De Bernardusscholen groeien naar een ‘hervormD’ secundair onderwijs
Met een nieuw elan voor het technisch onderwijs
De hervorming: iets voor morgen? De hervorming van het secundair onderwijs stond de laatste jaren en maanden vooraan op de agenda en dat zal ook de komende jaren zo zijn. Heel wat regio’s komen zelf - zonder sterk sturende beslissingen van de overheid - in beweging en bieden antwoord op specifieke vragen. Ook wij in Oudenaarde zochten in overleg naar een onderwijsstructuur van en voor de toekomst. Elke lokale context heeft hierbij een eigen kader en daar dien je rekening mee te houden: de infrastructuur, de ligging van de scholen, de al bestaande samenwerking, de organisatie van het schoolbestuur, het studieaanbod, een mogelijk masterplan, het overleg met het basisonderwijs …
Het KSOO: een proces van meer dan tien jaar Midden de jaren 90 werden de twee aso-scholen, het Onze-Lieve-Vrouwinstituut voor meisjes en het Onze-LieveVrouwcollege voor jongens, later dan in de meeste andere regio’s, elkaars concurrent omwille van het opstarten van het gemengd onderwijs. Beide scholen waren in dezelfde straat gelegen en hadden een eigen schoolbestuur. De toenmalige directies oordeelden dat die concurrentie voor beide op korte termijn onvruchtbaar zou worden en zeker de jongeren niet ten goede zou komen. Ze besloten in frequent overleg stapsgewijs gelijkgericht te werken met het oog op het vormen van één aso-aanbod. Vrij vlug werd duidelijk dat hiervoor een fusie van beide schoolbesturen
september
r ‘13
- novembe 9
breedbeeld
noodzakelijk was om ook op bestuurlijk vlak in een grotere en homogenere omgeving te kunnen werken. Zo komt het dat sinds 1999 de zes scholen van het Katholiek Secundair Onderwijs Oudenaarde (KSOO) onder een schoolbestuur ressorteren. Elke school kreeg stap voor stap een specifiek en onderling volledig complementair aanbod en werkt tot op heden pedagogisch autonoom. • Het Centrum Leren en Werken, het deeltijds onderwijs, • de Einder, het buitengewoon onderwijs, • het Sint-Bernarduscollege, aso, • het Technisch Instituut Onze-Lieve-Vrouw, bso - tso, de ‘zachte’ sector (Sociaal-technisch, Handel, Techniek-wetenschappen), • het Vrij Landelijk Instituut Oudenaarde, bso - tso, de ‘specifieke’ sector (Land- en Tuinbouw, Sport), • het Vrij Technisch Instituut Sint-Lucas, bso - tso, de ‘harde’ sector (Hout, Bouw, Elektriciteit, Elektronica, Industriële wetenschappen). Versneld door het intense overleg binnen de scholen gemeenschap Vlaamse Ardennen - dit zijn de katholieke secundaire scholen van Oudenaarde en Ronse - werd de samenwerking tussen de KSOO-scholen jaar na jaar nauwer en nu, tien jaar later, zijn vele diensten gecentraliseerd, zoals financiën, logistiek, onderhoud en onderhoudspersoneel, personeelsadministratie, veiligheid, ICT-beleid. Dat alles stimuleerde de wens om pedagogisch nauwer samen te werken.
september
r ‘13
- novembe 10
breedbeeld
Samen bouwen aan de toekomst: ‘het Klavertje Vier’ De voorbije jaren werd voor de Oudenaardse katholieke scholen een masterplan ontworpen. Vier grote bouwprojecten bezorgen onze scholen vóór 2017 een grondige facelift en bijkomende mogelijkheden. Om onze pedagogische herschikking mogelijk te maken, renoveren we twee sites in de Hoogstraat. Dankzij de ruimere capaciteit kunnen de leerlingen van het VTI SintLucas verhuizen naar het centrum van de stad en wordt de Hoogstraat de ‘schoolstraat’ van Oudenaarde. De gebouwen van het VTI worden omgevormd tot een campus voor ‘wetenschappen en techniek’. Daar kunnen op termijn alle leerlingen van alle onderwijsvormen terecht voor wetenschappelijke en technische vakken, aangevuld met een beperkt aantal uren algemene vorming. Tot slot wordt voor het geheel én in samenwerking met het basisonderwijs een dubbele sporthal gebouwd.
Pedagogische herschikking van KSOO tot de Bernardusscholen Dit masterplan biedt bijkomende kansen om vanuit een nieuwe schoolorganisatie nauwer samen te werken. Geïnspireerd door de visiedag van het VVKSO van 8 mei 2012 willen we een belangrijke stap zetten in het werken met domeinscholen. De scholen krijgen op 1 september 2013 een nieuwe overkoepelende naam, de Bernardusscholen, verwijzend naar Bernardus van Clairvaux. We schreven samen een gemeenschappelijk opvoedingsproject dat de onderscheiden scholen de nodige inspiratie, maar ook ruimte moet bieden om dit schooleigen te concretiseren. Vanuit die visie herschikken we nu al ons aanbod, onder het motto: accent op élk talent. • In de Bernardusbron verwelkomen we meisjes en jongens die de lagere school verlaten. Op twee aan elkaar grenzende campussen bieden wij leerlingen van 12 tot 14 jaar de kans om een brede vorming te verwerven. • In het Bernarduscollege bieden we die richtingen aan die nu tot het aso behoren.
