (1)
4
Vierseizoenboek (1)
-
Op zoek in de natuur
1
Glaswerk (1)
1
Vierseizoenenmand (2)
9
Schepnet + kornet
7
Hommels (1)
3
Water om te leven (2)
3
Spellentas vogels(1)
-
Jop vindt een veer (1)
1
Water overbrugt wereldwijd (2)
3
Telescoop (3)
5
Kikkers (4)
7
Wedden om water
2
Verrekijkers (40)
9
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 6 –
De Kinderboerderij (2)
4
Wie wat water (2)
Kippen (2)
2
Zout maken en gebruiken
1
Weerplaat (1)
-
Knapzakmannetje (1)
-
Zuivel in de klas (2)
2
Windekind (2)
6
Koe en tulpie (1)
8
Zwerfafval mooi niet
1
Mussen
4
Natuurontdekkoffer Bodemdiertjes Bomen Insecten Planten Waterdiertjes
6 6 2 4 3
Natuur rond de Oosterschelde (4)
9
Natuur rond de school (1)
4
Natuurlijk afval (2)
1
Natuurlijk energie (2)
4
Neushoorn (1)
1
Ontdekdoos: • L.H.beestjes • De Natuur • Paddenstoelen • De Slak • Water • Zand en stenen • Zintuigen
9 – 10 4 2 1 3
Oosterscheldespel (1)
3
Oosterschelde stratego (1)
6
Ouderenkoffer • lente • zomer • herfst • winter
1 1
Paddenstoelen (4)
9
Papier scheppen (1)
6
Pauw (3)
5
Pieter de Pier (2)
5
Puzzel van Polders (2)
3
De Ramp (1)
5
Sarah's Wereld (1)
16
Schooltuinieren (1)
6
Schor en slik ( 1)
2
Smaaklessen (1)
8
Video/ dvd
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 7 –
22
Spelenkist (1)
1
Spinnen (4)
8
Stadsvogels (1)
3
Strand (2)
4
Van Linde tot Linde (1)
-
Vleermuizen (1)
3
Vlinders (5)
15
Voeding (3)
5
Water leeft (2)
6
Het weer (2)
2
Wees wijs met water (2)
5
Weidevogels (1)
-
De wereld door verschil (1)
4
De wereld rond afval (2)
3
Westerscheldekist (2)
4
Wijzelf (1)
4
Zadenleskisten (3)
8
Zeehond ob (2)
6
Zeehond bb (1)
4
Zonnepad (2)
3
Zwerfafval Totaal schooljaar 2011-2012
400
91
157
Totaal Schooljaar 10-11
511
93
232
Totaal Schooljaar 09-10
452
93
145
Tabel 3: Overzicht uitleen lesmateriaal schooljaar 11-12
2.1.6 Natuurouders Natuuroudercursussen (NOC) In 2012 zijn er 4 natuuroudercursussen gegeven. Na evaluatie blijkt dat de cursisten zeer tevreden zijn over de inhoud en de duur van de cursussen. Ondanks het feit dat veel deelnemers tegenwoordig werken en het druk hebben wil men zich inzetten voor natuur en milieueducatie op de basisscholen.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 8 –
Ook in 2012 is het aantal natuurouders dat in de database van het MEC genoteerd staat nog steeds een kleine 300. Daarnaast zijn er ouders actief die geen natuuroudercursus gevolgd hebben. Hier hebben we geen cijfers van. De cursussen worden gegeven door vrijwilligers. We zijn nog steeds op zoek naar één nieuwe natuurouderdocent. Elke cursus bestaat nog steeds uit 4 bijeenkomsten. Gemeente
Aantal deelnemers
Aantal scholen
Borsele
13
4
Goes/Noord-Beveland
0
0
Kapelle
11
4
Reimerswaal
9
2
Extra cursus: Schooltuinieren
12
5
Totaal
45
15
Tabel 4: Overzicht aantal deelnemers natuuroudercursus
* Extra NOC “Schooltuinieren” Voor de cursus schooltuinieren hadden zich 12 deelnemers van 5 verschillende scholen aangemeld. Tijdens de cursus is stap voor stap uitgelegd hoe je aan de slag kunt gaan met een schooltuin. Zowel het voorwerk in de klas als het tuinieren in de praktijk. De deelnemers hadden op de volkstuin van het MEC ieder een tuin van 1 x 1 meter waarin ze konden experimenteren. Alle deelnemers zijn aan de slag gegaan op school. Het betreft: De Koelmansschool uit Goes, De Schuttevaer en de Eendracht uit Hansweert, De Vliete uit Wissenkerke en de Zevensprong uit Krabbendijke. De cursus is ontwikkeld op verzoek van verschillende scholen en ouders en is in 2012 voor het eerst gegeven. Er is gebruik gemaakt van Belgisch lesmateriaal “Schooltuinmap” NOC Lente gemeente Reimerswaal Lente is een dankbaar onderwerp voor de natuuroudercursus. Iedereen vindt het heerlijk om buiten veldwerk te doen na een lange winterperiode. Voorjaarsbloeiers, vogels, jonge dieren etc. komen tijdens de cursus aan bod. Er deden 9 cursisten aan mee van 2 verschillende scholen. NOC De Boer op gemeente Borsele Tijdens deze cursus zijn de deelnemers op bezoek geweest bij 2 boerenbedrijven in de gemeente Borsele. Deze bedrijven staan ook open voor schoolbezoeken. De laatste bijeenkomst waren we te gast bij “Hoeve van der Meulen” in 's-Heer Abtskerke waar de JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 9 –
rondleiding werd verzorgd door een gids van het Zeeuwse landschap. In totaal waren er 13 deelnemers van 4 verschillende scholen. NOC Water gemeente Kapelle Na een theorie ochtend waarbij ook verschillende waterproefjes uitgevoerd werden hebben de cursisten het zoete drinkput en een licht brak water onderzocht. Men ging vooral aan de slag met de veldwerkmaterialen en opdrachten die de leerlingen ook gebruiken voor wateronderzoek. Tijdens de laatste bijeenkomst kreeg men een rondleiding bij de afvalwaterzuivering in Biezelinge. In totaal deden er 11 deelnemers mee van 4 verschillende scholen. NOC Goes/Noord-Beveland: In verband met te weinig deelnemers is deze cursus niet doorgegaan (er hebben echter wel ouders meegedaan aan de natuuroudercursus schooltuinieren, zie boven). Provinciale Natuurouderdag Op september kwamen zo'n 55 Zeeuwse natuurouders naar Terra Maris voor de jaarlijkse provinciale natuurouderdag. Deze dag wordt georganiseerd door de Zeeuwse NME centra in samenwerking met IVN Zeeland. De natuurouders worden in het zonnetje gezet en krijgen een educatieve dag inclusief lunch aangeboden. Dit jaar was het thema biodiversiteit. Men kon met kiezen uit verschillende workshops; landschapseducatie, bijen- en vlinders, welkom bruinvis; biodiversiteit etc. Na de lunch gingen men onder begeleiding korren aan het strand en kon men samen met een natuurgids het gebied verkennen. Vanuit de Bevelanden waren er 24 ouders aanwezig. Filmpje youtube: http://www.youtube.com/watch?v=yX0pIDeFNsI
