Metropoolregio Amsterdam. Handboek toeristische bewegwijzering

Metropoolregio Amsterdam

Handboek toeristische bewegwijzering

Voorwoord Toeristen komen naar de Metropool Amsterdam om te ontspannen, te ontdekken en te genieten. In samenwerking met gemeenten, provincies, Stadsregio Amsterdam is in 2009 de campagne ‘Amsterdam Bezoeken, Holland Zien’ gestart. Doel is om meer (internationale) bezoekers aan te trekken en hen beter te spreiden over de Metropoolregio. De Metropool Amsterdam wordt in die samenwerking aantrekkelijker en gevarieerder, terwijl geprofiteerd kan worden van de aantrekkingskracht van Amsterdam in de wereld. Er zijn 16 gebieden in en rondom Amsterdam gedefinieerd op basis van vraag- en aanbodanalyse, die interessant zijn voor bezoekers. Om bezoekers daadwerkelijk te kunnen aantrekken zijn eenduidige communicatie en heldere bewegwijzering belangrijk. Toeristische bewegwijzering is daarmee een onderdeel van de regionale strategie de (internationale) bezoekersstroom beter te benutten. Goede bewegwijzering draagt uiteraard ook bij aan verbetering van het imago van een gebied en aan andere activiteiten ter verbetering van het toeristisch/recreatief aanbod, waaronder promotie en gastvrijheid. Deze uitgave dient als hulpmiddel om de gastvrijheid te verbeteren, de bezoeker aan te trekken en te begeleiden en de toeristische meerwaarde van een gebied in beeld te brengen. Het motto is immers: ‘Amsterdam Bezoeken, Holland Zien‘. Een eenduidig, helder een eenvoudig toepasbare aanpak is daarbij uitgangspunt. Dit handboek wil wegbeheerders en alle andere betrokken partijen helpen bij de (gefaseerde) realisatie van een uniforme toeristische bewegwijzering in de Metropool Amsterdam. Voor de herkenbaarheid van de Metropoolregio en het eenvoudig kunnen zoeken van de weg in de Metropoolregio heeft het een grote meerwaarde als alle wegbeheerders uiteindelijk met behulp van dit handboek voor dezelfde vormgeving van borden en bewegwijzering kiezen. Het handboek is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de werkgroep toerisme van de Metropool Amsterdam binnen het kader van de uitvoering van ‘Amsterdam Bezoeken, Holland Zien’ .

Handboek toeristische bewegwijzering - 1 -

Inhoud Voorwoord 1 Inhoud 2 Leeswijzer 3 Deel 1. Recreatieve bewegwijzering concept 5 Toepassing 6 De gebruikers 7 Het concept 8 Permanente bewegwijzering 10 Tijdelijke elementen 11 Taalgebruik 12 Richtlijnen 13 Deel 2. Recreatieve bewegwijzering handboek 14 Pictogrammen 16 Gebruiksaanwijzing handboek 17 Object bewegwijzering auto 18 Object bewegwijzering vaarwegen 20 Object bewegwijzering fiets 22 Object bewegwijzering voetganger 24 Route bewegwijzering auto 26 Route bewegwijzering varen - kanoroute 28 Route bewegwijzering fiets - tracebord 30 Route bewegwijzering fiets - knoooppuntbord 32 Route bewegwijzering fiets - voorwaarschuwingsbord 34 Route bewegwijzering fiets - verwijsbord 36 Route bewegwijzering fiets - rondrijdroute 38 Route bewegwijzering voetganger 40 Informatieborden 42 Welkomstbord bebouwde kom 44 Welkomstbord 46 Algemene uitgangspunten 48 Tijdelijke bewegwijzering - stickers 50 Tijdelijke bewegwijzering - separaat bord 52 Tijdelijke bewegwijzering - onderbord 54 Tijdelijke bewegwijzering - pictogram op wegdek 56

- 2 - Handboek toeristische bewegwijzering

Deel 3. Recreatieve bewegwijzering ‘do’s and don’ts’ 58 Do’s en don’ts 60

Leeswijzer Dit handboek bestaat uit drie delen. Het eerste deel geeft een introductie op het concept van recreatieve bewegwijzering. Daarbij wordt ingegaan op de wijze waarop het handboek kan worden toegepast, de gebruikers, en de verschillende basisvormen die worden toegepast. Het tweede deel is het daadwerkelijke functionele handboek. In het handboek worden voor alle onderdelen van het bewegwijzeringssysteem toepassingscriteria, lay-outprincipes, maatvoering en grafische uitgangspunten gegeven voor nieuw te plaatsen borden en tijdelijke elementen. Op basis van praktijkervaringen worden in deel 3 de zogenaamde do’s en dont’s bij het uitvoeren van bewegwijzering uiteengezet.


Deel 1.

Recreatieve bewegwijzering Concept

Toepassing Nederland is een land met veel verkeersborden. En op sommige plaatsen ook té veel borden. Veel van de informatie die verschillende partijen de reiziger willen meegeven, beklijft daarom niet. Vanuit de werkgroep bewegwijzering van de Metropoolregio Amsterdam is ervoor gekozen om informatie zo veel mogelijk digitaal aan te bieden met voor de fysieke bewegwijzering een minimum variant. In deze handleiding worden voor alle onderdelen van het bewegwijzeringssysteem toepassingscriteria, layoutprincipes, maatvoering en grafische uitgangspunten gegeven voor nieuw te plaatsen borden. Niet alle wegbeheerders willen de bebording direct realiseren. Dit heeft te maken met bezuinigingen en/ of de levensduur van de huidige bebording. Maar voor toeristen moet bewegwijzering naar een bepaalde bestemming compleet zijn, ze moeten erop kunnen vertrouwen bij hun bestemming aan te komen. Om toch binnen een kort tijdsbestek volledige routes en gebieden te kunnen bewegwijzeren, worden in dit handboek handreikingen gegeven voor tijdelijke elementen. Uitgangspunt hierbij is dat de kosten van deze elementen laag zijn en met beperkte inspanningen toegevoegd kunnen worden aan bestaande bewegwijzering.


PRAKTIJKVOORBEELDEN

De gebruikers Amsterdam trekt jaarlijks meer dan vier miljoen bezoekers uit binnen- en buitenland die een toeristisch/recreatief doel hebben. Nog geen kwart van deze bezoekers onderneemt ook een uitstapje buiten de stad. Wanneer het lukt om dit te laten groeien tot een derde, betekent dat een enorme groei van toeristen voor de regio. Een goede bewegwijzering helpt hierbij. Het begrip toerist is een benaming voor een zeer brede groep bezoekers en gebruikers van toeristisch/ recreatieve voorzieningen en kan in drie hoofdgroepen gesplitst worden, te weten de dagrecreanten, de verblijfsrecreanten en de passsanten. • •

•

De dagrecreanten zijn de eigen bevolking en de overige Nederlandse recreanten die een kort bezoek aan de regio brengen. De verblijfsrecreanten zijn de Nederlandse en buitenlandse gasten die voor kortere of langere tijd in de regio Amsterdam overnachten en verblijven. De laatste groep, de passanten, zijn degenen die eigenlijk alleen maar door de provincie rijden maar door de informatie wellicht gast worden (direct of later).

Standaard logo

Logo op bewegwijzering

Informatiemateriaal

Kaartmateriaal

Herkenning bij horeca

Logo op bewegwijzering

Voorbeeld La Loire à Vélo Onderbord


Het concept Bewegwijzering richt zich op navigatie, oriëntatie en informatie. Elk van deze aspecten komt op specifieke punten in een reis aan de orde. Navigatie is het daadwerkelijk wegwijzen onderweg en het sturen van onbekenden/toeristen over wegen die geschikt en veilig zijn. Oriëntatie dient ter bevestiging van de bestemming. Informatie laat op locatie zien wat het is en welke mogelijkheden er nog meer zijn. Met dit laatste worden toeristen verleid ook andere locaties te bezoeken. In de conceptuele benadering wordt uitgegaan van de veronderstelling dat de toerist vooraf een bestemming heeft gekozen. Als afgeleide van deze opgave om de toerist naar die bestemming te begeleiden, willen we hem/haar informeren over c.q. zijn/haar belangstelling wekken voor andere activiteiten die de regio te bieden heeft. Hierbij zijn een aantal niveaus van informatievoorziening te onderscheiden. Ten eerste wordt de gebruiker geattendeerd op de toeristische regio of deelgebied, dit gebeurt met een welkomstbord. Deze welkomstborden tonen een ‘unique selling point’ van de regio. De borden kunnen zowel langs de doorgaande wegen geplaatst worden maar ook bij binnenkomst van een gemeente of woonkern is een welkom op zijn plaats. De welkomstborden sluiten aan op de 16 deelgebieden in de Metropoolregio. De beeldtaal met iconen van belevingskarakters van de Metrooolkaart is hierbij het uitgangspunt. Deze iconen worden al op verschillende manieren ingezet, bijvoorbeeld op websites en in folders. Vervolgens moet de gebruiker naar zijn bestemming worden geleid. Deze bewegwijzering is afgestemd - 8 - Handboek toeristische bewegwijzering

