Maatschappelijk Jaarverslag Stichting Koraal Groep

Maatschappelijk Jaarverslag Stichting Koraal Groep 2011

Colofon Samenstelling en redactie: K.J.M. Jacobi

Stichting Koraal Groep Postbus 5109 6130 PC SITTARD T: 046 477 5252 F: 046 477 5285 E: [email protected] www.koraalgroep.nl

1

Inhoudsopgave 1.

blz.

Uitgangspunten en vaststelling Maatschappelijk verslag 2011 .................................................................5 1.1. Uitgangspunten voor de verslaglegging....................................................................................................7 1.2. Bestuur en vaststelling maatschappelijk verslag.......................................................................................8

2.

Profiel van de organisatie...............................................................................................................................9 2.1. Algemene identificatiegegevens .............................................................................................................10 2.2. Structuur van het concern.......................................................................................................................11 2.2.1.

Algemeen...................................................................................................................................11

2.2.2.

Stichting Zwerfjongeren Limburg en hieraan gelieerde stichtingen............................................11

2.2.3.

Structuur en het gehanteerde besturingsmodel .........................................................................12

2.2.4.

Organogram Stichting Koraal Groep..........................................................................................15

2.2.5.

De toelating(en) waarover het concern beschikt ........................................................................16

2.3. Kerngegevens.........................................................................................................................................16 2.3.1.

Kernactiviteiten en nadere typering Stichting Koraal Groep.......................................................16

2.3.2.

Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten ........................................................17

2.3.3.

Werkgebied................................................................................................................................19

2.4. Samenwerkingsrelaties...........................................................................................................................21 3.

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap .........................................................................24 3.1. Bestuur en toezicht .................................................................................................................................25 3.1.1.

Bestuur ......................................................................................................................................25

3.1.1.1.

Zorgbrede Governance Code ......................................................................................25

3.1.1.2.

Code Goed Bestuur in het primair onderwijs ...............................................................27

3.1.2.

Raad van Bestuur ......................................................................................................................28

3.1.2.1. 3.1.3.

Normen voor goed bestuur ..........................................................................................28

Toezichthouders (Raad van Toezicht) .......................................................................................33

3.1.3.1.

Samenstelling Raad van Toezicht ...............................................................................33

3.1.3.2.

Samenstelling Commissies Raad van Toezicht ...........................................................35

3.1.3.3.

Verslag van de Raad van Toezicht ..............................................................................35

3.1.3.4.

Vergaderingen van de Raad van Toezicht en haar commissies..................................40

3.2. Bedrijfsvoering ........................................................................................................................................41 3.2.1.

Planning en Control ...................................................................................................................41

3.2.2.

Risico-management ...................................................................................................................42

3.2.3.

Fraudebeheersing.......................................................................................................................44

3.3. Medezeggenschap cliënten ....................................................................................................................45 3.3.1.

Centrale Cliëntenraad (CCR) .....................................................................................................45

3.4. Centrale Medezeggenschap CMZm) ......................................................................................................45 4.

Beeid, inspanningen en prestaties ..............................................................................................................51 4.1. Strategie .................................................................................................................................................52 4.1.1.

Meerjarenbeleid .........................................................................................................................52

4.1.2.

Vooruitblik 2012 .........................................................................................................................54

4.1.2.1.

Inleiding .......................................................................................................................54

4.1.2.2.

Ontwikkelingen per sector ...........................................................................................55

4.1.2.3.

Doelstellingen en activiteiten in 2012...........................................................................58

4.2. Algemeen beleid .....................................................................................................................................65 4.2.1.

Doelstellingen Koraal Groep ......................................................................................................65

4.2.2.

Huisvesting ................................................................................................................................69

4.2.3.

Informatisering en automatisering..............................................................................................71

2

4.3. Algemeen kwaliteitsbeleid.......................................................................................................................76 4.4. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten................................................................................................79 4.4.1.

Kwaliteit van ondersteuning .......................................................................................................81

4.4.2.

Klachten .....................................................................................................................................83

4.4.3.

Toegankelijkheid ........................................................................................................................87

4.4.4.

Veiligheid cliënten ......................................................................................................................88

4.4.5.

Veiligheid van medewerkers ......................................................................................................91

4.4.6.

Veiligheid informatievoorziening ................................................................................................92

4.5. Kwaliteit ten aanzien van medewerkers..................................................................................................92 4.6. Samenleving ...........................................................................................................................................95 5.

Financieel beleid .........................................................................................................................................101 5.1. Financiële gang van zaken ..................................................................................................................102 5.2. WOPT (Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens( ...............................114 5.3. Geconsolideerde balans per 31 december 2011 ..................................................................................115 5.4. Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2011 ..........................................................................117 5.5. Lijst van gebruikte afkortingen ..............................................................................................................119

3

Hoofdstuk 1

Uitgangspunten en vaststelling Maatschappelijk Verslag 2011

4

Voorwoord Gaarne presenteren wij u hierbij het jaardocument Maatschappelijke Verantwoording van Stichting Koraal Groep over het kalenderjaar 2011. Stichting Koraal Groep is aan te merken als een concern dat een aantal (werk)stichtingen bestuurt die ondersteuning geven en diensten leveren op het gebied van de verstandelijke gehandicaptenzorg, speciaal onderwijs, jeugdzorg, arbeidsreïntegratie en opvang van (zwerf)jongeren. Het jaardocument verschaft informatie over en inzicht in de vele activiteiten die in 2011 door Stichting Koraal Groep en de daartoe behorende (werk)stichtingen ontplooid zijn. Tevens legt Stichting Koraal Groep hiermee verantwoording af aan de belanghebbenden die een relatie met Stichting Koraal Groep hebben. Naast dit jaardocument brengen de werkstichtingen van de Koraal Groep een kort jaarverslag uit, waarin stilgestaan wordt bij belangrijke zaken uit het afgelopen jaar. Deze verslagen zullen geplaatst worden op de websites van de betreffende werkstichtingen.

Wij wensen u veel leesplezier toe.

Dr. H.G.Th. van Geffen Drs. A.A.B.D.M. van den Broek RA MHA

Waarnemend voorzitter Raad van Bestuur Lid Raad van Bestuur

Voor uw opmerkingen houden wij ons aanbevolen. Deze kunnen gericht worden aan:

mr. Karel Jacobi Secretaris Raad van Bestuur E-mail: [email protected]

5

1.1. Uitgangspunten voor de verslaglegging In dit jaardocument legt Stichting Koraal Groep nadere verantwoording af over de wijze waarop zij de haar toevertrouwde gelden heeft besteed ter realisering van haar doelstellingen. Zoals voorgeschreven worden de onderwerpen zoveel mogelijk op concernniveau weergegeven. Daar waar de situatie binnen de aan Stichting Koraal Groep gelieerde werkstichtingen duidelijk afwijkt van de situatie op het niveau van de concernstichting, worden de onderwerpen beschreven op het niveau van de werkstichtingen. De beschrijving van de onderwerpen op concernniveau houdt in dat de in het jaardocument vermelde gegevens in het algemeen gebaseerd zijn op alle werkstichtingen van Stichting Koraal Groep. Aangezien diverse onderwerpen specifiek voor de gezondheidszorg zijn en tot het werkgebied van Stichting Koraal Groep eveneens speciaal onderwijs (Stichting Saltho Onderwijs en Stichting Het Driespan) en jeugdzorg (Stichting Maashorst) behoren, worden voor de specifieke onderwerpen die gerelateerd zijn aan de gezondheidszorg uitsluitend de gegevens verstrekt van de AWBZ instellingen (Gastenhof, De La Salle, De Hondsberg, Maasveld, Op de Bies, St. Anna en Sterk in Werk) die deel uitmaken van Stichting Koraal Groep. Teneinde te voldoen aan de verantwoordingsverplichtingen die gelden voor de jeugdzorginstelling Maashorst en de onderwijsinstellingen Saltho Onderwijs en Het Driespan worden voor deze werkstichtingen aparte jaarverslagen uitgebracht en ter beschikking gesteld aan de stakeholders van deze werkstichtingen. In het jaardocument wordt ook niet ingegaan op de activiteiten van de Stichting Lans, de stichting Personeelsvoorziening Future Training Henk Schram en de BV Quality Food en Service Catering. De reden hiervoor is dat deze ondernemingen geen activiteiten meer ontplooid hebben nadat de Raad van Bestuur van Stichting Koraal Groep in 2007 besloten heeft alle activiteiten van deze stichtingen stop te zetten. In het jaardocument wordt een zo compleet mogelijk beeld geschetst van wat binnen Stichting Koraal Groep in 2011 is gebeurd. Gestart wordt met de beschrijving van het profiel van Stichting Koraal Groep, waarbij nader ingegaan wordt op de structuur van Stichting Koraal Groep. In hoofdstuk drie wordt de Governance beschreven waarna in hoofdstuk vier het beleid, de inspanningen en de prestaties worden beschreven van Stichting Koraal Groep in 2011. Voorts wordt aandacht besteed aan het algemeen beleid en aan het meerjarenbeleid, het sociaal beleid en het kwaliteitsbeleid binnen Stichting Koraal Groep. Ten slotte wordt nader ingegaan op het financiële beleid. In bijlage twee is de resultatenrekening en de balans over 2011 opgenomen. Voor meer informatie met betrekking tot financiën wordt verwezen naar de jaarrekening van Stichting Koraal Groep die te vinden is op www.koraalgroep.nl.

6

1.2. Bestuur en vaststelling maatschappelijk verslag Het voorliggende maatschappelijk verslag 2011 werd door de Raad van Bestuur op 11 april 2012 vastgesteld en door de Raad van Toezicht van Stichting Koraal Groep goedgekeurd in de vergadering van 8 mei 2012. Voorts werd conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen advies gevraagd aan de Centrale Cliëntenraad en werd het verslag besproken met de CMZm. Het maatschappelijk verslag is opgesteld conform de verslaggevingsvoorschriften van de Regeling verslaggeving WTZi. Bestuurssamenstelling per 31 december 2011 Raad van Toezicht mr. J.C.J. Pluijmaekers-Pessers – voorzitter A.J.L. Heijmans - vice voorzitter mr. R.P.M. van der Avort-Lier MHA - lid drs. M.J. van Dijke MPM QC- lid J.J.F. van Dongen - lid C.M. den Engelsen RA - lid J.G.M. Gerrits - lid drs. G.H.M. de Veen - lid G.J.W.C.M. Tibosch MPM - lid

Raad van Bestuur drs. W.H.M. den Hartog MHA MCM - voorzitter dr. H.G.Th. van Geffen – lid drs. A.A.B.D.M. van den Broek RA MHA - lid

Ondertekening door Voorzitter Raad van Toezicht en Bestuurders mr. J.C.J. Pluijmaekers-Pessers dr. H.G.Th. van Geffen voorzitter Raad van Toezicht Waarnemend voorzitter Raad van Bestuur 8 mei 2012 8 mei 2012

drs. A.A.B.D.M. van den Broek RA MHA Lid Raad van Bestuur 8 mei 2012

7

Hoofdstuk 2 Profiel van de organisatie

8

2.1. Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres

Valkstraat 14

Postcode

6135 GC

Plaats

Sittard

Telefoonnummer

046-4775252

Identificatienummer(s) NZA

600 600 600 600 50/8414 SZL

1550 1551 440 441

Nummer Kamer van Koophandel St. Anna De Hondsberg De La Salle Gastenhof Stichting Koraal Groep Maashorst Maasveld Op de Bies Saltho Onderwijs Sterk in Werk Zwerfjongeren Limburg

12062819 18084021 17193165 14090236 4106621 41081021 14090243 14090242 41089092 17114858 41073341

Lans Future Training Henk Schram Personeelsvoorziening Future Training Henk Schram Quality Food and Service Catering B.V. RIF Facility Management B.V. RIF Services B.V. Sterk in Werk Projekten B.V.

14082139 41070557 41077841

E-mailadres

[email protected]

Internetpagina

www.koraalgroep.nl

14079846 14107579 14109587 17272040

9

2.2. Structuur van het concern 2.2.1. Algemeen Stichting Koraal Groep heeft als rechtsvorm de stichting. Zij biedt geïntegreerde zorg, onderwijs, arbeids(re)integratie, diagnostiek en arbeidstoeleiding aan mensen met een verstandelijke beperking en/of psychosociale belemmeringen. Stichting Koraal Groep dient aangemerkt te worden als een (concern)stichting die belast is met het bestuur van de (werk)stichtingen St. Anna in Heel, De Hondsberg in Oisterwijk, De La Salle in Boxtel, Gastenhof in Urmond, Maashorst in Reek, Maasveld in Maastricht, Op de Bies in Landgraaf, Saltho Onderwijs in Boxtel, Het Driespan in Etten Leur en Sterk in Werk in Boxtel. De stichting Het Driespan heeft zich per 1 januari 2011 aangesloten bij de Koraal Groep in de vorm van een zogenaamde bestuurlijke fusie: het bestuur van Het Driespan is vanaf 1 januari 2011 statutair neergelegd bij de stichting Koraal Groep. Sterk in Werk Projekten B.V. te Boxtel is een volle dochteronderneming van de stichting Sterk in Werk. Sterk in Werk Projekten BV initieert, ontwikkelt en exploiteert activiteiten en projecten op het gebied van horeca, arbeidsparticipatie, innovatie en vrijetijdsbesteding in nauwe samenwerking met de Stichting Sterk in Werk. Sterk in Werk Projekten BV kent een bestuur (directie) en een Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Het bestuur van de vennootschap is in handen van Stichting Koraal Groep. Alle besluiten van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, uitgezonderd het vaststellen van de jaarrekening, behoeven de voorafgaande goedkeuring van de Raad van Toezicht van Stichting Stichting Koraal Groep. Daarnaast is Stichting Koraal Groep meerderheidsaandeelhouder (51%) van de besloten vennootschap RIF Facility Management, verder aan te duiden met RIF FM. De overige aandelen zijn in handen van Assist Zorg Facilities BV, een dochteronderneming van Vebego international. RIF FM houdt zich bezig met onder meer voeding, schoonmaak, transport, technisch onderhoud, inkoop evenals bewaking en receptie. Deze publiek/private samenwerking van Stichting Koraal Groep en Vebego is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de facilitaire dienstverlening, het behalen van efficiencyvoordelen en het bevorderen van arbeidsparticipatie van cliënten van Stichting Koraal Groep door hen facilitaire werkzaamheden te laten uitvoeren. Voor de schoonmaak in de werkstichtingen is een aparte BV opgericht, RIF Facility Services (RIF FS) waarvan 51 % van de aandelen in handen is van RIF FM en de overige 49% van de aandelen in handen is van Vebego Facility Services BV, eveneens een dochteronderneming van Vebego international.

2.2.2. Stichting Zwerfjongeren Limburg en hieraan gelieerde stichtingen Op 9 september 2008 werd de Stichting Zwerfjongeren Limburg (SZL) door de arrondissementsrechtbank van Maastricht failliet verklaard. Aangezien SZL vorderingen had op de Stichtingen Future Training Henk Schram en Future Training Henk Schram Beheer en deze laatsten niet in staat waren aan deze vorderingen te voldoen, hebben de curatoren van SZL het faillissement aangevraagd van de laatstgenoemde stichtingen. Op 31 maart 2009 werd de Stichting Future Training Henk Schram (FTHS) failliet verklaard en op 21 april 2009 gebeurde dit met de Stichting Future Training Henk Schram Beheer (FTHSB). De curatoren van deze faillissementen, mr. Meijs en mr. Paulussen, hebben in de afgelopen periode de eigendommen van de gefailleerde stichtingen nagenoeg geheel verkocht. Voor wat betreft de stichting Future Training Henk Schram Beheer leidde dit ertoe dat deze stichting inmiddels is opgeheven. Het faillissement van de stichting Future Training Henk Schram is beëindigd door het verbinden van de uitde-

10

lingslijst op 3 juni 2011. Voor wat betreft het faillissement van SZL resteert nog de verkoop van het pand Frans Douvenstraat 9-11 te Roermond, en de inventaris daarvan, waarna de slot uitdelingslijst zal worden opgemaakt. In september 2011 werd aan de preferente en concurrente crediteuren, uitgezonderd de Koraal Groep en CZ, door de curator een 100% uitdeling gedaan. In dit jaardocument worden verder geen specifieke gegevens verstrekt met betrekking tot de Stichting Zwerfjongeren Limburg (SZL), de Stichting Future Training Henk Schram en de Stichting Future Training Henk Schram Beheer. De curatoren rapporteren regelmatig aan de rechtbank Maastricht over de stand van zaken met betrekking tot deze faillissementen en over de door hen ondernomen activiteiten. Verwacht wordt dat in 2012 alle baten vereffend zullen zijn van de stichtingen SZL en Future Training Henk Schram waarna deze faillissementen eindigen door het verbindend worden van de definitieve uitdelingslijsten. Verder zullen in 2012 de benodigde acties ondernomen worden ten einde te komen tot opheffing van de stichtingen Personeelsvoorziening Future Training Henk Schram en Lans respectievelijk van de BV Quality Food en Service Catering.

2.2.3. Structuur en het gehanteerde besturingsmodel Stichting Koraal Groep kent een Raad van Bestuur die belast is met het besturen van Stichting Koraal Groep alsook met het besturen van de werkstichtingen die deel uitmaken van het concern. De Raad van Bestuur bestaat uit drie leden die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het besturen van Stichting Koraal Groep en de daarvan deel uitmakende werkstichtingen. In 2011 werd de navolgende taakverdeling binnen de Raad van Bestuur gehanteerd. De voorzitter van de Raad van Bestuur, de heer Den Hartog,  draagt zorg voor de integraliteit en visievorming en daarop afgestemde strategie;  bevordert het goed functioneren van de Raad van Bestuur;  is belast met organisatieontwikkeling en leiderschap; en  is het boegbeeld en het gezicht naar buiten Het lid van de Raad van Bestuur, de heer Van Geffen, is verantwoordelijk voor  het primair proces (zorg, onderwijs, reïntegratie, maatschappelijke dienstverlening en jeugdzorg);  sociaal beleid; en  kwaliteitsmanagement Het lid van de Raad van Bestuur, de heer Van den Broek, is verantwoordelijk voor  financieel management; en  bedrijfsvoering (financiën, vastgoedmanagement, corporate risicomanagement en ICT) Elke werkstichting van Stichting Koraal Groep kent een directeur. Een overzicht van de organisatorische structuur van Stichting Koraal Groep wordt in paragraaf 2.2.4 weergegeven. Teneinde een organisatie als Stichting Koraal Groep, waar elke dag duizenden cliënten en leerlingen ondersteuning en advies ontvangen en meer dan 4500 medewerkers werkzaam zijn, bestuurbaar en slagvaardig te laten zijn, wordt een besturingsmodel gehanteerd. Dit model verschaft voor de organisatie, haar cliënten en medewerkers transparantie ten aanzien van de besluitvormingstrajecten, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende organen en functionarissen binnen de (werk)stichtingen die deel uitmaken van Stichting Koraal Groep. Volgens dit besturingsmodel is het bestuur van elke werkstichting opgedragen aan de Raad van Bestuur van Stichting Koraal Groep. De dagelijkse leiding is gedelegeerd aan de directeur. Elke werkstichting kent een managementteam (MT), bestaande uit een directeur, de managers en andere functionarissen, door de directeur te benoemen. In het managementteam vindt afstemming plaats van het beleid, de beleidsontwikkelingen en toetsing van het gevoerde beleid. Uitzonderingen hierop vormen de Stichting Saltho

11

Onderwijs en Stichting Het Driespan, waar het MT wordt gevormd door de algemeen directeur en de directeuren van de scholen en (staf)directeuren. Het opstellen van het strategisch en tactisch beleid van de werkstichting evenals van de begroting en van de productieafspraken, vindt plaats door de directeur van de werkstichting na overleg met het managementteam. Het strategisch en tactisch beleid van de werkstichting (meerjarenplannen/jaarplannen/begrotingen) worden in goed overleg met de Raad van Bestuur van de concernstichting ontwikkeld en vervolgens ter vaststelling aangeboden aan deze Raad van Bestuur. Deze laatste toetst dit aan het strategisch beleid van het concern. Andere voorgenomen besluiten van de werkstichting die vastgesteld worden door de Raad van Bestuur van de concernstichting zijn:     

een besluit tot belangrijke uitbreiding, inkrimping of andere wijziging van de werkzaamheden binnen de werkstichting duurzame samenwerking van de werkstichtingen met andere rechtspersonen buiten het concern evenals de verbreking van zodanige samenwerking ingrijpende wijzigingen in de organisatiestructuur van de werkstichting het doen van belangrijke investeringen het ontslag van een aanmerkelijk deel van het medewerkersbestand van de werkstichting.

De Raad van Bestuur van Stichting Koraal Groep is op concernniveau belast met:           

het opstellen, vaststellen en uitdragen van het strategisch en tactisch beleid van het concern en het realiseren van de doelstellingen daarvan het creëren en borgen van het full service concept het stellen van kaders voor het lange termijn financieel en investeringsbeleid het vaststellen van de missie/visie en kernwaarden voor het concern het vaststellen van kaders (o.m. op het gebied van de beleidscyclus, registratie, huisstijl) die door de werkstichtingen in acht genomen dienen te worden het stellen van kaders waarbinnen wetenschappelijk onderzoek i.c. innovaties plaatsvinden het vaststellen van het treasurybeleid het fungeren als eigenaar voor wat betreft de privacywetgeving (dossiervorming/dossierbeheer cliënten en medewerkers) het vaststellen van het strategisch en tactisch Sociaal beleid het initiëren en support geven aan concernprojecten (innovatie, technologie, strategisch/ tactisch HRM-beleid, management-developmentprojecten e.d.) het ontwikkelen en vaststellen van het vastgoedbeleid.

Op het niveau van de werkstichtingen is de Raad van Bestuur belast met:       

het vaststellen van het strategisch en tactisch beleid (o.m. meerjarenplannen, jaarplannen, begroingen) van de werkstichtingen het verlenen van goedkeuring vooraf aan een aantal belangrijke besluiten van de werkstichtingen het oprichten, ontbinden van werkstichtingen en/of wijzigingen van de statuten van de werkstichtingen het vaststellen van de topstructuur van de werkstichtingen en van de hoofdlijnen van de organisatieen overlegstructuren van de werkstichtingen de benoeming en het ontslag van de directeuren van werkstichtingen het bepalen van de investeringsruimte voor de werkstichtingen het vaststellen van de te hanteren systemen van kwaliteitsbewaking binnen de werkstichtingen.

12

De Raad van Bestuur legt verantwoording af over het gevoerde bestuur aan de Raad van Toezicht. Daarnaast adviseert de Raad van Toezicht de Raad van Bestuur. Een aantal belangrijke besluiten van de Raad van Bestuur heeft de goedkeuring van de Raad van Toezicht nodig, te weten:       

duurzame samenwerking van de concernstichting met andere rechtspersonen evenals de verbreking van zodanige samenwerking duurzame samenwerking van één of meer werkstichtingen in de vorm van een fusie met een andere rechtspersoon de vaststelling van de begroting van de concernstichting, de geconsolideerde jaarrekening van het concern en het concernjaarverslag ingrijpende wijzigingen in de samenstelling en/of structuren van het concern aanvraag van faillissement of surséance van betaling van de concernstichting en/of één van de werkstichtingen de vaststelling en wijziging van het (strategisch) meerjarenbeleidsplan met de financiële meerjarenraming evenals het jaarlijkse beleidsplan van het concern het aanvragen van collectief ontslag bij één van de werkstichtingen.

Algemeen uitgangspunt voor de medezeggenschapsstructuur van medewerkers en cliënten binnen Stichting Koraal Groep is dat de medezeggenschap de zeggenschap volgt. Voor wat betreft de medezeggenschap van medewerkers betekent dit dat elke werkstichting een eigen ondernemingsraad respectievelijk gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (Saltho Onderwijs respectievelijk Het Driespan) kent. Binnen Saltho Onderwijs, respectievelijk Het Driespan, kent elke school op zijn beurt een medezeggenschapsraad. Deze structuur is nader uitgewerkt in reglementen en ondernemingsovereenkomsten waaraan de Bedrijfscommissie Zorg vervolgens haar goedkeuring heeft verleend. In paragraaf 3.4. wordt nader ingegaan op de activiteiten van de Centrale Medezeggenschapsraad Medewerkers (CMZm). De omvang van de ondernemingsraden/medezeggenschapsraden varieert van 3 tot 9 leden al naar gelang het aantal medewerkers van de betreffende werkstichting. De CMZm bespreekt met de Raad van Bestuur onderwerpen met betrekking tot het (concern)beleid van Stichting Koraal Groep en aangelegenheden van gemeenschappelijk belang. Tot deze laatste categorie behoren onderwerpen die alle of de meerderheid van de werkstichtingen betreffen (onder meer kaderregelingen) en onderwerpen die één of meerdere werkstichtingen betreffen en deel uitmaken van een voor Stichting Koraal Groep geldend beleid. Verder worden met de CMZm aangelegenheden besproken die weliswaar slechts één werkstichting aangaan maar toch een gemeenschappelijk belang hebben. Het betreft overdracht van zeggenschap of fusie, aangaan/beëindigen van een duurzame samenwerking, aanvraag faillissement of surséance van betaling, het doen van belangrijke investeringen en collectieve ontslagaanvragen. Ten slotte kan een OR van één van de werkstichtingen zijn bevoegdheden ten aanzien van een bepaalde aangelegenheid overdragen aan de CMZm. De CMZm bestaat uit 24 leden die benoemd zijn door de ondernemingsraden resp. medezeggenschapsraden van de werkstichtingen. In paragraaf 3.4 wordt verslag gedaan van de activiteiten van de CMZm in 2011. Ook voor de cliënten is er een passende medezeggenschapsstructuur. Op het niveau van de werkstichting zijn er één of meerdere raden waarbinnen cliënten en/of hun ouders/vertegenwoordigers hun stem kunnen laten horen. Dergelijke raden zijn bijvoorbeeld een cliëntenraad, een bewonersraad of een medezeggenschapsraad. In paragraaf 3.3.1 wordt nader ingegaan op de activiteiten van de Centrale Cliëntenraad (CCR) in 2010.

13

2.2.4. Organogram Stichting Koraal Groep

Raad van Toezicht

Raad van Bestuur

Centrale medezeggenschap: cliënten medewerkers

Centraal ondersteunende diensten: EAD (Economisch Administratieve Dienst) DIA (Dienst Informatisering & Automatisering Sociale Zaken HVO (Huisvesting en vastgoedontwikkeling Koraal Support Bestuursbureau

De Hondsberg

Het Driespan

De la Salle

Maasveld

Decentrale medezeggenschap: cliënten medewerkers

St. Anna

Gastenhof

Maashorst

SZL per 9-92009 in staat van faillissement

Op de Bies

Saltho Onderwijs

Sterk in Werk

RIF FM BV

Sterk in Werk Projekten B.V.

RIF FS BV

14

2.2.5. De toelating(en) waarover het concern beschikt Stichting Koraal Groep en de daarvan deel uitmakende werkstichtingen kennen per 31 december 2011 de navolgende toelatingen op het gebied van de AWBZ:  Stichting St. Anna  Stichting De Hondsberg  Stichting De La Salle  Stichting Gastenhof  Stichting Maasveld  Stichting Op de Bies  Stichting Sterk in Werk Verder worden activiteiten verricht op het gebied van jeugdzorg, maatschappelijke dienstverlening, reïntegratie en onderwijs door:  Stichting Maashorst  Stichting Saltho Onderwijs  Stichting Het Driespan  Stichting Sterk in Werk  Stichting Gastenhof

2.3. Kerngegevens 2.3.1. Kernactiviteiten en nadere typering Stichting Koraal Groep De missie van Stichting Koraal Groep luidt: Mensen met een beperking en/of belemmering professioneel en verantwoord adviseren en ondersteunen. Wij doen dit vanuit de persoonlijke vragen en behoeften van ieder van deze mensen. Op basis hiervan bieden wij – desgewenst – elke ondersteuning op het gebied van wonen, begeleiding, diagnostiek, behandeling, onderwijs, werken en/of vrijetijdsbesteding. In dialoog met hen zetten wij ons in om het unieke van hun persoon tot ontplooiing te brengen en hun leven waardevol te laten zijn. Visie Mensen met beperkingen en/of belemmeringen geven zelf aan wat zij belangrijk vinden voor de invulling van hun leven. Beperkingen en/of belemmeringen kunnen gelegen zijn op verstandelijk, lichamelijk en/of psychosociaal gebied. Wij bevorderen dat ieder van hen optimale kansen krijgt. Onze advisering en ondersteuning zijn erop gericht hen actief te laten meedoen aan onze samenleving. Voor de ondersteuning van deze mensen is een belangrijke rol weggelegd voor onze medewerkers. De organisatie is eveneens gericht op ontplooiingsmogelijkheden voor medewerkers. Onder Stichting Koraal Groep vallen de volgende sectoren van dienstverlening: Gehandicaptenzorg:  Observatie en behandeling van kinderen en jeugdigen; primair voor cliënten met een (licht) verstandelijke beperking eventueel in combinatie met jeugdpsychiatrie.  Orthopedagogische behandeling van jeugdigen met een licht verstandelijke beperking in combinatie met opvoedings-, gedragsproblemen, psychiatrische- en/of ontwikkelingsstoornissen. Verblijf, ondersteuning, advies en begeleiding aan mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking.

15

Jeugdzorg:  Jeugdhulpverlening en specialistisch onderwijs aan jonge, in principe normaal begaafde kinderen tot 12 jaar met (ernstige) ontwikkelings-, gedrags- en leerproblemen en aan hun gezinnen. Onderwijs:  Speciaal onderwijs voor kinderen en jongeren met ernstige gedrags- en /of psychiatrische problemen. Arbeidsintegratie:  Ondersteuning aan jongeren en jong volwassenen met leer-, gedragsproblemen en/of ontwikkelingsstoornissen bij het zoeken naar een passende werkplek. Maatschappelijke Opvang  Opvang en hulpverlening aan zwerfjongeren Full service Centraal in de uitvoering van de hierboven genoemde kernactiviteiten staat de full service gedachte: de medewerkers van Stichting Koraal Groep kijken met een brede blik naar de cliënten. Op basis van deze brede blik wordt in nauw overleg met de cliënt respectievelijk zijn wettelijk vertegenwoordiger ervoor zorggedragen dat elke cliënt de ondersteuning wordt aangeboden die de cliënt wenst en nodig heeft. Al naar gelang de behoeften van de cliënt kan deze ondersteuning betrekking hebben op zorgverlening, behandeling, scholing, arbeid/activering en/of vrije tijdsbesteding. Daarbij wordt ervoor zorg gedragen dat de binnen de werkstichtingen beschikbare kennis en kunde beschikt komt voor de betreffende cliënt. In geval deze kennis en kunde binnen Stichting Koraal Groep niet voorhanden is, zal de benodigde kennis ter beschikking komen door beroep te doen op externe partijen.

