Maatschappelijk verantwoord ondernemen: Het rendeert! Maatregelen en instrumenten Getuigenissen van ondernemers uit de reguliere en Sociale Economie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen: Het rendeert! Maatregelen en instrumenten Getuigenissen van ondernemers uit de reguliere en Sociale Economie

Deze brochure kwam tot stand met steun van de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale economie en Gelijke Kansen.

Beste ondernemer, Economie is de draaischijf van onze samenleving, met arbeid als belangrijke component. Maar hoe leveren economie en arbeid voor onze samenleving een bijkomende meerwaarde? Door aan beide dragers een specifieke sociale dimensie toe te voegen. Het woord economie in sociale economie staat er niet toevallig. Het gaat om waarde creëren waarbij de wetten van de markt een voorname rol spelen. In deze brochure staan de best practices beschreven. Mogen ze u als ondernemer inspireren om zelf in uw bedrijf initiatieven te nemen. Wij staan klaar om u zo nodig te adviseren.

Marc Wellens Gedeputeerde voor sociale economie Provincie Antwerpen

Koen Helsen Gedeputeerde voor Economie Provincie Antwerpen

3

4

Inhoudstafel Ondernemen op maat van alle maatchappelijke toonaarden

6

Hoe werkt deze brochure?

7

deel 1: aan de slag met maatregelen en instrumenten

8



9

IBO in de praktijk: BVBA Beneens & Zonen

Tewerkstelling van mensen met een arbeidshandicap

10

mensen met handicap welkom bij tormans

13

Tewerkstelling van jonge werknemers

14



De provincie geeft zelf het goede voorbeeld: startbanen bij het provinciebestuur

15



praktijkvoorbeeld landelijke dienstencoöperatief

16



Tewerkstelling van oudere werknemers

17

oudere werknemers aan de slag bij ads-tuyttens

19



20

Invoegbedrijven

Reynaers Aluminium rekruteert invoegwerknemers

23



25

Duidelijke communicatie bij invoegbedrijf Wennick

diversiteitsplan

26

Alfacam ziet via diversiteitsplan niemand over het hoofd

27



29

Diversiteitsplan Almasy bevordert werksfeer

SINE (Sociale Inschakelingseconomie)

30

Sine-werknemers bij Van Ende & Roxy

31



33

Happy people zijn troef voor glacio

Activa

34

Steunmaatregel activa biedt urs meerwaarde

35



36

MVO-scan

mvo-scan bij de duurzame drukker

37

deel 2: Samenwerking tussen reguliere en Sociale economie

38



Duurzamer dan u denkt: ZEN-Renewables en Beschutte Werkplaats Amival

39



Innoverender dan u denkt: Arop en Coca-Cola

41

Lekkerder dan u denkt: Janssen Pharmaceutica en WEB

43

Groener dan u denkt: ACG Groenzorg en bedrijven-terrein Bornem

45

Constructiever dan u denkt: Levanto en renovatiebedrijf MRT, Levanto en communicatiecentrum ALM

47

deel 3: getuigenissen van werknemers uit DE Sociale economie

48

TWERK VZW

48



Buurtbeheerbedrijf Manus: werken aan een aangename buurt

51



Getuigenis van Christel, doelgroep- werknemer van het sociaaleconomische

bedrijf WEBO (Borgerstein)

53

5

Ondernemen op maat van alle maatschappelijke toonaarden Dienstbaarheid aan de samenleving is méér dan louter een sociale activiteit. It’s business!

Het appèl aan ondernemingen om maatschappelijk hun verantwoordelijkheid op te nemen wordt in Vlaanderen al breed opgenomen door vele KMO’s. In het kader van de MVO doelstellingen wordt niet alleen winst voorop gesteld maar ook rekening gehouden met de effecten van de activiteiten op milieu en op de menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf. Het mede creëren van sociale waarde krijgt ook belang, maar is evenwel geen onderdeel van de basismissie van de onderneming. Vaak worden de inspanningen van bedrijven daarbij beperkt tot één of enkele thema’s. De initiatieven kunnen voortvloeien uit een persoonlijke bezorgdheid van het management of vormen een wezenlijk onderdeel van het beleid en een engagement naar de samenleving. Soms wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) gebruikt als een strategie om het consumentenvertrouwen te bewaren of terug te winnen. Vlaanderen is ook rijk aan initiatieven die zich inschakelen binnen de sociale economie, die de sociale meerwaarde als inzet van hun missie en economische activiteit maken. Daar waar de P van People en de P van Planet in een reeks gevallen veel gelijkenissen kan vertonen met meerdere KMO’s die inspanningen op vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) leveren, blijft de P van Profit voor de sociale economie-ondernemingen ingevuld als een maatschappelijke bijdrage en return naar de leden van de doelgroep. Het statuut van de organisaties in de sociale economie (zoals coöperaties, verenigingen en vennootschappen met een sociaal oogmerk) is van dien aard dat het nastreven van winst geen doel op zich is maar steeds in functie van de dienstverlening aan de leden van de samenleving staat. In de meeste, maar niet alle gevallen, is de dienstverlening en economische activiteit gericht naar de mensen uit de kansengroepen, die uit de boot vallen binnen het reguliere circuit. Naast deze manifeste interne component heeft de sociale economie ook een externe doelstelling: aantonen dat economie dienstbaar kan zijn aan de samenleving. M.a.w. op een pragmatische manier experimenteren met alternatieven voor de vrije markteconomie. De overheid stimuleert MVO en sociale economie door middel van een aantal financiële investeringen. Een groot pakket aan beleidsmaatregelen die de maatschappelijke doelstellingen van de sociale economie ondersteunen, zijn ook door reguliere ondernemingen te gebruiken. Deze worden uitvoerig beschreven in deze brochure. In het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen kan elke Vlaamse ondernemer dus kiezen om te werken aan een evenredige arbeidsdeelname en diversiteit op de werkvloer. Het is aan de ondernemers om in relatie tot hun eigen bedrijfsdoelstellingen meer of minder in te spelen op MVO en van sociale business een economisch voordeel te maken. Deze brochure kwam tot stand in samenwerking met de voormalige Minister voor sociale economie. Onze dank gaat uit naar de bedrijven en organisaties uit onze provincie opgenomen als voorbeeld, naar Unizo Antwerpen en Mechelen, de leden van de stuurgroep van het Provinciaal Steunpunt Sociale Economie, de Provinciale Startcentra en alle anderen die hebben meegewerkt aan de tot standkoming van deze brochure. Greet Castermans, VOSEC Marjan Vanuytsel en An Verboven, Provinciaal Steunpunt Sociale Economie 6

Hoe werkt deze brochure? De brochure “Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: het rendeert!” legt uit hoe u als bedrijfsleider of HR-manager werk kan maken van een maatschappelijk verantwoord en sociaal geëngageerd personeelsbeleid.

Deel 1 bestaat uit beknopte overzichten van overheidsmaatregelen en instrumenten die u kunt toepassen in uw bedrijf. We omschrijven wat een maatregel inhoudt, welke voordelen hij biedt en welk engagement van uzelf daar tegenover staat. Meer info over de Vlaamse maatregelen vindt u in de “Toolbox Evenredige Arbeidsdeelname en Diversiteit” op www.werk.be en over de federale maatregelen op www.rva.be. Op deze websites worden de overzichten ook up-to-date gehouden. De maatregelen en instrumenten zijn een vorm van subsidiëring en dus onderhevig aan verandering. Bovendien is de toepassing ervan vaak maatwerk. Daarom kunt u voor extra informatie en ondersteuning altijd terecht bij één van de Provinciale Startcentra. Ze hebben een ruime expertise in het aanbod voor werk ten behoeve van kansengroepen en kunnen u bijstaan bij het evalueren van de verschillende financiële instrumenten om nieuwe medewerkers op te leiden. Bij elke maatregel of instrument horen enkele praktijkvoorbeelden zodat u meteen een beeld krijgt hoe de maatregel in de pratkijk werk. De voorbeelden komen hooodgzalkelijk uit de reguliere economie. De maatregelen die we in deze brochure voorstellen richten zich vooral tot reguliere bedrijven. Deel 2 zoemt in op de samenwerking tussen reguliere ondernemingen en sociale economie-ondernemingen. Met een aantal voorbeelden wordt de nuttige en waardevolle meerwaarde hiervan aangetoond: bijvoorbeeld in bedrijfsrestaurants, bij bepaalde productietaken of in het groenonderhoud. sociale economie-initiatieven zijn ook uitstekende partners bij het uitwerken van begeleidingsplannen voor kansengroepen op de werkvloer. Deze getuigenissen tonen dat reguliere en sociale economie elkaar kunnen versterken en beiden nodig zijn in Vlaanderen. Deel 3 brengt authentieke getuigenissen van werknemers in sociale economie-ondernemingen.

Op de provinciale website www.provant.be vindt u een overzicht van alle sociale economie organisaties uit de provincie. Op volgende sites kan u terecht voor meer informatie:

• www.aandeslag.be • www.mvovlaanderen.be • www.socialeeconomie.be • www.vdab.be • www.vlaamsestartcentra.be • www.werk.be 7

Deel 1: aan de slag met maatregelen en instrumenten Financiële maatregelen zijn geen doel op zich maar een hefboom om een betere afstemming te bekomen tussen maatschappelijke noden en economische activiteiten. Zowel de federale als de Vlaamse overheid investeren in ondernemingen om hen op het spoor te zetten meer maatschappelijk gericht te ondernemen. Deze overheidsinvestering zorgt bij de opstap in de tewerkstelling voor een financieel voordeel voor de ondernemer. In ruil wordt van de ondernemers wel een degelijk engagement verwacht. Dit moet resulteren in een evenredige arbeidsdeelname en een grotere diversiteit op de werkvloer.

Individuele beroepsopleiding (IBO) Het is voor een ondernemer soms moeilijk om een vacature ingevuld te krijgen. De Individuele Beroepsopleiding (IBO) van de VDAB kan u helpen. Via de IBO leidt u een werkzoekende op in uw bedrijf. Tijdens de opleiding betaalt u geen loon of RSZ, maar een premie. Naast de IBO is er de GIBO of Gespecialiseerde Individuele Beroepsopleiding. GIBO wil duurzame werkgelegenheid creëren voor mensen met een arbeidshandicap. GIBO kost u niets.

! €

+ n i

 !

U slaat twee vliegen in één klap. U vindt een werkkracht én u bespaart. Tijdens de opleiding betaalt u immers geen loon, RSZ, patronale bijdrage, eindejaarspremie of vakantiegeld. U betaalt enkel een arbeidsongevalverzekering, een bijdrage voor verplaatsingskosten en een productiviteitspremie - samen ongeveer één derde van een gebruikelijk loon. Tijdens een GIBO betaalt u ook geen productiviteitspremie. Specifieke IBO’s met taalondersteuning bestaan voor Nederlands, Frans en Engels. Bijvoorbeeld kosteloze opleiding “Nederlands op de werkvloer” is mogelijk.

€

+!