wind water beach

Wijk aan Zee

IJmuiden

op de vervoerwijze van de gebruiker. Elke doelgroep (automobilist, fietser, wandelaar) heeft op elk van de drie bewegwijzeringsaspecten (navigatie, oriëntatie en informatie) zijn eigen behoefte. Via kleur, logo en belettering wordt een vormverwantschap tussen deze systemen gecreëerd. De pictogrammen zijn vereenvoudigde weergaves van de belevingskarakters van de deelgebieden. De pictogrammen verbeelden het icoon op alle aanduidingen en worden gebruikt naast de objectspecifieke aanduiding (bijvoorbeeld museum, bootverhuur, enzovoort). De pictogrammen zijn in één oogopslag te lezen en worden direct herkend door de weggebruiker.

strand Velsen

kerk park objecten routes binnen belevingskarakter

Als laatste kan met behulp van informatiepanelen concrete informatie over recreatieve en toeristische objecten en gebieden gegeven worden. De informatiepanelen kunnen op diverse schaalniveaus worden ingezet. Naast streekinformatiepanelen die een totaaloverzicht geven van de aanwezige toeristische en recreatieve mogelijkheden in een gebied, zijn dit de objectinformatiepanelen. Deze laatste panelen geven concrete en gedetailleerde informatie over de bestemming. Bijvoorbeeld bij een strandopgang de informatie over verhuur van strandstoelen, de situering van toiletten, hulpposten, wandelroutes, enzovoort. leisure lakes

Alle borden zijn familie van elkaar; ze laten zien dat ze onderdeel zijn van een geheel. Het geheel is in deze de Metropool Amsterdam. Een toerist herkent haast automatisch dat hij nog op zijn route door de regio zit, of dat hij in een nieuw gebied is aangekomen dat ook een onderdeel van de serie is.

objecten routes binnen belevingskarakter

Vinkeveen

kerk

Vinkeveense plassen bootverhuur jantje metropoolregio routes tussen belevingskarakters


Permanente bewegwijzering De toeristische bewegwijzering omvat twee systemen voor bewegwijzering die permanent in de openbare ruimte aanwezig is en bestuurders helpt bij het navigeren: •

•

Objectbewegwijzering Voor toeristen interessante bestemmingen worden met dit type bewegwijzering aangeduid. Denk aan objecten als kerk, strand, bootverhuur etc. Objecten worden bewegwijzerd met rechthoekige borden. Routebewegwijzering Voor toeristen interessante routes worden met dit type bewegwijzering aangeduid. Het volgen van een route is vaak een doel op zich en een dagvullende activiteit. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de specifieke bewegwijzering en eventueel van routebeschrijvingen en kaartmateriaal. Toeristen kunnen een route ook voor een deel volgen of verschillende routes aan elkaar koppelen. Er wordt onderscheid gemaakt in rondrijdroutes (zeshoekige borden) en knooppuntnetwerken (rechthoekige borden).

Naast bovengenoemde vormen van bewegwijzering zijn welkomstborden en informatiepanelen beschikbaar. Deze dienen met name om te oriënteren en informeren. De welkomstborden maken voorbijgangers duidelijk in welk belevingskarakter van de regio men zich bevindt. Deze worden aangebracht bij komgrenzen en bij gebieds(belevingskarakter)grenzen. De informatieborden geven informatie over de locatie waar een toerist is. Tevens geven de borden informatie over de metropoolregio en overige interessante locaties.


Objectbewegwijzering

Strandhotel

Centrum 4 Vliegveld 2

Beverwijk 5

Routebewegwijzering Rondrijdroutes

PR

OV

IN

ABCDEFGH

CIE

route

NO

OR

D-

HO

LL

AN

D

AM

RD

TE

S AM

O

OP

TR

ME

IO

EG

R OL

PR O

ABCDEFGH

VIN

CIE

route

NO

OR

D-

HO LL

AN

D

OP

TR

ME

IO

EG

LR OO

M

DA

ER

ST

AM

PR O

VIN

ABCDEFGH

CIE

route

NO

OR D

-H

OL

LA

ND

M

DA

ER

ST

AM

PR O

OP

TR

ME

GIO

RE

L OO

VIN

ABCDEFGH

CIE

route

NO

OR D

-H

OL

LA

ND

M

DA

ER

ST

AM

OP

TR

ME

GIO

RE

L OO

Knooppuntnetwerken

U nadert knooppunt

12 PROVINCIE NOORD-HOLLAND / METROPOOLREGIO AMSTERDAM

42 PROVINCIE NOORD-HOLLAND / METROPOOLREGIO AMSTERDAM

Centrum PROVINCIE NOORD-HOLLAND / METROPOOLREGIO AMSTERDAM

Welkomstborden

Volg 12 Informatiepanelen Welkom op het

Almeerderstrand U bevindt zich hier

Welkom in de Metropoolregio Amsterdam Onze regio heeft een rijk aanbod aan interessante bestemmingen, die allemaal op korte afstand te bezoeken zijn. Deze bestemmingen vind u vast ook interessant: - The Big Lake 50 minuten per auto - Flower Strip 20 minuten per openbaar vervoer - Bubbling Boulevard 50 minuten per auto Welcom in the Amsterdam Metropolitan Area For the visitors who’ve already seen the beautiful canals, visited the highlights, pioneered the Jordaan and got the hang of our never-ending nightlife… Here’s news for you: Amsterdam is bigger than you think! There is plenty more to experience. The Amsterdam Metropolitan Area offers a great variety of products. It is a stunning area that surrounds our city! Worth to explore the variety of landscapes. The beach to relax, shopping, a dive into our history, or a breath of air in our beautiful countryside. We introduce you to 17 special characteristic areas. All of these destinations are within reach of an hour using public transportation. Nice to visit:

Welkom in

IJmuiden aan Zee

- The Big Lake 50 minutes by car - Old Haarlem 20 minutes by public transport - Sun Kissed beach 50 minutes by car


Tijdelijke elementen Het is in veel gevallen niet wenselijk om alle bestaande vormen van bewegwijzering te vervangen door nieuwe borden. Om in de tussenliggende periode toch de bewegwijzering op regioniveau uit te werken zijn een aantal tijdelijke elementen beschikbaar die aan bestaande bewegwijzering kunnen worden toegevoegd. Als tijdelijke elementen zijn de volgende middelen beschikbaar: 1. Stickers Stickers kunnen op bestaande bewegwijzeringsborden worden aangebracht. 2. Onderbord bestaande welkomstborden Gemeenten heten hun bezoekers vaak welkom ter hoogte van hun bebouwde komgrens. De bestaande komportalen kunnen worden uitgebreid met een onderbord waarmee men ook welkom wordt geheten in de metropoolregio. 3. Los bord Bij ruimtegebrek op bestaande bewegwijzeringsborden kan in plaats van een sticker worden gekozen voor een separaat bord dat aan dezelfde paal of mast als de bestaande toeristische bewegwijzering wordt toegevoegd. 4. Pictogram op wegdek in greengraffiti of wegenverf Bij ruimtegebrek op bestaande bewegwijzeringsborden en palen of masten kan in plaats van een sticker worden gekozen voor het aanbrengen van het pictogram van het belevingskarakter op het wegdek.



Taal De Metropoolregio Amsterdam heeft een internationale uitstraling met toeristen afkomstig uit de hele wereld. Het gebruik van geschreven teksten in de bewegwijzering wordt daarom zo veel mogelijk beperkt. Om de bewegwijzering door iedereen snel begrijpelijk te maken wordt zo veel mogelijk gewerkt met pictogrammen en beeldtaal. Het voordeel hiervan is dat ze taaloverschrijdend zijn en de boodschap meestal in één oogopslag duidelijk is. Voor recreactieve bestemmingen is een groot aantal standaard symbolen ontwikkeld, die ook internationaal worden toegepast. Daarnaast zijn voor deze regio pictogrammen ontwikkeld die de gebruiker laten zien in welk gebied men is. Meer over deze pictogrammen staat in deel 2 van dit handboek. Teksten op bewegwijzering, zoals plaatsnamen en namen van voorzieningen worden in de gebruikelijke schrijfwijze opgeschreven, dus niet vertaald. Uitzondering zijn de informatiepanelen waarop uitleg over de omgeving wordt gegeven en waar regels staan opgeschreven. Op deze panelen wordt uitleg in meerdere talen gegeven. Minimaal gewenst zijn Nederlands en Engels, daarnaast heeft het sterk de voorkeur om Duits, Frans en Spaans toe te voegen.


