Middelengebruik bij jongeren in Vlaanderen: een internationaal perspectief

Resultaten HBSC 2006 – Middelengebruik

Middelengebruik bij jongeren in Vlaanderen: een internationaal perspectief.

Inleiding Op 23 en 30 november 2006 organiseerde het Vlaamse Agentschap Zorg en Gezondheid de gezondheidsconferentie voor het vastleggen van de gezondheidsdoelstellingen voor tabak-, alcohol- en drugsgebruik. In het eindrapport ‘Middelengebruik in Vlaanderen, een stand van zaken’ 1 worden onder andere de resultaten uit de studie Jongeren en Gezondheid gebruikt om een zicht te krijgen op de huidige situatie in Vlaanderen. Dit rapport bundelt de gegevens over het ooit gebruik, de beginleeftijd van gebruik, occasioneel gebruik, regelmatig gebruik en zwaar gebruik van tabak, alcohol, cannabis en andere illegale drugs. Ook het meervoudig gebruik komt aan bod (gelijktijdig gebruik van verschillende middelen). Verder wordt ook dieper ingegaan op het gebruik van de hulpverlening en de gezondheids- en maatschappelijke schade van middelengebruik. Dit artikel plaatst vooral de resultaten van de studie Jongeren en Gezondheid met betrekking tot roken, alcohol en drugs binnen een internationaal perspectief en dan meer bepaald ten opzichte de omliggende regio’s Wallonië, Frankrijk, Nederland, Duitsland en Luxemburg. Daarnaast wordt Vlaanderen ook vergeleken met de extremen (hoogste en laagste prevalenties). Voor de uitgebreide internationale resultaten van de 41 landen en regio’s die deelnemen aan de HBSC-studie verwijzen we naar het internationale rapport dat te vinden is op: http://www.euro.who.int/InformationSources/Publications/Catalogue/20080616_1.

Methode De studie Jongeren en Gezondheid in Vlaanderen maakt deel uit van de internationale studie Health Behaviour in School-aged Children Study (HBSC). Meer informatie over de internationale studie is te vinden op : http://www.jongeren-en-gezondheid.ugent.be/internationaal.html en op www.hbsc.org. Het internationale rapport legt de nadruk op de ongelijkheden tussen jongeren. Zo worden leeftijdsverschillen, geslachtsverschillen, geografische verschillen en verschillen in welvaart van het gezin besproken in relatie tot de verschillende gezondheidsgedragingen. De welvaart van het gezin werd gemeten via een schaal van 4 vragen, die peilen naar het bezit van computers, het bezit van auto’s, het hebben van een eigen kamer, en het op vakantie gaan. De significantie van de verschillen werd nagegaan door ‘design-adjusted’ chi²- testen. Hierna worden ook deze aspecten besproken. In de grafieken worden de resultaten voor meisjes (in het wit) en jongens (in het blauw) telkens apart weergegeven. Ook het minimum en maximum percentage, net zoals het gemiddelde percentage (in het rood) van alle deelnemende landen worden getoond. De resultaten van Vlaanderen worden telkens weergegeven in het oranje.

1

http://www.zorg-en-gezondheid.be/defaultSubsite.aspx?id=8840

Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Universiteit Gent

1


Roken Tabaksgebruik is een belangrijke predictor van ziekte en mortaliteit bij volwassenen 2 . Roken veroorzaakt zowel problemen op korte termijn (zoals astmatische klachten), als op lange termijn (bijvoorbeeld longkanker)2,3 . Voor jongeren is het een belangrijk risicogedrag, waarmee geëxperimenteerd wordt in hun zoektocht naar hun eigen identiteit en autonomie. De meeste rokers raken verslaafd vóór ze de volwassen leeftijd bereikt hebben 4 . Uitstellen van de leeftijd waarop voor het eerst een sigaret wordt gerookt verlaagt het risico op verslaving 5 . De Vlaamse gezondheidsdoelstelling stelt dat tegen 2015 het percentage rokers bij de personen van 15 jaar en jonger niet hoger mag zijn dan 11%. Initiatie tabaksgebruik Grafiek 1 toont het percentage 15-jarigen die antwoorden 13 jaar of jonger te zijn geweest bij het roken van de eerste sigaret. Er werd gevraagd wat de leeftijd was waarop de jongere voor het eerst een sigaret gerookt heeft, met de specificatie dat dit meer is dan alleen een trekje. max. (Estland) Luxemburg Duitsland gemiddelde - Nederland Wallonië Frankrijk Vlaanderen min (Israël)

