“Marktevoluties van de hypothecaire markt in België” “Where is the money?” Ivo Van Bulck, Secretaris-generaal BVK 16de Isolatiedag | 29 september 2015
Agenda: 1.
Febelfin en BVK in een notendop
2.
Krediet aan particulieren : belang voor de economie
3.
Kredietverlening : België binnen Europa
4.
Financiering van de economie en hypothecaire kredietverlening in België 4.1. Spaargelden versus kredieten 4.2. Hypothecaire kredieten: algemene info 4.3. Gemiddeld bedrag uitgesplitst volgens bestemming 4.4. Groene kredieten 4.5. Productie uitgesplitst volgens bestemming 4.6. Opsplitsing van productie volgens rentevoet
5.
Relevante gegevens CKP (Kredietcentrale NBB)
6.
Bankensector staat voor uitdagingen 16de Isolatiedag | 29 september 2015
2
1
1. Febelfin en BVK in een notendop
16de Isolatiedag | 29 september 2015
1. Febelfin in een notendop (1/2)
3
± 75% van de financiële sector
Febelfin vzw vertegenwoordigt 264 financiële instellingen in België bestaat uit 5 deelverenigingen
11 leden hebben een bijzonder statuut Council for stockbrokers’ accreditation
16de Isolatiedag | 29 september 2015
4
2
1. BVK in een notendop (2/2) •
De BVK is één van de stichtende leden van Febelfin en werd opgericht in 1941.
•
Vertegenwoordigt als beroepsvereniging de sector van het krediet aan particulieren, d.i. het consumentenkrediet en het hypothecair krediet.
•
Aantal leden: 57 waaronder kredietinstellingen, kredietmaatschappijen en verzekeringsmaatschappijen
•
Representatiegraad: voor consumentenkrediet: 95%, voor hypothecair krediet: 90%
16de Isolatiedag | 29 september 2015
5
2. Krediet aan particulieren: belang voor de economie
16de Isolatiedag | 29 september 2015
6
3
2. Studie KULeuven 2014 (1/2)
Uitstaande bedragen aan krediet aan particulieren eind 2013
• Consumentenkrediet eind 2013: 21,1 miljard EUR (2010: 20,6 miljard EUR; 2014 : 21,7 miljard EUR) • Hypothecair krediet eind 2013: ± 189,5 miljard EUR (2010 : 162 miljard EUR; 2014 : ± 197 miljard EUR )
Bron: Studie naar het belang van krediet voor de Belgische economie – 2015 – Prof. Dr. Nancy Huyghebaert KU Leuven
16de Isolatiedag | 29 september 2015
7
2. Studie KULeuven 2014 (2/2)
“Het krediet aan particulieren vormt een levensader voor de Belgische economie”
• In 2013 werd - 10,41% van de consumptieve uitgaven van de gezinnen gefinancierd via consumentenkrediet - 87,12% van de woningaankopen werd (gedeeltelijk) via een hypothecair krediet gefinancierd.