Richtlijnen Voor (toeristische) bewegwijzering gelden in Nederland een aantal richtlijnen. De in dit handboek opgenomen uitgangspunten komen zo veel mogelijk voort uit deze richtlijnen. • • •

Richtlijn toeristische bewegwijzering, CROW 262, 2008, Ede Richtlijn bewegwijzering, CROW 222, 2005, Ede Regelement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990), www.wetten.overheid.nl


Deel 2.

Recreatieve bewegwijzering Handboek

Pictogrammen Alle ‘must see’ bestemmingen in de metropoolregio zijn in 16 deelgebieden samengenomen. Elk gebied heeft zijn eigen belevingskarakter, waarvoor een icoon is ontwikkeld (deze staan hiernaast). Van elk icoon is een pictogram ontwikkeld dat wordt toegepast op de bewegwijzering. De pictogrammen staan op de volgende pagina afgebeeld. Het doel van de pictogrammen is tweeledig: • De verkeersdeelnemer begeleiden naar zijn bestemming, waarbij deze telkens de bevestiging heeft nog op de goede route in het goede gebied te zijn. • De verkeersdeelnemer bewust maken van interessante gebieden, wanneer men toevallig ergens rijdt. Daarom zijn de pictogrammen familie van elkaar en wijken ze sterk af van de standaard symbolen die voor recreatieve en toeristische bestemmingen worden gebruikt. Het is van belang dat de pictogrammen consequent in de bewegwijzering worden toegepast. • Dit betekent dat een route van A tot Z voorzien is van het pictogram. Dus liever een volledige route dan drie incomplete routes. • Pictogrammen hebben een vaste plaats op de verschillende vormen van bewegwijzering. In de volgende paragrafen wordt dit per type bord aangegeven.


Gebruiksaanwijzing handboek Op de navolgende bladzijden in dit handboek is per bordtype voor zowel de permanente als de tijdelijke bewegwijzering een productpagina opgenomen. Per bord worden een aantal standaard uitgangspunten beschreven. • • •

• •

Toepassing Is het een solitair bord, of wordt het gekoppeld aan bestaande borden. Kenmerken Beschrijft de onderscheidende kenmerken van het bordtype. Lay-outprincipes Beschrijving en toepassing van opschrift, pictogram, maatvoering, grafische elementen, kleur, lettertype. Materialisatie Beschrijving van uitgangspunten voor materiaal, retroreflectie, ondersteuningsconstructie. Plaatsingscriteria Uitgangspunten voor de plaatsing van de borden

Als laatste zijn enkele algemene uitgangspunten die voor nagenoeg alle borden terugkomen, apart benoemd.


Object bewegwijzering Auto Toepassing • Strokenbord solitair. • Strokenbord als onderdeel van utilitaire bewegwijzering - alleen voor bestemmingen van (inter)nationaal belang en/of locaties die planologisch zijn aangewezen met een toeristischrecreatieve functie. • Functie: navigeren.

Strandhotel Afbeelding 2.1: Basislay-out

Afbeelding 2.3: Voorbeeld strokenbord onderdeel utilitaire bewegwijzering

Kenmerken • Bruine strook met witte opdruk. • Toepassing pictogrammen. Lay-outprincipes Opschrift • Bij voorkeur één regel met maximaal 12 à 15 letters. • Bij twee regels wordt het merendeel van de tekst op de eerste regel geplaatst. De tekst op de tweede regel staat zo ver mogelijk naar rechts en begint pas na de eerste twee letters van het opschrift op de eerste regel. • Opschriften worden gegroepeerd per richting. Van boven naar beneden: eerst de doorgaande richting, vervolgens de linksafslaande richting en als laatste de rechtsafslaande. Per richting staat de meest nabij gelegen bestemming als eerste vermeld. • Per dwarsdoorsnede van de weg wordt naar maximaal acht objecten verwezen. Per richting worden bij voorkeur niet meer dan zes objecten aangegeven. Zijn meer dan acht objecten gewenst dan worden de borden per richting opgesplitst. Pictogram • Per strook worden maximaal drie pictogrammen - 18 - Handboek toeristische bewegwijzering

Afbeelding 2.2: Voorbeeld strokenbord solitair

Afbeelding 2.4: Indeling en maatvoering strokenborden

•

• •

toegepast. Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter is het overkoepelende element in de bewegwijzering en wordt daarom in de leesrichting als eerste geplaatst. Het pictogram is zwart op een witte ondergrond. Maatvoering zie afbeelding 2.4.

Pijl • Standaard vormgeving, P07. • De doorgaande en linksafpijl worden aan de linkerzijde van het bord geplaatst. De rechtsafpijl staat aan de rechterzijde. • Uitzondering: wanneer het bord aan de linkerzijde van de weg wordt geplaatst, wordt de doorgaande pijl aan de rechterzijde geplaatst. • Pijl wordt niet toegepast wanneer het strokenbord onderdeel is van utilitaire bewegwijzering. Maatvoering • Objectwegwijzers kunnen in verschillende afmetingen en met drie standaard letterhoogten worden uitgevoerd. De keuze wordt bepaald door

Tabel 2.1: Afmetingen strokenborden

•

de wegcategorie waarlangs de wegwijzer wordt geplaatst. Tabel 2.1 geeft een overzicht van de mogelijkheden. Verhouding en plaatsing van de opschriften: zie afbeelding 2.4, hierin is H de grootte van de kapitaal.

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: bruin RAL 8016 PMS 4625. • Bies, opdruk en achtergrond pictogram: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram: zwart RAL 9017 PMS Process Black. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). • Letterhoogte zie tabel 2.1.

Materialisatie Materiaal • Alle materialen zijn bestand tegen weersinvloeden, zonlicht, graffiti en vandalisme. Afhankelijk van de toegepaste techniek bedraagt de levensduur vijf tot tien jaar. • Aluminium 3 mm met dubbelomgezette rand. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Retroreflectie • Buiten de bebouwde kom minimaal retroreflecterend materiaal klasse-II. • Binnen de bebouwde kom retroreflecterend materiaal klasse-III. Ondersteuningsconstructie Stroken worden bevestigd op flespalen of aangebracht in een frame. Binnen de bebouwde kom kunnen de stroken ook aan een mast worden bevestigd. Plaatsingscriteria De hoogte van de onderkant van het bord en het maaiveld is afhankelijk van de standplaats, zie tabel 2.2.

Standplaats bord

Hoogte

Boven berm

1,50 m

Boven trottoir

2,50 m

Boven fietspad

3,50 m

Boven rijbaan

4,60 m

Tabel 2.2: Plaatsingscriteria Handboek toeristische bewegwijzering - 19 -

Object bewegwijzering Vaarwegen Toepassing • Strokenbord solitair - beslissingsaanduiding ter plaatse van een vertakking. • Strokenbord als onderdeel van utilitaire bewegwijzering - vooraanduiding voor een vertakking. • Functie: navigeren.