65 37 35 31 30 27

meisjes

jongens

22 12 49

max. (Oostenrijk) Luxemburg / Duitsland Nederland Wallonië Frankrijk gemiddelde Vlaanderen min. (Israël)

39 32 30 29 28 24 7 0

10

20

30

40

50

60

Grafiek 1: Percentage 15-jarigen die hun eerste sigaret gerookt hebben op 13 jaar of jonger.

In Vlaanderen heeft 24% van de meisjes en 22% van de jongens reeds een sigaret gerookt op 13 jaar of jonger. Dit geslachtsverschil is niet significant. Vlaanderen scoort hierbij onder het gemiddelde van de deelnemende landen dat ligt op 28% voor de meisjes en 31% voor de

2 WHO. Chapter 6: Neclected Global Epidemics: three growing threats. In: World Health Report 2003: Shaping the Future. 2003 3 US Department of Health and Human Services. Preventing tobacco use among young people: a report of the surgeon general. US department of Health and Human Services, Public Health Service, Centres for Disease Control, Centre for Health Promotion and Education, Office on Smoking and Health; Atlanta, Georgia: 1994 4 Lamkin L, Houston TP : Nicotine dependency and adolescents : Preventing and treating. Prim Care 1998, 25:123-35. 5 Sussman S, Dent CW, Severson H, Burton D and Flay BR. Self-quitting among adolescent smokers. Prev Med 1998, 27: A19-A28.


2

Resultaten HBSC 2006 – Middelengebruik jongens. Ook in vergelijking met Wallonië en de buurlanden doet Vlaanderen het beter. In de buurlanden werden eveneens geen geslachtsverschillen geobserveerd. In geen van de landen werd een relatie gevonden tussen initiatie van tabaksgebruik en welvaart binnen het gezin. Wekelijks roken Hier geven we de percentages weer van de jongeren die op het moment van de bevraging minstens wekelijks, inclusief dagelijks, roken. De antwoordmogelijkheden waren ‘elke dag’, ‘elke week maar niet elke dag’, ‘minder dan elke week’, en ‘ik rook niet’. Minder dan 0,5% van de 11-jarige jongeren rookt wekelijks. Ook in Wallonië en de buurlanden roken 1% of minder van de 11-jarigen wekelijks. Op de leeftijd van 13 jaar (grafiek 2) rookt reeds 4% van de meisjes en 4% van de jongens wekelijks. Wallonië en de buurlanden hebben vergelijkbare percentages. Het algemene gemiddelde ligt op 6% voor de jongens en de meisjes. Er werden geen geslachtsverschillen geobserveerd in Vlaanderen, Wallonië en de buurlanden.

15

max. (Rusland) gemiddelde -Wallonië/Luxemburg

6

meisjes

5

Frankrijk/ Duitsland Vlaanderen/Nederland

jongens

4

min. (Noorwegen/Zweden)

1

max. (Groenland)

22 7

Duitsland gemiddelde - Luxemburg

6

Wallonië/ Frankrijk

5

Vlaanderen/ Nederland

4

min. (Israël)

1 0

5

10

15

20

25

Grafiek 2: Percentage 13-jarige jongeren die wekelijks roken.

