Marktconsultaties in sociaal domein Even voorstellen: Mr. Eugène Lobry MMC CMC • Ruim 30 jaar ervaring als onderzoeker/adviseur voor gemeenten en uitvoeringsbedrijven in publiek domein • Gespecialiseerd in sturings-, bekostigings- en governancevraagstukken bij uitvoering van overheidstaken (Wsw, afval/reiniging, sport, zorg & welzijn etc) • Brede scoop met financieel/juridische kennis • Lid van commissie Markt & Overheid NVRD • Actief in overleg Rijk – Ooa/Roa inzake inkoop van advies
Vraagstellingen 1. 2. 3. 4. 5.
Wat is marktconsultatie? Waarom marktconsultatie? Kansen binnen het sociaal domein? Goede en slechte voorbeelden? Aandachtspunten?
Wat is marktconsultatie? Een marktconsultatie voorafgaand aan de start van een aanbestedingstraject kan het beste worden beschouwd als: een marktverkenning vanuit de opdrachtgever om de besluitvorming over de wenselijkheid en inrichting van een aanbestedingstraject voor te bereiden. Gericht op het aanscherpen van de vraagstelling, aanpak, marktfocus en mogelijke selectiecriteria. Het is dus niet gericht op het vinden van een marktpartij (dit vangt pas aan met de start van een aanbestedingstraject) maar op een beter inzicht in de markt (globale prijs/kwaliteitverhoudingen) en het marktaanbod (speelveld, specialisatie).
Waarom marktconsultatie? Voorafgaand aan het formuleren van een inkoopvraag (make or buy) en het bepalen van een inkoopstrategie (enkel- of meervoudig onderhands, openbaar of innovatief aanbesteed) kan het zinvol zijn om het actuele aanbod op de markt te verkennen (stand van de kennisontwikkeling, prijsniveaus). Daarbij kunnen de volgende motieven een rol spelen: • verkenning van het marktaanbod (meerwaarde van inkoop?) • oriëntatie op benaderingen vraagstuk (bepalen van aanpak?) • verkennen meerwaarde samenwerking (bepalen van rollen?) • inventariseren van kwaliteitscriteria (wijze van selectie?) • vinden van innovatieve prikkels (bepalen prestaties?) • verhogen maatschappelijke waarde (gunningscriteria?)
Marktconsultatie ondersteunt beslissingen 1. probleem/vraagstelling
‘make or buy’
2. gewenst resultaat
marktkeuze
3. beschikbaar budget
kwaliteitskeuze
4. doelmatig selecteren
procedurekeuze
a. onderhands selecteren (éénmalig, low budget)
gunningscriteria vaststellen voorkeurslijst leveranciers
b. niet openbaar selecteren (aantal offertes beperken) bij innovatief aanbesteden:
selectiecriteria shortlist gunningscriteria vaststellen offertevergoeding?
c. openbaar selecteren
gunningscriteria vaststellen
Voorbeeld Gemeente Zeist • Middels deze marktconsultatie wil de gemeente Zeist meer inzicht krijgen in de verschillende mogelijkheden van uitvoering van de Geld-TerugRegeling. Welke ideeën hebben marktpartijen over mogelijke werkwijzen? Wat zijn de ontwikkelingen op het gebied van declaratieregelingen voor minima zoals de Geld-Terug-Regeling? • Het staat de gemeente Zeist vrij om elementen uit de adviezen, die als antwoord op deze marktconsultatie worden ingediend, op te nemen in een uiteindelijke offerteaanvraag. Hiervoor is de gemeente geen vorm van vergoeding verschuldigd aan u, u kunt zich niet beroepen op auteursrechtelijke bescherming.
Voorbeeld Gemeente Zeist (vervolg) 1. Wat is uw advies aan de gemeente Zeist ten aanzien van de invulling van de werkwijze van de Geld-Terug-Regeling? In te gaan op de volgende aspecten: • korte doorlooptijd voor de minima vanaf het moment van het indienen van een aanvraag tot en met de ontvangst van het declaratiebedrag; • inrichting van het proces van aanmelding, declaratie en administratieve afhandeling (zowel voor minima, de gemeente als de uitvoeringsorganisatie); • communicatie met de klanten (minima en gemeente): bereikbaarheid, wijze van communiceren, communicatiekanalen en communicatie momenten; • duurzaamheid, laagdrempelig en kwaliteit; • prijsopbouw: de prijsonderdelen van de uitvoeringskosten, besparingsmogelijkheden van de gemeente Zeist. 2. Welke ontwikkelingen voorziet u de komende jaren met betrekking tot het onderwerp van de marktconsultatie? 3. Hoe beschrijft u de (aanbieders)markt waarop deze marktconsultatie betrekking heeft?