Afbeelding 2.5: Basislay-out strokenbord als beslissingsaanduiding Afbeelding 2.6: Basislay-out strokenbord als vooraanduiding

Kenmerken • Witte strook met zwarte opdruk. • Toepassing pictogram. Lay-outprincipes Opschrift • Bij voorkeur één regel met maximaal 12 à 15 letters. Pictogram • Per strook worden maximaal drie pictogrammen toegepast. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter is het overkoepelende element in de bewegwijzering en wordt daarom in de leesrichting als eerste geplaatst. • Het pictogram staat links van het opschrift. • Het pictogram is zwart op een witte ondergrond. • Maatvoering zie afbeelding 2.7. Pijl • Geïntegreerd in het witte vlak bij een beslissingsaanduiding. • Bij strokenbord niet van toepassing. Maatvoering • Afhankelijk van waterspiegelbreedte (wsb), zie tabel 2.3. - 20 - Handboek toeristische bewegwijzering

1,5H

1,0375H

0,2H

2,25H

0,2H

1,75H

14,25H 18,75H

Afbeelding 2.7: Indeling en maatvoering strokenborden

Breedte bord in mm a. tot 20m (wsb)

-

b. 20-60m (wsb)

1500

c. 60-170m (wsb)

2100

d. meer dan 170m (wsb)

3000

Tabel 2.3: Breedte borden in relatie tot de waterspiegelbreedte (wsb)

2,25H

0,2H

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Bies, opdruk en pictogram: zwart RAL 9017 PMS Process Black. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). • Letterhoogte zie tabel 2.1. Materialisatie Materiaal • Alle materialen zijn bestand tegen weersinvloeden, zonlicht, graffiti en vandalisme. Afhankelijk van de toegepaste techniek bedraagt de levensduur vijf tot tien jaar. • Aluminium 3 mm met dubbelomgezette rand. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Retroreflectie • Minimaal retroreflecterend materiaal klasse-II. Ondersteuningsconstructie • Nader te bepalen. Plaatsingscriteria • Op een beslispunt. • Links of rechts van de vaarrichting, afhankelijk van de locatie.


Object bewegwijzering Fiets Toepassing • Solitaire handwijzers. • Functie: navigeren.

Centrum 4 Vliegveld 2 Afbeelding 2.8: Basislay-out

Kenmerken • Rode ondergrond met wit vlak. • Hoofdinformatie rode opdruk op wit vlak. Bijkomende informatie witte opdruk op rood vlak. Lay-outprincipes Opschrift • Per arm maximaal twee doelen. • Bijvoorkeur één regel per doel met maximaal 12 à 15 letters. • Per dwarsdoorsnede van de weg maximaal drie armen per richting, maximaal vier armen boven elkaar en maximaal acht armen per mast. Pictogram • Per regel worden maximaal drie pictogrammen toegepast. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter is het overkoepelende element in de bewegwijzering en wordt daarom in de leesrichting als eerste geplaatst. • Het pictogram is wit op een rode ondergrond.

Afbeelding 2.9: Voorbeeld

1,5H

4H

1,5H

3,5H

Pijl • Standaard vormgeving, P07. • De pijl is wit op een rode ondergrond. Maatvoering • Breedte 750 mm. • Hoogte afhankelijk van het aantal tekstregels, bij twee regels 200 mm.

1,75H

2,25H

2,25H 15H

bies boven en onder 0,1H bies links en rechts 0,125H

Afbeelding 2.10: Indeling en maatvoering strokenborden - 22 - Handboek toeristische bewegwijzering

1,5H

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: rood. • Bies: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Tekstvlak: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Opdruk tekst: rood. • Pijl en pictogram: wit RAL 9016 PMS Trans White.

Plaatsingscriteria • Rechterzijde van de weg. • Afstand tot kruispunt circa 5 tot 10 m. • De afstand van de onderste arm tot aan het maaiveld bedraagt minimaal 2,50 m binnen de bebouwde kom en minimaal 2,20 m buiten de bebouwde kom.

Lettertype • Verzwaarde ANWB-Ee-alfabet waarbij voor de alternatieve route de uitvoering onder 12° cursief is. • Letterhoogte 50/38 mm. • Bij ruimtegebrek kan ervoor worden gekozen om het lettertype te verkleinen in plaats van een doel over twee regels te plaatsen. Voor de leesbaarheid geldt 6,2 m per 10 mm letterhoogte voor de kapitalen. Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381, • Trespa 6 mm dik met opdruk, of • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak met dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Stalen mast, waarbij het onderste deel bij voorkeur is voorzien van een blauwwitte slinger om de opvallendheid te vergroten.


Object bewegwijzering Voetganger Toepassing • Solitaire handwijzers. • Functie: navigeren. Kenmerken • Elke gemeente heeft zijn eigen vormgeving. • Voorkeursvormgeving ten behoeve van leesbaarheid. • Voorkeurslocatie voor pictogram. Lay-outprincipes Opschrift • Bij voorkeur één regel per doel met maximaal 12 letters.

pictogram regio

pictogram overig

Beverwijk 5

Afbeelding 2.11: Basislay-out

Beverwijk 5 Afbeelding 2.12: Voorbeeld uitwerking

Pictogram • Per regel worden maximaal drie pictogrammen toegepast. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter is het overkoepelende element in de bewegwijzering en wordt daarom in de leesrichting als eerste geplaatst. • Het pictogram heeft de omgekeerde kleurstelling van het ‘hoofdvlak’. Pijl • Variabel en niet altijd van toepassing. Maatvoering • Variabel. Grafische elementen Kleur • Variabel


www.hrgroep.nl Afbeelding 2.13: Voorbeeld strokenbord solitair

www.verkeersnet.nl Afbeelding 2.14: Voorbeeld strokenbord in pijlvorm

Lettertype • ANWB-Ee-alfabet. • Lettergrootte 36/27 mm. Materialisatie Materiaal • Variabel. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Bij voorkeur op een paal. Plaatsingscriteria • Niet gedefinieerd.


Route bewegwijzering Auto Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Zeshoekig bord. • Bruin/witte kleurstelling. • Twee varianten met foto of pictogram, pictogram heeft de voorkeur. Lay-outprincipes Opschrift • Naam van de route op één regel, daaronder het woord route. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de zeshoek. Pictogram • Autosymbool rijdt achter de pijl aan, bij rechtdoor en linksaf staat auto aan rechterzijde, bij rechtsaf aan linkerzijde. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat tegenover het autosymbool. • Pictogrammen zijn bruin op een witte achtergrond. Pijl • Standaard vormgeving, P07. • De pijl is bruin op een witte ondergrond.

PR

OV

IN

CI

ABCDEFGH route

EN

OO

RD

-H

OL

O

GI

E LR

AM

D ER

T

S AM

O

LA

ND

PO

O TR

ME

Afbeelding 2.15: Voorbeeld bord met pictogram

Maatvoering • Breedte 475 mm. • Zie afbeelding 2.17.


Afbeelding 2.16: Voorbeeld bord met foto

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram, bies, pijl en tekst: bruin RAL 8016 PMS 4625. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De naam van een route wordt cursief uitgevoerd (onder 9o), de overige teksten (randopschriften) in U-kleinkapitaal. • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. • Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt

afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden. Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak met dubbelomgezette rand.

150mm

Retroreflectie • Niet van toepassing.

B:2,5 150mm

ABCDEFGH

Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting.

Plaatsingscriteria • Rechterberm. • Circa 50 m voor het kruispunt of begin van de uitvoegstrook. • Bij maximumsnelheden hoger dan 50 km/h wordt tevens een voorwaarschuwing op 20 m voor het actiepunt geplaatst.

pictogram regio

PR

OV

IN

ABCDEFGH

CI

route

EN

OO

RD

-H

OL

LA

ND

IO

M

DA

ER

ST AM

EG

R OL

PO

RO

T ME

B:2,5

475MM (B)

Afbeelding 2.17: Indeling en maatvoering route bewegwijzering


Route bewegwijzering Varen - kanoroute Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Zeshoekig bord. • Blauw/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Naam van de route op één regel, daaronder het woord route. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de zeshoek. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat tegenover het kanosymbool. • Pictogrammen zijn blauw op een witte achtergrond. Pijl • Standaardvormgeving, P07. • De pijl is blauw op een witte ondergrond. Maatvoering • Breedte 250 mm. • Zie afbeelding 2.19. Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White.


PR O

VI

NC

ABCDEFGH IE

route

NO

OR

D-

HO LL

AN

D

T ME

P RO


LR OO

EG

IO

M

DA

AM

S

R TE

•

Pictogram, bies, pijl en tekst: blauw RAL 5017 PMS 2945.

Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De naam van een route wordt cursief uitgevoerd (onder 9o), de overige teksten (randopschriften) in U-kleinkapitaal. • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. • Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden.

Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak met dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing.

66,5

Ondersteuningsconstructie • (Fles)paal. • Bevestigd aan hekken, bruggen en dergelijke.

66,5

pictogram regio

Plaatsingscriteria • Voor het beslispunt. • Rechteroever of direct naast de oever in het water of in directe omgeving van het actiepunt.