Op 15 jaar liggen de percentages reeds hoger (grafiek 3): 17% van de meisjes en 18% van de jongens roken ten minste wekelijks. Hiermee zit Vlaanderen rond het algemeen gemiddelde dat 19% is voor de meisjes en 18% voor de jongens. Vergeleken met de buurlanden doen de meisjes het beter in Vlaanderen en Wallonië. Bij de jongens heeft Vlaanderen echter de hoogste prevalentie wekelijkse rokers, terwijl in Wallonië ‘slechts’ 14% van de jongens wekelijks rookt. In Luxemburg, Duitsland en Frankrijk zijn er significante geslachtsverschillen te observeren. Meisjes roken er significant meer dan jongens. In Vlaanderen zijn het vooral degenen uit gezinnen met een lage welvaart die meer kans hebben om ten minste wekelijks te roken. In Frankrijk, Luxemburg en Duitsland geldt dit enkel voor meisjes.


3


85

max. (Groenland) gemiddelde -Vlaanderen

18

Frankrijk / Luxemburg/ Duitsland

17 16

Nederland Wallonië

14

min. (US/Canada)

7

meisjes

jongens

48

max. (Groenland) Duitsland

22

Frankrijk/ Nederland / Luxemburg

21 19

gemiddelde Vlaanderen/Wallonië

17

min. (Israël)

7 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Grafiek 3: Percentage 15-jarige jongeren die wekelijks roken

Alcohol Alcoholgebruik is onderdeel van verschillende culturen en tevens één van de grote globale risicofactoren voor sociale en fysieke schade en ziekte 6 . Alcoholgebruik bij jongeren is geassocieerd met schoolproblemen 7 , drinken en druggebruik in de toekomst 8 , ongepland en risicovol seksueel gedrag 9 , ongevallen 10 , en verschillende fysieke en emotionele problemen 11 . De Vlaamse gezondheidsdoelstelling stelt dat tegen 2015 bij personen van 15 jaar en jonger het percentage dat meer dan 1 keer per maand drinkt niet hoger mag zijn dan 14%. Het drinken van alcohol op jonge leeftijd is een voorspeller voor problemen met alcohol in het latere leven. Dronkenschap is een indicator van alcoholmisbruik. Er zijn sterke associaties tussen alcoholmisbruik en een reeks van andere gedragingen en condities zoals roken, illegaal druggebruik, seksueel risicogedrag, depressieve en angststoornissen, …

6

Rehm J et al. Alcohol use. In: Ezzati M et al, eds. Comparative quantification of health risks. Global and regional burden of disease attributable to selected major risk factors. Geneva, WHO, 2004: 959-1108. 7 Grunbaum JA, Kann L, Kinchen S, Ross J, Hawkins J, Lowry R et al. Youth risk behavior surveillance - United States, 2003. Morbidity and Mortality Weekly Report 2004; 53:1-96 8 Guo J, Collins LM, Hill KG, Hawkins JD. Developmental pathways to alcohol abuse and dependence in young adulthood. J Stud Alcohol 2000; 61:799-808 9 Eaton DK, Kann L, Kinchen S, Ross J, Hawkins J, Harris WA et al. Youth risk behavior surveillance - United States, 2005. MMWR Surveill Summ 2006; 55:1-108. 10 National Highway Traffic Safety Administration. Traffic safety facts, 2002: Alcohol. 2003. Washington D. C., National Center for Statistics and Analysis 11 Tomlinson KL, Brown SA, Abrantes A. Psychiatric comorbidity and substance use treatment outcomes of adolescents. Psychology of Addictive Behaviors 2004; 18:160-169.


4


Wekelijks alcohol drinken De jongeren werden gevraagd hoe vaak ze een alcoholische drank nuttigden op basis van een lijst met dranken zoals bier, wijn, sterke drank, alcopops en andere dranken die alcohol bevatten. De antwoordmogelijkheden gingen van dagelijks tot nooit. De resultaten geven de percentages aan van de jongeren die minstens wekelijks een of meer van deze alcoholische dranken drinken. Grafiek 4 toont de percentages van het wekelijks alcohol drinken bij 11-jarigen. Bij de 11jarigen drinkt 2% van de meisjes en 4% van de jongens in Vlaanderen minstens wekelijks alcohol. Het gemiddelde ligt op 3% voor de meisjes en 7% voor de jongens. Er is geen significant verschil tussen het percentage jongens en meisjes die wekelijks drinken op 11 jaar. In Duitsland, Luxemburg, Nederland, Frankrijk en Wallonië werden wel geslachtsverschillen geobserveerd. Meer jongens van 11 jaar drinken wekelijks alcohol in vergelijking met meisjes van 11 jaar. max. (Oekraïne)

