Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. © Vogelbescherming Nederland, 2011. www.beleefdelentejunior.nl
Meer over de ooievaar Achtergrondinformatie voor groep 3/4. Klik rechtsboven voor achtergrondinformatie op andere groepsniveaus!
Even voorstellen Heb je ooit ooievaars van zo dichtbij gezien? We kunnen zelfs zien of ze een ring om hun poot hebben. Daaraan kunnen we zien of de ooievaars op het nest dezelfde zijn als vorig jaar. De kans dat een ooievaar terugkomt naar het nest is best groot. Want ooievaars zijn erg trouw aan hun nestplaats. Liefst komen ze ieder jaar terug op hetzelfde nest.
Hier wonen ze De webcam is in het dorp Gennep in Limburg. Het nest zit bovenop een schoorsteen op het dak van een oud gebouw. Het is wel 18 meter hoog. Vlakbij is een kerk. Je hoort de klokken vaak luiden.
Echte natuur De ooievaar op de filmpjes zijn wilde vogels. Ze zijn puur natuur en moeten zelf zien te overleven. Soms lukt dat niet. Er kan een jong doodgaan of zelfs een ouder. Vind je dat heel naar om te zien? Dan kun je beter niet kijken.
Hieraan herken je hem Een ooievaar herken je zo. Hij is groot. Nog groter dan een reiger. Zijn lijf, nek en kop zijn wit. Zijn vleugels zijn zwart met wit. De poten en snavel zijn knalrood. In de lucht beweegt hij zijn vleugels bijna niet. Hij zweeft! Je ziet geen verschil tussen man en vrouw.
Geluid Ooievaars maken niet veel geluid. Soms sissen ze wat naar elkaar. Maar in het voorjaar is dat wel anders. Dan kleppert een paartje erop los. Dat doen ze met hun grote snavel. Het geklepper is een soort liefdesliedje naar elkaar. Andere ooievaars weten meteen dat ze niet welkom zijn.
Neef zwarte ooievaar
Zwarte ooievaar. Foto (c) FotoNatura, Martin Woike De zwarte ooievaar is heel erg zeldzaam in ons land.
Hier leeft hij Ooievaars houden van natte grond. Daar vinden ze gemakkelijk wormen, mollen en andere dieren. Ze maken hun nest graag in hoge bomen langs rivieren.
Ooievaars houden van natte weilanden, met kikkers en andere prooien. Foto (c) FotoNatura, Huub Veldhuyzen
Een ooievaar-jaar De ooievaars zijn in de lente en de zomer ons land. Daarna trekken de meesten naar het zuiden. Daar is dan meer te eten. Bijna alle jongen gaan na het uitvliegen op trek . Ze komen na een paar jaar weer terug naar ons land.
Vliegende ooievaars. De meeste ooievaars overwinteren in Zuid-Europa of Afrika. Foto (c) Rene de Ruijter
Het menu Ooievaars eten allerlei dieren. Zoals kikkers, muizen, mollen, insecten en wormen. In Afrika eten ze vooral sprinkhanen. Ooievaars pikken met hun lange snavel een diertje uit de grond.
Kikkers zijn een favoriet hapje van ooievaars. Foto (c) STCKXNG
Het nest Ooievaars houden van een hoog nest. Een grote boom is heel geschikt. Of een schoorsteen. Maar een paal met een wagenwiel erop ook. Het liefst gaan ze terug naar hun oude nest van vorig jaar. Dat nest moet wel weer lekker fris zijn. De ooievaars steken er nieuwe takken in, en bekleden het met mos.
Ooievaars houden van een hoog nest. Foto (c) Leo Daanen
Een paar Klepperen is net zoiets als zeggen: ik hou van je. Dat vinden de man en de vrouw fijn. Hun snavel gaat daarbij van voor naar achteren. We weten niet of ooievaars elkaar elk jaar trouw zijn. Misschien komen we daar achter door de ringen en de webcams.
Klepperende ooievaars. Foto (c) Buitenbeeld, Misja Smits
De eieren Het vrouwtje legt één tot zes eieren. Vaak komt er om de dag een ei bij. Ze zijn wit en groter dan een kippenei. Het paar krijgt maar één keer per jaar jongen. Het duurt wel twee maanden voor de kuikens uitvliegen!
Broeden Man en vrouw broeden om de beurt op de eieren. Dat begint, als het tweede ei gelegd is. Het duurt vijf weken voordat de jongen uit het ei komen.
Zorgen Jongen grootbrengen is een hele klus. Een jong eet tot het uitvliegen wel 16 kilo voer. Dat moeten de ouders allemaal verzamelen. In het begin voeren ouders de jongen elk uur met regenwormen en insecten. Later wordt dat minder vaak. Dan komen de ouders thuis met grote prooien, zoals kikkers en veldmuizen.
Vader en moeder ooievaar zijn allebei op zoek naar lekkere hapjes voor hun kuikens. Foto (c) Hans vd Meulen
Opgroeien
Niet alle jongen krijgen evenveel. Daardoor groeien sommige kuikens erg snel, en worden andere steeds zwakker. De zwakke jongen gaan soms dood. Na zo’n drie weken groeien er al wat vleugelveren door het dons. Ze gaan daar ook mee klapwieken. Pas na zes weken verlaten ze het nest. Dan zoeken ze zelf naar voedsel. Maar ’s avonds gaan ze even naar het nest terug. En dan bedelen ze om wat lekkers.
Het gaat goed met de ooievaars Er was een tijd dat er in Nederland bijna geen ooievaars meer waren. Er zijn toen veel ooievaars gefokt. Die moesten wel weer aan de natuur wennen. Veel oudere dieren trokken in de winter niet weg. Maar de jonge dieren gingen wel weg naar Afrika. Ze kwamen een aantal jaren later terug op hun geboorteplek. Nu gaat het beter met de ooievaar.
Waarom webcams? De ooievaars hebben hun nest heel hoog. Vanaf de grond kun je bijna niet zien wat er in het nest gebeurt. Door de webcams kunnen we dat wel. We zien het eerste ei. En hoeveel eieren er in het nest liggen. We zien de kuikens uit het ei kruipen, en wat ze voor lekkers krijgen toegestopt. Zo leren we meer over de ooievaars. Dan kunnen we ze ook beter beschermen.