B:2,5

PR

OV

ABCDEFGH

IN

CI

route

EN

OO RD

-H

OL

LA

ND

A

EG

LR OO

OP

TR

ME

IO

M

DA

ER

T MS

B:2,5

250mm (B)

Afbeelding 2.19: Indeling en maatvoering routebewegwijzering


Route bewegwijzering Fiets - tracébord Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Rechthoekig bord. • Groen/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Nummer van de fietsroute. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de rechthoek. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat links van het fietssymbool. • Pictogrammen zijn groen op een witte achtergrond. Pijl • Standaardvormgeving, P07. • De pijl is groen op een witte ondergrond. Maatvoering • Breedte 300x380 mm binnen de bebouwde kom. • Breedte 150x190 mm buiten de bebouwde kom. • Zie afbeelding 2.21 en 2.22. Grafische elementen Kleur • Achtergrond en tekst in bies: wit RAL 9016 PMS Trans White.


12

12

190mm

190mm

pictogram regio

PROVINCIE NOORD-HOLLAND / METROPOOLREGIO AMSTERDAM

B:3 Afbeelding 2.20: Standaard tracébord 150mm (B)

B:4,5


10mm

B:3

B:3

10mm

150mm (B)

Afbeelding 2.21: Indeling en maatvoering tracébord buiten bebouwde kom

•

Pictogram, bies, pijl en tekst: groen RAL 6029 PMS 342.


Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak • Borden die op een bermplank of –paal worden aangebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting. • Bermplank of -paal.

12

Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 10 à 15 m voor een actiepunt. • De routenummerborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m).

380mm

pictogram regio

B:4,5


20mm

B:3

B:3

20mm

300mm (B)

Afbeelding 2.22: Indeling en maatvoering tracébord binnen bebouwde kom


t

Route bewegwijzering Fiets - knooppuntbord Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Knooppuntborden zijn erg vol, daarom wordt voor de herkenning van het belevingskarakter een onderbord toegevoegd. • Rechthoekig bord. • Groen/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Nummer van de fietsroute plus tekst volg. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat links van het routenummer. • Pictogrammen zijn groen op een witte achtergrond.

Centrum

Afbeelding 2.23: Standaard knooppuntbord

Volg

Pijl • Niet van toepassing.

Maatvoering • Breedte 300x150 mm binnen de bebouwde kom. • Breedte 150x60 mm buiten de bebouwde kom • Zie afbeelding 2.25.

12

Grafische elementen PROVINCIE NOORD-HOLLAND / METROPOOLREGIO AMSTERDAM Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram en tekst: groen RAL 6029 PMS 342. Afbeelding 2.24: Voorbeeld onderbord - 32 - Handboek toeristische bewegwijzering

Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De naam van een route wordt cursief uitgevoerd (onder 9o), de overige teksten (randopschriften) in U-kleinkapitaal. • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. • Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden. Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of.

• •

Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak. Borden die op een bermplank of –paal worden aangebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand.

Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting. • Bermplank of -paal. Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 10 à 15 m voor het actiepunt. • De knooppuntborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m), de onderborden worden direct onder dit bord aangebracht.

pictogram regio

Volg 12

60mm (h) h:2 h:20

10mm

B:2 150mm (B)

Afbeelding 2.25: Indeling en maatvoering onderbord


Route bewegwijzering Fiets - voorwaarschuwingsbord Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Rechthoekig bord. • Groen/witte kleurstelling. • Twee vormen: a) afzonderlijk bord. b) onderbord bij een tracébord. Het onderbord wordt toegepast wanneer de afstand tussen het voorlaatste tracébord en het knooppunt meer bedraagt dan 0,5 km en minder dan 2 km. De afstand wordt op het onderbord weergegeven. Voor de kenmerkende elementen van het belevingskarakter wordt in dit geval verwezen naar het tracébord. Als de afstand tussen het voorlaatste tracébord en het knooppunt meer bedraagt dan 2 km, wordt een extra tracébord met onderbord geplaatst op circa 150 m voor het knooppunt. Lay-outprincipes Opschrift • Standaard tekst: U nadert knooppunt [xx]. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de rechthoek. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat links van het fietssymbool. • Pictogrammen zijn groen op een witte achtergrond.


U nadert knooppunt

U nadert knooppunt

42

42

190mm

190mm

pictogram regio


B:3 150mm (B) Afbeelding 2.26: Standaard voorwaarschuwingsbord

B:4,5


10mm

B:3

B:3

10mm

150mm (B) Afbeelding 2.27: Indeling en maatvoering voorwaarschuwingsbord

Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • Breedte 300x380 mm binnen de bebouwde kom. • Breedte 150x190 mm buiten de bebouwde kom • Zie afbeelding 2.27. Grafische elementen Kleur • Achtergrond en tekst in bies: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram, bies en tekst: groen RAL 6029 PMS 342. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De tekst wordt cursief uitgevoerd (onder 9o). • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende

•

tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden.

Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak • Borden die op een bermplank of –paal worden aangebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting. • Bermplank of -paal. Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 10 à 15 m voor het actiepunt . • De routenummerborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m).


Route bewegwijzering Fiets - verwijsbord Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Op traject tussen het netwerk en het centrum van een grotere plaats. • Functie: navigeren. Kenmerken • Rechthoekig bord. • Groen/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Tekst: Centrum. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de rechthoek. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat links van het fietssymbool. • Pictogrammen zijn groen op een witte achtergrond. Pijl • Richtingpijl standaard vormgeving, P07. • De pijl is groen op een witte ondergrond. Maatvoering • Breedte 300x380 mm binnen de bebouwde kom. • Breedte 150x190 mm buiten de bebouwde kom. • Zie afbeelding 2.29.


Centrum

pictogram regio

190mm

190mm

Centrum B:4,5


B:3 Afbeelding 2.28: Standaard verwijsbord 150MM (B)


10mm

B:3

B:3

10mm

150mm (B)

Afbeelding 2.29: Indeling en maatvoering verwijsbord

Grafische elementen Kleur • Achtergrond en tekst in bies: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram, bies, pijl en tekst: groen RAL 6029 PMS 342. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De naam van een route wordt cursief uitgevoerd (onder 9o), de overige teksten (randopschriften) in U-kleinkapitaal. • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. • Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij

wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden. Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak • Borden die op een bermplank of –paal worden aangebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting. • Bermplank of -paal. Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 10 à 15 m voor een actiepunt. • De routenummerborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m)


Route bewegwijzering Fiets - rondrijdroute Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten • Functie: navigeren. Kenmerken • Zeshoekig bord. • Groen/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Naam van de route op één regel, daaronder het woord route. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de zeshoek. Pictogram • Fietssymbool rijdt achter de pijl aan, bij rechtdoor en linksaf staat fiets aan rechterzijde, bij rechtsaf aan linkerzijde. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat tegenover het fietssymbool. • Pictogrammen zijn groen op een witte achtergrond. Pijl • Standaard vormgeving, P07. • De pijl is groen op een witte ondergrond. Maatvoering • Breedte 250 mm binnen de bebouwde kom. • Breedte 150 mm buiten de bebouwde kom. • Zie afbeelding 2.31.


PR O

VI

ABCDEFGH

NC IE

route

NO

OR D

-H

OL

LA

ND

P RO

T ME


G

RE

L OO

IO

M

DA

AM

S

R TE

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram, bies, pijl en tekst: groen RAL 6029 PMS 342.

•



Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak.

Borden die op een bermplank of –paal worden aangebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand.

Ondersteuningsconstructie • Flespaal. • Mast van openbare verlichting. • Bermplank of -paal. Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 10 à 15 m voor het actiepunt.

47,5

79,5

47,5

PR O

VI

79,5

pictogram regio

pictogram regio

B:2,5

B:2,5

ABCDEFGH

NC IE

route

NO

OR D

-H

OL

LA

ND

PR O

OP

TR

ME

O

GI

RE

L OO

AM

RD

TE

S AM

VI

ABCDEFGH

NC

IE

route

NO

OR

D-

HO

LL

AN

D

IO

AM

RD

TE

S AM

EG

R OL PO RO

T

ME

B:2,5

B:2,5 250mm (B)

150mm (B) Afbeelding 2.31: Indeling en maatvoering routebord rechts- en linksaf Handboek toeristische bewegwijzering - 39 -

Route bewegwijzering Voetganger Toepassing • Solitair bord. • Vaak toegevoegd aan bestaande palen en masten. • Functie: navigeren. Kenmerken • Zeshoekig bord. • Bruin/witte kleurstelling. Lay-outprincipes Opschrift • Naam van de route op één regel, daaronder het woord route. • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de zeshoek. Pictogram • Voetgangersymbool loopt achter de pijl aan, bij rechtdoor en linksaf staat voetganger aan rechterzijde, bij rechtsaf aan linkerzijde. • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter staat tegenover het voetgangersymbool. • Pictogrammen zijn bruin op een witte achtergrond. Pijl • Richtingpijl standaard vormgeving, P07. • De pijl is bruin op een witte ondergrond. Maatvoering • Breedte 150 mm. • Zie afbeelding 2.33.