2.3.2. Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten St. Anna/KGVT Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 (excl. KDV) Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Op de Bies Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 (excl. KDV) Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Maasveld Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 (excl. KDV) Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar

Aantal / bedrag 358 410 25 25 135.564 6.471 Aantal / bedrag 360 370 43 35 132.342 8.506 Aantal / bedrag 333 344 31 21 123.570

16

Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Gastenhof Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten De La Salle Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 (excl. KDV) Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten De Hondsberg Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Sterk in Werk Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar Kerngegevens capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Koraal Groep Aantal intramurale cliënten op 31 december 2011 Aantal toegelaten intramurale plaatsen op 31 december 2011 Aantal extramurale cliënten excl. Cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2011 Aantal verpleegdagen en GVT-bezettingsdagen in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar

7.886 Aantal / bedrag 214 211 178 76 75.463 17.486 Aantal / bedrag 214 223 160 62 78.956 27.384 Aantal / bedrag 129 132 94 15 45.691 8.121 Aantal / bedrag 0 0 22 24 0 2.667 Aantal / bedrag 1.608 1.690 553 258 591.586 78.521

Overzicht aantal leerlingen op peildatum 1-10-2011 De Rietlanden SO 199 De Rietlanden VSO 191 Michaëlschool 246 Het Dok 86 P.I. School Hondsberg 160 De Vlinder 149

17

De Koperakker, Muldersteeg De Koperakker De Kornalijn Het Aventurijncollege H Het Aventurijncollege B Het Mozaïekcollege Het Warandecollege Het Ginnikencollege Het Berkenhofcollege De Fakkel De Singel Het Kristal Het Brederocollege De Kei

40 191 116 96 77 34 49 76 131 133 85 77 259 41

Overzicht van de in 2011 overleden cliënten De Hondsberg 0 De La Salle 0 Gastenhof 0 Maasveld 15 Op de Bies 6 St. Anna 16 Maashorst 0 Driespan 0 Saltho Onderwijs 0

2.3.3. Werkgebied Stichting Koraal Groep werkt voor mensen met een verstandelijke en/of psychosociale beperking of belemmering binnen de provincies Noord-Brabant en Limburg. Volgens een full service concept biedt Stichting Koraal Groep:

18

19

Geïntegreerde zorg

Diagnostiek

Onderwijs

Full service concept Koraal Groep

Behandeling

Arbeidstoeleiding

Observatie

Voor de zeven AWBZ instellingen gelden de zorgkantoorregio’s:      

Zuid–Limburg Noord en Midden–Limburg Midden-Brabant Noordoost-Brabant West-Brabant Zuidoost-Brabant

2.4. Samenwerkingsrelaties Gezien de omvang en breedte van de activiteiten die Stichting Koraal Groep en haar werkstichtingen verrichten, is er sprake van veel belanghebbenden, ook wel stakeholders genoemd. In het onderstaande wordt daarom volstaan met het benoemen van groepen van stakeholders. Een uitzondering wordt gemaakt voor de stakeholders waarmee een specifieke relatie is aangegaan. De interne stakeholders van Stichting Koraal Groep zijn de cliënten, de ouders en andere wettelijk vertegenwoordigers van cliënten, medewerkers, familie- en ouderverenigingen en vrijwilligers. Behalve interne stakeholders kent Stichting Koraal Groep tal van externe stakeholders. De belangrijkste externe stakeholders van Stichting Koraal Groep zijn:   

De Fortis Bank waarmee kredietarrangementen zijn overeengekomen en de ING Bank resp. Rabobank waarbij langlopende rekeningen zijn afgesproken; De Nederlandse Waterschapsbank en de Bank voor Nederlandse Gemeenten waarmee langlopende leningen zijn afgesloten; Zorgkantoren West-Brabant, Midden-Brabant, Noordoost Brabant, Zuidoost Brabant, Noord- en Midden- Limburg en Zuid Limburg waarmee onder meer productieafspraken worden gemaakt;

20

    

 

  

 



 





   

Regionale expertisecentra, schoolbesturen,en samenwerkingsverbanden speciaal onderwijs in de regio West- Midden- en Oost-Brabant; Regionale en justitiële instellingen ten behoeve van Eén kind Eén plan; Inspecties (gezondheidszorg. Jeugdzorg, onderwijs en arbeid): toezicht houden op de uitvoering van de activiteiten en het verstrekken vergunningen; Gemeenten in Noord-Brabant ten behoeve van onderwijshuisvesting en uitvoering van de Wet op Passend Onderwijs; Provincies Noord-Brabant en Limburg: het maken van productieafspraken/subsidiëring voor Maashorst (Provincie Noord-Brabant) evenals het voeren van overleg over vergunningen, toestemmingen en planningen; Woningcorporaties ten behoeve van de huisvesting van cliënten; Pluryn waarvan onder meer deel uitmaken de instellingen De Beele, Jan Pieter Heije, De Winkelsteegh, het Rietveld, Groesbeekse Tehuizen, Jobstap en Werkenrode. Met Pluryn wordt inhoudelijk samengewerkt. Daartoe is de Stichting Pluraal opgericht. Tot op heden heeft deze samenwerking met name betrekking op het opzetten van een gezamenlijke kliniek voor eetstoornissen; Het UWV, gemeenten en andere opdrachtgevers op het gebied van arbeidstoeleiding en Arbeidsintegratie; Kempenhaeghe, Staatsbosbeheer en Sterk in Werk inzake het project Stabrechtse Heide te HeezeLeende; Rozij Werk en Jobstap met Sterk in Werk in het kader van het project Vangrail dat gericht is op specifieke dienstverlening voor cliënten vanuit een orthopedische setting; De gemeenten Heerlen, Maastricht, Roermond/Venlo waarmee jaarlijks arrangementen worden getroffen met betrekking tot de opvang en dienstverlening aan zwerfjongeren; Herlaerhof, onderdeel van Reinier van Arkel in Den Bosch en de stichting Cello teneinde een multifunctioneel Centrum op te richten voor mensen met een verstandelijke beperking en/of psychiatrische problemen (MFC) in Noord Brabant; Lunetzorg en Prisma in het kader van een gezamenlijk convenant voor het ontwikkelen van een nieuw ondersteuningsconcept (Waagmodel) in een gezamenlijk traject onder de naam “Jong en Lastig?!” (www.jongenlastig.nl); Lunetzorg, Cello en Humanitas ten einde een adequate vervolgketen op te zetten voor LVG-jongeren (“jong en lastig”); De Universiteit Maastricht, het Academisch Ziekenhuis Maastricht, het Gouverneur Kremers Centrum en Maasveld onderzoeken de mogelijkheden van academisering van Maasveld. Verder neemt Maasveld deel aan diverse onderzoeken (palliatieve zorg, medische beslissingen inzake levenseinde en effectiviteit status epilepticus); Het multifunctioneel centrum voor hulpverlening aan mensen met een verstandelijke beperking en ernstige gedragsproblemen en/of psychiatrische problemen (MFCG) in Limburg dat door Stichting Koraal Groep wordt geëxploiteerd en ondersteuning biedt aan de stichtingen Daelzicht, Pergamijn, Dichterbij, Radar en PSW; De Mondriaan Zorggroep waarmee een multifunctioneel centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie voor jeugdigen met een licht verstandelijke handicap en psychiatrische problemen (MFC) is opgezet op het terrein van Gastenhof te Urmond; RIAGG Maastricht en Maasveld inzake de opleiding tot GZ-psycholoog; REC Chiron en REC Midden –Brabant die met Saltho onderwijs een samenwerkingsrelatie op het gebied van passend onderwijs hebben; De jeugdzorginstelling Oosterpoort te Oss waarmee samengewerkt wordt door Maashorst ten einde in Oost-Brabant adequate jeugdzorg te verlenen; De stichting Daelzicht waarmee door St. Anna afspraken zijn gemaakt over de waarneming, gebruik gezamenlijke tandartsruimte, vrijetijdsbesteding en geestelijke verzorging van de artsen van St. Anna en van St. Joseph;

21

 

   







  

 

Het veiligheidshuis Maastricht en Maasveld, ter oplossing van schrijnende maatschappelijke situaties; Stichting Mensana, een RIBW instelling, waarmee door Gastenhof samengewerkt wordt inzake gezamenlijke exploitatie van het pand Roerzicht te Roermond en gestart gaat worden m et de implementatie van de Houvast-methodiek; De Gouverneur Kremer Leerstoel inzake het ZonMW-onderzoeksproject ter bevordering van de participatie van bewonersraden in het beleid van Maasveld, Op de Bies en St. Anna; William Schrikker Stichting, Rubicon en St. Anna voor wat betreft de aanpak van multiprobleemgezinnen; Herlaarhof en Maashorst hebben een overeenkomst gesloten, inhoudende dat kinderen met hechtingsstoornissen worden behandeld in de traumapoli die Herlaarhof in Maashorst heeft geopend; Kanteel, een organisatie voor kinderopvang in Den Bosch, en Maashorst hebben in 2011 een pilot ontwikkeld waarbij pedagogische medewerkers van Maashorst ondersteuning geven aan medewerkers van Kanteel. In 2012 zal nader bezien worden of de pilot kan worden voortgezet; De instellingen Radar, Xonar, MEE, Mondriaan Stichting Jeugdzorg St. Jozef, Sterk in Werk en Gastenhof die samenwerken in het project “Gesterkt door de Keten”. Dit project is erop gericht de transitie van de jeugdzorg naar volwassenenzorg probleemloos te laten verlopen. De doelgroepen zijn 16/17jarigen waarbij de behandeling is vastgelopen. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Limburg; De instellingen Mondriaan, St. Jozef (’t Keerpunt) en Gastenhof hebben een onderzoek verricht naar de problematiek van de Loverboys. Nader overleg vindt plaats omtrent mogelijke (gezamenlijke) acties; ROC’s en EHBO-opleidingen alsook zorgaanbieders in Limburg werken via het project SWAL (Samen Werken aan Leren) samen, teneinde een goede instroom te realiseren en mensen te behouden die in de zwakzinnigenzorg wensen te werken; Fontys-OSO, Jobstap, Elan en Sterk in Werk zijn in 2011 gestart met een pilotmodule Opleiding Jobcoach; Kennisplatform Jobcoaching (KPJ), een vereniging waarbij Sterk in Werk nauw betrokken is en ten doel heeft om de inhoud van het vak van jobcoach te verbeteren; PI 7 consortium, zijnde een samenwerkingsverband van zeven Pedologische Instituten in Nederland. Dit consortium voert een onderzoeksproject uit met als titel: “Professionaliseren en profileren door effect-monitoring”; Lunetzorg, Prisma en De Hondsberg werken samen op het gebied van problematiek bij jongeren en jongvolwassenen met een lichte verstandelijke beperking en Deelname aan het integraal netwerk voor preventie en vroeghulp onder de titel “Experiment vroeg, voortdurend en integraal”.

22

Hoofdstuk 3

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap

23

3.1. Bestuur en toezicht 3.1.1. Bestuur 3.1.1.1. Zorgbrede Governance Code De Zorgbrede Governance Code bevat normen voor goed bestuur, goed toezicht en het afleggen van adequate verantwoording voor het gevoerde beleid en ondernomen activiteitendoor de (zorg)organisatie. Bij de vormgeving, inrichting en reglementering van stichting Koraal Groep heeft deze code een belangrijke rol gespeeld. Zo zijn in de statuten bepalingen vastgelegd die ervoor dienen zorg te dragen dat er sprake is van goed bestuur en goed toezicht overeenkomstig de Zorgbrede Governance Code. Voorts zijn in overeenstemming met en met in achtneming van de bepalingen van deze code reglementen vastgesteld voor de Raad van Bestuur en voor de Raad van Toezicht en is een taakverdeling voor de Raad van Bestuur vastgesteld. Verder zijn met inachtneming van de code het besturingsmodel en het managementcharter vastgesteld. Het charter regelt de verhouding Raad van Bestuur/directeuren van de werkstichtingen. Regelmatig wordt bezien of en in welke mate de Koraal Groep en de daarvan deel uitmakende werkstichtingen voldoen aan de Zorgbrede Governance Code. In 2010 werd hierover advies gevraagd bij een erkend adviesbureau, dat aansluitend adviseerde om een aantal bepalingen van de statuten te wijzigen. In 2011 werd vervolgens, gehoord de centrale medezeggenschapsraden, tot aanpassing van de statuten besloten. Deze aanpassingen bestaan uit: o het nadrukkelijker vermelden in de statuten dat de Raad van Toezicht zowel op de Koraal Groep alsook op de werkstichtingen en deelnemingen toezicht uitoefent; o opname van een conflictregeling voor geschillen tussen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur ten einde te voldoen aan de Transparantie-eisen van de WTZi; en o een beperking van het enquêterecht tot AWBZ-werkstichtingen die deel uitmaken van de Koraal Groep. Een andere aanpassing van de statuten had betrekking op de onderlinge positionering van de leden van de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur werkt en besluit op basis van consensus, waarbij de voorzitter van de Raad van Bestuur in voorkomend geval de eindverantwoordelijkheid kan nemen. Teneinde dit mogelijk te maken is in de statuten een bepaling opgenomen dat de voorzitter even zo vele stemmen heeft als er naast hem andere bestuursleden zijn. Ingeval van staken van stemmen binnen de Raad van Bestuur, wordt de beslissing opgedragen aan de voorzitter van de Raad van Toezicht. Voorts is in 2011 door de Raad van Toezicht de taakverdeling binnen de Raad van Bestuur formeel vastgesteld nadat was gebleken dat de in de praktijk gehanteerde portefeuilleverdeling naar tevredenheid werkte. De taakverdeling is volgt: de voorzitter van de Raad van Bestuur - draagt zorg voor de integraliteit, visievorming en daarop afgestemde strategie; - bevordert het goed functioneren van de Raad van Bestuur; - is belast met organisatieontwikkeling en leiderschap; en - is het boegbeeld en het gezicht naar buiten lid van de Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor - het primair proces (zorg, onderwijs, reïntegratrie, welzijn en jeugdzorg), - sociaal beleid en kwaliteitsmanagement lid Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor - financieel management; en

24

-

bedrijfsvoering (financiën, vastgoedmanagement, corporate risicomanagement en ICT)

Gelijktijdig met de vaststelling van de taakverdeling van de Raad van Bestuur, heeft de Raad van Toezicht haar goedkeuring gegeven aan het gewijzigde reglement van de Raad van Bestuur waarin ondermeer de taakverdeling van de Raad van Bestuur is opgenomen. Voor wat betreft de salariëring en rechtspositie van de leden van de Raad van Bestuur, wordt de adviesregeling van de NVZD toegepast. Met de bestuurders die sinds de oprichting van de Koraal Groep zijn aangetrokken, is een regeling overeengekomen. Deze regeling houdt in dat in overeenstemming met de vigerende beloningscode ingeval van gedwongen vertrek, recht bestaat op maximaal een jaarsalaris. Verder kent de Koraal Groep een Raad van Toezicht die onafhankelijk is en zodanig is samengesteld dat zij in staat is haar taak naar behoren te vervullen. Bij de benoeming van de leden van de Raad van Toezicht is rekening gehouden met de aan de leden van de Raad van Toezicht te stellen eisen inzake onafhankelijkheid en deskundigheid ten aanzien van de uiteenlopende gebieden waarbinnen de Koraal Groep actief is. De Raad van Toezicht is in totaliteit zodanig samengesteld dat sprake is van een evenwichtig opgebouwde Raad van Toezicht qua kennis, ervaring alsook verdeling van het aantal zetels over vrouwen en mannen. In paragraaf 3.1.3.1 wordt een overzicht van de samenstelling van deze raad gegeven. Zoals verder is toegelicht in deze paragraaf, zijn in 2011 twee nieuwe toezichthouders benoemd. Eén lid is benoemd via openbare werving nadat in nauwe samenspraak tussen Raad van Toezicht, Raad van Bestuur en CCR een profielschets werd vastgesteld die paste binnen de voor de gehele Raad van Toezicht opgestelde profielschets. De andere toezichthouder die benoemd werd, komt voort uit de Raad van Toezicht van Stichting Het Driespan die per 1 januari 2011 toetrad tot de Koraal Groep. Hiervoor werd gekozen ter continuering en borging van de specifieke kennis en inzicht binnen de Raad van Toezicht van aangelegenheden aangaande Het Driespan. In 2011 is getracht om het recht van bindende voordracht tot benoeming van drie toezichthouders door de CCR respectievelijk van twee toezichthouders door de CMZm te vervangen door de afspraak dat de CCR en de CMZM betrokken zullen worden bij het opstellen van het gewenste profiel voor alle te benoemen toezichthouders en bij de werving en selectie daarvan. De CMZm heeft na ampel beraad besloten geen afstand te doen van het recht van bindende voordracht. De CCR heeft er bij wijze van experiment voor gekozen betrokken te willen zijn bij de wervings- en selectieprocedure van een nieuwe toezichthouder. De ervaringen met dit experiment waren voor zowel de CCR alsook voor de Raad van Toezicht dermate positief dat besloten is dat de CCR in de verdere toekomst betrokken zal worden bij de werving en selectie van alle te benoemen toezichthouders. Voor de bezoldiging van toezichthouders wordt de adviesregeling van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen gehanteerd. Daar de vergoedingen van de toezichthouders tot 1 januari 2011 afweken van de in deze adviesregeling vermelde bedragen, werden de vergoedingen verhoogd tot de bedragen zoals vermeld in de adviesregeling. Een nadere toelichting wordt gegeven in paragraaf 3.1.2.1. Mede met het oog op een adequate toepassing van de Zorgbrede Governance Code zijn in 2011 de navolgende activiteiten ontplooid: -

discussie en overleg tussen de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht over mogelijke duurzame samenwerking met Oosterpoort; overleg tussen de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht over aanvragen tot samenwerking door derden;

25

-

-

-

-

regelmatig overleg door de Raad van Bestuur met de individuele directeuren en met de directeuren gezamenlijk; bekendmaking van de notulen van de Raad van Toezicht door middel van publicatie op het intranet; het werken door de Raad van Toezicht met een agendacommissie, kwaliteitscommissie , financiele commissie en beloningscommissie; het halfjaarlijkse overleg met de CMZm in maart en in december, waarin ondermeer gesproken is over functioneren van de Raad van Bestuur, de verhoging van de vergoedingen voor toezichthouders, de salariëring van bestuurders; de inschakeling van externe adviesbureaus, mogelijke omzetting van het recht van bindende voordracht tot benoeming van toezichthouders, het verloop van de selectieprocedure tot benoeming van een toezichthouder, de voorgenomen statutenwijziging van de Koraal Groep, ontwikkelingen in het onderwijs, de speerpunten van beleid (ontbureaucratisering, het Koraal–gevoel, full service en horizontaal leiderschap). Aan het laatste halfjaarlijks overleg met de CMZm werd deelgenomen door de voltallige Raad van Toezicht. Er werd afgesproken dit in de toekomst te continueren; het jaarlijks overleg van de voltallige Raad van Toezicht met de CCR waarin gesproken werd over de implementatie van de medezeggenschap cliënten, de voorwaarden die de CCR hieraan stelt ( kwalitatief goede ambtelijke ondersteuning, open houding directeuren/serieus nemen van de cliëntenraden en regelmatig overleg directeuren met cliëntenraden over relevante ontwikkelingen) en het belang om voldoende met de achterban contact te onderhouden; in de Raad van Toezicht is de afspraak gemaakt dat twee nader aangeduide toezichthouders zullen deelnemen aan voor de Raad van Toezicht relevante bijeenkomsten en hierover terugkoppeling geven in de vergaderingen van de Raad van Toezicht; belangrijke besluiten van de Algemene vergadering van Aandeelhouders van Sterk in Werk Projekten BV zijn aan de Raad van Toezicht ter goedkeuring voorgelegd; het voorkomen van belangenverstrengelingen door de Raad van Bestuur resp, tussen de Raad van Toezicht en de Koraal Groep. In 2011 was noch sprake van belangenverstrengeling door de Raad van Bestuur, noch tussen de Raad van Toezicht en de Koraal Groep.

In de loop 2011 is de klokkenluidersregeling in werking getreden en is een bijzondere vertrouwenspersoon aangesteld die (mogelijke) klokkenluiders kan ondersteunen respectievelijk adviseren. In 2011 zijn geen meldingen van klokkenluiders ontvangen.

3.1.1.2 Code Goed bestuur in het Primair Onderwijs Aangezien het speciaal onderwijs een belangrijke sector is waarin de Koraal Groep actief is via de werkstichtingen Saltho Onderwijs en Het Driespan respectievelijk de school De Vlinder (onderdeel van de werkstichting Maashorst), volgt de Koraal Groep zoveel als mogelijk de Code Goed bestuur in het Primair Onderwijs. Primair staat evenwel de Zorgbrede Governance Code Zorg. Een nadere verkenning van beide codes leert dat de bepalingen grotendeels met elkander zijn te vergelijken en nauwelijks tegengestelde bepalingen bevat. Voor wat betreft de inrichting van de organisaties van Saltho Onderwijs en Het Driespan zijn begin 2011 door de Raad van Bestuur managementstatuten vastgesteld waarin voor Saltho Onderwijs respectievelijk Het Driespan de positie en taken van de algemeen directeur respectievelijk van de schooldirecteuren nader uiteengezet zijn. In deze nota’s zijn ook de overlegvormen tussen algemeen directeur en de schooldirecteuren beschreven.

26

3.1.2. Raad van Bestuur Naam: De heer drs. W.H.M. den Hartog MCA MCM

Bestuursfunctie Voorzitter Raad van Bestuur

De heer drs. A.A.B.D.M. van den Broek RA MHA

Lid Raad van Bestuur

De heer dr. H.G.Th. van Geffen

Lid Raad van Bestuur

(Nevenfuncties - Lid Raad van Toezicht ziekenhuis Zuwe Hofpoort te Woerden - Lid Raad van Toezicht stichting Warande (ouderenzorg) te Zeist - Lid Raad van Toezicht ziekenhuis Bernhoven te Oss/Veghel - Lid Afea van de VGN te Utrecht - Lid van de Raad van Toezicht van Mosae Groep Maastricht - Voorzitter van de Raad van Toezicht scholengemeenschap Trevianum te Sittard - Lid AKO van de VGN te Utrecht - Lid Adviesraad Programma Kwaliteit en Innovatie in de Gehandicaptenzorg van Vilans - Lid Raad van Advies Zorgkantoor NoordMidden Limburg - Plv. opleider Stichting Koraal Groep, opleiding tot GZ-psycholoog bij RINO-Zuid

In 2011 zijn de nevenfuncties van de Raad van Bestuur getoetst aan de normen Wet Bestuur en Toezicht. Er is gebleken dat de Raad van Bestuur aan deze wet voldoet. Dit werd door de Raad van Toezicht geconstateerd en besproken. Verder werd vooraf door de Raad van Bestuur het voornemen tot aanvaarding van een nieuwe nevenfunctie (door de heer Van den Broek) voorgelegd aan de Raad van Toezicht. Na toetsing van dit voornemen aan de Governance Code, verleende de Raad van Toezicht haar goedkeuring.

3.1.2.1. Normen voor goed bestuur De Raad van Bestuur heeft zich -in overeenstemming met het besturingsmodel zoals beschreven in paragraaf 2.2.3 in 2011 bezig gehouden met uiteenlopende onderwerpen. Onderstaand worden –gecategoriseerd naar de hoofdaandachtsgebieden– de onderwerpen benoemd die in de Raad van Bestuur aan de orde zijn gekomen respectievelijk waarover door de Raad van Bestuur besluiten genomen zijn. Strategisch beleid - verkenning van de relevante interne en externe ontwikkelingen en opstellen van een plan van aanpak om te komen tot een adequate strategie; - inspelen op onderwijsbezuinigingen; - verkenning van de toekomst van Sterk in Werk; - acties ter borging van de toekomst van De Hondsberg; - inspelen op de aankomende veranderingen ten aanzien van de LVG-zorg en jeugdzorg, en - inspelen op de overheveling van de activering vanuit de AWBZ naar gemeenten (Zorg)beleid en ondersteuning - afsluiten convenant samenwerking met de Stichting Beheer Cliëntengelden; - bespreken uitkomsten Zichtbare Zorg; - verbetering afstemming van de dienstverlening op het terrein Boxtel (24 uur Boxtel);

27

-

nota Passen en Meten van de onderwijsinstellingen; bespreken van de uitkomsten van inspectiebezoeken aan diverse werkstichtingen en over de op te stellen plannen van aanpak door directeuren van werkstichtingen; ZZP-proof maken binnen VG-instellingen; instellen van een onderzoek naar het algemeen voedingsbeleid, en ontwikkeling beleid gericht op het beperken van de vrijheidsbeperkingen.

Structuur en cultuur - aanpassing structuur bestuurssecretariaat; - onderzoek naar het opzetten van een kenniscentrum onderwijs (KECC); - vaststelling van de bestuursformatieplaatsenplannen onderwijsinstellingen; - update van het besturingsmodel, en - ontwikkelen van verschillende EEP’s inzake RIF Sociaal beleid - aanvullende afspraken over de looptijd van het sociaal plan RIF FM; - vaststelling mobiliteitsbevorderende maatregelen RIF; - vaststelling mobiliteitsbevorderende maatregelen onderwijsinstellingen; - nieuwe opzet medewerkerstevredenheidsonderzoek; - aanpassing autoleaseregeling; - vaststelling nota aangiftebeleid; - besluit tot aanpak ziekteverzuim middels plannen van aanpak per werkstichting; - besluit tot pilot digitale loonstrook bij COD; - overleg met vakbonden over onderwijsbezuinigingen en anticiperen hierop; - verbetering van de efficiency inzake BHV en verduidelijking positionering diverse actoren; - vaststelling kwaliteitsimpuls; - voorgenomen besluit tot oprichting mobiliteitscentrum; - flexibilisering van de arbeid, en - pilots gericht op planning en roostering Financieel beleid - Kaderbrief 2012; - vaststelling jaarrekeningen 2010 Koraal Groep en Het Driespan; - managementletters 2010 Koraal Groep en onderwijs; - vaststelling begrotingen 2012; - blauwdruk Maashorst en benoeming tijdelijke manager bedrijfsvoering; - bespreking kwartaalrapportages en early warning; - vaststelling van de nota AWBZ bevattende de zaken die de AWBZ-aanbieder al dan niet vergoedt, en - convenant met fiscus over horizontaal toezicht Samenwerkingen - besluit tot oprichting joint venture met Pluryn voor eetstoornissen (Seysklinieken); - overleg met Oosterpoort over samenwerking Oosterpoort met Maashorst; - vaststelling nota samenwerking RIF en Sterk in Werk; - vaststelling samenwerkingsovereenkomst Gastenhof met Mensana inzake gezamenlijke exploitatie pension Roerzicht; - nagaan van mogelijkheden om gevolg te geven van het verzoek van het Zorgkantoor om een deel van de zorgverlening aan cliënten van de Zonnehuizen te borgen, en - heroverweging samenwerking in Pluraal-verband en vertaling hiervan in statutenwijziging;

28

Vastgoedzaken - aanbesteding eerste fase nieuwbouw Maasveld; - aanbesteding installatietechniek nieuwbouw Maasveld; - besluit tot terugverkoop grond Geleinpark aan oorspronkelijke eigenaar en opdracht tot nieuwe planontwikkeling voor vervangende nieuwbouw op de Bies; - vaststelling notitie besluitvorming Middelveld; - alonges akte van levering inzake kloostercomplex St. Anna; - verbeteren brandveiligheid sociowoningen door treffen van tijdelijke voorzieningen; - nieuw te ontwikkelen vastgoedbeleid; - besluit tot in verkoop doen van het pand Kapelaan Huijberslaan 18 te Oisterwijk, en - bespreken uitkomsten effectmeting invoering NHC Informatiseringsbeleid - besluit tot uniformering elektronisch cliëntendossier, en - ICT-ambities van de Koraal Groep Overige onderwerpen - evaluatie klachtenregeling en overleg hierover met klachtencommissie; - overleg met psychiaters; - bevordering gebruik innovatiefonds via stimulering van initiatieven tot € 5.000,- per aanvraag; - benoeming vertrouwenspersoon in het kader van de klokkenluidersregeling; - vaststelling jaarverslagen 2010 en van het populaire jaarverslag; - instellen van een proeftuin marketing voor de VG-instellingen; - instellen van onderzoek door externe commissie naar hoge aantal overleden cliënten in de jaren 50 bij St.Anna; - onderzoek inzake anonieme klachten tegen Op de Bies door SC-groep; - vergroting van de aandacht voor ontbureaucratisering; - nader onderzoek naar integraal veiligheidsbeleid; - revitalisering verzekeringsportefeuille en overheveling van deze portefeuille naar een nieuwe tussenpersoon, en - viering bestaansfeest De Hondsberg via onder meer een symposium Onderwerpen die bijzondere aandacht kregen van de Raad van Bestuur Strategie In 2011 is meerdere keren uitvoerig door de Raad van Bestuur stilgestaan bij de relevante ontwikkelingen op het gebied van de verstandelijk gehandicaptenzorg, speciaal onderwijs, jeugdzorg, arbeidsintegratie en jeugdzorg. Daarbij zijn ook externe stakeholders geraadpleegd. Aangezien deze ontwikkelingen grote gevolgen kunnen hebben voor de Koraal Groep, is aansluitend besloten om een traject op te zetten dat ertoe moet leiden dat in 2012 een nieuwe strategie tot stand komt waarin wordt aangegeven hoe deze strategie eruit zal zien (beantwoording van de Wat-vraag). Bij dit strategie-traject is naast de Raad van Bestuur en de directeuren resp. managers COD de Raad van Toezicht nauw betrokken. Tevens worden de managementteams van de werkstichtingen en de centrale medezeggenschapsraden hierbij betrokken. Bezuinigingen in het speciaal onderwijs Door de Raad van Bestuur werd in 2011 uitgebreid stilgestaan bij de bezuinigingen die het kabinet onder de noemer Passend Onderwijs wenst door te voeren binnen het speciaal onderwijs. Om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen, heeft de Raad van Bestuur met zowel de algemeen directeur van de onderwijsinstellingen als met relevante externe stakeholders overlegd. Een snelle becijfering van de omvang van de bezuinigingen laat zien dat de budgetten van de onderwijsinstellingen met circa 9 miljoen euro zullen

29

dalen. Aanvankelijk zag het ernaar uit dat deze bezuiniging reeds zou ingaan in het schooljaar 2012/2013, doch het Ministerie van OCW liet in de loop van 2011 weten dat de bezuinigingen pas zullen ingaan vanaf het schooljaar2013/2014. Hierdoor ontstaat gelegenheid om passende maatregelen te treffen. Voorts is door het Ministerie extra geld ter beschikking gesteld om een deel van de afvloeiingskosten te financieren. Daar de inkomsten met circa 20% zullen teruglopen, zal in de komende jaren evenwel overgegaan moeten worden tot een drastische reductie van de personeelssterkte. De Raad van Bestuur heeft derhalve aan de algemeen directeur van de onderwijsinstellingen opdracht gegeven reorganisatieplannen op te stellen waarin nader wordt uitgewerkt hoe deze instellingen met de aanzienlijk lagere budgetten in de komende jaren hun doelstellingen moeten realiseren. Deze reorganisatieplannen zullen een fors verlies van banen tot gevolg hebben. Om deze reden zal in 2012 met de vakbonden overlegd worden over passende sociale plannen binnen de mogelijkheden die elke onderwijsinstelling heeft. Hierop vooruitlopende, zijn eind 2011 plannen opgesteld ter bevordering van de mobiliteit en is tevens door de Raad van Bestuur besloten een mobiliteitscentrum in te richten. Kwaliteitsimpuls In 2011 is door het Kabinet besloten om extra gelden ter beschikking te stellen ter vergroting van de kwaliteit van de zorgverlening aan mensen die langdurig verblijven in instellingen. Een nadere analyse leerde dat in de periode van 1 januari 2012 tot 1 januari 2014 in totaliteit 100 extra formatieplaatsen gerealiseerd kunnen worden in de AWBZ-instellingen van de Koraal Groep. Daarop is besloten om deze formatieplaatsen in te zetten ten behoeve van de directe zorgverlening. Na ruggespraak met het Zorgkantoor is tevens besloten om een belangrijk deel van deze extra plaatsen binnen te halen door medewerkers te laten doorstromen “van werk naar werk”: medewerkers van werkstichtingen die hun baan dreigen te verliezen als gevolg van reorganisaties worden begeleid en zonodig (om)geschoold naar de extra formatieplaatsen die ontstaan als gevolg van de kwaliteitsimpuls. Het betreft in deze medewerkers van de onderwijsinstellingen en van Sterk en Werk en RIF FM. Per AWBZ-werkstichting zijn in 2011 plannen gemaakt terzake van de extra formatieplaatsen in het kader van de kwaliteitsimpuls en deze plannen zijn besproken met het Zorgkantoor. Financiële bedrijfsvoering In 2011 is aan de hand van de managementrapportages en early warning door de Raad van Bestuur strak gestuurd in de richting van de directeuren en managers COD om ervoor zorg te dragen dat er geen begrotingsoverschrijdingen plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in zwarte cijfers voor elke werkstichting. Hiervoor wordt verwezen naar het financieel hoofdstuk. Samenwerking Na lange voorbereiding zijn eind 2011 alle stukken tot stand gekomen die nodig zijn om begin 2012 de activiteiten van Pluryn en Koraal Groep onder te brengen in een gezamenlijke eetkliniek, Seijsklinieken geheten. In deze joint venture brengen zowel Pluryn alsook de Koraal Groep hun activiteiten op het gebied van de behandeling van eetstoornissen in. Met het oog op de mededingingsregels werd eind 2011 bij de NMA een melding gedaan van het voornemen tot oprichting van deze joint venture. De NMA heeft daarop laten weten geen bezwaren te hebben tegen de oprichting hiervan. Verder werd de voorgenomen samenwerking nader uitgewerkt in een samenwerkingsovereenkomst en in de oprichtingsstatuten die eind 2011 ter advies zijn voorgelegd aan de CMZm en de CCR. Naar verwachting zullen de Seysklinieken per 1 maart 2012 van start gaan. Verder vonden in 2011 meerdere gesprekken plaats met de bestuurder van Oosterpoort. Ook vonden gesprekken plaats tussen de voorzitters van de Raden van Toezicht en de bestuurders van beide organisaties . Deze gesprekken hebben vooralsnog niet geleid tot concrete resultaten. Voorts verzocht het Zorgkantoor de Raad van Bestuur om de mogelijkheid van borging van de dienstverlening aan cliënten van de Zonnehuizen te bezien. Deze initiatieven hebben niet geleid tot concrete resultaten en zijn inmiddels stopgezet.

30

Horizontaal leiderschap Nadat in 2010 werd gestart met een aantal pilots, zijn in 2011 verdere stappen gezet om binnen de werkstichtingen te werken met horizontaal leiderschap. Daartoe hebben trainingen plaatsgevonden door het betrokken bureau (IMO), de directeuren en managers van werkstichtingen, alsook door de Raad van Bestuur. Voorts werd in de tweede helft van 2011 een masterclass opgezet waaraan werd deelgenomen door een of meerdere functionarissen van elke werkstichting. Verder werden de CMZm en de Raad van Toezicht nader geïnformeerd over horizontaal leiderschap. Vastgoed Nadat begin 2011 een nieuwe manager vastgoed werd aangetrokken, zijn wijzigingen doorgevoerd in de structuur van de dienst HVO. Verder is in nauw overleg en in samenspraak met de Raad van Bestuur een aanvang gemaakt met het ontwikkelen van een nieuw vastgoedbeleid. Tevens zijn met het oog op de jaarrekening 2011 voorbereidingen getroffen om te komen tot een adequate waardering en de daarbij behorende impairment. Zorgverlening binnen St. Anna In de tweede helft van 2011 werd de Raad van Bestuur geconfronteerd met tekortkomingen in de zorgverlening aan cliënten. Door de ondernemingsraad werden signalen afgegeven en korte tijd later signaleerde de Inspectie voor de Volksgezondheid tekortkomingen in de kwaliteit van de zorg. Daarop werd door de Raad van Bestuur besloten om de samenstelling van de managementteam ingrijpend te wijzigen, waardoor dit team eind 2011 op één persoon na geheel nieuw samengesteld is. Per 1 december 2011 werd een interim directeur aangesteld die tot taak heeft een plan van aanpak ter verbetering van de zorgverlening op te stellen en vervolgens voortvarend te implementeren. CL!CT Met de introductie van CL!CT is in 2011 een begin gemaakt met het ontwikkelen van een innovatief ondersteuningsaanbod waarin cliënten met ondersteuning van ICT geholpen worden om persoonlijke doelen te realiseren. Het gaat daarbij om het bevorderen van de zelfredzaamheid en normalisatie, kortom om maximale deelname aan onze samenleving. CL!CT is een samenvoeging van cliënt en ICT. De ondersteuning kan uiteenlopende vormen aannemen zoals een webcamverbinding, een smartphone, een tablet, pc en/of domotica. De Raad van Bestuur heeft in overleg met het Zorgkantoor extra middelen weten vrij te maken voor CL!CT en heeft een projectgroep in het leven geroepen. Onder de aansturing van de Raad van Bestuur werden veel medewerkers van de Koraal Groep warm gemaakt voor CL!CT; medewerkers spelen namelijk een belangrijke rol bij het ontwikkelen van dit unieke concept. Zij vertegenwoordigen immers de praktijk en kunnen aangeven welke zorgvragen te beantwoorden zijn met behulp van ICT. Communicatie Het belang van een adequate interne en externe communicatie neemt steeds meer toe. In 2011 werd door de Raad van Bestuur veel tijd besteed aan crisiscommunicatie rondom voorvallen met cliënten. Daarbij was steeds sprake van goede afstemming met de betrokken directeuren en met de afdeling communicatie. Ook werden de websites van de Koraal Groep en van de werkmaatschappijen aangepast en werd veel aandacht besteed aan de jaarverslaglegging over 2010. Dit mondde uit in een eervolle vermelding van het jaardocument in de benchmark Governance in de Zorg van Ernst & Young (eerste plaats in de categorie gehandicaptenzorg). De populaire versie van dit jaardocument waarin het thema “Persoonlijk Leiderschap” centraal stond, ontving een eervolle nominatie voor de Cordes-prijs van accountantsbureau Deloitte, als één van de beste drie jaarverslagen van de zorgsector. In 2011 werd het bestaansfeest van De Hondsberg opgeluisterd met een meerdaags symposium waarin zowel De Hondsberg alsook de gehele Koraal Groep zich etaleerde. Eind 2011 werd met veel media-aandacht het project “Samen naar de Top” gepresenteerd: ongeveer 20 jongeren van Gastenhof bereiden zich maandenlang voor op de beklimming van de Mont Ventoux met

31

een racefiets. Achter deze jongeren staat een hecht team van begeleiders, buddy’s en supporters. De beklimming van deze berg is uiteraard het doel, doch de overwinning op zichzelf is niet minder belangrijk! De jongeren beklimmen de berg voor de goed doelen stichting Kinderen Kankervrij en stichting MS Research. Door de berichtgeving via de media verkrijgt de gewone burger meer inzicht in het leven van jongeren met een verstandelijke beperking

3.1.3. Toezichthouders (Raad van Toezicht) 3.1.3.1. Samenstelling Raad van Toezicht Naam Mevrouw mr. J.C.J. Pluijmaekers-Pessers (voorzitter) 56 jaar De heer drs. G.P.J. Arts (vice-voorzitter) 76 jaar, vertrokken per 1 juli 2011

Aandachtsgebieden Juridische deskundigheid en bestuurlijke ervaring

Mevrouw mr. R.P.M. van der Avort-Lier MHA 54 jaar

Juridische deskundigheid, deskundigheid inzake en ervaring met de inhoud, organisatie en financiering van de zorg en bestuurlijke ervaring Bestuurlijke ervaring, arbeidsrechtelijke kennis, inhoudelijke kennis (onderhandelaar CAO GHZ) Bestuurlijk ervaring , financiële deskundigheid en inhoudelijke achtergrond (onderwijs)

De heer J.J.F. van Dongen 64 jaar De heer Drs M.J. van Dijke MPM QC 47 jaar De heer C.M. den Engelsen RA 63 jaar De heer J.G.M. Gerrits 65 jaar De heer A.J.L. Heijmans 61 jaar

Bestuurlijke ervaring en inhoudelijke achtergrond (gehandicaptenzorg)

(Neven)functies Directeur Fondsrelaties APG, Voorzitter Raad van Advies Stichting Pensioenopleidingen, lid Task Force Mantelzorg Limburg Lid Raad van Toezicht van Stg. Gemiva/SVG Groep te Gouda en bestuurslid van de Stg. Perspectief te Utrecht. Bestuursvoorzitter Provinciaal Coördinatiepunt N.A.H. Zuid Holland te Den Haag. Secretaris Raad van Bestuur Jeroen Bosch Ziekenhuis – juridische zaken, lid van de Raad van Toezicht Stg. De Wever te Tilburg en lid Raad van Toezicht Stichting Pluraal Adviseur HRM, voorzitter klachtencommissies Cliënten gehandicaptenzorg, voorzitter stichting Opmaat Eindhoven Zelfstandig organisatie adviseur (Change Force), penningmeester MKB Wemeldinge en voorzitter Watersportvereniging d’Oosterschelde te Wemeldinge

Bestuurlijke ervaring en financiële deskundigheid Bestuurlijke ervaring en inhoudelijke achtergrond (onderwijs/ kwaliteit/organisatieadviseur) Bestuurlijke ervaring, financiële deskundigheid en inhoudelijke achtergrond (reïntegratie)

Bedrijfsadviseur bij Brinkmans Adviesgroep te Weert, voorzitter Raad van Toezicht kringloopbedrijf BisBis en lid van de Raad van Toezicht van Movare, bestuurslid Cliënten Adviesbureau N-M Limburg

32

Naam De heer G.J.W.C.M. Tibosch MPM 51 jaar

Aandachtsgebieden Onderwijs, communicatie en bestuurlijke ervaring

Mevrouw drs. G.H.M. de Veen 55 jaar

Bestuurlijke ervaring en inhoudelijke achtergrond (gehandicapte zorg, informele zorg en kwaliteitszorg)

(Neven)functies Voorzitter College van Bestuur Sint Lucas, bestuurslid MBO-raad, bestuurslid stichting branchepromotie Beroepsonderwijs Nederland, MBO-diensten Sambo-ICT, lid informatiekamer OCW-onderwijsveld AVEC (AV-expertisecentrum) en lid ledenraad Capital D Directeur Steunpunt Mantelzorg Rode Kruis Zuidelijk Zuid-Limburg, Voorzitter van Bestuur Samenwerkingsverband Zorgsaam, lid Raad van Advies Managementopleiding Zorg en Welzijn NCOI .