€ n

+i

• U leidt een werkzoekende op in uw bedrijf. • U zorgt voor een opleidingsplan. • De opleiding moet gevolgd worden door een contract van onbepaalde duur.

n

 i



VDAB Antwerpen, Provinciestraat 211-215, 2018 Antwerpen, tel. 03 202 14 00 VDAB Turnhout, Spoorwegstraat 7, 2300 Turnhout, tel. 014 44 51 10 VDAB Mechelen, Hendrik Consciencestraat 5, 2800 Mechelen, tel. 015 28 15 35 www.vdab.be/ibo

8

IBO in de praktijk: BVBA Beneens & Zonen Beneens is een bouwonderneming met een ultramodern machinepark en 110 medewerkers. Het familiebedrijf richt winkels, horecazaken, kantoren en woningen in. Het heeft een eigen schrijnwerkerij en meubelmakerij.

Een sociaal bedrijf Bij Beneens staan rentabiliteit en kwaliteit natuurlijk voorop, maar ook het milieu, de veiligheid en het welzijn van de medewerkers zijn erg belangrijk. De mensen staan dicht bij het bedrijf: ze krijgen informatie over de financiële toestand en kunnen opleidingen volgen. De HRM-manager ziet toe op de sociale integratie en onderzoekt bijvoorbeeld hoe oudere werknemers via aangepast werk langer in dienst kunnen blijven.

Mensen opleiden tot betrokken en bekwame medewerkers De groei van het bedrijf staat of valt met het vinden en houden van vakmensen - geen sinecure in een regio met een boel gelijkaardige bedrijven. Bovendien heeft Beneens gespecialiseerde, technisch onderlegde mensen nodig. Via de IBO en in samenwerking met de VDAB kunnen ze arbeiders opleiden of omscholen.

“Een bedrijf heeft ook een sociale functie.”

Heel vertrouwd met de IBO In 2008 hebben 22 mensen bij Beneens een Individuele Beroepsopleiding gevolgd. Alle medewerkers beginnen met een IBO contract. Ze krijgen een “peter” toegewezen die hen begeleidt tijdens een opleidingsprogramma van vier tot

Karel Beneens, Zaakvoerder

“Ze mogen kiezen wat ze willen worden: chauffeur, elektricien, lasser… We geven ook dagopleidingen waarin we onze werknemers informeren over de jaarrekening, duurzaam machinegebruik of hun invloed op de kosten en het energieverbruik. Dat maakt hen betrokken en die betrokkenheid dragen we hoog in het vaandel.” Ons advies voor HRM managers en bedrijfsleiders

zes maanden, afhankelijk van hun startkennis en –vaardigheden. Samen met de VDAB volgen we de mensen op qua vorderingen, werkmentaliteit en integratie. De lage loonkosten laten toe dat een nieuwe medewerker technieken oefent op proefstukken en leert van fouten.

Zorg dat je mensen zich goed voelen op het werk en dat nieuwe werknemers uit kansengroepen snel aanvaard raken. Betrek de mensen bij het bedrijf door hen te informeren ! over de kosten, milieuzaken, veiligheid en € kwaliteit.

?

n i 

www.beneens.be

9

Tewerkstelling van mensen met een arbeidshandicap a) Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) De Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) is een loonkostensubsidie die de vorige systemen − CAO 26 en VIP − vervangt. De premie stimuleert het aanwerven van mensen met een arbeidshandicap.

! €

+ n i



!

De premie bestaat uit een percentage van een geplafonneerd referteloon* en hangt af van de duur van de tewerkstelling: • 40% vanaf het 1ste t.e.m. het 5de kwartaal • 30% vanaf het 6de t.e.m. het 17de kwartaal • 20% vanaf het 18de kwartaal Referteloon = het loon (waarop RSZ berekend wordt) + verplichte werkgeversbijdrage RSZ – de vermindering op de werkgeversbijdrage RSZ. * Plafond = 2 x het gewaarborgde gemiddelde minimummaandinkomen (GGMM) voor een werknemer vanaf 21 jaar. *

In bepaalde gevallen kan de VDAB tijdelijk een hogere subsidie toestaan.

€

+ n ! €i

 +

• U werft een werknemer met een arbeidshandicap aan met een contract van onbepaalde duur. • U zorgt en begeleidt de werknemer naar een gepaste werkplek. • U mag geen werknemers ontslaan om ze te vervangen door een werknemer die recht heeft op een VOP; noch een werknemer ontslaan om deze nadien aan te werven in het kader van een VOP tegemoetkoming.

n i



VDAB Antwerpen, Provinciestraat 211-215, 2018 Antwerpen, tel. 03 202 14 00 VDAB Turnhout, Spoorwegstraat 7, 2300 Turnhout, tel. 014 44 51 10 VDAB Mechelen, Hendrik Consciencestraat 5, 2800 Mechelen, tel. 015 28 15 35 www.vdab.be/arbeidshandicap/vop.shtml

10

b) Premies bij tewerkstelling van personen met een handicap Naast een loonkostensubsidie kunnen er ook premies worden toegekend aan bedrijven die mensen met een handicap opleiden of aanwerven.

! €

+ n ! i

Er bestaan premies voor: • de aanpassing van de arbeidspost • arbeidsgereedschap en -kledij • verplaatsingsonkosten van en naar het werk (zowel via openbaar als via eigen vervoer)

€

 + n i

!  €

+

• U doet een aanpassing aan de arbeidspost die noodzakelijk is voor de uitoefening van de taken maar niet gebruikelijk in de beroepstak. • U voorziet gereedschap en/of kledij die niet gebruikelijk zijn in de beroepstak en waarvoor u zelf niet verplicht bent om voor deze kosten in te staan. • De werknemer waarvoor de aanpassing gebeurt, moet minimum zes maanden in dienst blijven en de aangepaste arbeidspost moet bij voorrang voorbehouden blijven voor een persoon met arbeidshandicap.

n i



VDAB Antwerpen, Provinciestraat 211-215, 2018 Antwerpen, tel. 03 202 14 00 VDAB Turnhout, Spoorwegstraat 7, 2300 Turnhout, tel. 014 44 51 10 VDAB Mechelen, Hendrik Consciencestraat 5, 2800 Mechelen, tel. 015 28 15 35 www.vdab.be/personenmeteenhandicap

Christel, doelgroepwerknemer van het sociaaleconomische bedrijf WEBO (Borgerstein)

11

12

Mensen met een handicap welkom bij tormans Tormans Group is een engineeringbureau dat technische ondersteuning geeft aan bedrijven in sectoren als de (petro)chemie, farmacie, metallurgie en voeding. Het bureau biedt dienstverlening op het gebied van elektriciteit, bouw, automatisering, apparatenbouw, machinebouw, staalbouw, … Daarnaast verricht Tormans installatiewerkzaamheden (elektromontage, mechanische montage, …) en onderhoudswerkzaamheden van productielijnen of installaties.

Mensen verschillen en dat is voor Tormans vanzelfsprekend Het bedrijf wil ondernemen en tegelijk rekening houden met de noden en signalen uit de maatschappij. “Multiculturaliteit, 50-plussers, man-vrouwverhoudingen, mensen met een beperking… het zijn aandachtspunten voor ons, geen problemen. Mensen verschillen nu eenmaal en we vinden het vanzelfsprekend dat je daarmee rekening houdt.” Dankzij de CAO 26- maatregel kon het bedrijf twee mensen met een beperking in dienst nemen.

“Zorg dat het bespreekbaar is, dat er ook echt gesproken wordt en dat er communicatie is in de twee richtingen.” Eddy Laeremans, Operations Manager

werd goed gecommuniceerd. Daardoor werden de beperkingen van de werknemers in kwestie uit de taboesfeer gehaald. Als iedereen op de hoogte is van de beperkingen en de concrete afspraken erover, komt niemand voor verrassingen te staan en “klikt” het in de groep.” Het advies van Tormans voor HR-managers en bedrijfsleiders Het is een verrijking wanneer je als bedrijf rekening kan houden met menselijke aspecten. Ook andere bedrijven zouden zeker de mogelijkheden moeten onderzoeken die de ! overheid aanreikt om bijvoorbeeld mensen met €een beperking aan te werven.

?

n i 

www.tormans.net

Een kwestie van duidelijk communiceren, van bij het begin Van bij de sollicitatiegesprekken heeft Tormans heldere afspraken gemaakt. Daarna werd overleg gepleegd met de personeelsdienst en met de verantwoordelijke van de betrokken werknemers. “Voor één van de medewerkers, werkzaam via de CAO 26-maatregel, werd de werkplanning lichtjes aangepast: 50 minuten werken en daarna 10 minuten pauzeren, omwille van stressgevoeligheid. Maar ook met hun collega’s

13

Tewerkstelling van jonge werknemers Doelgroepvermindering jonge werkzoekenden: startbaan Er bestaan 3 types van startbaanovereenkomsten die de kansen van jonge werkzoekenden (< 26 jaar) op de arbeidsmarkt bevorderen: • type 1: startbaan met minstens een halftijdse arbeidsovereenkomst van onbepaalde of bepaalde duur • type 2: startbaan met minstens een halftijdse arbeidsovereenkomst, in combinatie met een opleiding die is vastgelegd bij KB • type 3: startbaan met leerovereenkomst, middenstandsovereenkomst of stageovereenkomst in het raam van een middenstandsopleiding

! €

+ n i

 !

De werkgever die een (erg) laaggeschoolde jongere aanwerft in het raam van een startbaanovereenkomst heeft recht op een vermindering van de RSZ-werkgeversbijdragen tot het einde van het kwartaal waarin de jongere 26 jaar wordt en onder bepaalde voorwaarden ook op een geactiveerde wachtuitkering (= werkuitkering). In 2009 bedraagt dit: • 1000 €/kwartaal gedurende 8 kwartalen en daarna 400 €/kwartaal voor een laaggeschoolde (zonder diploma of getuigschrift hoger secundair onderwijs) • 1000 €/kwartaal gedurende 16 kwartalen en daarna 400 € /kwartaal voor een erg laaggeschoolde (met hoogstens een getuigschrift van de tweede graad secundair onderwijs of van het deeltijds beroepssecundair onderwijs) of voor een laaggeschoolde die allochtoon is of een handicap heeft

€

+ n! €i

 +

• type 1 en type 2: minstens halftijdse tewerkstelling verplicht • De aanwerving van een jongere met een startbaanovereenkomst mag niet gecompenseerd worden door het ontslag van personeel binnen een periode die 2 maanden vóór zijn aanwerving begint en eindigt bij de einddatum van de startbaanovereenkomst. Ontslag om redenen die niets te maken hebben met de aanwerving van de jongere blijft natuurlijk wél mogelijk.

n i



FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, AD WEA - Cel Jonge Werknemers, Ernest Blerotstraat 1, 1070 Brussel, tel. 02 233 47 04 [email protected], www.werk.belgie.be Klik door naar ‘werkgelegenheid’, ‘werkgelegenheidsmaatregelen’ en ‘jongeren’ .

14

De provincie geeft zelf het goede voorbeeld: startbanen bij het provinciebestuur Het provinciebestuur stelt ongeveer 1.650 medewerkers tewerk in uiteenlopende sectoren als administratie, cultuur, recreatie, sport, toerisme, economie en milieu. Met o.a. het Fotomuseum, het Zilvermeer, het Havencentrum en Kamp C wil de provincie een meerwaarde realiseren voor de bevolking.