24

Wallonië

9

gemiddelde - Frankrijk Nederland

7 6

Luxemburg, Vlaanderen

meisjes

4

Duitsland min. (Noorwegen)

jongens

2 1

max. (Oekraïne)

20

Wallonië

4

gemiddelde - Nederl. , Frankrijk Luxemburg, Vlaanderen

3 2

Duitsland

1

min. (o.a. Noorwegen, Spanje,…)

0 0

5

10

15

20

25

Grafiek 4: Percentage 11-jarige jongeren die wekelijks alcohol drinken.

Bij 13-jarigen is het wekelijks alcohol gebruiken bij meisjes gestegen tot 7% en bij jongens zelfs tot 11% (grafiek 5). Dit geslachtsverschil is statistisch significant (p<.05). Ook in Duitsland, Frankrijk, Nederland en Wallonië zijn de geslachtsverschillen significant: meer jongens drinken wekelijks alcohol op 13 jaar in vergelijking met meisjes van 13 jaar. Vlaanderen zit wel nog steeds onder het algemeen gemiddelde dat 9% voor de meisjes is en 13% voor de jongens.


5


max. (Oekraïne) Wallonië gemiddelde - Nederland Vlaanderen/ Frankrijk Luxemburg Duitsland min. (o.a. Noorwegen, …)

38 16 13 11 9

meisjes

6

jongens

2

max. (Oekraïne) Wallonië gemiddelde Vlaanderen/ Frankrijk Nederland/ Luxemburg Duitsland min. (Noorwegen)

25 10 9 7 6 4 1 0

5

10

15

20

25

30

35

40


Bij 15-jarigen is het wekelijkse alcoholgebruik 22% bij de meisjes en 38% bij de jongens (grafiek 6). Ook hier weer is een significant geslachtsverschil vast te stellen (p<.05), net zoals in Wallonië en de buurlanden. Vlaanderen staat hierbij op de 15e plaats binnen de 41 deelnemende (vooral Europese) landen. max. (Oekraïne) Nederland Vlaanderen Wallonië gemiddelde Luxemburg Frankrijk Duitsland min. (Noorwegen)

59 43 38 37 31 30 27 25

meisjes

11

max. (Oekraïne) Nederland Vlaanderen gemiddelde Wallonië Luxemburg Frankrijk/Duitsland min. (Portugal)

jongens 47

31 22 21 20 19 15 7 0

10

20

30

40

50

60


Het algemene gemiddelde ligt op 21% bij de meisjes en 31% bij de jongens. Kijken we naar onze buurlanden, dan heeft alleen Nederland een hoger percentage jongeren die minstens wekelijks alcohol drinken. Er werd geen relatie gevonden tussen wekelijkse alcoholconsumptie en de welvaart van het gezin in België. In Frankrijk en Nederland hebben de jongeren die uit een gezin komen met een hoge welvaart meer kans om wekelijks alcohol te drinken dan jongeren uit gezinnen met een lagere welvaart. In Duitsland geldt dit enkel voor jongens en in Luxemburg enkel voor meisjes.


6

Resultaten HBSC 2006 – Middelengebruik Dronkenschap De resultaten die getoond worden zijn de percentages van de jongeren die aangaven reeds twee of meer keer dronken te zijn geweest. De jongeren werden gevraagd of ze reeds zoveel alcohol hadden gedronken zodat ze echt dronken waren. De antwoordmogelijkheden gaan van nee, nooit tot ja, meer dan 10 keer. Bij de 11-jarige Vlaamse meisjes is het percentage dat reeds meer dan 1 keer dronken is geweest 1% en bij de jongens 3%. Dit geslachtsverschil is significant (p<.05). Vlaanderen ligt rond het algemeen gemiddelde van 2% voor de meisjes en 4% voor de jongens. In Duitsland, Frankrijk en Nederland zijn minder dan 0,5% van de 11-jarige meisjes reeds dronken geweest. In Luxemburg ligt dit percentage bij de meisjes op 1% en in Wallonië op 2%. Bij de 11-jarige jongens ligt dit percentage hoger met 2% in Duitsland, Nederland, Frankrijk en Luxemburg en 5% in Wallonië. In Duitsland, Frankrijk, Nederland en Wallonië zijn deze geslachtsverschillen significant. max. (Wales) gemiddelde Wallonië Vlaanderen Duitsland Nederland/ Luxemburg Frankrijk min. (Noorwegen/Zweden)