PR O

VI

ABCDEFGH

NC IE

route

NO

OR D

-H

OL

LA

ND

P RO

T ME


G

RE

L OO

IO

M

DA

AM

S

R TE

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Pictogram, bies, pijl en tekst: bruin RAL 8016 PMS 4625.

•

Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). De naam van een route wordt cursief uitgevoerd (onder 9o), de overige teksten (randopschriften) in U-kleinkapitaal. • Interlinies zijn minimaal 0,5H, bij ruimtegebrek kan volstaan worden met 0,3H. Bij gebruik van verschillende letterhoogtes wordt uitgegaan van de grootste. • Voor spaties tussen teksten, pijlen en dergelijke geldt hetzelfde als bij de interlinies. De ruimte tussen teksten en biezen bedraagt minimaal 0,5 H. • De nominale spatiëring tussen de letters en tussen de woorden leidt tot een optimale leesbaarheid. Als een tekst langer is dan de bordbreedte toelaat, kan van deze spatiëring worden afgeweken. De tekstlengte mag dan maximaal 10% worden verminderd. Dit gebeurt door het gelijkmatig versmallen van alle spaties van de desbetreffende tekstregel. Bij verder terugbrengen van de spatiëring wordt de leesbaarheid te zeer beperkt. • Het afbreken van woorden moet zo veel mogelijk worden voorkomen. Als het niet anders kan, wordt afgebroken in goed leesbare woorddelen. Hierbij wordt het eerste deel van het woord zo lang mogelijk gehouden


Materialisatie Materiaal • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak.

Borden die op een bermplank of –paal worden aagebracht zijn vlak uitgevoerd. Borden die aan een flespaal of aan een mast van openbare verlichting worden aangebracht, zijn voorzien van een dubbelomgezette rand.

Ondersteuningsconstructie • Flespaal (binnen bebouwde kom). • Bestaand wegmeubilair (binnen bebouwde kom). • Bermplank of -paal (buiten bebouwde kom). Plaatsingscriteria • Rechterberm. • De routeborden worden op ooghoogte voor de fietser gemonteerd (1,5 m). • Circa 5 m voor het actiepunt.

47,5

47,5

47,5

PR O

VI

47,5 pictogram regio

pictogram regio

B:2,5

B:2,5

ABCDEFGH

NC IE

route

NO

OR D

-H

OL

ND

PO RO

O

GI

RE

OL

LA

M

DA

ER

T MS

PR O

VI

A

T

ME

ABCDEFGH

NC IE

route

NO

OR D

-H

OL

ND

PO RO

O

GI

RE

OL

LA

M

DA

ER

ST

AM

T

ME

B:2,5

B:2,5

150mm (B)

Afbeelding 2.33: Indeling en maatvoering routebord rechts- en linksaf

150mm (B)


Informatieborden Welkom op het

Almeerderstrand Toepassing • Bezoekers informeren over de bestemming. • Functie: informeren en oriënteren. Kenmerken • Elke gemeente heeft zijn eigen vormgeving. • Voorkeursvormgeving ten behoeve van herkenbaarheid en leesbaarheid. • Voorkeurslocatie voor informatie over het belevingskarakter. Lay-outprincipes Indeling • Kolom aan linkerzijde van het bord biedt ruimte om bezoeker te informeren over de regio. Hierin is opgenomen: • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter. • Kaart van alle belevingskarakters, met aanwijzing ‘U bevindt zich hier’. • Toelichting over regio met verwijzingen naar andere interessante bestemmingen. • Rechterzijde kan door gemeente worden ingevuld, bij voorkeur wordt een gelijke indeling gehanteerd: • Bovenste balk - titel en logo van gemeente of symbool behorend bij voorziening. • Onderste ruimte vrij in te vullen. Pictogram • Pictogram is wit op een gekleurde ondergrond. Maatvoering • Variabel, bij voorkeur worden de verhoudingen uit afbeelding 2.35 gehanteerd.

U bevindt zich hier

Welkom in de Metropoolregio Amsterdam Onze regio heeft een rijk aanbod aan interessante bestemmingen, die allemaal op korte afstand te bezoeken zijn. Deze bestemmingen vind u vast ook interessant: - The Big Lake 50 minuten per auto - Flower Strip 20 minuten per openbaar vervoer - Bubbling Boulevard 50 minuten per auto Welcom in the Amsterdam Metropolitan Area For the visitors who’ve already seen the beautiful canals, visited the highlights, pioneered the Jordaan and got the hang of our never-ending nightlife… Here’s news for you: Amsterdam is bigger than you think! There is plenty more to experience. The Amsterdam Metropolitan Area offers a great variety of products. It is a stunning area that surrounds our city! Worth to explore the variety of landscapes. The beach to relax, shopping, a dive into our history, or a breath of air in our beautiful countryside. We introduce you to 17 special characteristic areas. All of these destinations are within reach of an hour using public transportation. Nice to visit: - The Big Lake 50 minutes by car - Old Haarlem 20 minutes by public transport - Sun Kissed beach 50 minutes by car

Afbeelding 2.34: Voorbeelduitwerking informatiebord

Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter

Logo gemeente en/of symbool voorziening

Titel bestemming

Kaart metropoolregio met alle belevingskarakters

U bevindt zich hier

Ruimte voor eigen invulling door bijvoorbeeld gemeente

H = 2/3B

Ruimte voor informatie over bezienswaardigheden in de regio, aantal interessante locaties eruit lichten met bijvoorbeeldreistijden [meerdere talen]

Ruimte voor reclame-uitingen B:4 Ruimte regio

Ruimte belevingskarakter B

Afbeelding 2.35: Indeling en maatvoering informatiebord - 42 - Handboek toeristische bewegwijzering

H:6

H:12

Grafische elementen Kleur • Kleuren conform Amsterdam Metropolitan Area styleguide (zie bladzijde 49). • Kolom links rood CMYK: 0, 100, 100, 0. • Wit CMYK: 5, 1, 16, 0. Lettertype • Variabel. Materialisatie Materiaal • Variabel. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Staand frame. • Gepoedercoat in kleur conform Amsterdam Metropolitan Area styleguide met keuze uit: • Rood: CMYK: 0, 100, 100, 0. • Oranje CMYK: 0, 69, 100, 4. • Blauw CMYK: 100, 25, 24, 0. • Donkergroen CMYK: 65, 58, 100, 35. • Lichtgroen CMYK: 0, 3, 100, 18. • Voorbeeld zie afbeelding 2.36. Plaatsingscriteria • In voetgangersgebied. • Gebieden met hoge bezoekersaantallen. • Op bestaande informatiepunten. • Bij parkeerinhammen langs invalswegen. Afbeelding 2.36: Voorbeeld frame Handboek toeristische bewegwijzering - 43 -

Welkomstbord Bebouwde kom Toepassing • Strook toegevoegd aan standaard komgrensborden. • Functie: oriënteren.

Metropoolregio Amsterdam Afbeelding 2.37: Standaard lay-out strook metropoolregio voor kombord

Kenmerken • Voorkeursuitvoering: strook met benaming ‘Metropoolregio Amsterdam’. • Minimale uitvoering is toevoegen pictogram van het icoon van het belevingskarakter aan bestaande borden. Lay-outprincipes Opschrift • ‘Metropoolregio Amsterdam’.

Welkom Afbeelding 2.38: Voorbeeld lay-out toevoeging regio aan bestaande strook voor kombord

Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter wordt links van de tekst ‘Metropoolregio Amsterdam’ geplaatst. • Wanneer een gemeente meerdere belevingskarakters omvat worden alle pictogrammen aangebracht. Deze worden naast elkaar geplaatst overeenkomstig de objectbewegwijzering voor auto’s. • Pictogram is zwart op een witte ondergrond. • In de minimale uitvoering wordt het pictogram rechts van het logo van de gemeente geplaatst. Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • Afhankelijk van bestaande komgrensbord.


Afbeelding 2.39: Voorbeeld uitwerking twee varianten

Grafische elementen Kleur • Achtergrond: wit RAL 9016 PMS Trans White. • Opdruk en pictogram: zwart RAL 9017 PMS Process Black. Lettertype • Avenir schuingedrukt. Materialisatie Materiaal • Afhankelijk van toegepaste portaal. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Retroreflectie • Minimaal retroreflecterend materiaal klasse-II. Ondersteuningsconstructie • Afhankelijk van toegepaste portaal. Plaatsingscriteria • -


Welkomstbord Toepassing • Solitair bord. • Welkom aan gebiedsgrens. • Functie: oriënteren. Kenmerken • Bruin/witte kleurstelling. • Gedetailleerde versie van pictogram. Lay-outprincipes Opschrift • Naam van het belevingskarakter in originele schrijfwijze (Engels), of. • Welkom in .