Als overheid meestappen in het tewerkstellingsbeleid! De provincie wordt gevraagd mee verantwoordelijkheid te nemen in het tewerkstellingsbeleid van de hogere overheid. Dit is voor de provincie niet gewoon een verplichting. Via het startbanenplan, dat de doorstroming van jongeren naar de arbeidsmarkt aanpakt, kunnen pas afgestudeerden kennismaken met het voor hen meestal nog onbekende provinciebestuur. Bovendien is jong bloed essentieel voor een organisatie waarvan een derde van de medewerkers meer dan 50 jaar is.

“Startbaners geven ons een jonge, dynamische kijk op het bestuur en brengen competenties mee die nog te weinig aanwezig zijn in een klassieke publieke organisatie.” PETER SOMMEN - Departementshoofd DHRM, Provinciebestuur Antwerpen

22 jongeren aan de slag Het provinciebestuur stelt 22 pas afgestudeerde startbaners tewerk. Zij voeren o.a. administratieve opdrachten uit of verrichten onderhoudswerkzaamheden in de provinciale domeinen. In het begin vragen deze jongeren bijzondere aandacht. Nieuwe medewerkers doorlopen bij het provinciebestuur dan ook een uitgebreid onthaaltraject en ook het peter- en meterschap blijft geen dode letter.

Leidinggevenden zien ook vaak met lede ogen de datum naderen dat “hun” startbaner 26 wordt, omdat dan een verlenging niet meer kan. Het bestuur zoekt dan oplossingen opdat goede startbaners kunnen blijven, zij het in een ander systeem. De koudwatervrees van leidinggevenden om onervaren mensen in dienst te nemen, blijkt vaak onterecht. Deze jongelingen houden de organisatie dynamisch en introduceren nieuwe competenties die soms onvoldoende aanwezig zijn in de organisatie. Het advies van het provinciebestuur voor HRmanagers en bedrijfsleiders Het loont niet altijd op zoek te gaan naar de witte raaf die specifieke ervaring heeft. Jongeren missen de ervaring of vakkennis, maar ze bezorgen uw organisatie een open kijk, ze zijn een wissel op de toekomst en hebben nog de ! onbevangen bereidheid om te leren.

€ ?

Help! M’n startbaner wordt 26…

n

Veel startbaanovereenkomsten worden bij het provinciebestuur na één jaar verlengd.

i 

www.provant.be 15

Praktijkvoorbeeld Landelijk Dienstencoöperatief Landelijk Dienstencoöperatief, de sociale economie-organisatie van Groep KVLV, is in enkele jaren uitgegroeid tot een organisatie met ruim 1400 werknemers. Via dienstencheques biedt Landelijk Dienstencoöperatief huishoudelijke hulp bij de gezinnen thuis en in kleine strijkateliers.

Oog voor mens en milieu Voor Landelijk Dienstencoöperatief betekent maatschappelijk verantwoord ondernemen dat je aandacht schenkt aan de werknemers en hun gezin. Uren en taken worden op maat toegewezen. “Daarbij komen ook zwakkere kandidaten aan de bak, via aangepaste opleiding en begeleiding. Maar het betekent ook: milieubewust ondernemen en open staan voor klanten die het wat moeilijker hebben, omwille van hun leeftijd bijvoorbeeld.” “Startbaners” kunnen wachtende klanten verder helpen Er werken 23 “startbaners” in het bedrijf. Zo krijgen die jongeren een kans en kan Landelijk Dienstencoöperatief zijn wachtende clientèle sneller verder helpen. Bovendien is de inbreng van jongeren goed voor de diversiteit van het personeelbestand dat veel dames van middelbare leeftijd telt.

“Tevreden personeel is de beste promotie.” Marleen Lefevre, PR-verantwoordelijke

Dankzij de jongeren kan Landelijk Dienstencoöperatief nog groeien Mensen met een startbaan zijn per definitie jong, hebben weinig ervaring en moeten dus intensiever begeleid worden dan andere medewerkers. “Zo moeten we hun arbeidsattitude en technische

16

vaardigheden meestal bijschaven. Tijdens meeloopdagen kunnen ze veel opsteken van ervaren personeelsleden. Dat loont, want ondanks de werkloosheid is het moeilijk om personeel te vinden. Jongeren bieden kansen om het bedrijf te laten groeien. Eenmaal opgeleid en ingewerkt, kunnen de meesten gewoon zelfstandig functioneren. Bovendien kunnen we dankzij de RSZ-korting extra energie besteden aan jonge werknemers.” Het advies van Landelijk Dienstencoöperatief voor HR-managers en bedrijfsleiders Laat ervaren werknemers jongeren onder hun vleugels nemen via meeloopdagen en ! peter- of meterschap. Investeer in opleiding en €begeleiding.

?

n i 

www.dienstencoop.be

Tewerkstelling van oudere werknemers a) Oudere werknemers (50-57 jaar) Oudere werknemers aan de slag houden via een bijkomende lastenverlaging.

! €

+ n

In 2009 kan bij voltijdse tewerkstelling RSZ-vermindering worden toegekend: A. als het refertekwartaalloon* lager is dan 12.000 €: • voor een werknemer jonger dan 57: (leeftijd - 49) x 50 € /kwartaal • voor een werknemer vanaf 57 jaar: [400€ + (leeftijd - 57) x 50 € ] /kwartaal (= cumul)

i

 !!

B. als het refertekwartaalloon* 12.000 € of meer bedraagt: • vanaf 57 jaar: 400 € /kwartaal *

het brutokwartaalloon dat de werknemer verdient of zou verdienen als hij voltijds zou werken

€ €

+ + n n ii

 

U neemt oudere werknemers (> 50 jaar) in dienst of houdt ze aan het werk.

Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ), Victor Hortaplein 11, 1060 BRUSSEL, tel. 02 509 31 11 FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg www.werk.belgie.be Klik door naar ‘werkgelegenheid’, ‘werkgelegenheidsmaatregelen’, ‘oudere werknemers’, ‘hulp bij tewerkstelling’ en ‘vermindering van sociale bijlagen’.

b) Werkhervattingstoeslag 50+ Een werkhervattingstoeslag van de RVA voor werklozen van 50 jaar of ouder die het werk hervatten als loontrekkende of statutair, ongeacht het uurrooster, of als zelfstandige in hoofdberoep.

! €!

De werknemer ontvangt van de RVA een forfaitair bedrag van 175,76€/maand, bovenop het loon.

+! €

n De werkloze mag in de loop van de 6 maanden voorafgaand aan de werkhervatting niet bij u of de € + i n +

groep waartoe u behoort in dienst geweest.

 i 

De vakbond of hulpkas van de werknemer.

 n i www.rva.be Klik door naar ‘tewerkstelling’ en ‘werkhervattingstoeslag’. 17

c) Tewerkstellingspremie 50+ De premie 50+ is een maatregel van de Vlaamse Regering die de loonkosten significant verlaagt voor werkgevers die voor onbepaalde duur een niet-werkende 50-plusser aanwerven.

! €

+ n i

 !!

Voor indiensttredingen vanaf 1 januari 2009 bedraagt de premie 50+: • 400€/maand voor lonen van 800 tot 1.400€/maand • 700€/maand voor lonen van 1.400 tot 2.000€/maand • 1.000€/maand voor lonen van 2.000 tot 3.500€/maand • 1.500€/maand voor lonen hoger dan 3.500€/maand Toegekend voor maximaal vier opeenvolgende kwartalen, vanaf het kwartaal na het kwartaal van indiensttreding. De werknemer moet minstens vijf kwartalen in dienst blijven.

€ €

+ + n n ii

 

• U biedt een contract aan van onbepaalde duur.

VDAB Antwerpen, Provinciestraat 211-215, 2018 Antwerpen, tel. 03 202 14 00 VDAB Turnhout, Spoorwegstraat 7, 2300 Turnhout, tel. 014 44 51 10 VDAB Mechelen, Hendrik Consciencestraat 5, 2800 Mechelen, tel. 015 28 15 35 www.vdab.be/hraanbod/45plus.shtml

Medewerker ADS-Tuyttens

18

oudere werknemers aan de slag bij ads-tuyttens De kernactiviteiten van ADS zijn autocartoerisme, congresvervoer en het vervoer van bedrijfsklanten in een VIP-touringcar. Via een multimedia-installatie aan boord kunnen klanten onderweg een bedrijfspresentatie of een workshop organiseren. Daarnaast vervoert ADS personen naar alle Europese luchthavens en HST-stations, zowel individuele mensen als groepen tot honderden gasten.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij ADS Voor ADS betekent MVO: rekening houden met het milieu en mensen aanwerven volgens hun competentie. ADS investeert in milieuvriendelijke voertuigen, gebruikt gerecycleerd papier, wekt alle elektriciteit van het bedrijf zelf op en gebruikt zoveel mogelijk biologisch afbreekbare producten. Maar ook het HR-beleid getuigt ervan: iedere werknemer wordt aangeworven omwille van zijn vaardigheden en ongeacht ras, geslacht, huidskleur, leeftijd of geaardheid. ADS ondertekende de non-discriminatiecode van de beroepssector. Bij ADS werken 50-plussers voor wie het bedrijf RSZvermindering en tewerkstellingspremies krijgt. Met kerst Chinese toeristen naar Frankrijk brengen? Geen probleem! 50-plussers zijn voor ADS zeker niet afgeschreven, integendeel. Ze hebben vaak veel ervaring. Maar ook een ander geloof of een lichte handicap is voor ADS geen reden om kandidaten te weigeren. “Onlangs hadden twee van onze chauffeurs enkele uren vrij in Reims. Eén van hen, een nieuwe collega, is een Belg van Marokkaanse afkomst. De man was nog nooit in een kerk geweest. Toen ze bij de kathedraal kwamen, gaf de andere chauffeur hem een rondleiding waarin hij alle Bijbelse taferelen van de glasramen uitlegde. De chauffeurs stonden ervan versteld hoeveel gemeenschappelijke wortels hun godsdiensten wel hebben. Het ijs was gebroken en de Marokkaanse Belg voelt zich nu helemaal thuis in de groep. Personeel met diverse overtuigingen heeft nog meer

voordelen. Een katholiek is graag thuis op kerstdag, maar voor een moslim is het geen punt om op 25 december met een groep Chinese toeristen rond te rijden. Zijn katholieke collega springt wel voor hem in de bres tijdens de Ramadan…

“50-plussers hebben doorgaans heel veel ervaring en zijn helemaal niet afgeschreven. ” Didier Tuyttens, zaakvoerder

Een andere chauffeur was in zijn vorige job zwaar gewond geraakt aan zijn linkerbeen. Nu rijdt hij in een touringcar met een automatische versnellingsbak. Hij doet onder meer wintersportpendels en zonreizen. Dan gaat er hoe dan ook een jongere collega mee en die helpt bij de bagage. De klant merkt er niets van.” Het advies van ADS voor HR-managers en bedrijfsleiders Soms moet een werkgever extra investeren in de opleiding van mensen maar het rendementsverlies daarvan wordt grotendeels gecompenseerd door incentives van de ! overheid. Waarom zouden ook andere € werkgevers daar geen gebruik van maken?