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 10 –
2.1.7 Activiteiten “Schooltuinieren” In 2011 zijn we een proefproject “Schooltuinieren” gestart met als doel zelf meer ervaring te krijgen met het tuinieren op school. We kunnen op deze manier van alles uitproberen en beter advies geven aan scholen die ermee aan de slag willen. Daarnaast promoten we het schooltuinieren omdat het voor kinderen een leerzame ervaring een eigen tuintje te onderhouden en zelf te oogsten. Dit jaar gingen maar liefst 60 leerlingen van de Koelmanschool en de Bisschop Ernstschool aan de slag in de schooltuin. Helaas werkte het weer niet helemaal mee. We hebben vorst, overmatige droogte en teveel regen gehad. Toch bleven de leerlingen enthousiast naar hun eigen tuintje komen en waren blij met de “schrale” oogst. Het oogstfeest was iets minder uitbundig dan het voorgaande jaar maar de kinderen hebben veel geleerd, vooral over het weer! Oogstfeest Alle twee de scholen hebben een oogstfeest gehad waarbij ze hun tuintje mochten leeghalen en kruidenboter mochten maken. De kruiden kwamen grotendeels uit eigen tuin. Veel kinderen waren verbaasd dat zelfgemaakte kruidenboter veel lekkerder is dan wanneer je het in de winkel koopt. Met smaak hebben ze het op een vers stokbroodje naar binnen gewerkt. Ook scholen in de gemeente Goes (de Basis), Noord-Beveland (de Vliete) en Reimerswaal (de Eendracht, Schuttevaer en de Zevensprong) zijn gestart met schooltuinieren. Deze scholen krijgen vanuit het MEC ondersteuning. Onderwijsservicebus “De Columbus” I.s.m. De Zeeuwse bibliotheek heeft het MEC een scholenprogramma ontwikkeld dat uitgevoerd wordt in de “Columbus”. Deze onderwijsservice bus bezoekt dagelijks verschillende dorpen in Zeeland (Walcheren – Schouwen – de Bevelanden). Elk kwartaal wordt er een ander thema onder de loep genomen. In 2012 zijn de volgende thema's aan bod gekomen: spinnen, bijen, vogels. Het MEC kan op deze manier het materiaal promoten bij de doelgroep en de Columbus heeft elk kwartaal aantrekkelijk materiaal in de bus.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 11 –
Strandles gemeente Noord-Beveland In het kader van de blauwe vlag is dit jaar weer de strandles georganiseerd voor groep 5/6 van basisscholen in de gemeente Noord-Beveland. In juni gingen ruim 50 leerlingen van de Vliete en de Dubbele Punt verdeeld over 2 ochtenden aan de slag op het strand. Er werd gejut, een zandkunstwerk gemaakt en zandopdrachten uitgevoerd. Er waren 2 vrijwilligers aanwezig om mee te helpen + natuurlijk enkele natuurouders. Reactie van de leerkracht: “Wat ontzettend leerzaam én leuk! Dit moet je gewoon doen als school. “Sarah's Wereld” in gemeente Borsele Dankzij een bijdrage van de gemeente Borsele kon ook hier project “Sarah's Wereld” van start gaan voor groep 7 en 8. “Sarah's Wereld” is een landelijk project dat een aantal jaar geleden is gestart in Limburg. Op een speelse manier wordt leerlingen moeilijke begrippen als “duurzaamheid” , “consumptief gedrag” en “ecologische rugzak” uitgelegd. De leerlingen krijgen van de gastdocent aan het eind van de les concrete handvatten aangereikt hoe zij op eenvoudige wijze minder milieu belastende en meer duurzame keuzes kunnen maken. Het project is op 3 oktober van start gegaan en Mevrouw Miermans, wethouder van de gemeente Borsele, was bij Mgr. Heijligersschool aanwezig om het “spel” mee te spelen. In totaal hebben er in 2012 5 scholen en 126 leerlingen deelgenomen aan het project maar het loopt door tot eind schooljaar 2013. Vaartocht Oosterschelde Ook in 2012 kon het project “Varen op de Oosterschelde” gelukkig weer gewoon doorgaan Tijdens de 2 ½ uur durende tocht krijgen de leerlingen opdrachten aangeboden die onder begeleiding van een (natuur)ouder uitgevoerd worden. Op de boot zijn alle materialen JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 12 –
aanwezig om de opdrachten uit te voeren. Halverwege de tocht wordt er gestopt zodat alle leerlingen en ouders de zeehonden kunnen zien die op de platen liggen. De laatste tijd worden er nogal eens wat bruinvissen gespot wat de tocht natuurlijk extra bijzonder maakt. De vaartocht is bedoeld voor groep 5&6 en maakt deel uit van de doorgaande leerlijn “Nationaal Park Oosterschelde (NPO)”. Voor de dit project heeft MEC De Bevelanden i.s.m. NME-Schouwen Duiveland en gemeente Tholen een subsidie aangevraagd bij NPO. De eigen bijdrage voor de school is al enkele jaren 135,- . We proberen dit bedrag uiteraard zo laag mogelijk te houden. Dit jaar zijn 19 schoolklassen (629 leerlingen) gaan varen waarvan 9 Bevelandse scholen. De subsidie is volledig gebruikt! Boomfeestdag gemeente Goes Het groene gebied “De Mirakel” was eind februari kaal, mistig en koud. Ideaal weer om buiten hard aan het werk te gaan en dat was wat leerlingen van roep 7 en 8 van de Bisschop Ernstschool dan ook deden. Er werden maar liefst 50 wilgen geplant en heel wat oude wilgen geknot. Na afloop kreeg iedereen een warme chocomel + koek. Wethouder Meeuwisse was erbij om 2 luxe vogelnestkastjes in ontvangst te nemen. Alvast voor de nieuwe bewoners van het gebied. Boomfeestdag gemeente Noord-Beveland Dit jaar was gemeente Noord-Beveland accentgemeente voor Zeeland. In samenwerking met IVN Zeeland en de gemeente is er een mooi programma opgesteld voor alle scholen. Op bs. De Vliete in Wissekerke hees Dhr. Van Kooten, burgemeester van gemeente NoordBeveland samen met de leerlingen de boomfeestdagvlag en ging aan de slag met het planten van wilgen rondom de schooltuin. Samen met natuurouders werd er ook een prachtig bijenhotel en wilgentenenwigwam gebouwd en schooltuinbakken aangelegd. Filmpje op youtube: http://www.youtube.com/watch?v=Lj5E5uOyHKc
