Middelpunt
Tekst: Xxxx Foto: Xxxx
Marijke van Hees
“De Retailagenda wil het creëren van beleving meer ruimte geven” Wieger Jellema “Als ondernemer moet je weten waar de bank over struikelt” De match tussen defensie, bedrijfsleven en onderwijs
Meer raakvlakken dan je zou denken
LEDENMAGAZINE VNO-NCW MIDDEN juni 2015 #2
Bekijk de extra’s met
INHOUD MIDDELPUNT J U NI 2 0 1 5
ruimtelijke ordening
& infrastructuur
Het actuele weerbericht voor de detailhandel in Nederland: aanwakkerende noodzaak tot vernieuwende invulling van leegstaand winkeloppervlak ten gunste van toekomstbestendige kernen en binnensteden. Zo zou je de Retailagenda kunnen samenvatten. Marijke van Hees, voorzitter van de Regiegroep Retailagenda, schetst de achtergronden bij de Retailagenda.
08
financiering Shipyard De Hoop bouwt riviercruiseschepen en schepen voor de wereldwijde offshore support. Het werven van de benodigde financiering is essentieel om van een kans een order te maken. Nationale Borg herkent dat vanuit het tegenovergestelde perspectief. Twee werelden met het gedeeld belang handel te drijven tegen aanvaardbare risico’s en de wens bruggen te slaan. Ook met de bank.
innovatie
12
& duurzaamheid
Smart Industry heeft het in zich een buzzword te worden. Tot je de definitie van Smart Industry door het gelijknamige programmabureau leest: “Het versterken van de Nederlandse industrie door maximaal gebruik te maken van de nieuwste informatie en technologische ontwikkelingen.” Realistisch en richtinggevend, het buzzword voorbij. Precies de toon van een nuchter gesprek over de waarde van het programma voor de Nederlandse industrie.
arbeidsmarkt
26
& onderwijs
Wie de Nederlandse krijgsmacht ziet als een op zichzelf staande wereld, moet hoognodig zijn beeld bijstellen, zijn schroom overwinnen of beide. Anno 2015, in economisch nog altijd lastige tijden, hebben Defensie en bedrijfsleven elkaar nodig. Het Regionaal Platform Defensie-Bedrijfsleven Midden stelt ‘de gouden driehoek’ van ondernemers, overheid en onderwijs in staat met elkaar kennis te maken. Letterlijk en figuurlijk.
32
internationalisering Nederland telt acht expat centers, die alles regelen rondom het tijdelijk aannemen van internationale kenniswerkers, stagiairs en wetenschappers, oftewel expats.
2
MIDDELPUNT JUNI 2015
36
VAN DE VOORZITTER
En verder: 4 Verenigingsnieuws 11
Column – Andries Greiner
15
Column – Wilfried Horck
17
Even voorstellen
18
Uit de regio
19 Ledennieuws 24
Partner aan het woord – OrangeVision
29
Column – Martin Stor
30
Uit de regio
35
Column – Raoul Werger
39
Column – Hans de Boer
41
Partner aan het woord – Bureau HTM
42
Nieuwe leden
45
Agenda
Ruim baan voor economie Het stof van de Provinciale Statenverkiezingen is opgetrokken. In alle vier provincies in ons werkgebied zijn de coalitieakkoorden vastgesteld en de colleges geïnstalleerd. Op het moment dat u dit leest, hebben ze dertig tot zestig dagen erop zitten. Pas vanaf honderd dagen is het gerechtvaardigd achterom te kijken naar de eerste resultaten. Daarom kijken we nu eerst vooruit: hoe zien de plannen eruit voor u als ondernemer? In de aanloop naar de verkiezingen maakten wij voor iedere provincie een zo
COLOFON
concreet mogelijke ‘10 puntenlijst bedrijfsleven’ ter stimulering van de regionale economie. Wij baseerden ons op consultatie bij leden, besturen, bran-
Middelpunt is een uitgave van werkgeversvereniging VNO-NCW Midden, het
ches, collega’s bij MKB-Nederland Midden en andere belangenbehartigers in
regionale netwerk van VNO-NCW voor ondernemers in Flevoland, Gelderland,
de verschillende provincies. In de verkiezingsdebatten die we in de provincies
Overijssel en Utrecht. We zijn dé ontmoetingsplek in de regio en behartigen de belangen voor onze 2.000 leden: ondernemers en managers met een
(mede) organiseerden, lieten we lijsttrekkers een helder standpunt bepalen
eindverantwoordelijke positie in het bedrijfsleven.
door stellingen voor te leggen die ons als ondernemer aangaan.
Informatie over lidmaatschap VNO-NCW Midden:
Dat heeft gewerkt. In de aanloop naar de verkiezingen waren we al blij verrast
www.vno-ncwmidden.nl/lidmaatschap
over de aandacht voor werk, economie en infrastructuur in veel programma’s.
T 055 – 5222606
In de coalitieakkoorden is die lijn doorgezet, aangevuld met aandacht voor
E
[email protected]
innovatie, duurzaamheid, internationalisering en de aansluiting tussen onderOpzegging van het lidmaatschap moet voor 1 oktober van een jaar worden
wijs en bedrijfsleven. Thema’s die u niet toevallig ieder kwartaal terugziet in
gedaan. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van datzelfde jaar.
Middelpunt.
De schriftelijke opzegging kan worden gericht aan de ledenadministratie van VNO-NCW Midden, Boogschutterstraat 1c, 7324 AE Apeldoorn of leden
[email protected].
Natuurlijk houden we ook iets te wensen over. In Gelderland bijvoorbeeld mag het van ons best een onsje meer zijn als het gaat om investeringen ter
Uitgever Ten Brink Uitgevers Projectmanagement Ilona Oortwijn
[email protected] Redactie Hans Bakker, Ron van Gent, Marsha Krosenbrink, Rob Oostermeijer en Gerreke de Weijer
[email protected] Ontwerp en vormgeving FIZZ Marketing & Communicatie
INTERACTIEF MAGAZINE
Download de gratis Layar App
Advertentie-acquisitie Christian Soer FIZZ Marketing & Communicatie
[email protected]
stimulering van de economie en het energieakkoord. In Overijssel geldt dat voor het inzetten van revolverende middelen ter ondersteuning van de verdienmodellen voor de economie, natuur en gastvrijheidssector. En waar we in Utrecht uitkijken naar versnelling in de ontwikkeling van een integrale detailhandelsvisie, doen we dat in Flevoland naar de realisatie van Flevokust
Druk Ten Brink, Meppel
en Lelystad Airport.
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd of op enige andere wijze gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Kortom: de uitgangspositie is goed en het kan altijd beter. Dus houden we voor u onze vinger aan de provinciale pols. Over honderd dagen maken we een eerste balans op. U ook?
De uitgever is niet verantwoordelijk voor de redactionele inhoud van de advertorials.
Scan de pagina met Layar logo
Ontdek onze extra content
Jacco Vonhof,
Voorzitter VNO-NCW Midden MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
3
VERENIGINGS NIEUWS J U N I 2 01 5
Korte en krachtige ALV bij UNICA
Ron van Gent (links) en Laurens de Lange
De voorjaarseditie van de Algemene Ledenvergadering bij technisch dienstverlener UNICA in Hoevelaken was kort en krachtig. In vlotte vaart werden zes agendapunten toegelicht en afgehandeld. De belangrijkste punten hebben we voor u samengevat, het conceptverslag verschijnt binnenkort op de website. Onze hartelijke dank aan Laurens de Lange en UNICA voor de hartelijke ontvangst, presentatie en gastvrijheid.
Samenvatting - We hebben afscheid moeten nemen van regiomanager Nel Ezendam (regio Zwolle). Zij heeft de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en is per 1 mei opgevolgd door Auke Oosterhoff (
[email protected]) - Het verslag van de vorige vergadering
wordt ongewijzigd vastgesteld. - Marcel Hielkema is Foppe Atema opgevolgd als provinciaal voorzitter van de Gelderse regio’s van VNO-NCW. - Jaco Uittenbogaard is gestopt als provinciaal voorzitter Utrecht. - Er is een eerste kennismaking en overleg geweest tussen de besturen van MKB-Nederland Midden en VNO-NCW Midden. - Voorzitter Jacco Vonhof memoreert de oproep van Hans de Boer om visionaire, meeslepende plannen te maken, die kansen bieden aan het bedrijfsleven. Ook tijdens het rondetafelgesprek met enkele leden (zie verenigings
4
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
magazine Middelpunt nr. 1 2015) werd deze oproep gedaan. Een van die plannen is de WorldExpo in 2025 naar Rotterdam halen. Ron van Gent (directeur) informeert over de verenigingsplannen voor 2015. De focus is gericht op vernieuwing in automatisering (CRM, website), in het boeien en binden van leden en in investeringen in acquisitie van nieuwe leden (pilots in Flevoland en Stedendriehoek). Penningmeester Stefan Klijn licht de jaarrekening 2014 toe. Het jaar is afgesloten met een goed positief resultaat, vooral door een meevaller in pensioenkosten. Op de balans is een bestemmingsreserve opgenomen voor investeringen in automatisering. De volgende ledenvergadering wordt gehouden tijdens het AFAS Tennistoernooi in Apeldoorn, 26 november 2015.
VERENIGINGS NIEUWS JUNI 2015
BOEM-bijeenkomst over verhouding overheid en ondernemers Hoe kunnen overheid en ondernemers elkaar beter gaan begrijpen? Heldere, begrijpelijke en proportionele regels zijn daarvoor een noodzakelijke voorwaarde. Dat werd opnieuw duidelijk bij een gezamenlijke bijeenkomst van de Beleidsgroep Ondernemen, Ethiek en Maatschappij (BOEM) VNO-NCW Midden en Beter en concreter in Nijverdal op 28 april. In het programma Beter en concreter werkten de ministeries van BZK, EZ en de VNG de afgelopen drie jaar samen aan het verminderen van regeldruk en het verbeteren van de kwaliteit van regelgeving. Sip Kruze en Andries Greiner respectievelijk vice-voorzitter en voorzitter van werkgroep BOEM. Greiner is dagvoorzitter. Hij wordt om te beginnen verrast met een boeket van VNO-NCW Midden en hartelijke felicitaties met zijn recente Koninklijke onderscheiding als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De beelden die ondernemers hebben van ambtenaren en vice versa zijn voor verbetering vatbaar, stelt Greiner. Hij vertelt over een casus: een kansrijk initiatief voor een racecircuit in de provincie Flevoland dreigt te stranden op een kip-ei-situatie. Geïnteresseerde gemeenten vragen een uitgewerkt businessplan als voorwaarde
om mee te werken. Maar geïnteresseerde financiers willen pas naar voren stappen als er duidelijkheid is over medewerking van de gemeente. Het verhaal illustreert het thema van de dag, zegt Greiner. ´Hoe hoort het eigenlijk? Wat is passend contact tussen de overheid en burgers/ ondernemers?´
Ondernemerschap Koos van Dijken, econoom van kenniscentrum Platform 31, houdt een inleiding over hoe gemeenten ondernemerschap kunnen bevorderen. Hij benoemt een aantal onderwerpen waarop gemeentebestuurders invloed hebben, zoals financiering/lokaal aanbesteden/snel betalen, lage lasten/dereguleren en proactief arbeidsmarktbeleid. Lili Doude van Troostwijk is lid van het Adviescollege toetsing regeldruk (Actal). Zij vertelt in haar inleiding over regeldruk hoe Actal zich ervoor inzet om die te verminderen en illustreert dit met voorbeelden uit de praktijk. ‘Er is nog heel wat te doen, soms lijkt het alsof ambtenaren en ondernemers van andere planeten komen’.
Belangen Burgemeester Anneke Raven van de gemeente Hellendoorn was de afgelopen
jaren regionaal ambassadeur voor Beter en concreter in Overijssel. Zij is voor proportionele regels, maar ze zegt er ook bij dat regels nodig zijn in het algemeen belang. Burgers doen vaak een beroep op de overheid als ze vinden dat ze in hun belangen worden aangetast. Raven roept ondernemers op om contact te zoeken met het gemeentebestuur als ze tegen overbodige of disproportionele regels aanlopen. Als goed voorbeeld noemt zij hoe de gemeente Hellendoorn samen met dertien andere gemeenten in de regio Twente één –ondernemersvriendelijk- aanbestedingsbeleid heeft opgesteld. Voor de hele regio is daarmee duidelijkheid voor ondernemers gekomen. Wethouder Anja van den Dolder geeft uitleg over het Talentenportaal. De aanleiding voor deze website was een breed levende vraag bij ondernemers: ‘Wij willen mensen in de bijstand best een kans geven, maar maak eens duidelijk wie het zijn en wat ze kunnen.’ De gemeente ontwikkelde daarop een website – het Talentenportaal – waarop werkzoekenden zich uitgebreid kunnen presenteren. Dat levert meer plaatsingen op van werkzoekenden bij lokale werkgevers. De bijeenkomst sluit af met vragen en discussie. Dit is een ingekorte versie van het verslag van de BOEM-bijeenkomst. Het volledige verslag, foto’s en presentaties vindt u op www.vno-ncwmidden.nl (nieuwsbericht van 6 mei).
Contact: Sip Kruze (links) en Andries Greiner
Martine Schuijer, secretaris BOEM,
[email protected]
MIDDELPUNT JUNI 2015
5
VERENIGINGS NIEUWS J U N I 2 01 5
Sluit u aan bij het Taalakkoord
Zo’n anderhalf miljoen mensen hebben moeite met communiceren in het Nederlands, in woord en geschrift. De helft hiervan heeft een baan. Zonder voldoende taalbeheersing is verdere ontwikkeling van een medewerker vaak lastig. De sleutel om dit te doorbreken ligt bij u als werkgever en bij uw werknemers. Daarom is er het Taalakkoord. Binnen het Taalakkoord kunt u de taalvaardigheid van uw medewerkers verbeteren. Samen met andere werkgevers in Nederland en het ministerie pakt u taalachterstand in
uw bedrijf aan. Door het bespreekbaar te maken, uw werknemers te scholen en opgedane kennis en ervaring met elkaar te delen. VNO-NCW committeert zich aan het Taalakkoord en zette in januari samen met 28 andere koplopers een handtekening onder het akkoord. Het is de ambitie van de koplopers en het Ministerie van SZW dat eind dit jaar 300 werkgevers zich hebben aangesloten bij het Taalakkoord en aan de slag zijn met het verbeteren van de taalvaardigheid van hun medewerkers. Onderschrijft u als werkgever, branche/ koepelorganisatie of taalaanbieder het doel van het Taalakkoord? Dan bent u van harte welkom bij het Taalakkoord.
Vragen? Martine Schuijer, secretaris Onderwijs & Arbeidsmarkt VNO-NCW Midden, tel. 055-5222606 www.taalakkoord.nl
Drie leden Koninklijk onderscheiden
Overzicht vertegenwoordigingen VNO-NCW Midden heeft een overzicht gemaakt van alle leden en relaties die ons vertegenwoordigen in ons werkgebied in platforms, besturen of overleg- en adviesorganen. Op deze manier zijn we goed in staat om voortdurend voor te sorteren op uw belangen en - waar het om gaat - daadwerkelijk invloed uit te oefenen op het gebied van economische ontwikkeling, innovatie, infrastructuur, ruimtelijke ordening, milieu, lasten en regelgeving.
Bekijk het overzicht op onze website via De lintjesregen is al even neergedaald, maar in ons verenigingsmagazine past nog de mooie http://www.vno-ncwmidden.nl/over/ vermelding van drie leden, die op vrijdag 24 april een Koninklijke onderscheiding hebben Vertegenwoordigingen/ (gegevens per 1 mei 2015). ontvangen uit handen van de betreffende burgemeester van hun woonplaats. Benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau zijn: Contact: • De heer A.L. Greiner, voorzitter Vereniging Bedrijfskring Lelystad, voorzitter Beleidsgroep Voor vragen kunt u contact opnemen Onderneming, Ethiek en Maatschappij, columnist Middelpunt en lid bestuur VNO-NCW met Marsha Krosenbrink, communiFlevoland catiemedewerker VNO-NCW Midden, • De heer G.W. Hovenberg, directeur ten Hag Makelaarsgroep en lid VNO-NCW regio Zwolle wetten, nieuwe regels. Omring u met de juiste spelers. 055-7601618 • De heer A.C. de Nooij, algemeen directeur De NooijNieuwe Beheer BV en lid VNO-NCW Valleiregio
Scoor nu
met Al a! De Alfa-adviseurs coachen uw succes. Van accountancy tot
belastingen, van bedrijfskundige zaken tot salarissen en personeel.
Het bestuur en de leden feliciteren hen van harte met deze mooie onderscheiding!
Maak een afspraak voor een vrijblijvend gesprek.
Partners van Middelpunt
Kennispartner Alfa ondersteunt: Volg ons:
www. al f a. n l
6
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Alfa Accountants en Adviseurs Nijverheidsweg 7C 7122 LC Aalten Telefoon 088 2531250
[email protected]
Overal dichtbij Alfa Aalten Nijverheidsweg 7C 7122 LC Aalten
088 2531250
[email protected]
Uw bedrijf, branche en uitdagingen, wij willen het van dichtbij meemaken. Vanuit een landelijk actieve organisatie met meer dan 800 specialisten in accountancy en bedrijfsadvisering, maar met een kantoor bij u om de hoek. Met brede financiële kennis én specialistische branchekennis. Thuis in uw omgeving, dichtbij u en uw werkgebied. Daar zijn we op ons best. We voelen ons sterk betrokken bij en geloven in de kracht van het lokale midden- en kleinbedrijf. Daar weten we dan ook alles van. Ontdek het zelf en neem contact op met het kantoor bij u in de buurt. Waar u ook bent, wij zijn overal dichtbij.
VITALE KERNEN: OOK VOOR NIET-DETAILHANDEL
Retail op de agenda Het actuele weerbericht voor de detailhandel in Nederland: aanwakkerende noodzaak tot vernieuwende invulling van leegstaand winkeloppervlak ten gunste van toekomstbestendige kernen en binnensteden. Zo zou je de Retailagenda, een dringende oproep van het Ministerie van Economische Zaken tot het landelijk bundelen van lokale initiatieven, bondig kunnen samenvatten. Marijke van Hees, voorzitter van de Regiegroep Retailagenda, schetst de achtergronden bij de veelomvattende Retailagenda, aangevuld met reacties vanuit drie andere perspectieven.