27 13 10 8

meisjes

7

jongens

6 5 3

max. (Wales) gemiddelde Wallonië Vlaanderen / Frankrijk/ Duitsland Nederland/ Luxemburg min. (Macedonië)

26 9 7 6 5 1 0

5

10

15

20

25

30

Grafiek 7: percentage 13-jarigen die aangeven reeds meer dan 1 keer dronken te zijn geweest.

Bij de 13-jarigen zijn reeds 6% van de meisjes en 8% van de jongens reeds twee of meer keer dronken geweest (grafiek 7). Dit geslachtsverschil is ook hier niet significant. Vlaanderen doet het hier beter dan het algemene gemiddelde waar 9% van de meisjes en 13% van de jongens aanduidden reeds twee of meer keer dronken te zijn geweest. In Wallonië is het geslachtsverschil wel significant. Daar zijn meer jongens dan meisjes op 13 jaar meer dan 1 keer dronken geweest. Bij de 15-jarigen rapporteerde 23% van de meisjes en 33% van de jongens dat ze reeds 2 keer of meer dronken zijn geweest (grafiek 8). Dit geslachtsverschil is statistisch significant, net zoals in Wallonië en de buurlanden. Het gemiddelde van de studie ligt op 30% voor de meisjes en 37% voor de jongens die reeds twee keer of meer dronken zijn geweest. Vergeleken met de buurlanden, heeft Vlaanderen hogere percentages van dronkenschap bij jongens.


7


max. (Denemarken) gemiddelde Vlaanderen Duitsland/ Wallonië Nederland Frankrijk Luxemburg min. (Malta)

59 37 33 31 30 29

meisjes

27

jongens

18

max. (Denemarken) gemiddelde Duitsland Vlaanderen Nederland/ Luxemburg Frankrijk min. (Israël)

56 30 28 23 21 20 18 11 0

10

20

30

40

50

60

Grafiek 8: percentage 15-jarigen die aangeven reeds meer dan 1 keer dronken te zijn geweest.

Dronkenschap bij jongeren is in Vlaanderen niet gerelateerd met welvaart in het gezin. Bij jongens in Duitsland en Luxemburg, bestaat er daarenten wel een significante relatie tussen welvaart binnen het gezin en dronkenschap. Het percentage jongens uit gezinnen met een hoge welvaart die reeds meer dan 1 keer dronken zijn geweest ligt hoger dan bij jongens uit gezinnen met een lagere welvaart. Initiatie dronkenschap De resultaten geven de percentages weer van de 15-jarigen die 13 jaar of jonger waren toen ze voor het eerst dronken waren. max. (Estland) Wallonië gemiddelde Luxemburg Nederland Vlaanderen/ Duitsland Frankrijk min. (Italië)

35 18 17 14 13 12 11

meisjes

jongens

6

max. (Engeland) gemiddelde Nederland / Duitsland Vlaanderen Wallonië/Luxemburg Frankrijk min. (o.a. Italië/ Macedonië, …)

24 13 11 10 9 6 3 0

5

10

15

20

25

30

35

40

Grafiek 9: percentage 15-jarigen die aangeven 13 jaar of jonger te zijn bij eerste dronkenschap.

Tien percent van de Vlaamse meisjes en 12% van de Vlaamse jongens gaven aan dat ze 13 jaar of jonger waren toen ze voor de eerste maal dronken waren (geen significant geslachtsverschil). Het algemene gemiddelde ligt iets hoger met 13% van de meisjes en 17% van de jongens die op 13 jaar of jonger reeds voor de eerste maal dronken waren.