Welkom in

IJmuiden aan Zee

Pictogram • Niet van toepassing. Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • Regionale stroomweg: 2.100x1.400 mm. • Gebiedsontsluitingsweg: 1.500x1.000 mm. • Erftoegangsweg: 1.100x733 mm. Grafische elementen Kleur • Bruin: RAL 8016 PMS 4625. • Wit: RAL 9016 PMS Trans White. Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu of Avenir. • De opschriften beginnen met een kapitaal (hoofdletter) en bestaan verder in principe uit onderkasten (kleine letters). - 46 - Handboek toeristische bewegwijzering

Welkom in Velsen Afbeelding 2.40: Voorbeeld uitwerking

•

Letterhoogte zie tabel 2.4.

Materialisatie Materiaal • Alle materialen zijn bestand tegen weersinvloeden, zonlicht, graffiti en vandalisme. Afhankelijk van de toegepaste techniek bedraagt de levensduur vijf tot tien jaar. • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. • Borden zijn opgebouwd uit zeven horizontale borden plaataluminium 3 mm dik (breedte 200 mm).

Tabel 2.4: Lettergrootte welkomstborden, oftewel gebiedsaanduidingsborden

Retroreflectie • Retroreflecterend materiaal klasse-II. Ondersteuningsconstructie • Twee fles- of buispalen (standaard) met schoorconstructie, of. • Twee aluminium I-staanders, of. • Stalen frame (luxe) gepoedercoat in kleur wit RAL 9016 PMS Trans White. Plaatsingscriteria • Nabij gebiedsgrens. • Rechterberm. • Buiten obstakelvrije zone. • De onderkant van het bord zit op minimaal 1,50 m boven het maaiveld.

Afbeelding 2.41: Lay-outprincipes Handboek toeristische bewegwijzering - 47 -

Algemene uitgangspunten Materialen • Materialen dienen te voldoen aan NEN 3381. Ondersteuningsconstructie • Als ondersteuningsconstructie wordt zo veel mogelijk aangesloten bij bestaande masten en palen in de openbare ruimte. • Wanneer nieuwe palen noodzakelijk zijn, wordt in principe aangesloten bij de standaard palen en masten van de betreffende gemeente. Wanneer er geen standaard beschikbaar is, wordt gekozen voor de paal, zoals beschreven bij onderstaande bullit. • De borden worden bevestigd op één flespaal, Ø 76/48 mm of één buispaal Ø 48 mm, staal thermisch verzinkt volgens NEN 1275, met twee grondankerbuisjes en paaldop, 600 mm in de ondergrond geplaatst. De lengte van de palen is afhankelijk van het aantal borden per verwijzingseenheid. • De borden worden afhankelijk van de situatie, op de flespalen d.m.v. aluminium banditbeugel met klembanden bevestigd, met RVS bouten. • De welkomstborden worden geplaatst op twee flespalen Ø 76/48 mm of één buispaal Ø 48 mm, staal thermisch verzinkt volgens NEN 1275, met twee grondankerbuisjes en paaldop, 600 mm in de ondergrond geplaatst. Deze constructie dient voorzien te zijn van een schoorconstructie. Als alternatief kan ook gekozen worden voor twee I-profielen of frame. Lettertype • Voor de verschillende vormen van bewegwijzering wordt in principe het lettertype ANWB Uu gebruikt, zie afbeelding 2.42. Wanneer in een gemeente standaard een ander lettertype wordt toegepast - 48 - Handboek toeristische bewegwijzering

Typografie Afbeelding 2.42: Voorbeeld frame

Amsterdam Metropolitan Area maakt gebruik van het lettertype Avenir. De Avenir wordt zowel gebruikt voor drukwerk als online uitingen.

Avenir Light Avenir Book Avenir Roman Avenir Medium Avenir Heavy Avenir Black Avenir

Afbeelding 2.43: Lettertype ANWB Uu - normaal, verzwaard en cursief

Afbeelding 2.44: Lettertype Avenir

•

kan ook daar op worden aangesloten. Voor overige borden, zoals de welkomstborden en informatieborden, wordt bij voorkeur aangesloten op de huisstijl van de metropoolregio met het lettertype Avenir, zie afbeelding 2.43.

Kleuren • Voor de verschillende vormen van bewegwijzering wordt aangesloten bij de standaard kleuren, zie tabel 2.6. • Voor de informatieborden en luxe frames wordt Kleur aangesloten bij de huisstijl van de metropoolregio, zie afbeelding 2.44.

De hoofdkleuren de IAmsterdam stijl zijn rood en zwart Deze worden gebruikt voor de tekstbalonnen in de iconen.

Kleur

Toepassing

RAL

PMS

Zwart

Logo op objectbeweggwijzering auto en vaarwegen

9017

Process black

Wit

Alle routes en objectbewegwijzering

9016

Trans White

Groen

Fietsroutes

6029

342

Rood

Fiets objectbewegwijzering

Bruin

Auto- en wandelroutes Auto objectbewegwijzering

8016

4625

Blauw

Kanoroutes

5017

2945

Tabel 2.6: Kleurenpalet standaard bewegwijzering Hoofdkleuren

De iconen zijn opgebouwd uit verschillende kleuren; Hiernaast is het kleurenpalet getoond van alle kleuren die in de iconen voorkomen. Voor full color drukwerk wordt de CMYK opbouw gebruikt. Voor online uitingen wordt de RGB opbouw gebruikt.

C: 0 M: 100 Y: 100 K: 0

C: 0 M: 0 Y: 0 K: 100

R: 0 G: 143 B: 193

R: 0 G: 0 B: 0

Steunkleuren

C: 0 M: 69 Y: 100 K: 4

C: 0 M: 30 Y: 100 K: 0

R: 229 G: 101 B: 1

R: 251 G: 186 B: 0

C: 100 M: 25 Y: 24 K: 0

C: 100 M: 0 Y: 31 K: 23

C: 33 M: 0 Y: 10 K: 10

R: 0 G: 132 B: 173

R: 0 G: 130 B: 148

R: 169 G: 207 B: 216

C: 65 M: 58 Y: 100 K: 35

C: 35 M: 26 Y: 50 K: 15

C: 36 M: 25 Y: 66 K: 1

C: 45 M: 0 Y: 100 K: 24

C: 36 M: 0 Y: 80 K: 19

R: 88 G: 79 B: 32

R: 162 G: 159 B: 125

R: 179 G: 174 B: 107

R: 132 G: 163 B: 17

R: 158 G: 179 B: 171

C: 0 M: 3 Y: 100 K: 18

C: 0 M: 2 Y: 76 K: 14

C: 0 M: 2 Y: 52 K: 9

C: 5 M: 1 Y: 16 K: 0

C: 7 M: 5 Y: 10 K: 3

R: 224 G: 201 B: 0

R: 232 G: 212 B: 74

R: 241 G: 226 B: 140

R: 246 G: 246 B: 225

R: 235 G: 234 B: 227

9 Amsterdam Metropolitan Area Styleguide

Afbeelding 2.45: Kleurenpalet styleguide Amsterdam Metropolitan Area


Tijdelijke bewegwijzering Stickers Toepassing • Sticker op bestaande bewegwijzering. • Sticker op palen en masten. • Functie: navigeren.

U nadert knooppunt

Kenmerken • Alleen uitvoering in de vorm van een pictogram. • Kleurstelling is afhankelijk van type bewegwijzering. Lay-outprincipes Opschrift • Geen tekst. Pictogram • Pictogram is gekleurd op een witte ondergrond.

12 STICKER pictogram regio

Grafische elementen Kleur • Wit: RAL 9016 PMS Trans White . • Bruin: RAL 8016 PMS 4625 (auto en voetganger). • Groen RAL 6029 PMS 342 (fiets knooppuntroutes). • Rood: CMYK: 0, 100, 100, 0 (fiets objectbewegwijzering). • Blauw RAL 5017 PMS 2945 (kano).