8
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
RUIMTELIJKE ORDENING EN INFRASTRUCTUUR Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Patrick van Gemert / Zutphens Persbureau
steden geven. Juist de kwaliteit van onze kernen is uniek en heeft toeristisch potentieel, ook buiten de grote steden. En toerisme is extra koopkracht.”
Leegstand Nederland heeft dus iets te beschermen. Tegelijker tijd hebben winkeliers het moeilijk. In de afgelopen 25 jaar is het winkelvolume met 50 tot 60% toegenomen. Maar in diezelfde periode zijn we van consumeren naar consuminderen gegaan, focussen jongere generaties op gebruik in plaats van bezit, is inter netwinkelen een factor van betekenis geworden en maakten betere logistieke oplossingen voorraadrui
“We beseffen niet hoe mooi Nederland is voor en door winkels” mtes in winkels overbodig. Het resultaat is leegstand: een situatie die niemand ten goede komt. Van Hees: “Van 2010 tot 2014 was ik wethouder in Enschede met de portefeuille Economie, Innovatie, Middelen, Cultuur en het stadsdeel Centrum. Enschede is met 160.000 inwoners de grootste stad in een regio met
I
n de Nederlandse detailhandel werken ruim 775.000 mensen bij 110.000 bedrijven die samen zorgen voor een jaarlijkse bijdrage van 93 miljard euro aan de economie. Een sector van betekenis dus, met bovendien grote invloed op de leefbaarheid en vitaliteit van dorpen en steden. “We beseffen niet hoe mooi Nederland is voor en door winkels,” zegt Mar ijke van Hees. “We focussen in de Retailagenda niet voor niets op aantrekkelijke binnensteden en kernen. ‘Malls’ naar Amerikaanse voorbeeld, gevestigd aan de buitenranden van gemeenten, staan we de afgelopen tien jaar nog maar beperkt toe. Van woonboulevards die niet zo goed lopen komt regelmatig de vraag of zich er ook gewone winkels mogen vestigen. Dat kan niet zomaar en dat moet ook zo blijven: klakkeloos toestaan zou kannibalisme op de kernen en binnen
De niet-retailer Chert Hento directeur van trainingsbureau Bureau HTM: “Als trainingsbureau kiezen we bewust een an ders-dan-anders signatuur. Dat zie je ook in onze vestigingsplek: de Sassenpoort in Zwolle. Mensen die hier een training volgen, stappen een andere wereld binnen. Een markante locatie zegt boven dien iets over de mensen erin: ze kiezen niet voor de meest economische oplossing, maar wel voor een plek met karakter en een verhaal.” “We zitten hier vlakbij het kloppend hard van de stad, hebben onze stamkroeg 150 meter verderop, contacten met energieke jongelui en de voorzie ningen van de binnenstad om de hoek. Parkeren moeten we een paar minuten verderop, maar dat went snel. Niet ieder bedrijf kan zich in de bin nenstad vestigen, maar als het kan, heeft het veel voordelen. Een markante locatie werkt als een sticker op de auto: het is prachtige sluikreclame.”
MIDDELPUNT JUNI 2015
9
De vastgoedondernemer Michel ten Hag, directeur van Ten Hag Makelaarsgroep: “In mijn ogen is de herstructurering van kernen een gezamenlijke opgave van de publieke en private sector. Ik denk dat je waar mogelijk binnen het stedelijk gebied moet herontwikkelen. Met wonen hebben we dat al veel gedaan en dat moeten we met de huidige leegstaande vierkante meters ook doen. Lastig is dat je niet weet wat je gaat tegenkomen. De prijs van nieuwbouw kunnen we heel vlot bepalen, maar bij de herontwikkeling van een bestaand gebouw is dat ingewikkelder. Herontwikkeling vraagt een andere manier van nadenken om een goede invulling aan een pand te geven. Het is een attitudeverandering en een uitda ging. Dat gebeurt nu nog mondjesmaat, omdat het nieuw is, maar dat gaat wel veranderen.” “Voor niet-retailers is een aantrekkelijke binnenstad wel degelijk relevant. Willen bedrijven aan trekkelijk zijn voor medewerkers, dan kiezen ze een locatie waar leven in de buurt is. Waar op bedrijfsparken een prettige beleving gecreëerd moet worden, is die in de binnenstad al aanwezig. Komen en gaan je medewerkers één keer per dag, dan is een locatie in de stad ideaal. Het voorzieningenniveau is er hoog. Maar: moeten medewerkers snel en vaak kunnen komen en gaan, dan wil je misschien meer aan de rand van de stad zitten, met ruime parkeermogelijkheden.”
600.000 inwoners. Het is bovendien een studenten stad met aantrekkingskracht op Duitsland. Tijdens mijn periode als wethouder was er veel leegstand in het centrum. Ik ben straatgesprekken gaan voeren. Toen bleek bijvoorbeeld dat de economie van som mige straten rondom het centrum te lijden had onder de veranderde looproutes van het winkelend publiek sinds de realisatie van stedelijke ontwikkelingsplan nen in het centrum. Die plannen waren gemaakt in
De vernieuwende winkelier Saraï Zijlstra, oprichtster 101Winkels in Zwolle: “De winkel waar ik boven woonde verdiende niet genoeg om te blijven bestaan. Ik vond het zonde en bedacht een manier om de huurkosten te ver delen. We verhuren (winkel)ruimte aan leveran ciers van spullen en diensten die in ons concept passen. Dat gaat van handgemaakte cadeaus, mode, woonaccessoires en sieraden tot een ga lerie, yoga en allerlei workshops. Voordat we openden waren 20 ondernemers geïnteresseerd. Nu, drie maanden later, zijn dat er 60, liggen er franchise-aanvragen en hebben we een vaste klantenstroom. Een pop-up-store bijvoorbeeld is dan juist weer verdwenen.” “Onze verhuurder zag wat er gebeurde in de stad en wist dat als een pand drie maanden leegstaat, het moeilijk opnieuw te verhuren is. Hij wilde graag met ons meedenken. Ook de gemeente weet dat de retail het moeilijk heeft en was en thousiast over ons idee. In korte tijd kregen we een beperkte horecavergunning, waarmee tien procent van ons winkeloppervlak horeca mag zijn. Dat lukt: we schenken koffie en bieden klan ten de mogelijkheid een boterham met pinda kaas te smeren, bijvoorbeeld onder het genot van een boek uit onze huisbibliotheek.”
10
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
economisch goede tijden, maar nu is ondernemer schap nodig.” In Enschede moest meer gebeuren dan het tijdelijk onderbrengen van outletformules in leegstaande winkelpanden. Van Hees: “We besloten extra te in vesteren in de binnenstad en een binnenstadsfonds van meer dan twee miljoen euro op te richten. We moesten winkeliers en eigenaren van panden ver leiden tot gevelverbouwing, de herintroductie van wonen boven winkels en het opknappen van straten. Vastgoed en winkeliers namen het initiatief, de ge meente ondersteunde. Uit het binnenstadsfonds boden we winkeliers ook workshops aan om online vaardigheden te verwerven.” De Retailagenda gaat nog verder dan wat destijds in Enschede ondernomen werd. Van Hees: “Naast het mogelijk maken van vernieuwende winkelconcepten, gaat de Retailagenda ook over de vraag waar je win kelmeters uit de markt kunt nemen. Door een func tiewijziging moet dit gemakkelijker gemaakt worden. Een andere vraag is hoe, binnen wettelijke kaders, beweging te brengen in de huurmarkt. De belangen in deze wereld zijn groot en het vinden van gelijkge stemdheid tussen vastgoedeigenaren en winkeliers organisaties was een puzzel.” Volgens de Retailagen da worden nadere afspraken gemaakt op drie punten: 1) het marktconform vaststellen van de huurwaarde van winkelpanden, 2) de overdracht van een winkel pand van de ene op de andere huurder en 3) het in vesteren in winkels en winkelgebieden door huurders en verhuurders.”
Spanningsvelden Waar het evenwicht in de markt onder druk staat, staan de verhoudingen tussen belanghebbenden onder druk, beaamt Marijke van Hees. “Het gaat om inhoudelijke en culturele veranderingen. Die zie je terugkomen in de vastzittende cao-discussie tussen
COLUMN ANDRIES G REINER
werkgevers- en werknemersorganisaties. De vakbon den willen toeslagen voor het werken op zondag in de cao’s, maar de werkgevers vinden dat niet meer van deze tijd. Een ander spanningsveld is wat wel en niet in een winkel is toegestaan op het vlak van beleving. Steeds meer winkels schenken een kop koffie en een glas wijn. Maar de horeca denkt daarmee omzet mis te lopen en de wetgever wil niet dat overal alcohol geschonken wordt. De Retailagenda wil het mengen van traditionele activiteiten (blurring) en het creëren van beleving juist meer ruimte geven door de schot ten tussen cultuur, retail en horeca neer te halen.” Internetwinkelen mag dan één van de oorzaken zijn waardoor winkeliers het moeilijk hebben, het biedt ook kansen, zegt Marijke van Hees: “Internetverkoop stelt je in staat je werkterrein uit te breiden over de grens. Niet alleen door toerisme aan te trekken, ook door verkoop via internet kan de detailhandel inter
“De Retailagenda wil het creëren van beleving meer ruimte geven”
Leverancierskrediet – afnemerskrediet Tot mijn grotere ergernissen behoort leverancierskrediet. Dat is niet bijzonder: ik denk dat menige ondernemer bij het nalopen van zijn traag betalende debiteuren gromt en soms vloekt. Er is weliswaar een complete sector van debiteurenbeheerders, incassobureaus en deurwaarders ontstaan, maar de betalingsmoraal blijft onder druk staan. Moraal is eigenlijk een gek woord in dit verband. Als de relatie tussen leverancier en afnemer goed is, dan is dikwijls overleg over en afstemming van het betalingsregime mogelijk. Je kunt elkaar daarbij als het uitkomt simpelweg ter wille zijn en de volgende keer kunnen immers de rollen zijn omgedraaid. Anders is het als de debiteur een overheid is. Die heeft gewoonlijk een sterke
nationaliseren. Wel is het belangrijk de regelgeving ook te vereenvoudigen. Binnen de EU vragen 24 uit eenlopende punten om aandacht, zoals regelgeving op het gebied van verpakkingen, harmonisering van BTW, eenvoudiger internationaal betalingsverkeer en de rechtspositie hier en over de grens. Ook het on derwijs vergeten we niet. Het aanbod van ROC’s en HBO’s moet goed bekeken worden: hospitality gaat in de detailhandel een steeds grotere rol spelen en stu denten moeten onderwezen worden in het naadloos op elkaar aansluiten van online en offline activiteiten. Dat zie je ook terug in de Retailagenda: er moet sec torbeleid komen op het investeren in mensen.”
financiële positie, zit goed in de liquiditeiten en kan snel betalen. Ik heb in mijn bedrijf een (1) keer een overheid van dienst mogen zijn die binnen veertien dagen betaalde. Alle andere veroorloofden zich betalingstermijnen van veertig tot 180 dagen. Geen debiteurenbeheerder kon dat veranderen. Het enige dat je kon doen, is erachter zien te komen welke ambtenaar invloed op het betalingstempo heeft c.q. wiens paraaf het langst op zich laat wachten. Dus bellen, mailen, trachten niet te irriteren, enz. Een aparte groep onder de debiteuren vormen de zelfstandigen-zonder-personeel: de zogenaamde flexibele schil. Zij hebben veelal nauwelijks of geen financiële buffers. Veel bedrijven kunnen niet meer zonder hen en zijn erbij gebaat dat zij, de zp’ers, zich bij de onderneming betrokken voelen. Laatst hoorde ik bij een bedrijfsbezoek dat de ondernemer zich aangewend had ‘zijn’ zp’ers steeds binnen een week te betalen en hun bovendien hetzelfde pakket trainingen aan te bieden als de medewerkers in vaste dienst ter beschikking staat.
Hoge eisen De toekomstbestendigheid van kernen en binnen steden raakt iedere Nederlander. Alleen al daarom is de Retailagenda ook relevant voor ondernemers in andere sectoren dan de detailhandel. Marijke van Hees verwoordt het zo: “In Europa hebben we een kenniseconomie, waarin universiteiten en hun spinoff voor bedrijvigheid zorgen. Omdat we steeds meer vrije tijd hebben, wordt de woonomgeving in onze economie belangrijker. We hebben dus behoefte aan plekken waar bedrijven zich willen vestigen en werknemers willen wonen. Dat betekent dat we be hoefte hebben aan gebieden die van alles te bieden hebben.” Kortom: we stellen hoge eisen aan onze om geving en de Retailagenda helpt die te realiseren.
Inspirerend voorbeeld, lijkt me, vooral voor overheden. Ik heb echter nog een andere ergernis. Ergernisje eigenlijk. Nu even niet als oud-ondernemer, maar als actieve consument. Die betreft de vervaldatum op tegoedbonnen. Ik ontdekte onlangs dat ik de twee bioscoopbonnen die ik van een kennis kreeg, had laten verlopen. Ik kan niet begrijpen dat aan zulke bonnen een vervaldatum zit (aan de meeste overigens niet meer). Ze zijn toch betaald? Het is eigenlijk een soort afnemerskrediet. Waar blijft dat geld dan? Of wordt het gerestitueerd (onder aftrek van administratiekosten)? Nou, echt niet. Ik heb ze de Nederlandse Bond van Bioscoopexploitanten toegestuurd met het verzoek nieuwe te sturen. Dat deed ik 9 december 2014. Ik schrijf dit medio mei 2015. Iets meer dan 180 dagen later. Nog geen reactie… ANDRIES GREINER VOORZITTER BELEIDSGROEP ONDERNEMING, ETHIEK EN MAATSCHAPPIJ MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
11
FINANCIERING Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Patrick van Gemert / Zutphens Persbureau
EXPORT VAN KAPITAALGOEDEREN: ONDERNEMEND FINANCIEREN
Schepen bouwen door bruggen te slaan Daar waar de Rijn Nederland binnenstroomt, ligt een scheepswerf die regionaal en internationaal een begrip is. Shipyard De Hoop bouwt riviercruiseschepen en schepen voor de wereldwijde offshore support. Het werven van de benodigde financiering is essentieel om van een kans een order te maken. Nationale Borg herkent dat vanuit het tegenovergestelde perspectief. Zij bieden garanties aan ondernemers in onder andere de kapitaalgoederensector. Twee werelden met het gedeeld belang handel te drijven tegen aanvaardbare risico’s en de wens bruggen te slaan. Ook met de bank.
W
ieger Jellema is Chief Financial Officer bij Shipyard De Hoop en heeft een achter grond in de accountancy en de krediet verstrekking bij de Shipping Desk van twee banken. Jellema: “Wat De Hoop doet is twee tot drie keer zo kennisintensief en dus twee tot drie keer zo duur als de bouw van transportschepen die van haven naar haven de wereld rondvaren. Bovendien bouwen wij voor de olie-industrie en is de financieringsbehoefte daarom gerelateerd aan de olieprijs. Volgens de ship
12
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Wieger Jellema
ping policy van banken kan 70 tot 80% van de con tractwaarde gefinancierd worden, maar als het schip afwijkt van de standaardvoorwaarden wordt het las tig. Bankiers kennen helaas de industrie onvoldoende om te begrijpen waar het over gaat en de risico’s in te schatten. Als ondernemer moet je weten waar de bank over struikelt, zodat je een plan kan bedenken om de financiering, en dus de order, wel mogelijk te maken.” Het vasthouden aan standaardvoorwaarden is niet het enige dat bedrijven parten speelt bij exportfi nanciering. Astrid Oudegeest, Principal Relationship Manager bij Nationale Borg, noemt een ander veel voorkomend knelpunt: “Bij de verstrekking van bank garanties blokkeren banken de liquiditeit op de re kening courant van bedrijven. Een aanbetaling van 100.000 euro is dan onbruikbaar voor inkoop, maar fungeert als onderpand voor de bank die kapitaal moet aanhouden op de balans. De bank kan daar ook andere vrije activa voor gebruiken, maar die zijn er niet altijd. Wij stellen garanties en herverzekeren wat we in de boeken nemen. Zo spreiden we het risico en
kunnen we een garantie afgeven zonder de liquiditeit van een bedrijf te blokkeren. Het resultaat is financiële armslag voor het bedrijf. Maar: alleen voor bedrijven met een bewezen track record. Bij drie jaar verlies en een slecht gevulde orderportefeuille geven wij geen garantie.”
Kans wordt order Ondernemen op financiering is een sleutelwoord. Wieger Jellema vertelt hoe dat in de praktijk in zijn werk gaat bij Shipyard De Hoop: “Een rederij in een klein Caraïbisch land wilde een schip bij ons bestel len, maar het was onzeker of de rederij het bedrag bij de bank in eigen land kon financieren vanwege opgelegde restricties bij hun eigen bank: gezien het ingeschatte risicoprofiel waren de kredietlimieten be reikt. Omdat het verkrijgen van financiering ook in ons belang is – geen financiering, geen deal – helpen wij onze klant in zo’n geval.” De Hoop onderzocht of Atradius Dutch State Business, een uitvoeringsinstan tie van de Nederlandse overheid op het gebied van exportfinanciering, garant wilde staan voor de lening. Jellema: “Zij doen meer een uitspraak op basis van
het risicoprofiel van een land dan van de kredietne mer. Als Atradius Dutch State Business (‘de overheid’) 80% garant wil staan voor een lening, heeft de bank nog maar 20% risico. In dit geval werd het land goed bevonden, maar de klant toch te klein. We moesten
Wieger Jellema: “Als ondernemer moet je weten waar de bank over struikelt” iets anders bedenken en besloten voor onze klant een kredietvoorstel te maken ter financiering van de som na oplevering van het schip. Dat hebben we naar de bank van de reder gestuurd, die ermee akkoord ging. Nu het risicoprofiel inzichtelijker was, was het minder eng. Eén obstakel was opgelost, maar zonder voor financiering was er nog geen deal. Om met bouwen te starten hebben we tenslotte geld nodig voor de in
MIDDELPUNT JUNI 2015
13
Astrid Oudegeest
14
koop.” Het door De Hoop geschreven kredietvoorstel had positieve neveneffecten. Jellema: “We hadden in middels zoveel vertrouwen opgebouwd dat de reder bereid was 20% van de totale som aan te betalen. Die aanbetaling in combinatie met het feit dat de finan ciering na oplevering geregeld was, zorgde ervoor dat we een Nederlandse bank bereid vonden de resteren de 80% tijdens de bouw te financieren.”
sico’s, naar eventuele garantstellingen door Atradius Dutch State Business en de betrouwbaarheid van de opdrachtgever van onze klant, de begunstigde van de garantie. Wil een bank een project slechts ten dele fi nancieren en is het beeld uit onze analyses positief, dan kunnen we samenwerken. We bieden dan bij voorbeeld aan gezamenlijk garant te staan voor het hele project.”