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 13 –
Natuuractiviteit gemeente Kapelle In samenwerking met gemeente Kapelle hebben alle scholen een natuur-en milieu activiteit aangeboden gekregen. Leerlingen van groep 5 en 6 gingen op excursie naar de oesterputten in Yerseke, brachten een bezoek aan Oosterscheldemuseum en kregen van het MEC een les over schelpen aangeboden. Na deze les mochten leerlingen met de schelpen een kunstwerk maken wat ze mee naar huis mochten nemen. Er werden mooie dingen gemaakt en de leerlingen waren heel enthousiast. In totaal zijn er 5 ochtenden 15 groepen langsgeweest (ongeveer 225 kinderen). Opening “de Mirakel” gemeente Goes Eindelijk was het dan zover. Het groene gebied in Goes-Oost werd gegeopend en heeft een naam gekregen “De Mirakel”. Voor de Wingerd en de Koelmanschool had het MEC een programma gemaakt om uit te voeren in het gebied. Ruim 50 leerlingen gingen op zoek naar allerlei verschillende natuurlijke materialen in het gebied. Het leuke van het gebied is dat je er lekker door kan en mag struinen. Ze kwamen terug met de prachtigste verzamelingen. Eén groepje had zelfs een eendenest met heel veel eieren gespot! Kortom, het gebied is in gebruik genomen door mens, dier en plant! 2.1.8 Overige Zeeuwse mini-zonnebootrace en Solar-olympics De organisatie van de mini-zonnebootrace lag dit jaar voor het eerst bij het MEC i.s.m. IVN Zeeland. Dit in opdracht van stichting Zeeuwse zonnebootrace. Het provinciale project waarbij alle Zeeuwse NME centra betrokken zijn vond plaats op de Grote Markt in Goes. Ongeveer 30 teams van 15 verschillende Zeeuwse basisscholen lieten snelle en minder snelle bootjes varen in de grote waterbak van Modelvereniging Zuid-Zuidwest. JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 14 –
Captain Sunshine kondigde de scholen aan terwijl de jury de tijd waarnam. Leerlingen uit het voorgezet onderwijs waren ook aanwezig en hadden zo'n 15 solargadgets meegenomen. Een deskundig jury beoordelende deze gadgets. Dhr. De Bat, wethouder gemeente Goes en dhr. Van Liere, Delta Zeeland Fonds, reikten de prijzen uit aan de winnaars. Voor iedere school was er nog een kleine solar-attentie. Het was een gezellige en drukke dag. Helaas liet de zon zich pas tijdens de prijsuitreiking zien. Filmpje youtube: http://www.youtube.com/watch?v=dVaAqvVYB_c Smaaklessen Smaaklessen is een landelijk project dat wordt uitgevoerd in de provincies. NME Schouwen-Duiveland is 2012 als provinciaal steunpunt aangewezen en coördineert verschillende activiteiten. MEC De Bevelanden heeft in de eigen regio 1 workshop smaaklessen aan 7 natuurouders en leerkrachten van 3 scholen gegeven en leent de leskist “Smaaklessen” uit aan de overige scholen. Inmiddels zijn er ongeveer 20 scholen ingeschreven bij “Smaaklessen”. Deze scholen hebben het lesmateriaal (kist met toebehoren) ontvangen en gebruiken dit bij projecten over voeding / schooltuinieren of als ondersteuning bij de andere lessen. 2.2 VOORTGEZET ONDERWIJS 2.2.1 Coastwatch Doordat de dijkwerkzaamheden van projectbureau Zeeweringen bij de Goese Sas vertraging hadden opgelopen moesten we het Odyzee College afzeggen. De organisatie was al helemaal rond maar ja, als de locatie nog niet beschikbaar is dan kan het project niet doorgaan. Gelukkig heeft de school zich al meteen voor 2013 aangemeld. 2.2.2 ROC Onderwijs-assistenten in opleiding Ruim 50 leerlingen van het ROC hebben (in 2 groepen) een bezoek gebracht aan het MEC in verband met het vak natuur- en milieu educatie in het basisonderwijs. JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 15 –
De leerlingen zitten in het 2de jaar en worden opgeleid tot onderwijs-assistent. Ze lopen allemaal stage op verschillende scholen in de regio. De leerlingen kregen informatie over natuurbeleving bij het jonge kind en natuur- en milieueducatie voor het basisonderwijs en er uitgelegd wat het MEC voor het basisonderwijs in huis heeft. Ook werd er kennis gemaakt met het lesmateriaal en men ging naar buiten om aan de slag te gaan in het veld. Voor sommige leerlingen was dit nieuw en onbekend maar er waren ook leerlingen die de activiteiten nog kenden van hun eigen basisschoolperiode. Het is een belangrijke doelgroep omdat deze leerlingen in de toekomst als lesassistent aan de slag gaan of doorstromen naar de PABO. 2.2.3 Afvalfietstocht Op 11 oktober werd voor de 14de keer de afvalfietstocht gereden. Deze keer stapten 22 leerlingen van “De Wissel” (SO) op de fiets en reden door Goes om te kijken hoe bij verschillende bedrijven de afvalstroom geregeld is. Bij de bedrijven kregen de leerlingen een rondleiding door één van de werknemers. Zowel voor de leerlingen als voor de bedrijven was het een interessante en leerzame ervaring. De deelnemende bedrijven waren deze keer: DWZ, Sportpunt Zeeland, Zorgcentrum Tervalcke, Apotheek “De Pijlers” en het Leger des Heils. Als herinnering en als dank kregen de bedrijven, docenten en de leerlingen ons ondertussen bekende containertje. 