?

n i 

www.ads-autocars.be

19

Invoegbedrijven De Vlaamse overheid ondersteunt ondernemingen die invoegwerknemers aanwerven, opleiden en begeleiden. Invoegwerknemers zijn mensen die niet beschikken over vaardigheden die de reguliere economie vraagt en die daardoor uit de boot vallen. Ondernemingen die in aanmerking willen komen voor deze aanzienlijke loonkostenvermindering, moeten een erkenning als invoegbedrijf aanvragen. De subsidies compenseren een eventueel rendementsverlies tijdens de eerste twee jaren van de tewerkstelling. Bovendien vergoeden ze de kosten voor extra opleiding en begeleiding van de invoegwerknemers.

! €

Loonkostensubsidie*

+

Onderneming

Jaar 1

Jaar 2

n

Tot 50 werknemers

50 %

30 %

i

Van 50 tot 249 werknemers

42,5 %

22.5 %

35 %

15 %

Vanaf 250 werknemers

 *

Basis = bruto jaarloonkosten van een 21-jarige, ongeschoold, volgens eigen PC, plafond 35.500€ -50 jaar

+ 50jr

Leefloon 6 maand

Arbeidsgehandicapt

ja

Begeleiding VDAB

ja

ja

ja

--

--

Max. HSO

ja

ja

ja

--

--

12 maand

6 maand

1 dag

6 maand

1 dag

Profiel invoegwerknemer

Periode inactief

Enkele voorwaarden om een erkenning te krijgen : • handelsvennootschap met maatschappelijke zetel in Vlaanderen (geen VZW – scheepsbouwsector en vervoersector niet toegelaten) • invoegwerknemers tewerkstellen in het Vlaamse Gewest • bijkomende tewerkstelling realiseren tov de gemiddelde tewerkstelling van de laatste 4 kwartalen voor datum aanvraag • Voldoen aan criteria inzake financiële rendabiliteit en solvabiliteit

20

! €

+ n i

 !

€

+

Enkele verbintenissen van het invoegbedrijf : • Aanwerving met contract van onbepaalde duur • Traject van 4 jaar te doorlopen (vervanging mogelijk) • Jaarlijkse rapportering aan de overheid • Toepassen van de principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen en hiervoor een groeipad uittekenen (MVO-plan) • Investeren in opleiding en begeleiding • Inspraak van de werknemers in uw onderneming bevorderen

n i



Voor ondersteuning kunt u terecht bij: Regio Antwerpen De Kempische Brug cvba vso, Lange Leemstraat 372, 2018 Antwerpen, tel: 03 213 40 00 [email protected], www.kempischebrug.be De Wolkammerij nv, Adolf Greinerstraat 12, 2660 Hoboken, tel: 03 740 50 00 [email protected], www.wolkammerij.be Regio Mechelen De Beitel nv, Mechelsesteenweg 62-64, 2500 Lier, tel: 03 489 16 06 [email protected], www.debeitel.be Regio Turnhout RICK (Regionaal Incubatiecentrum Kempen), Stationsstraat 80-82, 2300 Turnhout, tel: 014 65 11 20 [email protected], www.rick-kempen.be Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en sociale economie www.werk.be

21

Cijfervoorbeeld tewerkstelling invoegwerknemer Jos is 45 jaar, heeft een diploma lager secundair onderwijs en is 24 maanden uitkeringsgerechtigd als volledig werkloze. Een kleine onderneming wil hem voltijds tewerkstellen, met bruto jaarloonkosten van 35.500 €. Door de combinatie van SINE (zie pag. 30) met de erkenning als invoegbedrijf, zijn voor de onderneming die Jos tewerkstelt deze vormen van tegemoetkoming mogelijk (alle bedragen in €):

tussenkomst voor werkgever

1e jaar

2de jaar

vanaf 3de jaar

maximale periode

1e jaar: 50% 2e jaar: 30%

17.750

10.650

10.000

10.000

10.000

10.000

voor duur tewerkstelling

totaal aan subsidies

--

27.750

20.650

10.000

--

loonkost

--

35.500

35.500

35.000

--

reële loonkost

--

7.750

14.850

25.500

--

Invoeg SINE

22

aanvang / periode

2de jaar

Reynaers Aluminium rekruteert invoegwerknemers Reynaers Aluminium uit Duffel ontwikkelt en verkoopt hoogwaardige, duurzame aluminiumsystemen voor de bouw. De onderneming levert profielen, toebehoren, verwerkingsmachines, software en knowhow voor de constructie van ramen, deuren, schuifelementen, veranda’s, gevels en zonwering. De groep telt meer dan 1000 personeelsleden en heeft vestigingen in meer dan 30 landen in Europa, het MiddenOosten, Azië en Australië. Reynaers Aluminium realiseerde in 2008 een omzet + 300 miljoen euro.

Investeren in diversiteit De bedrijfsstrategie van Reynaers Aluminium is gebaseerd op rendabiliteit, sociaal engagement en milieuzorg. Op sociaal vlak is het personeelsbeleid cruciaal: een aangename werkomgeving, opleidingen op maat, glijdende werktijden, correcte vergoedingen, verzekeringen, een strijkdienst... Reynaers Aluminium voert een gelijkekansenbeleid, stelt ieders talenten centraal, investeert in diversiteit en steunt sociale projecten. “Elk jaar organiseren we een Community Day. Het is een dag waarop het personeel zich tijdens de werkuren inzet voor een sociaal project. Zo hebben we bijvoorbeeld een centrum opgeknapt voor gezinnen die met geweld worden geconfronteerd.”

“Invoegmedewerkers zijn loyale en gemotiveerde personeelsleden!” Karin Reynaers, HR & Facility manager, verantwoordelijk voor CSR

Een invoegbedrijf heeft zowel sociale als economische voordelen Sinds 2008 rekruteert Reynaers Aluminium invoegmedewerkers. Het gaat om ouderen en laaggeschoolden mensen die al lang werkloos zijn. “We hebben nu vier invoegmedewerkers en dat loopt uitstekend. Het zijn stuk voor stuk waardevolle personeelsleden met een meerwaarde voor het bedrijf. Ze zijn extra gemotiveerd, loyaal en betrokken

en ze grijpen de kansen die ze bij ons krijgen met beide handen aan. Door onze status als invoegbedrijf kunnen we onze vacatures gemakkelijker invullen. We krijgen loonkostenvermindering van de Vlaamse overheid. Dat is een belangrijke extra stimulans. De voordelen zijn dus zowel sociaal als economisch.” Het advies van Reynaers Aluminium voor HRmanagers en bedrijfsleiders Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bevordert het respect dat de onderneming krijgt van werknemers maar ook van (potentiële) klanten en partners. Ze gaan samenwerking met ! uw bedrijf als een voorrecht beschouwen. MVO is een aanrader voor bedrijven die via een €positief imago hun rendabiliteit willen verhogen.

?

n i 

www.reynaers.com

23

24

Duidelijke communicatie bij invoegbedrijf Wennick Wennick levert logistieke dienstverlening aan de binnenvaart. Het bedrijf coördineert goederentransport over de binnenwateren, treedt op als ADR-adviseur en leidt werknemers op om ondersteunende taken te verrichten voor de binnenvaart.

Harmonie tussen bedrijf en werknemers Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een filosofie die het welzijn van het bedrijf in harmonie brengt met het welzijn van de werknemers. De sleutelbegrippen daarbij zijn veiligheid, respect voor het milieu en hygiëne. “Die filosofie is onze norm op het vlak van beroepsethiek en die norm wordt door het hele bedrijf gedragen. Als invoegbedrijf voeren we duidelijke communicatie, gerichte feedback en correcte evaluatie hoog in het vaandel. Daardoor kunnen we heldere doelstellingen bepalen die functioneren als richtsnoer bij de carrièreplanning van onze werknemers.” Open gesprekken en heldere doelstellingen Wennick besteedt aandacht aan interne communicatie. Het bedrijf voert regelmatig open gesprekken met de werknemers. Zo kunnen processen worden bijgestuurd en gecontroleerd op hun uitvoerbaarheid en effectiviteit. “Als je regelmatig instructies en ondersteuning geeft, bereik je makkelijker je doelstellingen en blijft de boodschap duidelijk, zowel voor de werkgever als voor de

“Zeg wat je doet en doe wat je zegt.” Patrick Hermans, zaakvoerder

werknemers. Het stelt je in staat om als één team gefocust te blijven op die doelstellingen. Het verkleint de kans dat er foute signalen worden uitgestuurd of ontvangen en zo blijft het verwachtingspatroon van alle betrokken partijen gaaf.” Het advies van Wennick voor HR-managers en bedrijfsleiders Benadruk waarden als eerlijkheid, sereniteit en integriteit. Op die manier creëer je een comfortabel arbeidsklimaat. Bewaak openheid en doelgerichtheid als constanten binnen de onderneming. Die professionele aanpak vraagt veel ! toewijding van alle spelers, maar wapent de onderneming om uitdagingen aan te €kunnen en problemen op te lossen.

?

n i 

[email protected]

25

Diverstiteitsplan Een diversiteitsplan is een soepel instrument dat een bedrijf of organisatie in staat stelt om een planmatig, geïntegreerd en op maat gesneden diversiteitsbeleid te voeren dat de instroom, doorstroom, opleiding en duurzame tewerkstelling van kansengroepen bevordert door: • het aangeven van streefcijfers • het waarderen van verschillen op de werkvloer, interne bewustmaking en het creëren van een draagvlak voor het diversiteitsbeleid • het verankeren van de resultaten met het oog op de verderzetting en verbetering van het diversiteitsbeleid De prioritaire kansengroepen zijn allochtonen, ervaren 50-plussers en mensen met een arbeidshandicap.

! €

+ n i

 !

De Vlaamse regering voorziet in subsidiëring voor de volgende categorieën van diversiteitsplannen (bedragen 2009): • instapdiversiteitsplannen: tot 1/2 van de kosten (plafond: 2.500€) • diversiteitsplannen: tot 2/3 van de kosten (plafond: 10.000€) • clusterdiversiteitsplannen voor minstens 4 bedrijven/entiteiten samen: tot 2/3 van de kosten van elke deelnemer (plafond: 3.000€/organisatie) • groeidiversiteitsplannen: tot 1/2 van de kosten (plafond: 2.500€)

€!

+ U gaat het engagement aan om ook na de subsidieperiode het diversiteitsbeleid in uw organisatie € n +

voort te zetten.

i n

 i 

Projectontwikkelaars van de Regionale Sociaaleconomische Overlegcomités (RESOC) en de Sociaaleconomische Raad van de Regio (SERR) zijn de centrale procesbegeleiders. Bij Resoc kan u ook terecht voor al uw vragen m.b.t. diversiteit en jobcoaching. RESOC Antwerpen, Sint-Maartenstraat 1, 2000 Antwerpen, tel: 03 202 05 50 [email protected] RESOC Kempen, Campus Blairon 660, 2300 Turnhout, tel: 014 71 11 40 [email protected] RESOC Mechelen, H. Consciencestraat 5-7, 2800 Mechelen, tel: 015 28 15 50 [email protected] www.werk.be/wg/diversiteitsplannen

26

Alfacam ziet via diversiteitsplan niemand over het hoofd Alfacam Group, gevestigd in Lint, lanceerde als eerste HDTV (high definition television) in Europa en is nu wereldleider in het leveren van HDTV- faciliteiten. Alfacam Group omvat de divisies Alfacam, EuroLinX, EXQI Culture/EXQI Sport en het Eurocam Media Center.