8


In Frankrijk, Luxemburg en Wallonië werden wel geslachtsverschillen gevonden. Meer jongens gaven aan dat ze 13 jaar of jonger waren bij de eerste dronkenschap dan meisjes. In Vlaanderen en Duitsland zijn het vooral de meisjes uit families met een lage welvaart die voor de eerste keer dronken waren op 13 jaar of jonger in vergelijking met meisjes uit gezinnen met een hoge welvaart.

Cannabisgebruik Cannabisgebruik geeft zowel gezondheidsrisico’s, psychosociale gevolgen als wettelijke consequenties 12,13 . Frequent gebruik van cannabis wordt geassocieerd met slechte eindresultaten op school, lager inkomen, werkloosheid en een lagere inschatting van de levenssatisfactie 14 . De Vlaamse gezondheidsdoelstelling beoogt tegen 2015 bij de personen van 17 jaar en jonger het percentage dat ooit cannabis of een andere illegale drug heeft gebruikt niet hoger mag zijn dan 14%. In de internationale studie waren enkel de vragen rond cannabisgebruik verplicht op te nemen en dit enkel voor de 15-jarigen. Cannabis is dan ook de meest gebruikte illegale drug in de Europese Unie. Ooit gebruik van cannabis In grafiek 10 staan de resultaten van de 15-jarigen die minstens 1 keer cannabis gebruikt hebben in hun leven. De jongeren werden gevraagd of ze ooit cannabis genomen hadden in hun leven. De antwoordmogelijkheden gingen van nooit tot 40 keer of meer. Zeventien procent van de 15-jarige Vlaamse meisjes en 25% van de 15-jarige Vlaamse jongens hebben ooit cannabis gebruikt. Dit geslachtsverschil is statistisch significant (p<.05). Met deze resultaten liggen de percentages in Vlaanderen iets hoger dan het algemene gemiddelde dat ligt op 16% voor de meisjes en 21% voor de jongens die ooit cannabis gebruikt hebben. Bij de Vlaamse meisjes zijn het vooral degene uit families met een lage welvaart die meer kans hebben om reeds cannabis gebruikt te hebben. In Wallonië en de buurlanden werd geen relatie gevonden tussen ooit gebruik van cannabis en welvaart binnen het gezin. Ondanks dat Vlaanderen iets hoger scoort dan het gemiddelde in de studie, doet Vlaanderen het beter dan Wallonië en de buurlanden (met uitzondering van Duitsland voor de meisjes en jongens, en Luxemburg voor de jongens).

12

MacCoun RJ. Drugs and the law: a psychological analysis of drug prohibition. Psychological Bulletin 1993, 113: 497-512. 13 Rey J. M., Sawyer M., Raphael B., Patton G. C., Lynskey M. Mental health of teenagers who use cannabis. Br J Psychiatry 2002; 180: 216–21. 14 Fergusson DM, Boden JM. Cannabis use and later life outcomes. Addiction 103, 969-976, 2008.


9


max. (Zwitserland) Frankrijk Wallonië/Nederland Vlaanderen/ Luxemburg gemiddelde Duitsland min. (Roemenië/ Finland)

36 29 26 25 21 18 5

meisjes

jongens 34

max. (Canada) Frankrijk Nederland Luxemburg/ Wallonië Vlaanderen gemiddelde Duitsland min. (Roemenië/ Griekenland)

25 22 21 17 16 14 2 0

5

10

15

20

25

30

35

40

Grafiek 10: percentage 15-jarigen die ooit cannabis gebruikt hebben.

Recent gebruik van cannabis De percentages van de 15-jarigen die minstens 1 keer cannabis gebruikt hebben in de laatste 30 dagen staan in grafiek 11. De antwoordmogelijkheden gingen van nooit tot 40 keer of meer. max. (Canada) Nederland/ Frankrijk Luxemburg Wallonië Vlaanderen gemiddelde Duitsland min. (Roemenië)

19 15 14 13 12 8 7 1

meisjes

jongens 16

max. (Canada) Frankrijk Wallonië/ Nederland Luxemburg gemiddelde - Vlaanderen Duitsland min. (Roemenië/ Griekenland)

11 10 7 6 4 0 0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

Grafiek 11: percentage 15-jarigen die recent (laatste 30 dagen) cannabis gebruikt hebben.