2.2.4 MaS (maatschappelijke stage) Het is voor het MEC lastig om maatschappelijk stageplaatsen in te vullen. De leerlingen dienen in de eerste plaats na schooltijd hun stage te vervullen terwijl de activiteiten die het MEC organiseert juist onder schooltijd vallen. Dat is jammer want nu hebben slechts enkele leerlingen hebben hun maatschappelijk stage bij het MEC kunnen vervullen. Ze hebben de jeugdactiviteiten begeleid tot volle tevredenheid van beide partijen. In 2013 gaan we niet meer actief aan de slag met maatschappelijke stages omdat deze in het nieuwe schooljaar weer afgeschaft worden. 2.2.5 Bezoek leerlingen EduDelta, Goes Eind augustus zijn ongeveer 50 leerlingen van Edudelta, Goes, afd. Groen zijn bij het MEC op bezoek geweest om kennis te maken met andere dieren dan dat er op de boerderij leven. De eerste groep kreeg uitleg over het leven van de waterdiertjes, de verscheidenheid van de soorten en van de waterkwaliteit van de drinkput. Als praktijkles gingen ze waterdiertjes scheppen, met behulp van schepnetten en emmers. Daarna konden ze in het MEC de soorten determineren met behulp van binoculairs en zoekkaarten. Zowel de leerlingen als de docenten waren enthousiast en geïnteresseerd. Ze hadden zeker belangstelling om in 2013 dit te herhalen met een nieuwe groep.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 16 –
2.3 BEWONERS/TOERISTEN/JEUGD 2.3.1 Hollandsche Hoevedag Zoals ieder jaar weer een prachtige zonnige zaterdagmiddag. Dhr. Verhulst, burgemeester van de gemeente Goes opende de dag door het in gebruik nemen van de nieuwe travalje bij het ambachtscentrum. MEC De Bevelanden organiseerde dit jaar de wateractiviteit in de drinkput voor het hele gezin waarbij vaders een opvallend actieve rol hadden ( en namen). Kleuters konden een natuurkroon knutselen waarvoor ze eerst samen met hun ((groot)ouders op zoek gingen naar natuurlijke materialen. In samenwerking met de kinderboerderij konden bezoekers zaaimatjes maken met bloemzaad speciaal voor bijen (jaar van de bij). Er waren 3 vrijwilligers aanwezig en 1 stagiaire van Hogeschool Rotterdam. Dankzij een goede en prettige samenwerking met alle organisaties die actief zijn in het gebied wordt er ieder jaar weer mooi en uitgebreid programma opgezet met activiteiten voor jong en oud. 2.3.2 Ouderenproject 1: Lezing ouderen “Een terugblik op de Oosterschelde” Een vrijwilliger van het MEC heeft bij verschillende zorgcentra op de Bevelanden een lezing aan ouderen gegeven over de Oosterschelde. In voorgaande jaren kregen de zorgcentra ook een vaartocht aangeboden maar door bezuinigingen kon dat dit jaar niet meer doorgaan. Toch is het een zeer succesvol project omdat er nu meer lezingen gegeven kunnen worden (voorheen 2 lezingen en 2 vaartochten). Tijdens de lezing komen verschillende aspecten van de Oosterschelde aan bod. Natuur, visserij, recreatie etc. De mensen krijgen de gelegenheid om zelf hun herinneringen te vertellen wat vaak mooie verhalen oplevert. De lezing wordt gegeven aan zowel kleine als grote gezelschappen. Een reactie van een activiteitenbegeleider: “We zijn heel tevreden. Kom a.u.b. Volgend jaar terug. Het was een goede lezing. Onze demente clienten hebben ervan genoten. Ze hebben JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 17 –
de mooie foto's, schelpen en zeewier ervaren. Ze waren even bij de zee” Een reactie van een deelnemer: “Wat is het toch gezellig, net of ik weer vroeger thuis ben”. In totaal is de lezing 21 x gehouden waarvan 18 x op de Bevelanden. Het project is in samenwerking met NME-Schouwen Duiveland opgezet en financieel mogelijk gemaakt door nationaal park Oosterschelde. Ouderenproject 2 : “De Natuur op bezoek” I.s.m. IVN De Zeeuwse Delta is het MEC in 2010 gestart met het ouderenproject “De natuur op bezoek”. Een vrijwilliger gaat met een koffer vol natuur naar een zorgcentrum om in gesprek te gaan met de bewoners over de seizoenen. Zeer geschikt voor huiskamerprojecten. In 2012 is er minder gebruik van gemaakt dan voorgaande jaren, slecht 2 zorgcentra hadden interesse. Waarschijnlijk komt dat doordat voor deze activiteit een bijdrage van € 25,- gevraagd wordt. 2.3.3 Goese Sasdag (in Wemeldinge) In samenwerking met de NOB (Nederlandse Onderwatersport Bond) en IVN Zeeuwse Delta wordt er jaarlijks de Goese Sasdag georganiseerd. Helaas was het dit jaar niet mogelijk om bij de Goese Sas te komen i.v.m. de dijkwerkzaamheden. Vandaar dat we besloten om deze activiteit voor 1 keer bij het strandje in Wemeldinge uit te voeren. Ondanks dat de duikers weer prachtig materiaal hadden gevonden waren er die middag veel minder bezoekers dan voorheen, ongeveer 50. Voor kinderen was er op het strand minder materiaal te vinden dan bij de Goese Sas. 2.3.3 Jeugdactiviteiten Een keer per maand organiseert het MEC een activiteit voor de jeugd tussen 4 en 12 jaar. Er kunnen per keer ongeveer 25 kinderen meedoen. Met alle activiteiten gaan we voornamelijk naar buiten, behalve braakballen pluizen. Dit gebeurt altijd binnen en is ook de meest rustige activiteit. 1 februari: Nestkastjes timmeren (7 – 12 jaar) De kinderen kwamen, gewapend met een hamer, naar het MEC om nestkastjes te timmeren. Ze leerden dat vooral mezen in de kastjes komen broeden. Na wat gehannis met de plankjes timmerden ze er lustig op los. De snelste timmerlui hadden nog tijd over om het kastje mooi te versieren. Er waren 33 deelnemers, 1 stagiaire en 2 vrijwilligers aanwezig. JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 18 –