Voor wat betreft de aandachtsgebieden van de leden van de Raad van Toezicht, wordt onderscheid gemaakt tussen bestuurlijke ervaring, inhoudelijke achtergronden, financiële deskundigheid, kennis van arbeidsverhoudingen en juridische deskundigheden. Bij de inhoudelijke achtergrond is aangegeven voor welk deelgebied. De functies respectievelijk nevenfuncties vermeld in het overzicht geven de situatie weer per eind 2011. In 2011 is de samenstelling van de Raad van Toezicht getoetst aan de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht, bevattende ondermeer voorschriften inzake het maximum aantal toezichthoudende functies per toezichthouder. Gebleken is dat de Raad van Toezicht van de Koraal Groep hieraan voldoet. Verder meldden toezichthouders vooraf aan de Raad van Toezicht hun voornemens om een nieuwe nevenfunctie te bekleden. Na toetsing aan de Governance Code verleende de Raad van Toezicht haar goedkeuring hieraan. De nevenfuncties van de nieuwe toezichthouders, de heren Tibosch en Van Dijke, werden eveneens getoetst aan de Governance Code. De samenstelling van de Raad van Toezicht is in 2011 gewijzigd: de heer van Dijke is in het kader van de bestuurlijke fusie van stichting Het Driespan per 1 januari overgestapt van toezichthouder van de zelfstandige stichting Het Driespan naar lid van de Raad van Toezicht van de Koraal Groep. De heer Tibosch heeft de heer Arts opgevolgd die overeenkomstig het rooster van aftreden op 1 juli 2011 gestopt is als toezichthouder. Daartoe is gehanteerd een open sollicitatieronde die startte met het opstellen van een profielschets door een wervings– en selectiecommisssie, bestaande uit drie toezichthouders, de voorzitter van de CCR en de voorzitter van de Raad van Bestuur. Deze profielschets is ter advies voorgelegd aan de CMZm. Aansluitend is een personeelsadvertentie geplaatst in een landelijk dagblad en heeft deze commissie, ondersteund door een extern bureau, de kandidaten geselecteerd en is unaniem de keuze op de heer Tibosch gevallen. Met de CCR is vervolgens afgesproken dat zij bij de werving en de selectie van alle toezichthouders betrokken zullen worden en daarbij vooralsnog afzien van hun statutair recht van bindende voordracht van drie toezichthouders. De CZMm heeft te kennen gegeven vooralsnog van haar statutair recht tot het doen van bindend voordrachten van twee toezichthouders te willen handhaven. Behalve twee nieuwe leden is er in 2011 sprake geweest van de navolgende mutatie in de Raad van Toezicht respectievelijk in de samenstelling van de commissies van de Raad van Toezicht: de heer Heijmans is per 1 juli 2011 benoemd tot vice-voorzitter van de Raad van Toezicht.

33

Door de Raad van Toezicht is het onderstaande rooster van aftreden vastgesteld: Aanvang 1 juli 2006

Datum van aftreden 1 juli 2014

Raad van Toezicht-lid J.G.M. Gerrits

1 juli 2006

1 juli 2011

G.P.J. Arts

1 juli 2006 1 juli 2006 1 september 2006

1 juli 2012 1 juli 2013 1 september 2013

R.P.M. van der Avort-Lier J.C.J. Pluijmaekers-Pessers A.J.L. Heijmans

1 september 2006 17 maart 2009 15 juli 2009 1 januari 2011 21 juni 2011

1 september 2014 1 september 2014 15 juli 2013 1 januari 2015 21 juni 2015

G.H.M. de Veen C.M. den Engelsen J.J.F. van Dongen M.J. van Dijke G.J.W.C.M. Tibosch

Aard lidmaatschap RvT Lid Vicevoorzitter tot 1 juli 2011 Lid Voorzitter Vice-voorzitter per 1 juli 2011 Lid Lid Lid Lid Lid

Het rooster van aftreden is in nauw overleg vastgesteld door de Raad van Toezicht. Hierbij is ondermeer rekening gehouden met de voorschriften van de Governance Code (benoemingstermijnen) zoals deze golden bij de benoeming respectievelijk herbenoeming. Met het oog op de continuïteit van toezicht juist in de situatie waarin in onderling overleg tussen de Raad van Toezicht en de voorzitter van de Raad van Bestuur is beslist dat laatstgenoemde de Koraal Groep per 1 januari 2012 zou verlaten, is het rooster van aftreden opnieuw tegen het licht gehouden. Daarbij is vastgesteld dat het verstandig is in 2012 geen mutaties door te voeren in de samenstelling van de Raad van Toezicht, maar vanuit de bestaande Raad van Toezicht prioriteit te geven aan het herstellen van de continuïteit in de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht is zich daarbij bewust van het feit dat door de aanpassing van het rooster van aftreden in het kalenderjaar 2013 vier toezichthouders aftreden en niet herbenoembaar zijn. De Raad heeft beslist nog in 2012 vast te stellen hoe hiaten in het toezicht voorkomen kunnen worden.

3.1.3.2. Samenstelling commissies van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Stichting Koraal Groep kende in 2011 vier commissies. Deze commissies waren in 2011 als volgt samengesteld: 1. de agendacommissie, bestaande uit de voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Toezicht, de voorzitter van de Raad van Bestuur en de Secretaris van de Raad van Bestuur. 2. de beloningscommissie bestaande uit de voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Toezicht 3. de kwaliteitscommissie bestaande uit de dames De Veen en Van der Avort en de heren Arts (voorzitter) en Gerrits. Op 1 juli trad de heer Arts uit de Raad van Toezicht cq deze commissie en werd mevrouw Van der Avort benoemd tot voorzitter. De heren Tibosch en Van Dijke traden op dezelfde datum toe tot de commissie. 4. de financiële commissie, bestaande uit de heren Den Engelsen (voorzitter), Heijmans en Van Dongen. De agendacommissie heeft tot taak de vergaderingen van de Raad van Toezicht voor te bereiden in de zin van het bepalen van de agendapunten en van de daarbij behorende vergaderstukken en het toezien op actiepunten die de Raad van Toezicht heeft afgesproken. Tevens wordt in de agendacommissie aandacht besteed aan het borgen van voldoende deskundigheid en de verdere ontwikkeling daarvan in de vorm van het voorbereiden van scholing voor de toezichthouders.

34

De beloningscommissie is belast met het adviseren van de Raad van Toezicht inzake de beloning voor de leden van de Raad van Bestuur en voor de toezichthouders. De kwaliteitscommissie heeft tot taak de kwaliteit van de advisering en ondersteuning te monitoren alsook de kwaliteit van de organisatie van Stichting Koraal Groep respectievelijk van de werkstichtingen. De leden van deze commissie worden geïnformeerd over de contacten met de inspecties voor de Volksgezondheid, Onderwijs en Jeugdzorg , de uitspraken van de klachtencommissies en meldingen van bijzondere calamiteiten. Topics inzake deze items worden uitgebreid besproken in de vergaderingen van de kwaliteitscommissie. Voorts wordt de commissie in een vroegtijdig stadium betrokken bij de beleidsontwikkelingen inzake de zorg, onderwijs en overige ondersteuning en adviseert de commissie op haar beurt de Raad van Toezicht terzake van onderwerpen inzake ondersteuning en kwaliteitsbeleid die in de voltallige Raad van Toezicht aan de orde komen. De financiële commissie heeft tot taak de financieel-economische situatie van Stichting Koraal Groep te monitoren. In dat kader bespreekt deze commissie in aanwezigheid van de accountant de jaarrekening met de Raad van Bestuur en met deze laatste de concept-begrotingen. Verder bespreekt de commissie de kwartaalrapportages, de investeringsbegroting, de financiën inzake nieuwbouw, de liquiditeits- en vermogensbehoefte, het vastgoedbeleid alsook het risicomanagement.

3.1.3.3 Verslag van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Stichting Koraal Groep heeft in 2011 zeven keer vergaderd. Onderverdeeld naar de taken van de Raad van Toezicht om toezicht te houden, te adviseren respectievelijk nader besluiten te nemen, zijn de navolgende onderwerpen aan de orde geweest: Toezicht houden  kennis nemen van managementinformatie (financiële, verzuim-, verloop-, en productiecijfers, onroerend goed portefeuille, stakeholders en risico’s);  goedkeuring aan kaderbrief 2012;  goedkeuring van de jaarrekening 2010 van de Koraal Groep;  goedkeuring van de jaarrekening 2010 van het Driespan;  vaststellen maatschappelijk jaarverslag 2010;  goedkeuring controle bevindingen van de accountant betreffende de jaarrekening 2010 van de Koraal Groep;  goedkeuring controle bevindingen van de accountant betreffende de jaarrekening 2010 van het Driespan;  goedkeuring begroting 2012 van Stichting Koraal Groep;  goedkeuring van het besluit van de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) van Sterk in Werk Projekten BV tot vaststelling van de jaarrekening 2009;  goedkeuring van de besluiten van de AvA van Sterk in Werk Projekten BV tot benoeming van de heer Van Alphen tot directeur en van de heer Van Rosmalen tot manager van dit bedrijf, van de vaststelling van het managementstatuut, besluiteninstructie en jaarplan respectievelijk begroting 2011 van Sterk in Werk Projekten BV;  goedkeuring besluiten van de Raad van Bestuur inzake het vastgoed: - tot vestiging van een eerste hypotheek inzake de nieuwbouw van Maasveld; - gunning eerste fase nieuwbouw Maasveld; - tot terugkoop van de grond Geleinpark aan de oorspronkelijk eigenaar; - toestemming tot het in verkoop zetten van het pand Kapelaan Huijbertslaan 18 te 0oisterwijk; - tot vestiging van een eerste hypotheek op de panden van Maashorst; - tot renovatie en nieuwbouw Op de Bies en tot nieuwbouw Maasveld voor wat betreft fase 1 en 2;  statutenwijziging stichting Pluraal

35

Advisering  noodzaak tot samenwerking met Oosterpoort en onderzoek naar passende vorm van samenwerking;  nader inhoud geven aan en uitbreiden van full service;  omgaan met anonieme klachten;  beleid beperking vrijheidsbeperkingen in combinatie met de Wet Zorg en Dwang;  de rollen van de inspecties van Volksgezondheid, onderwijs en jeugdzorg;  de Brandon-case en het omgaan met extreem moeilijke zorg-en/of behandelsituaties binnen de koraal Groep; en  al dan niet voortzetting van het sociaal plan RIF FM Overige genomen besluiten respectievelijk onderwerpen die besproken zijn  samenwerkingsovereenkomst tussen Mensana en Gastenhof inzake gezamenlijke exploitatie van het pand Roerzicht;  sterfte onder pubers bij St.Anna begin jaren 50 en extern onderzoek hiernaar;  voorgenomen bouwprojekt Geleinpark ten behoeve van Op de Bies, het terugtrekken van de beoogde partner met als gevolg stopzetting van dit project en de gevolgen van dit besluit voor toekomstige huisvesting van Op de Bies;  toekomstige strategie respectievelijk afspraken over de wijze waarop de Raad van Toezicht betrokken wordt in dit traject;  bespreking van een aantal bijzondere voorvallen met betrekking tot cliënten;  toepassing Governance Code binnen Stichting Koraal Groep en daaruit voortvloeiend besluit tot aanpassing van de statuten;  het rapport van de inspectie inzake een bezoek aan St. Anna waarin werd geconstateerd dat de kwaliteit van zorgverlening onvoldoende is en de maatregelen van de Raad van Bestuur om te komen tot verbetering van de zorgverlening zoals ondermeer veranderingen in de samenstelling van het managementteam en een plan van aanpak om de kwalitatieve tekortkomingen in de zorg te verbeteren; en  vaststelling vergaderschema 2012 Onderwerpen die de bijzondere aandacht kregen van de Raad van Toezicht Samenwerking met derden Vaste agendapunt van elke vergadering van de Raad van Toezicht vormde de stand van zaken inzake de (voorgenomen) samenwerking met derden. De samenwerking met Pluryn in de vorm van de stichting Pluraal werd teruggebracht tot samenwerking op inhoudelijk gebied. Dit werd ook geformaliseerd door de statuten van de stichting Pluraal qua doelstellingen te beperken tot samenwerking op inhoudelijk gebied, en de Raad van Toezicht van Stichting Pluraal op te heffen. De Raad van Toezicht verleende hieraan haar goedkeuring. Verder werden de laatste voorbereidingen getroffen om te komen tot een gezamenlijke eetkliniek in de vorm van een joint venture, de Seysklinieken genaamd. Terzake van Maashorst vonden in 2011 verdergaande gesprekken plaats over mogelijke samenwerking tussen Maashorst en Oosterpoort. Vooralsnog hebben deze gesprekken niet geleid tot concrete resultaten. De Raad van Toezicht is hierover steeds op de hoogte gesteld en vormde voor de Raad van Bestuur een belangrijke sparringpartner in de zin van nader advisering en afstemming inzake het verkenningsproces. De Raad van Toezicht werd door de Raad van Bestuur steeds direct op de hoogte gesteld van partijen die zich in het afgelopen jaar voor nadere samenwerking tot de Koraal Groep of één van haar werkstichtingen hebben gewend. Dergelijke initiatieven hebben niet geleid tot een follow-up.

36

Verder is gesproken over het verzoek van het Zorgkantoor om de zorgverlening aan cliënten van de Zonnehuizen te borgen middels de overname van een deel van zorgverlening door Koraal Groep. Na verloop van tijd bleken twee externe partijen de dienstverlening aan cliënten van de Zonnehuizen te hebben overgenomen, waardoor niet meer ingegaan behoefde te worden op het gedane verzoek. Inspectie voor de Gezondheidszorg Eind 2011 liet de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) naar aanleiding van een voorval rondom een cliënt weten dat de Raad van Bestuur tekort geschoten was in zijn bestuurlijke verantwoordelijkheid met betrekking tot de veiligheid en kwaliteit van zorg. De Raad van Toezicht deelt de mening van de IGZ niet en heeft hierover contact opgenomen met de betreffende inspecteur. Dit leidde begin 2012 tot een gesprek tussen de betreffende inspecteur en een delegatie van de Raad van Toezicht. In dit gesprek zijn de standpunten vanuit beide zijden nader toegelicht, waarbij vanuit de IGZ de nadruk werd gelegd op het belang van een lerende en reflecterende organisatie. Zijdens de Raad van Toezicht werd nader toegelicht waarom zij het niet eens is met de eerdergenoemde uitspraak van van de Inspecteur. Aansluitend zijn afspraken met de IGZ gemaakt die gericht zijn op de verbetering van de communicatie tussen de Koraal Groep en IGZ. Bezuinigingen in het speciaal onderwijs Nagenoeg elke vergadering van de Raad van Toezicht, alsook van de kwaliteitscommissie respectievelijk de financiële commissie, is gesproken over de plannen van het kabinet onder de noemer van Passend Onderwijs. In de loop van het jaar zijn de gevolgen in kaart gebracht en besproken tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. Daarbij is ook de te ontwikkelen strategie aan de orde geweest. Verder is gesproken over het inzetten van een lobby naar de PO-raad en naar de politieke partijen. De lobby heeft slechts beperkt resultaat gehad: de speciale scholen kregen in de loop van 2011 een jaar meer tijd om de draconische bezuinigingen te realiseren en tevens werd een extra budget ter beschikking gesteld om een deel van de afvloeiingskosten te financieren Interne beheersing en controle Aandacht is besteed aan de interne beheersing en controle. De Raad van Toezicht besprak in haar vergaderingen de kwartaalmanagementinformatie, alsook de gegevens van het early warning systeem. Daarbij is meerdere keren expliciet stilgestaan bij problemen binnen St. Anna met betrekking tot de kwaliteit van zorgverlening. Verder werd de Kaderbrief voor de begroting van 2012 ter goedkeuring aangeboden aan de Raad van Toezicht. De begrotingen van de concernstichting en van de werkstichtingen werden ter vaststelling aan de Raad van Toezicht aangeboden, met de daarbij behorende adviezen van de centrale medezeggenschapsorganen. De jaarrekeningen, accountantsverklaring en managementletter werden ter voorbereiding in de vergaderingen van de financiële commissie van de Raad van Toezicht besproken en aansluitend integraal besproken in de vergaderingen van de Raad van Toezicht. Verder heeft de accountant in 2011 één keer de vergadering van de Raad van Toezicht bijgewoond, teneinde aan de Raad van Toezicht en de daarbij aanwezige Raad van Bestuur nadere toelichting te verstrekken op de jaarrekening en op de managementletter, alsmede de vragen vanuit de Raad van Toezicht hierover te beantwoorden. Vastgoed Naast het verlenen van goedkeuring aan diverse vastgoedtransacties is in 2011 in zowel de voltallige Raad van Toezicht alsook in de financiële commissie gesproken over strategisch vastgoedbeleid. In een van de vergaderingen van de Raad van Toezicht is de manager van de dienst Huisvesting uitgebreid ingegaan op de ontwikkelingen inzake het vastgoed en is hij tevens ingegaan op verschillende bouwfasen van de nieuwbouw van Maasveld. Tevens zijn de acties besproken die door de Raad van Bestuur zijn ondernomen om te komen tot een positieve herwaardering van de samenwerking met het Waarborgfonds, waardoor de Koraal Groep in staat is om tegen gunstigere tarieven geld te lenen voor nieuwbouwprojekten.

37

Tenslotte is uitgebreid gesproken over de negatieve berichtgeving in de regionale pers over de tijdelijke huisvesting van Op de Bies in het pand Ter Eijck te Heerlen. Informatieverstrekking De Raad van Toezicht werd in 2011 uitgebreid geïnformeerd over het gevoerde beleid inzake stichting Koraal Groep en over het gevoerde beleid in de werkstichtingen. Voorts werd de Raad van Toezicht op de hoogte gesteld van de verslagen van de vergaderingen van de Raad van Bestuur en van de overlegvergaderingen met de centrale medezeggenschapsraden. Ook ontving de Raad van Toezicht de notulen van de bijeenkomsten Raad van Bestuur, directeuren en managers van de concernstichting. In de vergaderingen van de Raad van Toezicht werden de leden in de gelegenheid gesteld om over de eerdergenoemde verslagen vragen te stellen. Ook wordt de Raad van Toezicht in het bezit gesteld van de rapporten van bezoeken en/of onderzoeken van Inspecties, zoals in 2011 van inspectiebezoeken in De La Salle, St. Anna, De Hondsberg en Maasveld. Evaluatie Raad van Toezicht In het voorjaar van 2011 werd met behulp van een uitgebreide vragenlijst een zelfevaluatie gedaan, teneinde meer inzicht te krijgen op het samenspel tussen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur, de teameffectiviteit van de Raad van Toezicht, de beoordeling van de voorzitter van de Raad van Toezicht en de samenstelling van de Raad van Toezicht. Daaruit is gebleken dat de Raad van Toezicht deze aspecten met goed tot zeer goed beoordeelde. Aandachtspunten zijn het (blijven) zorgdragen voor de juiste competenties bij de samenstelling van de Raad van Toezicht, meer tijd besteden aan de minder dringende zaken en aan informeel overleg alsook aan stakeholdersmanagement. Bij de invulling van de vacature van toezichthouder medio 2011 is met de uitkomsten van deze evaluatie rekening gehouden. Verder is in de loop van 2011de agendering aangepast van de vergaderingen van de Raad van Toezicht waardoor er meer tijd is vrijgemaakt voor ontwikkelingen cq. onderwerpen die het welzijn van de cliënten en/of medewerkers raken. Voorts wordt bij de agendering de bevoegdheden van de Raad van Toezicht nadrukkelijker aangegeven (goedkeuring, advisering, ter kennis name of ter bespreking). Structuur en samenstelling van de Raad van Bestuur In 2011 is tussen de Raad van Toezicht en de Raad van bestuur nader overlegd over de taakverdeling binnen de Raad van Bestuur en de onderlinge positionering van de bestuurders. In het kader van de taakverdeling werd een portefeuilleverdeling binnen de Raad van Bestuur vastgesteld door de Raad van Toezicht die in de afgelopen twee jaren in de praktijk was ontstaan. Zie ook paragraaf 3.1.1. waarin deze portefeuilleverdeling wordt beschreven. Inzake de onderlinge positionering is uitgebreid door de Raad van Toezicht met de Raad van Bestuur overlegd. De uitkomst hiervan is dat de Raad van Bestuur werkt en besluit op basis van consensus waarbij de voorzitter van de Raad van Bestuur in voorkomend geval de eindverantwoordelijkheid kan nemen. Daartoe is in de statuten vastgelegd dat de voorzitter binnen de Raad van Bestuur even zo vele stemmen heeft als naast hem andere bestuursleden zijn. Bij staken van stemmen binnen de Raad van Bestuur wordt de beslissing opdragen aan de voorzitter van de Raad van Toezicht. Aangezien de nieuwe afspraken inzake de onderlinge positionering van de bestuurders afweken van de afspraken die hierover eerder met de centrale medezeggenschapsraden waren gemaakt, is aansluitend nader overleg geweest tussen de Raad van Toezicht en deze organen. Dit heeft vervolgens geleid tot een positieve advisering waarna de nieuwe afspraken verwerkt zijn middels aanpassing van de statuten van de Koraal Groep. Tegelijkertijd is van de gelegenheid gebruik gemaakt om een aantal bepalingen van de statuten aan te passen met het oog op de regelgeving inzake de Governance. Hiervoor wordt verwezen naar paragraaf 3.1.1.1. Vertrek voorzitter Raad van Bestuur Begin november werd de Raad van Toezicht geconfronteerd met de mededeling van de voorzitter van de Raad van Bestuur dat er verschillen van inzicht waren binnen de Raad van Bestuur. De Raad van Toe-

38

zicht heeft direct een nader onderzoek ingesteld naar de situatie binnen de Raad van Bestuur. De resultaten uit dit onderzoek zijn voor de Raad van Toezicht aanleiding geweest om – na een uitvoerige afweging van belangen - tot het besluit te komen dat – omdat de verschillen niet meer overbrugbaar bleken – in overleg te treden met de voorzitter van de Raad van Bestuur om tot beëindiging van het dienstverband te komen.. Dit resulteerde in de beëindiging van het dienstverband met de voorzitter van de Raad van Bestuur per 1 januari 2012. Gedurende het onderzoek en aansluitend hierop heeft de Raad van Toezicht hierover overleg gevoerd met de CMZm, de CCR, directeuren van de werkstichtingen en managers COD. De Raad van Toezicht heeft vervolgens een evaluatie uitgevoerd teneinde lering te trekken uit de ontstane situatie en met name uit het feit dat de verschillen van inzicht binnen de Raad van Bestuur niet gesignaleerd zijn bij, resp. opgemerkt zijn bij de evaluatie van het functioneren van de Raad van Bestuur in mei 2011. . De hieruit getrokken lessen voor zowel de Raad van Bestuur als voor de Raad van Toezicht zijn expliciet gemaakt en zullen mede leidraad zijn in de toekomst. Deskundigheidsbevordering Het beschikken over de deskundigheden om de taken van de Raad van Toezicht adequaat te kunnen uitoefenen, is een voortdurend aandachtspunt voor de Raad van Toezicht. Regelmatig wordt bezien of voldoende deskundigheden aanwezig zijn en dit geldt in het bijzonder ingeval er sprake is van een vacature in de Raad van Toezicht, zoals afgelopen jaar. Alsdan wordt bezien welke deskundigheden niet of onvoldoende aanwezig zijn, en wordt op basis hiervan een profielschets opgesteld. In 2011 vond een scholingsdag plaats, waarbij aandacht werd besteed aan horizontaal leiderschap en community-building onder leiding van externe deskundigen. Een tweede deskundigheidsdag, bestaande uit een werkbezoek aan de Brabantse werkstichtingen, vond geen doorgang vanwege de problemen binnen de Raad van Bestuur, die toen juist bekend raakten. Tenslotte werd door meerdere leden van de Raad van Toezicht actief deelgenomen aan lezingen en bijeenkomsten van de NVTZ. Vergoedingen Raad van Toezicht Begin 2011 heeft de Raad van Toezicht, gehoord het advies van de beloningscommissie van de Raad van Toezicht, besloten om de vergoedingen overeenkomstig de nieuwe adviesregeling Honorering van Raden Toezicht van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders te verhogen. Rekening houdende met de in de adviesregeling opgenomen wegingscriteria zoals complexiteit, impact (geografie , problematiek/calamiteiten en media-exposure) en omvang is een vergoeding van € 9.000,- bruto als passend te beschouwen. De vergoedingen van de toezichthouders zijn derhalve verhoogd naar € 9.000,- bruto per jaar. Deze vergoeding heeft betrekking op alle activiteiten van toezichthouders voor de Raad van Toezicht, alsook op de activiteiten als lid van een of meerdere commissies van de Raad van Toezicht. De vergoeding van de voorzitter is vastgesteld op € 13.500,- (toeslag van 50% ) en van de vice-voorzitter op € 11.250,- per jaar (toeslag van 25%).

3.1.3.4. Vergaderingen van de Raad van Toezicht en haar commissies De reguliere vergaderingen van de Raad van Toezicht werden in 2011 door de leden van de Raad van Toezicht goed bezocht. De mate van aanwezigheid bedroeg 89 %. Aan de vergadering van de Raad van Toezicht wordt normaliter deelgenomen door de leden van de Raad van Bestuur van Stichting Koraal Groep. Aanwezigheid vergaderingen RvT 2011

Frequentie deelname

Mevrouw J.C.J. Pluijmaekers-Pessers voorzitter) De heer G.P.J. Arts (vice-voorzitter) Mevrouw R.P.M. van der Avort-Lier De heer J.J.F. van Dongen De heer M. Van Dijke De heer C. den Engelsen

6 keer 3 keer (alle vergaderingen) 5 keer 6 keer 7 keer (alle vergaderingen) 7 keer (alle vergaderingen)

39

De heer J.G.M. Gerrits De heer A.J.L. Heijmans De heer Tibosch Mevrouw G.H.M. de Veen Totale aanwezigheid uitgedrukt in percentage

6 keer 7 keer (alle vergaderingen) 4 keer (alle vergaderingen) 5 keer 89 %

De kwaliteitscommissie vergaderde in 2011 zes keer. Het aanwezigheidspercentage bedroeg 82 %. Aan de vergaderingen van de kwaliteitscommissie werd deelgenomen door de heer Van Geffen, lid van de Raad van bestuur. Een van de zes bijeenkomsten betrof een werkbezoek aan Maashorst. Een scala aan onderwerpen werd besproken in de vergaderingen van deze commissie, te weten:  kwaliteitscertificeringen;  overzicht meldingen aan de inspectie Volksgezondheid, inspectie Onderwijs en inspectie Jeugdzorg en bespreking van bijzondere meldingen;  overzicht uitspraken klachtencommissies en bespreking van bijzondere uitspraken van de klachtencommissies;  bijzondere calamiteiten rondom cliënten en leerlingen, waaronder het NORO-virus;  de bezoeken van de Inspectie Volksgezondheid en de rapportages daarvan inzake Maasveld, St.Anna, De la Salle, Gastenhof en De Hondsberg;  inspectiebezoek Onderwijs aan de school De Vlinder;  rapport onderzoekscommissie naar weglopen en overlijden van een cliënt van Maasveld;  opzet medewerkerstevredenheidsonderzoek medewerkers;  risico-analyse en plan van aanpak verbeteringen Gastenhof;  de bezuinigingen op het speciaal onderwijs;  integraal veiligheidsmanagement;  aangiftebeleid;  jaarverslag klachtencommissies 2010;  publiciteit inzake vrijheidsbeperkingen, meer specifiek inzake de casus Brandon;  rapport onderzoeksraad voor Veiligheid die kritisch was over de aanpak van de kinderveiligheid;  doelstellingen en activiteiten van Het Driespan;  het kwaliteitsdenken van de inspectie Onderwijs;  aanpassing van de werkwijze van de kwaliteitscommissie, en  toezichtkader inspectie Volksgezondheid betreffende de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor kwaliteit en veiligheid. De financiële commissie vergaderde in 2011 vijf keer, het aanwezigheidspercentage bedroeg 87%. Aan de vergaderingen werd deelgenomen door de heer Van den Broek, lid van de Raad van Bestuur en door de heer Ackermans, concerncontroller. De navolgen de onderwerpen werden besproken:  de voorgenomen bezuinigingen in het speciaal onderwijs;  vastgoedbeleid (waaronder ondermeer impairment);  de voortgang van de nieuwbouw van Maasveld en Op de Bies, aanbestedingen en gunningen;  de kwaliteitsimpuls van het kabinet inhoudende uitbreiding van de personeelssterkte in de jaren 2012 en 2013 met 114 formatieplaatsen in de langdurig gehandicaptenzorg;  de concept financiële jaarverslagen over 2010 van de Koraal Groep, Maashorst en Het Driespan;  de concept managementletters 2010 van de accountants en de accountantsverslagen 2010 voor de Koraal Groep en het Driespan;  de kaderbrief 2012;  voortgangsrapportages bouwprojekten;  managementrapportages;  transacties inzake vastgoed respectievelijk financiering hiervan;  de bezuinigingen op het speciaal onderwijs;

40

       

sociaal plan RIF FM; convenant met fiscus over horizontaal toezicht; kwaliteitsimpuls; vervangende plannen project Geleinpark; strategisch vastgoedbeleid en impairment; wachtlijstproblematiek; offerte zorginkoop 2012, en risico-analyse in het kader van risicomanagement

De agendacommissie heeft in 2011 zes keer vergaderd. Behalve het opmaken van een jaaroverzicht van de in 2011 te bespreken onderwerpen in de Raad van Toezicht en het bepalen en voorbereiden van de agendastukken voor de vergaderingen van de Raad van Toezicht, werd in de agendacommissie aandacht besteed aan de scholing van de Raad van Toezicht en aan de deelname aan externe activiteiten en bijeenkomsten/symposia. De beloningscommissie kwam één keer bij elkaar in 2011 over de hoogte van de vergoedingen van de Raad van Toezicht.

3.2. Bedrijfsvoering 3.2.1. Planning en control Stichting Koraal Groep kent een planning- en controlcyclus die zowel beleidsmatig als ook financieel ingericht is. Alle werkstichtingen en de centraal ondersteunende diensten maken jaarplannen op die afgeleid zijn van het meerjarenbeleidsplan van Stichting Koraal Groep en maken vervolgens daarop gebaseerde begrotingen. De aldus tot stand gekomen jaarplannen en begrotingen worden vastgesteld door de Raad van Bestuur waarna aan de Raad van Toezicht om goedkeuring wordt verzocht ten aanzien van de begrotingen. Maandelijks wordt aan de directeuren van de werkstichtingen en aan de managers van de centraal ondersteunende diensten gerapporteerd over de ontwikkeling van de materiële kosten, kosten van de personeelsinzet, verzuim en productie. Deze rapportage vindt maximaal vier weken na afloop van de betreffende maand plaats. De ontwikkelingen worden door de controllers van de Economisch Administratieve Dienst maandelijks besproken met de directeuren respectievelijk met de managers van de centraal ondersteunende diensten. Per kwartaal leggen de directeuren van de werkstichtingen en de managers van de centraal ondersteunende diensten verantwoording af aan de Raad van Bestuur over de implementatie van de jaarplannen en over de exploitatie. In de rapportages wordt informatie verstrekt over financiën (begroting versus realisatie), personeel (ziekteverzuim, verloop, scholing), vastgoed (huisvesting, stand van zaken bouwprojecten, verwerving/afstoten vastgoed), treasury (rentevoet, renterisicoprofiel, liquiditeit, zekerheden) en deelnemingen. Via de kwartaalrapportages informeert de Raad van Bestuur de Raad van Toezicht respectievelijk de financiële commissie van de Raad van Toezicht en de centrale medezeggenschapsraden hierover. De directeuren van de werkstichtingen bespreken op hun beurt elk kwartaal de exploitatie van de werkstichting met de betrokken ondernemingsraad/medezeggenschapsraad en cliëntenraad.