In Vlaanderen heeft 6% van de meisjes en 12% van de jongens de laatste 30 dagen ten minste 1 keer cannabis gebruikt. Dit verschil tussen jongens en meisjes is significant. De Vlaamse meisjes zitten hiermee op het algemene gemiddelde dat ook 6% is. De jongens zitten boven het algemene gemiddelde van 8%. Toch doet Vlaanderen hier iets beter dan de omringende landen (uitgezonderd Duitsland). Er werd geen relatie gevonden tussen recent cannabis gebruik en welvaart binnen het gezin.


10


Besluit De gezondheidsdoelstelling over roken stelt dat tegen 2015 minder dan 11% van de min 15jarigen mag roken. Vlaanderen telt bij de 15-jarige meisjes 17% wekelijkse rokers en bij de 15-jarige jongens 18% die wekelijks roken. Alhoewel geen relatie werd gevonden tussen een vroege rookinitiatie (13 jaar of jonger) en welvaart binnen het gezin, zijn het vooral de jongeren uit gezinnen met een lage welvaart die wekelijks roken. De resultaten van rookinitiatie en wekelijks roken in Vlaanderen bij jongeren zijn relatief beter dan de resultaten in onze buurlanden, met uitzondering van het wekelijks roken bij de 15-jarige jongens. De gezondheidsdoelstelling over alcohol stelt dat tegen 2015 bij personen van 15 jaar en jonger het percentage dat meer dan 1 keer per maand drinkt niet hoger mag zijn dan 14%. In Vlaanderen drinkt momenteel echter 22% van de 15-jarige meisjes en 38% van de 15jarige jongens wekelijks alcohol. Meer jongens dan meisjes van 15 jaar drinken wekelijks alcohol en zijn tevens meer dan één keer dronken geweest. Alcohol drinken en dronkenschap is in Vlaanderen niet gerelateerd aan de welvaart van het gezin. De vroege initiatie van dronkenschap daarentegen is in Vlaanderen bij meisjes gerelateerd met een lage welvaart van het gezin. De Vlaamse jongeren verschillen niet veel van de ons omringende regio’s en landen. De 11-jarigen scoren lager, de 15-jarigen scoren hoger. De gezondheidsdoelstelling over illegale drugs stelt dat tegen 2015 bij de personen van 17 jaar en jonger het percentage dat ooit cannabis of een andere illegale drug heeft gebruikt niet hoger dan 14% mag zijn. Op 15-jarige leeftijd hebben reeds 17% van de meisjes en 25% van de jongens cannabis gebruikt. Zes procent van de 15-jarige meisjes en 12% van de 15jarige jongens hebben recentelijk cannabis gebruikt (laatste 30 dagen). Meer jongens dan meisjes gebruiken cannabis in Vlaanderen. Meer meisjes uit gezinnen met een lage welvaart hebben ooit cannabis gebruikt dan meisjes uit gezinnen met een hoge welvaart. De Vlaamse jongens en meisjes zitten hiermee boven het internationale gemiddelde, maar lager dan de percentages van Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Wallonië.

Contact en team De studie ‘Jongeren en Gezondheid’ is te vinden op: www.jongeren-en-gezondheid.ugent.be. De verantwoordelijke onderzoekers zijn Prof. Dr. Lea Maes en Dr. Carine Vereecken. Contactpersoon: Anne Hublet ([email protected]) Adres: Universiteit Gent Factulteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Watersportlaan 2 9000 Gent Tel: +32.9. 264 94 01 De internationale studie ‘Health Behaviour in School-aged Children’ is te vinden op www.hbsc.org.


11

Middelengebruik bij jongeren in Vlaanderen: een internationaal perspectief

Recommend Documents