7 maart: Braakballen pluizen (7 – 12 jaar) Braakballen pluizen is een echte binnenactiviteit, dus geschikt voor de koude maanden. De kinderen kregen van de stagiaire uitleg over uilen in het algemeen en kerkuilen in het bijzonder. Ook vertelde hij wat ze in een braakbal tegen konden komen. Daarna mochten ze, met behulp van pincetten, prikpennen en een loepje, de braakballen uit elkaar pluizen. De botjes konden ze op een een lesbrief plakken, zodat het skelet van een muis ontstond, of gewoon mee naar huis nemen. Er waren 26 deelnemers, 2 stagiaires en 2 vrijwilligers aanwezig. Filmpje youtube: http://www.youtube.com/watch?v=d_V1B7bZHzY 11 april: Bloemenkinderen (4-6 jaar) Er waren al heel wat mooie bloemen te vinden in De Hollandsche Hoeve. De kinderen gingen eerst een leuke bloemenwandeling maken, waarbij ze de kleurtjes van de bloemen konden zoeken. Elk kind plukte zelf een klein bosje bloemen, zodat ze er in Het MEC een mooi bloemenlijstje van konden maken. Er waren 17 deelnemers, 1 (taal)stagiaire en 2 vrijwilligers aanwezig. 13 juni: Vlotjes bouwen (8-12 jaar) De kinderen gingen eerst op zoek naar mooie, rechte takken om er een mooi vlotje van de bouwen. Het was de bedoeling dat ze ook nog in de brakwatersloot naar garnaaltjes gingen zoeken, maar het bouwen nam zoveel tijd in beslag, dat het er niet meer van kwam. De vlotjes mochten ze thuis uitproberen. Er waren 21 deelnemers en 3 vrijwilligers aanwezig. 19 sept: Bijen (6 – 12 jaar) In het jaar van de bij is er natuurlijk ook aandacht voor de bijen. Imker Jan Honing wist van alles te vertellen over het leven van de bijen. Hij had een aantal imkermutsen en pakken meegebracht, zodat de kinderen om de beurt een kijkje konden nemen in de echte bijenkast die op de kinderboerderij staat. Daarna mochten ze een kaars van honingraat maken, die ze thuis aan konden steken. Er waren 15 deelnemers en 2 vrijwilligers aanwezig. 31 oktober: Spinnen (6 – 12 jaar) Bij de herfst horen spinnen. Eendeskundige vertelde iets over spinnen waarna de kinderen met behulp van een loepje zelf op zoek mochten gaan naar deze kleine “griezels”. Ze snoeiden allemaal een tak af, waarvan ze een spinnenvanger konden buigen. Helaas, het was erg koud en de spinnen lieten zich niet zien. Terug in het MEC konden de kinderen van hun eigen spinnenvanger een droomvanger maken. Het was een moeilijke knutselactiviteit. De meeste kinderen waren niet op tijd klaar, maar degene die de eindstreep gehaald hadden, JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 19 –
konden trots zijn op hun eigen droomvanger. Er waren 21 deelnemers en 2 vrijwilligers aanwezig. 12 december: Groenstukjes maken (6 – 10 jaar) Het was weer heel gezellig op deze laatste activiteit van het jaar. We gingen eerst op pad met een paar emmers en een snoeischaar om allerlei materialen te zoeken om een mooi stukje van te maken. Terug in het MEC kregen de kinderen een potje, een kaarsje en een blok oase. Ze konden het potje eerst mooi versieren. Daarna ontstonden de mooiste groenstukjes met de zelf gevonden materialen, zo uit de natuur. Het waren cadeautjes voor de ouders en grootouders, maar ook voor hun eigen kamertjes. Er waren 10 deelnemers en 3 vrijwilligers 2.3.4 Naschoolse activiteiten in gemeente Borsele en Reimerswaal Zoals elk jaar proberen we naschoolse natuuractiviteiten in verschillende gemeentes te verzorgen voor kinderen van groep 4-5-6. Dit jaar gingen we naar basisschool “De Eendracht” en “De Schuttevaer”, gemeente Reimerswaal. Het thema was herfst. Met 15 kinderen trokken onze vrijwilligers er op uit en gingen met het thema “herfst” aan de slag. De laatste bijeenkomst werd er aandacht besteed aan de vogeltrek en gingen de kinderen op pad met een verrekijker en een vogelzoekkaart. Op basisschool “De Leeuwerik” en 't Opstapje, gemeente Borsele mochten 24 kinderen in het kader van “Het jaar van de bij” een bijenhotel maken en stuk grond rondom de school inzaaien met 1-jarige bij- en vlinderplanten. Voor de naschoolse activiteiten zijn er 4 vrijwilligers ingeschakeld. 2.3.5 Buurtwerk Goese Polder
Het MEC is benaderd door de voorzitter van buurtwerk Goese Polder om mee te denken en te helpen met het realiseren van het bijenhotel in de Goese Polder. Om draagvlak in de buurt te creëren hebben we daarom aan bewoners van de Goese polder een lezing gegeven over bijen in het algemeen en de solitaire bij in het bijzonder.
Het was een leuke, leerzame bijeenkomst waarbij veel vragen van bewoners beantwoord zijn. Het bijenhotel werd geopend door de burgemeester van Goes, dhr. Verhulst (zie bijlage).
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 20 –
2.4 EN VERDER... 2.4.1 Nieuwjaarsbijeenkomst Onze eerste activiteit van het jaar, de jaarlijkse nieuwsjaarborrel. Op 18 januari kwamen vele vrijwilligers, bestuursleden en collega's uit het werkveld om het nieuwe jaar in te luiden én afscheid te nemen van onze trouwe collega Els Hendrikse. Els is 16 jaar bij het MEC in dienst geweest en heeft al die jaren de uitleen en beheer van het lesmateriaal uitstekend verzorgd en nam de financiële administratie voor haar rekening.