• In het Bernardustechnicum komt het studieaanbod van de drie technische scholen samen. Waar voorheen de leerlingen hun keuze voor een specifieke richting soms mee lieten bepalen door de schoolkeuze, hebben ze nu het volledige aanbod in één school. • Bernardusvija (deeltijds onderwijs) en Bernardusdriesprong (buitengewoon onderwijs) richten zich tot specifieke doelgroepen.
Bernardustechnicum: één school met zes domeinen Bij de herschikking van ons onderwijsaanbod gaan we uit van de eigen kracht van het technisch en beroeps onderwijs. Het Bernardustechnicum bundelt alle technische richtingen en beroepsopleidingen van de tweede en de derde graad. Dit brede aanbod wordt in zes domeinen aangeboden. Elk domein wordt geleid door iemand van de directieploeg.
september
r ‘13
- novembe 11
breedbeeld
Bij de naamskeuze voor die domeinen lieten we ons leiden door het denkwerk van het VVKSO, maar ook door de naamgeving waarmee de regio Oudenaarde en omgeving vertrouwd is: • • • • • •
domein Handel en informatica, domein Land-, tuinbouw en milieu, domein Sport, domein Technologie en technieken, domein Toegepaste wetenschappen, domein Welzijn en zorg.
Een speciaal geval: de toegepaste wetenschappen In het domein Toegepaste wetenschappen komen vijf doorstromingsrichtingen samen: Biotechnische wetenschappen, Elektriciteit-elektronica, Elektromechanica, Industriële wetenschappen en Techniek-wetenschappen. Als onderbouw van dit domein verzoenen we in de eerste graad de leerplannen van Agro- en biotechnieken, Industriële wetenschappen en Techniek-wetenschappen. We maken van drie basisopties een geheel, een ‘technische’ variant van de Moderne wetenschappen, met iets minder nadruk op talen en een sterkere focus op wetenschappen en techniek.
Een nieuw elan voor het technisch onderwijs Met de investeringen in techniek en technologie, met bovenstaande hervorming en met de focus op het Bernardustechnicum willen we een antwoord bie-
september
r ‘13
- novembe 12
breedbeeld
den op de steeds dringender vraag naar wetenschappelijk en technisch geschoolde jongeren. We hopen met onze positieve profilering van het technisch en beroepsonderwijs dat jongens én meisjes zich aangesproken voelen tot de wondere wereld van wetenschappen en techniek!
Twee ondersteunende projecten met het basisonderwijs Om leerlingen van jongs af kennis te laten maken met en te enthousiasmeren voor technologie trekken onze ‘techniekcoaches’ nu al naar de basisscholen. Met het project Wild van techniek (een vijftal middagen per jaar) krijgen de kinderen van het zesde leerjaar een ruime kijk op technologie en techniek. Dit project wordt afgerond met kennismakingsdagen in het secundair onderwijs. We stellen er de vele technische richtingen en beroepsopleidingen voor aan alle leerlingen die de basisschool beëindigen. Zo betrekken we hen intens bij de juiste studieoriëntering.
Hervorming van het onderwijs: een groeiproces Een hervorming laat zich wel niet dwingen! Het vraagt van alle betrokkenen visie, vertrouwen, bereidwilligheid en frequent overleg. Dat alles veronderstelt een – langdurig – groeiproces en pas wanneer de ideeën gerijpt zijn en in consensus vorm krijgen, kunnen scholen en schoolbesturen werk maken van de toekomst van hun onderwijs.
een eenheid van visie en indien haalbaar naar een eenheid van bestuur. Werken aan perceptie is geen zaak van een onderwijsstructuur, maar wel van samen, geduldig en met visie bouwen aan de toekomst. Wie meer informatie wenst over onze herstructurering, kan terecht op www.bernardusscholen.be. Vragen kunnen gemaild worden naar
[email protected].
Veel hangt ook van het beleid af: werk je met één schoolbestuur - wat het vereenvoudigt om bestuurlijk vooruitgang te boeken -, wordt de hervorming deskundig geleid en begeleid (bv. door een vrijgestelde algemene directeur), is er de bereidwilligheid van en het vertrouwen tussen alle directies, laat je je extern ondersteunen (bv. door de pedagogische begeleiding, verbonden …), krijg je het personeel, de ouders en de leerlingen in beweging? Kortom, in Oudenaarde zijn we ervan overtuigd dat de ‘toekomst secundair onderwijs’ slechts kansen op slagen krijgt wanneer de basis doordrongen is van het nut van een onderwijsherschikking. Ook dien je de tijd te nemen om via praktische en pedagogische vormen van samenwerking beetje bij beetje te groeien in vertrouwen naar
1ste graad
2de en 3de graad
Bernarduscollege
Thierry Godefroidt, coördinerend directeur Bernardusscholen, Oudenaarde
Bernardustechnicum
Bernardusvija
Bernardusdriesprong
• Economie • Grieks & Latijn • Humane Wetenschappen • Moderne Talen • Wetenschappen • Wiskunde
• Handel en informatica • Land-, tuinbouw en milieu • Sport • Technologie en technieken • Toegepaste wetenschappen • Welzijn en zorg
• Centrum Leren en Werken • VIJA - Vorming en integratie van jongeren via arbeid
• Buitengewoon onderwijs: • Zorg en integratie voor de opleidingsvormen 1, 2 en 3
Hoogstraat 30
Hoogstraat 10
Gentstraat 73
Bernardusbron campus college
Bernardusbron campus technicum
• Moderne Wetenschappen • Klassieke vorming
• Technische vorming • Beroepsopleidingen
Hoogstraat 30
Hoogstraat 20
Vlaanderenstraat 6
september
r ‘13
- novembe 13
breedbeeld