3.2.2. Risico’s Risico’s worden systematisch geïdentificeerd, geanalyseerd en geprioriteerd en aansluitend worden beheersingsmaatregelen getroffen. In de beleidscyclus van de werkstichtingen is risicomanagement integraal opgenomen in de beleidscyclus. Risico’s en beheersingsmaatregelen worden onderscheiden naar de risicogebieden op cliëntniveau, medewerkersniveau, organisatieniveau, financieel en materieel en ex-

41

terne ontwikkelingen. Per werkstichting zijn eind 2011 de risico’s geanalyseerd. Geaggregeerd op Koraal Groep-niveau leverde dit het onderstaande beeld op:

42

Risicogebieden Cliëntniveau Medewerkersniveau

Organisatieniveau Financieel / materieel

Externe ontwikkelingen

Risico’s Veiligheid cliënten in relatie tot vrijheidsbeperkende maatregelen Gezondheid cliënten in relatie tot middelengebruik zoals drugs, medicijnen Competenties/professionaliteit medewerkers om kennis/deskundigheid, bejegening en werkprocessen te verbeteren Veiligheid medewerkers in relatie tot agressie Gezondheid medewerkers in relatie tot verzuim en continuïteit Afstemming taken en verantwoordelijkheden Toekomstig besturingsmodel Productie, inkomsten en toekomstige bestendigheid Bezuinigingen in relatie tot werkdruk en beheersbaarheid kosten (meer voor minder) Onzekerheden door WMO Jeugdzorg door gemeenten Toenemend marktdenken

Voorts is door elke werkstichting de huidige en de gewenste risicobeheersing in kaart gebracht. Aansluitend zijn de uitkomsten van de risico-analyse en meer in het bijzonder de noodzakelijk geachte acties ter beheersing van de risico’s opgenomen in de jaarplannen van de werkstichtingen. In het kwartaaloverleg van de directeur werkstichting met de Raad van Bestuur wordt stilgestaan bij het risicomanagement en meer in het bijzonder bij de voortgang van de afgesproken acties binnen de werkstichtingen. Zoals hierboven beschreven, neemt elke werkstichting maatregelen om risico’s te verminderen respectievelijk te beheersen. Een aantal maatregelen die in 2011 zijn genomen door alle danwel het merendeel van de werkstichtingen, zijn:  Het terugdringen van vrijheidsbeperkende maatregelen. Ter ondersteuning hiervan is een beleidsnotitie vastgesteld en in uitvoering, op basis waarvan medewerkers inzicht krijgen in vrijheidsbeperkende handelingen respectievelijk in het voorkomen c.q. verminderen hiervan. In het Individueel Ondersteuningsplan van de cliënten worden nadere afspraken gemaakt voor de vermindering hiervan en de uitkomsten worden gemeten;  Terugdringen ziekteverzuim met behulp van het verzuimsignaal;  Extra marktoriëntatie en marktontwikkelingen. De drie VG-instellingen in Limburg zijn in 2011 gestart met het ontwikkelen van een marketingbeleid en worden daarbij ondersteund door een extern adviesbureau. De uitkomsten hiervan zullen gehanteerd worden bij de verdere ontwikkeling van marketing binnen de gehele Koraal Groep;  Terugdringen van administratieve lasten. Via zowel het project Purchase2Pay, waarbij de administratieve handelingen voor de factuurbehandeling worden teruggebracht door een koppeling te leggen met het aangaan van verplichtingen, alsook meer aandacht voor ontbureaucratisering is in 2011 aan dit onderwerp inhoud gegeven. Medewerkers zijn uitgenodigd om mee te denken over voorbeelden van onderwerpen die voor ontbureaucratisering in aanmerking komen en zijn hiervoor meerdere keren bij elkaar geweest;  De werkstichtingen die zorg verlenen hebben een vervolg gemaakt met de implementatie van het ZZP-proof maken;  Samen met een extern bureau worden plannen ontwikkeld om te komen tot adequate routing van activiteiten en de daarbij behorende personeelsplanning;  Internal auditing is in 2011 gestructureerd en twee medewerkers zijn aangesteld om hieraan inhoud te geven;

43





 

Op vastgoedgebied is een nieuwe manager vastgoed aangesteld die in 2011 volop bezig is met het ontwikkelen van strategisch vastgoedbeleid, alsook met het in kaart brengen van de waarde van vastgoed (impairment); Verdere uitbouw van de managementrapportages door uitbreiding van de onderwerpen die in de kwartaalrapportages worden opgenomen en opname van risicoparagrafen in alle kwartaalrapportages. Daarnaast worden elke maand zgn. early warning-rapportages opgesteld en besproken. Deze rapportages geven inzicht in de afgelopen maand en bevatten vooruitblikken voor de komende maanden. Tenslotte zijn de jaarplannen en begrotingen uitgebreid met een paragraaf waarin een vooruitblik wordt gegeven op de komende drie tot vijf jaren; Door statutenwijziging en aanpassing van het reglement van de Raad van Bestuur voldoet de Koraal Groep aan de laatste eisen qua governance, en Bestuurders, directeuren en managers COD zijn 2011 nader geïnformeerd over de regels inzake mededinging via een aparte scholingsbijeenkomst waarbij tevens de taken en positie van de interne compliance officer werd besproken. Laatstgenoemde functionaris screende in 2011 vooraf alle af te sluiten samenwerkingsovereenkomsten met derden en adviseert het management inzake het mededingingsrecht.

.

3.2.3. Fraudebeheersing De Koraal Groep hecht grote waarde aan het voldoen aan de regels die door de overheid zijn vastgesteld. Zij beseft daarbij terdege dat uit hoofde van de AWBZ, WMO, provinciale subsidiëring en bekostiging door het Ministerie van Onderwijs en Cultuur aan haar gemeenschapsgelden worden verstrekt ter realisering van de in de statuten van de Koraal Groep vermelde doelstellingen. Naast het afleggen van verantwoording over de besteding van deze middelen in de vorm van de jaarrekening en het jaardocument hecht de Koraal Groep veel waarde aan de rechtmatigheid van haar bestedingen. In dat kader heeft de Koraal Groep in 2011 veel werk gemaakt van het opzetten en implementeren van internal auditing. Daartoe zijn twee medewerkers benoemd die rechtstreeks aan de bestuurder rapporteren met de portefeuille financiën en bedrijfsvoering. Deze medewerkers gaan na of aan de externe en interne regels wordt voldaan door het personeel van de Koraal Groep respectievelijk verstrekken adviezen ter voorkoming van onregelmatigheden. Vaste audits worden gehouden inzake:  De rechtmatigheid van gedeclareerde zorg. Leidraad zijn de beleidsregels AO/IC van het de NZA en de inkoopvoorwaarden van de zorgverzekeraars en/of afspraken met de provincies waarmee contracting heeft plaatsgevonden. De nadruk is gelegd op de vaststelling van de aanwezigheid en inwerking van externe indicaties en van ID-bewijs, van aanwezigheid en toetsing aan formele uitgangspunten van het Individueel Ondersteuningsplan en toetsing en inwerking van toeslagen en sectorvreemde ZZP’s;  Salarisbetalingen. Gezien de omvang worden steekproeven gehouden. Er wordt nagegaan of van elke salarisstrook een formele onderbouwing aanwezig is. Verder wordt het bruto/netto-traject beoordeeld en worden salarisstroken vergeleken met de betreffende personeelsdossiers;  Controle en goedkeuring inkoopfacturen in Basware. Er wordt nagegaan of de facturen de juiste weg binnen de gehele route hebben doorlopen;  Toetsing inkoopfacturen Personeel Niet In Loondienst. Er wordt nagegaan of een ID-bewijs en VAR-verklaring aanwezig zijn en of opgave op de jaarlijkse IB-47 is gedaan. Daarnaast worden jaarlijks bijzondere audits gehouden. Zo onderzoeken de medewerkers kasverschillen op de leefgroepen en doen op basis van deze onderzoeken aanbevelingen ter verbetering van de om-

44

gang met kasgelden. Ook productieverantwoording in de richting van de zorgverzekeraars is een onderwerp waaraan aandacht wordt besteed. Eind 2011 vond een materiële controle van de zorgverzekeraar plaats bij St. Anna, waarbij geconstateerd werd dat de productieverantwoording niet geheel volgens de voorgeschreven regels had plaatsgevonden. Daarop werden de medewerkers van internal audit ingeschakeld teneinde een aanvullend onderzoek te doen. Daaruit bleek dat een klein deel van de productie niet verantwoord kon worden en is aan de zorgverzekeraar kenbaar gemaakt dat het hiermee gemoeide bedrag ad € 100.000,-- zal worden teruggestort. Vervolgens heeft de zorgverzekeraar laten weten dat zij van dit gebaar geen gebruik wenste te maken. Verder is door de medewerkers internal audit in 2011 overleg gevoerd met de fiscus, met als doel in 2012 te komen tot een convenant met de fiscus betreffende horizontaal toezicht. Voorts werd in 2011 de rechtmatigheid van de leerlingenaantallen bij de onderwijsinstellingen getoetst. In 2011 is geen fraude geconstateerd respectievelijk een vermoeden daarover geuit.

3.3. Medezeggenschap cliënten Zoals in paragraaf 2.2.3 al op hoofdlijnen is neergezet, kent Stichting Koraal Groep een Centrale Cliëntenraad en (met uitzondering van Saltho Onderwijs en het RIF) een cliëntenraad per werkstichting. Elke cliëntenraad beschikt over een ondersteuningsfunctionaris voor de cliëntenraad (gemiddeld 18 uur per week per cliëntenraad). Voor de ondersteuning van de Centrale Cliëntenraad is 1,0 formatieplaats vrijgemaakt. Verder is aan elke cliëntenraad een materieel budget toegekend voor de materiële kosten zoals scholing, reiskosten etc. Nader overleg is gevoerd over het al dan niet toekennen van vacatiegelden aan leden van de cliëntenraden. Dit heeft geleid tot het vaststellen van een vacatiegeldenregeling inhoudende dat leden van de cliëntenraad een bedrag van € 100,- ontvangen per bijgewoonde overlegvergadering. In de statuten van Stichting Koraal Groep is in artikel 15 vastgelegd dat de Centrale Cliëntenraad bevoegd is een schriftelijk verzoek in te dienen bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam tot het instellen van een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken binnen Stichting Koraal Groep. De Centrale Cliëntenraad is aangesloten bij de landelijke commissie van vertrouwenslieden gehandicaptenzorg In de volgende paragraaf worden de activiteiten in 2011 van de Centrale Cliëntenraad (CCR) beschreven.

3.3.1. Centrale Cliëntenraad (CCR) Samenstelling Centrale Cliëntenraad. Op centraal niveau is een Centrale Cliëntenraad (CCR) ingesteld, die wordt samengesteld door vanuit de decentrale cliëntenraden van de werkstichtingen één persoon af te vaardigen. De raad bestaat uit wettelijke vertegenwoordigers. Eind 2010 werd de Centrale Cliëntenraad in een vernieuwde samenstelling geïnstalleerd. Tevens trad een nieuwe voorzitter aan. Dit vormde de aanleiding tot een heroriëntatie van de Centrale Cliëntenraad, die in 2011 op gang werd gebracht. Deskundigheidsbevordering Voor het eerst in de bestaansgeschiedenis werd voor nieuwe leden van de CCR een introductiecursus verzorgd. Deze introductiecursus werd ook opengesteld voor nieuwe leden van de decentrale cliëntenraden. In het voorjaar van 2012 zal deze cursus een vervolg krijgen.

45

Daarnaast vond in februari 2011 externe deskundigheidsbevordering van de Centrale Cliëntenraad plaats. De meerwaarde van de externe scholing is onder meer dat de Centrale Cliëntenraad momenteel de werkwijze tegen het licht houdt en werkt aan een missie, visie en doelstellingen (op basis van het team doelmatigheidsmodel). In dit proces worden in 2012 vervolgstappen gezet. Verbinding cliëntenraden De Koraal Groep is zeer divers qua doelgroepen en werkgebieden. De Centrale Cliëntenraad heeft in 2011 een aanzet gemaakt om duidelijk zicht te krijgen op aspecten die verbindend zijn voor het werk van de Centrale Cliëntenraad. In 2012 krijgt dat een vervolg, onder meer door werkbezoeken aan de werkstichtingen te brengen, waarbij Centrale Cliëntenraad en decentrale cliëntenraden met elkaar in gesprek zullen gaan. Na het ontstaan van problematiek in de Raad van Bestuur van de Koraal Groep in het laatste kwartaal van 2011 is meerdere malen overleg gevoerd door de Raad van Toezicht met de CCR over de ernstige verschillen van inzicht die gerezen waren binnen de Raad van Bestuur. Daar deze verschillen van inzicht na onderzoek door de Raad van Toezicht niet overbrugbaar waren, heeft de Raad van Toezicht besloten het dienstverband met de voorzitter van de Raad van Bestuur te beëindigen. Aansluitend heeft de Raad van Toezicht de CCR hierover nader geïnformeerd, resp. is overlegd over welke lessen hieruit voor de toekomst te trekken zijn. Cliënten zelf aan zet: de Young CCR werd opgericht Op alle fronten –dus ook in de Centrale Cliëntenraad- wordt eraan gewerkt om cliënten zelf meer en beter bij de medezeggenschap te betrekken. De Centrale Cliëntenraad heeft gekozen voor een groeimodel (besluit november 2009). Op decentraal niveau zijn cliënten al actief in de medezeggenschap (cliëntenraden bestaande uit cliënten, deelraad cliënten bij cliëntenraden, bewonersraden). Medio 2011 werd op centraal niveau de inbreng van cliënten in de medezeggenschap een feit. Er werd een jongerenraad op centraal niveau opgericht, “Young CCR” genaamd. De Young CCR is een adviescommissie die onderdeel uitmaakt van de Centrale Cliëntenraad. De Young CCR bestaat uit een afvaardiging van cliënten uit de decentrale cliëntenraden van Gastenhof, De Hondsberg en De La Salle. Door de inbreng van de Young CCR komen de mening en de beleving van cliënten in de adviezen van de Centrale Cliëntenraad naar voren. De Young CCR presenteerde in 2011 op een actieve manier kernwaarden aan de Raad van Bestuur. Dit gebeurde naar aanleiding van het advies over de Kaderbrief. Het streven is om de kernwaarden die door de Young CCR naar voren zijn gebracht, te verheffen tot kernwaarden van de Koraal Groep. In 2012 wordt onderzocht hoe cliënten van Sterk in Werk bij de Young CCR kunnen worden betrokken. In 2011 werden ook voorbereidingen getroffen voor een adviescommissie van de CCR bestaande uit clienten van St. Anna, Op de Bies en Maasveld. Het ligt in de bedoeling om deze commissie in 2012 op te richten. Adviezen In 2011 werden o.a. de volgende adviezen verstrekt:  wijziging recht bindende voordracht Raad van Toezicht;  Kaderbrief 2012;  Kliniek eetstoornissen;  Vrijheidsbeperking;  Wijziging statuten Raad van Bestuur;  Begroting 2012;  Kwaliteitsimpuls Masterplan;

46

 

Regeling verstrekkingen AWBZ; en Evaluatie klachtenregeling

Project “Méér Meedoen” Het Gouverneur Kremers Centrum van de Universiteit Maastricht en de Koraal Groep dienden samen bij ZonMw in Den Haag een projectvoorstel in op het terrein van empowerment en participatie van cliënten. In de zomer van 2011 werd subsidie voor de uitvoering van het project toegekend. Dit projectt ging per 1 september 2011 van start en is genaamd “Méér Meedoen”. Doel van het project is de empowerment en collectieve participatie van cliënten in het beleid in de vorm van medezeggenschap te evalueren en waar mogelijk te verbeteren. Hiertoe wordt de werkwijze van drie cliëntenraden in de Koraal Groep onderzocht. Diner pensant Sinds 2010 wisselen de leden van de Raad van Bestuur, Centrale Cliëntenraad, financiële commissie en leden van decentrale cliëntenraden jaarlijks op informele wijze met elkaar van gedachten aan de hand van één of twee thema’s. In 2011 werd gesproken over de thema’s ‘solidariteit versus individualiteit’ en ‘regie op locatie’. De bijeenkomst, die wordt opgeluisterd met een maaltijd, wordt “Diner Pensant” genoemd. Nieuw in 2011 was dat de directeuren van de werkstichtingen deelnamen. Hun inbreng werd door de cliëntenraden positief ontvangen.

3.4 De Centrale Medezeggenschap medewerkers(CMZm) Door persoonlijk leiderschap en full-service, minder bureaucratie en meer Koraalgevoel! In de CMZm zijn vanuit alle medezeggenschapsorganen van de werkstichtingen van de Koraal Groep 2 leden vertegenwoordigd. De CMZm komt wekelijks bij elkaar voor een vergadering of een bijeenkomst. Binnen de CMZm wordt gewerkt vanuit de kaders van de WOR (Wet op de Ondernemingsraden) en de WMS (Wet Medezeggenschap Scholen). De onderwerpen, zoals deze besproken worden in de overlegvergadering vallen in hoofdlijnen onder het instemmingsrecht, het adviesrecht, het initiatiefrecht en/of het recht op informatie. In dit jaaroverzicht zullen enkele onderwerpen nader toegelicht worden. Van de overige onderwerpen wordt een opsomming gegeven. Vanzelfsprekend zijn alle benoemde onderwerpen uitgebreid behandeld tijdens vergaderingen en andere overlegmomenten, waarvan verslaglegging gemaakt is. De CMZm bewaakt bij notities dat het gaat om kadernotities, tenzij de inhoud richtinggevend is voor het maken van centrale afspraken. Een notitie dient de kaders, op hoofdlijnen, aan te geven op basis waarvan de werkstichtingen zelf de regelingen kunnen uitwerken. De kaders dienen de werkstichtingen zo min mogelijk te beperken. In 2011 heeft 7 keer een overlegvergadering plaatsgevonden tussen de CMZm en de Raad van Bestuur. Tevens is in 2011 vier keer een overleg geweest met een delegatie van de Raad van Toezicht over de algemene gang van zaken en actuele ontwikkelingen. Daarnaast is overleg geweest met deskundigen uit de organisatie over specifieke onderwerpen. Onderwerpen in het kader van het instemmingsrecht Aangiftebeleid Op het einde van 2010 heeft de CMZm een initiatief ingediend met betrekking tot een aanpassing van het aangiftebeleid. Naar aanleiding van dit initiatief heeft de Raad van Bestuur het aangiftebeleid herzien en als een voorgenomen besluit ter instemming aangeboden aan de CMZm. Na overleg tussen een werk-

47

groep van de CMZm, de samenstellers van de notitie en de Raad van Bestuur is de notitie zodanig aangepast dat alle betrokkenen zich konden vinden in het voorgenomen besluit. Ontwikkelingen Onderwijs Onderwijs heeft een spannend jaar gehad en zal ook de komende jaren nog te maken krijgen met veel onzekerheden. Hierbij kunnen de bezuinigingen, passend onderwijs en financiële ontwikkelingen binnen Saltho Onderwijs genoemd worden. Vooruitlopend op de bezuinigingen en passend onderwijs heeft onderwijs diverse maatregelen genomen of voorbereid voor de komende jaren. Eind 2011 heeft dit geresulteerd in een instemmingsaanvraag met betrekking tot mobiliteitsbevorderende maatregelen voor medewerkers van onderwijs. De CMZm en de Raad van Bestuur zijn goede voorwaarden overeengekomen op basis waarvan medewerkers kunnen werken aan de eigen mobiliteit. In 2012 zal de CMZm betrokken worden bij de reorganisaties en verdere maatregelen in het licht van de bezuinigingen en passend onderwijs. Overige onderwerpen met betrekking tot instemmingsrecht:  Privé-gebruik email, internet en mobiele telefoon;  Verzuimbeleid;  Sociaal Fonds;  Aanpassing reglement klokkenluider;  Uitbreiden meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden; tablet. Onderwerpen in het kader van het adviesrecht Mobiliteit van medewerkers Om te komen tot een beleidsplan mobiliteit is bij de CMZm een notitie met overwegingen en het oprichten van een werkgroep ter advisering voorgelegd. De werkgroep zal een notitie voorbereiden waarin een aanzet wordt gemaakt om te komen tot een mobiliteitscentrum voor Koraal Groep. De instemmingsaanvraag met betrekking tot het mobiliteitscentrum wordt in 2012 verwacht. Ontwikkelingen RIF FM en het sociaal plan In het begin van 2011 zijn er meerdere gesprekken geweest tussen de Raad van Bestuur en CMZm over het sociaal plan voor de medewerkers van RIF FM. De Raad van Bestuur had naar aanleiding van een overleg met de vakorganisaties afgesproken dat door de Raad van Bestuur en de medezeggenschap een initiatief opgesteld zou worden om te komen tot een passend sociaal plan in relatie tot de reorganisaties binnen RIF FM. Na diverse besprekingen hebben de Raad van Bestuur, de OR van RIF FM en de CMZm een passende tekst opgesteld ten behoeve van het sociaal plan van RIF FM. Er is overeenstemming bereikt over de looptijd en het toepassingsgebied van het sociaal plan. Tevens is afgesproken dat er naar gestreefd wordt uiterlijk 1 januari 2013 duidelijkheid te hebben voor de medewerkers over de reorganisaties in het kader van de verbetertrajecten (EEP’s). Hierdoor reikt de looptijd van het sociaal plan tot uiterlijk 1 januari 2015. De wijze waarop tot overeenstemming is gekomen door de Raad van Bestuur, de decentrale medezeggenschap (OR) en de centrale medezeggenschap (CMZm) heeft de CMZm als zeer positief ervaren. Overige onderwerpen met betrekking tot het adviesrecht:  Begroting 2011 (afronding);  Begroting 2012;  Criteria met betrekking tot investeringen;  Statutenwijziging Koraal Groep;  Statutenwijziging Pluraal;

48

     

Benoeming van een lid van de Raad van Toezicht; Kaderbrief 2012; Marketing en adviesopdracht (Maasveld, St. Anna en Op de Bies); Gezamenlijke eetklinieken/ SeysCentra; Bouw 2e fase (Maasveld); Medewerkerstevredenheidsonderzoek, nieuwe stijl.

Onderwerpen in het kader van het initiatiefrecht van de CMZm Digitaliseren van de CMZm Nadat in 2010 gestart is met de pilot digitaliseren (werken met 4 kleine laptops) is medio 2011 de gehele CMZm digitaal gegaan. Vanaf augustus 2011 hebben alle leden een iPad of laptop ter beschikking. Er wordt geen gebruik meer gemaakt van papier tijdens de vergaderingen of bij de voorbereiding van de vergaderingen. Alle leden zijn zeer positief. Tijdens het gebruik zagen de leden het voordeel van de Ipad. Op het einde van 2011 is besloten dat alle leden een Ipad ter beschikking gesteld krijgen. Bij het gebruik van de Ipad wordt gebruik gemaakt van het draadloze netwerk van Koraal Groep in Sittard en de netwerkmogelijkheden die leden zelf privé hebben. Hierdoor zijn de kosten voor de Ipad beperkt gebleven tot aanschaf en onderhoud. Overige onderwerpen in het kader van het initiatiefrecht:  Aanpassing van de richtlijnen social media;  Toegankelijkheid verzekeringen voor medewerkers. Onderwerpen in het kader van het informatierecht De CMZm is door de Raad van Bestuur betrokken bij meerdere onderwerpen in het kader van het informatierecht. De CMZm heeft zich steeds het recht voorbehouden om toch reactie te geven op voorgenomen besluiten van de bestuurder. In sommige gevallen heeft dit geleid tot aanpassingen het beleid. Onderwerpen in het kader van het informatierecht:  Vormen van samenwerking van de Koraal Groep met andere organisaties.  Digitaal verzenden van salarisstrook;  Pilot flexibilisering van arbeid;  Integraal veiligheidsmanagement/ inventarisatierapportage;  Ambities automatisering;  Financiële situatie van de Koraal Groep en de werkstichtingen.  Jaarrekening 2010 en jaardocument 2010.  Managementinformatie per kwartaal. Overige onderwerpen die besproken zijn binnen de CMZm Deskundigheidsbevordering van de medezeggenschap In het kader van deskundigheidsbevordering heeft de CMZm scholing gevolgd met zowel de voltallige CMZm als afzonderlijk. Tijdens deze scholing is aandacht besteed aan actuele ontwikkelingen, samenwerking en professionalisering van de medezeggenschap. Tijdens de centrale scholing, waaraan wordt deelgenomen door alle medezeggenschapsorganen voor medewerkers van Koraal Groep, is veel aandacht besteed aan netwerken.

49

Overleg met de Raad van Toezicht In 2011 zijn er vier formele overlegmomenten geweest met (een delegatie van) de Raad van Toezicht. Bij de vergaderingen van de CMZm en de Raad van Toezicht sluit de voorzitter van de Raad van Bestuur in principe aan. Tijdens deze overlegmomenten is stilgestaan bij de wijziging van de statuten van Koraal Groep; met name de wijziging in de verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur (alle leden statutair bestuurder in plaats van alleen de voorzitter). Daarnaast is de adviesaanvraag van het nieuwe lid van de Raad van Toezicht besproken. Na het ontstaan van problematiek in de Raad van Bestuur van de Koraal Groep in het laatste kwartaal van 2011 is meerdere malen overleg gevoerd door de Raad van Toezicht met de CMZm over de ernstige verschillen van inzicht die gerezen waren binnen de Raad van Bestuur. Daar deze verschillen van inzicht na onderzoek door de Raad van Toezicht niet overbrugbaar waren, heeft de Raad van Toezicht besloten het dienstverband met de voorzitter van de Raad van Bestuur te beëindigen. Aansluitend heeft de Raad van Toezicht de CMZm hierover nader geïnformeerd, resp. is overlegd over welke lessen hieruit voor de toekomst te trekken zijn. De CMZm heeft een open, transparant overleg met de Raad van Toezicht. Naast de formele overlegmomenten maakt de voorzitter van de Raad van Toezicht ook gebruik van het informele overleg indien hiertoe noodzaak is. Vanaf 2012 zal er naar gestreefd worden om minimaal één keer per jaar een overleg te plannen tussen de volledige Raad van Toezicht en de volledige CMZm. Overige onderwerpen  Missie, visie en strategie van de CMZm;  Horizontaal en persoonlijk leiderschap;  Verkiezing Chrik Diemeltrofee;  Diverse evaluaties van vastgesteld beleid. Niet alle onderwerpen zoals aangegeven in dit overzicht hebben geresulteerd in besluitvorming door de Raad van Bestuur of door de medezeggenschap. In 2012 zullen deze onderwerpen een vervolg krijgen. Daarnaast zal de CMZm zich in 2012 verder richten op samenwerking tussen de centrale en decentrale medezeggenschap. Vanzelfsprekend zullen het welzijn en de veiligheid van de medewerker naast het organisatiebelang hierbij als uitgangspunten gehanteerd worden.

50

Hoofdstuk 4 Beleid, inspanningen en prestaties

51

4.1 Strategie 4.1.1. Meerjarenbeleid Stichting Koraal Groep kent een meerjarenbeleid dat vervat is in de nota meerjarenbeleid Stichting Koraal Groep 2009-2013. Aan dit meerjarenbeleid hebben ten grondslag gelegen de missie en visie, de kernwaarden, een externe analyse van kansen en bedreigingen alsmede een analyse van sterkten en zwakten. Alvorens op de speerpunten van het meerjarenbeleid 2009-2013 in te gaan, wordt kort stilgestaan bij de missie, visie en de kernwaarden. Missie: Mensen met een beperking en/of belemmering professioneel en verantwoord adviseren en ondersteunen. Wij doen dit vanuit de persoonlijke vragen en behoeften van ieder van deze mensen. Op basis hiervan bieden wij –desgewenst– elke ondersteuning op het gebied van wonen, begeleiding, diagnostiek, behandeling, onderwijs, werken en/of vrijetijdsbesteding. In dialoog met hen zetten wij ons in om het unieke van hun persoon tot ontplooiing te brengen en hun leven waardevol te laten zijn. Visie: Mensen met beperkingen en/of belemmeringen geven zelf aan wat zij belangrijk vinden voor de invulling van hun leven. Beperkingen en/of belemmeringen kunnen gelegen zijn op verstandelijk, lichamelijk en/of psycho-sociaal gebied. Wij bevorderen dat ieder van hen optimale kansen krijgt. Onze advisering en ondersteuning zijn erop gericht hen actief te laten meedoen aan onze samenleving. Voor de ondersteuning van deze mensen is een belangrijke rol weggelegd voor onze medewerkers. De organisatie is eveneens gericht op ontplooiingsmogelijkheden voor medewerkers. Stichting Koraal Groep organiseert regionaal en bovenregionaal de ondersteuning voor iedere cliënt op een zo klein mogelijke schaal, waarvoor de volgende kernwaarden en trefwoorden zijn vastgesteld: 

Professioneel

 

Betrokken Optimalisatie

 

Innovatief Diversiteit

kwalitatief, vakkundig, opleiding, ervaring, structuur, aanpak, cliëntgericht en respect verantwoordelijk, empathie, warm, sociaal, respectvol en aandacht pragmatisch, economisch rendement, resultaatgericht, efficiëntie, ambitieus en verbetering ontwikkelend, grensverleggend, zoekend en kansen zien te onderscheiden activiteiten, te onderscheiden werkstichtingen, veelzijdig en breed.

De lange termijn-ambities van Stichting Koraal Groep zijn uitgedrukt in het full service concept, waarbij leven, wonen, vrije tijd (zich recreëren), leren (onderwijs en vorming), dagbesteding en werken als samenhangend geheel al dan niet in deeltijd en in alle levensfasen worden aangeboden en waarbij uitdrukkelijk wordt afgestemd op de behoefte van de individuele cliënt. Daar waar slechts onderdelen worden gevraagd, wordt maximale afstemming met andere onderdelen van het dagelijkse leven nagestreefd. Stichting Koraal Groep wil verder uitgroeien tot een excellente en vernieuwende organisatie, die zich kan profileren met een uitstekend imago op het gebied van haar ideële doelstellingen: hoogwaardige advisering, ondersteuning en ontplooiing van mensen met beperkingen en een dynamisch en veelzijdig arbeidsklimaat, waar medewerkers met veel enthousiasme, ambitie en betrokkenheid willen werken. Vanuit de veelzijdigheid van de combinatie van diverse werkstichtingen binnen het concern op het gebied van zorg, onderwijs en arbeid is het mogelijk een dienstverlening te organiseren die uitmunt in het aan-

52

bieden van full service en (interne) ketenzorg. Omdat hulpverlening nooit af is, ligt er een grote uitdaging in het inrichten en optimaliseren van dit full service-concept. In het onderstaande worden de speerpunten van het meerjarenbeleid genoemd. De speerpunten van het meerjarenbeleid zijn: 1. Full service voor de cliënt Belangrijk binnen de speerpunten van beleid is het bieden van full service aan cliënten. Aangezien full service aan cliënten een wezenlijk onderdeel is van de missie en visie van Stichting Koraal Groep, wordt voor de verheldering de navolgende definitie als trekrichting gehanteerd: “Stichting Koraal Groep streeft een optimale dienstverlening na, waarbij op een integrale wijze –vanuit alle levensdomeinen– de vraag van de cliënt in een ketenvorm wordt beantwoord. Daar waar mogelijk en wenselijk worden ook externe partijen betrokken bij de beantwoording van de vraag van de cliënt.” 2. Full service voor de medewerker en goed werkgeverschap Full service voor medewerkers betekent dat er niet alleen naar de (individuele) medewerker in enge zin wordt gekeken maar ook naar de mens achter de (individuele) medewerker. Zo ontstaat niet alleen de gebruikelijke “ruil-relatie” tussen arbeid en loon, maar ontstaat voor medewerker, cliënt en organisatie een “win/win-situatie”. Hierdoor wordt voor de medewerker een optimale en veilige ontwikkelruimte gerealiseerd. Full service van medewerkers zal in de komende jaren gericht zijn op: 3. Gezonde bedrijfsvoering Een structureel gezonde bedrijfsvoering is een conditio sine qua non om de zorg voor cliënten en voor medewerkers te kunnen blijven garanderen. De externe omgeving verandert snel. De eisen van financiers en klanten (zorgverzekeraars) qua solvabiliteit en verantwoording nemen ieder jaar verder toe. De externe regelgeving en diversiteit van de financiering van de zorg, de combinatie met de verdergaande individualisering van de maatschappij, stellen hoge eisen aan de kwaliteit van de bedrijfsprocessen. De inrichting van de bedrijfsprocessen dient enerzijds een adequate (financiële) bijsturing mogelijk te maken, anderzijds ook voldoende ruimte te bieden voor servicegericht en professioneel handelen. 4. Ondernemerschap De praktijk van alledag wordt voor een deel bepaald door de maatschappelijke context. In de omgeving van Stichting Koraal Groep zijn allerlei ontwikkelingen die van invloed zijn op het functioneren van de organisatie. Het handelen van Stichting Koraal Groep wordt daardoor sterk beïnvloed door de kaders die worden aangereikt (o.a. beleidsregels, wetgeving, etc.). Daarbij komt dat Stichting Koraal Groep zich moet verhouden tot de diverse –commerciële– samenwerkingsvormen om Stichting Koraal Groep heen. Stichting Koraal Groep ziet het als haar opdracht om zorg, onderwijs en arbeid op een geïntegreerde wijze in te zetten ten behoeve van de hulpvragen van onze cliënten. Directeuren/medewerkers zoeken, zonodig, onorthodoxe oplossingen voor het beantwoorden van de (hulp-)vragen. Door deze vorm van ondernemerschap –met enig risico wordt een nieuw pad gegaan– te faciliteren, kunnen nieuwe zaken ontdekt worden en wordt de motivatie en tevredenheid onder medewerkers verhoogd. Naar een nieuwe strategie en bredere invulling van Full Service Diverse externe ontwikkelingen zoals de economische crisis, de plannen van het kabinet inzake speciaal onderwijs (Passend Onderwijs), de overheveling van de jeugdzorg naar gemeenten, overheveling van de functie van Begeleiding van de AWBZ naar de WMO, scheiding van wonen en zorg, de verlaging van de IQ-grens, de afname van reïntegratietrajecten, de nieuwe Wet Werken naar Vermogen en de demografische ontwikkelingen (ontgroening en/of vergrijzing) noodzaken de Koraal Groep om te komen tot een nieuwe strategie. In 2011 zijn de relevante ontwikkelingen verkend en besproken binnen de Raad van Bestuur en gedeeld met de Raad van Toezicht en directeuren respectievelijk met de managers COD. Met ondersteuning door het bureau Berenschot wordt in het voorjaar van 2012 een strategische dialoog ge-

53

voerd met de relevante interne stakeholders, teneinde aansluitend strategische keuzes te maken (het beantwoorden van de Wat-vraag) waarna vervolgens een Management Development–traject zal worden doorlopen voor de vertaalslag van de strategische keuzes in de praktijk (het beantwoorden van de Hoevraag). De externe ontwikkelingen noodzaken niet alleen om te komen tot een nieuwe strategie. De externe omgeving vraagt ook om een bredere invulling van Full Service: het ontwikkelen van totaaloplossingen voor bepaalde doelgroepen. Zie verder paragraaf 4.1.2.3.