Risicoprofielen
Bruggen slaan
In de wereld van financiering en garanties draait het om risicoprofielen. Astrid Oudegeest legt uit welke afwegingen daarbij een rol spelen: “We kijken naar meer dan de cijfers bij het bepalen van een risico profiel. Het begint voor ons met het begrijpen van de bedrijfsactiviteiten. Ook checken we het bedrijfsri sico op juridisch en politiek vlak, op het gebied van bedrijfsvoering en –structuur en het management. Voor het beoordelen van de algemene financiële ontwikkeling van een onderneming kijken we naar de financiële historie, de orderportefeuille, de finan ciële verwachtingen en de verhouding ten opzichte van de financiële ontwikkelingen in de sector. Want we willen alleen garanties afgeven met een accepta bel risico.” In de kapitaalgoederensector gaat het vaak om projectgaranties. Grote kapitaalgoederen worden, in tegenstelling tot de kleinere projecten, doorgaans helemaal gegarandeerd. De opdrachtgever die het ka pitaalgoed laat bouwen wil zijn hoge risico afgedekt zien door de garantie dat hij zijn geld terugkrijgt als de levering niet doorgaat. Oudegeest: “Bij projectga ranties kijken we naar het onderliggend contract, de mijlpalen van het project, de bijbehorende betalings condities, het karakter van de garantie en de condities waaronder de garantie geclaimd kan worden. Bij ex port kijken we bovendien naar politieke en valutari
Om bruggen te slaan is begrip voor elkaars belangen en denkwijze onmisbaar, maar niet vanzelfsprekend. Astrid Oudegeest: “Er is een natuurlijke discrepantie tussen wat bedrijven willen en wat wij kunnen be tekenen. Met een overeengekomen aanbetaling van 80% waarvoor de opdrachtgever een garantie wil, zijn wij niet zo blij. Wij willen ons risico juist spreiden met een getrapte betalingsconstructie op basis van afgesproken mijlpalen. Een 30-30-30-10-verdeling is gangbaar. Bij een aanbetaling van 80% in één keer willen we bijvoorbeeld maar voor 30 tot 40% garant staan, terwijl we bij spreiding voor het volle bedrag garant kunnen staan.”
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Wieger Jellema belicht de manier van denken aan de andere kant van het spectrum: “De belangrijkste vraag die wij ons als scheepswerf stellen tijdens een finan cieringstraject is of het schip standaard genoeg is om met 20% korting te verkopen mocht het niet worden afgenomen. Zo ja, dan zijn we bereid zelf 80% van de som te financieren. Daarna is de vraag hoe we de bank kunnen overtuigen dat het bij een aanbetaling van 20% allemaal goed komt. Je moet dan ook den ken in mogelijkheden zoals het ondersteunen van de liquiditeit van een bank. Banken mogen spaartegoe den bijvoorbeeld pas bij hun eigen vermogen optellen
COLUMN W IL FRIED HO RCK
als ze minimaal dertig dagen vaststaan. Doordat wij een liquiditeitsbegroting hebben, weten we precies wanneer we ons geld een maand kunnen vastzetten. Gebruik je geld dus ook in die denkrichting om de ef fectiviteit van het geld te vergroten en help daarmee de bank te voldoen aan Basel II/III.
Tips Beide ervaringsdeskundigen die in dit artikel aan het woord komen, hebben twee tips voor ondernemers. “Een onderbelicht aspect in een contract is de garan tietekst,” geeft Astrid Oudegeest aan. “Laat deze vóór ondertekening toetsen door de bank of de garantie maatschappij. Zorg ervoor dat je de tijd krijgt een fout te herstellen, in plaats van juridisch vast te leggen dat
Astrid Oudegeest: “We willen alleen garanties afgeven met een acceptabel risico”
Doorbeleggen na pensioeningang Bij pensioen draait het om financiële risico’s. Op dit moment vormt vooral de marktrente een groot probleem als uw werknemer, die nu met pensioen gaat, zijn opgebouwde kapitaal in de beschikbare premieregeling ineens moet
onmiddellijk moet worden uitbetaald als iets misgaat. Het komt voor dat de opdrachtgever meteen de ga rantie claimt, terwijl je er met een goed gesprek ge woon uit kunt komen. En iets anders: denk na over een helder plan B voor periodes dat het zakelijk min der gaat. Heb je dat, dan is de garantiestelling niet me teen van tafel als je uit een financieel dal kruipt of er nog in zit.” Het advies van Wieger Jellema sluit daar vrijwel naad loos op aan: “Zorg voor financiële transparantie. Door te rapporteren op kwartaalbasis, bouwen we vertrou wen op bij de bank en stijgt de kans op financiering. Per project geven we het goede en het slechte nieuws. Het laatste splitsen we in een worst case en een base case scenario, waarbij we concreet aangeven hoe we de risico’s managen. Daarnaast geven we financiële informatie en een overzicht van ons orderboek, en geven we aan waar onze financieringsbehoefte ligt.” “Tot slot: kijk verder dan alleen de bank en vergeet je supply chain niet. In plaats van standaard deelbeta lingen over de looptijd van het project, bij ons vaak vijf keer 20%, kun je ook met je toeleveranciers afspre ken zelf 80% van het projectrisico te dragen. Zo kun je gezamenlijk een transactie uitlokken bij de koper van het schip. In dat geval zet je de 20-80-verdeling door naar je toeleveranciers, met als keerzijde dat je bij betaling na de projectoplevering in de keten geen betalingstermijnen meer hanteert. Als werf geef je zo de garantie de betaal- en afnameverplichtingen over te nemen, mocht een leverancier in de supply chain omvallen. Bovendien geef je aan het schip ook op te leveren als een (sub)toeleverancier zijn verplichtin gen niet meer kan nakomen. En kan het niet precies zoals je zou willen, kijk dan wat wel mogelijk is.”
omzetten. De hoogte van de uitkering is namelijk afhankelijk van één enkel moment. Natuurlijk zal de rente op enig moment ook weer aantrekken. Het conversierisico van vandaag is echter evident. De huidige wettelijke spelregels vormen een belangrijke hindernis om tot een optimaal pensioenresultaat voor deze werknemer te komen. Omdat op het uitkeringsmoment geen enkel beleggingsrisico meer mag worden gelopen, wordt de beleggingshorizon onnodig verkort. Dit kost geld. Daarnaast wordt richting de pensioendatum al rendement misgelopen, omdat in aanloop naar de pensioenleeftijd het risico al moet worden afgebouwd. Dit kost nog een keer geld. Waarom zou er niet kunnen worden doorbelegd na de pensioendatum om zo tot een beter pensioenresultaat te komen? Staatssecretaris Klijnsma gaat op dit punt de wet aanpassen. Verwachte ingangsdatum 1 januari 2016. En dat is naar onze mening van groot belang. Indien het na de wetswijziging mogelijk wordt om een deel van het pensioenkapitaal te kunnen blijven beleggen, is er een grotere kans op een hoger rendement over langere periode. Ook na pensioeningang kan dan mogelijk nog geprofiteerd worden van bovengemiddelde rendementen. Er worden nu verschillende varianten uitgewerkt, waarbij tot na pensionering doorbelegd kan worden. Daarbij zullen tevens voorstellen worden gedaan de eventuele negatieve gevolgen ervan te beperken. Wij zijn benieuwd en kijken er reikhalzend naar uit. Werknemers met een modern pensioencontract hoeven daarmee straks niet meer op hun 67ste de opgebouwde pensioenpot in één keer om te zetten in een levenslange uitkering. Er ontstaat een vergroot perspectief op een optimaal pensioen. W IL FRIED HO RCK P ENSIO ENADVISEUR DE REG T ADVIESGRO EP
Genoeg aan een woord. Begrip. Nysingh weet er meer van. U wilt het beste juridische advies, van de beste juristen. Gedegen en onderbouwd als het moet. Snel en kort als het kan. Prettig en pragmatisch. Dat vereist adviseurs die u en uw branche écht kennen. Die oprechte interesse hebben in u, uw
www.nysingh.nl
zaak en in de belangen die spelen. Daarom investeren we bij Nysingh veel in persoonlijke relaties. Zodat we uiteindelijk aan een half woord genoeg hebben om tot het beste resultaat te komen. Daardoor weten we er meer van.
EVEN VOORSTELLEN JUNI 2015
Wat doet uw bedrijf? Wij leveren tastbaar beter bereik binnen alle doelgroepen. Een relatiegeschenk bedrukt met logo en/of boodschap is meer dan een cadeautje. Het levert een uitzonderlijk grote meerwaarde bij activatie/ positioneren van merken, versterken van imago’s en marketing van producten of diensten. Het is één-op-één communicatie, niet voor even maar voor langere tijd. De impact overtreft die van commercials en advertenties, tegen een fractie van de kosten. Bedrukte relatiegeschenken vormen een onmisbaar onderdeel van elke marketingmix. Bij aankoopbeslissingen wordt driekwart van de consument door tastbare promoties beïnvloed. Wat is uw ambitie? Als familiebedrijf verbinden wij al meer dan 50 jaar succesvol mensen en organisaties. Met 230 medewerkers en verkoopkantoren in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Engeland nemen wij op de Europese markt voor promotionele artikelen een toonaangevende positie in. Die bouwen we verder uit met onze unieke no-nonse werkwijze: alle noodzakelijke disciplines onder één dak, de nieuwste trends, de scherpste prijzen, de beste kwa-
Wat doet uw bedrijf? KAESER Compressoren B.V. is een dochteronderneming van de Duitse KAESER Kompressoren SE, één van de leidende fabrikanten ter wereld van compressoren en producten op het gebied van geavanceerde persluchtsystemen. Wij onderscheiden ons door in elke situatie de beste oplossing te bieden: een passend systeem met een lager energieverbruik en een hoger rendement over de gehele levensduur. Dankzij de combinatie van een gedegen advies, de ontwikkeling van doordachte systemen en onze proactieve nazorg geven wij langdurige garanties op een gelijkblijvend prestatieniveau. Wat is uw ambitie? Wij zijn koploper als het gaat om het energiezuinig opwekken van perslucht en het hergebruiken van de energie die daarbij vrijkomt. Daarom willen we ons nog meer richten op kennisdeling. Ons doel is alle Nederlandse bedrijven die perslucht gebruiken inzicht te geven in de kosten van perslucht en hoe men daarop kan besparen. KAESER Nederland wil daarnaast haar
liteit, superkorte levertijden en SERVICE in hoofdletters. We ondernemen met VMO beleid en met de nodige lef, risico’s buigen we om tot kansen. Wanneer moeten leden u bellen? Bij promotionele of loyaliteitsacties in de meest ruime zin van het woord. Van gepersonaliseerde pennen, paraplu’s, schrijfmappen, sleutelhangers etc. tot en met complete campagnes via ons merkactiveringsbureau Heldhaftig.com. Wij bieden creatieve en spraakmakende oplossingen voor alle branches, zonder gedoe of verrassingen achteraf. Het inspirerende assortiment omvat meer dan 20.000 gecertificeerde artikelen. Vrijblijvend advies, laagste prijsgarantie, gratis samples, gratis drukproef vooraf en gratis bedrukking in één kleur gelden bij ons als standaard. Zo is resultaat altijd binnen bereik.
BEDR IJF VAN H ELDEN R ELATIEG ES C H ENKEN BV NAAM AR NO VAN H ELDEN F UNC TIE
VA N HEL DEN R ELATIEG ES C H ENKEN BV HE T E E K 1 , 4004 LM TIEL / LAAN O P ZU I D 3 94B, 307 1 AA R OTTER DAM
ALG EMEEN DIR EC TEUR L ID VAN VNO-NCW SINDS 2015
T: 03 4 4 - 6 40 200 / 010 - 7 54 92 60 E: T I EL @ VANH ELDEN.NL / R OTTER DAM@ VA NHE LDEN.NL I: W W W.VANH ELDEN.NL / W W W.HELDH AF TIG.CO M
positie binnen de persluchttechniek in Nederland verder uitbouwen door nieuwe markten aan te boren. Wanneer moeten leden u bellen? Er valt binnen veel organisaties nog een wereld te winnen als het gaat om het hergebruiken van de energie (warmte) die vrijkomt bij de opwekking van perslucht. Denk bijvoorbeeld aan het verwarmen van werkruimtes of aan het gebruiken van die warmte in het bedrijfsproces. Neem contact op voor vrijblijvend advies of voor een gratis scan om de mogelijke verbeteringen van uw persluchtstation in kaart te brengen qua beschikbaarheid, energie en kwaliteit. Het mooie daarbij is dat onze energiezuinige oplossingen vaak in aanmerking komen voor subsidie.
BEDR IJF: KAES ER CO MPR ES S O R EN B.V. NAAM:
KA ESE R CO MPR ES S O R EN B.V. POSTBU S 85, 7 550 AB H ENG ELO (OV) GE NE RATO R S TR AAT 34, 7 556 R C
JO S TIJINK F UNC TIE: MANAG ING DIR EC TO R
HE NGELO (OV)
L ID VAN VNO-NCW SIND S :
T: 074 - 24 52900
2015
E: I NFO@ KAES ER .NL I: W W W.KAES ER .CO M MIDDELPUNT JUNI 2015
17
NIEUWS UIT DE REGIO J U NI 2 0 1 5
Werkbedrijven van start In de afgelopen maanden zijn in het werkgebied van VNO-NCW Midden weer regionale werkbedrijven van start gegaan. Wij zijn – waar mogelijk samen met bedrijvenkringen en MKB-Midden –betrokken bij de opzet en inrichting van de werkbedrijven. Ons doel is: goede werkgeversdienstverlening, één loket en transparantie in het aanbod van werkzoekenden. Dankzij onze inspanningen worden onze wensen en eisen overgenomen. Meer dan 40 ondernemers zetten zich inmiddels als bestuurder of ambassadeur in voor de werkbedrijven.
Kijk voor de laatste ontwikkelingen op www.vno-ncwmidden.nl/lobby (dossier Arbeidsmarkt en Onderwijs). Voor vragen over het Werkbedrijf, het 100.000banenplan of de Participatiewet kunt u contact opnemen met Martine Schuijer, secretaris Onderwijs & Arbeidsmarkt VNO-NCW Midden,
[email protected].
Regionaal Werkbedrijf regio Zwolle. Doel: tot 2017 505 extra banen, waarvan 365 in het bedrijfsleven en 140 bij de overheid en overige publieke instanties. De partijen die in het Werkbedrijf samenwerken zien het in 2014 afgesloten regionaal sociaal akkoord als een extra motivatie om deze aantallen te realiseren, verrijkt met een ambitie van nog eens 585 extra (leer)werkbanen.
Rob Voss
Meer informatie
Jetta Klijnsma bij de oprichting van het Regionaal Werkbedrijf regio Stedendriehoek en Noord-Veluwe. Doel: tot 2017 850 extra banen realiseren voor inwoners met een arbeidsbeperking. De komende tien jaar moet dat aantal extra arbeidsplaatsen voor mensen met een beperking oplopen tot ruim 5.000 in de regio.
Regio Utrecht-Midden start banen Staatssecretaris campagne arbeidsbeperkten lanceert Hetisal2015.nl Op 19 mei is tijdens het werkgeversevent Participatiewet Tour in Bunnik het startsein gegeven voor een campagne om mensen met een arbeidsbeperking in Utrecht-Midden aan een baan te helpen. Onder het motto ‘Alleen talent telt!’ zet de campagne werkgevers aan zich extra in te spannen. Doel is om binnen twee jaar 1.145 banen te creëren. Alleentalenttelt.nl is het centrale platform waar informatie te vinden is voor werkgevers en werkzoekenden. Ook de nu al bekende matchingwebsite Onbeperktaandeslag.nl is een belangrijk onderdeel om vraag en aanbod beter bij elkaar te brengen. Hier kunnen werkgevers vacatures aanmelden en kunnen werkzoekenden met een arbeidsbeperking zich registreren. Initiatiefnemer voor de campagne is de Utrechtse Werktafel, waarin de vijftien gemeenten in de arbeidsmarktregio Utrecht-Midden, de werkgeversorganisaties VNO-NCW Midden en MKB-Nederland Midden en werknemersorganisaties hun krachten hebben gebundeld. www.alleentalenttelt.nl
18
MIDDELPUNT JUNI 2015
Staatssecretaris Jetta Klijnsma heeft eind april in Arnhem het startschot gegevens voor de VNO-NCW regio ArnhemNijmegen campagne ‘Hetisal2015’. Met deze campagne willen wij werkgevers in de regio informeren om de afspraken na te komen die zijn gemaakt in de Participatiewet. Voor de arbeidsmarktregio Gelderland-Midden is het streven voor 1 januari 2017 315 banen in de marktsector te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Op www.hetisal2015.nl kunnen werkgevers kort en bondig vinden wat de participatiewet inhoudt en waar ze ondersteuning kunnen vinden voor het nakomen van de baanafspraak. www.hetisal2015.nl
LEDEN NIEUWS JUNI 2015
Goede bijeenkomst ‘Succesvol zakendoen via internet’ Eind april organiseerde VNO-NCW Achterhoek in samenwerking met Besite en Frappant de bijeenkomst Succesvol zakendoen via internet. Na een welkomstwoord van VNO-NCW Achterhoek voorzitter Jan-Paul Kiefmann was het woord aan Dennis Hoftijzer van Frappant. Hij nam het publiek mee in een stappenplan voor online communicatie en content marketing. Daarna nam Martijn Elkink van Besite het stokje over en vertelde over vindbaarheid via Google, SEO etc. Simon Kram van Beslist.nl vertelde vervolgens vol enthousiasme het succesverhaal van Beslist.nl en gaf de aanwezigen een aantal tips mee. Na afloop hadden de gasten de mogelijkheid de informatiemarkt te bezoeken waar een aantal lidbedrijven zich presenteerden. Onder het genot van een drankje werd er nog nagepraat in de hal van de Rabobank Graafschap Midden, waar we te gast waren. Kijk voor foto’s en presentaties op www.vno-ncwmidden.nl/achterhoek (nieuwsbericht van 7 mei)
Parc Spelderholt en SOS Events gaan samenwerken Een bedrijfsuitje mag tegenwoordig meer zijn dan plezier. Zo bedacht Erik Kroon, eigenaar van SOS Events uit Uddel, een be drijfsuitje met meerwaarde door een arrangement te bedenken in samenwerking met Parc Spelderholt. Op dit Parc wonen, wer ken en leren jongeren met een verstandelijke beperking. Met een elektrisch scootertje rijdt de deelnemer naar de moes tuin van het Van der Valk hotel de Cantharel. Nadat de “moes tuinspecialist” ter plaatse uitleg heeft gegeven over de groentes, kan de deelnemer de verse groentes oogsten. Deze worden aan het einde van de middag door de kok van Parc Spelderholt be reidt en staat er een mooi gerecht van deze zelf geoogste ingre diënten op het menu. Een mooi drieluik waarbij lokale partners elkaar vinden. Met dit uitje combineer je niet alleen meerwaarde en een mooie MVO gedachte maar ook zeker een toegevoegde waarde voor de nieuwe tuinier. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten, en dat maakt dit moestuinuitje dubbel zo leuk! www.moestuinuitje.nl.
