Marktbeeld appels en peren

Marktbeeld appels en peren Juni 2016

FA Afzet appels en peren door Russische boycot in de verdrukking Productie De appelproductie in de EU bedroeg in 2015 ruim 12 miljard kilo. Dit was de op één na grootste EUoogst ooit. Bijna een derde van de oogst komt op naam van Polen, gevolgd door Italië en Frankrijk. De Nederlandse appeloogst kwam afgelopen jaar uit op 336 miljoen kilo, een aandeel van 3 procent van de totale EU-oogst. In 2015 is bijna 2,5 miljard kilo peren geplukt in de EU. Nederland speelt een belangrijke rol met een aandeel van 15 procent. De Nederlandse oogst in 2015 (349 miljoen kilo) evenaarde het productierecord in 2014. EU (28) productie van peren (mln kilo) Bron WAPA

EU (28) productie van appels (mln kilo) Bron WAPA 12.000

3.000

10.000

2.500

8.000

Overig Nederland

6.000

Overig

2.000

Spanje

1.500

Nederland

Frankrijk

4.000

Italie

2.000

Polen

-

1.000

Belgie Italie

500 -

2007 2009 2011 2013 2015

2007 2009 2011 2013 2015

Met name in Polen is een enorm productiepotentieel aan appel opgebouwd. De EU appelproductie is ten opzichte van de gemiddelde productie over de jaren 2005 t/m 2007 bijna 20 procent gegroeid van 10 naar 12 miljard kilo. Gemiddelde EU productie appels en peren 2005 t/m 2007 en 2013 t/m 2015 (mln kilo) Bron WAPA 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 Appel

Peer

2005-2007

2013-2015

Gemiddelde NL productie appels en peren 2005 t/m 2007 en 2013 t/m 2015 (mln kilo) Bron WAPA 400 350 300 250 200 150 100 50 Appel 2005-2007

Peer 2013-2015

GroentenFruit Huis, Louis Pasteurlaan 6, 2719 EE Zoetermeer Postadres: Postbus 5007, 2701 GA Zoetermeer Tel: 079-3681100 E: [email protected] W:www.groentenfruithuis.nl


FA

De Nederlandse hardfruit sector heeft ingespeeld op de verslechterde marktsituatie van appels door meer in te zetten op de teelt van peren. De EU productie van peren is ten opzichte van de gemiddelde productie over de jaren 2005 t/m 2007 met circa 10 procent afgenomen. Prijsontwikkeling De telersprijzen voor appels en peren zijn na het ingaan van de boycot over het algemeen zeer laag. De prijs van de belangrijkste appelrassen, Elstar en Jonagold, in Nederland lag in seizoen 2014/15 zo’n 35 procent lager dan in het seizoen voor de boycot. Ook ten opzichte van het driejaargemiddelde bleven de prijzen ver achter. De prijs van Conference was in het begin van het seizoen zeer laag. In het voorjaar trok de prijs aan waardoor de gemiddelde prijs 5 procent achterbleef op vorig seizoen en zelfs 20 procent lager was dan het driejaargemiddelde. Figuur : EU producentenprijs van appels

Dit seizoen (2015/16) is er voor het tweede seizoen op rij sprake van een dramatische prijsvorming voor appels en peren. De gemiddelde telersprijs van Elstar appel en Conference peer ligt zo’n 20 tot 30 procent onder de gemiddelde prijs in de drie jaar voor de boycot. Veel telers en handelaren die extra kosten voor opslag hebben, door hun fruit in koelcellen op te slaan, dreigen in grote financiële problemen te komen. Fruit wordt opgeslagen in de hoop later in het seizoen kostendekkend af te kunnen zetten. Aan het einde van het seizoen zal er een overschot aan appels en peren zijn dat niet kan worden verkocht. Schattingen wijzen op een omzetschade als gevolg van de boycot van 100 - 125 miljoen euro per seizoen voor de Nederlandse appel- en perensector (teelt en handel).



FA Afzet De verkoop van Nederlandse appels is vooral gericht op de binnenlandse markt. Zo wordt 65 procent van de oogst van Nederlandse bodem door Nederlanders genuttigd. Circa 30 procent van de perenoogst wordt in Nederland gegeten. 70 procent van de Nederlandse peren gaat naar het buitenland. Rusland was tot de boycot een grootverbruiker van appels en peren uit de EU. Zo ging het in 2013 om een import van ruim 800 miljoen kilo appels en bijna 200 miljoen kilo peren. Dit kwam neer op circa 20 procent van de totale EU export van appels en peren. Deze volumes moeten nu dus elders worden afgezet. Voor de Nederlandse perensector was Rusland exportbestemming nummer 1, goed voor bijna 30 procent van de totale export. Nederlandse appels vonden in mindere mate afzet in Rusland, maar indirect ondervindt de Nederlandse appel veel last van de boycot. Doordat diverse grote leveranciers zoals Polen en Italië geen appels naar Rusland kunnen exporteren, geeft dat een enorme prijsdruk op de traditionele afzetmarkten in de EU. Polen leverde in 2013 maar liefst 700 miljoen kilo appels aan Rusland. In het lopende afzetseizoen kende Polen het gehele seizoen een record voorraad appels. Cijfers geven aan dat na de start van de boycot grote volumes door Wit-Rusland zijn geïmporteerd in Rusland. Deze stroom product stelt in het huidige afzetseizoen veel minder voor. De Russische import van appels uit Wit-Rusland bedroeg in het eerste kwartaal 2016 slechts 56 miljoen kilo tegen 159 miljoen kilo in het eerste kwartaal 2015. Import appels in Rusland (x mln kilo) Bron Comtrade 1.400 1.200