B:3 150mm (B)

B:3 150mm (B)

Afbeelding 2.46: Locatie stickers Binnen bebouwde kom (bxh in mm)

Buiten bebouwde kom (bxh in mm)

Auto object bewegwijzering

192x165

192x165

Vaarwegen object bewegwijzering

192x165

192x165

Fiets object bewegwijzering

30x33

30x33

Voetganger object bewegwijzering

nvt

nvt

Rondrijdroutes auto

192x165

192x165

Rondrijdroutes kano, fiets en voetganger

100x85

60x51

Fiets knooppuntnetwerken alle typen borden 60x66

30x33

190mm

B:4,5


4,5mm B:5

Tabel 2.5: Afmetingen sticker per type bewegwijzering - 50 - Handboek toeristische bewegwijzering

STICKER pictogram regio

B:4,5


Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • Sticker op bestaande bewegwijzering, zie tabel 2.5 voor afmeting van de sticker, de pictogrammen hebben altijd de verhouding b:h=1,75:1,5. • Sticker op palen en masten: bxh=74x105.

42

190mm

Lettertype • Niet van toepassing. Materialisatie Materiaal • Bedrukking via offsetmethode met UV-inkt en veredelen met UV-lak. • Vinyl minimaal 90 µm dikte. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Niet van toepassing. Plaatsingscriteria • Op bestaande masten en palen op 1,5 m. • Bij voorkeur wordt de sticker links van bestaande pictogrammen op het verkeersbord geplaatst. De sticker mag niet over bestaande informatie geplakt worden.


Tijdelijke bewegwijzering Separaat bord Toepassing • Bevestiging aan palen en masten. • Wordt toegepast wanneer bestaande borden geen ruimte hebben voor een sticker, met name bij bewegwijzering voor fiets en voetganger. • Functie: navigeren. Kenmerken • Alleen uitvoering in de vorm van een pictogram. • Kleurstelling is afhankelijk van type bewegwijzering. Lay-outprincipes Opschrift • Naam afzenders gemeente/provincie/regio en Metropoolregio Amsterdam in de onderste rand van de rechthoek. Pictogram • Pictogram is gekleurd op een witte ondergrond.

pictogram regio


114mm (b)

Pijl • Niet van toepassing.

150mm (B)

Maatvoering • Bord 150x150 mm. • Zie afbeelding 2.43.

Afbeelding 2.47: Indeling en maatvoering bord

Grafische elementen Kleur • Wit: RAL 9016 PMS Trans White . • Bruin: RAL 8016 PMS 4625. • Groen RAL 6029 PMS 342. • Blauw RAL 5017 PMS 2945. • Rood: CMYK: 0, 100, 100, 0.


H:2

150mm (h)

Lettertype • Bij voorkeur ANWB-Uu. • De randopschriften in U-kleinkapitaal. Materialisatie Materiaal • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk). • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Met klembeugel om mast en paal. • Met aluminium plaatje en roestvrijstalen schroeven aan bestaande bewegwijzeringarm. Plaatsingscriteria • Op bestaande masten en palen, direct onder bewegwijzeringsbord.

Afbeelding 2.48: Voorbeeld separaat bord


Tijdelijke bewegwijzering Onderbord Toepassing • In combinatie met bestaande welkomstborden en informatieborden. • Functie: oriënteren.

Metropoolregio Amsterdam Afbeelding 2.49: Standaardlay-out onderbord metropoolregio

Kenmerken • Benaming regio ‘Metropoolregio Amsterdam’. Lay-outprincipes Opschrift • ‘Metropoolregio Amsterdam’. Pictogram • Pictogram is zwart op een witte ondergrond. • Wanneer een gemeente meerdere belevingskarakters omvat, worden alle pictogrammen aangebracht. Deze worden naast elkaar geplaatst overeenkomstig de objectbewegwijzering voor auto’s. Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • Afhankelijk van bestaande bord waaraan dit bord wordt toegevoegd. • Minimale hoogte 200 mm. Grafische elementen Kleur • Wit: RAL 9016 PMS Trans White. • Zwart: RAL 9017 PMS Process Black. Lettertype • Avenir Heavy. Afbeelding 2.50: Voorbeeld - 54 - Handboek toeristische bewegwijzering

Materialisatie Materiaal • Trespa 6 mm dik met opdruk (zeefdruk), of. • Aluminium 3 mm dik met 2-componenten lak. • Aluminium borden zijn voorzien van een dubbelomgezette rand. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Op bestaande masten en palen. Plaatsingscriteria • Op bestaande masten en palen, direct onder bewegwijzeringsbord.


Tijdelijke bewegwijzering Pictogram op wegdek Toepassing • Greengraffiti. • Wegenverf. • Functie: navigeren. Kenmerken • Alleen uitvoering in de vorm van een pictogram. • Bevestiging dat bestuurder op juiste route is. • Greengraffiti wordt gemaakt door het schoonspuiten van het wegdek met behulp van een mal. Lay-outprincipes Opschrift • Niet van toepassing. Pictogram • Het pictogram van het icoon van het belevingskarakter.

http://greenbuzzz.net Afbeelding 2.51: Voorbeeld Greengraffiti

Pijl • Niet van toepassing. Maatvoering • 1200x1800 mm. Grafische elementen Kleur • Greengraffiti: kleur van het wegdek. • Wegenverf: nader te bepalen. Lettertype • Niet van toepassing


Afbeelding 2.52: Voorbeeld wegenverf

www.streetsafari.nl

Materialisatie Materiaal • Standaard wegenverf. Retroreflectie • Niet van toepassing. Ondersteuningsconstructie • Niet van toepassing. Plaatsingscriteria • Na een kruispunt in de richting van de route. • Trottoir. • Rechterzijde van de rijloper.


Deel 3.

Recreatieve bewegwijzering ‘Do’s en don’ts’

Do’s en don’ts 1. Voorkom een wilgroei aan kleine borden, blijf in het bepaalde stramien – voorbeeld borden ‘Millenium gemeente’ wanneer alle borden zo worden bevestigd wordt het geheel onleesbaar. Of zie het voorbeeld van bordjes onder fietsrouteborden. 2. Werk met één kleur, waardoor de borden rust uitstralen. Verschillende kleuren roepen om aandacht waardoor een bestuurder uiteindelijk onvoldoende tijd heeft om alle informatie tot zich te nemen. Eén kleur zorgt voor overzicht. Zie voorbeeld kanoroute Ossenzijl. 3. Plattegronden slijten hard doordat mensen de plek waar ze zijn zoeken en aanwijzen met hun vingers. Denk hieraan bij de materialisering.

Afbeelding 3.1: Voorbeeld wildgroei borden

4. Zorg voor continuïteit in bewegwijzering. Bewegwijzer een route daarom altijd volledig. Liever een route volledig, dan meerdere routes half. 5. Bekijk op het moment dat een nieuw bord voor bewegwijzering wordt geplaatst of een bestaand verkeersbord of bewegwijzeringsbord verwijderd kan worden.

Afbeelding 3.2: Voorbeeld verschillende kleuren op één bord


6. Tekst en pictogrammen in dezelfde kleur maakt de borden minder snel leesbaar. 7. Plaats de pictogrammen aan één zijde en zorg dat ze leesbaar zijn. Plaats de pictogrammen in afwijkende ondergrondkleur. 8. Zorg dat routeborden voor langzaam verkeer een pijlvorm hebben, dit stuurt gebruikers in de goede richting. 9. Geef een aannemer een kompas mee op het moment dat hij borden gaat plaatsen. Hiermee wordt voorkomen dat een verkeersbord mensen de verkeerde kant op stuurt. 10. Plaats borden op de juiste hoogte, zodat voetgangers en fietsers hun hoofd niet stoten.

www.hrgroep.nl

www.hrgroep.nl

Afbeelding 3.3: Voorbeeld vorm bord en opschriften



Colofon

XxxxxXxxxx

Datum publicatie: 07 juni 2013 Titel: Metropoolregio Amsterdam, Handboek toeristische bewegwijzering Kenmerk: RGA059/Gtv/0505 Status: Definitief Opdrachtgever: Metropoolregio Amsterdam, ‘Amsterdam Bezoeken, Holland Zien’ Remco Rienties Opdrachtnemer: Goudappel Coffeng BV Nicole Korsten Viviane de Groot Afbeeldingen: Eventuele rechthebbenden op gebruikt beeldmateriaal dienen contact op te nemen met de opdrachtgever wanneer zij niet vermeld zijn. Rechten: Niets uit deze rapportage mag worden overgenomen zonder bronvermelding. Aan de inhoud van de rapportage kunnen geen rechten worden ontleend.


Metropoolregio Amsterdam. Handboek toeristische bewegwijzering

Recommend Documents