Nieuw pand De Regt adviesgroep Na 17 jaren is De Regt adviesgroep vanuit een statig oud pand onlangs verhuisd naar een modern kantoorpand in Lochem. Het nieuwe adres is Larenseweg 60A. De wens om tot een nieuw onderkomen te zoeken werd voor al ingegeven door de wens gezamenlijk één kantoorruimte te delen in plaats van gescheiden afdelingskamers.
Contactpersoon Wilma Elbertsen, regiomanager VNO-NCW Achterhoek,
[email protected]
Steun voor aanpak aansluiting A1/A30 bij Barneveld De provincie Gelderland, Transport en Logistiek Nederland (TLN), VNO-NCW Midden, Verladersorganisatie EVO, MKB-Nederland Midden en de BIK steunen de wens van de Regio FoodValley en van de gemeente Barneveld om de aansluiting A1/A30 aan te pakken. Dat bleek in mei tijdens een ontmoeting van deze organisaties met Tweede Kamerleden in Den Haag. De overheden, transporten ondernemersorganisaties hebben er bij de Tweede Kamerleden op aangedrongen om nader onderzoek te (laten) doen naar de knelpunten, de gevolgen daarvan en de mogelijke oplossingen, zowel qua infrastructuur als qua financiering daarvan.
In het belang van opdrachtgevers communiceren de units Pensioenen, Verzuim en Inkomen, Bedrijfsrisico’s en Financieel Advies hierdoor nóg beter met elkaar. De meeste relaties laten zich immers op meerdere aandachts gebieden door ons adviseren. Inmiddels voelt iedereen zich helemaal thuis op deze nieuwe stek en bent u van harte welkom eens een kijkje te komen nemen! www.deregt.nl.
Contactpersoon Martine Schuijer, regiomanager VNO-NCW Valleiregio,
[email protected]
MIDDELPUNT JUNI 2015
19
fizz.nl
Merk het verschil!
FIZZ denkt graag met u mee om het beste uit uw merk te halen. Of het nu gaat om marketingadvies of de praktische uitvoering van marketingcampagnes, wij zorgen ervoor dat uw onderneming sprankelt. Wilt u weten hoe we dat voor u realiseren? Bel of mail Tel 0522 24 61 62 |
[email protected]
FIZZ activeert ondernemende merken
LEDEN NIEUWS JUNI 2015
Werken met arbeidsbeperkten, de Normaalste Zaak De Normaalste Zaak (DNZ) is een netwerk van mkbondernemers en grote werkgevers die het ‘de normaalste zaak’ vinden dat iedereen de kans krijgt om naar vermogen deel te nemen aan de arbeidsmarkt. ‘Inclusief ondernemen’ noemen we dat. Bedrijven die inclusief ondernemen hebben een voorsprong. In een krapper wordende arbeidsmarkt vormen mensen die moeilijk aan een baan kunnen komen een welkome aanvulling. In sommige branches is de krapte al actueel, anderen zullen volgen. De nieuwe generatie werknemers en consumenten vragen steeds vaker om inclusief en betrokken ondernemerschap. En de overheid stelt inclusief ondernemen (social return) steeds vaker als voorwaarde voor het verstrekken van opdrachten. Inclusief ondernemen kan goed samengaan met een bedrijfseconomisch perspectief. Het kan zelfs bijdragen aan het maken van winst, bijvoorbeeld door werk te laten uitvoeren door minder duur personeel (of processen daarop aan te passen) of door iemands specialistische kwaliteiten te zien en optimaal in te zetten. Wilt u ook aan de slag met inclusief ondernemen? De website denormaalstezaak.nl staat bol van praktijkvoorbeelden, hoe pak je het aan, een business case en uitgebreide informatie. DNZ is een initiatief van werkgeversvereniging AWVN, Start Foundation en MVO Nederland. www.denormaalstezaak.nl www.opnaarde100000.nl
Energie besparen met MKB Energy CheckUp De MKB Energy CheckUp is een nieuwe, online energiescan, ontwikkeld voor ondernemers in de horeca, retail, dienstverlening en gebouwen in het midden- en kleinbedrijf. De onafhankelijke en gebruiksvriendelijke scan geeft snel inzicht in uw energieverbruik en helpt bij het vinden van concrete antwoorden op vragen als: is mijn energierekening hoger dan die van mijn branchegenoten, hoe kan ik mijn energiekosten verminderen en hoe financier ik energiemaatregelen? Via MKB Energy CheckUp kunnen ondernemers direct op zoek naar een (lokale) installateur voor het uitbrengen van een offerte of voor aanvullend advies. De energiescan is tot stand gekomen met Europese subsidie en wordt in het kader van het Nationaal Energieakkoord uitgebracht door VNO-NCW, MKB-Nederland en CCS, in samenwerking met onder andere UNETO-VNI. www.energycheckup.nl
SCS gekozen voor de beveiliging van De Grand Départ te Utrecht SCS heeft van Stichting Utrecht 2015 de opdracht gekregen om alle beveiliging rondom de pro loog en de 1e etappe van de Tour de Fran ce te verzorgen. “Een fantasti sche opdracht”, aldus Ruud Stel laard, directeur van SCS Servi ces. “Naast het feit dat grote sportevenementen interessant zijn voor mij als on dernemer in de beveiliging, geeft een dergelijk evenement een impuls aan de gehele regionale economie en wordt Utrecht in de schijnwerpers gezet. Een goede zaak!” Naast de beveiliging van de proloog en 1e etappe zal SCS ook haar medewerking verlenen aan allerlei evenementen in aanloop naar de Tour de France. www.scs-services.nl
MatchFlex doet mee aan het project Startersbeurs Werving en Selectiebureau MatchFlex is op zoek naar bedrijven die afgestudeerde jongeren wil helpen met een opstap bij hun carrière. MatchFlex steunt het project Startersbeurs en helpt af gestudeerde jongeren aan een werkervaringsplek. De jongeren komen te werken voor een periode van 6 maanden en maken daardoor meer kans op een baan. De jongeren zijn gemotiveerd om minimaal 32 uur per week te komen werken. Heeft u werkzaamheden liggen waar geen tijd voor is zoals het opstellen van een businessplan tot het ondersteunen bij een klanttevredenheidsonderzoek. Dit kan ingevuld worden door de jongeren, zij doen ervaring op en u heeft een professione le kracht die de werkzaamheden invult. Deze proefperiode van 6 maanden is een mooie opstap naar een nieuwe medewerker! www.matchflex.eu/actueel/startersmetsubsidie/
Larcom boekt positief resultaat over 2014 2014 heeft bijna geheel in het teken gestaan van de Participa tiewet en alle wijzigingen die dat met zich meebrengt. Deze wet vervangt alle regelingen voor de onderkant van de arbeidsmarkt waaronder ook de Wet Sociale Werkvoorziening en de Wet Werk en Bijstand. De verantwoordelijkheid ligt bij de gemeenten. Ondanks dat de resultaten het afgelopen jaar onder druk hebben gestaan heeft Larcom voor het achtste jaar op rij het boekjaar met zwarte cijfers afgesloten. www.larcom..nl
MIDDELPUNT JUNI 2015
21
NIEUWS UIT DE REGIO J U NI 2 0 1 5
Schijnwerpers op Gelderse maakindustrie
In conflict met uw gemeente? U heeft grote moeite met een besluit van een lokale of regionale overheid. U verkeert in een langslepend conflict met een publieke dienst en de correspondentie daarover stapelt zich op in het archief. Gesprekken met goedbedoelende bedrijfscontactfunctionarissen, een indringend gesprek met een wethouder of een overduidelijk artikel in de krant. Het heeft allemaal niet mogen baten. U bent er klaar mee, snapt het niet meer en denkt, ik stap naar de rechter. Herkenbaar? Wellicht is de Gelderse Bedrijven Overheid Intermediair (BOI) een oplossing voor u. Dit is een pilot, waarbij met inzet van ervaren mediators gestreefd wordt naar een oplossing tussen belanghebbenden. Dat kan vertraging in de uitvoering van ondernemersinitiatieven
Tot en met 20 september 2015 staat de Gelderse maakindustrie in al zijn facetten in de schijnwerpers. Dan vindt het erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland plaats, met een publieksgericht programma vol boeiende activiteiten. Het festival bestaat onder meer uit tentoonstellingen, open dagen, muziek, film, theater, wandel- en fietsroutes, lezingen en debatten. Het programma is gericht op een breed publiek: ouders en kinderen, toeristen uit binnen- en buitenland, maar ook (oud)werknemers van Gelderse bedrijven.
en langdurige en kostbare juridische procedures voorkomen. De bedrijvenintermediair is een idee van VNO-NCW en MKB-Nederland. Provincie Gelderland levert een financiële bijdrage voor de uitvoering van deze pilot, omdat dit initiatief goed aansluit bij de ondernemersgerichte aanpak van de provincie, waarbij kansen voor het bedrijfsleven centraal staan. De pilot duurt tot 1 december 2015. De intermediairs willen in deze periode 20 casussen begeleiden. Heeft u een kwestie, grijp dan deze mogelijkheid tot bemiddeling aan.
Contact Secretariaat van BOI, e-mail secretariaat.
[email protected], telnr. 06-53942031
Food Valley Expo 2015: twee dagen op Wageningen Campus
Geschiedenis De provincie Gelderland kent een rijke geschiedenis op het gebied van ambacht en industrie. Eeuwenlang heeft de Gelderse bedrijvigheid zich ontwikkeld volgens regionale patronen met regionale karakteristieken: van de papierscheppers op de Veluwe tot de steenfabrieken langs de grote rivieren, van de stoelenmatters in Culemborg tot de ijzerovens in de Oude-IJsselstreek. Ook vandaag de dag is er in de provincie nog allerlei streekeigen industrie te vinden, vaak met een bijzonder en innovatief karakter. En vaak onbekend bij het grote publiek. www.gemaaktingelderland.nl
22
MIDDELPUNT JUNI 2015
Jaarlijks organiseert Food Valley NL de Food Valley Expo. Tijdens dit event ontmoeten het innovatieve agrifoodbedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid elkaar in een inspirerende omgeving. Dit jaar vindt de elfde Food Valley Expo plaats op 12 en 13 oktober op Wageningen Campus. In 2014 werd de Expo bezocht door bijna achthonderd nationale en internationale bezoekers. Op maandag 12 oktober is het thema ‘Science to business’ en worden bezoekers bijgepraat door wetenschappers over de meest recente inzichten in agrifood.
Dinsdag 13 oktober staat in het teken van netwerken en ontmoeten. Er is volop gelegenheid voor innovatieve bedrijven om zichzelf te presenteren op de beursvloer en in diverse workshops. Tijdens de Food Valley Expo wordt de Food Valley Award 2015 uitgereikt aan de innovatie in de agrifood-, feed- en hortisector die het meest onderscheidend is en die het hoogst scoort op innovativiteit en economische haalbaarheid. Inzenden voor de Award is niet meer mogelijk. www.foodvalleyexpo.com
Fit voor Groei!
Wij helpen u de juiste koers te vinden De economie lijkt langzaam maar zeker in een wat gunstiger vaarwater
De vereiste stap naar structurele verandering is echter niet zomaar gezet.
terecht te komen. Daarmee ontstaan voor het bedrijfsleven nieuwe kansen
Herkent u zich (c.q. uw onderneming) hierin? Wilt u ook de omslag maken
om te groeien. Maar zijn bedrijven ook klaar om die kansen optimaal
naar gezonde en duurzame ‘groeivitaliteit’, juist nu? Dan kan OrangeVision
te benutten, zeker in de snel veranderende wereld van vandaag?
u helpen. Wij hebben jaren ervaring in het begeleiden van ondernemers bij
Om antwoord te krijgen op deze vraag, organiseerde OrangeVision onlangs
verandertrajecten. Met kennis van zaken en een zeer pragmatische aanpak
de vitaliteitscheck ‘Fit voor Groei’. Uit de resultaten valt op te maken dat veel
helpen wij u de juiste koers in te zetten en volle kracht vooruit te gaan.
ondernemers beseffen dat de nieuwe markt vraagt om een nieuwe aanpak. Mogelijke verbeteringen worden bijvoorbeeld gezien in een meer naar
Kijk voor meer informatie over onze visie, onze werkwijze en wat wij voor u
buiten gerichte blik en een meer verkoopgeoriënteerde marktbenadering.
kunnen betekenen op www.orangevision.nl.
OrangeVision B.V. Tel: +31 (0)6 2039 6921
www.orangevision.nl
Ziet het in perspectief.
PARTNER AAN HET WOORD UITKOMST VITALITEITSCHECK FIT VOOR GROEI
Fors verbeterpotentieel voor industriële bedrijven Meer zicht krijgen op hoe “Fit voor Groei” ondernemingen in de regio Midden zijn. Dat was de doelstelling van onderzoek dat VNO-NCW Midden in april deed met kennispartner OrangeVision onder industriële bedrijven in de regio. Tegen een achtergrond van gunstiger groeiperspectieven op de binnen- en buitenlandse markt was het onderzoek toegespitst op de onderwerpen strategie, organisatie en financiën.
24
te hebben op concurrenten. Dan is het verontrustend dat veel van deze bedrijven aangeven geen goede strategische planning te hebben om sturing te geven aan de groei en koers van de onderneming. Zonder goed kompas is het tenslotte lastig navigeren in markten die steeds sneller veranderen. Paradoxaal genoeg geven de meeste deelnemers echter wel aan goed te weten wat klanten willen en daar actief op in te spelen.
Tegenstrijdig beeld Tien procent van de aangeschreven bedrijven vulde de enquête in. Volgens Ben Hofenk, directeur van OrangeVision BV, is het totaalbeeld van de uitkomsten tegenstrijdig. Weinig bedrijven lijken klaar om volop te profiteren van economische groei. Zo geeft een derde van de deelnemende bedrijven aan niet actief te zijn in markten die gaan groeien. Bovendien zijn zij van mening dat de toetredingsdrempels voor nieuwe concurrenten laag zijn, wat mogelijk mede verklaart waarom meer dan de helft zegt geen voorsprong
Naar binnen gekeerd? In de resultaten wordt ook een andere rode draad zichtbaar: die van een sterk interne gerichtheid. Hoewel de meeste deelnemers vinden dat ze ondernemend zijn en medewerkers stimuleren tot zelfstandig handelen, zegt bijna de helft ook dat hun organisatie onvoldoende is afgestemd op de strategie. Slechts minder dan 15% vindt dat de strategie vlekkeloos kan worden uitgevoerd. Op het gebied van samenwerking vindt 30% dat de operationele uitvoering van de processen en de integratie daarvan met ketenpartners niet op het vereiste niveau ligt. Dit zijn serieuze uitdagingen voor industriële be-
De 11 onderwerpen van de “Fit voor Groei” enquete.
Beeld van de uitkomsten van de enquete.
MIDDELPUNT JUNI 2015
drijven, die per definitie onderdeel zijn van een maakketen. Daar staat tegenover dat de meeste bedrijven vinden dat ze over goede stuurinformatie beschikken en het productontwikkelingsproces gestructureerd aanpakken. Ondanks dit gegeven zegt een derde echter niet tevreden te zijn over het op tijd en met goede kwaliteit introduceren van nieuwe producten. Opvallend is dat een grote meerderheid wel aangeeft goed te reageren op wijzigende marktomstandigheden en de samenwerking tussen de interne bedrijfsafdelingen goed op orde te hebben. Duiden deze ogenschijnlijk tegenstrijdige resultaten op een (te) grote gerichtheid op de binnenwereld van het bedrijf? Pro-actievere verkoop Bijna de helft van de bedrijven zegt noch een sterke verkooporiëntatie, noch een winnaarsmentaliteit te hebben. Hier lijkt een enorm verbeterpotentieel te liggen. Mogelijk verklaart het waarom het onderwerp strategie zo slecht scoort. Verkoop is extern gericht en moet meerwaarde creëren door de vraag uit de markt te vertalen naar producten en diensten.
deel door ketensamenwerking echter verbeterpunten. Daar moet de concurrentieslag worden gewonnen en mogelijk bij het ontwikkelen van een hardere winnaarsmentaliteit. De kopgroep scoort op het onderdeel financiën gelijk aan het gemiddelde van de overige deelnemers. Zorgelijk is het grote gebrek aan kostenflexibiliteit, iets dat bij snel veranderende markten keiharde noodzaak is. De kopgroep zou haar gunstige strategische positie dus nog veel beter kunnen benutten: winnaar word je door uitstekend te presteren op alle onderdelen. Kopgroep in vergelijking met overige deelnemers.