4.1.2. Vooruitblik 2012 Na een korte inleiding zullen in deze subparagraaf de (externe) ontwikkelingen worden beschreven waarmee de Koraal Groep danwel de daarvan deel uitmakende werkmaatschappijen in het komend jaar (2-12) en de daarop volgende jaren te maken zullen krijgen. Tevens worden de daarbij behorende doelstellingen en activiteiten voor 2012 beschreven. In de daarop volgende paragrafen 4.2 t/m 4.6 zal nader beschreven worden welke speerpunten van het meerjarenbeleid in 2011 zijn ontwikkeld en uitgevoerd, met de daarbij behorende resultaten.

4.1.2.1. Inleiding Nederland bevindt zich reeds meerdere jaren in een kredietcrisis, waarvan de gevolgen zich ook doen voelen voor Stichting Koraal Groep. Zo is de toegang tot de geld- en kapitaalmarkten moeilijker geworden. Het is m.a.w. veel moeilijker om aan geld te komen. Het gaat daarbij vooral om de beschikbaarheid van financieringsmiddelen voor de investeringsplannen van Stichting Koraal Groep. Met behulp van een adequaat financieel en treasurymanagement is Stichting Koraal Groep er tot op heden in geslaagd te voorzien in de benodigde financiële middelen voor haar activiteiten. Het incalculeren (en realiseren) van een batig exploitatiesaldo op de begroting en het hebben (en houden) van een eigen vermogen van minimaal 15-20% van de opbrengsten, zijn daar een essentieel onderdeel van. Door de kredietcrisis zijn ook de overheidsfinanciën uit het lood geslagen. Het huidige kabinet Rutte heeft in 2011 een reeks van maatregelen afgekondigd die de Koraal Groep sterk raakt. De tegenvallende economie dwingt het kabinet tot nieuwe aanvullende bezuinigingen. Het moge duidelijk zijn dat dit in de komende jaren tot fikse bezuinigingen zal leiden. Het jaar 2012 kan gezien worden als de opmaat naar een periode waarin vele wijzigingen -ingezet door het kabinet en verankerd in het regeerakkoord, in de bekostigingstelsels van de AWBZ, onderwijs, jeugdzorg en arbeidsintegratie- daadwerkelijk tot uitvoering zullen komen. Wijzigingen die gepaard gaan met bezuinigingen en dus meer onzekerheid ten aanzien van de opbrengsten, maar ook nieuwe stakeholders (gemeenten, zorgverzekeraars e.d.). Voor de jeugdzorg is de lijn van bezuiniging in de provinciale subsidie al de afgelopen jaren gestart en onderwijs krijgt snel te maken met de effecten van passend onderwijs. De AWBZ-sector krijgt de komende jaren met vele wijzigingen te maken, te beginnen in 2012 met het overgangsregime bekostiging AWBZ zorgvastgoed. De Koraal Groep volgt de ontwikkelingen actief en is op diverse terreinen reeds aan het voorsorteren om de effecten daarvan adequaat te kunnen managen. In het kader van het begrotingstraject voor 2012 hebben de werkstichtingen daarom gewerkt met scenario-analyses en de effecten van de ontwikkelingen verwerkt in het meerjarenperspectief van de begroting. De uitgewerkte meerjarenperspectieven per sector laten zien dat de komende jaren maatregelen noodzakelijk zijn om de bedrijfsvoering en exploitatie bij te kunnen sturen. De omvang van de maatregelen zullen daarbij afhankelijk zijn van de nadere uitwerking van de aangekondigde stelselwijzigingen en het tempo waarbinnen deze worden doorgevoerd. Duidelijk is dat er druk komt op de beschikbare middelen. Met name de onderwijssector zal in 2012 een start moeten maken met aanzienlijke maatregelen om de effecten te kunnen opvangen. Hiertegenover staat overigens dat de AWBZ in 2012 te maken krijgt met extra middelen naar aanleiding van het Convenant Investeringen Langdurige Zorg 2011-2015, voortko-

54

mend uit het regeerakkoord. De Koraal Groep streeft ernaar om de ontwikkelingen in het speelveld met elkaar te verbinden en te bezien hoe de effecten van de ontwikkelingen in de verschillende sectoren opgevangen kunnen worden. Zo is de ambitie aanwezig om de kwaliteitsimpulsmiddelen breed in te zetten en deze zo mogelijk ook in te zetten voor bijvoorbeeld omscholingstrajecten, teneinde de arbeidsreserve die kan ontstaan, optimaal te benutten. Dit gebeurt zowel in het belang van de medewerkers als de diverse doelgroepen van de Koraal Groep. In het onderstaande wordt specifiek ingegaan op de aandachtsgebieden gezondheidszorg, jeugdzorg, onderwijs en arbeidsintegratie.

4.1.2.2. Ontwikkelingen per sector In het onderstaande worden de belangrijkste externe ontwikkelingen per sector beschreven, alsook de wijze waarop de Koraal Groep hierop zal inspelen. De werkstichtingen van de Koraal Groep hebben allemaal te maken met een breed scala aan ontwikkelingen die direct of indirect de bedrijfsvoering raken. Zo ook de AWBZ-werkstichtingen. De AWBZwerkstichtingen hebben in hun meerjarenperspectief rekening gehouden met de ontwikkelingen en hier zo veel als mogelijk en reëel een financiële vertaling van gemaakt. De belangrijkste ontwikkelingen zijn: Gehandicaptenzorg Invoeren van integrale ZZP-tarieven Vanaf 2018 is er sprake van een integraal ZZP-tarief voor zowel de zorgcomponent als de huisvestingscomponent. Met ingang van 2012 is een overgangsregime van toepassing, waarbinnen de nacalculatie trapsgewijs wordt afgebouwd en een ingroei plaatsvindt naar de integrale tarieven. In 2012 een het meerjarenperspectief 2013/2014 wordt enerzijds rekening gehouden met de financiële effecten van het overgangsregime, en anderzijds de effecten van het aanpassen van de NZA afschrijvingstermijnen naar afschrijvingen op basis van economische levensduur. Extra middelen voor Convenant Investeringen Langdurige Zorg 2011-2015 Het Ministerie van VWS heeft besloten dat er vanaf 2012 structureel jaarlijks op macroniveau circa € 852 miljoen extra beschikbaar wordt gesteld binnen de langdurige zorg in de AWBZ voor extra personeel en opleidingen voor zieken, gehandicapten of ouderen. Doelstelling is om ultimo 2013 12.000 extra medewerkers aan te nemen en op te leiden. Een bedrag van € 636 miljoen hiervan is gelabeld voor het verhogen van de ZZP-tarieven. De NZA tarieven 2012 zijn met 4%-5% gestegen in verband met de kwaliteitsimpuls. Zorgaanbieders dienen voor 1 december 2011 hun plan van aanpak in te dienen bij het Zorgkantoor. De AWBZ-werkstichtingen hebben hiermee in 2012 (en 2013) rekening gehouden door de in de ZZPtarieven opgenomen impulsmiddelen te oormerken voor enerzijds personele groei en anderzijds middelen voor o.a. extra opleidingsprogramma’s, extra stageplaatsen, arbeidsmarktbeleid, mobiliteitsbevordering, doorontwikkeling sociaal beleid e.d. De ambitie is om ultimo 2013 circa 100 medewerkers extra in dienst te nemen in het primaire proces. Hierbij ligt ook een inspanningsverplichting voor het benutten van de eigen arbeidsreserve. Overheveling van de functie van Begeleiding van AWBZ naar WMO Het kabinet heeft besloten om de extramurale AWBZ-functie Begeleiding (en vervoer) over te hevelen naar het domein van de gemeenten (WMO). Het jaar 2013 zal als overgangsjaar (alleen nieuwe cliënten) gehanteerd worden zodat de overheveling in 2014 (alle cliënten) volledig afgerond kan worden. Deze overheveling zal ertoe leiden dat de extramurale begeleiding en het vervoer anders en goedkoper vorm en inhoud gaan krijgen. Een ander gevolg zal zijn dat het verzekerd recht, de AWBZ-aanspraak, wordt

55

omgezet in een voorziening. Verder bepaalt niet langer de AWBZ-instelling de uitvoeringsvorm, doch gaat de gemeente dit bepalen. De Koraal Groep heeft de mogelijke consequenties van deze overheveling geïnventariseerd. De extramurale functie AWBZ-begeleiding (inclusief vervoer van en naar begeleiding buitenshuis) heeft in verhouding tot de intramurale productie binnen de Koraal Groep een relatief beperkte omvang maar betreft altijd nog circa € 2 miljoen omzet. In het meerjarenperspectief is rekening gehouden met continuering tegen een lager tarief (-5%) na overheveling naar de gemeenten. Binnen de Koraal Groep is een werkgroep gestart, gericht op de transitie van deze activiteiten naar de WMO. Scheiden van wonen en zorg Het kabinet heeft ervoor gekozen om cliënten meer mogelijkheden te bieden voor de keuze van hun eigen woonsituatie, door wonen en zorg in de AWBZ te scheiden. Verwacht wordt dat uiteindelijk 76.000 mensen met een verstandelijke beperking niet meer zullen wonen op kosten van de AWBZ. Deze scheiding wordt gefaseerd ingevoerd. Vanaf 2013 wordt het scheiden van wonen en zorg het eerst ingevoerd bij de lichtere ZZP’s in de V&V sector. De Koraal Groep heeft een inventarisatie gemaakt van het aantal cliënten met een relatief licht zorgzwaartepakket. De werkstichtingen hebben in de productie-afspraak 2012 tezamen een productie van 29 plaatsen VG 1-2 en 97 plaatsen LVG 1-2 afgesproken. In de uitwerking van het strategisch voorraadbeleid wordt scheiden van wonen en zorg nader uitgewerkt. Verlagen van de IQ-grens De overheid is voornemens om de aanspraak voor verstandelijk gehandicapten te beperken middels het verlagen van de IQ-grens. De maatregel heeft veel weerstand opgeroepen, omdat de intelligentie van een persoon slechts één van de factoren vormt die bepalend zouden moeten zijn voor het al dan niet kunnen doen van een aanspraak op de AWBZ. Er loopt landelijk een lobby om de aanscherping van de IQ-grens te voorkomen. De Koraal Groep heeft eerst een inventarisatie gedaan van de eventuele impact van het verlagen van de IQ-grens. Met name voor de werkstichtingen De La Salle, Gastenhof en De Hondsberg kan dit aanzienlijke consequenties hebben. Zo bedraagt de totale intramurale productie-afspraak 2012 voor deze werkstichtingen circa € 60 miljoen. Alhoewel de impact minder is, hebben ook de VG-instellingen cliënten in zorg waarvoor de verlaging van de IQ-grens impact kan hebben. In de onlangs verschenen kamerbrief “Voortgangsrapportage hervorming langdurige zorg” is door de staatssecretaris aangegeven dat er nog geen nadere duidelijkheid bestaat omtrent het voornemen. Uitvoering van de AWBZ naar zorgverzekeraars met ingang van 1 januari 2013 Hiermee moet een verbetering worden gerealiseerd in de samenhang tussen care (AWBZ) en cure (Zvw) en het verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg. Het sturingsprincipe voor de inkoopo van de zorg zal nog meer de kwaliteit van zorg worden. Zorgaanbieders krijgen te maken met meer partijen dan voorheen. Partijen die nog meer zullen sturen op prijs en kwaliteit. Er vindt een algemene oriëntatie plaats op deze ontwikkeling. De Koraal Groep hecht veel belang aan een goede marketing van de zorg.. De Limburgse VG-instellingen hebben -gelet op ontwikkelingen als vergrijzing, ontgroening en krimp- reeds de opdracht om te komen tot een gezamenlijk marketingplan. Voorts is de afgelopen 2 jaren een professionaliseringsslag gemaakt in de zorginkoop. Onderwijs De onderwijsinstellingen binnen Koraal Groep worden geconfronteerd met de landelijke ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs. Het nieuwe stelsel passend onderwijs moet zo goed mogelijk onderwijs bieden aan kinderen met een extra zorgbehoefte. Scholen krijgen een zorgplicht en de verantwoordelijkheid

56

om voor elk kind een zo goed mogelijke plek in het onderwijs te vinden. Een goede samenwerking tussen scholen, jeugdzorg en gemeenten wordt daarbij van belang. Om de zorgplicht waar te kunnen maken, gaan scholen en schoolbesturen samenwerken in geografisch afgebakende samenwerkingsverbanden. De scholen voor het speciaal onderwijs worden ook in de regionale samenwerkingsverbanden ondergebracht. De bestaande Regionale Expertise Centra (REC’s) komen te vervallen. De nieuwe samenwerkingsverbanden zullen afspraken gaan maken over het aanbod qua passend onderwijs, de verdeling van middelen, de toewijzing van de ondersteuning en de plaatsingsprocedure. De indeling van de samenwerkingsverbanden zal aansluiten op de terreinen van jeugdzorg en arbeidsmarkt. De invoering van passend onderwijs gaat door in 2012, maar de bezuiniging is getemporiseerd waarbij de eerste maatregelen doorgevoerd worden in 2013. Het kabinet wil hiermee een zorgvuldige invoering van passend onderwijs bevorderen. De bezuiniging start in 2013 met landelijk een bezuiniging van € 100 miljoen, oplopend naar € 200 miljoen in 2014 en € 300 miljoen vanaf 2015. Voor Het Driespan, Saltho Onderwijs en De Vlinder betekent dit de komende jaren een forse vermindering van de rijksbijdrage oplopend tot circa € 9 miljoen (inclusief LGF-middelen) in 2015. Deze forse afname van subsidie noodzaakt ook een forse afbouw van de formatie en een andere organisatiewijze van de onderwijsactiviteiten. Naast deze externe ontwikkelingen zijn de onderwijsstichtingen binnen Koraal Groep als gevolg van de aansluiting van het Driespan bij Koraal Groep een beweging aan het maken waarbij integratie van activiteiten, efficiëntie en doelmatigheid, alsmede inhoudelijke kwaliteitsbevordering centraal staan. Voorts ligt er een opgave om de zogenaamde intersectorale plus (zorg, onderwijs, arbeidstoeleiding) vorm te geven binnen de onderwijswerkstichtingen in samenspraak met de collega-werkstichtingen. De geschetste ontwikkelingen van Passend Onderwijs, alsmede de daaruit voortvloeiende financiële consequenties zijn bepalend geweest voor het jaarplan van de onderwijsinstellingen, de begroting 2012 en de uitwerking van het meerjarenperspectief 2012-2014. Belangrijk is dat in samenspraak met alle geledingen gekomen zal moeten worden tot een goede afweging in keuzes ten aanzien van de te bepalen maatregelen binnen de vast te stellen reorganisatiekeuzes. Essentieel hierbij is breed draagvlak en een optimale balans tussen financieel comfort en kwalitatieve ondergrenzen. De te nemen maatregelen zullen moeten leiden tot een betere financiële positie, danwel borging van deze positie en een nadrukkelijk beroep op alle medewerkers flexibel en innovatief de toekomst tegemoet te treden. Hierdoor zal meer ruimte ontstaan in het creëren van andere onderwijsvormen, herijking van klassengrootte en anders organiseren van onderwijsaanbod. Jeugdzorg De in 2005 ingevoerde wet op de Jeugdzorg moest leiden tot minder bureaucratie door samenwerking van Provincies, Gemeenten, Zorgverzekeraars, Zorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg, In de praktijk is dit echter niet, of slechts gedeeltelijk gelukt. Doordat de financieringsstormen door de verschillende regelingen niet onder één wet vallen, is een complexe en ondoorzichtige financieringsstructuur ontstaan. Organisatorisch hebben gezinnen te maken met verschillen regelingen (Wet op de Jeugdzorg, GGZ en LVG) en hulpverleners, doordat indicatiestellers en jeugdzorgvormen sterk verkokerd zijn. Vaak wordt het zicht dat instellingen hebben op de cliënten en hun verschillende soorten zorg, die zij ontvangen vanuit de diverse regelingen vertroebelt. Het kabinet Rutte ziet als mogelijke oplossingen onder andere de vorming van één budget voor: eerste lijnszorg, vrijwillige provinciale jeugdzorg , jeugd LVG en GGZ jeugd. Vermindering van de regeldruk door het afschaffen van indicatiestellingen en meer nadruk op preventie. De uitvoering van zorg en financiën zal overgeheveld worden naar de gemeenten.

57

In 2012 zal de overdracht van taken aan gemeenten beginnen en zal in 2015 voltooid zijn. Deze overheveling gaat gepaard met een structurele korting van 10% (gefaseerd over drie jaar) op het resulterend budget, dat via een decentralisatie-uitkering beschikbaar gesteld zal worden aan de gemeenten. Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt binnen de gemeenten het belangrijkste uitvoeringsorgaan en zal als front –office voor de gemeenten gaan fungeren. De doelstelling van de stelselherziening is o.a. dat de stijgende vraag naar gespecialiseerde zorg zal teruglopen, doordat eerder en sneller (goedkopere) ‘hulp dichtbij’ kan worden ingezet. Bovendien is een efficiencykorting voor de jeugdzorg ingeboekt van 80 miljoen euro in 2015 oplopend tot 300 miljoen euro in 2017. Daarnaast zal er een eigen bijdrage worden ingevoerd. In 2012 zal de Provincie Noord Brabant ca 129,5 miljoen euro beschikbaar hebben voor de jeugdzorg ten opzichte van 130,5 miljoen euro in 2011. Deze daling is een gevolg van het feit dat de Provincie de eigen middelen die ingezet werden ten behoeve van de jeugdzorg in twee jaar (2011 en 2012) wil afbouwen. Dit betekent dat de subsidie 2012 van Maashorst ca 3% lager ligt dan in 2011. Maashorst heeft deze besparing gerealiseerd door in samenwerking met De La Salle in 2012 te streven naar de afbouw van 7 bedden ‘behandelgroep zwaar’ en het aantal gezinshuis plaatsen te laten stijgen. In de subsidieaanvraag is, conform het beleid van de Provincie financiële ruimte gecreëerd om de ‘beweging naar voren’ te maken. Hiervoor zijn 8 plaatsen dagbehandeling specialistisch omgezet naar pedagogisch. Hiervoor is een projectvoorstel ingediend dat betrekking heeft op samenwerking van de reguliere kinderopvang. Naast bovengenoemd initiatief hebben de gemeente Den Bosch en omliggende gemeenten aangekondigd het project Thuisbegeleiding op maat, waar ambulante zorg in samenwerking met de zorgaanbieder Vivent geleverd wordt te continueren.

4.1.2.3. Doelstellingen en activiteiten in 2012 Full service voor de cliënten Full service is een thema dat reeds bij het ontstaan van Stichting Koraal Groep als centrale ambitie is vastgelegd en nadrukkelijk is verwoord in de missie en visie van de organisatie. In 2010 is gebleken dat het concretiseren van het concept van ‘full service’ beter uit de verf dient te komen. Aan het begrip wordt binnen Stichting Koraal Groep thans op diverse manieren invulling gegeven. Niettemin is ook duidelijk geworden en uitgesproken dat er een brede behoefte is om nu daadwerkelijk full service te implementeren. De externe omgeving vraagt ook naar full service en totaaloplossingen. Zo vragen bijvoorbeeld zorginkopers (zorgkantoren, zorgverzekeraars, provincie, gemeenten) naar een totaalpakket waarbij vanuit een centrale regie een oplossing wordt geboden voor een bepaalde doelgroep. Stichting Koraal Groep wenst bij uitstek hierin een regierol te vervullen, gegeven de diverse speelvelden waarin de organisatie actief is. Er zijn ook al succesvolle voorbeelden zoals bijvoorbeeld de driehoek De La Salle (LVG), Saltho onderwijs en Arbeidsintegratie in Noord-Brabant of ketenafspraken rondom het Limburgse OBC Gastenhof. Speerpunt voor 2012 is in dat kader het (door)ontwikkelen van de zorgprogrammering voor belangrijke doelgroepen binnen Stichting Koraal Groep. De levering van een samenhangend totaalpakket afgestemd op de cliëntbehoeften staat daarbij centraal. Hierbij zal werkstichting overstijgend worden gewerkt. De verwachting bestaat dat hiermee ook de instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten wordt bevorderd. Om invulling te geven aan de ambitie om het full service concept door te ontwikkelen en ook de werkstichting overstijgende samenwerking meer te faciliteren dragen alle werkstichtingen bij aan een innovatiefonds op dit gebied. Om full service verder uit te bouwen worden de volgende stappen gezet: Kwaliteit en veiligheid Ter bevordering van de kwaliteit en veiligheid van cliënten worden er verschillende instrumenten, werkwijzen en methoden gehanteerd om de zorg- en dienstverlening, voor zowel cliënten als medewerkers, zo

58

veilig mogelijk uit te voeren. Hierbij kan gedacht worden aan de FOBO-registraties, het beleid omtrent vrijheidsbeperkende maatregelen, risico-inventarisaties en –evaluaties op diverse gebieden en niveaus, gebouwenveiligheid enz. Door de grote hoeveelheid aan veiligheidsaspecten en beheersmaatregelen is behoefte ontstaan aan een compleet overzicht en de borging hiervan in een integraal veiligeheidsmanagementsysteem. In dit kader is in 2011 een drie-jaren-traject gestart in samenwerking met een extern bureau, Tillie & Partners, dat in 2011 geresulteerd heeft in een projectplan. Het Projectplan Integraal Veiligheidsmanagement in samenwerking met Tillie & Partners zal worden uitgevoerd waarbij in 2012 de nadruk ligt op gebouwveiligheid. Een belangrijk uitgangspunt bij het projectplan Integraal Veiligheidsmanagement is dat veiligheidsmanagement en kwaliteitsmanagement geïntegreerd worden voorzover dit nog niet aan de orde is. Het belang hiervan is de integrale toepassing en wederzijdse beïnvloeding van de thema’s kwaliteit en veiligheid en de gebruiksvriendelijkheid van een ondersteunend systeem. Rekening houdend met dit uitgangspunt en met de (technische) kwaliteit van het huidige DKS-systeem waarin het kwaliteitshandboek is ondergebracht, wordt in 2012 een traject doorlopen dat leidt tot een nieuwe documentbeheersysteem dat onder andere gebruiksvriendelijker is. Naast aanpassing van het beheersysteem is eveneens behoefte aan het automatiseren/digitaliseren van registraties, waaronder de KAR-formulieren. Door de aanpassing van het beheersysteem zoals hierboven beschreven, ontstaan nieuwe mogelijkheden voor het digitaliseren van registraties. In 2012 worden op dit punt twee doelen gesteld. Verder wordt in 2012 een onderzoek afgerond inzake kwaliteitsmanagement en professionaliteit. De kern van het onderzoekdoel is om kennis en zicht te krijgen op de gelaagdheid van professioneel handelen en in het bijzonder met betrekking tot coördinatie via standaardisatie en de daarbij behorende vorm van verantwoording afleggen. Deze aspecten hebben invloed op het handelen van professionals en de wijze waarop professionals en management zich tot elkaar verhouden. Visie op voeding Eten en drinken is een eerste levensbehoefte. En voor iedereen geldt: wie goed gevoed is, voelt zich beter en gezonder. Daarom vindt de Koraal Groep evenwichtige en gevarieerde voeding belangrijk en wordt hieraan aandacht besteed. Een adequate voedingsvoorziening is een belangrijk onderdeel van de dagelijkse zorg voor onze cliënten en hooft als zodanig bij de basiszorg. Het is belangrijk om een eenduidige en heldere visie op voeding te formuleren, want voeding is dus meer dan alleen eten en drinken. Een visie op voeding is nauw verweven met aspecten zoals keuzemogelijkheid maaltijden, kwaliteit van voeding, ambiance, bejegening, gastvrijheid en begeleiding. Deze aspecten hebben onderling invloed op elkaar en dragen bij tot belangrijke waarden zoals structuur en veiligheid, geborgenheid, zelfstandigheid en continuïteit. De Koraal Groep wenst te komen tot een eenduidige en toekomstbestendige voedingsvisie voor alle aangesloten werkstichtingen. Daartoe zal, na inventarisatieonderzoek naar de wensen en behoeften ten aanzien van voeding, een voedingsvisie, een algemeen voedingsbeleid, tot stand gebracht worden. Moreel beraad Koraal Groep biedt professionele advisering en ondersteuning aan mensen met een beperking en/of belemmering. Het geven van die ondersteuning is moreel geladen, omdat medewerkers impliciet of expliciet het goede willen doen voor de cliënten die aan hun zorgen zijn toevertrouwd. Vanuit de Koraal Groep is er behoefte om medewerkers versterking te bieden in het omgaan met morele vragen en problemen in de dagelijkse praktij, want de antwoorden op vragen naar goede zorg in de praktijk zijn vaak niet te vinden in een boek of protocol. Moreel Beraad is een vorm van reflectie op het handelen in de praktijk, waarin de

59

eigen ervaringen van medewerkers het startpunt zijn van een gezamenlijk onderzoek. Het is een kritisch en toch respectvol gesprek, dat gevoerd wordt als dialoog en niet als een discussie of debat. De Moreel Beraadgroep van VUmc zal de invoering van Moraal Beraad in de Koraal Groep begeleiden en uitvoeren. Daartoe is een projectplan opgesteld met een doorlooptijd van drie jaar. De nadruk ligt hierbij op het verkrijgen van een beeld van de toepasbaarheid en de toegevoegde waarde van Moreel Beraad binnen de Koraal Groep.

60

Koraal Assist Naast de kennisontwikkeling en kennisuitwisseling, is het efficiënt en effectief inzetten van specialisten – op basis van de cliëntvraag- een kritische succesfactor voor een doelmatige organisatie van de zorg zoals deze gestalte krijgt binnen de Koraal Groep. Om dit te kunnen realiseren, wordt overwogen om Koraal Assist op te richten. Dit nieuwe organisatie-onderdeel gaat de inzet van een aantal specialisten optimaliseren, om antwoord te geven op de extreem complexe vraagstellingen van cliënten binnen de Koraal Groep. Koraal Assist ontstaat door specialisten uit de verschillende disciplines –uit de werkstichtingenvan de Koraal Groep te verbinden in een gecoördineerd netwerk. Feitelijk zijn en blijven deze specialisten werkzaam in de werkstichtingen, maar kunnen zij via het netwerk én in wisselende multidisciplinaire samenstellingen ingezet worden binnen de gehele Koraal Groep. Door de oprichting van deze vorm van dienstverlening wordt kostbare en kennisintensieve dienstverlening beschikbaar en bereikbaar gemaakt voor alle cliënten. Naast bovenstaande focus die expliciet gericht is op de cliënt, is ook kennisontwikkeling, kennisuitwisseling en daardoor deskundigheidsbevordering een belangrijk aspect waaraan Koraal Assist een bijdrage zal leveren. Full service voor medewerkers Stichting Koraal Groep wil naast een goede zorgaanbieder en aanbieder van ondersteuning aan cliënten en leerlingen ook een goed werkgever zijn. Om ervoor te zorgen dat de missie en visie van Stichting Koraal Groep c.q. het full service denken voor medewerkers wordt verankerd, zal in 2012 een nieuw meerjarenplan sociaal beleid worden ontwikkeld. Dit zal in nauwe samenwerking tussen de medezeggenschapsraden, werkstichtingen, Raad van Bestuur en de afdeling Sociale Zaken tot stand gebracht worden. In de loop van 2012 zal mede aan de hand van de nieuwe strategie van de Koraal Groep en het meerjarenplan sociaal beleid nader bezien worden of gekomen moet worden tot een aangepast strategisch opleidingsbeleid. In 2012 zal elke werkstichting het jaarlijks opleidingsplan maken. De organisatie, registratie en uitvoering van de trainingen en cursussen zal voor een belangrijk deel in eigen beheer worden gedaan. Het opleidingsbeleid 2012 richt zich op people development en management development. Bij people development nemen de afspraken met de zorgkantoren in het kader van de kwaliteitsimpulsmiddelen een dominante plaats in. Competentie-ontwikkeling is in een enkele werkmaatschappij tot ontwikkeling gekomen, en is een bruikbaar instrument voor organisatie-ontwikkeling. Andere werkstichtingen aarzelen nog om compentiemanagement breed in te voeren. In 2012 wordt duidelijk of competentie-ontwikkeling wordt doorgezet in andere werkstichtingen. Management development is een belangrijk speerpunt in 2012. De Raad van Bestuur, directeuren en managers COD zullen deelnemen aan het MD-traject. De deelname hieraan door de managers van de werkstichtingen wordt nog nader bezien. Vanuit het oogpunt van efficiency-verbetering is een verdergaande informatisering van processen met betrekking tot personeelsopleidingen wenselijk. Om scholing efficiënt en effectief te laten plaatsvinden, is een vraaggestuurd aanbod van flexibele modules nodig, waarin e-learning onmisbaar is. In 2012 zal nadere besluitvorming worden geïnitieerd over de wijze waarop e-learning een bijdrage gaat leveren. Begin 2012 zal het mobiliteitscentrum operationeel zijn, teneinde medewerkers van werk (onderwijsinstellingen, RIF FM resp. Sterk in Werk) naar werk te begeleiden en de kwaliteit van deze medewerkers voor de organisatie te behouden. De doelstelling is dat dit centrum op langere termijn gaat functioneren als virtueel loopbaancentrum. Het kunnen bieden van veiligheid is, ten gevolge van de doelgroepen waarvoor Stichting Koraal Groep werkzaam is, steeds belangrijker aan het worden. Medewerkers worden herhaaldelijk geconfronteerd met verbale en fysieke agressie. Medewerkers moeten kunnen vertrouwen op voldoende aandacht voor veiligheid in de preventieve sfeer, maar ook in de nazorg na een agressie- of andersoortig incident (v.b.

61

brand). In 2012 zal derhalve een plan van aanpak worden opgesteld ter verbetering van de veiligheid van medewerkers, waarbij rekening gehouden zal worden met het ontwikkelde beleid ten aanzien van vrijheidsbeperking en aangifte. In 2012 zal en plan van aanpak opgesteld en vastgesteld worden inzake het medewerkerstevredenheidsonderzoek (inclusief onderzoeksmethode), zodat eind 2012 de resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek bekend zijn. Diverse activiteiten zullen ontplooid worden, gericht op het flexibiliseren van de arbeid, zijnde ondermeer capaciteits-, rooster- en flexplanning. De AWBZ-werkstichtingen zullen gebruik maken van een digitaal systeem ter ondersteuning hiervan. Met het oor op mogelijke vermindering van het ziekteverzuim zal het verzuimsignaal binnen alle werkstichtingen worden geïmplementeerd. Verder zal onderzocht worden op welke wijze de Arbo-organisatie binnen de Koraal Groep het best georganiseerd kan worden. Gezonde bedrijfsvoering Backoffice Service Bureau’s De ambitie van de Koraal Groep is het leveren van full service. Het centrale en de decentrale Service- en Cliëntenbureaus’s spelen hierin een belangrijke rol. Ze leveren service aan de werkstichtingen. Om de dienstverlening te kunnen optimaliseren is het noodzakelijk het zorg- en dienstverleningaanbod te expliciteren. De Koraal Groep onderkent onder andere door externe druk een aantal uitdagingen: Inkomstenstromen wijzigen als gevolg van veranderend overheidsbeleid. Externe toezichthouders stellen regelmatig nieuwe voorwaarden aan de administratieve organisatie en de transparante verantwoording van de besteding van financiële middelen. De decentrale Servicebureau’s zorgen voor borging van de administratieve organisatie en de verantwoording van de financiën. Dit levert soms spanningen op met de werkstichtingen inzake het beheersen van de administratieve organisatie, gericht op beheersing van de administratieve organisatie, zorgregistratie en declaratie. In 2012 wordt een traject gestart in samenwerking met een extern organisatieadviesbureau met als doel het leveren van een meetbare bijdrage door de Servicebureau’s van de werkstichtingen en het Centraal Servicebureau aan de prestaties van de eigen werkstichting op het gebied van kwaliteit, continuïteit, rendement en financiële resultaten, behorende bij hun primaire activiteiten. Verbetering interne bedrijfsvoering Koraal Support De procedure beleidsadvisering wordt volledig geïmplementeerd waarbij in het bijzonder aandacht zal uitgaan naar een hernieuwde werkwijze van het meten van klanttevredenheid. Onderscheid wordt gemaakt tussen tevredenheidsmeting op projectbasis, structurele metingen en een jaarlijks gesprek met de directeur van de werkstichting. Informatisering en automatisering Het jaar 2012 zal in het teken staan van het vaststellen van het meerjarenbeleid ICT tot 2012 en bijpassende ontwikkelingen van de ICT-organisatie. Achtereenvolgens zal een aantal stappen genomen worden alvorens het meerjarenbeleidsplan tot uitvoering gebracht kan worden: het creëren van draagvlak bij de gebruikersorganisatie, het vaststellen van het ambitiedocument, het ontwerpen van een informatiearchitectuur en gewenst applicatielandschap, het maken van een projectenkalender en tenslotte projectplannen. Een uitgebalanceerde ICT-besturing is van toenemend belang. Een ICT-besturingsmodel beschrijft de rollen en taken die belegd moeten worden binnen de Koraal Groep, zodat de bedrijfsstrategie vertaald wordt naar de projectenportefeuille, een soepele relatie bestaat tussen de gebruikersorganisatie en ICT, en de betrokkenheid van top- en lijnmanagement aanwezig is. In 2012 wordt een model gemaakt waarin de besluitvorming over ICT is vastgelegd.