De bedrijfsvloer is een microsamenleving Het personeelsbeleid van de Alfacam Group waardeert verschillen en houdt rekening met maatschappelijke behoeften en trends. In een sterk groeiend bedrijf is het van groot belang om de juiste talenten te vinden, op te leiden en gelukkig te houden in hun werkomgeving. Daarom neemt Alfacam ook initiatieven om de groepsgeest te versterken. “Een bedrijf dat zijn vleugels internationaal uitslaat, moet ook intern gevarieerd zijn. Met een HR-beleid dat diversiteit propageert, willen we een weerspiegeling van de maatschappij zijn. De bedrijfsvloer vormt immers een microsamenleving.” Geen bevolkingsgroepen over het hoofd zien Door actief te werken aan een diversiteitsplan, wil Alfacam niet alleen economisch presteren, maar ook maatschappelijk. “We staan open voor alle lagen van de bevolking, ook voor groepen die vaak aan de kant worden geschoven.” Bij het rekruteren doet Alfacam Group een beroep op onder meer jobkanaal.be. De onderneming voorziet in IBO-opleidingen. Daarnaast biedt het bedrijf zijn medewerkers allerlei extra’s

zoals de volledige terugbetaling van openbaar vervoer, een bedrijfscrèche, bedrijfsrestaurant, fitnessruimte, een strijkdienst en een groene omgeving met een park van 30.000m². Het advies van Alfacam Group voor HRmanagers en bedrijfsleiders Meer bedrijven zouden economisch én maatschappelijk moeten denken. Een succesvolle organisatie heeft genoeg jobpotentieel om kansengroepen aan bod te laten ! komen. Door hen te betrekken bij je succes stijgt hun eigenwaarde en staan ze ook in het €dagelijks leven sterker in hun schoenen.

?

“We stimuleren verdraagzaamheid binnen de muren van ons bedrijf zodat die levenswaarde ook daarbuiten sneller ingang zou vinden”

n i 

www.alfacam.com

Tina Dedecker, HR Manager

27

28

Diversiteitsplan Almasy bevordert werksfeer De KMO Almasy is ongeveer 30 jaar actief op de Beneluxmarkt met de productie en installatie van efficiënte opslag- en archiefsystemen van professionele kwaliteit.

Bewust rekening houden met alle stakeholders Bij Almasy staat de kwaliteit van de producten, diensten en communicatie voorop. “Ons motto Your storage partner betekent concreet dat we goed luisteren naar de klanten en dat we hun noden vertalen in efficiënte opslag- of archiefoplossingen. Maar we optimaliseren ook de communicatie met en tussen onze medewerkers, zodat we samen kunnen werken aan de toekomst. Van bij het begin hebben we bewust rekening gehouden met

àlle stakeholders: klanten, leveranciers, overheid, medewerkers, milieu en het Zuiden. Diversiteit is een werkwoord voor ons: we kiezen voor een duurzame ontwikkeling van het bedrijf, waarbij de inbreng en betrokkenheid van de medewerkers primordiaal is, met respect voor de verschillen tussen ons.” De maatregelen van de overheid zijn goed voor alle betrokkenen Almasy is een invoegbedrijf en maakt gebruik van het Activa-plan, Actief 50+ en het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap. De integratie van kansengroepen als allochtone,

“Gewoon doen! De mens en zijn/haar attitude is belangrijker dan huidskleur, geslacht, handicap of leeftijd.” Denise De Vlieger, afgevaardigd bestuurder

oudere of jongere werknemers en mensen met een handicap biedt volgens Almasy meerwaarde voor alle betrokkenen. “Het is goed voor de collegialiteit en de werksfeer. Het bevordert de hulpvaardigheid en verdraagzaamheid. We hebben een goede onthaalprocedure uitgewerkt, er is een systeem van peterschap op de werkvloer en de teamvergaderingen die we houden, worden door alle medewerkers gewaardeerd. De coaching en financiële tussenkomsten van de overheid ondersteunen onze inspanningen.” Het advies van Almasy voor HR-managers en bedrijfsleiders Heb geen hoogtevrees: de integratie van “andere” werknemers is een leerrijk traject en een kans voor àlle medewerkers. Besteed extra aandacht aan de betrokkenen en de mensen ! die hen coachen. Geef respect en bevorder €samenwerking.

?

n i 

www.almasy.be

29

SINE (Sociale Inschakelingseconomie) Met de maatregel Sociale Inschakelingseconomie (SINE), wil de federale overheid moeilijk inzetbare werkzoekenden alsnog inschakelen op de arbeidsmarkt.

! €

+ n i



!

Voor de tewerkstelling, opleiding en begeleiding van SINE-werknemers krijgt de werkgever vermindering van de RSZ-bijdragen en een loonkostentoelage. • Vermindering RSZ-bijdragen in 2009: 1.000€/kwartaal/SINE-werknemer • Maximale loonkostentoelage in 2009: • bij voltijdse tewerkstelling : 500€/kalendermaand •b  ij deeltijdse tewerkstelling: evenredig deel van 500€/kalendermaand x 1,5 (plafond: 500€/kalendermaand) De duur van de steunmaatregelen hangt af van: • de leeftijd van de werknemer • de duur van de voorafgaande inactiviteitsperiode • de evaluatie door de VDAB

€

+ n! €i

 +

U schakelt moeilijk inzetbare werzoekenden in en neemt in uw statuten daarvoor de doelstelling op. Het engagement bestaat er als erkende inschakelingsonderneming in dat tijdens het eerste jaar volgend op de datum van erkenning minstens 30 procent van de in het kader van het project tewerkgestelde werknemers behoort tot de doelgroep, en minstens 50 procent vanaf het vierde jaar volgend op de erkenningsdatum.

n i



U kunt een beroep doen op de steun van de Antwerpse startcentra: Regio Antwerpen De Kempische Brug cvba vso, Lange Leemstraat 372, 2018 Antwerpen, tel. 03 213 40 00 [email protected], www.kempischebrug.be De Wolkammerij nv, Adolf Greinerstraat 12, 2660 Hoboken, tel. 03 740 50 00 [email protected], www.wolkammerij.be Regio Mechelen De Beitel nv, Mechelsesteenweg 62-64, 2500 Lier, tel. 03 489 16 06 [email protected], www.debeitel.be Regio Turnhout RICK (Regionaal Incubatiecentrum Kempen), Stationsstraat 80-82, 2300 Turnhout, tel. 014 65 11 20 [email protected], www.rick-kempen.be Meer info over SINE maatregel op : www.werk.be en www.rva.be

30

Sine-werknemers bij Van Ende & Roxy De industriële wasserij Van Ende & Roxy startte in 1947 als familiezaak in Herentals. Vandaag vormen de broers Jo en Carl Van Ende de derde generatie van bestuurders. Sinds de modernisering en uitbreiding in 2005 is Van Ende & Roxy één van de meest professionele industriële wasserijen in Vlaanderen.

Het lukt niet altijd, maar het is wel spannend Voor Van Ende & Roxy betekent Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen kansen geven aan arbeidsgehandicapten en allochtonen zodat die een normale baan kunnen vinden in een normaal bedrijf. “Die sociale meerwaarde kan het verschil maken voor deze mensen. Het lukt niet altijd om hen op het spoor te houden, maar het blijft spannend.” MVO betekent voor Van Ende & Roxy ook: een aangename werkomgeving, mensgerichte taken, ergonomische aanpassingen en zorg voor het milieu.

“Het is fijn om te werken met anderskleurige mensen, anderstalige mensen, andersdenkende mensen, anders reagerende mensen, het is gewoon leerrijk voor het hele bedrijf en zijn mensen.” Jo Van Ende, zaakvoerder

die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Steunmaatregelen blijven dus zeker noodzakelijk.” Het advies van Van Ende & Roxy voor HRmanagers en bedrijfsleiders Maak gebruik van de ondersteuning die de Startcentra bieden. Zonder die centra is het moeilijk voor een regulier bedrijf en vraagt het veel energie van de HR-mensen. Maar als ! je de resultaten ziet, geeft dat voldoening en €werkvreugde.

?

n Het loont de moeite “In het begin heeft het Startcentrum alles geregeld. Nu doen we meer zelf. Elke nieuwe werknemer loopt mee met een ervaren collega, krijgt een degelijke rondleiding en start bij de sortering. Dankzij de overheidssteun kunnen we werknemers uit kansengroepen aanwerven en het rendementsverlies opvangen. Er zijn zoveel mensen

i 

www.vanendeenroxy.be

31

32

Happy people zijn troef voor glacio Glacio in Beerse is een jong en dynamisch bedrijf dat roomijs produceert voor diverse markten in Europa en Azië. In 2004 nam het lokale management het bedrijf over via een management buy-out. Glacio is klantgericht, flexibel, creatief en innovatief. Daardoor is de omzet de afgelopen jaren flink gegroeid en werd er aanzienlijk geïnvesteerd.

Glacio maakt gebruik van SINE, VOP, Activa, Startbanen, Invoeg en IBO Mens, milieu en maatschappij hebben een belangrijke plaats in de missie en strategie van Glacio. “Wij maken gebruik van Invoeg, SINE, VOP, Activa, Startbanen en IBO en we werken goed samen met het deeltijdse onderwijs. Via competentiemanagement bij de selectie en aanwerving kunnen we laaggeschoolde langdurig werklozen kansen geven op duurzaam werk. We helpen hen hun talenten te ontwikkelen door een goede onthaalprocedure en degelijke begeleiding op de werkvloer.”

“Happy people zijn een troef voor duurzame groei en ! blijvend succes.”

€Werner Van Springel , bestuurder, Chief Financial Officer ?

n i 

www.glacio.be

Op weg geholpen door het Startcentrum Glacio heeft specifieke procedures en ondersteunende documenten ontwikkeld voor de opvang en begeleiding van nieuwe collega’s. Via het Startcentrum kon Glacio kennismaken met de mogelijke steunmaatregelen en snel tot resultaten te komen. De maatregelen gaven Glacio de gelegenheid om tijd te investeren in de integratie van laaggeschoolde medewerkers.

33

Activa Tewerkstellingsmaatregel die voorziet in een vermindering van de patronale basisbijdragen voor de sociale zekerheid bij aanwerving van werkzoekenden.

! €

+ n i

 !

In 2009 bedraagt de vermindering 1.000€ of 400€/kwartaal bij voltijdse tewerkstelling. Het bedrag en de duurtijd hangen af van: • de leeftijd van de werkzoekende • de voorafgaande periode van inactiviteit Als de werkzoekende recht heeft op steun of een leefloon, kan de werkgever in bepaalde gevallen een bijdrage van de RVA of het OCMW krijgen voor het nettoloon, in 2009: maximaal 500€/maand bij voltijdse tewerkstelling.

€

+! € n

+i

U neemt iemand in dienst met een geldige werkkaart of vraagt de werkkaart aan bij het werkloosheidsbureau van de verblijfplaats van de werknemer binnen de 30 dagen na indiensttreding.

n  i



U kan steeds beroep doen op ondersteuning van de Antwerpse startcentra: Regio Antwerpen De Kempische Brug cvba vso, Lange Leemstraat 372, 2018 Antwerpen, tel 03 213 40 00 [email protected], www.kempischebrug.be De Wolkammerij nv, Adolf Greinerstraat 12, 2660 Hoboken, tel 03 740 50 00 [email protected], www.wolkammerij.be Regio Mechelen De Beitel nv, Mechelsesteenweg 62-64, 2500 Lier, tel 03 489 16 06 [email protected], www.debeitel.be Regio Turnhout RICK (Regionaal Incubatiecentrum Kempen), Stationsstraat 80-82, 2300 Turnhout, tel 014 65 11 20 [email protected], www.rick-kempen.be www.werk.belgie.be Klik door naar ‘Werkgelegenheid’, ‘Werkgelegenheidsmaatregelen’, ‘Langdurig inactieven’ en ‘Activa’ .