Bron: Studie naar het belang van krediet voor de Belgische economie – 2015 – Prof. Dr. Nancy Huyghebaert KU Leuven 16de Isolatiedag | 29 september 2015
8
4
3. Kredietverlening: België binnen Europa
16de Isolatiedag | 29 september 2015
9
3. Consumentenkrediet: schuld per capita (1/3)
16de Isolatiedag 29 September 2015
10
5
3. Hypothecair krediet: schuld per capita (> 18 jaar) (2/3)
België : 21.322 EUR - Europese gemiddelde (EU 17) : 16.225 EUR
16de Isolatiedag | 29 september 2015
11
3. Hypothecair krediet: schuldratio t.a.v. BBP (3/3)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
12
6
4. Financiering van de economie en hypothecaire kredietverlening in België
16de Isolatiedag | 29 september 2015
13
4.1. Aangroei spaargelden is voorbij piek … (1/2)
Bron: berekening op basis van data NBB
…Belgen al lang geen spaarkampioenen meer
… maar spaargeld “slaapt” niet! Customer loan to deposit rate = 93% (NBB) 16de Isolatiedag | 29 september 2015
14
7
4.1. Financiering van de Belgische economie is onze prioriteit (2/2) 95 mia EUR aan Belgische overheden
222 mia EUR aan Belgische gezinnen
(2)
(1)
131 mia EUR aan Belgische ondernemingen (3)
Meer dan 448 mia EUR aan uitstaande leningen aan de Belgische economie
Bron: (1) Iets meer dan 200 miljard Hypothecaire kredieten en ongeveer 21 miljard consumentenkredieten (juni 2015) 16de Isolatiedag | 29 september 2015 (2) Febelfin berekeningen op basis van gegevens NBB-stat (juni 2015) (3) Febelfin-cijfers – Driemaandelijkse Kredietbarometer van de kredieten aan ondernemingen (maart 2015)
15
4.2. 2014 was een recordjaar voor hypothecaire kredietverlening… (1/4) 250 000
Hypothecaire omloop (FSMA) 201 814 197 327 189 484 183 615 172 049
200 000
x 1.000.000 EUR
161 723 151 738
150 000
137 016 126 383 114 105 101 092
100 000
74 775 82 900 59 127
89 414
64 287 67 707
50 000
0
*
*
* : schatting op basis van de omloop van de Febelfinleden 16de Isolatiedag | 29 september 2015
11 16
8
4.2.… met een gezonde schuldgraad! (2/4) Developments in the average amount of new mortgage loans and aggregate LTV ratio (in € thousand, unless otherwise stated)
Gezonde ‘loan to value’ en ‘loan to income’
16de Isolatiedag | 29 september 2015
11 17
4.2. Overwaardering van de markt en maatregelen NBB (3/4) •
In het verleden werd vaak gewaarschuwd (door OESO, The Economist,…) dat Belgische huizenmarkt zeepbel was Î Overwaarderingen tot maar liefst 50 procent.
•
Ook Nationale Bank (NBB) vreesde in 2012 nog dat de huizen 15 procent overgewaardeerd waren.
De NBB legde de financiële instellingen grotere kapitaalbuffers voor hypothecaire kredieten op
Î+5% In maart 2015 kondigde de NBB aan dat de vastgoedprijzen slecht 5 à 10 procent overgewaardeerd zijn Î Markt is vrijwel in evenwicht
'De internationale ranglijsten waarin België steevast wordt opgevoerd als een van de meest overgewaardeerde woningmarkten (vooral in verhouding tot inkomen en huurprijzen, red.) zijn veel te weinig genuanceerd. Na bijkomend onderzoek, dat wij om de vier maanden herhalen, hebben we ook instellingen als de Europese Commissie en het IMF daarvan kunnen overtuigen.‘ Luc 16de Isolatiedag | 29 september 2015 Coene, De Tijd 25 maart 2015 18
9
4.2. Looptijden (4/4)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
19
Breakdown of the portfolio of mortgage loans of IRB banks by LTV, DSR and maturity at origination (non- consolidated data, end 2013)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
20
10
4.3. Gemiddeld bedrag uitgesplitst volgens bestemming (1/2) Het gemiddeld bedrag van een krediet voor zowel de aankoop van een woning als van een bouwkrediet bereikt hoogste gemiddeld bedrag ooit.
16de Isolatiedag | 29 september 2015
21
16de Isolatiedag | 29 september 2015
22
4.3. Gemiddelde bedrag (2/2)
11
4.4. Groene kredieten (1/1) •
Tijdelijke maatregel die deel uitmaakte van economische herstelwet van 27 maart 2009.
•
= een lening (max 15.000 EUR/persoon) die uitsluitend diende voor financieren van welbepaalde energiebesparende uitgaven.
•
Dergelijke lening kon onder bepaalde voorwaarden recht geven op volgende voordelen die door de Staat worden verleend : • een interestkorting (interestbonificatie) van 1,5 % ; • een belastingvermindering van 40 % op de door de kredietnemer gedragen interesten, na aftrek van de interestkorting of interestbonificatie.