62

In het kader van het meerjarenbeleidsplan ICT zal in 2012 een professionaliseringsslag worden gemaakt binnen de dienst DIA, waarbij DIA een leidende rol zal gaan nemen op het gebied van informatisering. Dat betekent dat vanuit DIA de regie plaats gaat vinden ten aanzien van de informatievoorziening. Hiertoe behoort het aantrekken van een nieuwe manager ICT. In het eerste kwartaal 2012 zullen de mogelijkheden onderzocht worden die het WEB ECD te bieden heeft. Denk daarbij aan het ontsluiten van het zorgplan via het web, het raadplegen/muteren van gegevens zoals het intakeformulier, FOBO-meldingen en het bekijken van rapportages. In het tweede kwartaal van 2012 zal een pilot gestart worden met het WEB ECD, waarna besloten zal worden tot bredere implementatie. Ter verbetering van de management informatie voorziening zullen de informatiebehoeftes worden vastgesteld en zal bepaald worden welke Koraal Groep brede rapportages (door)ontwikkeld worden. Het verbeteren van de informatievoorziening vindt plaats middels een op de eindgebruiker afgestemd aanbod van standaardrapportages, dashboards, en analyse-tools in Cognos, alsmede uitleg aan de eindgebruikers. De inkoop- en factuurverwerking zal met behulp van de zgn. Purchase-To-Payment’-tool verder geautomatiseerd worden Wat betreft de ICT infrastructuur is het altijd noodzakelijk om te anticiperen op de vraag van morgen, zodat het fundament goed is om te bouwen aan toekomstige ICT oplossingen. Om te blijven beantwoorden aan de eisen en wensen van de gebruikersorganisatie op ICT gebied, zal in 2012 op een aantal punten de infrastructuur worden opgewaardeerd. Zo wordt de toegang tot internet voor medewerkers (en cliënten) vergroot door de aanleg van een, centraal beheerd, draadloos netwerk, waardoor voldaan wordt aan de technologische randvoorwaarde om ‘het nieuwe werken’ mogelijk te maken. Verder zal, gezien de grote toename in het gebruik van mobiele devices (zoals smartphones, tablets, etc.) invulling gegeven worden aan het ‘Bring Your Own Device’ principe. Door een upgrade van de Citrix omgeving (application management tool) wordt het mogelijk om (toekomstige) toepassingen als e-learning, domotica, unified conferencing, etc., beter te ondersteunen. Tenslotte vindt een upgrade van de Exchange (e-mail) omgeving plaats uit oogpunt van performance en onder andere om de communicatie met mobiele devices te verbeteren. In het eerste kwartaal van 2012 wordt de risicoanalyse ten aanzien van de informatiebeveiliging geactualiseerd. Op basis daarvan wordt een minimale set maatregelen geïmplementeerd die noodzakelijk is om een minimumniveau van informatiebeveiliging te waarborgen. Gedurende het jaar 2012 worden een aantal organisatorische aspecten met betrekking tot de beveiliging van informatie gerealiseerd. En wordt een bewustwordingcampagne gevoerd voor medewerkers in samenwerking met de afdeling Communicatie. Vastgoed In het eerste kwartaal 2012 zal het strategisch vastgoedbeleid zijn opgesteld. Aansluitend zal per werkstichting een strategisch vastgoedplan worden opgesteld. Voorts wordt in de eerste helft 2012 aangevangen met het richten en inrichten van de vastgoedorganisatie. Het jaar 2012 zal voorts in het teken staan van de verdere professionalisering van het proces tot realisatie van nieuwbouw- en renovatieprojecten. Deze professionalisering is gelegen in (1) de projectinhoudelijke sturing op kwaliteit, financiën en risicobeheersing, (2) de koppeling van de projecten aan strategische vastgoedplannen en (3) de verankering van de projecten in de organisatie Andere doelstellingen voor 2012 voor wat betreft vastgoed zijn: o Verhelderen van de demarcatie tussen instandhoudingsinvesteringen en de onderhoudskosten van verankering in de processtructuur;

63

o o o

Nadere uitwerking van de verantwoordelijkheden van HVO en de werkstichtingen (RIF) ten aanzien van veiligheid; Inrichting van het “afstemmingsoverleg vastgoedfinanciering” ter beoordeling en financiering van investeringsprogramma’s; en Analyse van de financiële registratie en verbetering daarvan.

Financiën Op financieel gebied zal de in 2011 ingezette professionaliseringsslag van de financiële administratie worden voortgezet. Zoal zal de huidige financiële administratie zich ontwikkelen van een basisadministratie naar een meer integrale, volwaardige financiële administratie waarbij ook het jaarrekeningtraject uiteindelijk als het sluitstuk van de boekhouding wordt gezien. Het voorjaar 2012 zal voor wat betreft de financiële administratie (voor het eerst) in het teken staan van het uitwerken en opstellen van de geconsolideerde concernjaarrekening 2011 (ondersteund door afdeling Planning & Control). Een nieuw kas/bankboek t.b.v. de leefgroep teneinde het administratieve proces te vereenvoudigen wordt geïmplementeerd. Nog verder zal worden bezien in hoeverre de administratie rondom het facilitair bedrijf verder vereenvoudigd kan worden. De zorgadministratie zal een opzet van een produktierapportage in 2012 verder worden ontwikkeld. Daarnaast wordt onderzocht of de controle en verantwoording van de jeugdzorgproduktie reeds in 2012 overgebracht kan worden van het decentrale cliëntenbureau Maashorst naar de COD. Aandacht zal verder uitgaan naar de externe declaratie op cliëntniveau van intramurale/extramurale zorg teneinde zorg te dragen voor een tijdige, juiste en volledige aanlevering van de declaraties. Het begrotingstraject zal worden doorontwikkeld waarbij de aandacht zal uitgaan naar het meerjarenperspectief 2013-2015 en de uitvoering van scenario-analyses (op werkstichtingniveau) gelet op de ontwikkelingen in het speelveld van Koraal Groep. Verder zal het vastgoed een meer prominente plaats krijgen in de concernbegroting (o.a. investeringsprogramma). Een methodiek voor outputbudgettering wordt ontwikkeld, die met ingang van 2013 wordt ingevoerd. Qua informatievoorziening zal bezien worden in hoeverre de managementrapportages zowel de kwartaalrapportages als de maandrapportages nog verder verfijnd kunnen worden en zonodig nog meer informatie kunnen bevatten. In 2012 zal o.a. een kwaliteitsperspectief worden toegevoegd aan de kwartaalrapportages (Cockpit). Teneinde de kwaliteitsimpuls AWBZ adequaat te kunnen implementeren, zal in 2012/2013 extra aandacht besteed worden aan een adequate monitoring van de financiële verantwoording van de middelen en daarin gekoppeld de monitoring en verantwoording van de voorwaarden die zijn gesteld d.w.z. de realisatie van met de werkstichtingen overeengekomen prestatie-indicatoren. Ten behoeve van de onderwijsinstellingen zullen scenario analyses worden uitgevoerd, teneinde de consequenties van de aangekondigde bezuinigingen in het onderwijs maar ook de effecten van intern getroffen maatregelen adequaat te kunnen volgen. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de personele component en de monitoring van de uitvoering vanplannen mede in relatie tot de opdracht vanuit het Masterplan Kwaliteitsimpuls AWBZ om ook intern een deel van de arbeidsreserve op te lossen (interne mobiliteit). Vanaf 2012 is het overgangsregime inzake de Normatieve Huisvestingcomponent van toepassing en zal de nacalculatie van de kapitaallasten geleidelijk worden afgeschaft (per 2018). In dat kader is in 2011 de aandacht uitgegaan naar het herrekenen van de afschrijvingen naar economische levensduur en het uitvoering van bedrijfswaardeberekeningen teneinde de impairmenttoets van het vastgoed uit te kunnen voeren. In 2012 zal een adequate registratie en administratie van de jaarlijkse extra afschrijvingen (ivm

64

economische levensduur) worden ingezet. Voorts zal het vastgoed eind 2012 worden herbeoordeeld (impairment). Na de nodige voorbereidingen in 2011 zal in 2012 naast het verder optimaliseren van het fiscale dossier, een formele afspraak inzake Horizontaal Toezicht met de belastingdienst worden gemaakt. Treasury De wijziging van de bekostiging van zorgvastgoed (introductie NHC) leidt ertoe dat zorginstelling meer risico’s gaan lopen over hun vastgoed. De afschaffing van de nacalculatie maakt ook de financiering van zorgvastgoed minder vanzelfsprekend. Treasurymanagement is derhalve erg belangrijk. Na in de afgelopen jaren op dit onderdeel al een aantal slagen te hebben gemaakt zoals o.a. de introductie van een treasurycomite, een meer uitgebreide periodieke treasuryrapportage en de herijking van het treaurystatuut, zal e treasuryfunctie binnen Koraal Groep verder ontwikkeld worden. Het betreft ondermeer de verdere implementatie van een model ten behoeve van opstellen van meerjarenprognose en inzicht in kasstromen. Accountantscontrole Gedurende 2012 zal een heroverweging plaats vinden of met de huidige accountant wordt doorgegaan of een keuze voor een andere kantoor zal plaats vinden. Subsidies Een notitie inzake sponsoring/subsidiewerving voor Koraal Groep zal worden opgemaakt en na besluitvorming zal tot implementatie daarvan worden overgegaan.. Communicatie Een strategisch communicatieplan en daarvan afgeleid jaarplan concerncommunicatie 2012/2013 zal worden opgesteld. Ondernemerschap Zoals verder in dit jaarverslag wordt uiteengezet, doen zich in de omgeving van de Koraal Groep een aantal forse ontwikkelingen voor die vragen om meer ondernemerschap. Weliswaar kunnen deze ontwikkelingen gezien worden als bedreigingen, doch zij kunnen net zo goed gezien worden als kansen. De Koraal Groep ziet deze ontwikkelingen primair als kansen om full service voor cliënten verder uit te bouwen. Kans moet dan net zoals in de definities van ondernemerschap en ondernemen gezien worden als: het genereren van ideeën om mee te ondernemen, het ontwikkelen van een businessconcept en het in exploitatie brengen van een businessconcept. De kern van het ondernemerschap is het proces van het uitdenken en het realiseren van een waardecreërende organisatie. In het nieuw strategisch beleid dat in 2012 tot stand gebracht zal worden, zal aandacht besteed worden aan portfoliomanagement waarbij bijzondere aandacht zal worden besteed aan het aangaan van samenwerking met externe partijen, teneinde zorg te dragen voor adequate ketenvorming, gericht op full service voor cliënten. Ook zal per sector (verstandelijke gehandicaptenzorg, LVG, jeugdzorg en onderwijs) respectievelijk binnen elke werkstichting nader bezien worden of en zo ja welke nieuwe doelgroepen aangeboord zullen worden respectievelijk welke nieuwe diensten/producten worden ontwikkeld voor de markt. Daarbij zal in het bijzonder bezien worden of en zo ja welke producten/diensten de gehele keten respectievelijk ondersteuningsketen kunnen bestrijken, waarvoor de Koraal Groep in de richting van de opdrachtgevers kan borg staan door zijn unieke samenstelling van werkmaatschappijen gericht op gehandicaptenzorg, speciaal onderwijs, reïntegratie en jeugdzorg. Verwacht wordt dat de Koraal Groep zich hiermee duidelijk kan onderscheiden in de richting van de gemeenten in hun positie van toekomstige opdrachtgever. Dit vereist de nodige aanpassingen in de werkwijzen en organisaties van de Koraal Groep.

65

Veel wordt verwacht van het in 2011 van start gegane project marketing, waaraan wordt deelgenomen door de VG-instellingen van Koraal Groep (Op de Bies, Maasveld en St. Anna). Ondernemerschap zal ook binnen het speciaal onderwijs in 2012 van groot belang zijn. De bestaande samenwerkingsverbanden inzake speciaal onderwijs zullen namelijk verdwijnen en daarvoor komen in de plaats nieuwe samenwerkingsverbanden. Van groot belang zal zijn om in deze nieuwe samenwerkingsverbanden een (pro-)actieve rol te kunnen spelen en gebruik te maken van de bijzondere positie van de Koraal Groep door de samenhang van activiteiten. Dit speelt ook op het gebied van reïntegratie en meer in het zonder bij Sterk in Werk, dat door modern ondernemerschap vanaf 2011 actief inspeelt respectievelijk blijft inspelen op de veranderingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt middels het opzetten en exploiteren van leer/werkbedrijven. Zo wordt door Sterk in Werk extra aandacht gegeven aan de acquisitie in de richting van de MKB-bedrijven met als doel bedrijfsanalyses uit te voeren teneinde extra Wajongeren te plaatsen. Voorts zal in 2012 voortgegaan worden m et een aantal in 2011 ingezette projecten, gericht op innovatie. Het betreft de projecten Cl!ct, Op weg naar een gezonde levensstijl en woon-werkvoorziening. Op het niveau van de directe leef- en woonomgeving van de cliënt wordt innovatie bevorderd door een stimulering van innovatieve ideeën middels financiering van de kosten van de uitvoering hiervan door het interne innovatiefonds. Dit fonds is thans zodanig ingericht dat op een snelle en effectieve manier financiële tegemoetkomingen tot maximaal € 5.000,-- verstrekt kunnen worden ingeval de ideeën gericht zijn op de verbetering van het welzijn van cliënten.

4.2. Algemeen beleid In deze paragraaf wordt gerapporteerd over een aantal activiteiten die in 2011 zijn ontplooid binnen Stichting Koraal Groep. Deze activiteiten zijn gebaseerd op de jaarplannen 2011 van Stichting Koraal Groep. De opsomming van de activiteiten betreffende het algemene beleid van Stichting Koraal Groep bevat de belangrijkste doelstellingen op concernniveau en de mate waarin de doelen zijn gerealiseerd (paragraaf 4.2.1). Uit het overzicht blijkt dat in 2011 vele doelstellingen behaald zijn. Specifiek zal worden ingegaan op de huisvesting in de vorm van een aparte subparagraaf (4.2.2) en op de informatisering en automatisering in paragraaf 4.2.3.

4.2.1. Doelstellingen Stichting Koraal Groep DOELSTELLING

STATUS Full service voor cliënten Uitbouw full service via koppeling aan klantpro- Slechts ten dele gerealiseerd, te weten start leidercessen, aan leiderschapsprogramma voor di- schapsprogramma directeuren alsook verruiming recteuren en aan een ritmisch horizontaal leiderschap van pilots naar projekten leer/ontwikkelingsproces resp. door het hante- binnen werkstichtingen alsook start masterclass ren van een biografische blik

66

DOELSTELLING Uitbreiding samenwerking/aangaan van samenwerkingsverbanden

STATUS Tot stand gebracht is: - aansluiting per 1 januari 2012 van Het Driespan bij Koraal Groep; - voorgenomen besluit tot oprichting van een gezamenlijke eetkliniek met Pluryn, de Seyscentra genaamd, die op 1 maart 2012 start; - gezamenlijke exploitatie door Gastenhof en Mensana van pension Roerzicht op basis van een samenwerkingsovereenkomst ter gezamenlijke exploitatie; - ontwikkeling van een projectplan onder de be naming Jong en Lastig, een beoogd samenwerkingsverband met Lunet Zorg en Prisma ter oplossing van complexe problematiek Nader overleg is/ wordt gevoerd over een mogelijke samenwerking van Maashorst met Oosterpoort om te komen tot een sluitend netwerk in Zuid-oost Brabant inzake jeugdzorg.

Beleid beperking maatregelen

van

vrijheidsbeperkende

Bevorderen en uitbouw arbeidsparticipatie

Aanpassing IOP’s aan nieuwe wet- en regelgeving

ECD

Verspreiding uitspraken en aanbevelingen van klachtencommissies aan werkstichtingen na anonimisering

Met universiteit Utrecht is nader overlegd over een bijzondere hoogleraar. Vervolg is gegeven in alle werkstichtingen aan het in 2010 gestarte traject gericht op de afbouw van vrijheidsbeperkende maatregelen waarbij het handhavingskader van IGZ leidend is. In dit kader heeft Stichting Koraal Groep eveneens geparticipeerd in het landelijke project Maatregel op Maat waarbij het project begin 2011 is aangemerkt als best practice. Notitie arbeidsparticipatie is opgesteld door Sterk in Werk en RIF FM en besproken met de werkstichtingen. Het vaststellingstraject is nagenoeg afgerond waarna kan worden gestart met de implementatie. Cliëntparticipatie bij RIF FM is toegenomen met 22 %. Koraal Groep beschikt over beleid waaraan IOP’s ofwel zorgplannen moeten voldoen. In 2011 is extra aandacht gegeven aan met name de verantwoording van de geleverde zorg in relatie tot de indicatie. Implementatie van het beleid wordt in 2012 voltooid. Binnen de VG-instellingen van Koraal groep zijn in 2011 alle voorbereidingen getroffen voor de implementatie van het ECD per 1 januari 2012. Deze doelstelling is behaald. Zie ook paragraaf 4.2.3. Gerealiseerd in de zin dat de relevante uitspraken worden verspreid.

67

Full service medewerkers Strakke sturing op afbouw verlof-en plusuren- Gerealiseerd. Elk kwartaal ontvangen de werkstichsaldi tingen overzichten van de saldi. Talentmanagement Niet gerealiseerd Intensivering verzuimbeleid Een pilot heeft plaatsgevonden inzake toepassing van het Verzuimsignaal. Gezien de positieve ervaringen wordt dit verzuimsignaal toegepast in 2012 in alle werkstichtingen. Binnen de meeste werkstichtingen is een streefnorm voor ziekteverzuim vastgesteld en wordt veel aandacht besteed aan verzuimbeleid. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Er heeft geen onderzoek plaatsgevonden. Gekozen is voor een andere onderzoeksopzet die in 2012 nog nader ontwikkeld zal worden. Extra aandacht voor preventie en nazorg na Een nota integraal veiligheidsmanagement is opgeagressie of andersoortige incidenten steld en vastgesteld op basis waarvan een extern bureau nadere voorstellen gaat doen ter verbetering van het veiligheidsbeleid met mogelijk aanpassingen in bestaande systemen/structuren Ondernemerschap Het ontwikkelen van businessconcepten en het Diverse business cases voor de bouwprojecten zijn in exploitatie brengen van businessconcepten op- en vastgesteld, een exploitatieovereenkomst tussen Mensana en Gastenhof inzake het pension Roerzicht is opgemaakt en uitgevoerd en een samenwerkingsovereenkomst inzake gezamenlijk exploitatie van de eetklinieken met Pluryn is opgesteld. Investeren op het gebied van leiderschap Diverse projecten inzake horizontaal leiderschap zijn geïmplementeerd in de werkstichtingen, horizontaal leiderschap is verbreed naar de managementteams en een masterclass is gestart. Voorts samenwerking met de Hogeschool Leeuwarden veel aandacht besteed aan persoonlijk leiderschap. Dit is vastgelegd in het populair jaarverslag. - Forse stappen zijn gezet om met gebruikmaking Innovatie in de zorg- en dienstverlening van moderne verbindingstechnieken/middelen zoals tablets, i-phones e.d de zelfredzaamheid van cliënten te vergroten; - Gastenhof en De La Salle hebben deelgenomen aan een onderzoek naar gezonde levensstijl en zullen maatregelen nemen ter bevordering hier van; - project LVG-begeleid wonen als onderdeel van het hierboven genoemde projectplan Jong en Lastig: - het innovatiefonds is dusdanig omgevormd, dat sneller en effectiever innovaties tot max. € 5000,euro kunnen worden doorgevoerd

68

Gezonde bedrijfsvoering Stringente budgetsturing De Raad van Bestuur heeft de benutting van de budgetten van de werkstichtingen nauwgezet gevolgd en met succes begeleid (zie hoofdstuk 5) Verdere ontwikkeling van strategisch onroerend De gevolgen van de invoering van de Normatieve goed beleid Huisvestingscomponent zijn in kaart gebracht en met de Raad van Bestuur heeft nadere afstemming heeft plaatsgevonden over uitgangspunten voor het strategisch onroerend goed beleid. Professionaliseringsslag binnen financiële ad- Een nieuw hoofd financiële administratie is medio ministratie 2011 gestart en heeft diverse verbeteringen aangebracht. Verbetering informatieverstrekking door de Verdere stappen zijn gezet en hebben geleid tot zorgadministratie verbetering van de managementinformatie inzake productie, analyse en prognose. Verfijning van de managementinformatievoor- Kwartaal- en maandrapportages zijn verfijnd. Er ziening wordt evenwel nog niet gewerkt met halfjaarberichten. Doorontwikkeling begrotingstraject In de begrotingen 2012 is weer een risicoparagraaf per werkstichting opgenomen met daarbij behorende scenario’s. Methodiekontwikkeling Methodieken voor formatieplanning en kostprijsberekeningen zijn ontwikkeld. Regelen horizontaal toezicht met fiscus Overleg met fiscus heeft plaatsgevonden en een tax control frame work wordt ontwikkeld. Naar verwachting zal het convenant met de fiscus in 2012 kunnen worden afgesloten. Treasuryfunctie ontwikkelen Deze functie is in 2011 nader uitgelijnd en geïmplementeerd . Een nieuw treasurystatuut is opgesteld. Verdere implementatie ZZP-systematiek De ZZP- systematiek is verder ingevoerd en wordt vertaald naar de zorgprocessen. Afronding: eind 2012. Verbetering assurantiebeheer Werkstichtingen zijn geïnformeerd over samenstelling verzekeringsportefeuille, een handboek verzekeringen is opgesteld en personeelsfunctionarissen hebben een studiedag gehad inzake schademelding/afhandeling claims. Aanpak compliance Een informatiebijeenkomst is gehouden voor directeuren en Raad van Bestuur en alle nieuwe contracten worden gescreend op mededingingsrecht. Terugdringing overhead In het kader van horizontaal leiderschap loopt een project ontbureaucratisering . Verder is het bestuurssecretariaat geherstructureerd. Verbetertrajecten op facilitair gebied (RIF) Een voorstel tot verbetering van het gebouwenbeheer is opgesteld en ter advies voorgelegd aan de medezeggenschap. Verder wordt een algemeen voedingsbeleid ontwikkeld waarna bezien zal worden hoe de voeding wordt gerealiseerd.

69

Organiseren van subsidieverwerving

Upgrading diverse communicatiemiddelen

Een onderzoek is gedaan naar subsidieverwerving en een plan van aanpak is opgesteld. Implementatie wordt verwacht in 2012. Overig Gerealiseerd: intra/internetsites, digitale nieuwsbrieven, nieuwe magazine voor medewerkers en nieuwe folders

4.2.2. Huisvesting In 2011 zijn veel inspanningen geleverd om de kwaliteit van de gebouwen waarin cliënten gehuisvest zijn, te verbeteren. In het onderstaande wordt een opsomming per werkstichting gegeven: De la Salle:  Op de centrumlocatie is per 1-2-2011 de nieuwbouw Linde 9-10 (16 plaatsen) in gebruik genomen.  Pastoor Kerstenstraat 2d-2e-2f Boxmeer (12 plaatsen) is in 2011 verkocht en de huur van adres Hintham 57 Den Bosch (5 plaatsen) is opgezegd; de betreffende capaciteitsplaatsen zijn opgenomen als uitbreidingen in de nieuwbouw op de centrumlocatie.  De werkstichting benut vanuit haar basiscapaciteit maximaal 9 decentrale appartementen. In de loop van het jaar zijn meerdere appartementadressen gewijzigd (afgestoten en nieuw verworven.  De oudbouw paviljoenen L1 en 2 zijn gesloopt.  De werkstichting is met de gemeente Den Bosch intensief op zoek naar alternatieven voor dagcentrum de Snaar, dat onderdeel uitmaakt van een schoolgebouw, maar wel eigendom van Koraal Groep is. Dagcentrum de Snaar zal moeten verhuizen vanwege de herontwikkeling van de woonwijk, waarin het gelegen is.  De werkstichting is een huurovereenkomst aangegaan voor uitvoering van de functie VPT (Volledig pakket Thuis): op adres Beethovenstraat 55 in Schijndel zijn hiervoor 4 plaatsen in gebruik genomen. De Hondsberg:  Op de centrumlocatie is in januari 2011de nieuwbouw Schoolweg 11, 12, 14, 15 voor 24 plaatsen opgeleverd en vervolgens in gebruik genomen; in juni is tevens de grote renovatie van het pand Eikenhorst (14 plaatsen) opgeleverd. Bij deze renovatie is bijzondere aandacht besteed aan duurzaamheid bij energieverbruik. Net als in de nieuwbouw (Schoolweg) wordt hier gewerkt met een installatie voor warmte-koude. Maashorst:  Voor de Rijnstraat 16 in Den Bosch (MKD) is gestart met een integraal inrichtingsplan voor de verbetering van de functionaliteit. De twee naastgelegen huurpanden adres Rijnstraat 18 (voormalige wederkomstkerk en kosterswoning) worden opgezegd per november 2013; de twee Boddaertgroepen, gesitueerd in deze huurpanden zijn meegenomen in de aanpassingsplannen van de Rijnstraat 16. Op de Bies: Voor op de Bies is een masterplan uitgewerkt en in uitvoering gebracht; enerzijds voor renovatie van de centrumlocatie en anderzijds voor deconcentratie van capaciteit naar De Rode Beuk (12 plaatsen) en naar een nog te ontwikkelen andere locatie (34 plaatsen). Het renovatieprogramma betreft de zogenaamde E- en F-woningen. Het verhogen van privacy en kwaliteit van wonen voor de bewoners zijn daarbij belangrijke uitgangspunten. Om de bouwactiviteiten op de centrumlocatie mogelijk te maken, is tevens interim-huisvesting (Ter Eyck in Heerlen) in gebruik.

70

   



De verhuizing van 12 cliënten van de huidige E-woningen naar de nieuwe huurlocatie De Rode Beuk in Simpelveld heeft eind maart 2011 plaatsgevonden. De renovatie van de (zes) E-woningen is in uitvoering. Woning E5 en E6 zijn in mei en juni opgeleverd. De renovatie van de (drie) F-woningen is eveneens in uitvoering genomen. Woning F3 is in november opgeleverd. De start van de renovatie van F1 is in maart 2012 gepland. Door onvoorziene omstandigheden is het project Geleinpark (voor 34 plaatsen) stopgezet; daarbij is overeen gekomen dat de reeds aangekochte gronden onder gelijke condities terugverkocht worden aan de verkopende partij. De alternatieve ontwikkeling van vervangende nieuwbouw (in plaats van Geleinpark) is in 2011 in voorbereiding genomen en wordt uitgewerkt in het onderzoeken van alternatieven. Per 1 januari 2011 is een accommodatie in Maastricht, adres Zoetmanstraat, gehuurd voor de uitvoering van therapieën in het kader van eet- en drinkstoornissen.

Maasveld: Voor Maasveld is een masterplan uitgewerkt, dat de totale herstructurering van de centrumlocatie omvat. Eind 2010 is gestart met de bouw eerste fase. Het masterplan is erop gericht om te komen tot kwalitatief verantwoorde huisvesting van cliënten, nadat in een eerder stadium de huisvesting als onvoldoende passend was beoordeeld. Deze door een bouwimpulsregeling kon gestart worden met de herstructurering. Om de bouwactiviteiten op de centrumlocatie mogelijk te maken, is tevens interim-huisvesting (Klein Rijckholt in Gronsveld) verworven. 



De sloop van de 4 oude paviljoens is afgerond. De aanbesteding van fase 1 en 2 van de herontwikkeling centrumlocatie Maasveld heeft plaatsgevonden, waarna gestart is met de daadwerkelijke uitvoering van fase 1. Fase 1 betreft 5 woongebouwen voor in totaal 128 cliënten; en de tweede bouwfase betreft 4 woongebouwen voor in totaal 64 cliënten. Een kwaliteitsverbetering van de interim-huisvesting Klein Rijckholt (vergroting woonkamers) werd gaandeweg noodzakelijk en is in 2011 in gang gezet en zal in het eerste kwartaal van 2012 gereed zijn.

St. Anna:  Het project Middelveld Susteren voor 18 plaatsen ter vervanging van de voormalige KGVT-panden in Nieuwstad is na ampel beraad ingetrokken. Als alternatief is thans een vervangende huurlocatie in onderzoek.  De extreme zorgzwaarte van een viertal cliënten binnen St. Anna maakt het nodig om woning C van de Overbeekse woningen te renoveren in een verzwaarde uitvoering. Het project is in voorbereiding genomen.  Ter voorbereiding op afstoting en verkoop van de sociowoningen Het Schoor is in 2011 aangevangen met onderzoek naar een vervangende (huur)locatie.  Per 15-07-2011 is het pand Eikenstraat Nederweert verkocht; de capaciteit van 10 plaatsen wordt successievelijk omgezet in individuele (huur)appartementen, waarvan er m.i.v. 15-08-2011 op adressen Olieslagersstraat Roermond een vijftal ingevuld zijn. Gastenhof:  In pension Roerzicht zijn zowel AWBZ-cliënten alsook zwerfjongeren gehuisvest. Het pension wordt beheerd door een curator en staat in verkoop. In 2011 is voor vervangende huisvesting een intensief marktonderzoek gestart.  De huur voor het pand Dr. Ottenstraat (Ingenbende) Simpelveld (naschoolse opvang) is in december beëindigd; de betreffende functie is ondergebracht in eigendomspand Kloosterstraat 137 Simpelveld, dat hiertoe aangepast werd.

71



De capaciteit in pand Poststraat Landgraaf is verbouwd en gewijzigd van groepsverblijf voor 16 plaatsen naar een appartementenfunctie voor 6 cliënten; voor verplaatsing van de resterende capaciteit is onder meer het adres Ruiterstraat in Landgraaf voor 8 cliënten..

Sterk in Werk: Sterk in Werk verwerft uitsluitend huurlocaties, die het karakter hebben van bedrijfsgebouwen of bedrijfsterreinen ten behoeve van leer-werk-activiteiten.  De initiatieven voor het project de Grathemermolen zijn stopgezet. Uit onderzoek is gebleken dat het project financieel niet haalbaar is. De Grathemermolen wordt teruggeleverd aan de gemeente Leudal.  De huur van de leerwerkplaats Galderseweg 81, Breda is beëindigd.  De leerwerkplaats Strabrechtseheide, Heeze is in december als huuraccommodatie aangetrokken. Overige ontwikkelingen: Gewijzigde wet- en regelgeving hebben ertoe geleid, dat uitgebreidere brandveiligheidinstallaties noodzakelijk zijn geworden in alle buitenwoningen van de werkstichtingen; voor het einde van 2011 is begonnen met de uitvoering. De hiermee samenhangende kosten bedragen ca. € 800.000,- waarvan een deel ten laste gebracht wordt van de geplande investeringen Meerjaren Instandhoudingplanning. De resterende aanvullende investering van circa € 500.000,- is in een voorziening via de meerjaren instandhoudingplanning ondergebracht.

4.2.3. Informatisering en automatisering Algemeen ICT beleid In het kader van het Meerjarenplan ICT 2011-2015 hebben in de afgelopen jaar diverse activiteiten plaatsgevonden:  In mei 2010 is gestart met een inventarisatie van de huidige ICT situatie.  Begin 2011 heeft een tweetal workshops met de werkstichtingen plaatsgevonden waarbij vooral gekeken is naar de vraag hoe de praktijk aankijkt tegen ICT ontwikkelingen. Daarmee is tegelijkertijd bewustzijn en enthousiasme gecreëerd bij de gebruikersorganisatie t.a.v. de ICT-mogelijkheden.  Annex deze workshops is een discussie notitie opgesteld waarbij op hoog niveau contouren van ambities voor de ICT ambities van de Koraal Groep zijn beschreven.  Deze notitie is besproken met de Raad van Bestuur en management van de werkstichtingen en de ondersteunende diensten die aansluitend hierop positief hebben gereageerd respectievelijk een voorgenomen besluit tot aanpassing van de structuur van DIA heeft genomen. Externe ontwikkelingen Diverse externe ontwikkelingen leiden voor de Koraal Groep tot het maken van een aantal belangrijke keuzes in haar beleid. Denk aan zaken zoals druk op de kostenontwikkeling, arbeidsmarktproblematiek, nadruk op verantwoording en transparantie, aandacht voor continuïteit en integriteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking evenals informatiebeveiliging, van “voor de burger” naar “met en door” de burger (co-creatie), samenwerken in de keten als norm, gereguleerde marktwerking als sturingsregime vanuit de rijksoverheid (meer risico’s, meer vrijheden), stelselwijzigingen (jeugdzorg, AWBZ en passend onderwijs) nieuwe ICT toepassingsmogelijkheden. ICT oplossingen ICT oplossingen kunnen een bijdrage leveren aan de beleidsspeerpunten van Koraal Groep:  Noodzaak om kosten structureel te verlagen; de arbeidsproductiviteit structureel te verhogen en de dienstverlening, i.c. het primaire proces en de bedrijfsvoering anders (slimmer, flexibeler en slanker) vorm te geven.  Noodzaak om te innoveren.

72



Noodzaak om te voldoen aan behoeften c.q. eisen om keuze- en verantwoordingsinformatie te verstrekken en informatie te beveiligen.

Van beheerorganisatie naar een ICT management organisatie In de notitie “ICT Ambities 2011-2015 De Koraal Groep” van juli 2011 wordt vermeld dat als gevolg van verdergaande informatisering de Koraal Groep anders zal gaan functioneren. Om deze stap te kunnen maken is een andere verhouding nodig tussen de organisatie en DIA, die leidt tot meer balans. In de toekomst is een gelijkwaardige dialoog nodig om tot een goed presenterende organisatie te komen. De ICT organisatie moet verder professionaliseren door de stap te maken van een beheerorganisatie (veelal reactief optreden) naar een ICT management organisatie (veelal proactief optreden). Daarnaast is voor de ondersteuning van de Koraalgroep, een ondersteunende DIA vereist die met de juiste kennis, kunde, ervaring en vaardigheid de organisatie kan ondersteunen. Binnen de organisatieontwikkeling van de DIA, zal meer aandacht besteedt moeten worden aan de beleidsadvisering betreffende informatiemanagement en accountmanagement richting steakholders . Waar de Stuurgroep ICT een topdown adviserende rol speelt naar de RvB , ondersteund door de beleidsadviseur informatiemanagement, zal het accountmanagement een bottom up functie invullen om vanuit de werkstichtingen en de COD afdelingen de wensen en eisen binnen te halen en te vertalen naar informatisering en de linking pin te vormen tussen de werkvloer en de besluitvormers. ICT besturingsmodel In het verlengde van de uitgevoerde nulmeting (in 2010) en het meerjarenbeleidsplan ICT is een uitgebalanceerde ICT-besturing van toenemend belang. Een ICT-besturingsmodel beschrijft de rollen en taken die belegd moeten worden binnen Koraal Groep, zodat: de bedrijfsstrategie vertaald wordt naar de projectenportefeuille, een soepele relatie bestaat tussen de gebruikersorganisatie en ICT en de betrokkenheid van top- en lijnmanagement aanwezig is. In 2012 wordt een model gemaakt waarin de besluitvorming over ICT is vastgelegd. Algemeen kwaliteitsbeleid ICT Kwaliteit van informatie en registratie, gegevensbeveiliging Binnen Stichting Koraal Groep wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van standaard informatiesystemen die voldoen aan de wettelijke eisen en de functionele eisen en wensen van Stichting Koraal Groep. Deze systemen worden centraal ingezet en optimaal benut. De gegevens worden in principe eenmalig aan de bron vastgelegd waardoor de verantwoordelijkheid voor de juistheid en integriteit van de gegevens ligt bij de eigenaar van de gegevens. Op het gebied van gegevens (landelijk/regionaal) maakt Koraal Groep gebruik van het Vecozo VSP voor declaraties en indicaties. De AWBZ-brede zorgregistratie (AZR) is een systematiek voor het volgen van de cliënt in alle fasen van de keten: het indiceren, het toewijzen en het leveren van zorg en het opleggen van de eigen bijdrage aan cliënten. Per 1 augustus 2011 werkt de keten met AZR 3.0 Alle applicaties worden op een zelfde wijze ingericht en alle autorisaties worden centraal afgehandeld conform een vastgestelde bevoegdhedenmatrix en procedures. Van alle digitale gegevens/ data- bestanden wordt dagelijks centraal een back-up vervaardigd binnen het beveiligde datacenter waarbij een heldere en sluitende back-up procedure van toepassing is. De back-ups worden dagelijks opgeslagen in een beveiligde externe omgeving waardoor het opslaan en verwerken van bedrijfsgegevens voldoet aan de wettelijke normen en eisen. De centrale servers staan in een beveiligd datacenter buiten Stichting Koraal Groep waardoor de gegevens veilig zijn opgeslagen. Jaarlijks wordt de ICT en de gegevensverwerking geaudit vanuit de ISO certificering en middels een externe EDP audit door de accountant.