34

steunmaatregel activa biedt urs meerwaarde URS is toonaangevend in de sleep- en reddingssector en werkt voor alle Nederlandse en Belgische havens langs de Schelde. URS beschikt over één van de meest efficiënte en moderne vloten, met volledige multitaskingmogelijkheden en apparatuur van de hoogste kwaliteit. Dat is essentieel voor de veiligheid, betrouwbaarheid en kwaliteit van de dienstverlening. URS heeft de kennis en het vakmanschap in huis dat de moderne scheepvaart vereist.

Rekening houden met de spelers in je omgeving “URS heeft in de eerste plaats een economische doelstelling, maar we werken niet in het luchtledige; in onze onmiddellijke omgeving zijn er spelers die ons vragen om nog aan andere dingen te denken dan winst. Zo houden we in ons dagelijks beleid en bij onze strategie rekening met het milieu en met sociale aspecten.”

“We supply the power.” Marc Cortebeeck, HR Manager

De loonkosten drukken in de eerste fase van de samenwerking URS doet een beroep op Activa. Daarnaast werkt de onderneming met IBO, het Ervaringsfonds en de VOP (ex-CAO26). URS is een inschakelingsen invoegbedrijf. Een speciaal opgerichte werkgroep vergadert regelmatig over werkgelegenheidsinitiatieven. “De meerwaarde van steunmaatregelen is dat ze in periodes van krapte op de arbeidsmarkt de loonkosten drukken in de eerste fase van de samenwerking. Daardoor kunnen we mensen een aangepaste, op maat gesneden opleiding en een peterschap aanbieden. Zo integreren we laaggeschoolde of oudere werknemers, allochtonen en mindervaliden. Ons personeelsbeleid houdt rekening met diversiteit. Dat beantwoordt aan de sociale doelstelling van een bedrijf dat kansarme mensen toch kansen wil bieden.”

Het advies van URS voor HR-managers en bedrijfsleiders Het is zeker de moeite om het te proberen. Door ! gebruik te maken van deze maatregelen, creëer €je een personeelsbeleid dat beantwoordt aan de criteria van diversiteit.

?

n i 

www.urs.be

35

MVO-scan De MVO-scan is een praktische tool die u als ondernemer kunt gebruiken om te bepalen in welke mate een bedrijf of organisatie maatschappelijk verantwoord onderneemt en wat de verbeterpunten zijn.

! €

+ n i!

De MVO-scan helpt u om MVO concreet toe te passen in uw bedrijf zodat u er maximaal voordeel uit kan halen. De MVO-scan wordt gratis uitgevoerd door erkende promotoren. Op basis daarvan kan een concreet MVO-actieplan ontwikkeld worden. Voor de uitvoering van actiefiches kunnen KMO’s voor 50% gesubsidieerd worden met een maximum van 7.500 euro per actie (2009).

 €! € + Uw eigen financiële bijdrage geeft blijk van uw engagement bij de implementatie van MVO

n +

in de bedrijfsvoering.

n i

 i 

De erkende promotoren zijn terug te vinden op: www.mvovlaanderen.be/aan-de-slag/wie-kan-me-helpen/ In provincie Antwerpen is dit UNIZO. www.unizo.be/kempen Geel Tel. 014/58 00 88 Turnhout Tel. 014/42 42 44 Westerlo Tel. 014/54 41 52 www.unizo.be/antwerpen-mechelen Antwerpen Tel. 03/213 92 50 Mechelen Tel. 015/41 43 71

36

MVO-scan bij De Duurzame Drukker De Duurzame Drukker, een gedeponeerd merk van Drukkerij Ignace Wils, biedt bedrijven, scholen en organisaties een totaalpakket van kwaliteitsvol drukwerk. De Duurzame Drukker denkt mee met de klant, van het eerste idee tot de realisatie en verzending. De grootste troef is de open communicatie met klanten, leveranciers en medewerkers.

Duurzaamheid is geen voetnoot, het is de rode draad De Duurzame Drukker wil het drukproces steeds duurzamer maken. Dat proces is nooit af en dus zullen er altijd nieuwe uitdagingen en projecten blijven. “Het drukproces steeds ‘duurzamer’ maken, wil zeggen dat we focussen op ecologie én op mensen, want die twee factoren zijn onlosmakelijk verbonden. MVO is voor ons geen voetnoot. Het is de rode draad doorheen ons hele verhaal. Op dit ogenblik loopt er een diversiteitsplan en maken we gebruik van de ecologiepremie.”

“We zijn ervan overtuigd dat een innovatief en duurzaam bedrijfsbeleid, met oog voor people, planet en profit, het verschil kan maken.” Halina Bletek, HR en MVO verantwoordelijke

personeelsadministratie in korte tijd omgevormd tot een weldoordacht beleidsinstrument dat werkt met competentiemanagement en een opleidingsplan. De basis daarvan lag in ons instapplan en dat hebben we verder uitgewerkt in het diversiteitsplan. Ook de samenwerking met het RESOC heeft het verschil gemaakt.” Het advies van De Duurzame Drukker voor HR-managers en bedrijfsleiders

Een steuntje in de rug maakt het verschil Door de overheidsmaatregelen kan De Duurzame Drukker sneller investeren in de nieuwste technieken, in het team en in acties die het drukproces duurzamer maken. “Met een steuntje in de rug lukt ons dat als KMO net iets vlotter. We kunnen een beroep doen op de ecologiepremie bij de investering in onze nieuwe drukpers waarop we alcoholvrij drukken. Op sociaal vlak hebben we onze

Communiceer open met je stakeholders, klanten, leveranciers, medewerkers, werkgeversorganisaties... Zij kennen je ! organisatie en hebben vaak heel goede ideeën. €Ze kunnen je de weg wijzen naar nieuwe kansen.

?

n i 

www.deduurzamedrukker.be

37

Deel 2: samenwerking tussen reguliere en sociale economie Ondernemers uit de sociale economie streven naar een inclusieve economie die naast economische ook ecologische en maatschappelijke doelstellingen integreert. In die zin is sociale economie één van de belangrijkste motoren van maatschappelijk verantwoord ondernemen en kan gezien worden als de poort naar MVO voor de reguliere sector. De sociale economie kan de reguliere ondernemingen uitdagen om het projectmatige van de MVO acties te overstijgen en duurzaam ondernemen te maken tot een vast onderdeel van het bedrijfsbeleid. Op die manier zullen steeds meer thema’s aan bod komen, zoals: afvalpreventie, diversiteitsbeleid bij aanwervingen, dialoog met de buren en overheid... . Wie als ondernemer op verschillende terreinen tegelijk actief is, zal merken dat deze elkaar steeds meer gaan versterken. Uitwisselen van goede praktijken kan al een goed vertrekpunt zijn. Met deze brochure geven we daarvoor alleszins een aanzet. Samenwerken blijkt daarenboven ook een interessant voordeel te geven zowel aan de reguliere als socialeeconomie ondernemer. Vaak staan sociale en reguliere ondernemingen in een klant-leverancier relatie - in beide richtingen. Meerdere beschutte werkplaatsen voeren opdrachten uit – achter de schermen – voor reguliere ondernemingen in onderaanneming. Een lokale fietshandelaar schuift de kleine herstellingen door naar een fietspunt in de sociale economie, waardoor zijn klanten binnen de 3 dagen hun fiets terug krijgen. Een grote Vlaamse winkelketen haalt zijn bio-kruiden bij een sociale werkplaats en profileert zich op die manier én ecologisch én sociaal. Andere instappen voor een vruchtbare samenwerking die in de toekomst nog een sterke impact kan krijgen zijn de zogenaamde sectorovereenkomsten. Sociale economie-ondernemingen begeven zich op dezelfde werk- en sectorterreinen als de reguliere ondernemingen. Meer dan eens wordt de perceptie gevoed dat de een de andere de kaas tussen het brood wegneemt. In feite gaat het om spelers -ondernemers- op dezelfde markt die op basis van gelijkwaardige maatstaven hun activiteiten, producten wensen te verkopen; elk vanuit hun ondernemingsvisie. Samenwerking vastleggen in het kader van de sectorconvenanten zal de win-win voor beide kunnen versterken. De sociale economie ondernemers zijn vaak ook pioniers in het beantwoorden van sociale en milieubehoeften. Zij hebben noden kunnen identificeren die noch door de overheden, noch door commerciële ondernemingen in het verleden werden opgepikt, vooral in de domeinen van de gezondheidszorg, het milieu, het ethisch bankieren en verzekeren. Vandaag zien we de resultaten van dit innoverend ondernemerschap in bv. de energiesnoeiers, de fietspunten, de kringloopwinkels. In vele gevallen leidt dit ook tot interessante bijkomende activiteiten voor de reguliere ondernemers. Tot slot is het niet onbelangrijk om de vele competentiemodellen voor diverse groepen van medewerkers die binnen de sociale economie-ondernemingen ontwikkeld zijn, te vertalen in werkmodellen voor de reguliere ondernemingen. Een eerste aanzet vinden we reeds in de aanpak van supported employment waarbij arbeidsgehandicapten een begeleide (= vanuit een sociale economie-onderneming ) tewerkstelling binnen de reguliere economie -unit krijgen. Deze kennis en vooral praktijkervaring systematisch aanbieden aan de reguliere ondernemingen kan een belangrijke strategische hefboom worden voor de economie en ondernemingschap van de toekomst.

38

Duurzamer dan u denkt: ZEN-Renewables en Beschutte Werkplaats Amival ZEN-Renewables is het enige bedrijf in Vlaanderen dat zonneboilers maakt. Het bedrijf koopt ook zonnepanelen en integreert die in een daksysteem dat wordt verkocht aan installateurs. ZEN begeleidt ook installateurs van grote zonne-energieprojecten. ZEN is een onderdeel van een Nederlandse groep. In de afdeling in Turnhout werken 25 mensen.

Ze leveren kwaliteit en doen dit soort opdrachten graag Net zoals ZEN-Renewables aandacht schenkt aan duurzame energie, wil het bedrijf ook een duurzaam personeelsbeleid voeren. “Op een gegeven moment vroegen de personeelsleden om repetitieve taken uit te besteden, zodat zij zelf meer afwisseling zouden hebben. De oplossing was samenwerken met Amival. Beschutte werkplaatsen hebben een goede reputatie, leveren kwaliteit af, respecteren de timing en doen dit soort opdrachten graag.”

“We streven ernaar iedereen een taak te geven die op het lijf is geschreven. Wat onze mensen kunnen en willen, moet terug te vinden zijn in het werk dat ze doen.” Xavier Eelen, Marketing Manager

buizen nodig is, komt de machine terug naar ZEN en werken de mensen van Amival samen met ons eigen personeel.“ ZEN doet dit niet uit financiële overwegingen; daarvoor is het werkvolume te beperkt. De meerwaarde is de opsplitsing van taken, waardoor het personeel van ZEN gespecialiseerd en afwisselend werk kan doen en de mensen van Amival het werk krijgen dat hèn goed ligt. Het advies van ZEN-Renewables voor HR-managers en bedrijfsleiders

!