Hoe komt het dat tweederde van de deelnemende bedrijven zegt de verwachtingen van de klant te overtreffen zonder veel externe voelhoorns? Of geven zij extra service weg zonder dit door te vertalen in een meerprijs? Het lijkt erop dat bedrijven schuchter zijn of vertrouwen op wat altijd gewerkt heeft. Innovatie uitbuiten is dus een leerpunt. Anders gezegd: er is werk aan de verkoopwinkel. Kansen door samenwerking In de industrie is samenwerking met toeleveranciers een voorwaarde om efficiënt en innovatief te kunnen opereren. In het onderzoek zegt slechts 20% van de bedrijven uitstekend samen te werken aan vernieuwing en innovatie in hun keten. Bijna 40% van de deelnemers is van mening dat de samenwerking onvoldoende wordt benut. Er blijven mogelijkheden liggen. Ook de afstemming en organisatie van het logistieke proces is voor verbetering vatbaar, vindt ruim een derde van de bedrijven. Met name een efficiënte planning, het delen van informatie(systemen) en het beheer van de ketenvoorraad kunnen veel beter om ten goede te komen aan een sterke concurrentiepositie. Opvallend is dat meer dan 80% aangeeft het wegvallen van de grootste leverancier goed te kunnen opvangen. Dat inspireert tot de vraag: welke kansen biedt het om dieper in elkaars processen door te dringen en zijn die de grotere wederzijdse afhankelijkheid waard? Financiën onder controle De meeste bedrijven zijn behoorlijk tevreden over hoe zij de sturing en het beheer van hun werkkapitaal hebben georganiseerd. Ook voor het opvangen van tegenvallers hebben zij voldoende
financiële buffers. Opvallend positief zijn de deelnemers over het voldoen aan de solvabiliteitseisen van de banken: nog geen 20% geeft aan onder de vereiste ratio te zitten. Zou tijdelijk meer financiering nodig zijn, dan verwacht ruim 80% medewerking te krijgen van de bank. Dit lijkt haaks te staan op het algemene beeld van zeer terughoudende banken bij bedrijfsfinanciering. Op de vraag of men de kostenstructuur flexibel genoeg vindt om een neergaande omzet snel te kunnen opvangen antwoordt ruim tweederde dat dit niet het geval is. Het vormt een serieus risico in snel veranderende markten, zeker in combinatie met de geringe proactiviteit op het vlak van ketensamenwerking. Dat, of zelfs uitbesteding van processen, zou de eigen kostenstructuur minder afhankelijk maken van externe omstandigheden. Positief is wel dat bijna alle deelnemers zeggen scherp op de kosten te letten en verbeterideeën van medewerkers snel door te voeren. De sterke solvabiliteits positie biedt dan ook kansen en zou bijvoorbeeld meer risicogericht kunnen worden ingezet voor de ontwikkeling van nieuwe markten en toepassingen De kopgroep De 15% hoogst scorende deelnemers, bestaande uit grotere en kleinere bedrijven, scoren aanzienlijk beter op de onderdelen strategie en organisatie. De opmerkelijk hogere scores voor de omgeving waarin het bedrijf opereert, het succesvol inspelen op klantwensen en een sterke managementcultuur met duidelijke informatiesturing lijken te duiden op bedrijven die actief opereren in niche-markten en kiezen voor focus. Ook voor hen lijken proactieve verkoop en concurrentievoor-
Conclusie De “Fit voor Groei”-enquête geeft een indruk van de concurrentiekracht van bedrijven in het werkgebied van VNONCW Midden. De uitkomsten duiden op een positie in het midden: geen overtuigend externe oriëntatie gekoppeld aan maximale customer intimacy en zeker geen situatie van cost leadership. In steeds meer sectoren wordt de groei juist gerealiseerd aan de bovenkant van de markt door niche spelers met premium producten of diensten, zoals Apple. Aan de brede onderkant van de markt zijn succesvolle bedrijven juist wendbaar en flexibel, gekoppeld aan een zeer lage kostenstructuur, zoals EasyJet en RyanAir. De vereiste stap naar structurele verandering in de snel veranderende wereld van vandaag lijkt dus nog niet zomaar gezet. Slim werken aan vitaliteit dus! Reflecterend Drs. Rob Oostermeijer, hoofd beleidszaken bij VNO-NCW Midden, reageert als volgt op de uitkomsten van de enquête Fit voor Groei: “De genoemde thema’s zijn herkenbaar en vergelijkbaar met onderzoeken die we hebben uitgevoerd in het kader van de Smart Industry en de Human Capital agenda. Er ligt een sterke link tussen de gemaakte opmerkingen en de internationaliserings- en exportagenda, thema’s als ketenintegratie en –samenwerking, innovatie- en R&D-vraagstukken, en de inzet van ICT/big data-kennis. Reden genoeg om daarover verder te praten met betrokkenen en te kijken waar we de concurrentiekracht van de industrie in Midden verder kunnen versterken.” Wilt u weten hoe uw bedrijf er voor staat, ga naar: www.fitvoorgroei.nl OrangeVision B.V. helpt ondernemers op de weg naar duurzame groei.
MIDDELPUNT JUNI 2015
25
INNOVATIE EN DUURZAAMHEID Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Rien Hokken
SMART INDUSTRY: BELOFTE OF BUZZWORD?
De toekomst is wat wij nu doen Smart Industry heeft het in zich een buzzword te worden. Tot je de definitie van Smart Industry door het gelijknamige programmabureau leest: “Het versterken van de Nederlandse industrie door maximaal gebruik te maken van de nieuwste informatie en technologische ontwikkelingen zodat deze efficiënter, flexibeler, kwalitatief beter en tailor made kan produceren.” Realistisch en richtinggevend, het buzzword voorbij. Precies de toon van een nuchter gesprek over de waarde van het programma voor de Nederlandse industrie.
“D
e term heeft zijn uitwerking niet gemist,” zegt Ben Brussen, directeur van Bronkhorst HighTech dat met 280 medewerkers in Ruurlo en 400 medewerkers wereldwijd meet- en regelappara tuur ontwikkelt, maakt en verkoopt voor gassen en (dampen van) vloeistoffen. Het bedrijf is gespeciali seerd in apparatuur die heel kleine hoeveelheden kan meten. Brussen vervolgt: “Smart Industry heeft be langstelling gewekt en focus gegeven: een reden tot het uitwisselen van informatie met zicht op nieuwe mogelijkheden. De term zelf is polariserend: ‘slimme industrie’, twee woorden die je misschien niet meteen met elkaar associeert. Wat mij betreft een goed geko zen term, die ik vertaal naar verbeteren op basis van data, informatie, internet en technologie.”
26
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Aan tafel zit ook Harry van Dalfsen, ondernemer pur sang en oprichter van de Venture Group. Daaronder ressorteren vier activiteiten: de levering en produc tie van maatwerk raambekleding, locker- en bezoe kersregistratiesystemen en ondergrondse afvalin zamelingssystemen, juridische dienstverlening en de productie in India van textiele automatten voor de Indiase automarkt. “Al onze activiteiten hebben het one-stop-shopping gemeen. Het zijn totaalcon cepten,” zegt Van Dalfsen. “We zijn een ‘vertical’: we verzorgen de hele keten zelf. We hebben geïnvesteerd in het ontwikkelen van software die de klant ont zorgt door ons constant de vraag te stellen hoe we het voor hem zo gebruiksvriendelijk mogelijk konden maken. De efficiency in de keten hebben we bereikt door smart te werken. Veel industrie is in de afgelo pen jaren naar de oost vertrokken, maar in Nederland hebben we wel degelijk nog steeds maakindustrie, en niet voor niks. Wij hebben nog steeds 250 mensen in dienst in Genemuiden en in Helmond. Dat kunnen we alleen door smart te werken en het product uit te diepen. Een slimme ondernemer probeert altijd zijn concurrentie voor te zijn.”
Ben Brussen
Menselijk kapitaal Smart Industry gaat dus over het bewust inzetten van nieuwe technologie. Dat heeft implicaties voor het menselijk kapitaal, nu en in de toekomst. Tech nologische ontwikkelingen gaan snel en stellen eisen aan het leer- en aanpassingsvermogen van mensen, zowel werkgevers als werknemers. Oude banen ver dwijnen, maar daar komen meer nieuwe banen voor terug. Niet voor niets wordt Smart Industry ook wel de ‘vierde industriële revolutie’ genoemd. Of is dat te zwaar aangezet? Ben Brussen: “Het succes van Smart Industry begint bij Smart People: wat doe je met je on derneming, met je mensen, zodat maximale waarde wordt toegevoegd. Het vakmanschap en de betrok kenheid van de medewerker blijft ook nu weer be langrijk. Bij ons maakt Smart Industry wat dat betreft niet veel verschil met wat we al doen. Het is al enige tijd ‘best cost intelligent automation’. Zouden wij onze productie naar het buitenland brengen, dan brengt dat heel andere problemen met zich mee. We zou den misschien op het eerste gezicht kosten bespa ren, maar flexibiliteit, snelheid en innovatieslagkracht verliezen. Per saldo zouden we zeker niet goedkoper
uit zijn. Met andere woorden: wij gaan niet naar het buitenland om redenen van lager arbeidsloon. Ar beidsloon is best belangrijk, maar toegevoegde waar de is belangrijker. Wij willen de intelligentie en crea tiviteit van een medewerker maximaal stimuleren en benutten. Informatica helpt een uniek product te cre
Harry van Dalfsen: “Een slimme ondernemer probeert altijd zijn concurrentie voor te zijn” ëren. Ter illustratie: we kijken nu of we Google-glass technologie kunnen inzetten om de juiste collega’s op de werkvloer op het juiste moment te voorzien van de juiste informatie. Een vervolg daarop kan zijn dat de bril een signaal geeft als het een onderdeel detecteert op een verkeerde plek in het productieproces.”
MIDDELPUNT JUNI 2015
27
Harry van Dalfsen
Harry van Dalfsen: “Op basis van arbeidskosten gaan we het hier niet winnen. In Polen zijn de arbeidskos ten vijf keer lager dan in Nederland en in India der tien keer. Wil je hier maakindustrie hebben, houden en zelfs naartoe terughalen, dan moet je je proces sen innoveren. Dat was altijd al zo, maar nu komt er een factor bij in de vorm van ICT. Ons eerste gordijn kwam van gesneden stof die op de grond lag. Daar gingen we met een meetlat langs. Niet lang daarna hingen we de stof aan een stelling, wat het meten al veel makkelijker maakte. Nu zijn alle processen voor het op maat maken van een gordijn nagenoeg vol ledig geautomatiseerd. De stappen naar het op maat maken van een gordijn zijn hetzelfde gebleven, maar er zijn nieuwe zaken bijgekomen en we zijn slimmer gaan produceren. Ik had nooit kunnen vermoeden dat één modinette nu drie naaimachines bedient. Met het ontwikkelen van onze software, waarmee we grip willen hebben op de hele B2B-keten, hebben we nieuwe banen gecreëerd.”
Grenzeloze ketens Er ligt een scala aan technologisch vernuft klaar om de Nederlandse concurrentiepositie in de maakin dustrie te verbeteren. De winst is doorgaans groter dan lagere kosten alleen. Neem 3D-printing, waarbij naast tijdwinst in het proces van idee tot product bij voorbeeld ook toeleveringsketens uit het buitenland wegvallen en geheel nieuwe ontwerpmogelijkheden ontstaan. Of zoals Ben Brussen zegt: “Ook wij hebben een 3D-printer aangeschaft. Nu nog voor innovatie en prototypes, maar het ideaalbeeld is dat als morgen een klant in Zuid-Korea een product bestelt, mens en machine hier beginnen te lopen.” Als het gaat om onze concurrentiepositie, wil Neder land graag gelijke tred houden met de ontwikkelin gen in Duitsland, onze belangrijkste handelspartner. Al snel vervallen we dan in de aanname dat onze oos terburen voorlopen. Maar is dat wel zo? Ben Brussen:
Ben Brussen: “Het succes van Smart Industry begint bij Smart People”
Harry van Dalfsen: “Met onze software hebben we nieuwe banen gecreëerd”
28
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
“Ik vraag het me af. Duitsland is heel goed georgani seerd en gedisciplineerd. Ze gaan door tot de puntjes op de i staan, maar ze zijn minder creatief dan wij. Ik denk dat we een stap verder moeten zetten: niet meer denken in landsgrenzen, maar ondernemend denken op wereldniveau. Ketens concurreren, niet landen. Wij zijn complementair aan Duitsland. Het gaat dus niet om aanhaken, maar om het behouden van onze uniciteit, zoals de mate waarin wij openstaan voor overleg. Wij kijken bij elkaar in de keuken vanuit het besef dat we er allemaal beter van worden. Ketens zijn niet te vangen in landsgrenzen.” Harry van Dalfsen: “Dat aanhaken bij Duitsland zie ik
COLUMN
niet. In het beeld dat Duitsland voorloopt, speelt de auto-industrie een grote rol. Wij lopen onder andere voorop in de effectiviteit van onze productiekracht. Maar we zijn wel slecht in marketing. Als we de mar ketingkracht van de Verenigde Staten konden com bineren met onze arbeidsproductiviteit, zouden we goud verdienen.”
MARTIN STO R
Terug naar eigen land en de activiteiten die worden ontplooid rond Smart Industry. In field labs komen bedrijven van heel verschillende niveaus bijeen om een uitdagende vraag te formuleren waar iedere on derneming van kan leren. In innovatiehubs komen de industrie en onderwijs bijeen ter verbetering van de afstemming tussen wat gevraagd en geleverd wordt in de (nabije) toekomst. Er zijn masterclasses voor het
Ben Brussen: “Ketens concurreren, niet landen”
Smart Industry in de praktijk “Smart Industry is als het lek steken van je eigen vlot en er dan van uitgaan
huidige menselijk kapitaal in bedrijven. Ben Brussen: “Ik vind die grote hoeveelheid initiatieven positief, net als het feit dat de ondernemers bij Smart Industry het voortouw nemen. Ondersteund door een facili terende overheid komen ondernemers en onderwijs samen een heel eind. Wel lijkt het me goed veel meer samenhang aan te brengen in alles wat nu gebeurt om doublures en verspilling van tijd en energie te voorkomen. Je wilt weten waar je terecht kunt, want als ondernemers kunnen we niet aan alles meedoen. Los daarvan mist de term Smart Industry zijn uitwer king niet: we zijn weer scherp.”
dat je gered wordt door je netwerk…” Het is een van de uitspraken van de Achterhoekse ondernemers die ik de afgelopen tijd heb geïnterviewd en gefilmd met de vraag wat Smart Industry nu eigenlijk is. Het viel me namelijk op dat vooral niet-ondernemers over Smart Industry praatten. Tussen de productiemachines kwamen de verhalen los. Neem Stef Beumer van Wheels over Europe. Hij geeft aan dat hij zijn gehandicapte klanten ‘vleugels’ wil geven door een perfect passende rolstoel te leveren. Met een iPad maakt hij een scan van zijn klant, die vervolgens virtueel in een rolstoel gepast wordt. Een 3D-buigmachine maakt de frames op maat en worden afgelast in een mal die 4.000 variaties aankan. Of Norbert te Brinke van KUPAN, fabrikant van kast- en sanitaire sys
Nu het terrein is afgetast, zoekend naar de vernieu wende waarde van Smart Industry, rest de hamvraag. Biedt Smart Industry nieuwe kansen of is het gewoon een aansporing tot innovatie met enkele nieuwe in grediënten? Is Smart Industry een realistische evolu tie of toch een buzzword met de klank van revolutie? Harry van Dalfsen: “Alles wat onderscheidend kan zijn, is slim. Nee, Smart Industry biedt wat mij betreft geen nieuwe kansen. Het biedt wel positieve gevol gen. Overigens kan een bedreiging ook nieuwe kan sen bieden. Een goede ondernemer speelt daar op in. Het maakt hem creatief.” Ben Brussen: “Smart Industry betekent slim inspe len op geboden kansen. Het slim gebruik maken van informatica en data biedt mensen en processen de mogelijkheid unieke producten en diensten te creë ren. De “low cost” discussie verdwijnt ermee naar de achtergrond. Met een slimme aanpak bereiken we een hogere kwaliteit tegen lagere kosten. Zo kunnen we de kansen verzilveren met behoud en groei van werkgelegenheid.”
temen. Als hij bij de verkoop het geometrisch model laat zien van de oplossing voor de klant, fabriceert hij dat binnen twee dagen op een industriële manier en levert de op maat gemaakte kasten af bij de klant. Ofwel: massafabricage van enkelstuks. Of Alfred Uytdewillegen van IF ADAMAS, een bedrijf dat ideeën omvormt tot prototypes. Hij laat zien dat durven loslaten en delen voor hem misschien wel het moeilijkst was aan Smart Industry. Het gaat niet meer om het afschermen van eigen kennis, maar om samen met ketenpartners de klant bedienen. En mocht je bang zijn dat slimme automatisering leidt tot minder werknemers, kijk dan naar het grote billboard bij 247 Tailorsteel: “ICT medewerkers gevraagd!” De geautomatiseerde werkplaats biedt bovendien werk aan mensen op lbo- en mbo-niveau. Wil je bij de ondernemer “op bezoek”, bekijk de filmpjes dan eens op www.smartindustry.tv. Deze ondernemers práten niet alleen over Smart Industry, dóen het ook. MARTIN STO R DIRECTEUR ACHTERHO EKS CENTRUM VO O R TECHNO LO GI E W W W.ACT-NU.NL
Bekijk dit artikel met
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
29
NIEUWS UIT DE REGIO J U NI 2 0 1 5
Nieuwe regiomanager VNO-NCW regio Zwolle VNO-NCW regio Zwolle heeft een nieuwe regiomanager. Op 1 mei is Auke Oosterhoff gestart in zijn nieuwe functie bij VNO-NCW Midden. Oosterhoff [52] is de opvolger van Nel Ezendam, die haar pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. Auke Oosterhoff heeft na zijn opleiding Economische Geografie in Groningen ervaring opgedaan als adviseur en regiomanager bij verschillende ondernemersorganisaties en was werkzaam VNO-NCW MKB Noord. In zijn rol bij VNO-NCW Midden is hij primair
het aanspreekpunt voor leden en relaties van de regio Zwolle. Hij lobbyt samen met het regiobestuur voor een gezond ondernemersklimaat en organiseert informatieve en interessante kennis- en netwerkbijeenkomsten. Interessant aan de functie is het doorondernemers-voor-ondernemers aspect, waarin gekeken wordt naar de vele regionale kansen en niet naar de beperkingen. Het benutten van regionale kansen vraagt om echte samenwerking tussen ondernemers, overheden en andere maatschappelijke partners.