•
Maatregel liep ten einde op 31.12.2011
Wat ?
Succes ?
Van 2009 tot eind 2011 werden ongeveer 216.000 groene kredieten met interestbonificatie verstrekt, voor een bedrag van ongeveer 3,5 miljard EUR •
Meer dan 120.000 groene kredieten werden verstrekt in de vorm van een hypothecair krediet, voor een bedrag van 2,2 miljard EUR.
•
95.000 groene kredieten verstrekt in de vorm van een consumentenkrediet, voor een bedrag van 1,3 miljard EUR. 16de Isolatiedag | 29 september 2015
23
4.5. Productie uitgesplitst volgens bestemming (1/3) Ten opzichte van Q2 2014 werden er meer kredietovereenkomsten gesloten voor de aankoop (+ renovatie) en de renovatie van een woning. Het aantal kredieten voor de bouw van een woning bleef status quo
Nieuwbouw versus renovatie
+ 11,1%
- 0,1%
+ 65,2%
16de Isolatiedag | 29 september 2015
24
12
4.5. Productie volgens bestemming (2/3)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
25
4.5. Productie volgens bestemming (aankoop versus bouw) (3/3)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
26
13
4.6. Opsplitsing van productie volgens rentevoet (1/1)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
27
5. Relevante gegevens CKP (= Centrale Kredieten aan Particulieren)
16de Isolatiedag | 29 september 2015
28
14
5. Lopende kredietovereenkomsten (eind 2014) (1/2) Consumentenkrediet
Hypothecair krediet
Totaal
8.478.935
2.846.568
11.325.503
Consumentenkrediet
Verrichtingen op afbetaling
Aantal (12-2014 – CKP) Bedrag (12 -2014 -ADSEI)
Kredietopeningen
Totaal
1.936.766
6.542.169
8.478.935
16,6 miljard EUR
5,1 miljard EUR
21,7 miljard EUR
Opsplitsing van het consumentenkrediet per type krediet (in aantal)
Opsplitsing van het consumentenkrediet per type krediet (in bedrag)
21,8%
23,4%
kredietopeningen
kredietopeningen
verrichtingen op afbetaling
verrichtingen op afbetaling
78,2%
76,6% 16de Isolatiedag | 29 september 2015
29
5. De betalingsachterstanden (CKP) 12/2014 (2/2) a) Hypothecair krediet 2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aantal contracten
2.368.993
2.501.787
2.689.587
2.753.225
2.797.148
2.846.568
Aantal nietgeregulariseerde wanbetalingen
26.633
27.678
28.974
30.509
32.340
34.005
Ratio
1,12%
1,11%
1,08%
1,11%
1,16%
1,19%
b) Consumentenkrediet 2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aantal contracten
5.788.072
5.751.533
8.637.371
8.684.562
8.668.666
8.478.935
Aantal nietgeregulariseerde wanbetalingen
407.697
421.047
431.519
452.111
471.204
488.835
7,04%
7,32%
5,00%
5,21%
5,44%
5,77%
Ratio
16de Isolatiedag | 29 september 2015
30
15
6. Bankensector staat voor uitdagingen
16de Isolatiedag | 29 september 2015
31
6. Financiële sector bevindt zich op een kantelpunt Vele uitdagingen zetten rendabiliteit onder druk
Structurele zwakke conjunctuur + Internationalisatie Inwerkingtreding kapitaalsvereisten
Digitaliseringtendens
+ explosie bankenheffingen
Hoe toekomstige business modellen rendabel maken?
Extreem lage renteklimaat
Deleveraging privésector
Lage inflatie
Combinatie van factoren zet rendabiliteit structureel onder druk. Gemiddelde ROE bedraagt 5% 16de Isolatiedag | 29 september 2015
32
16
Febelfin vzw/asbl Belgian Financial Sector Federation www.febelfin.be
17