Iedereen heeft baat bij deze taakverdeling

Speel in op talent en ambitie. Dan kunnen €mensen groeien en blijven ze gemotiveerd.

“Eerst is de werkleider van Amival op bezoek gekomen om na te gaan of het om geschikt werk ging. Daarna kwamen drie personeelsleden met een handicap onze werkomgeving verkennen. Na hun opleiding hebben we onze machines verhuisd naar Amival. Daar doen de arbeiders ondersteunend werk zoals gaatjes boren en koperen leidingen buigen. Wanneer er permanente productie van

?

n i 

www.zenrenewables.be www.amival.be

39

40

Innoverender dan u denkt: Arop en Coca-Cola Sinds 1965 verschaft Arop zinvol en lonend werk aan mensen met een handicap. Er werken ongeveer 260 mensen in Borgerhout, Wommelgem en Wilrijk. De activiteiten van Arop omvatten ondermeer verpakkingswerk, etikettering en verzendingen. Arop is een efficiënte en flexibele bedrijfspartner die professionalisme, doorgedreven integrale kwaliteitszorg en grote capaciteit combineert met een stipte leveringstijd.

Liever werken dan thuis blijven Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is per definitie erg belangrijk voor het bedrijf. Door mensen met een handicap aan te werven, bevestig je hen als volwaardige leden van de maatschappij, als individuen die geld kunnen verdienen. Ze komen liever werken dan thuis te blijven en ze doen dat met veel enthousiasme. Ze zijn gemotiveerd en voelen zich niet uitgesloten.

“Wij bieden kwaliteit, kwantiteit en flexibiliteit en geven verantwoord werk aan mensen.” Werner Vercammen, algemeen directeur

Samenwerken met Coca-Cola en 186 andere bedrijven In 2008 werkte Arop voor 187 verschillende bedrijven, waaronder Coca-Cola, Colruyt, Douwe Egberts en Corsendonk. Arop werkt dus ook voor topmerken die de lat bijzonder hoog leggen. “Beschutte werkplaatsen doen niet alleen eenvoudige opdrachten. Zo hebben we een exclusieve samenwerking met Coca-Cola. Wij hebben het minitijdschrift Glam-it aangebracht op de flesjes Coca-Cola Light, een technologisch hoogstandje en een wereldprimeur. We zijn er trouwens in geslaagd om voor deze technologie ook

een licentie te krijgen, zodat we die ook voor andere klanten kunnen gebruiken.” Arop helpt andere bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen Reguliere bedrijven willen met Arop samenwerken omdat ze zelf maatschappelijk verantwoord willen ondernemen en omdat ze er een financieel of ander voordeel bij hebben. Eerst gaat Arop na of een opdracht haalbaar is. Daarna wordt de opdracht opgesplitst in deeltaken op maat van de werknemers. Soms gaan werknemers van Arop uit werken bij andere bedrijven. Een sociaal assistent zorgt dan dat alles goed verloopt. Arop helpt opdrachtgevers dus om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Het advies van Arop voor HR-managers en bedrijfsleiders Heb vertrouwen in beschutte werkplaatsen. Ze hechten belang aan kwaliteit en voldoen aan de normen. Bovendien verbetert de samenwerking ! het imago van de opdrachtgever als ethisch €ondernemer.

?

n i 

www.arop.be

41

42

Lekkerder dan u denkt: Janssen Pharmaceutica en WEB Janssen Pharmaceutica ontdekt, ontwikkelt en produceert geneesmiddelen voor de psychiatrie, neurologie, inwendige geneeskunde, kanker, pijnbestrijding en andere therapeutische domeinen. In België heeft het bedrijf vestigingen in Beerse, Geel en Olen. Er werken ca. 4200 mensen.

MVO in het verlengde van de kernactiviteit De aandacht van Janssen Pharmaceutica voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen sluit volledig aan bij de kernactiviteiten van het bedrijf: innovatieve geneesmiddelen ontdekken en ontwikkelen die maximaal beantwoorden aan de acute medische noden van patiënten en zorgverleners.

“Op die manier kunnen zij, net als wij, hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ten volle opnemen” Stef Lauryssen, manager bedrijfsrestaurant

stress. De cursisten krijgen ook sollicitatietraining en -begeleiding, zodat ze optimaal voorbereid worden op het arbeidscircuit. Enkele cursisten hebben intussen via de firma ISS vast werk gekregen bij Janssen. Het advies van Janssen Pharmaceutica voor HR-managers en bedrijfsleiders Dit ! project verdient alle aandacht van andere grote bedrijven die het voorbeeld van Janssen €Pharmaceutica willen volgen.

?

n i 

www.websweb.be www.janssenpharmaceutica.be

Een nuttige en zinvolle aanpak Eén van de concrete projecten waaraan het bedrijf al jaren meewerkt, is “Hulp in de grootkeuken” van de vzw WEB uit Turnhout. Dit project wil kwetsbare werkzoekenden via een intensieve opleiding voorbereiden op een volwaardige job in een grootkeuken of op een andere volwaardige functie in de voedingssector. In de keuken van het bedrijfsrestaurant in Beerse doen ze veel praktijkervaring op. Zij draaien mee in het normale doorschuifsysteem en maken afwisselend kennis met de koude keuken, de warme keuken, het buffet en de afwas. Daarnaast volgen ze een leerpakket algemene vorming, verzorgd door een consulente van WEB. Dat pakket omvat elementaire vaardigheden als rekenen, taal, communicatie, arbeidswetgeving, ziekteverzekering, EHBO, hygiëne, voedingsleer, klantvriendelijkheid of omgaan met 43

44

Groener dan u denkt: ACG Groenzorg en bedrijventerrein Bornem De beschutte werkplaats ACG staat voor o.a. een gamma van groenwerkzaamheden op het gebied van onderhoud (privé, bedrijfsterreinen en openbare instellingen) en aanleg (planten, bestratingswerken,..). ACG geeft werk aan meer dan 300 personen, waarvan meer dan 50 in ACG Groenzorg.

Flexibele oplossingen ACG probeert voortdurend sociale, economische en menselijke factoren met elkaar te verzoenen om zo, op elk van die gebieden, meerwaarde te creëren. ACG streeft constant naar innovatie qua werkmethodes en werkomgeving. Onafgebroken worden medewerkers bijgeschoold en opgeleid. Het resultaat is een sterk en dynamisch team dat een brede waaier van diensten kan aanbieden en flexibele oplossingen bedenkt met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

“Uw tuin uw imago, werk met meer waarde!” Arne Levecque, commercieel verantwoordelijke

herstelt de parkeerterreinen en de terrassen. ! Het is een uitgebreid pakket met een eerlijke prijs€ kwaliteitverhouding dat ondersteund wordt door een ? snelle, efficiënte administratie.

n i 

www.acg-groenzorg.be www.fountainbusinesspark.be

Het Fountain and Businesspark Een goed voorbeeld van wat ACG klaarspeelt is het Fountain and Businesspark in Bornem, een uitgebreid domein met kantoorgebouwen, ruime groene zones en een indrukwekkende vijver. ACG Groenzorg levert hier een totaalservice voor het buitenonderhoud. ACG Groenzorg scheert de hagen, maait het gras, onderhoudt, borstelt en

45

46

Constructiever dan u denkt: Levanto en renovatiebedrijf MRT, Levanto en communicatiecentrum ALM Levanto is een opleidings- en tewerkstellingsorganisatie waar mensen met minder kansen hun werksituatie zelf in handen leren nemen via traject- en arbeidsbegeleiding, opleiding, werkervaring in de sociale economie, arbeidszorg en loopbaanbegeleiding. Alle bedrijven, overheden en organisaties die de filosofie van Levanto steunen, kunnen een beroep doen op de organisatie.

Jarenlange ervaring in het begeleiden van mensen Van de drie p’s waarrond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen draait – people, planet en profit – speelt Levanto vooral in op de factor ‘mensen’. Levanto heeft jarenlange ervaring opgebouwd in het begeleiden van mensen die omwille van hun beperkte scholing, hun afkomst of leeftijd minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. Die ervaring staat ten dienste van bedrijven en organisaties die belang hechten aan hun maatschappelijke rol. Niet alleen het vuile werk – de samenwerking met MRT Een onderdeel van Levanto is de sociale werkplaats Levanto-patrimoniumzorg, waar mensen leerkansen krijgen op een grote werf. Ze raken er vertrouwd met veiligheidsvoorschriften en met technieken als chemisch reinigen, het werken met epoxyharsen of het behandelen van oude balken tegen insecten en zwammen. Het renovatiebedrijf MRT uit Deinze werkt samen met Levanto. “Bij de renovatie van de Bourlaschouwburg deed Levanto de grote schoonmaak. Dat ging goed en dus hebben ze ook de brandwerende behandeling uitgevoerd. Nu bieden we hen niet alleen “vuil” werk aan, maar allerlei opdrachten.” Potentiële personeelsleden aan het werk zien – de samenwerking met ALM

werkzoekenden de mogelijkheid biedt om een jaar werkervaring op te doen en tegelijk opleidingen te volgen. Levanto-logistiek werkt geregeld samen met Vergader- en communicatiecentrum ALM in Berchem. “Als er tijdelijk veel werk is, roepen we Levanto te hulp. En als we nieuwe personeelsleden zoeken, kunnen we verschillende kandidaten aan het werk zien. Het is niet altijd eenvoudig om mensen te integreren die in een leertraject zitten. Ze kunnen de ene taak al wat makkelijker aan dan de andere. Maar in overleg met de leidinggevenden van Levanto vinden we altijd een oplossing. We zijn tevreden. En voor Levanto is het ook goed want hun mensen leren zelfstandig werken, initiatief nemen en hun werktempo bijspijkeren in een reële werkomgeving. Eén van hun medewerkers is nu in vaste dienst bij ons.”

Het advies van ALM voor HR-managers en bedrijfsleiders Samenwerken met een organisatie als Levanto kan een win-winsituatie zijn. Levanto kan ! piekmomenten helpen opvangen. De samen€werking geeft een heel aangenaam gevoel.

?

n i 

www.levanto.be www.monument.be www.alm-groep.be

Een ander onderdeel van Levanto is het werkervaringsproject Levanto-logistiek dat langdurig 47

Deel 3: getuigenissen van werknemers uit de Sociale economie TWERK VZW TWERK is een sociale werkplaats en arbeidszorgcentrum voor normaal begaafde volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS). TWERK levert kwaliteitsproducten en –diensten. De werknemers worden bij alle aspecten van de onderneming betrokken, zowel in het productieproces als in de administratie.