Actieve stimulering van de economische ontwikkeling door intensieve samenwerking tussen alle betrokken partijen, daar wil ik mij graag voor in gaan zetten’, aldus Auke Oosterhoff. Auke Oosterhoff is bereikbaar via
[email protected] of via het verenigingsbureau van VNO-NCW Midden in Apeldoorn, 055 – 5222606.
‘Verbindingsofficier’ neemt afscheid In mei is Auke Oosterhoff in de regio Zwolle aan de slag gegaan als nieuwe regiomanager. Veel leden hebben inmiddels kunnen kennismaken met hem, bijvoorbeeld tijdens de Meet & Greet op 26 juni. Dat is ook het moment waarop zijn voorganger Nel Ezendam na ruim zes jaar afscheid heeft genomen van de leden en de vereniging. ‘Ik heb altijd geprobeerd verbindingen te zoeken’. Het was Johan Bongers, oud-directeur van VNO-NCW Midden, die Nel in 2008 persoonlijk polste over een functie bij de vereniging. Ze was toen 58 en trots dat ze haar netwerk en ervaring kon inzetten voor VNO-NCW. Het voelde als een warm bad. Ze had aan de basis gestaan van de Ondernemers Federatie Oost, was zes jaar lang regiomanager van Industrie Kombinatie Noordoost-Overijssel, de voorlopers van VNO-NCW IJsseldelta en VNO-NCW Noordoost-Overijssel en voelde zich vanaf dag één als een vis in het water in het ondernemersnetwerk. Nel kenmerkt haar werk graag als ‘verbindingsofficier’ en heeft flink ingezet op het samenbrengen en verbinden van mensen, bedrijven, overheid, besturen en onderwijs. En met succes. De verhoudingen in de regio
30
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Zwolle zijn beter geworden. ‘VNO-NCW is een serieuze gesprekspartner voor politiek en bestuurders. De overheid ziet het belang van samenwerking. Maar we zijn er nog niet, het betrekken van het bedrijfsleven bij plannen en initiatieven, het vragen om onze mening is nog geen automatisme. Het is zoeken naar een constante vorm, maar de wil is er zeker’.
3 O’s Om de voortgang en structuur erin te houden nam Nel het initiatief tot een kwartaaloverleg tussen overheden, onderwijs en ondernemers (de 3 O’s). ‘Ik denk dat als we niet actief blijven doorzetten, het risico bestaat dat we in oude patronen terugvallen en er weer eilandjes ontstaan. Ook nu nog zijn er versnipperd over de regio veel goede initiatieven met vergelijkbare doelen. Met betere afstemming kunnen we elkaar versterken en initiatieven samenbrengen. We bereiken echt meer met één sterke bijeenkomst of de focus op één gezamenlijk lobbydoel, dan met veel kleintjes’. Nel heeft zich in haar rol als regiomanager niet beperkt tot het verbinden van de 3 O’s en samen gaan voor lobbydoelen. Ook binnen de vereniging heeft zij bewust netwerken samengebracht, om interactie en kruisbestuiving tussen leden te stimuleren. In 2014 zijn VNONCW-regio’s IJsseldelta en Noordoost-Overijssel samen verder gegaan als
VNO-NCW regio Zwolle, in aansluiting op de gemeentelijke samenwerking. ‘Het is nog wennen voor veel ondernemers, de identiteiten van de gebieden verschillen, maar het gezamenlijk belang prefereert. ‘De klant, specifieke leverancier of partner waar ondernemers naar zoeken, is dichterbij dan je denkt. Kijk over je regiogrens heen. Waarom zou je voor producten of diensten naar Bodegraven of Eindhoven als Steenwijk of Hardenberg hetzelfde bieden? Het netwerk van VNO-NCW Midden opent deuren, ontmoetingen kunnen tot hele mooie innovaties leiden’.
Eén fabriek Over de vraag welke kansen Nel nog ziet voor de regio hoeft ze niet lang na te denken. ‘Nog meer kruisbestuiving tussen ondernemers en de regionale samenwerking in de lobby tussen MKB en VNO-NCW verder vormgeven. ‘De netwerken hebben verschillende smaken en ingrediënten, maar komen uit één fabriek. Lobby is ons gemeenschappelijke doel, verder heeft ieder zijn eigen identiteit en cultuur. Het belangrijkste is dat een ondernemer zich thuis voelt bij het netwerk. Wat mij trof tijdens mijn tijd bij VNO-NCW is de openheid die ondernemers hebben om te vertellen over hun ervaringen. Blijkbaar is onze vereniging een veilige club om dat te doen. Ondernemers onder elkaar schept een band’.
GRATIS
speedbooks.c
om
DEMO!
Schakel snel en accuraat in uw financieel management Geschikt voor elk administratiepakket, o.a.:
MIDDELPUNT JUNI 2015
31
DE MATCH TUSSEN DEFENSIE, BEDRIJFSLEVEN EN ONDERWIJS
Meer raakvlakken dan je zou denken Marc van Uhm
32
MIDDELPUNT JUNI 2015
ARBEIDSMARKT & ONDERWIJS Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Joep Fotografie
Wie de Nederlandse krijgsmacht ziet als een op zichzelf staande wereld, moet hoognodig zijn beeld bijstellen, zijn schroom overwinnen of beide. Anno 2015, in economisch nog altijd lastige tijden, hebben Defensie en bedrijfsleven elkaar nodig, misschien wel meer dan ooit. Het Regionaal Platform Defensie-Bedrijfsleven Midden stelt ‘de gouden driehoek’ van ondernemers, overheid en onderwijs in staat met elkaar kennis te maken. Letterlijk en figuurlijk.
H
et Regionaal Platform Defensie-Bedrijfsleven Midden dekt de provincies Utrecht, Gelder land, Flevoland en Overijssel. Het geeft daar praktische invulling aan de doelstellingen van het in 1999 door VNO-NCW en het ministerie van Defensie opgerichte landelijk Platform Defensie-Bedrijfsleven. Op landelijk niveau worden convenanten gesloten; op regionaal niveau brengt men partijen bij elkaar. Het re gionaal platform put uit de 1.800 bij VNO-NCW Midden aangesloten ondernemingen en de 19 Defensielocaties met 27 Defensieonderdelen in de regio. Generaal-ma joor Marc van Uhm, die als Plaatsvervangend Comman dant der Landstrijdkrachten namens Defensie voorzitter is in de regio Midden: “Centraal staat de vraag van welke kansen en mogelijkheden we samen beter worden. Het is de kunst het antwoord te vinden op de vraag hoe we de markt bij de eenheden brengen en de eenheden naar de markt.” Partijen bij elkaar brengen begint met informatie uit wisselen. Het is dan ook niet voor niets dat het regionaal platform themabijeenkomsten organiseert. Vorig jaar was er bijvoorbeeld een bijeenkomst met als thema ‘Za kendoen met Defensie’, waar in verscheidene presenta ties werd ingegaan op hoe de verwerving van opdrach
ten verloopt, hoe de inkoop bij Defensie werkt en met welke aanbestedingsregels een ondernemer rekening moet houden. Dit jaar stond de bijeenkomst in het te ken van ‘Personeel als kapitaal’. Van Uhm: “We zijn ervan doordrongen dat we concrete dingen moeten organise ren en dat mensen moeten kunnen netwerken.”
Slagkracht Bert Draaijer is namens het bedrijfsleven de nieuwe co-voorzitter van het Regionaal Platform Defensie-Be drijfsleven Midden. Als voormalig Chief Commercial Officer van NOVEK, een technische dienstverlener voor onder andere de defensiemarkt, heeft hij jarenlange er varing met het samenwerken met Defensie. Hij plaatst de verbinding tussen bedrijfsleven en Defensie in per spectief als hij zegt: “Er was altijd al een link tussen De
Draaijer: “De vraagstelling van Defensie leidt tot innovatieslagkracht en internationale slagkracht” fensie en het bedrijfsleven, maar door reorganisaties en bezuinigingen moest Defensie anders gaan werken en is die link nog sterker geworden. Er zijn kortere lijnen, er is betere communicatie onderling. Vergeet niet welk belang Defensie van oudsher heeft als generator en aan jager van nieuwe ideeën en toepassingen op een heel breed gebied. Het internet was er niet geweest zonder Defensie. Voor het bedrijfsleven is Defensie heel interes sant: hun vraagstelling leidt tot innovatieslagkracht en internationale slagkracht. Het is een goede ontwikkeling wanneer het bedrijfsleven en Defensie dichter tegen el kaar aan komen te staan.”
Bert Draaijer
Marc van Uhm beaamt de ontwikkeling die Draaijer ziet: “Defensie opent zich: we hebben minder geld, dus we werken meer samen. Met andere departementen, met andere krijgsmachten en met het bedrijfsleven. We ver sterken elkaar. Defensie wordt over de hele wereld inge zet, maar is ook in Nederland steeds meer actief, mede door de bezuinigingen. We ondersteunen burgemees ters bij het handhaven van de openbare orde en veilig
MIDDELPUNT JUNI 2015
33
heid door bijvoorbeeld rondom een evenement grote menigtes vanuit de lucht in de gaten te houden. Of we assisteren de politie met zoekteams van de genie bij het doorzoeken van een woonwagenkamp op de aanwezig heid van zwart geld, drugs en wapens. En de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) wordt bijvoorbeeld ingezet bij het opruimen van gevaarlijke vuurwerkresten.”
Van elkaar leren De wereld verandert steeds sneller. Traditionele manie ren voor het vinden van een antwoord op nieuwe ont wikkelingen volstaan niet meer. Van Uhm: “Ons huidig behoeftestellings- en verwervingsproces duurt veel te lang. Met een Concept Development & Experimentati on (CD&E) eenheid gaan we kijken wat nodig is in ons werkveld en ontwikkelen we dat samen met het bedrijfs leven en de kennisinstituten. We willen de slag maken naar learning by doing, spiral development, samen ont wikkelen. Het bedrijfsleven biedt ons ingangen op dat gebied, ze zijn sneller en slagvaardiger. Daar hebben we elkaar nodig.” Draaijer vult aan: “Je moet pilots draaien en dan ontstaat er iets. Zelfs als dingen mislukken, ko men er vaak weer nieuwe ontwikkelingen uit. In Silicon
Joep Fotografie
Het Regionaal Platform Defensie-Bedrijfsleven Midden-Nederland bevordert de contacten tussen Defensie, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven, onder andere door het organiseren van bijeenkomsten en het initiëren en uitvoeren van projecten. Het Platform bestaat uit ver tegenwoordigers van het bedrijfsleven, onderwijs en Defensie. Secretaris van het Platform is Loek Habraken Kol. Bd. Hij is hét aanspreekpunt na mens Defensie voor leden van VNO-NCW Midden (e-mail: habraken@ vno-ncwmidden.nl).
Overleg van het Regionaal Platform Defensie-Bedrijfsleven MiddenNederland. Met van links naar rechts: Hanneke Berben, voorzitter van het college van bestuur van ROC Nijmegen en lid van de MBO-Raad, generaal-majoor Marc van Uhm, plaatsvervangend commandant van de Landstrijdkrach ten (co-voorzitter), Kolonel bd Loek Habraken (secretaris) en Bert Draaijer, voormalig CCO NOVEK en oud-voorzitter VNO-NCW Noord-Veluwe (co-voorzitter). Niet op de foto, maar wel Platform-lid zijn: Evelien Bakker-Blom, hoofd Begeleidings- en Bemiddelingsorganisatie Defensie en Martine Schuijer, secretaris Onderwijs & Arbeidsmarkt VNO-NCW Midden.
34
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Valley gaan ze de markt al op als een product voor 60% goed is. Door de feedback die erop terugkomt, maken ze het product tien keer sneller helemaal goed dan wan neer ze datzelfde product zelfstandig doorontwikkelen. Hogere flexibiliteit leidt zo tot een kortere ontwikkeltijd.”
Van Uhm: “Defensie opent zich: we hebben minder geld, dus we werken meer samen” Cybercommunicatie is zeker het terrein waar de ont wikkelingen snel gaan. Voor Defensie is ‘cyber’ het vijf de terrein van oorlogvoering, naast de domeinen land, lucht, maritiem en ruimte (space). Het bijzondere aan cyber is dat het in alle andere domeinen een belangrij ke rol speelt. Van Uhm: “Cyber gaat over het inwinnen van inlichtingen over potentiële tegenstanders, over de beveiliging van onze eigen systemen en over het beïn vloeden van de systemen van de tegenstander. Om de ontwikkelingen in dit domein bij te houden en de te genstander voor te kunnen zijn, hebben we gezamenlij ke kennisopbouw nodig en kunnen wij slimmer gebruik maken van elkaars capaciteiten.” Bert Draaijer vult aan door er een strategische keuze van ’s werelds grootste zoekmachine naast te zetten: “Van de 60.000 mensen bij Google vertrekt een groot aantal na gemiddeld drie jaar. Ze nemen hun opgedane kennis natuurlijk mee. Google heeft geen controle over wat zij daarmee doen. Hun ant woord is constante innovatie.” Van Uhm: “Voor onze Landmacht geldt dat ze adaptie ver, en niet zozeer flexibeler, moet worden. We moe ten nog beter leren inspelen op onverwachte verande ringen. Daarvoor is conceptueel denken vereist op het gebied van IT én spullen. In Afghanistan kregen we bij voorbeeld te maken met Improvised Explosive Devices (IED’s). Aan het begin van onze missie was die dreiging er niet. Vervolgens reageerden we op de dreiging, onder andere door onze troepen voor te bereiden op de opspo ring van deze IED’s. Daarna zijn we nog een stap verder gegaan en is het ons gelukt de ontwikkelingsketen van de IED’s te doorgronden en ertoe door te dringen.”
Kansen voor samenwerking Het bedrijfsleven in de regio Midden is zeer divers. In het oosten is de maakindustrie van oudsher sterk verte genwoordigd. In het westen en het centrale deel van de regio bevinden zich de meer dienstverlenende sectoren. In de regio Utrecht is de gaming-industrie bovendien sterk vertegenwoordigd. Van Uhm: “Gaming is voor ons een interessante manier om trainingen te doen. In plaats van alle fysieke spullen in te zetten voor een oefening,
COLUMN RAO UL W ERG ER
trainen we steeds vaker aan de hand van gaming. Naast virtuele oorlogstrainingen, gebruiken we gaming ook voor besluitvormingstrainingen, waarin we verschillen de scenario’s uitproberen. Het trainingscentrum dat we daarvoor hebben in Amersfoort, is overigens ook door andere partijen te gebruiken als Defensie er niet aan het opleiden is.” De kansen voor samenwerking zijn legio, merkt ook Bert Draaijer op: “De regio Midden heeft de hoogste kazer nedichtheid van Nederland. De kansen voor service- en onderhoudsactiviteiten door het bedrijfsleven krijgen steeds meer vorm.” De samenwerking tussen Defensie en bedrijfsleven krijgt in Rivierenland vorm in een pi lot om het gebruik van een nieuwe generatie Radio Fre quency Identification (RFID) chips in kentekenplaten
Pilots geven samenwerking tussen Defensie en bedrijfsleven vorm te testen. Naast Defensie en de betrokken fabrikant zijn de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW), halfgeleiderpro ducent NXP, Ontwikkelingsmaatschappij OOST NV en TNO (wetenschappelijke onderbouwing) bij de pilot be trokken. Valt de pilot goed uit, dan levert dat aanmerke lijke voordelen op in de aanschaf, het onderhoud en de gebruikszekerheid ten opzichte van de huidige genera tie kentekenplaatherkenning.
Jong & Ondernemend De titel lezend van deze rubriek moest ik een beetje glimlachen. ’Jong & ondernemend’… van termen als ‘Jong en dynamisch’ krijg ik altijd de kriebels. Wat zegt leeftijd immers over je? Ondernemen is van alle leeftijden. Ik nader zo langzamerhand de respectabele leeftijd van 40 jaar en dan zwaaien de meesten af binnen Jong Management. Toen ik net lid werd, 7,5 jaar geleden, keek ik op tegen de veertigers met in mijn ogen veel ervaring en mooie bedrijven. Wat was het jammer dat ze Jong Management moesten verlaten, ze hadden zoveel kennis en ervaring om te delen. Nu ik nog een paar jaar te gaan heb, begrijp ik beter dat het goed is de club ‘jong’ en ‘fris’ te houden. Juist daarom heb ik plaats genomen in
Schijnwerpers
het bestuur van Jong Management Twente/Salland: om ervoor te zorgen dat die
Dit jaar staat het thema personeel in de schijnwerpers. Het thema hangt samen met een pilot om militair per soneel met een voornamelijk logistieke achtergrond aan het einde van de contractduur te begeleiden naar een civiele baan bij bedrijven in de regio. Samen met VNO-NCW Midden, de EVO als behartiger van de logis tieke belangen van 20.000 ondernemingen en het re gionale bedrijfsleven is Defensie bezig een zogenaamd ‘matchingsproces’ te ontwerpen, waarbij de aanbod- en vraagkant worden gespecificeerd. Van Uhm: ”Bij Defen sie leiden we jonge mensen op en bieden we hen werk ervaring in de wetenschap dat ze na een aantal jaren niet meer verder kunnen, omdat we een piramidale organi satie zijn. Defensie heeft het bedrijfsleven goed opgelei de, ervaren en gedisciplineerde vrachtwagenchauffeurs te bieden. Anderzijds hebben we als Defensie ook be hoefte aan reservisten: mensen die we (tijdelijk) kunnen terughalen als we ze nodig hebben. Met het bedrijfsleven zoeken we naar een win-win situatie. Hier kunnen we dus samen slimmer zaken doen”
jonge en talentvolle aanwas blijft komen. Met het groeiend aantal leden binnen
Eén match is er al: die van personeel als belangrijk kapitaal.