3 OVERLEG MEC De Bevelanden is vertegenwoordigd in verschillende provinciale en regionale overlegstructuren, sommige structureel, andere incidenteel. De volgende bijeenkomsten werden door de coördinator bijgewoond: • • • • •
Provinciaal MEC-overleg 5x Werkgroep Voorlichting en Educatie NPO 1x Overleg Hollandsche Hoevedag 3x Platform Groene Vrijwilligers en werkgroep scholing 3x Programmateam NME 4x
Daarnaast waren er contacten met IVN De Zeeuwse Delta, KNNV De Bevelanden, Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ), Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, St. Zeeuws landschap, Zeeuwse bibliotheek en de Bevelandse gemeenten.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 21 –
4 DIVERSEN 4.1 Public relations Pers: Het MEC zorgt ervoor dat de activiteiten en projecten regelmatig in de vorm van persberichten in de regionale dag- en advertentiebladen zijn te lezen. Bij nieuwe projecten wordt direct contact opgenomen met de pers. Folder: Begin januari is er een folder uitgekomen waarin alle jeugdactiviteiten voor het hele jaar 2012 genoemd werden. Het blijkt dat de folder goed gelezen wordt en dat er via de folder veel aanmeldingen zijn gekomen voor de activiteiten. Nieuwsbrief: Eind januari is naar alle basisscholen een nieuwsbrief verstuurd. Website: De website, www.mecdebevelanden.nl wordt wekelijks bijgewerkt. Afgelopen jaar is de site door 3664 bezoekers 5100 keer bezocht. Gezamenlijke folder NME centra: Er is in 2012 een nieuwe folder uitgekomen voor de gezamenlijke NME centra in Zeeland Youtube: Er zijn filmpjes gemaakt van verschillende activiteit. De filmpjes staan op youtube (en op onze site). Presentatie: Bij IVN natuurgidsencursus uitleg gegeven over projectmatige educatie en hoe je dat kan toepassen als vrijwiliger. Het MEC kan eventueel een beroep doen op deze vrijwilligers van het IVN. Twitter: In 2012 zijn we gestart met Twitter en hebben 50 volgers. 4.2 Gebruik cursusruimte De cursusruimte wordt goed gebruikt door verschillende natuurorganisaties. Deze groepen mogen gratis gebruik maken van de ruimte. Voor gebruik van koffie en thee wordt een vergoeding gevraagd. *Andere groepen betalen per dagdeel een bijdrage. IVN De Zeeuwse Delta: Vergaderingen en cursussen (26x) KNNV De Bevelanden: Vergaderingen en cursussen (25x) Vlinder en Libelle Werkgroep: Vergaderingen en cursussen (3x) Vierkracht: Vergadering (1x) Roofvogelwerkgroep: (1x) SLZ: Vergadering (1)* KIBEO: Vergadering (1)* Provincie Zeeland: Cursus (3x)*
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 22 –
4.3 En verder... 4.3.1 Arbozorg/veiligheid Alweer is de nascholing BHV (bedrijfshulpverlener) met succes gevolgd door 2 werknemers. 4.3.2 Kwaliteitsonderzoek Zeeuwse NME centra NME-centrum Schouwen-Duiveland, Natuur en Zo (Zeeuws-Vlaanderen) en MEC De Bevelanden hebben een gezamenlijk kwaliteitsonderzoek uit laten voeren door SCOOP Zeeland, gefinancierd door provincie Zeeland. Alle basisscholen in Zeeland hebben via de mail een lijst met vragen toegestuurd gekregen die vooral gericht waren op kwaliteit van het lesmateriaal, activiteiten en de algemene dienstverlening de centra. In bijlage 4 een samenvatting. 4.3.3 Arrangement: “Groen spelen in Zeeland”
Doel: Een bijdrage leveren aan het vergroten van gezondheid en welzijn van de Zeeuwse jeugd. De natuur speelt daarbij een grote rol. Stimulering en kennisdeling rondom de inrichting van groene speelplaatsen is een expliciete vraag. Voor de gemeente Goes is er een directe koppeling met het demoproject “Natuur en gezondheid en het nieuwe groene gebied “De Mirakel” Concreet product: Website http://www.groenspeleninzeeland.nl/ met daarop nieuwe ontwikkeling rondom groene speelplekken in Zeeland en een overzichtelijke handleiding waar aan te denken voor het inrichten van nieuwe groene speelplekken. Daarnaast ook informatie voor het onderwijs, kinderopvang én ouders. De site wordt bijgehouden door Natuur & Zo. Informatie wordt o.a. aangeleverd door de betrokken organisaties. Betrokken organisaties: Provincie Zeeland, Zeeuwse gemeenten, GDO, IVN, NME Schouwen-Duiveland, MEC de bevelanden, MICMEC Walcheren, Natuur&Zo Zeeuws Vlaanderen, GGD Zeeland, Stichting Landschapbeheer Zeeland 4.3.4 Arrangement “Weet van Water” Doel: Selectie maken uit het landelijke aanbod van watereducatie voor het Zeeuwse voortgezet onderwijs. Concreet product: De digitale Waterwijzer, http://www.nmezeeland.nl/data/cms_uploads/files/Waterwijzer.pdf voor het voortgezet onderwijs waarop een 18-tal producten op het gebied van watereducatie opstaan van verschillende aanbieders, ingedeeld naar thema en niveau. De thema's die onder andere aan bod komen zijn drinkwater/afvalwaterzuivering, cultuurhistorie, kustwerken, watersnoodramp, leven in een delta, verzilting en klimaatverandering. De NME centra bieden Coastwatch aan en Watch (brak). Betrokken organisaties: VO, Zeeuwse NME centra, COS Zeeland, IVN Zeeland, gemeenten
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 23 –
5 PERSONEEL EN BESTUUR Personeel Mw. A.M.E. Meijer: coördinator 21,6 uur Mw. E.M. Hendrikse: administratieve/educatieve medewerker 14,4 uur (tot 1 maart) MW. N. Vermorken: administratieve/educatieve medewerker 14,4 uur (vanaf 1 februari) Mw. D.L. De Putter: administratieve/ondersteunende medewerker 14,4 uur Bestuur De samenstelling van het Algemeen Bestuur in 2012 was als volgt: Dhr. P. Smeets, voorzitter (DB)
* IVN De Zeeuwse Delta
Dhr. H.J. Raad, penningmeester (DB) tot april 2012 Dhr. G. Koenders, penningmeester (DB) vanaf april 2012
* KNNV * IVN De Zeeuwse Delta
Dhr. A.G. Van der Maas, secretaris (DB)
* Gemeente Noord-Beveland
Dhr. J. de Bat
* Gemeente Goes
Dhr. L.F. Kosten
* Gemeente Kapelle
Mw. C. T. Miermans
* Gemeente Borsele