Overig

1.000

Nederland Frankrijk

800

Italie

600

Polen

400

China

200

Servie

-

Wit- Rusland

20112012201320142015

Import peren in Rusland (x mln kilo) Bron Comtrade 450 400 350 300 250 200 150 100 50 -

Overig Polen Nederland Belgie Zuid-Afrika China Argentinie Wit- Rusland

20112012201320142015

De Russische boycot heeft een gat geslagen in de export van Nederlands fruit. De maatregel heeft geleid tot meer concurrentie op de Europese markt en dus tot prijsdaling. De sector is naarstig op zoek naar nieuwe afzetmarkten. Sinds de afkondiging van de Russische boycot (zomer 2014) zijn enkele successen geboekt. Dit is te danken aan de goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven in de Taskforce markttoegang nieuwe afzetmarkten. China, Brazilië, Vietnam en India zijn landen waar fruitexporteurs nu handel kunnen drijven. Daarmee kan het GroentenFruit Huis, Louis Pasteurlaan 6, 2719 EE Zoetermeer Postadres: Postbus 5007, 2701 GA Zoetermeer Tel: 079-3681100 E: [email protected] W:www.groentenfruithuis.nl


FA wegvallen van de export naar Rusland niet worden gecompenseerd. Uitvoer naar nieuwe markten vergt een lange adem. De exportcijfers van peren naar bijvoorbeeld China tonen dat wel aan. Zo is vorig seizoen ruim 1 miljoen kilo peren uitgevoerd naar China. Bijna 95 procent van de Nederlandse appelexport wordt afgezet in de EU. Bij peren gaat het om 90 procent. Dit seizoen bleef de totale export van Nederlandse peren tot en met half mei 9 procent achter op vorig seizoen. Vooral de export naar Engeland en Duitsland viel lager uit. Export van peren uit NL per seizoen (aug-juni), in ton; Bron KCB/GroentenFruit Huis 80.000 60.000 40.000 20.000

2012/13 2013/14 2014/15

0

De nog te verkopen appelvoorraad in de EU was op 1 mei met bijna 1,4 miljard kilo nog nooit zo groot als dit jaar. Vooral in Polen, Italië en Frankrijk is de voorraad groter. Ook bij peren ging het op 1 mei 2016 om een record EU-voorraad (150 miljoen kilo). Handelsbedrijven in Nederland ondervinden veel hinder van de grote hoeveelheid appels en peren op de EU markt. Naast lage prijzen is het nu zeer moeilijk om het product überhaupt afgezet te krijgen. Consumptie Vlak na het afroepen van de boycot was er veel (media)aandacht om vooral meer appels en peren in Nederland te eten. Samen met een zeer lage prijs (veel prijsacties bij de retail) leidde dit tot een hogere consumptie van appels en peren in Nederland. Ook in veel andere EU landen nam de consumptie toe. Deze consumptiestijging was echter tijdelijk. De Nederlandse consument kocht in seizoen 2014/15 (sep-aug) zowel 16 procent meer Elstar appels als 16 procent meer Conference peren met vooral een forse stijging in de periode september – december. In seizoen 2015/16 kocht de consument vooral in de eerste maanden van het seizoen (sept-dec 2015) duidelijk minder dan vorig seizoen : 13% minder Conference peren en 13% minder Elstar appels. In het eerste kwartaal 2016 werd ingezet op meer acties waardoor de verkoop steeg. Deze tendens was in diverse EU-landen te zien. GroentenFruit Huis, Louis Pasteurlaan 6, 2719 EE Zoetermeer Postadres: Postbus 5007, 2701 GA Zoetermeer Tel: 079-3681100 E: [email protected] W:www.groentenfruithuis.nl


FA

25

Huishoudelijke aankoop van appels in Nederland (in kilo per huishouden) Bron GfK/GroentenFruit Huis

20

Huishoudelijke aankoop van peren in Nederland (in kilo per huishouden) Bron GfK/Groenten Fruit Huis 8 6

15 4

10 2

5 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Elstar

Overig

0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Conference

Overig


Marktbeeld appels en peren

Recommend Documents