RAO UL W ERG ER
onze kring zijn wij zeer content. Een mooie uitdaging van de laatste jaren. Uitdaging was ook precies mijn reden om te gaan ondernemen. 15 jaar geleden startte ik samen met mijn compagnon een hostingbedrijf dat zich heeft ontwikkeld tot een volwassen, innovatief bedrijf met enthousiaste en kritische collega’s en klanten, die ons elke dag scherp houden. Dagelijks willen en moeten we het maximale eruit halen. Dus blijven innoveren en kritisch durven kijken naar ons product en onze dienstverlening, want de ontwikkelingen in ons vakgebied volgen elkaar in moordend tempo op. Dat maakt het zo interessant! De diversiteit binnen Jong Management maakt het een leerzame, leuke club. Van meubelmaker tot bankier, van sales tot HR, directeuren, ondernemers en ZZP’ers… binnen onze kring kom je het allemaal tegen. Er is één factor die ons bindt en dat is ondernemend zijn. Willen leren van elkaar en mooie maar ook moeilijke dingen met elkaar delen. Kansen krijg je niet, die neem je. Dat zie je vaker terug in het karakter van een ondernemend persoon. Denken, durven, doen! Jong en ondernemend… helemaal zo slecht nog niet!
MANAGING DIRECTO R OXIL IO N
INTERNATIONALISERING Tekst: Fiona de Heus Fotografie: Patrick van Gemert / Zutphens Persbureau
SOEPEL ENTREE DOOR VOORBEREIDING EXPATCENTER
Schakel tussen bedrijven en internationals “Ik voelde me meteen thuis”, vertelt Carina de Oliveira Anoni. Deze Braziliaanse werkt sinds half maart bij Biometris op Wageningen UR voor een half jaar aan haar onderzoek naar de droogtetolerantie van gewassen zoals mais. Haar start verliep vlekkeloos, dankzij de tussenkomst van een expat center. “Ik ontving meteen alle informatie die ik nodig had.”
N
ederland telt acht expat centers, die alles re gelen rondom het tijdelijk aannemen van internationale kenniswerkers, stagiairs en wetenschappers, oftewel expats. Tijdelijk betekent van heel korte periodes vanaf een week tot vier jaar voor bijvoorbeeld het promotieonderzoek van PhD. Deze aanvraag kan ook nog verlengd worden. Alleen al in Gelderland zijn drieduizend expats aan het werk, waarvan ongeveer duizend in de regio Wageningen. Tweederde hiervan is bezig met wetenschappelijk onderzoek, een derde is kennismigrant. “Het meren deel komt uit Duitsland, Polen en China. In Wagenin gen werken meer dan honderd nationaliteiten, uit alle windstreken. De universiteit is wereldwijd een leiden de instelling”, weet Derk Rademaker, manager van het Expat Center Food Valley in Wageningen. Dit expat
36
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
center is een van de jongste van Nederland: eind 2014 ging het van start. Het werkgebied van dit center be treft de gemeenten die aangesloten zijn bij de Regio Food Valley, maar ook bedrijven en instellingen elders in Gelderland kunnen aankloppen bij dit center.
Aantrekkelijk vestigingsklimaat “Het is voor bedrijven en instellingen heel lastig om in ternationals hier naartoe te halen. Wij willen dat mak kelijker maken en hen ontzorgen”, vertelt Rademaker. Bij het center worden voor de expats onder meer de inschrijving in de basisregistratie van de gemeente, de verblijfsdocumenten en een BSN-nummer gere geld. Hiermee worden niet alleen de internationale kenniswerker en het inhurende bedrijf geholpen, het draagt bij aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat van de hele regio, vinden de initiërende partijen gemeen te Wageningen, de Universiteit van Wageningen, Food Valley NL en het biotechbedrijf Keygene.
Carina de Oliveira Anoni
Modern migratiebeleid Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Eindhoven be schikten al over dergelijke centra en recentelijk zijn daar Groningen, Twente, Utrecht en Wageningen bij gekomen. Hoewel deze centra ongeveer dezelf de doelen beogen, zijn ze niet aan elkaar gelieerd en hebben ze elk hun eigen werkwijze. Het voornaamste is de bundeling van de werkzaamheden van IND en gemeente. De wet- en regelgeving rondom interna tionals is ingewikkeld en de aanvragen moeten langs beide loketten. Dit is vaak een langdurig traject en ze ker voor internationals die een beperkte tijd in Neder land zijn is het lastig om de weg te vinden en veel tijd te verliezen met reizen naar deze loketten. De regels en eisen rondom expats liggen vast in de Wet mo dern migratiebeleid. Met de invoering van deze wet in 2013 is de aanvraagprocedure versimpeld; twee af zonderlijke aanvraagprocedures zijn vervangen door één Toegang- en Verblijfprocedure. “Maar je moet je
er goed in verdiepen als je iemand hier naartoe haalt”, waarschuwt Rademaker. De criteria van de Immigra tie- en Nationalisatiedienst (IND) zijn strikt en een verkeerde aanvraag leidt tot een afwijzing.
“Wij nemen mensen bewust bij de hand zodat ze zo snel mogelijk wortelen” “Wij maken het gemakkelijker om hier te wonen en te werken”, benadrukt hij. “Zodra de kenniswerker in Nederland komt, ligt de verblijfpas in principe al op hem of haar te wachten bij het expat center. Hier is al les op één plek.” Met hier bedoelt hij de fysieke plek op de campus in Wageningen, waar acht mensen wer
MIDDELPUNT JUNI 2015
37
Derk Rademaker
ken. Doordat zowel IND als gemeente wekelijks aan wezig zijn in het center, wordt het mogelijk om een one-stopconcept aan te bieden aan de expats. Internationals hoeven slechts één keer langs te ko men en zij ontvangen dan alles wat ze nodig hebben. De bedrijven bepalen hoe uitgebreid de dienstverle ning moet zijn; van het aanvragen van de verblijfs vergunning en het BSN-nummer tot en met het vin den van woonruimte en taalcursussen. Belangrijk voordeel is volgens hem ook de snelheid
Uitgaande expats Het expat center in Wageningen kon van start met steun van de provincie Gelderland, de provincie Utrecht, de gemeente Wageningen, Wagenin gen UR, Het Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt (POA) Valleiregio en de regio Food Valley. Binnen een jaar wil de organisatie zelf de broek kunnen ophouden. Directeur Derk Rademaker kijkt ook al verder vooruit. Hij heeft plannen om behalve de inkomende expats ook de uitgaande expats te be dienen. “Maar dat is complexer, omdat je dan met de regels van veel verschillende landen te maken krijgt. Dit wordt maatwerk per casus.”
38
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Angelique Philipsen
waarmee een expat center de aanvraagprocedure kan uitvoeren. “Wij krijgen voorrang in het beoordelen van de aanvragen en kunnen deze digitaal indienen. Ik denk dat wij twee tot drie weken sneller zijn dan wanneer een bedrijf het zelf doet”, zegt hij. De gehele procedure neemt zo’n vier tot maximaal acht weken in beslag, vanaf het moment dat de vacature ingevuld is door een buitenlandse medewerker tot de vestiging in Nederland. Met de aanvraag hoeft de dienstverlening van een expat center niet op te houden. “Wij bewaken ook het vervolgproces en zorgen ervoor dat de expat bij vertrek weer uitgeschreven wordt bij de gemeente en de IND”, aldus Rademaker. In de tussenliggende pe riode kan de expat ook op weg geholpen met onder meer taalcursussen en andere praktische informatie over bijvoorbeeld het omzetten van hun rijbewijs en de medische zorg in Nederland. De expats krijgen een ‘inreisgesprek’ en informatie over de Nederland se staatsinrichting en de Nederlandse cultuur. Indien gewenst wordt de woonvraag geïnventariseerd en kan de expat in contact gebracht worden met ver huurders. Tevens zet het Expat Center in op sociale integratie van de expats in de Nederlandse samenle ving via events en sociale activiteiten. “Het succes van
COLUMN HANS DE BO ER
een verblijf in Nederland is mede afhankelijk van of de expat en zijn/haar gezin zich thuis voelen in Ne derland. Ook daar leveren wij graag een bijdrage aan”, aldus Rademaker. “Wij nemen mensen bewust bij de hand zodat ze zo snel mogelijk wortelen. Een bedrijf heeft hier dan geen zorgen om en de medewerker kan sneller aan de slag. Ook dat scheelt veel tijd.”
“Ik voel me thuis” Hier ondervindt ook De Oliveira voordeel van. “Bin nen drie dagen had ik een gesprek en kreeg ik alle in formatie die ik nodig had. Ik zou een beetje angstig kunnen zijn om in zo’n vreemd land te werken, maar dat ben ik hierdoor helemaal niet. Het leven is goed hier, de mensen zijn aardig en ik voel me thuis.” Bo vendien vond ze met hulp van het center een goede taalcursus Engels en werd ze tijdig geattendeerd op de verplichte ziektekostenverzekering. Die sociale kant is ook een van de redenen waarom Keygene N.V. in Wageningen zeker gebruik gaat ma ken van het expat center. Al zo’n tien jaar lang heeft het bedrijf een continue stroom van internationals op de werkvloer. Ze krijgen twee mentors toegewe zen; één voor het werk en één voor de meer algeme ne integratie. Er worden afspraken gemaakt wie van de medewerkers in het weekend een harinkje op de markt gaat eten met de expat en wie hem of haar ’s avonds uitnodigt voor het eten. “Wij zijn eigendom van vier aandeelhouders; twee Nederlandse, een Japanse en een Franse. Om op een goede manier te blijven communiceren hebben wij een internationale mindset nodig”, vertelt HRM-ma nager Angelique Philipsen. Keygene is een biotech bedrijf dat gespecialiseerd is in moleculaire genetica. “Wij helpen zaadveredelaars om nieuwe gewassen op de markt te brengen”, verklaart Philipsen. “Ons pro duct is research en onze core competentie is innova tie.” Van de circa 135 medewerkers is zo’n vijftien tot twintig procent internationaal. Dit betreft onder meer bio-informatici, een specialisme waarvoor de oplei dingen in Nederland nog niet zo lang bestaan. Via de website en social media (LinkedIn) werft Keygene we reldwijd, op zoek naar de beste persoon voor de job. Momenteel zijn er mensen uit onder meer China, Ne pal, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk werkzaam bij het bedrijf.
Stop concurrentie door overheid. En nu echt Een doorn in het oog van elke ondernemer: oneerlijke concurrentie door de gemeente. Sinds 2012 worden die ondernemers beschermd door de Wet Markt en Overheid, een wet die voorschrijft dat gemeenten alleen onder bepaalde voorwaarden diensten mogen aanbieden aan consumenten. Zo moet de integrale kostprijs doorberekend worden. So far, so good. Of nou ja, eigenlijk niet. De wet werkt namelijk voor geen meter. Ten eerste omdat zo’n integrale kostenprijs niet hetzelfde is als de prijs die een ondernemer moet vragen om winst te maken en zo zijn bedrijf draaiende te houden. Ten tweede is gebleken dat gemeenten veel te gemakkelijk een activiteit ‘algemeen belang’ toedichten, waardoor ondernemers met lege handen staan. Terwijl de gemeente dan marktactiviteiten onder de kostprijs kan aanbieden. Klagen vinden sommige ondernemers moeilijk, want diezelfde overheid kan ook hun opdrachtgever zijn. Ook Chris Fonteijn, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Consument en Markt, stelt dat gemeenten moeten uitkijken dat ze niet doen wat de markt zelf kan regelen. De Wet Markt en Overheid is daar op dit moment geen goed instrument voor. ‘Zo’n algemeen belang uitzondering is een te makkelijke escape’, zegt hij dan ook onlangs in een interview met Forum. ‘Dit jaar wordt de wet geëvalueerd en zal het effect waarschijnlijk te beperkt blijken, om het voorzichtig te stellen.’ Het wordt dan tijd voor een wet waardoor ondernemers wél goed worden beschermd. In de Verenigde Staten bestaat sinds 1998 de Fair Act, die vastlegt
Tot nu toe regelde het bedrijf zelf de procedures en begeleiding van de expats, maar al in 2012 trad Phi lipsen toe tot de stuurgroep van het toen nog op te richten expat center. “Omdat ik er in geloof”, zegt ze. Het expat center draagt bij aan een goed vestigings klimaat. “Daar heb je als bedrijf baat bij. Ik geloof in de bundeling van krachten.” Tevens ziet ze veel voor delen voor ‘de verblijfsduur en het welbevinden’ van de internationals. “Bij het expat center hebben ze veel ervaring met de procedures en het ontzorgt ons. We hebben het nu nog niet nodig gehad, maar we heb ben ons er natuurlijk aan gecommitteerd.”
welke taken voor de overheid zijn en wat aan de markt moet worden overgelaten. Ook inbesteden, waar veel Nederlandse ondernemers last van hebben, is in die wet vastgelegd. Zo’n wet biedt ondernemers de mogelijkheid om te laten zien dat zij een betere prijs en kwaliteit kunnen bieden. Een wettelijk kader voor inbesteden en het schrappen van de algemeen belang uitzondering is een goed begin voor versterking van de Wet Markt en Overheid. HANS DE BOER VOORZITTER VNO-NCW
MIDDELPUNT SEPTEMBER 2014
39
kenn ople is en part idingsn midd er van elpu nt
Word sterker, vaardiger en gelukkiger Ook uw organisatie ontwikkelen door uw medewerkers te ontwikkelen? Bel 038 337 45 01 of e-mail
[email protected]
ontwikkelen van Gedrag, Communicatie & Leiderschap | www.bureauhtm.nl
PARTNER AAN HET WOORD
Chert Hento en René Drost
Praktijkleren: aansluiting of kortsluiting Het lijkt een eindeloos durende worsteling om het beroepsonderwijs aan te passen aan het bedrijfsleven. Op zich best verbazingwekkend, want het onderwijzen of aanleren van een beroep gebeurde al in de Middeleeuwen, volgens het traditionele meester/gezel systeem. De jonge leergierige leerling leerde het vak van de ervaren meester. In de loop der jaren echter ging de gedachte heersen dat het verstandiger is om de jeugd wat breder en algemener op te leiden. Daar overheen is inmiddels een enorme koepel van meet– en controleinstrumenten gebouwd. Door al deze ontwikkelingen is er een onderwijsstructuur ontstaan waarin van oudsher bijvakken leidend zijn geworden en waarin het controlesysteem bepalend is gemaakt voor het al dan niet kwalificeren van een leerling. Inmiddels heeft ook minister Bussemaker ingezien dat het anders moet. Zo is besloten dat alleen de huidige niveau 4 opleidingen de titel MBO blijven dragen en dat de huidige niveau 2 en 3 opleidingen, omgedoopt gaan worden in Middelbaar Vakonderwijs. Daarnaast investeert de minister € 72 miljoen in 29 projecten. Geweldig nieuws zou je zeggen. Toch lijkt het me zinvol om hier een paar kanttekeningen bij te plaatsen. Het hernoemen van opleidingen zegt weinig tot niets over de inhoud en/of structuur van de opleiding. Uitermate positief vind ik dat er een splitsing gemaakt wordt tussen een vak-
diploma en een doorstroomdiploma naar het HBO. Voor het vakdiploma krijgen de bijvakken weer de status die ze horen te hebben. Echter de wijze waarop het onderwijs wordt aangeboden blijft identiek en niet passend bij de wensen van het bedrijfsleven € 72 miljoen investeren is geweldig. De subsidieregeling die samenhangt met het regionaal investeringsfonds MBO biedt volop kansen om het onderwijs regionaal anders te gaan inrichten. Dat gaat echter alleen lukken als er tal van wet- en regelgeving ten aanzien van het beroepsonderwijs ter discussie gesteld mag worden. Een Waddencampus en een FoodLab, georganiseerd conform bestaande onderwijsverplichtingen, levert in de kortste keren weer dezelfde problematiek op. Hoe dan wel? Bedrijfsleven en beroepsonderwijs zijn het er in algemene zin over eens dat leerlingen het beste opgeleid kunnen worden op de werkplek. Het bedrijfsleven heeft echter grote moeite om zich te voegen in een opgelegde onderwijsstructuur. De oplossing ligt in onze ogen in het plaatsen van een buffer, een bureau, tussen beide partijen. Een organiserend bureau die de ondernemer kan ontzorgen in de communicatie met het beroepsonderwijs en tevens een partij die draagvlak kan creëren bij de ondernemer voor het beroepsonderwijs. Veel ROC’s hebben een dergelijk bureau of een afdeling hiervoor. Nadeel van de bureaus die deel uit maken van de ROC’s is dat zij vast zitten in het onderwijsstramien.
Subsidiemogelijkheden Het kan voor ondernemers (financieel) heel aantrekkelijk zijn om kwalificerend opleiden in eigen beheer te gaan organiseren. Voor het aanbieden van een leer/ werkplaats bestaat nog steeds de subsidie Praktijkleren van € 2.700,00 per leerling. Daarnaast heeft een groot aantal brancheorganisaties een scholingsfonds waarin subsidiegelden beschikbaar zijn voor kwalificerend opleiden. Verder is er in een groot aantal ingediende sectorplannen ook geld vrijgemaakt voor opleiden. Het verdient aanbeveling voor ondernemers om deze subsidiemogelijkheden te (laten) onderzoeken en daar waar mogelijk te gebruiken. Niet gebruikte subsidie stroomt namelijk weer terug in de staatskas en het niet gebruik maken van de mogelijkheden wekt de indruk dat het bedrijfsleven opleiden niet serieus neemt. Tot slot De aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven kan en moet beter. De overheid stimuleert dit door innovatieve projecten en subsidies. Het onderwijs wil best mee in verandering, maar is aan wet – regelgeving gebonden. Er ligt een mooie uitdaging/ opdracht voor ons als bedrijfsleven om het onderwijs hier bij te gaan helpen. Wilt u informatie over mogelijkheden met betrekking tot opleiden en subsidies, dan kunt u contact opnemen met Bureau HTM.
