Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. © Vogelbescherming Nederland, 2011. www.beleefdelentejunior.nl
Tuinvogels Achtergrondinformatie voor Groep 3/4. Klik rechtsboven op "Ik zit in" voor achtergrondinformatie op andere groepsniveaus!
In tuinen zie je soms heel veel vogels. Vaak zie je pimpelmezen, koolmezen, men mussen. En ook merels, vinken, roodborstjes en houtduiven en eksters. Sommige tuinvogels lijken op elkaar. Koolmezen lijken op pimpelmezen. Kan jij verschillende soorten duiven uit elkaar halen? Je herkent de tuinvogels niet aan hoe ze eruit zien. En ook aan het geluid dat ze maken. Hoor je veel gekwetter? Waarschijnlijk zijn het spreeuwen. De huismus tjilpt. Het geluid van de koolmees lijkt op de sirene van een politiewagen. Hieronder vind je meer informatie over de koolmees.
Meer over onze koolmezen
Even voorstellen Al in de winter kwamen er koolmeesjes kijken in de nestkast. Zouden ze hier ook komen broeden?
Hier wonen ze De webcam hangt op een andere plek dan vorig jaar. In een hele grote tuin in Brabant. Met de webcams kunnen wij de koolmeesjes ook echt zien. Van de webcams hebben de koolmeesjes geen last. Er zit er één in de nestkast en één bij de opening.
Echte natuur De koolmezen op de filmpjes zijn wilde vogels. Ze zijn puur natuur en moeten zelf zien te overleven. Soms lukt dat niet. Er kan een jong doodgaan of zelfs een ouder. Vind je dat heel naar om te zien? Dan kun je beter niet kijken.
Meer over de koolmees
Zo herken je hem De koolmees is kleiner dan een mus. Hij heeft een korte, dunne snavel, witte wangen en een gele borst. Je herkent hem vooral aan zijn zwarte petje en zijn zwarte stropdas. De das van de mannetjes is breed. De das van de vrouwtjes is dun.
Geluid Een koolmees maakt heel veel geluiden. Hij heeft een harde stem.
Familie van de koolmees Deze vogel heet pimpelmees. Hij lijkt wel op de koolmees. De pimpelmees is kleiner dan de koolmees. Hij heeft geen stropdas. En zijn petje is niet zwart maar blauw.
Pimpelmees, foto (c) Martin Hierck
Hier woont hij De koolmees houdt van bomen. Dat kan zijn in een bos of in een tuin. Zeker als ze daar in de winter voer krijgen.
Koolmezen houden van tuin met veel bomen. Foto (c) Jasper de Ruiter
Het jaar rond Koolmeesjes blijven het hele jaar in de buurt van hun nest. Alleen als ze erge honger hebben, gaan ze wel eens op reis.
Het menu Koolmezen eten graag spinnen en rupsen. Daar voeren ze ook hun jongen mee. In de winter eten ze vooral zaden. Beukennootjes vinden ze heerlijk. Maar ook zijn ze dol op vetbollen en pinda’s.
Koolmezen lusten graag rupsen. Foto (c) Jouke Altenburg
Het nest Koolmeesjes maken hun nest in de holte van een boom. Maar holle bomen zijn er niet zo veel. Daarom broeden koolmeesjes graag in nestkastjes. In zo’n kastje bouwt het vrouwtje een echt nest. Ze gebruikt mos, gras en wortels, haren, pluisjes en veertjes. Wat een mooi bedje is dat!
Nestkast voor een koolmees. Foto (c) Jasper de Ruiter
Een paar Het mannetje zoekt een plek voor een nest. Daarna lokt hij een vrouw met gezang. Het vrouwtje keurt de boel. Als het haar bevalt, worden ze een paar. En dan zingt ze volop mee. Deze plek is bezet! Na de zomer gaan ze weer hun eigen weg.
De eieren Het vrouwtje legt tussen de 8 en 13 eieren. Dat is een heel nest vol! De eitjes zijn klein en dik.
Broeden Zijn alle eieren gelegd? Dan broedt het vrouwtje ze uit. Het mannetje zorgt in die tijd voor het eten. Na twee weken komen de eieren uit.
Zorgen In het begin blijft de moeder nog bij de jongen. Ze houdt ze warm en ze houdt het nest schoon. De poep van de jongen zit in een vliesje. Dat ruimt makkelijk op! Eerst zoekt alleen de vader eten. Maar de kleintjes krijgen steeds meer honger. Dan helpt ook de moeder mee. Ze vliegen af en aan. Wat is dat had werken!
Opgroeien Net uit het ei is een koolmeesje kaal. Hij heeft alleen een beetje pluis. Zijn ogen zitten nog dicht. In het nest is het best donker. Maar de open bekjes zijn knaloranje. Die kunnen de ouders niet missen. Na een paar weken verlaten de jonkies het nest. Vaak blijven ze nog even in de buurt. Dan krijgen ze nog wat eten van hun ouders.
Het gaat goed met de koolmees
De koolmees komt hier veel voor. Ook jij kunt koolmezen helpen. Bijvoorbeeld door nestkasten en vetbollen op te hangen. Waarom webcams? Door de webcams leren veel mensen deze leuke vogel kennen. En die willen dan graag nestkasten voor hem ophangen. Dat is fijn voor de koolmees. Want er zijn niet veel holen in oude bomen. Door de webcams heb je een kijkje in het nest. Zo zie van alles wat je anders niet zou zien.