Ook mensen met autisme willen arbeidsvreugde Autisme is het gevolg van een verstoorde hersenwerking. Mensen met autisme zijn niet in staat om op een gewone manier om te gaan met mensen en - vooral onverwachte - gebeurtenissen. Zij hebben nood aan structuur, duidelijkheid en veiligheid. Maar net als iedereen hebben ze ook nood aan een zinvolle tijdsbesteding en arbeidsvreugde. “De doelgroepmedewerkers worden bij ons intensief en individueel begeleid. De taken worden op maat gesneden en de werkruimte en materialen individueel aangepast. Ook tijdens de verplaatsingen, thuis en in de vrije tijd geven we begeleiding bij de sociale omgang en bieden we psychologische ondersteuning.” Het advies van Twerk voor HR-managers en bedrijfsleiders Personen met een ASS werken grondig, nauwkeurig en correct. Dat kan van pas komen voor bedrijven die extra administratieve hulp zoeken. Ook voor chocolade relatiegeschenken en personeelsgeschenken met Sinterklaas, de eindejaarsfeesten of Secretaressedag kunnen bedrijven terecht bij TWERK.

48

Getuigenis van Sven over werken bij TWERK Mensen met autisme hebben problemen om dingen in een context te plaatsen en zich in te leven in anderen. Daardoor is het voor hen zeer moeilijk om een getuigenis te schrijven. Door Sven te laten antwoorden op gerichte vragen zijn we tot dit authentiek getuigenis gekomen.

Hoe lang werk je al bij TWERK? “Sinds 3 september 1994. Ik werd onlangs in de bloemetjes gezet omdat ik hier al 15 jaar werk.” Was je blij toen je hier mocht beginnen werken? “Zéker. Eindelijk was ik van de Hagewinde af, een instelling voor personen met een mentale handicap waar ik ongeveer twee jaar op internaat was geweest. nu op TWERK, dan wel.”

Werk je graag bij TWERK? “Ik werk hier graag. Mocht TWERK er niet zijn, dan zou ik gek worden. Omdat ik dan geen loon krijg, maar dan ben ik ook goeie vrienden van TWERK kwijt, ik zou het niet meer weten, dat zou heel moeilijk zijn. Ik zou de hele dag alleen thuis zitten en me vervelen.” Hoe is je relatie met de begeleiders? “Héél goed, ik heb er veel steun en vriendschap van. Dat maakt het plezierig hier te werken. Het geeft zin om hier te werken, ook omdat het goede begeleiders zijn.”

“Ik voel me nuttig omdat ik beloond word voor mijn werk” Sven

Zou je hetzelfde werk willen doen als je geen loon kreeg? “Als ik heel goede vriendinnen heb zoals nu op TWERK, dan wel. Maar een loon krijgen is wel belangrijk om alles te kunnen doen wat ik graag doe in mijn vrije tijd. Zonder loon zou ik niet veel meer kunnen doen en dat zou frustrerend zijn. Ik voel me nuttig omdat ik beloond word voor mijn werk.”

Als je een moeilijke dag hebt, krijg je op TWERK heel wat individuele aandacht in gesprekken. Hoe belangrijk is dit voor jou? “Héél belangrijk, anders had ik al lang domme dingen gedaan. Ik heb het héél moeilijk op veel gebieden en de gesprekken helpen me om me beter voelen. Via de gesprekken geeft de begeleiding me een realistische kijk op het leven en het helpt me om minder gespannen te zijn. Zonder die gesprekken zou ik in de problemen kunnen komen. Als ik spanningen heb, word ik vlug bang en voel ik frustraties die tot woede-uitbarstingen kunnen leiden. “ TWERK biedt ook vrijetijdsbegeleiding in de vakanties. Hoe belangrijk is die begeleiding voor jou? “Héél belangrijk. Als ik alleen op stap ga, valt het dikwijls tegen omdat ik me snel druk maak in dingen en de dingen vaak tegenvallen. Met begeleiding is het veel leuker op stap gaan en ! ze helpen me om te gaan met spanningen en € tegenvallers. We maken samen ook veel plezier; met twee is veel leuker dan alleen.”

?

n i 

www.twerk.be

Je krijgt op TWERK dagelijks een agenda met een overzicht van je taken. Hoe belangrijk is dit voor jou? “Héél belangrijk, want anders weet ik niet wat ik moet doen. Het helpt me om te weten hoe ik mijn dag moet doorbrengen. Zonder agenda zou het frustrerend zijn, omdat ik niet weet wat er telkens gaat komen. De agenda voorspelt de toekomst.”

49

50

Buurtbeheerbedrijf Manus: werken aan een aangename buurt Manus is een buurtbeheerbedrijf dat actief is op het vlak van groenonderhoud, schoonmaak, zwerfvuil en (zachte) renovatie in Antwerpen en Mechelen. Het bedrijf wil bijdragen tot een aangename woonomgeving, in samenwerking met de buurtbewoners en met overheids- en privépartners. Voor Manus – Latijn voor hand - gaan kwaliteit en ecologie hand in hand met sociaal ondernemen en kansen voor iedereen.

De fluohanden uit de mouwen Drie peilers zijn voor Manus even belangrijk: economie, ecologie en werkgelegenheid voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. “Alles wat we doen wordt afgetoetst aan die drie criteria. Onze arbeiders staan daarbij centraal; zij zijn het kapitaal van ons bedrijf. Manus bestaat voor maar ook door onze arbeiders. Veel mensen denken bij sociale economie aan minderwaardig werk voor minderwaardige mensen, maar je zou versteld staan van het kwaliteitsniveau dat onze mensen halen. Elke dag steken zij de fluohanden uit de mouwen om van de stad een betere plek te maken.”

“We proberen ons bedrijf zo rendabel mogelijk te houden, maar zonder ons grootste kapitaal uit het oog te verliezen: onze arbeiders.” Katleen Vermeiren, directeur Manus Antwerpen en Mechelen

Een POP helpt om begeleiding op maat te geven Manus heeft veel aandacht voor de begeleiding en opleiding van zijn mensen. “Het middel bij uitstek daarvoor is het competentiemanagementsysteem dat we enkele jaren geleden hebben uitgewerkt en waaraan we nog dagelijks sleutelen. Elke Manus-er krijgt een begeleiding op maat van een peter- of meterinstructeur en van de arbeidsbegeleiders.

Persoonlijke ontwikkelingsplannen, POP’s, geven vorm aan die begeleiding op maat. We voeren functionerings- en evaluatiegesprekken, opleidingen op maat op de werkvloer of buitenshuis, individuele coachinggesprekken en zo voort. Er gaat ook veel aandacht naar de opleidingen Nederlands, omdat Nederlands kennen de kansen van onze mensen op de reguliere arbeidsmarkt sterk verbetert.”

Het advies van Manus voor HR-managers en bedrijfsleiders Investeren in je arbeiders, zowel qua tijd als ! financieel, loont. Want tevreden arbeiders zorgen € voor tevreden klanten.

?

n i 

www.manus.tv

51

52

Getuigenis van Christel, doelgroepwerknemer van het sociaaleconomische bedrijf WEBO (Borgerstein) WEBO is de sociaaleconomische afdeling van Borgerstein die werk verschaft aan 140 mensen met een arbeidshandicap, die tijdelijk of definitief niet meer terecht kunnen in het normale economische circuit. WEBO is een sociaaleconomisch bedrijf dat zowel de economische als de sociale component hoog in het vaandel draagt. Het bedrijf biedt een waaier van diensten aan op het gebied van elektromontage, verpakking, bekabeling, magazijnwerk en orderpicking, groenzorg en tuinonderhoud. WEBO heeft eigen ateliers en beschikt over mobiele ploegen voor taken bij bedrijven in Mechelen en omgeving.

Trots op prestaties Werknemers met een arbeidshandicap hebben competenties die WEBO koppelt aan haalbare werkopdrachten. Zo kunnen de mensen trots zijn op hun prestaties, krijgen ze sociale waardering en een plaats in de samenleving. De werknemers verwerven een inkomen, waardoor ze gemakkelijker integreren in de maatschappij. “Soms stapt een van onze medewerkers over naar het normale economische circuit. Dan boeken we als WEBO succes in onze sociale opdracht.”

Het advies van WEBO voor HR-managers en bedrijfsleiders Lees deze brochure, maar ga ook eens echt kijken in een sociaaleconomisch bedrijf. Je zal versteld staan van de mogelijkheden en snel in de gaten krijgen dat dit tot een ware win-winsituatie kan leiden.

Getuigenis van Christel “Hallo, ik ben Christel en ik werk sinds 1984 bij WEBO. Ik werk in het elektromontageatelier. Werken in de elektromontage kan worden gezien als een uitdaging; je hebt veel afwisseling en je kunt altijd wel iets bijleren. Zo leer je ook met allerlei soorten machines werken, zoals draadstripmachines.

“Hun job stelt hen in staat om net als iedereen te zijn!” Werner Dom ,directeur WEBO

Mijn werk bestaat uit het maken van bedrading voor de lichtarmaturen voor autobussen. Wij werken voor allerlei klanten. Het werk is daardoor heel gevarieerd. Als een bepaalde opdracht heel dringend is, helpen wij elkaar zodat het werk op tijd terug bij de klant komt. Soms moet er ook al eens “gesoldeerd” worden (dit is draadeinden vertinnen) en een aantal mensen in het atelier zijn daar zelfs heel goed in. Die worden daar dan voor ingezet. In de 24 jaar dat ik nu al bij WEBO werk, is vooral de samenwerking met de monitoren en de collega’s altijd een plezier geweest. Ook nu nog! Wij hebben drie toffe monitoren die ons helpen wanneer dat nodig is. Ook de collega’s zijn toffe gasten, met wie samenwerken een plezier is. Ik heb al tal van andere opdrachten gedaan. Ik zou daarover nog uren kunnen vertellen, maar dat is dan voor een andere keer. Als jullie meer willen weten, ! kom dan eens naar onze opendeurdag tijdens €Borgersteinfeesten, dan zien jullie het allemaal de gebeuren.”

?

n i 

www.borgerstein.be

53

Redactie en teksten : Tanja Mattheus Marjan Vanuytsel An Verboven Rony Provost Wendy Van Dyck Greet Castermans Geert Jespers Departement Werk en Sociale Economie Startcentra Sociale Economie Provincie Antwerpen

Redactie en vormgeving: www.outlinegraphics.be Drukwerk: Daneels Grafische Groep

Met dank aan ACG (groenzorg), ADS –Tuyttens, Alfacam, Almasy, Amival, Arop, Bedrijventerrein Bornem, Borgerstein, BVBA Beneens & Zonen, Coca Cola, Departement HRM Provincie Antwerpen, Glacio, Janssen Pharmaceutica, Landelijk dienstencoöperatief, Levanto, Manus, MRT + ALM, Reynaerts Aluminium, Roxy, Tormans, TWerk, URS, Van Ende & Roxy, Web, Wennick, Wils Drukkerij (de duurzame drukker) en ZEN Renewables voor hun medewerking.

Publicatie september 2009 Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid Dienst Economie en Internationale Samenwerking – Provinciaal Steunpunt Sociale Economie p/a Technologiehuis van de Kempen, Cipalstraat 3, 2440 Geel, tel : 014 56 52 35, fax : 014 56 52 42 [email protected], www.provant.be/ondernemen/sociale_economie/

54

V.U.: Danny Toelen | Provinciegriffier | Koningin Elisabethlei 22 | 2018 Antwerpen

Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid Dienst Economie en Internationale Samenwerking Provinciaal Steunpunt Sociale Economie Cipalstraat 3 | 2440 Geel T 014 56 52 35 | F 014 56 52 42