Dhr. J. P. Sinke
* Gemeente Reimerswaal
Mw. J. H. C. Verkaart
* Stichting BZZB (Behoud de Zak van Zuid-Beveland)
Adviseur Mw. R. de Ligt-van der Zee
* IVN Consulentschap Zeeland
Adres Stichting MEC De Bevelanden Postbus 2316 Kattendijksedijk 23 4460 MH GOES Hollandsche Hoeve, 4463 AL, Goes Telefoon: 0113-252628 e:
[email protected] website: www.mecdebevelanden.nl
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 24 –
6 BIJLAGEN
Bijlage 1
Jaar 2011- 2012 Uitleen lesmateriaal per school (A=niets geleend maar wel deelname aan activiteit)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Gemeente Kapelle Kapelle
Schore
School Moolhoek Juliana van Stolbergschool De Linge ’t Honk Eben Haezer (so) Samuel (so) De Hoeksteen Wemeldinge Tunnel
1 2 3 4 5 6
Gemeente Noord-Beveland Colijnsplaat Geersdijk Kamperland Kats Kortgene Wissenkerke
School Het Stelleplankier De Dubbele Punt De Kamperschouw Prinses Margriet De Zuidvliet De Vliete
Wemeldinge
Aantal uitleningen 4 29 5 19 3 14 8 14 13 Totaal 109 7 1 1 22 Totaal 30
Gemeente Goes Goes
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Wolphaartsdijk 20 21 22 Kattendijke 23 ’s-Heer Arendskerke
School Koelman Dr. C. Steenblok De Wingerd Bisschop Ernst Holtkamp De Basis Prof. Dr. Kohnstamm De Tweemaster De Zuidwesthoek Prinses Beatrix ’t Noorderlicht Prinses Irene De Kring (so) Ithaka / Odyzee (so) De Sprienke (so) Deltaschool (so) De Tweern (so) Willibrordusschool Johannes Calvijn Ichtusschool De Achthoek De Kattenschulp Schengehof JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 25 –
22 12 31 15 3 1 3 2 6 3 5 2 19 24 2 1 26 1 1 13
24 Kloetinge 25 Wilhelminadorp 26 ’s-Heer Hendrikskinderen
De Kloetingseschool Stamperius De Poeljeugd
2 Totaal 194
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Gemeente Borsele Borssele Driewegen ’s-Gravenpolder
’s-Heer Abtskerke ’s-Heerenhoek Heinkenszand
Hoedekenskerke Kwadendamme Lewedorp Nieuwdorp Nisse Oudelande Ovezande
School Frank van Borssele Ds.G.H. Kerstenschool ‘t Opstapje De Linden De Rank Koningin Juliana De Linden Don Bosco De Wegwijzer De Reiger Jan van Schengenschool De Regenboog Mgr. Heyligersschool De Leeuwerik De Regenboog De Octopus De Meidoorn De Schakel De Zandplaat
15 1 6 13 14 (A) 7 1 14 5 6 1 (A) (A) (A) 2 4 Totaal 89
8 9 Oostdijk 10 Rilland 11 12 13 14 Waarde
Scholen Schuttevaer De Eendracht De Zevensprong Julianaschool De Klimroos De Welle Dr. A. Comrieschool Voorhoute De Bornput De Horizon De Wiekslag De Zandbaan De Reigersberg D’n Akker
(A) 11 8 4 10 1 (A) 7 8 5 -
15 16 Yerseke 17 18
D’n Bogerd Ds. G.H. Kerstenschool Het Kompas Parelmoer
15 3 -
1 2 3 4 5 6
Gemeente Reimerswaal Hansweert Krabbendijke
Kruiningen
Totaal 72
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 26 –
Greep uit de media
bijlage 2
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 27 –
Aantal deelnemers per activiteit
Activiteiten 2012 Natuuroudercursussen Provinciale natuurouderdag Project “Een terugblik op de Oosterschelde” Project “Varen op de Oosterschelde Project “Schooltuinieren Project “Natuur op bezoek” Project “Coastwatch Project “Sarah wereld” Borsele Strandles Noord-Beveland Natuuractiviteit gemeente Kapelle Boomfeestdag Goes Boomfeestdag Noord-Beveland Mini-zonnebootrace / solar olympics Afvalfietstocht Leerlingen Edudelta ROC-onderwijs assistenten Columbus Hollandsche Hoevedag Jeugdactiviteiten Goese sasdag Naschoolse activiteiten Totaal
bijlage 3
Deelnemers 45 55 840 629 60 50 0 126 50 225 29 30 150 22 50 60
Vrijwilligers MEC 5
250 143 50 39
3 20 3 3 2903
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 28 –
1 2 2
3 2 1 4
49
Samenvatting en aanbevelingen kwaliteitsonderzoek NME Zeeland
bijlage 4
Van de ruim 80 basisscholen op de Bevelanden hebben 21 scholen gereageerd. Allen maken gebruik van het aanbod van het MEC. Lesmateriaal: Alle respondenten maken gebruik van het lesmateriaal. De materialen in de kisten worden goed gebruikt. De meeste respondenten gebruiken het lesmateriaal als ondersteuning van de lessen. Men vindt de kwaliteit van het materiaal goed en prima aansluiten bij het lesprogramma. 8 respondenten vinden het lesmateriaal matig aansluiten bij de digitale tijdperk (wat veldwerk betreft klopt dit ook). Toch vinden veel respondenten het aanschouwelijk materiaal belangrijk. Opmerking: Het digitaal reserveren van het lesmateriaal zal in het nieuwe schooljaar 2013/14 ingevoerd worden Website: De bezoekers van de website zijn zeer tevreden over de inhoud en de gebruiksvriendelijkheid ervan. Om de site meer bekendheid te geven wat zal leiden tot meer bezoekers gaan we de naam van de site promoten door: Elektronische handtekening te zetten onder alle verzonden e.mails met daarin o.a. het adres van de website. Bij elke persbericht de website te vernoemen. Visitekaartjes aanschaffen voor de werknemers met daarop vermelding van o.a. de website. Bij twitterberichten verwijzen naar de website. Nieuwsbrief: De nieuwsbrief is onbekend bij iets minder dan de helft van de respondenten. Dat is niet genoeg. Over de vorm en de inhoud is men tevreden. Om de nieuwsbrief meer bekendheid te geven wordt deze vanaf ook 2013 digitaal verstuurd en zal deze ook op de site worden geplaatst. Projecten: Alle respondenten maken gebruik van verschillende projecten. De aankondiging, onderwerpen en uitvoering vindt men goed/zeer goed (2 respondenten vinden de uitvoering matig). JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 29 –
Natuurouders: Van de respondenten zijn er 12 die natuurouders op school hebben. Algemene beoordeling: Ondersteuning prijs/kwaliteit en bereikbaarheid vindt men zeer goed/goed. Twee respondenten vinden de bereikbaarheid matig en opperen bezorging van het materiaal (tegen kostprijs). Dit zal onderzocht worden.