73

Voortgang ICT projecten Elektronisch Cliënten Dossier Doelstellingen:  Voor de complexere onderdelen binnen Cura zullen er vervolginstructies gepland worden.  Implementeren van het individuele ondersteuningsplan binnen de werkstichtingen St. Anna, Op de Bies en Maasveld op basis van de door het kernteam voorgestelde inrichting.  Uniformeren van de inrichting van het ECD binnen LVG instellingen en implementatie van het ECD.  Inrichten en implementeren van het onderdeel metingen t.b.v. de registratie van gewicht, tensie etc.  Inrichten en implementeren van het onderdeel cliëntagenda voor het raadplegen van cliëntgerelateerde afspraken.  Autorisaties verfijnen om cliëntprivacy beter te waarborgen. Resultaten:  In 2011 zijn er vervolginstructies georganiseerd voor De Hondsberg, St. Anna en Maasveld. Deze hebben als resultaat gehad dat medewerkers in staat zijn om een individueel ondersteuningsplan/ zorgplan op een juiste manier in Cura in te voeren.  In 2011 is het ondersteuningsplan in Cura gestandaardiseerd ingericht voor de genoemde werkstichtingen (doelgroep VG). Implementatie heeft plaatsgevonden bij St. Anna en Maasveld. Bij Op de Bies zal dit eind 2011 / begin 2012 gebeuren.  Gastenhof en De La Salle hebben in het vierde kwartaal van 2011 een start gemaakt met het gestandaardiseerd inrichten van het ondersteuningsplan/behandelplan in Cura. Dit project vindt plaats in samenwerking met Koraal Support en zal in 2012 een vervolg krijgen.  Vooronderzoek uitgevoerd van het onderdeel ‘Metingen’ in Cura. De Implementatie dient nog plaats te vinden in overleg met de organisatie 2012.  De cliëntagenda kan door de softwareleverancier voorts in 2012 opgeleverd worden, waardoor implementatie in 2011 niet heeft kunnen plaatsvinden.  De uitvoering van het verfijnen van de autorisatie is afhankelijk van de wijze waarop de zogenaamde dagbesteding binnen Cura ECD geroosterd wordt. Besluitvorming heeft op heden nog niet plaatsgevonden. Managementinformatie Doelstellingen:  Oprichten van een werkgroep management informatie (1e kw 2011). Deze werkgroep stelt de informatiebehoeftes vast en bepaalt welke Koraalbrede rapportages ontwikkeld worden voor wat betreft inhoud en lay-out.  (Door)ontwikkeling van bestaande rapportages en dashboard (continu)  Oriëntatie op een datawarehouse is afhankelijk van de informatiebehoefte van Koraal Groep. Resultaten:  In het tweede kwartaal van 2011 is een vernieuwde werkgroep management informatie van start gegaan onder leiding van een controller van de EAD. Het verbeteren van de informatievoorziening voor Koraal Groep is zowel een speerpunt van de EAD als een taak binnen DIA. Vanuit dat perspectief wordt samengewerkt binnen de werkgroep management informatie.  Vanaf 1 mei 2011 is een medewerker in dienst die zich fulltime bezighoudt met het neerzetten van een volwassen business intelligence omgeving (Cognos) binnen Koraal Groep. Het ontwikkelen van rapportages en dashboards is daar onderdeel van.  Prioriteit ligt bij het doorontwikkelen en aanbieden van de huidige set rapportages. De inzet van een datawarehouse heeft in 2011 een hogere prioriteit gekregen. Begin 2012 zal een vooronderzoek worden uitgevoerd naar een datawarehouse.

74

Informatiebeveiliging in de Zorg Doelstellingen:  De organisatie van de informatiebeveiliging implementeren.  Plan van aanpak bewustwording medewerkers in samenwerking met Koraal Support en de afdeling Communicatie.  Het nemen van de minimale maatregelen, die noodzakelijk zijn om een minimumniveau van informatiebeveiliging te kunnen waarborgen. Resultaten: De laatste maanden is echter een inhaalslag uitgevoerd waardoor de beleidsnotitie informatiebeveiliging is afgerond en een uitgebreide risicoanalyse begin 2012 wordt afgerond. Inkoop- en factuurverwerking (purchase to Pay) Doelstellingen: In samenwerking met RIF-FM moet eind 2011 voldaan zijn aan:  Standaardiseren en automatiseren van het externe bestel- en inkoopproces en het interne bestelproces tussen zorg en facilitair ondersteunende diensten m.n. vanuit magazijn en keuken.  Standaardiseren en automatiseren van het ontvangen van goederen en diensten.  Ondersteunen van de tactische inkoopfunctie zoals het beheren van contracten (contractmanagement) en het selecteren van preferente leveranciers (leveranciersmanagement) binnen het RIF.  Creëren bewustzijn en ondersteunen budgetverantwoordelijkheid (kosten en stuurmogelijkheden) richting afnemers Resultaten:  .Het ‘Purchase-To-Payment’ project heeft vertraging gekend in 2011. In het vierde kwartaal van 2011 is het vooronderzoek van fase 2 van het project (Purchase Management) vooral vanuit het RIF opnieuw opgepakt. Er is een externe deskundige aan dit project toegevoegd en er is een nieuw plan van aanpak gemaakt dat uitgaat van het principe “think big, start small en scale up fast”. Eerste kwartaal 2012 wordt gestart met een pilot bij St. Anna en De Hondberg voor het bestellen en ontvangen van kantoorartikelen bij leverancier ITC en het matchen facturen. In 2012 wordt het project vervolgd.  In het vierde kwartaal 2011 is het vooronderzoek voor Contract Lifecycle Management (fase 3 van project Purchase-To-Payment) gestart. De implementatie zal waarschijnlijk eind 2011 starten en overlopen naar 2012.  In het tweede kwartaal 2012 krijgen de budgethouders, tijdens het goedkeuren van facturen, de beschikking over een zogenaamde ‘budgetcontrole-knop’ die inzicht geeft in de financiële situatie. Wanneer fase 2 (Purchase Management) afgerond is, komt de ‘budgetcontrole-knop’ eerder in het proces beschikbaar, namelijk op het moment van bestellen. Meerjarenplan ICT Doelstellingen:  In de 1e helft van 2011 zal via workshops wordt getracht om de ambities 2015 van de Koraal Groep boven water te krijgen en de gemeenschappelijke ambities vast te stellen.  Eind 2011 moet Informatiebeleid en –strategie duidelijk zijn, inclusief prioriteren d.m.v. een projectenkalender over meerdere jaren.  ICT wordt in de toekomst ingezet als strategisch bedrijfsmiddel. Resultaten:  In het eerste halfjaar van 2011 hebben met alle werkstichtingen workshops of gesprekken plaatsgevonden waarin de ontwikkeling van het meerjarenbeleidsplan ICT is toegelicht. Middels de workshops en gesprekken hebben we, via diverse thema’s, inzicht gekregen in de (toekomstige) informatiebehoeftes vanuit de werkstichtingen.  In het tweede halfjaar 2011 is aandacht besteed aan het formuleren van een ambitiedocument waarin de ICT ambities 2011-2015 zijn beschreven. Het ambitiedocument is besproken met de Raad van

75



Bestuur. Het vierde kwartaal van 2011 wordt gebruikt om draagvlak vanuit de gebruikersorganisatie te creëren voor het ambitiedocument. Voordat de projectenkalender opgesteld kan worden moeten nog een aantal andere stappen genomen worden. De Raad van Bestuur heeft ICT benoemd als strategisch productiemiddel. Het meerjarenbeleidsplan ICT, dat voortvloeit uit de ICT ambities, is een afgeleide van de bedrijfsstrategie van Koraal Groep (alignment).

Speerpunten ICT projecten 2012 Standaardiseren en optimaliseren ECD Doelstellingen:  In het eerste kwartaal van 2012 zullen de mogelijkheden onderzocht worden die het Web ECD te bieden heeft. Denk daarbij aan het ontsluiten van het zorgplan via het web, het raadplegen/muteren van gegevens zoals het intakeformulier, Fobo-meldingen en het bekijken van rapportages. In het tweede kwartaal van 2012 zal een pilot gestart worden met het Web ECD, waarna besloten wordt tot bredere implementatie.  Vanaf begin 2012 is het mogelijk om in het Web ECD gebruik te maken van workflow functionaliteit voor bijvoorbeeld ‘Middelen of Maatregelen’ of ‘Fobo-meldingen’. In het tweede kwartaal van 2012 wordt onderzocht of deze processen in het vervolg via de workflow binnen het Web ECD kunnen plaatsvinden. Afhankelijk van dat onderzoeksresultaat zal in de tweede helft van 2012 een pilot plaatsvinden.  Binnen het kader van de zorgregistratie staan in 2012 enkele onderwerpen centraal: AZR 3.0 proof maken, implementatie van het VECOZO schakelpunt (VSP), inrichting ZZP proof maken in relatie tot de zorgarrangementen en verbinding maken met het zorgplan.  Daarnaast wordt in 2012 de meerwaarde onderzocht van de zogenaamde cliëntagenda en wordt het zorgplan voor de doelgroep LVG gestandaardiseerd in de eerste helft van 2012. Verbeteren Managementinformatie Doelstellingen:  De werkgroep management informatie stelt de informatiebehoeftes vast en bepaalt welke, Koraal Groep brede rapportages, (door)ontwikkeld worden. Het verbeteren van de informatievoorziening vindt plaats middels een op de eindgebruiker afgestemd aanbod van standaardrapportages, dashboards, en analyse-tools in Cognos, evenals uitleg aan de eindgebruikers. Afhankelijk van de prioritering in het meerjarenbeleidsplan ICT zal in 2012 geïnvesteerd worden in datawarehousing en forecasting toepassingen. Begin 2012 wordt er een vooronderzoek uitgevoerd wordt een  Begin 2012 wordt een vooronderzoek uitgevoerd naar de meerwaarde van een datawarehouse. Vervolg inkoop-en factuurverwerking Doelstellingen:  In het ‘Purchase-To-Payment’ project staat in het jaar 2012 de implementatie van de Purchase Management oplossing (fase 2) centraal. Het vooronderzoek voor deze fase heeft voor een belangrijk deel plaatsgevonden eind 2011. Daarnaast zal in 2012 de implementatie van de Contract Lifecycle Management oplossing (fase 3) doorlopen vanuit 2011. Upgrade infrastructuur Doelstellingen:  Wat betreft de ICT infrastructuur is het altijd noodzakelijk om vandaag te anticiperen op de vraag van morgen, zodat het fundament goed is om te bouwen aan toekomstige ICT oplossingen. Om te blijven beantwoorden aan de eisen en wensen van de gebruikersorganisatie op ICT gebied, zal DIA in 2012 op een aantal punten de infrastructuur opwaarderen.

76







De toegang tot internet voor medewerkers (en cliënten) wordt vergroot door de aanleg van een, centraal beheert, draadloos netwerk (op nog nader te bepalen locaties). Hiermee realiseert DIA een technologische randvoorwaarde om ‘het nieuwe werken’ mogelijk te maken. Gezien de grote toename in het gebruik van mobiele devices (zoals smartphones, tablets, etc.) geeft DIA invulling aan het ‘Bring Your Own Device’ principe. Om tegemoet te komen aan de vraag om mobiele devices te koppelen aan het netwerk van Koraal Groep maakt DIA een ‘portfolio en service model’ waarin de mogelijkheden en voorwaarden voor de eindgebruiker beschreven staan. Door een upgrade van de Citrix omgeving (application management tool) wordt het mogelijk om (toekomstige) toepassingen als e-learning, domotica, unified conferencing, etc., beter te ondersteunen. Een upgrade van de Exchange (e-mail) omgeving is noodzakelijk uit oogpunt van performance en onder andere om de communicatie met mobiele devices te verbeteren.

Implementeren informatiebeveiliging Doelstellingen:  In het eerste kwartaal van 2012 wordt de risicoanalyse ten aanzien van de informatiebeveiliging geactualiseerd. Op basis daarvan wordt een minimale set maatregelen geïmplementeerd die noodzakelijk is om een minimumniveau van informatiebeveiliging te waarborgen.  Gedurende het jaar 2012 worden een aantal organisatorische aspecten met betrekking tot de beveiliging van informatie gerealiseerd.  Er wordt een bewustwordingcampagne gevoerd voor medewerkers en cliënten in samenwerking met de afdeling Communicatie.

4.3. Algemeen kwaliteitsbeleid Stichting Koraal Groep biedt verantwoorde ondersteuning aan. Onder verantwoorde ondersteuning wordt verstaan ondersteuning van goed niveau, die in ieder geval doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht wordt verleend en die afgestemd is op de reële behoefte van de cliënt. Cliëntgericht werken betekent dat we structureel werken aan het verbeteren van onze dienstverlening vanuit het perspectief van de cliënt. Naast bijvoorbeeld de domeinen van het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg zijn keuze, personalisatie, comfort, kwaliteit en service belangrijke aspecten die worden meegenomen bij het vormgeven aan een cliëntgerichte cultuur van Stichting Koraal Groep. De Raad van Bestuur voert een beleid van kwaliteitsborging dat is gericht op het bereiken van het kwaliteitsniveau dat nodig is voor het voldoen aan redelijke eisen van cliënten en opdrachtgevers en tot het voldoen aan eisen volgens specificaties, regels, overheidsbepalingen en daarop betrekking hebbende normen, zoals per contract overeengekomen. De Raad van Bestuur beoogt hiermee een veilige en efficiente zorg- en dienstverlening te realiseren zowel voor cliënten als ook voor medewerkers. Met betrekking tot dit (kwaliteits)beleid borgt Stichting Koraal Groep haar beleid in een kwaliteitsmanagementsysteem dat voorzien is van meerdere kwaliteitscertificaten. Afhankelijk van de dienstverlening van de werkstichtingen van Stichting Koraal Groep worden de volgende kwaliteitscertificaten gehanteerd: Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) certificatieschema Gehandicaptenzorg, Jeugdzorg en certificatieschema Geestelijke Gezondheidszorg, certificaat Blik op Werk, richtlijnen vanuit de Inspectie op het Speciaal Onderwijs, zijnde Kwaliteit Speciaal. De Concern Ondersteunende Diensten van Stichting Koraal Groep zijn gecertificeerd conform de norm de NEN-EN-ISO 9001:2008. Jaarlijks wordt een audit door een Certificerende Instelling uitgevoerd bij alle onderdelen van Stichting Koraal Groep en een of twee maal per jaar vindt eveneens een interne audit plaats. Buiten deze audits in het kader van het kwaliteitsmanagementsysteem worden door de Internal Auditor tevens audits uitgevoerd in het kader van de AOIC-procedures.

77

Naast deze normeringen wordt het beleid en de uitvoering daarvan tevens getoetst aan de richtlijnen van de verschillende inspecties die van toepassing zijn op Stichting Koraal Groep, dit zijn bijvoorbeeld: Inspectie voor de gezondheidszorg, Inspectie voor de Jeugdzorg, Onderwijsinspectie en Arbeidsinspectie. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de organisatie van de kwaliteitsbeheersing en daarmee, naast de goede werking en evaluatie, voor de instandhouding en waar mogelijk voor de continue verbetering van het kwaliteitsmanagementsysteem. Om deze juiste werking van het kwaliteitsmanagementsysteem te verkrijgen is gekozen voor decentralisatie van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden, die ertoe moet leiden dat op alle niveaus, in elke afdeling, kwaliteitsgedachte, kwaliteitsbeleid en kwaliteitssystematiek begrepen wordt en in praktijk wordt gebracht. Het proces van plannen, vaststellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van beleid is beschreven in de strategische planning & control cyclus (werkwijzen). Er wordt gekeken naar de manier waarop aan doelstellingen voldaan is, binnen grenzen van kwaliteitsafspraken, en financiële kaders, en ondersteund door verschillende geautomatiseerde systemen. Een integraal veiligheidsmanagementsysteem wordt ontwikkeld dat aansluit bij de dienstverlening van Stichting Koraal Groep en dat is afgestemd met het kwaliteitsmanagementsysteem. Het werken aan de verbetering van de kwaliteit van dienstverlening is een continu proces binnen de Stichting Koraal Groep waarbij het kwaliteitssysteem ter ondersteuning wordt gebruikt in het bieden van transparante, gestructureerde en verantwoorde zorg- en dienstverlening. Bewustwording van eigen handelen en gedrag van de professional ligt hieraan ten grondslag om een optimaal effect na te streven. In 2011 is binnen Koraal Groep het project “Integraal Veiligheidsmanagement Koraal Groep” opgestart. De hoofddoelstelling van het project is continue verbetering van veiligheid binnen de Koraal Groep. De daarvan afgeleide doelstellingen luiden als volgt:  Aandachtsgebieden identificeren;  Veiligheidsaudit- en verbetercyclus initiëren;  Veiligheidsbeleid formuleren;  Stuurinformatie genereren;  Veiligheid in managementsystemen borgen, en  Persoonlijk veiligheidsbewustzijn, kennis, kunde van en bereidheid tot veilig handelen bevorderen. In 2011 is hiertoe een onderzoek uitgevoerd. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zijn vervolgens op het niveau van de individuele werkstichting de volgende acties bepaald: 1. Het initiëren van veiligheidsaudits bij werkstichtingen met aandachtsgebied “Integrale Gebouwenveiligheid”. 2. Uitvoeren van een zgn. actieprogramma per individuele werkstichting. Het betreft hier de opvolging van uit genoemde inventarisatie gebleken (uiteenlopende) aandachtspunten op het gebied van veiligheid(smanagement); dit verschilt inhoudelijk per werkstichting. 3. Het initiëren van enkele pilots aangaande bevordering van veiligheidscultuur; gekozen is in deze voor een methode om in klein verband veiligheidscultuur te evalueren en bespreekbaar te maken in combinatie met het uitvoeren van een veiligheidscultuurmeting, e.e.a. leidend tot verbeteracties. De Raad van Bestuur heeft de directies van de werkstichtingen verzocht om in 2012 voorzieningen te treffen om de uitvoering van deze acties te faciliteren. Inmiddels is een aantal stappen gezet, die deels voorwaardelijk zijn om bovengenoemde acties (in het bijzonder de veiligheidsaudits op het gebied van Integrale Gebouwenveiligheid) goed uit te kunnen voeren:  Het identificeren van toepasselijke zgn. veldnormen voor gebouwen van Koraal Groep;  Het opstellen van een zgn. safety-register, relevant voor het bepalen van volgens wet- en regelgeving verplichte onderhoudswerkzaamheden, en  Het opstellen van gestandaardiseerde vragenlijsten t.b.v. uitvoering van de veiligheids-audit binnen de Koraal Groep

78

Bij de uitvoering van de acties 1., 2. en 3. wordt, mede lettend op de specifieke risicoprofielen van de individuele werkstichtingen, naar een aanpak-op-maat gestreefd waarbij de ontwikkelde formats en standaarden gerespecteerd zullen worden. Gestreefd wordt naar uitvoering van de 3 bovengenoemde acties in de eerste helft van 2012.

Kwaliteitscertificaten voor DigiMV Werkstichting

Nr

Norm

Reikwijdte

Datum uitreiking

Datum Expiratie

C.I.

De Hondsberg

925652011AQ-NLDRvA

werkstichtingsbreed

4-2-2001

4-2-2014

DNV

De La Salle

996502011AQ-NLDRvA 760952010AQ-NLDRvA-Rev 1

HKZ GZ (2008) HKZ GGZ (2009) deelschema jeugd HKZ GZ (2008)

werkstichtingsbreed

4-7-2011

28-11-2014

DNV

HKZ GZ (2008) incl. addendum 2009 HKZ GGZ (2009)

werkstichtingbreed

14-052010

18-04-2013

DNV

RQA 662185 757202010AQ-NLDRvA-Rev 1 742252010AQ-NLDRvARev 1 761002010AQ-NLDRvA

HKZ Jeugd (2005) HKZ GZ (2002) incl. addendum 2009

werkstichtingbreed

06-072010 140452010

05-07-2013 18-04-2013

Lloyd’s RQA DNV

HKZ GZ (2002) incl. addendum 2009

werkstichtingbreed

29-032010

18-04-2013

DNV

HKZ GZ (2002) incl. addendum 2009

werkstichtingbreed

16-032010

18-04-2013

DNV

190BWKTUV 8529/4.1

Blik op Werk

werkstichtingbreed

01-072007

01-07-2012

HKZ (2002)

werkstichtingbreed

08-072009

08-07-2012

TUV Nederland TUV Neder-

Gastenhof

Maashorst Maasveld

Op de Bies

St. Anna

Sterk in Werk

GZ

werkstichtingbreed

79

Concern Ondersteunende Diensten RIF FM B.V.

742252010AQ-NLDRvA 961782011AQ-NLDRvA

NEN-EN-ISO 9001:2008

werkstichtingbreed

18-042010

18-04-2013

land DNV

NEN-EN-ISO 9001:2008

Locaties Sittard, Heel, Maastricht, Landgraaf, Boxtel, Oisterwijk, Reek en Maasbracht

13-012012

13-01-2015

DNV

4.4. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten In 2011 is de cliënttevredenheid op verschillende manieren gemeten. Een uniform meetsysteem (CQindex) zoals voorheen verondersteld werd is niet gerealiseerd met name vanwege de veranderingen rondom het meten van de prestatie-indicatoren behorend bij het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. De –in 2011- binnen Koraal Groep gehanteerde methoden zijn: C-Toets (Gastenhof, De La Salle, Maashorst), kwalitatieve interviews op individueel en (ad random) groepsniveau’s (De Hondsberg, Maasveld, St. Anna, Op de Bies en Sterk in Werk), en voor Speciaal Onderwijs specifieke meetinstrumenten (Het Driespan en Saltho Onderwijs). De kwalitatieve interviews hebben zich enerzijds gericht op de aspecten:  inspraak en betrokkenheid;  veiligheid;  huisvesting;  zorgverlening en resultaat;  maatschappelijke integratie en  vrijetijdsbesteding. Anderzijds waren deze open van opzet waardoor de deelnemers zelf thema’s konden aandragen. De resultaten hiervan zijn beoordeeld als “goed” en hebben veelal praktische verbeterpunten opgeleverd. Daarnaast wordt op cliëntniveau binnen de verschillende werkstichtingen –en veelal gekoppeld aan de zorgplansystematiek– cliënttevredenheid gemeten. De Koraal Groep heeft in 2011 de voorbereidingen getroffen om deel te nemen aan de nieuwe metingen in het kader van de prestatie-indicatoren voortkomend uit het Kwaliteitskader GZ, waaronder het beschikbaar stellen van kennis en instrumenten zoals hierboven beschreven voor het inrichten van pijler 2B. In het kader van extern toezicht op de kwaliteit van dienstverlening legt Koraal Groep verantwoording af aan verschillende inspecties, te weten: Inspectie voor de Gezondheidszorg, Inspectie voor de Jeugdzorg en de Onderwijsinspectie. Hoewel het drie verschillende toezichthoudende organen betreft is er niet zelden sprake van dienstverlening waarbij sprake kan zijn van eventuele overlapping van toezichthouders. Op basis van deze constatering –die als onbedoeld gevolg heeft inefficiëntie en complexere communicatie– heeft de Koraal Groep in 2011 besloten om het initiatief te nemen om de afstemming (onder andere op basis van verschillende (richtinggevende) kaders en normeringen) tussen Koraal Groep en de verschillende inspecties te optimaliseren. In dit maatschappelijk jaarverslag 2011 wordt bijzondere aandacht besteed aan verbeteracties voortkomend uit inspectierapportages. Het toezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg kent verschillende vormen, waaronder thematische en gefaseerde toezichtbezoeken, websurvey en onderzoek naar aanleiding van meldingen. Inspectierapportages worden –voor zover deze te veralgemeniseren zijn– besproken met de directies van de werkstichtingen teneinde de verkregen informatie en kennis te verspreiden.

80

Op basis hiervan is eind 2011 het besluit genomen om in 2012 drie verschillende -en aanvullend op de jaarplannen– acties te initiëren. Het betreft: (1) een special audit door de externe en onafhankelijke certificerende instelling op het gebied van weten regelgeving met betrekking tot Zorgplannen; (2) een leer- en ontwikkeltraject binnen een werkstichting met betrekking tot de zorgplansystematiek, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de doeltreffend-, doelmatig- en cliëntgerichtheid alsmede afstemming van de zorg op de reële behoefte van de cliënt, en (3) een onderzoek naar de effectiviteit van het beleid gericht op seksualiteitsbeleving en (seksueel) grensoverschrijdend gedrag van cliënten. De Koraal Groep heeft in 2011 binnen enkele werkstichtingen een herijking uitgevoerd inzake het zorgbeleid. Voor een orthopedagogisch behandelcentrum heeft dit geleid tot een nieuw pedagogisch kader, en voor de jeugdzorg tot een nieuw pedagogisch beleidsplan. In het kader van het in 2010 gestarte traject Beperken van Vrijheidsbeperking heeft eind 2011 een voorgenomen besluit plaatsgevonden door de Raad van Bestuur inzake nieuw beleid met betrekking tot vrijheidsbeperking. Kenmerkend voor dit traject was dat beleidsontwikkeling en beleidsuitvoering gelijktijdig plaatsvinden, hetgeen betekent dat eveneens een afname van de intensiteit en/of aantallen vrijheidsbeperkende maatregelen heeft plaatsgevonden. In dit kader heeft een werkstichting een aanmerking ontvangen als best practice in het landelijk traject waarbij verschillende stakeholders (waaronder IGZ) betrokken waren. Met de ontwikkeling van CL!CT geeft de Koraal Groep naar haar overtuiging op een innovatieve invulling aan het vraagstuk waarbij cliënten en hun natuurlijke omgeving waarin zij leven, als vertrekpunt wordt gezien bij het formuleren van een antwoord op de (zorg)vraag. Door in te spelen op maatschappelijke, politieke en technologische trends (ICT) verwacht de Koraal Groep de condities te bieden voor een succesvolle implementatie en een langdurig profijt voor cliënten en hun omgeving. Daarnaast biedt het CL!CT-concept de zorgorganisatie een alternatief in een complexer wordende omgeving waarbij schaarste van middelen continu aan de orde is; enerzijds door een efficiëntere inzet van hoogwaardige arbeid mogelijk te maken en anderzijds door vanwege de integrale benadering aan te sluiten op nieuwe bronnen van inkomsten uit andere domeinen. Het project omvat het opzetten van een innovatief ondersteuningsaanbod, gericht op zelfredzaamheid en ‘normalisatie’ voor de doelgroep. Koraal Groep ondersteunt cliënten in het dagelijkse leven, op alle levensgebieden, door de natuurlijke omgeving toegankelijk en overzichtelijk te maken. Hierbij ligt de nadruk meer op veiligheid, begeleiden en leren, en minder op behandelen. Tot de doelgroep behoren primair alle cliënten van de Koraal Groep. Het betreft cliënten met een verstandelijke en/of psychosociale beperking die deel willen nemen aan de maatschappij, maar hier vanwege hun problematiek in verschillende levensdomeinen alleen met extra ondersteuning toe in staan zijn. We onderscheiden hierbinnen drie categorieën: 1. kinderen/jeugdigen, normaal begaafd vanuit de sectoren jeugdzorg en speciaal onderwijs; 2. kinderen/jeugdigen met een licht verstandelijke beperking tot 18 jaar, en 3. jeugdigen/volwassen met een matige of ernstige verstandelijke beperking De in 2011 behaalde resultaten zijn onder andere het vergroten van de zelfstandigheid en regie van cliënten door begeleiding ‘op afstand’ met gebruikmaking van ICT, het in stand houden van contact tussen de cliënt en zorgverlener tijdens ziekenhuisopname door gebruik van ICT, het gebruikmaken van specifieke applicaties voor tablets waardoor cliënten zelfstandig hun werk kunnen uitvoeren en terug kunnen vallen op begeleiding indien de cliënt dit nodig acht. Tot slot hanteert een werkstichting ICT in het kader van het bevorderen van medezeggenschap voor cliënten. De Koraal Groep is in samenwerking met de Universiteit Maastricht in 2011 een evaluatie-onderzoek gestart inzake cliëntparticipatie met betrekking tot medezeggenschap onder de naam “Empowerment & Cli-

81

entparticipatie in beleid voor en door mensen met een verstandelijke beperking”. In de projectgroep die onderdeel uitmaakt van het onderzoek participeren onder andere twee cliënten. In het kader van een meerjarig traject is de Koraal Groep in samenwerking met het VU Medisch Centrum in 2011 het project Moreel Beraad gestart. Het doel van het Moreel beraad richt zich op a) het zicht krijgen op de morele kwesties die spelen; b) medewerkers helpen om gezamenlijk en constructief lastige situaties te (leren) bespreken, en c) besproken casuïstiek en beleid top-down & bottom-up met elkaar te verbinden. In 2011 is binnen een werkstichting van de Koraal Groep een –wetenschappelijk– onderzoek uitgevoerd waarin professionaliteit van medewerkers centraal stond en in relatie is gebracht tot kwaliteitsnormen, verantwoording én morele waarden van de cliënt en de professional. Een verbeterplan dat hieruit voort is gekomen wordt in 2012 uitgevoerd binnen een werkstichting

4.4.1. Kwaliteit van ondersteuning Stichting Koraal Groep In deze subparagraaf worden de belangrijkste doelstellingen in 2011 van Stichting Koraal Groep beschreven op het gebied van ondersteuning d.w.z. op het gebied van zorgverlening, behandeling, arbeid, jeugdzorg en onderwijs, PR doelstellingen. De mate van realisatie (status) wordt vermeld.

DOELSTELLING

STATUS Full service voor cliënten Uitbouw full service via koppeling aan klantpro- Slechts ten dele gerealiseerd, te weten start leidercessen, aan leiderschapsprogramma voor di- schapsprogramma directeuren alsook verruiming recteuren en aan een ritmisch horizontaal leiderschap van pilots naar projekten leer/ontwikkelingsproces resp. door het hante- binnen werkstichtingen alsook start masterclass ren van een biografische blik Uitbreiding samenwerking/aangaan van sa- Tot stand gebracht is: menwerkingsverbanden -- voorgenomen besluit tot oprichting van een gezamenlijke eetkliniek met Pluryn, de Seyscentra genaamd, die op 1 maart 2012 start; - gezamenlijke exploitatie door Gastenhof en Mensana van pension Roerzicht op basis van een samenwerkingsovereenkomst ter gezamenlijke exploitatie; - ontwikkeling van een projectplan onder de be naming Jong en Lastig, een beoogd samenwerkingsverband met Lunet Zorg en Prisma ter oplossing van complexe problematiek Nader overleg is/ wordt gevoerd over een mogelijke samenwerking van Maashorst met Oosterpoort om te komen tot een sluitend netwerk in Zuid-Oost Brabant inzake jeugdzorg.