Voorbeeld Wigo4it • Voorafgaand aan de publicatie van een mogelijke aanbesteding wenst Wigo4it de markt, en met name leveranciers die aan onze wensen kunnen voldoen, te consulteren over hun visie op het gebied van de ondersteuning van de professional in het Sociale Domein en het zaakgericht werken. Mede op basis van de geleverde antwoorden, ideeën en suggesties zal Wigo4it en de G4 een beeld krijgen van de leveranciersmarkt op het gebied van oplossingen. • Wigo4it zal vervolgens haar visie verder ontwikkelen waarbij zij tevens de eventueel te volgen inkoopprocedure zal bepalen. Zij, in geval van aanbesteding,een hoogstaand Programma van Eisen kan opstellen, dat tegemoet komt aan de eisen en wensen van de G4 en tevens recht doen aan, en in een realistische verhouding staat tot wat leveranciers als meest economisch gunstig kunnen aanbieden.
Voorbeeld Wigo4it (vervolg) In dit hoofdstuk zijn de vier hoofdconsultatievragen opgenomen waarop wij graag uw visie ontvangen. Ter verduidelijking van deze hoofdvragen zijn aan elke hoofdvragen een aantal deelvragen toegevoegd. In totaal zijn er 19 vragen. De hoofdvragen zijn gericht op uw visie op: • (Keten)samenwerking • De implementatieplateaus • Uw mogelijke oplossing die de plateaubenadering ondersteund • De (technische) implementatie Is de door u geschetste oplossing op 17 mei te demonstreren? • Kunt/wilt u hierbij uw oplossing demonstreren aan de hand van de casus zoals verwoord bij vraag 5? • Heeft u dan middelen nodig (beamer, wifi.. )
Voorbeeld marktverkenning HIS Voorts heb ik de Haagse Inkoopsamenwerking (HIS), de inkoopdienstverlener voor zes departementen waaronder BZK, gevraagd een Europese aanbesteding voor te bereiden op het gebied van organisatievraagstukken. Deze aanbesteding(en) wordt in nauw overleg met EC-O&P voorbereid. Ik ben voorstander om de komende periode van gedachten te wisselen met de brancheorganisaties. Ik verneem graag van jullie of jullie branchevereniging hiertoe bereid is. Ik ben voorstander om in informele en open sfeer deze marktverkenning uit te voeren. Agenda • Korte voorstelronde • Korte presentatie Bert Struijk • Ontwikkelingen binnen de markt? • Discussie over de wijze waarop BZK de opdrachten mogelijk in de markt wil gaan zetten.
Voorbeeld sociale wijkteams Amersfoort Is onze inschatting dat externe verzelfstandiging onhaalbaar is terecht en zo nee, • Op welke wijze kan dit het beste plaatsvinden • Met welke (rand) voorwaarden en aspecten dient rekenning te worden gehouden • Op welke wijze bereiken we continuitieit en perspectief voor de medewerkers in de wijkteams ten aanzien hun rechtspositie • Is externe verzelfstandiging voor alle taken gewenst/mogelijk • Op welke wijze dient rekening te worden gehouden met de bestaande faciliteiten Zo ja • Kan de bestaande werkwijze met betrekking tot inkoop van uren zorg worden gehandhaafd, of dient deze te worden aangepast • Op welke termijn is externe verzelfstandiging wel/niet aanbevelenswaardig? • Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om externe verzelfstandiging mogelijk te maken
Aandachtspunten • • • • • • • • • •
Specificeer welke vragen je wilt beantwoorden Definieer de (kring van) partijen die je uitnodigt Overvraag niet (schrik niet af) Appeleer aan inbreng vanuit MVO-motief Respecteer intellectuele eigendomsrechten Daag uit (demonstratie, schouderklop, prijsvraag) Geef feedback op inbreng (neem inspanningen serieus) Wees transparant in (vervolg)besluitvorming Toets vooraf op doelmatigheid (alternatieve bronnen) …. (vul aan)