JAARVERSLAG MEC DE BEVELANDEN 2012 – PAG. 30 –
6. Financieel verslag 2012 Stichting Milieu Educatief Centrum De Bevelanden Kattendijksedijk 23 4463 AL Goes
Inhoudsopgave 1. VOORWOORD......................................................................................................................................... 2 2. BALANS.................................................................................................................................................. 3 3. STAAT VAN BATEN EN LASTEN............................................................................................................. 4 4. WAARDERING EN RESULTAATBEPALING............................................................................................ 5 5. TOELICHTING BALANS........................................................................................................................... 6 6. TOELICHTING STAAT VAN BATEN EN LASTEN.................................................................................... 7
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 1
1. VOORWOORD
De opzet van het Financieel verslag 2012 is conform de richtlijnen die gelden voor de financiële verslaglegging en de daarvoor geldende wettelijke bepalingen. Het exploitatie resultaat voor 2012 is € 5.499 ,-- positief, waarmee het 'eigen vermogen' is aangevuld. Voor een hogere transparantie is gekozen door de staat van baten en lasten meer te specificeren. Hiernaast zijn een aantal baten en lasten in een andere rubriek opgenomen. De begroting 2012 en de vergelijkende cijfers 2011 zijn aangepast aan de nieuwe indeling. De cijfers in de ‘staat van baten en lasten’ en de toelichting daarop laten enkele opmerkelijke verschillen zien ten aanzien van de begroting voor 2012 en/of de realisatie in 2011: • In de bijdragen externe projecten meer opbrengsten ad € 12.697 heeft het personeel de meer salariskosten van ad € 4.356 zich ruim terug verdiend. • Bij de huisvesting is extra geïnvesteerd in energiezuinige led verlichting en verduisteringsgordijnen voor het lokaal boven ad € 3.090,-. Het MEC heeft een stevig financieel fundament om haar doelstelling ook in de komende jaren te kunnen uitvoeren. Uiteraard zullen alle partijen alert dienen te zijn op voortschrijdende ontwikkelingen en tijdig daarop te anticiperen.
George Koenders Penningmeester
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 2
2. BALANS
2012
2011
Nog te ontvangen Diversen Rente
117 2.568
0 2.598
Liquide middelen Postbank ASN Kas
16.057 72.462 141
Activa
2.685
2.598
6.351 75.364 196 88.660 91.345
81.911 84.509
Passiva Eigen vermogen Vrij vermogen Vereveningsfonds
18.681 34.000
Vooruit ontvangen Projecten
2.656
Nog te betalen Belastingdienst Projecten Pensioen premie Diversen Personeel
52.681 2.656 4.802 16.614 1.366 9.432 3.794 36.008 91.345
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 3
13.182 34.000 0 3.759 12.681 2.930 12.432 5.525
47.182 0
37.327 84.509
3. STAAT VAN BATEN EN LASTEN
2012 Realisatie
2012 Begroting
2011 Realisatie
100.234 2.448 28.697 1.354 833 992 . 0 134.558
102.000 1.000 16.000 0 0 0 3.000 122.000
101.907 2.487 16.108 450 692 528 0 122.172
Personeel Huisvesting Organisatie Lesmaterialen Externe projecten Eigen projecten
74.356 20.147 14.751 4.382 11.319 4.104 129.059
70.000 18.000 13.000 5.000 14.000 2.000 122.000
70.364 16.160 13.186 8.129 11.925 2.292 122.056
Batig saldo
5.499 134.558
Baten Bijdragen gemeenten Rente Bijdrage externe projecten Bijdrage eigen projecten Bijdrage organisatiekosten Bijdrage lesmateriaal Bijdrage eigen reserve Lasten
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 4
116 122.172
4. WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Grondslagen van waardering Algemeen Alle bedragen zijn vermeld en tegen nominale waarde opgenomen, tenzij anders is vermeld. Er zijn drie parttime personeelsleden in dienst. Hiernaast verzorgen vrijwilligers diverse activiteiten. Vorderingen liquide middelen, schulden, overlopende activa en passiva De vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva worden opgenomen tegen de nominale waarde; waardering van vorderingen geschiedt onder aftrek van een voorziening wegens oninbaarheid, gebaseerd op een individuele beoordeling van de vorderingen. Vereveningsfonds J Het vereveningsfonds bestaat uit daartoe bestemde gelden om de jaarlijkse tekorten te kunnen opvangen en (eventueel) bijzondere activiteiten te kunnen uitvoeren. Het fonds is in de opstartfase van de organisatie gevormd. Mutaties lopen via de staat van baten en lasten. Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen baten en aan het verslagjaar toe te rekenen lasten. De baten en lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. Jaarresultaat Het jaarresultaat wordt toegevoegd aan het vrije eigen vermogen.
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 5
5. TOELICHTING BALANS
2012
2011
117 2.568 2.685
0 2.598 2.598
16.057 72.462 141 88.660
6.351 75.364 196 81.911
13.182 5.499 18.681
13.066 116 13.182
34.000 0 34.000
34.000 0 34.000
4.802 16.614 1.366 9.432 3.794 36.008
3.759 12.681 2.930 12.432 5.525 37.327
Activa Nog te ontvangen Diversen Rente Liquide middelen Postbank ASN Kas Passiva Eigen vermogen* Vrij vermogen Batig saldo boekjaar Vereveningsfonds Mutatie boekjaar Nog te betalen Belastingdienst Projecten Pensioen premie Diversen Personeel incl. res. vakantiegeld
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 6
6. TOELICHTING STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2012
2011
22.463 36.552 12.271 7.452 21.496 100.234
22.953 37.069 12.489 7.560 21.836 101.907
2.448 28.697 1.354 833 992 0 34.324
2.487 16.108 450 692 528 0 20.265
45.761 0 21.459 8.631 -/- 1.495 74.356
41.606 1.838 18.193 8.363 364 70.364
Baten Bijdragen gemeenten Borssele Goes Kapelle Noord Beveland Reimerswaal Bijzondere baten Rente bank Bijdrage externe projecten Bijdrage eigen projecten Bijdrage organisatiekosten Bijdrage leskisten Vereveningsfonds Lasten Lasten personeel Netto loon Spaarloon Loonheffing/sociale lasten Pensioen*) Overige
*) Het bedrag voor de post 'pensioen' à € 8.363 betreft het werkgevers- en werknemersdeel tezamen, resp. € 5.210 en € 3.153 Huisvesting Huur Inrichting Energie/water Overige
14.637 3.090 1.800 620 20.147
14.395 1.765 16.160
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 7
Vervolg 2012
2011
1.872 514 1.036 3.578 448 1.374 304 4.058 1.567 14.751
1.376 510 1.710 4.044 379 507 7 3.973 680 13.186
3.336 1.046 0 4.382
6.531 1.545 53 8.129
11.319 4.104
11.925 2.292
Lasten (vervolg) Organisatie Porti/telefoon Verzekering Abonnementen/lidm. Kantoorartikelen Opleiding Reiskosten Bestuurskosten Externe administratiekosten Promotie/overige lesmaterialen Lesmateriaal Leskisten Documentatie Projecten Externe projecten Eigen projecten
Financieel jaarverslag 2012 – pag. 8