MIDDELPUNT JUNI 2015
41
• drs. J.A.M. van Aalst, directeur JAWS BV, TERBORG • V.J.T. Barink, technisch en operationeel directeur ProData BV, DOETINCHEM • H.A. ter Beest, directeur Kenneth Smit Training, LICHTENVOORDE • B.L. Brinkerink RB, directeur Flynth, DOETINCHEM • E.W.A. Dusseldorp, directeur Jos Dusseldorp Transport BV, LICHTENVOORDE • W. Duthler, DGA/directeur Doornhegge & Duthler partners in financiën, LICHTENVOORDE • G.H.T. Engelen MBA, directeur Intermeco BV, DOETINCHEM • W.J.J. Gerritsen, DGA/directeur LBHBox BV, ULFT • M.B.J. Gierkink, DGA/eigenaar Gierkink Machine Techniek BV, VRAGENDER • R.P.J. Heinst, ondernemer Olympia Uitzendbureau, LICHTENVOORDE • mr. J.H. Lefers, DGA/advocaat Lefers Advocatuur, EIBERGEN • J.L. Lukkassen, oparational manager Alumess BV, LICHTENVOORDE • mr. M.L.J. Meijer, advocaat SteentjesWoltersMulder Advocaten, LICHTENVOORDE • ing. J.N. Potijk, COO ForFarmers Netherlands, LOCHEM • W.R.J. Rensen, DGA/notaris Brinkman & Rensen Netwerk Notarissen, AALTEN • F. Vrieze RA, vennoot Westerveld en Vossers, VARSSEVELD • M. Wessels, manager business development Ferro Techniek BV, GAANDEREN • drs. W.H.V. Westerveld, DGA/directeur Diepvries Doetinchem BV, DOETINCHEM
42
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
ing. J.N. Potijk
VNO-NCW regio ArnhemNijmegen • W.B. Abbink*, finance manager Weasler Engineering BV, WIJCHEN • ir. R.T.G. Brakenhoff, DGA/algemeen directeur Diabolo ICT, ARNHEM • drs. J. Merkus, algemeen directeur Koninklijke Gazelle NV, DIEREN • drs. H.F. van der Meulen*, managing partner KplusV organisatieadvies, ARNHEM • ir. C. Pel-van het Reve*, vestigings directeur Fagro Consultancy, ARNHEM • A.M.M. Wijgergangs*, ROC A12, EDE
drs. G.E. van Weering
M.J. Schrijver
VNO-NCW Achterhoek
ir. R.T.G. Brakenhoff
Welkom aan de M.B.J. Gierkink
B IJ G E WER K T T / M 2 0 M E I 2015
mr. J.H. Lefers
NIEUWE LEDEN
VNO-NCW Rivierenland •E . de Geus, algemeen directeur TSB Industrial Cleaning BV, TIEL •A .G.J. Graven, directeur More Support, WAMEL •J .H. van Helden, DGA/directeur A van Helden Relatiegeschenken BV, TIEL •M .L.E.H. Massa*, algemeen directeur Carrier Refrigeration BV , CULEMBORG •E . Reimerink*, finance manager Prodware Nederland BV, ZALTBOMMEL •W .J.R.M. Soetekouw*, DGA/directeur eigenaar Vliegenthart BV, TIEL
VNO-NCW Stedendriehoek VNO-NCW Eemland • D. de Jong,* regiomanager UWV AMERSFOORT
VNO-NCW Flevoland • A.S. van der Ham, adjunctdirecteur Medidis BV, LELYSTAD • drs. P. Orthel*, teamleider Marketing & Communicatie Windesheim Flevoland, ALMERE • ing. H.T.B. Reimert, DGA/eigenaar Gebr. Reimert BV, ALMERE • J.H. Verkade, directie iZyX! MKB Netwerkbeheer, LELYSTAD
VNO-NCW Noord-Veluwe • H. van Diest, voorzitter Bedrijvenkring Ermelo, ERMELO • A.J.C. Kemink, DGA/directeur Basinck BV, NUNSPEET • R.A. Lock, directeur Thexton Armstrong Lock, APELDOORN
•G . Beijer*, servicemanager Heijmans Utiliteit, APELDOORN •A . Fokkema*, manager Wegener NieuwsDruk Gelderland BV, APELDOORN •R . de Jonge*, DGA Totdrukwerk BV, APELDOORN •C .A. Maessen, Bilderberg Hotel de Keizerskroon, APELDOORN •H .P. Mik*, t.k.-gerechtsdeurwaarder Bosveld Incasso en Gerechts deurwaarders, AMERSFOORT •E .J. Poel, zakelijk account manager Nefkens Oost BV, APELDOORN • ing. H.J.H. Rorink*, teamleider bodem & ondergrond Arcadis Nederland BV, APELDOORN • F .P. Sanders*, directeur Westfalen Medical BV, DEVENTER •M .J. Schrijver*, Guifi, APELDOORN (voorheen lid namens ander bedrijf) •d rs. N. Vogel MSM, bestuurder Atlant Zorggroep, APELDOORN
• M. de Vries*, sales manager engineering & automation Imtech Industrial Services Midden-Oost, COEVORDEN • drs. G.E. van Weering, bestuurder Naviva Kraamzorg, DEVENTER
VNO-NCW Twente • S.F. Bergenhenegouwen, directeur martketing + strategie pentair, ENSCHEDE • ing. H. Drenth*, algemeen directeur Klein Poelhuis/Scheurink Installatietechniek, WINTERSWIJK • bc. R.G. Grouve MBA RI, directeureigenaar Analyse Business Consultants BV, ALMELO • J. ter Heerdt*, consultant financiële logistiek Rabobank EnschedeHaaksbergen, ENSCHEDE • K.J. van ’t Hof*, manager corporate affairs Koninklijke Grolsch NV, ENSCHEDE • J.M. Kotsires LL.M.*, particulier secretaris CEO Thales Nederland, HENGELO • A.J. Landsmeer*, director regulator & public affairs Ziggo BV, UTRECHT • ir. A.S. Louter*, directeur Urenco Nederland BV, ALMELO
J. Bel
M. Nabil R.H.M. Velthuis
G.C. de Ruiter
K. Koesen
F.J. Wigger
S.F. Bergenhenegouwen
nieuwe leden
•J .H.F.M. Lurvink, DGA/directeur Carel Lurvink, ENSCHEDE •d rs. F.H. Mobach*, lid college van bestuur Stichting Carmelcollege, HENGELO •M .T. Pot, CEO In Person, ENSCHEDE •H . Schapink Msc*, commericieel manager Innovation Connect, GOOR • F .J. Wigger, directeur/eigenaar Nijhuis & Wigger BV Flanges and Fittings, OLDENZAAL •d rs. R.P.M. Wolfkamp*, directeur Wadinko NV, ZWOLLE
VNO-NCW Utrecht • ir. D. te Brinke*, directeur BAM Utiliteits bouw BV Regio Midden, UTRECHT • H. Kreft, directeur KPN West Nederland KPN, AMSTERDAM • drs. R.A. van Maldegem RC*, directeur particulieren Rabobank Utrecht e.o., UTRECHT • M. Nabil, business development manager Harvey Nash, MAARSSEN • K. van Oosteren*, regiodirecteur Midden + Noordwest Strukton Worksphere Projecten, MAARSSEN
Uw gegevens Actuele gegevens van leden van VNO-NCW Midden zijn op ieder gewenst moment online te bekijken via Ledennet, het besloten deel van de verenigingssite www.vno-ncwmidden.nl/ledennet. Gebruik hiervoor uw inlogcodes. Naast het inzien van gegevens van bedrijven en contactpersonen van leden kunt u in Ledennet selecties maken op branche, op regio, woonplaats e.d. (kies in Ledennet voor ‘Ledenlijst’).
VNO-NCW regio Zwolle •J . Bel, DGA/directeur zakelijke markt Medifast BV, HARDENBERG •R . Bijkersma*, corporate HR director Schoeller Allibert Services BV, ZWOLLE •A .E. Bwefar, directeur Bwefar BV, ZWOLLE •d rs. G.J. Elshof-Rook*, controller Gevavi Schoeisel BV, ZWOLLE •W .J.J. Evers*, directeur marketing en verkoop Groene Land Achmea, ZWOLLE •K . Koesen, senior relatiemanager Grootbedrijf ING Regio Noord-Oost, ZWOLLE •d r. R. van Lambalgen*, directeur domein business, media en recht Windesheim, ZWOLLE •G .C. de Ruiter, algemeen directeur Zonnegilde BV, KAMPEN • R.H.M. Velthuis AA VA, manager accountancy Flynth adviseurs en accountants, ZWOLLE * nieuw contactpersoon bij bedrijf
Via Ledennet kunt u ook wijzigingen in uw gegevens doorgeven aan de ledenadministratie (kies voor ‘Uw gegevens’). Wilt u een (nieuwe) pasfoto toevoegen aan uw gegevens, uw inlogcodes opvragen of wijzigingen rechtstreeks doorgeven, stuur dan een mail naar
[email protected] of neem contact op met het verenigingsbureau via 055 – 5222606.
MIDDELPUNT JUNI 2015
43
Jaccooooooooooooo!!!
Deze mevrouw is verwend. Haar werkgever koos namelijk voor Novon schoonmaak. Omdat ze het zelf al druk genoeg heeft met haar eigen werk. Daarmee veranderde onopgemerkt schoonmaakwerk in een opmerkelijke samenwerking. Want de mensen van Novon doen desgewenst ook wat éxtra dingen. De propjes papier wegvegen, om maar eens wat te noemen.
Dat maakt nou precies het grote verschil tussen Novon en de gewone schoonmaakbedrijven. De Novon schoonmaker voelt daarmee als een eigen medewerker en collega. Daardoor weet je eindelijk ook hoe hij heet. Jacco, in dit geval. Die lost het op. Ook Jacco is daarmee opmerkelijk Novon. Persoonlijk en betrokken. Kijk op www.novon.nl of bel (038) 460 16 10.
Graag gedaan!
OP DE VERENIGINGSSITE VNO-NCWMIDDEN.NL LEEST U VERSLAGEN, KUNT U FOTO’S BEKIJKEN EN INLEIDINGEN DOWNLOADEN.
Ledenreis 2015 Na interessante én indrukwekkende ondernemersreizen naar Shanghai, Brazilië, Rusland en Dubai gaat de ledenreis van VNO-NCW Midden dit jaar naar India. We zullen verblijven in New Dehli, de hoofdstad van India.
AGENDA
JULI DONDERDAG 2 JULI 2015
VNO-NCW Stedendriehoek en VNO-NCW Noord-Veluwe Rally 2015 met aansluitend barbecue Gastheer: de heer H. Kroon, directeur SOS Events Tijd: 14.30 – 21.00 uur Locatie: SOS Events, Uddel AUGUSTUS
aandacht krijgen. Het unieke van onze ledenreizen is immers de combinatie van zakelijke en culturele hoogtepunten.
Met deze reis willen wij onze leden kennis laten maken met de bedrijvigheid en het ondernemersklimaat in opkomende economieën. Internationaal ondernemen is een van de speerpunten van VNO-NCW Midden. Internationaal opereren en export worden steeds belangrijker voor veel van onze ondernemingen. VNO-NCW Midden zet er op in dat de voorwaarden en condities op dit lobbythema zo optimaal mogelijk worden ontwikkeld. Ook deze reis zien we als een bijdrage aan het bereiken van genoemd speerpunt. Met de reis naar India completeren we onze tour langs de zogenaamde BRIC-landen. De reis gaat plaatsvinden van 31 oktober t/m 5 november 2015 en als bestemming kiezen we bewust voor India. Met de snelgroeiende economie is India een aantrekkelijke markt voor Nederlandse ondernemers. Sinds enkele jaren zien we ook veel out-sourcing van werkzaamheden naar India. Maar, naast een moderne economie is India ook een land van rijke cultuur en tradities. Uiteraard zal ook dat aspect in de ledenreis van VNO-NCW Midden veel
Een aantal hoogtepunten van de reis: •Z akelijk interessante bedrijfsbezoeken in verschillende sectoren. •B ezoek aan de Nederlandse Ambassade, met een informeel ontvangst en een gesprek over de economische ontwikkelingen en over zaken doen in het algemeen in India. •B ezoek aan de wereldberoemde hoogtepunten van Oud Dehli aan o.a. De Chandi Chowk en aan Nehru Place, dit is het grote commerciële, financiële en zakelijke centrum van Delhi. Voor het volledige programma gaat u naar www.vnoncw.rientjes-online.com. Daar treft u ook meer informatie over reissom en reisvoorwaarden, alsmede de mogelijkheid om u aan te melden voor deze unieke ledenreis. Contact: Marsha Krosenbrink, e-mail: krosenbrink@ vno-ncwmidden.nl, telnr. 055-7601618.
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 2015 Openingsbijeenkomst, bedrijfsbezoek Itter BV, Hardenberg i.s.m. Gemeente Hardenberg Gastheer: de heer H. Wiersma, directeur Tijd: vanaf 16.00 uur Locatie: Itter BV, Hardenberg VRIJDAG 28 AUGUSTUS 2015
VNO-NCW Flevoland en VNO-NCW Noord-Veluwe Themabijeenkomst, i.s.m. de Flevolandse en Noord-Veluwse bedrijvenkringen Thema: Maintenance 2 Opportunities (M2O) Tijd: 16.00 - 19.00 uur Locatie: Mechanisch Erfgoed Centrum (MEC), Dronten SEPTEMBER DONDERDAG 10 SEPTEMBER 2015
VNO-NCW Achterhoek Bedrijfsbezoek Terborgse Wijncentrale Tijd: vanaf 19.00 uur Locatie: Terborgse Wijncentrale, Terborg DONDERDAG 10 SEPTEMBER 2015
VNO-NCW Noord-Veluwe Bedrijfsbezoek De Techniek Academie Gastheer: de heer ir. J. de Groot, directeur Tijd: 15.00 - 17.30 uur Locatie: De Techniek Academie, Harderwijk DONDERDAG 17 SEPTEMBER 2015
VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen Kijk voor actuele informatie op Ledennet, www.vno-ncwmidden.nl/ ledennet. U kunt zich via Ledennet aanmelden voor bijeenkomsten (ongeveer een maand voorafgaand aan de bijeenkomst), deelnemerslijsten bekijken, een programma printen e.d.
Opening verenigingsjaar met burgemeesters H.M.F. Bruls (Nijmegen) en H. Kaiser (Arnhem) Thema: Economic Board Arnhem-Nijmegen Tijd: 17.30 - 20.30 uur Locatie: Stadhuis Nijmegen
MIDDELPUNT JUNI 2015
45
AGENDA
Bijeenkomsten 2015-2016 van deze editie de laatste hand aan een veelzijdig bijeenkomstenprogramma voor het nieuwe seizoen. In augustus ontvangt u het volledige programma per post, maar u kunt de gegevens al eerder digitaal inzien via Ledennet, het besloten deel van de verenigingssite: www.vnoncwmidden.nl/ledennet.
De besturen en het verenigingsbureau leggen op het moment van productie
Tip: vink bij het inloggen het vakje ‘automatisch inloggen’ aan, dan hoeft u bij een volgend bezoek geen inloggegevens meer in te vullen. Gebruikt u Outlook, dan kunt u de bijeenkomsten automatisch in uw agenda laten opnemen.
Algemene Ledenvergadering VNO-NCW Midden De eerstvolgende Algemene Ledenvergadering van VNO-NCW Midden wordt gehouden tijdens het AFAS Tennistoernooi in Apeldoorn op donderdag 26 november 2015.
Ben jij dan nooit bang dat je de juiste persoon niet gaat vinden?
46
MIDDELPUNT JUNI APRIL2015 2014
Prinsjesdagbijeenkomsten
De derde dinsdag van september is een belangrijke dag voor ondernemend Nederland. In verschillende regio’s staan dan de bekende Prinsjesdagbijeenkomsten weer gepland. Het Prinsjesdagcongres regio Zwolle vindt plaats op 15 september bij Hedon. Op 16 september zal het Miljoenennota-ontbijt Stedendriehoek plaatsvinden op Paleis het Loo in Apeldoorn. Het Miljoenennotaontbijt Valleiregio, samen met VNO-NCW Eemland en -Utrecht, vindt plaats in het Schaffelaartheater in Barneveld.
[email protected]
www.energycheckup.nl
Online energiescan voor het MKB
Onafhankelijk Eenvoudig, snel en direct inzicht Kostenbesparend Direct oplossingen op maat
Bespaar eenvoudig op uw energiekosten Doe mee met de MKB Energy CheckUp Sectoren Hotels
Detailhandel
Horeca
Kantoren
Co-funded by the Intelligent Energy Europe Programme of the European Union
Exporteren vraagt om aandacht … Zoekt u personeel voor Exportgroei? in Duitsland?
Zoals: De Duitse markt is voor Nederlandse exporteurs belangrijk en veelbelovend. Steeds vaker .ergeen Spaanssprekende exportmanager voor bouwt men een eigen lokale verkooporganisatie Zuid-Amerika of Zuid-Europa? ter ondersteuning van distributeurs of ter .vervanging een international account manager met van agenten. Toch wordt de “klik” tussen de Duitse zakelijkeervaring cultuur, in debijv. Duitse technisch-commerciële de werkwijze en het verwachtingspatroon van de machinebouw? Nederlandse exporteurs bij het zoeken naar .deeen area sales manager Azië geschikte kandidaat nietvoor altijd als met evenlokale gemakkelijk ervaren. kennis en gevoel voor cultuur? . een Duitse accountmanager om de export ExportSelect heeft de ervaring en de expertise Duitsland lokaal te ondersteunen? omnaar de Nederlandse exporteur te ondersteunen bij de lokale werving van Duitse accountof salesmanagers. Via ons Duitse netwerk en het eigen ExportSelect Support Office in ExportSelect is specialist in HR oplossingen Düsseldorf, kunnen wij een brug slaan tussen de voor Nederlandse exporteurs gewenste voor internationaal ondernemen. functieprofielen en de lokale Duitse werving en Wij bemiddelen voor uiteenlopende exportfuncties selectie van kandidaten. sales- en accountmanagers met exportkennis en Kortom, ExportSelect partijen Zodat om te u in internationale ervaringverbindt in uw branche. komen tot Duits-Nederlandse HR oplossingen! een exportmarkt niet opnieuw het wiel hoeft uit te vinden en direct kunt bouwen op specifieke kennis Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
van de lokale markt- en distributiestructuren. Een
ExportSelect ExportSelect - Duitsland 00 31 (0)26 37 64 581in exportgroei! 00 49 (0)211 63 552 454 goede investering Email:
[email protected] www.exportselect.de
www.exportselect.nl Tel. 026 37 64 581
Agri-food • Machine- en Metaalindustrie • Chemie en Farma Europa • Azië • Zuid-Amerika • Midden Oosten • Afrika
Arnhem Düsseldorf