Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. © Vogelbescherming Nederland, 2011. www.beleefdelentejunior.nl
Achtergrondinformatie voor groep 3/4. Voor achtergrondinformatie op andere groepsniveaus: klik in de blauwe balk.
Even voorstellen Naar deze nestplek komt al jaren een paartje. Ook vorig jaar. Er werden vijf kuikens geboren! Maar er waren nog geen camera’s, dus je kon ze niet van dichtbij zien. Dit jaar wel! Zal er weer een paartje komen?
Hier wonen ze De nestkast staat op een watertoren in de duinen. Hij is 49 meter hoog. Dat is even hoog als een flat met 12 verdiepingen! Bovenin het topje zit het nest. Er zijn twee camera’s bij de kast: een binnen en een buiten.
De nestkast is helemaal bovenin de watertoren van Scheveningen. Foto (c) Wikicommons, Tijs Teulings.
Echte natuur Torenvalken zijn wilde vogels. Ze zijn puur natuur, en moeten zelf zien te overleven. Soms lukt dat niet. Er kan een jong doodgaan of zelfs een ouder. Vind je dat heel naar om te zien? Dan kun je beter niet kijken.
Zo herken je hem De torenvalk is even groot als een duif. Het is een roofvogel.
Dat zie je aan zijn snavel en zijn klauwen. Zijn rug is bruin met vlekjes. En zijn buik wit met vlekjes. Het mannetje heeft een grijze kop. Het vrouwtje een bruine.
Mannetje torenvalk. Foto (c) Vilda/Yves Adams
Vrouwtje torenvalk. Foto (c) Vilda/Yves Adams
Geluid De torenvalk roept op zijn nest: kie kie kie kie. Als hij jaagt dan is hij stil.
Familie: boomvalk en slechtvalk De torenvalk heeft in Nederland twee familieleden: de boomvalk en de slechtvalk. De boomvalk is ook een beetje bruin. Maar verder is hij grijs met wit. De slechtvalk is grijs met wit, maar dan een heel stuk groter. Kijk maar:
Familie van de torenvalk: dit is een boomvalk. Foto (c) FotoNatura/Ditmar Nill.
Familie van de torenvalk: dit is een slechtvalk. Foto (c) FotoNatura/Hans Hut. Je kunt de slechtvalk dit jaar ook volgen bij Beleef de Lente Junior! Klik hier voor de camera bij de slechtvalk .
Hier woont hij Torenvalken leven in ons hele land. Ze houden van weilanden maar ook van duinen en riet, en zelfs van een dorp of stad. Als er maar wat hoge bomen zijn. Daar spieden ze naar muizen, en ze maken er een nest.
Een torenvalk-jaar In de lente zijn torenvalken op of bij hun nest. Ze gaan daar de rest van het jaar niet ver vandaan. Behalve als het sneeuwt. Dan vliegen ze naar een warmer land, zonder sneeuw. Torenvalken uit koude landen komen in de winter naar ons.
Het menu Een torenvalk eet veel muizen. Maar soms ook vogels of kevers. Ze jagen vanaf een paal of vanuit de lucht. Met hun goede ogen, zien ze een muis van heel ver. Als ze er een zien, dan duiken ze eropaf!
Biddende torenvalk. Foto (c) Wikicommons/Andreas Trepte.
Het nest Torenvalken leggen hun eieren in een oud nest van een kraai of ekster. Of ze leggen de eieren op een hoog gebouw. Maar ze broeden ook graag in een nestkast. Dat is een houten kist. Mensen hangen die voor ze op.
Torenvalken in een nest. Foto (c) Wikicommons/Luz
Een paar Hoe versier je een vrouwtje? Met een vliegshow! Een torenvalk is net een stuntvlieger. Hij cirkelt hoog in de lucht. En duikt naar beneden. Dan landt hij op haar rug. En dan? Dan paren ze!
Het mannetje landt met opgeheven vleugels op het vrouwtje om te paren. Foto (c) Vkajot/Wikimedia commons.
De eieren Het vrouwtje legt twee tot zeven eieren. Vaak komt er om de dag één bij. Ze zijn licht met bruine vlekjes. En iets kleiner dan een kippenei.
Broeden Het vrouwtje broedt de eieren uit. Dat duurt een maand. In die tijd brengt de man voer naar zijn vrouw. Als zij gaat eten, dan broedt hij even.
Zorgen In het begin blijft moeder bij de kleintjes. Vader vangt muizen en vogels. De moeder voert ze aan de kuikens. Na een tijdje helpt ma met jagen. Gelukkig, want de kuikens eten heel veel!
Opgroeien De kuikens komen met wit dons uit het ei. Na twee weken krijgen ze echte veren. Al snel hebben ze er heel veel! Dan lijken ze op hun ouders. Na een maand kunnen ze vliegen. Maar ze blijven nog even in de buurt. Want de ouders stoppen ze lekkere hapjes toe. Na een tijdje gaan ze zwerven, op zoek naar een eigen plek. Soms zelfs in een ander land!
Jonge torenvalken van 3,5 week oud, tijdens het ringen. Foto (c) Albert de Hoon.
Het gaat niet zo goed met de torenvalk Vroeger gebruikten de boeren gif. Muizen aten het gif, en torenvalken aten de muizen. Daardoor werden ze ziek en gingen eerder dood. Dat gif is nu gelukkig verboden. Maar het boerenland is veranderd. Daardoor zijn er minder muizen dan vroeger. En dus minder torenvalken. Er zijn nu ongeveer 6.000 paartjes torenvalken in Nederland.
Waarom webcams? Door de webcams leren we veel over de torenvalk. Zoals hoe vaak ze de kuikens voeren. En waarmee. Misschien krijgen ze dit jaar wel zandhagedis! Want die leven in de duinen. Door de webcams leren we dit soort dingen. Het is goed om veel van torenvalken te weten. Dan kunnen we ze beter helpen.
