Marktconsistente waardering voor zachte (reële) pensioencontracten
Theo Nijman Bas Werker Tilburg University July 2011
Samenvatting presentatie Theo Nijman •
Verevening kan tot lange periode leiden voordat schok volledig verwerkt is
•
Stuurvariabele in StAR akkoord niet noodzakelijk gelijk aan dekkingsgraad • leidt mogelijk tot uitdelen, terwijl marktwaarde fonds onvoldoende
•
Sinking giants mogelijk • toezicht op dekkingsgraad kan dit voorkomen voorkomen, door kans op lage dekkingsgraad te beperken
2
Deze presentatie •
Marktconsistente waardering (NL beleid en internationale regelgeving): • Contract bepaalt beloofde uitbetalingen • Daaruit volgt te hanteren discontovoet
•
Er wordt uitgegaan van open contract met niet (expliciet) toegewezen tekort of overschot.
• •
Resultaten in benaderend model Al Algemenere resultaten lt t door d middel idd l van simulatie i l ti
3
Bottom line Bottom-line • •
•
•
Rechten worden afhankelijk ontwikkeling dekkingsgraad Daarmee wordt ‘juiste’ definitie dekkingsgraad van cruciaal belang • ‘juist’ juist = marktconsistent Welke discontovoet voor verplichtingen? • risico in uitbetalingen leidt tot inboeken aandelenrisicopremie • verevening leidt tot slechts gedeeltelijke inboeking (afhankelijk van leeftijdsopbouw) Kostendekkende premie bepalen • principe: dekkingsgraad wijzigt niet door nieuwe rechten én premie
4
Marktconsistente waardering verplichtingen
Marktconsistente waardering verplichtingen •
Waardering van een toezegging gaat om wat je belooft, niet hoe je dat financiert • discontering tegen verwacht rendement kan dus misleidend zijn
•
Extreem voorbeeld: Vereffen schokken over N=150 jaar • dit is in feite nominaal zekere toezegging • en daarmee discontovoet = nominale rentetermijnstructuur (zonder opslag)
•
Toezicht vereist dat toezegging in lijn met beschikbaar vermogen én beleggingsstrategie
6
Marktconforme discontovoet •
In model vinden we dat discontovoet afhangt van • rentetermijnstructuur • aandelenexposure en aandelenrisicopremie • rente-exposure (duration mismatch) • horizon h i van b betalingen t li h (l (leeftijd ftijd d deelnemer) l ) • vereveningsperiode N • huidige dekkingsgraad
•
In algemenere settings zullen analoge resultaten gelden • simulatie nodig (bijv. Tilburg Finance Tool) 7
Marktconforme discontovoet 2 h ⎡ 1 1⎞ ⎤ ⎛ µt (h ) = rt (h ) − ⎢1 − ⎜1 − ⎟ ⎥ log Ft h ⎢⎣ ⎝ N ⎠ ⎥⎦ h ⎡ N⎡ ⎛ 1 ⎞ ⎤⎤ + w × markt risico p premie × ⎢1 − ⎢1 − ⎜1 − ⎥⎥ ⎢⎣ h ⎢⎣ ⎝ N ⎠ ⎥⎦ ⎥⎦ + duration mismatch correctie
+ tweede orde effecten
8
In te boeken (reële) risicopremie (rente=4%, inflatie=2%, aandelenexposure=50%, aandelenrisicopremie=4%) aandelenrisicopremie 4%) 5% 4% 3% N=1 N=5 N=10 Rente
2% 1% 0% 1
11
21
31
41
Horizon verplichtingen (h)
9
Marktwaardering zonder verevening •
Marktwaardering zonder verevening: • discontering tegen verwacht portefeuillerendement • deelnemer d l staat t t di directt volledig ll di bl bloott aan risico’s i i ’
•
Bij reële ambitie ambitie, uiteraard reëel verwachte portefeuillerendement gebruiken • als inflatie = aandelenexposure x marktrisicopremie, d verandert dan d td de di disconteringsvoet t i td dus niet i t bij iinvaren hard nominaal contract in zacht reëel contract • in dat g geval is verwacht koopkrachtbehoud p mogelijk g j bijj accepteren risico’s (op- en neerwaarts) • reële ambitie verder met name vormgegeven door beleggingsbeleid
Marktwaardering met verevening •
Nabije uitkeringen delen minder mee in schokken • zijn daarmee minder riskant • en dus (marktconform) lagere discontovoet
•
Voor uitkering ver in toekomst (50 jaar) is de disconteringsvoet g g gelijk j aan het verwacht portefeuillerendement
•
Effect stuurvariabele Eff i b l • Als stuurvariabele laag is volgen naar verwachting afslagen g en dit verhoogt g discontovoet
Toelichting SZW – Waardering •
Uitgangspunt blijft marktwaardering marktwaardering. Uit dat beginsel volgt dat een voorwaardelijke toezegging niet hoeft te worden verdisconteerd met een risicovrije rente. Verwachtingen mogen met andere woorden een rol spelen bij de verdiscontering. In geval van een aanpassingsmechanisme voor het opvangen van fi financiële iël schokken h kk waarbij bij d de verplichtingen li hti jjaarlijks lijk direct worden aangepast aan schokken, mag maximaal het verwachte portefeuillerendement worden gebruikt voor de berekening van de verplichtingen.
•
Consistent met onze analyse: Direct betekent geen verevening 12
Kostendekkende premie
Kostendekkende premie •
Kostendekkende p premie is de inleg g de nodig g is om de afgegeven garanties en gewekte verwachtingen ten aanzien van de pensioentoezegging waar te kunnen waarmaken
•
Huidig gebruik “gedempte kostendekkende premie” leidt (bij nominale i l garanties) ti ) d datt nieuwe i rechten ht verliesgevend li d worden ingekocht
14
Kostendekkende premie 2 •
Kabinet stelde in April p 2010 voor g gedempte p kostendekkende premie af te schaffen en te vervangen door de voor de (nominale) garantie vereiste inleg • Dit is in FTK1 (harde garanties) alleen ondergrens voor werkelijke kostendekkende pemie • In het kabinetsvoorstel worden nog steeds rechten verliesgevend li d iingekocht k ht omdat d t iindexatieambitie d ti biti niet i t gefinancierd
•
Kostendekkende premie dient harde én zachte rechten te dekken
15
Kostendekkende premie 3 •
Kostendekkende premie = gebruik weer dezelfde discontovoeten • alleen in dat geval leidt extra opbouw niet tot een aanpassing van de dekkingsgraad • m.a.w. m a w waarde extra rechten = premie • (daarmee vervalt solvabiliteitsopslag)
•
Merk op dat deze marktconforme premie • leeftijdsafhankelijk is • leidt l idt tot t t premies i di die afhangen fh van d de dekkingsgraad van het fonds 16
Kostendekkende premie 4 •
Indien gebruik gemaakt wordt van constante premies (zoals beoogd in pensioenakkoord) • zijn deze te hoog in geval van onderdekking en daarmee vorm van herstelpremie • zijn deze te hoog bij hoge rente en daarmee vorm van inflatiehedging • zal de opbouw moeten worden aangepast indien dekkingsgraad hoog of rente laag
17