82

DOELSTELLING Beleid beperking maatregelen

STATUS van vrijheidsbeperkende Vervolg is gegeven in alle werkstichtingen aan het in 2010 gestarte traject gericht op de afbouw van vrijheidsbeperkende maatregelen waarbij het handhavingskader van IGZ leidend is. In dit kader heeft Stichting Koraal Groep eveneens geparticipeerd in het landelijke project Maatregel op Maat waarbij het project begin 2011 is aangemerkt als best practice. Bevorderen en uitbouw arbeidsparticipatie Notitie arbeidsparticipatie is opgesteld door Sterk in Werk en RIF FM en besproken met de werkstichtingen. Het vaststellingstraject is nagenoeg afgerond waarna kan worden gestart met de implementatie. Cliëntparticipatie bij RIF FM is toegenomen met 22 %. Aanpassing IOP’s aan nieuwe wet- en regelge- Koraal Groep beschikt over beleid waaraan IOP’s ving ofwel zorgplannen moeten voldoen. In 2011 is extra aandacht gegeven aan met name de verantwoording van de geleverde zorg in relatie tot de indicatie. Implementatie van het beleid wordt in 2012 voltooid. Ondernemerschap - Forse stappen zijn gezet om met gebruikmaking Innovatie in de zorg- en dienstverlening van moderne verbindingstechnieken/middelen zoals tablets, i-phones e.d de zelfredzaamheid van cliënten te vergroten; - Gastenhof en De La Salle hebben deelgenomen aan een onderzoek naar gezonde levensstijl en zullen maatregelen nemen ter bevordering hier van; - project LVG-begeleid wonen als onderdeel van het hierboven genoemde projectplan Jong en Lastig: - het innovatiefonds is dusdanig omgevormd, dat sneller en effectiever innovaties tot max. € 5000,euro kunnen worden doorgevoerd

4.4.2. Klachten Stichting Koraal Groep hecht groot belang aan de wijze waarop “wij” met onze cliënten en met elkaar omgaan. In onze missie en visie staat “de dialoog” dan ook centraal; in dialoog met onze cliënten en medewerkers willen wij ons inzetten om het unieke van de persoon tot ontplooiing te brengen. Respect, geloof in gelijkwaardigheid en eigen kracht zijn hierbij belangrijke uitgangspunten voor Stichting Koraal Groep. In de wijze van omgaan met cliënten en met elkaar moeten deze uitgangspunten doorklinken en wanneer deze naar mening van cliënten en medewerkers niet of onvoldoende worden nageleefd, moeten we daarop kunnen worden aangesproken. Stichting Koraal Groep is gericht op het bevorderen van een open klimaat rondom klachten, fouten en complicaties. Wij willen zo optimaal mogelijk ruimte bieden aan cliënten en medewerkers bij het kenbaar maken van wat hen wel en wat hen niet bevalt en, bij voorkeur in dialoog, zoeken naar oplossingen voor wat niet goed gaat. Stichting Koraal Groep heeft de wens om daarvan te leren, met als doel de onder-

83

steuning aan de cliënten te verbeteren en/of de rol van werkgever te optimaliseren. De klachtenregeling is van toepassing op alle werkstichtingen van Stichting Koraal Groep voor zowel de cliënten als medewerkers. Met uitzondering van de cliënten c.q. leerlingen van de stichtingen Maashorst en Saltho Onderwijs, zij hebben specifieke klachtenregelingen die voldoen aan de eisen die gesteld zijn in de Wet op Jeugdzorg respectievelijk “het model klachtenregeling primair en voortgezet onderwijs”. In de klachtenregeling is vastgelegd hoe met klachten van cliënten, medewerkers en anderen wordt omgegaan. Stichting Koraal Groep biedt cliënten en medewerkers verschillende mogelijkheden om hun klacht kenbaar te maken, zodat er altijd een oplossing is die bij de persoon en bij de aard van de klacht past. Alle informatie omtrent de klachtenregelingen van Stichting Koraal Groep is te vinden op intra- en internet alsook in specifieke brochures. De werkwijze van de klachtencommissie is vastgelegd in een reglement, dat is opgesteld in samenspraak tussen de klachtencommissies en de Raad van Bestuur. In dit reglement is beschreven binnen welke termijnen de klachtencommissie dient te reageren en op welke wijze de klachtenbehandeling dient plaats te vinden. Ook het reglement is te vinden via intra- en internet of men kan het opvragen bij de ambtelijke secretaris van de klachtencommissie. De Klachtenregeling is medio 2010 geëvalueerd. Daaruit is naar voren gekomen dat over het algemeen de klachtenregeling als positief ervaren wordt. Aandachtspunten zijn onder meer het beter accentueren van de mogelijkheid om een klacht te bespreken of bemiddeling aan te vragen alvorens een klacht in te dienen bij de klachtencommissie respectievelijk om bemiddeling te verzoeken, de uitlijning van de rol en positie van cliëntvertrouwenspersonen en het voorkomen dat medewerkers klachten zien als een bedreiging en/of aanval op hun persoonlijke integriteit. Klachtencommissie cliënten De klachtencommissie cliënten bestaat louter uit externe personen die in een onafhankelijke positie staan ten opzichte van Stichting Koraal Groep. Eind 2011 bestond deze klachtencommissie uit: De heer prof. dr. G.A.M. Widdershoven (voorzitter) Mevrouw mr. dr. B.J.M. Frederiks (vice-voorzitter) Mevrouw M. de Vreede-Van Griensven (lid) De heer prof. N. Roos (lid) De heer drs. C. van Miert (lid) De heer mr. dr. S.P.K. Welie (lid) In 2011 werden 9 klachten ingediend. Dit betekent dat er voor het tweede jaar in successie sprake is van een afname van het aantal ingediende klachten (2009: 36, 2010: 20). In 2010 zijn geen klachten ingediend inzake de wet BOPZ (2009: 1 klacht, 2010: 0). Van de 9 klachten zijn 2 klachten ingetrokken. Overzicht behandelde klachten: Klachten Aantal onderdelen 6 27

Aantal onderdelen ongegrond 4

Aantal onderdelen gegrond 23

Geen uitspraak

De klachtencommissie cliënten heeft in het verslagjaar in 6 zaken een uitspraak gedaan. Een zaak was aan het einde van het verslagjaar nog in behandeling; deze klacht en de onderdelen zijn dan ook niet in telling meegenomen. De behandelde klachten, die in totaal uit 27 onderdelen bestonden, zijn als volgt te verdelen over 10 hoofdrubrieken.

84

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

WKCZ – 6 klachten – 27 onderdelen

Gegrond

Begeleiding en ondersteuning Behandeling – onduidelijkheid en / of ontbreken van handelplan Gebrek aan onderwijs, dag- en vrijetijdsbesteding Communicatie Psychisch en lichamelijk welzijn / gevoel onveiligheid / gebrek aan hygiëne Bejegening Medische fouten / onduidelijkheid over medicatie Onvoldoende toegespitste zorg Gebrek aan toezicht op gebruik alcohol en drugs Niet nakomen van afspraken / onduidelijkheid

5 2

Totaal:

23

1 5 3

Ongegrond

Geen uitspraak

1

2 3 2 1 2 4

De klachtencommissie cliënten heeft in 2011 na behandeling van de klachten in bijna alle gevallen aanbevelingen en/of adviezen aan de uitspraak verbonden. De directies van de betrokken werkstichtingen en waar van toepassing de Raad van Bestuur, hebben conform het klachtenreglement van Stichting Koraal Groep steeds een reactie op de uitspraken gegeven alsmede partijen en de klachtencommissie hierover geïnformeerd. De aanbevelingen en adviezen, in meer algemene zin, kunnen als volgt worden samengevat: Begeleiding en ondersteuning De commissie heeft de aanbeveling gedaan om na te gaan in hoeverre de deskundigheid voor de omgang met adoptiekinderen aanwezig is en waar nodig kan worden uitgebreid. De commissie heeft tevens geadviseerd om na te gaan in hoeverre door de betreffende instelling optimale zorg verleend kan worden aan kinderen met eetproblemen en sondevoeding. Met betrekking tot ondersteuning van ouders heeft de commissie geadviseerd te onderzoeken in hoeverre de instelling ouders kan ondersteunen, met name in situaties waarbij de cliënt slechts een of twee dagen per week in het dagverblijf aanwezig is. (Onduidelijkheid) over behandeling De commissie heeft de aanbeveling gedaan om tijdens het intakegesprek duidelijkheid te scheppen over wederzijdse verwachtingen en de mogelijkheden van de zorginstelling. Verder heeft de commissie geadviseerd om na te gaan of de digitale informatie over de mogelijkheden van zorgverlening overeenstemt met de praktijk. In het kader van (on)duidelijkheid over de mogelijkheden van behandeling heeft de commissie tevens aanbevolen om over de uitkomsten en de tijdens het intakegesprek gemaakte afspraken met ouders te communiceren voor de daadwerkelijke opname, ook als er van dit gesprek nog geen verslag is gemaakt. Ook de afspraken die met de school gemaakt worden op basis van het intakegesprek aldaar dienen nog voor opname met de ouders te worden gecommuniceerd. Dagbesteding De commissie heeft geadviseerd de mogelijkheden van dagbesteding te verbeteren.

85

(Onduidelijkheid over) medicatie De commissie heeft aan een van haar afspraken de aanbeveling verbonden dat de voorzieningsarts altijd –en zeker in het geval van complexe cliënten– voor opname een gesprek voert met ouders over de medische achtergrond van de cliënt, het medicijngebruik en hun ervaringen hiermee. Verder heeft de commissie aanbevolen aandacht te schenken aan een optimale controle van de medicatiedistributie via het baxtersysteem. Communicatie / helderheid rondom afspraken De commissie heeft de directie geadviseerd om in overleg met beide partijen te komen tot een meer open manier van communiceren, ook als er van de zijde van de zorgaanbieder slechts negatief nieuws te melden is. De commissie heeft aan een van haar uitspraken de aanbeveling verbonden dat bij incidenten op zorgvuldige wijze een afweging wordt gemaakt wie melding aan ouders doet. Daarbij is het van belang dat wordt nagegaan of medewerkers zich in staat achten met ouders over het incident te spreken. De commissie heeft geadviseerd te komen tot afspraken met betrekking tot het (tijdelijk) in gebruik nemen van kamers van cliënten waarbij aandacht besteed dient te worden aan het informeren van de betreffende cliënt, de wijze waarop de eigendommen worden opgeslagen en het weer in de oorspronkelijke staat brengen van de kamer. In de laatste door de commissie behandelde zaak in 2011 heeft zij aan haar uitspraak de aanbeveling verbonden om in goed overleg met partijen duidelijk vast te stellen wie de regie in handen heeft bij het zoeken naar een geschikte woonplek. Tevens heeft de commissie in deze zaak aanbevolen om ten aanzien van afspraken over regels erop toe te zien dat duidelijk op het document vermeld wordt welke status dit heeft. Daarnaast heeft de commissie geadviseerd zorg te dragen voor adequate verslaglegging van overleg en gezamenlijk met de cliënt en/of diens vertegenwoordiger de gewenste vorm van ontvangst van het verslag (elektronisch of per post) vast te stellen. Tot slot heeft de commissie geadviseerd verbeteracties te toetsen en regelmatig te evalueren. Klachtencommissie medewerkers In de visie van Stichting Koraal Groep is een belangrijke rol weggelegd voor de medewerkers. Zij bepalen in aanzienlijke mate de kwaliteit van de ondersteuning aan de cliënten. Stichting Koraal Groep hecht dan ook veel waarde aan goede sociale verhoudingen en ontplooiingsmogelijkheden voor haar medewerkers. Desondanks kan er onvrede ontstaan bij medewerkers en dient er gelegenheid geboden te worden om deze onvrede te uiten respectievelijk te laten onderzoeken. Een medewerker heeft de mogelijkheid een klacht in te dienen bij de klachtencommissie voor medewerkers van Stichting Koraal Groep. Dit is een door de Raad van Bestuur aangestelde maar zelfstandig, onpartijdig en onafhankelijk opererend gremium bestaande uit externe deskundigen. De samenstelling van de klachtencommissie was in december 2011: Dhr. mr. S. Kuijer (voorzitter) Dhr. prof. dr. J. van Lankveld (lid) Dhr. drs. W. Lambriex (lid) In 2011 werden door zes medewerkers in totaal zeven klachten ingediend bij de klachtencommissie (in 2010: één klacht). Een medewerker heeft zijn klacht ingetrokken.

86

Overzicht behandelde klachten: Klachten Aantal onderdelen 5 13

Aantal onderdelen ongegrond 4

Aantal onderdelen gegrond 9

Geen uitspraak

De klachtencommissie medewerkers heeft in het verslagjaar in 5 zaken een uitspraak gedaan. De laatste klacht werd eind december 2011 ingediend; in het kader van de klachtbehandeling was op het moment van verslaglegging nog geen uitspraak gedaan. De behandelde klachten, die in totaal uit 13 onderdelen bestonden, zijn als volgt te verdelen over 4 hoofdrubrieken.

1. 2. 3. 4.

Medewerkers – klachten – onderdelen

Gegrond

Ongegrond

Beleid en regelgeving Verslaglegging Bejegening Communicatie

2 2 3 2 9

2

Geen uitspraak

2 4

De klachtencommissie medewerkers heeft in 2011 na behandeling van de klachten in alle gevallen aanbevelingen en/of adviezen aan de uitspraak verbonden. De directie van de betrokken werkstichtingen en waar van toepassing de Raad van Bestuur, hebben conform het klachtenreglement van Stichting Koraal Groep steeds een reactie op de uitspraken gegeven en partijen en de klachtencommissie hierover geïnformeerd. De aanbevelingen en adviezen, in meer algemene zin, kunnen als volgt worden samengevat: Communicatie De commissie heeft aan haar uitspraak de aanbeveling verbonden om heldere informatie over het binnen de stichting gehanteerde roosterbeleid te verstrekken op het moment van aanstelling. Verder heeft de commissie aanbevolen om te allen tijde informatie te verstrekken aan medewerkers over de samenstelling en de inhoud van hun personeelsdossier. In het kader van de communicatie heeft de commissie directie c.q. raad van Bestuur tevens geadviseerd erop toe te zien dat toegezegde gesprekken daadwerkelijk plaatsvinden. Beleid/regelgeving De commissie heeft aan haar uitspraak de aanbeveling verbonden om te komen tot een zorgvuldig geformuleerd beleid met betrekking tot op non-actiefstelling; hierbij moet indien nodig gezocht worden naar alternatieven die minder schade en angst opleveren voor de betrokken medewerker. De commissie heeft tevens geadviseerd om in overleg met de medezeggenschapsorganen te komen tot een heldere regelgeving binnen de organisatie wat betreft dossiervorming; Hierbij acht de commissie het noodzakelijk dat er een duidelijke procedure afspraak gemaakt wordt ten aanzien van de opslag van gegevens over werving en selectie. In een zaak was de commissie van mening dat op grond van goed werkgeverschap een tegemoetkoming had kunnen plaatsvinden; zij heeft de Raad van Bestuur geadviseerd in heroverweging te nemen om op een andere basis aan klager een vergoeding te geven.

87

Verslaglegging De commissie heeft aanbevolen de betreffende medewerker in de gelegenheid te stellen schriftelijk te reageren op een gespreksverslag. Indien deze medewerker gebruik maakt van deze mogelijkheid dan dient de reactie, onverbrekelijk verbonden aan het betreffende verslag, mede opgeborgen te worden. Bejegening De commissie heeft aanbevolen erop toe te zien dat nagegaan wordt in hoeverre inhoudelijk overleg heeft plaatsgevonden in relatie tot de ambities van klager en dat indien nodig door het management de juiste stappen worden ondernomen. Tot slot heeft de commissie aanbevolen ervoor zorg te dragen dat incidenten geen invloed hebben op de verdere loopbaan van de betrokken medewerkers.

4.4.3. Toegankelijkheid De aanmelding c.q. intake van cliënten vindt plaats op het niveau van de werkstichtingen van Stichting Koraal Groep. Dit proces is per stichting beschreven conform de HKZ/ISO standaarden in de kwaliteitshandboeken. Indien een werkstichting niet in een (zorg)vraag kan voorzien, wordt deze vraag -na instemming van de cliënt- voorgelegd aan het Centraal Service Bureau dat onder andere stichtingsbreed naar een passende oplossing zoekt. Dit is een belangrijk aspect van het door de Koraal Groep gehanteerde full service-concept, of het optimaal willen bedienen van cliënten. Het Centraal Service Bureau beoordeelt de zorgvraag en onderzoekt een mogelijk zorgaanbod bij een andere werkstichting. Indien nodig wordt ook overbruggingszorg gerealiseerd. Er wordt gestreefd naar een minimale doorlooptijd tussen aanmelding centraal en afhandeling. In 2011 is er zeventien keer melding van zorgverlegenheid bij één van de werkstichtingen gemaakt bij het Centraal Service Bureau. Twaalf keer weken zorg vraag en zorgaanbod dermate van elkaar af dat bij het eerste overleg tussen de werkstichting en Centraal Service Bureau besloten is de casus niet centraal op te pakken. Vijf casussen werden centraal opgepakt maar ook daar bleek na nader onderzoek dat zorgvraag en zorgaanbod te ver uit elkaar lagen. In 2011 werd het Centraal Service Bureau vaak benaderd door ouders/wettelijke vertegenwoordigers en instanties voor een oriënterend gesprek betreffende een zorgvraag. Vijfentwintig vragen hebben ertoe geleid dat er contact werd gezocht met de werkstichting voor (eventuele) aanmelding. Teneinde de wachttijden te beperken, is in 2010 gestart met centraal wachtlijstbeheer voor alle zorgproducten. Eind 2011 was de wachtlijst als volgt: Wachtlijst gegevens (product verblijf-langdurig) peildatum december 2011 De Hondsberg 25 De La Salle 47 Gastenhof 22 Maasveld 08 Op de Bies 16 St. Anna 01 Totaal: 119

88

4.4.4. Veiligheid cliënten Stichting Koraal Groep stelt met het oog op de veiligheid van cliënten, medewerkers en derden hoge eisen aan gebouwen, fysieke omgeving en materialen. Het gaat daarbij primair om het voldoen aan de relevante wet- en regelgeving. In bijzondere situaties stelt Stichting Koraal Groep aanvullende eisen vast. Zowel de ruimten waar cliënten verblijven, als ook de apparatuur dienen aan deze eisen te voldoen. De ruimten zijn zo goed mogelijk ingericht op het verlenen van doelmatige en goede zorg- en dienstverlening. Stichting Koraal Groep hanteert hiervoor de geldende criteria zoals beschreven in de HKZ–ISO standaarden, bijvoorbeeld hygiëne en veiligheid voor cliënten en medewerkers. Elementen die in dit opzicht gelden zijn:  het gevoel van veiligheid van cliënten en medewerkers  de wettelijke regels ten behoeve van werkomstandigheden  brandpreventie  richtlijnen voor het gebruik van installaties en (hulp)middelen en dergelijke  calamiteitenplan  handboek gevaarlijke stoffen  regelingen betreffende bedrijfshulpverlening. Het beheer van medicijnen en/of hulpmiddelen vindt eveneens op een verantwoorde wijze plaats conform de intern geldende richtlijnen, protocollen of voorschriften. De beheersing van bewakings- en meetapparatuur is eveneens aantoonbaar geregeld. In 2011 is binnen Koraal Groep het project “Integraal Veiligheidsmanagement Koraal Groep” opgestart. De hoofddoelstelling van het project is continue verbetering van veiligheid binnen de Koraal Groep. De daarvan afgeleide doelstellingen luiden als volgt:  Aandachtsgebieden identificeren;  Veiligheidsaudit- en verbetercyclus initiëren;  Veiligheidsbeleid formuleren;  Stuurinformatie genereren;  Veiligheid in managementsystemen borgen;  Persoonlijk veiligheidsbewustzijn, kennis, kunde van en bereidheid tot veilig handelen bevorderen. In 2011 is hiertoe een onderzoek uitgevoerd. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zijn vervolgens op het niveau van de individuele werkstichting de volgende acties bepaald: 1. Het initiëren van veiligheidsaudits bij werkstichtingen met aandachtsgebied “Integrale Gebouwenveiligheid”. 2. Uitvoeren van een zgn. actieprogramma per individuele werkstichting. Het betreft hier de opvolging van uit genoemde inventarisatie gebleken (uiteenlopende) aandachtspunten op het gebied van veiligheid(smanagement); dit verschilt inhoudelijk per werkstichting. 3. Het initiëren van enkele pilots aangaande bevordering van veiligheidscultuur; gekozen is in deze voor een methode om in klein verband veiligheidscultuur te evalueren en bespreekbaar te maken in combinatie met het uitvoeren van een veiligheidscultuurmeting, e.e.a. leidend tot verbeteracties. De Raad van Bestuur heeft de directies van de werkstichtingen verzocht om in 2012 voorzieningen te treffen om de uitvoering van deze acties te faciliteren. Inmiddels is een aantal stappen gezet, die deels voorwaardelijk zijn om bovengenoemde acties (in het bijzonder de veiligheidsaudits op het gebied van Integrale Gebouwenveiligheid) goed te kunnen uitvoeren:

89

  

Het identificeren van toepasselijke zgn. veldnormen voor gebouwen van Koraal Groep; Het opstellen van een zgn. safety-register, relevant voor het bepalen van volgens wet- en regelgeving verplichte onderhoudswerkzaamheden, en Het opstellen van gestandaardiseerde vragenlijsten t.b.v. uitvoering van de veiligheids-audit binnen de Koraal Groep

Bij de uitvoering van de acties 1, 2 en 3 wordt, mede lettend op de specifieke risicoprofielen van de individuele werkstichtingen, naar een aanpak-op-maat gestreefd, waarbij de ontwikkelde formats en standaarden gerespecteerd zullen worden. Gestreefd wordt naar uitvoering van de 3 bovengenoemde acties in de eerste helft van 2012. Voorts kennen de werkstichtingen Gastenhof, St. Anna, Maasveld en Op de Bies een registratiesysteem voor Fouten, Ongevallen en Bijna Ongevallen, FOBO genaamd. De registraties worden periodiek besproken binnen elke werkstichting door de meldingscommissies. Daarbij wordt veel aandacht besteed aan het voorkomen van nieuwe fouten, ongevallen, bijna ongevallen door te zoeken naar de oorzaken die ten grondslag gelegen hebben aan de fouten, ongevallen en bijna ongevallen per werkstichting. De bevindingen van de commissies worden teruggekoppeld naar de clustermanagers die met de teamhoofden overleggen over de te ondernemen acties. In 2011 zijn in totaliteit de navolgende fouten, ongevallen en bijna ongevallen geregistreerd: Meldingen, per categorie Agressie Anders Brandstichting/diefstal/vernieling Inname schadelijke stoffen Medicatiefouten Seksueel inadequaat gedrag Stoten/knellen/botsen/verbranding Suïcide (of poging tot) Vallen Vandalisme Ongeval/bijna ongeval Vermissing/weglopen TOTAAL

Op de Bies

Gastenhof

Maasveld

St. Anna

2011 235 158

2011 244 154 4

2011 1182 355

2011 1477 91

326 4

2010 201 142

2010 231 246 4

2010 1546 34

170

5 149 30

3 462 5 19 2 143 26

16

21

160

31

2371

1729

2486

2271

287 5

381 16

446 12

64

2 13

2 9

230

11

6

79 74

62

836

695

967

1010

102

2010 790 274

587 1

474

559 5

Uit het overzicht blijkt dat agressie, van cliënten resp. van medewerkers, medicatiefouten en vallen het meeste voorkomen. Per werkstichting zijn overzichten beschikbaar in de vorm van jaarverslagen FOBO. Hieronder volgen nog een aantal bijzonderheden: -

-

De FOBO-commissie van St. Anna heeft vanaf juli 2011 een duidelijke toename van het aantal meldingen gesignaleerd. De oorzaak daarvoor is volgens de commissie gelegen in de toegenomen onrust c.q. ontevredenheid bij het personeel over roostering/dagbesteding, stijging ziekteverzuim, omgaan met min/plusuren. Enerzijds leidt dit tot een ander meldingsgedrag en anderzijds is er sprake van een toename van het aantal FOBO-gevallen. De FOBO-commissie van Op de Bies heeft het accent in 2011 gelegd op scholing van personeel teneinde beter te kunnen omgaan met agressie. Verder is een verbeteringstraject uitgevoerd, gericht op het verminderen van medicatiefouten.

90

-

-

De FOBO-commissie van Gastenhof heeft in haar jaarverslag 2011 aanbevelingen gedaan op het gebied van het verminderen van medicatiefouten en agressie, en op het stimuleren van melden van FOBO’s. Verder blijft het noodzakelijk om het handelen van medewerkers of een team regelmatig te vergelijken me de van toepassing zijnde juridische kaders enerzijds en de visie op het beperken van vrijheidsbeperkende maatregelen anderzijds. De FOBO-commissie Maasveld heeft gesignaleerd dat bij medewerkers nog onvoldoende bekend is wat waar gemeld moet worden, waardoor een aantal meldingen ten onrechte opgenomen zijn in de categorie Anders. De categorie Agressie scoort duidelijk het hoogste. Uit de meldingen inzake agressie, blijkt dat agressie met name voorkomt op twee afdelingen. Inmiddels is een actief beleid opgezet om de agressie te voorkomen resp. te beteugelen in de vorm van scholing van medewerkers in de omgang met agressie. Verder is in 2011 sterk gestimuleerd om fouten en bijna fouten te melden. Hieruit is een laagdrempeligheid voortgekomen die tevens leidde tot onnodige meldingen. Overigens hadden 69 meldingen betrekking op de situatie cliënt ten opzichte van een medewerker of derde, waarvan 60 verband hielden met agressie. Acht keer leidde dit tot behandeling van een medewerker in het ziekenhuis en zeven keer tot ziekteverzuim van de betreffende medewerker.

Het FOBO overzicht 2011 van De Hondsberg laat zien dat het aantal medicatiefouten is gestegen van 133 in 2010 tot 171 in 2011. De La Salle kent eveneens een registratiesysteem voor Fouten, Ongevallen en Bijna Ongevallen (FOBO), De cijfers over 2011 zijn als volgt: FOBO medicatie 132 formulieren ingevuld FOBO cliënt 450 formulieren ingevuld Opvallend was dat een aantal groepen niet of nauwelijks meldingen zijn ontvangen. Dit kan te maken hebben met het gegeven dat er op de locaties geen fouten hebben plaatsgevonden, of dat er niet gemeld word. De CIE cliëntveiligheid heeft het clustermanagement geadviseerd hierover in gesprek te gaan met alle tandems in kwestie, zodat deze kunnen verklaren of en waarom er op de desbetreffende groepen nauwelijks incidenten plaatsvinden die FOBO-meldenswaardig zijn. De commissie Veiligheid cliënt van De La Salle registreert de meldingen en doet aanbeveling. In 2011 is besloten het beleid medische dienst te herzien. Een en ander is een resultante van een interne audit met betrekking tot medicatie op het niveau van de Koraal Groep. Ook binnen Sterk in Werk vindt een FOBO-registratie plaats. In 2011 vonden de navolgende meldingen plaats: - ernstige gedragingen naar derden : 8 - calamiteit met interventie arts : 2 - vermoeden gebruik drugs/alcohol : 3 - bedreiging personeel : 3 - verwondingen : 3 - diefstal/vernieling : 2 Totaal : 21 Tenslotte wordt stilgestaan bij de onderwijsinstellingen: Het Driespan hanteert de zogenaamde MIL-formulieren (Melding Incident Leerkracht, ouders, leerling). Deze worden gehanteerd bij vergelijkbare situaties binnen de Koraal Groep als het gaat over veiligheid, dreigende en fysieke situaties. De betreffende medewerker vult een formulier in. Dit formulier kan op verschillende wijzen worden afgehandeld, maar krijgt altijd de noodzakelijke aandacht van een leidinggevende. In totaal zijn er 179 MIL-formulieren ingediend en behandeld. Op de Saltho Onderwijsscholen kent elke school een eigen FOBO-commissie die per kwartaal verslaggeving aanlevert. De terugkoppeling c.q. afhandeling per FOBO-formulier kent twee wegen. Is het vooral

91

“inhoudelijk” van aard, dan gaat het naar de Commissie van Begeleiding en wordt er specifiek aandacht aan besteed. Dit kan gevolgen hebben voor het handelplan. Heeft het voorval een “straf”-accent, dan gaat de afwikkeling via de leidinggevende. Het totaal aantal FOBO’s bedraagt 1154, verdeelt over de navolgende categorieën:  Verbale agressie 750  Fysieke agressie 375  Ongelukjes 20  Medicatie 9

4.4.5. Veiligheid van medewerkers Veel aandacht wordt besteed aan de veiligheid van medewerkers. In alle werkstichtingen zijn risicoinventarisaties en evaluaties en preventiemedewerkers aanwezig. Per werkstichting is er een geactualiseerd plan van aanpak beschikbaar bevattende de maatregelen die zijn getroffen om de belangrijkste knelpunten uit de RIE’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn op te lossen. Er worden jaarlijks vele maatregelen getroffen, in het bijzonder voor de situaties die een direct gevaar voor medewerkers en/of cliënten opleveren. De voortgang van deze plannen wordt jaarlijks met de medezeggenschap besproken. Daarnaast is, op basis van opleidingsjaarplannen, uitvoering gegeven aan een groot aantal trainingen die bijdragen aan de veiligheid van de medewerkers en cliënten. Trainingen die in dit kader kunnen worden genoemd, zijn het omgaan met destructief gedrag, fysieke weerbaarheidstrainingen en omgaan met agressie. Ook de training trauma opvang ten behoeve van het opvangen van medewerkers die een traumatische ervaring hebben, wordt in dit kader genoemd. Verder zijn ter vergroting van de veiligheid van cliënten en medewerkers in alle werkstichtingen instructies en trainingen gegeven op het gebied van bedrijfshulpverlening.

92

4.4.6. Veiligheid informatievoorziening Verwezen wordt naar paragraaf 4.2.3. waarin reeds nader is ingegaan op de gegevens- en informatiebeveiliging en de maatregelen die aanvullend in 2011 zijn getroffen ter beveiliging van de informatievoorziening.

4.5. Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1. Personeelsbeleid Evaluatie sociaal beleid 2011 Het jaar 2011 is een jaar waarin (na afronding van alle activiteiten voortvloeiende uit Ruimte voor Ontwikkeling) tijdelijk een pas op de plaats is gemaakt om een heroriëntatie op het strategisch sociaal beleid vanaf 2012 te kunnen realiseren. In 2011 werden de eerste contouren reeds zichtbaar van wat belangrijke ankerpunten met betrekking tot de toekomst van sociaal beleid zullen zijn: • eisen aan arbeidsproductiviteit en duurzame inzetbaarheid; • eisen aan flexibilisering van de personele inzet afgestemd op wijzigingen in de bekostiging; • professionaliteit en persoonlijk leiderschap; • demografische ontwikkelingen (ontgroening en vergrijzing); • duurzame inzetbaarheid; • kwantitatieve en kwalitatieve frictie op de arbeidsmarkt; • behoud van werkgelegenheid, binden en boeien van mensen. Sociale Zaken heeft vanaf september 2011 tijdelijk pas op de plaats moeten maken, waardoor vele projecten op ’n laag pitje zijn komen te staan. Voor wat betreft de realisatie van het Jaarplan 2011 van Sociale Zaken kan de volgende stand van zaken worden weergegeven: Activiteit

Realisatie

Talentmanagement

Enerzijds zijn werkstichtingen nog niet toe aan invoering van talentmanagement; anderzijds blijkt uit overleg met Unit-4 (leverancier Cura Personeel) dat de mogelijkheden van digitaal talentmanagement nog niet beschikbaar zijn.

Veiligheid

Beleid vanuit cliëntperspectief ten aanzien van vrijheidsbeperking en aangifte door Koraal Support is in 2011 afgerond. Aan vervolgacties ten aanzien van sociaal beleid wordt door Sociale Zaken aansluitend vorm gegeven. Besluitvorming en implementatie zal in 2012 plaatsvinden.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek (mto)

In 2011 is gezocht naar een MTO-methode die daadwerkelijk tot resultaat op de werkvloer leidt. Deze kennis wordt in 2012 gebruikt om het MTO te houden.

Flexibiliseren arbeid

Doel van dit project is het vergroten van de flexibele inzet van medewerkers. Resultaten van de pilots in de werkstichtingen en rapportage op concernniveau over capaciteits-, rooster- en flexplanning zijn bekend (september 2011, extern ondersteund door Ayton). Verdere besluitvorming zal in 2012 plaatsvinden en kan tot uitvoering in 2012 leiden. De denkrichting over mobiliteitsbeleid is ontwikkeld binnen Sociale Zaken en wordt aangeboden aan de Raad van Bestuur.

93

Vitaliteit

Dit onderwerp is niet opgepakt.

Informatisering

Overleg met Unit-4 (leverancier Cura Personeel) over de mogelijkheden van digitaal workflow-management zijn afgerond. Een pilot inzake het digitaal toezenden van salarisstroken naar het privé-e-mailadres van medewerkers is gestart en zal tot het voornemen leiden tot concernbrede implementatie. Ten aanzien van e-learning zijn er verkennende gesprekken geweest.Tot het formulieren van een voorstel voor Raad van Bestuur en CMZm is het nog niet gekomen.

Verzuimsignaal

Binnen een van de werkstichtingen wordt gestart met de digitale verzuimapplicatie die leidinggevenden ondersteunt in het adequaat uitvoeren van de verzuimbegeleiding. Doel bijdrage leveren aan het verlagen van ziekteverzuim.

Sociale handboeken

De handboeken voor medewerkers zijn per werkstichting en op Koraal Groep voorhanden. Inhoud en indeling zijn veel transparanter en efficienter ingericht.

Opleidingen De groei van één- en meerdaagse opleidingen die in 2010 al was ingezet heeft zich in 2011 doorgezet. Werkstichtingen maken steeds meer gebruik van de ondersteuning van Sociale Zaken/opleidingen. Dit heeft Sociale Zaken genoopt tot het maken en implementeren van een nieuwe database. Sociale Zaken heeft in 2011 in totaal 2125 opleidingen ingebracht in de nieuwe database. Deze enorme stijging t.o.v. 2010 heeft ook te maken met de nieuwe verwerkingssystematiek van de BIG trainingen voor verpleegkundige handelingen. In 2011 bedroeg het totaal aantal registraties voor de opleidingen 8775. In 2011 is ook gestart met het bijhouden van mutaties. In overleg met de werkstichtingen worden de oorzaken besproken en verbetertrajecten voorgesteld. Koraal Groep streeft in zijn opleidingsbeleid naar optimaal gebruik van interne deskundigheid door gebruik te maken van interne opleiders, trainers en ontwikkelaars. Van de 2125 opleidingen zijn 1867 gedoceerd en ontwikkeld door eigen medewerkers. Door de nieuwe database was het mogelijk vrijwel alle uitnodigingen tijdig en conform afspraken te verwerken. In 2011 hebben collega-instellingen in Limburg en Brabant gebruik gemaakt van de door Koraal Groep ontwikkelde en SOEC erkende modulaire leergang LVB. Stichtingen Pergamijn, Lunet Zorg, Prisma en Herlaarhof hebben deelgenomen aan dit scholingstraject vanuit het gemeenschappelijk streven naar kwaliteitsverbetering van dienstverlening aan mensen met een lichte verstandelijke handicap. Ontwikkelgesprekken Binnen Stichting Koraal Groep wordt gewerkt met ontwikkelgesprekken in plaats van functioneringsgesprekken. In deze gesprekken staat de ontwikkeling van de medewerker centraal vanuit de visie en koers van de organisatie. Er wordt gevolgd of met iedere medewerker een ontwikkelgesprek heeft plaatsgevonden omdat de dialoog tussen medewerker en leidinggevende de ‘as’ van het sociaal beleid is. Ziekteverzuim en verloop 2011 Het ziekteverzuim van Stichting Koraal Groep bedraagt in 2011 6,6%. Dit is een stijging van 0,3% t.o.v. 2010. Het grootste gedeelte van het ziekteverzuim (4,6 %) bestaat uit langdurig verzuim (> 43 dagen). Het kortstondig ziekteverzuim (< 8 dagen) is 0,9%. Dit is gedaald t.o.v. 2010. Het middellange verzuim (8-

94

42 dagen) bedraagt 1 %. Gelijk aan 2010. het ziekteverzuim per werkstichting varieert van 2,9% (COD) tot 8,4% (Op de Bies). Het verloop is in 2011 verder gedaald tot 5,6%. In 2009 bedroeg het verloop nog 9%. Het laagste verloop kende Gastenhof 2,8% en het hoogste verloop vond plaats binnen Maashorst 9,1%. Vooruitblik sociaal beleid 2012 ► Actie 1 Veiligheid Doelstelling is dat –met inachtneming van het door Koraal Support ontwikkelde beleid ten aanzien van vrijheidsbeperking en aangifte– uiterlijk juni 2012 een plan van aanpak ter verbetering van de veiligheid van medewerkers is vastgesteld. Implementatie zal vervolgens uiterlijk september 2012 starten ► Actie 2 Medewerkerstevredenheidsonderzoek Doelstelling is dat uiterlijk juni 2012 een plan van aanpak (inclusief onderzoeksmethodiek) is opgesteld en vastgesteld zodat eind 2012 de resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek bekend zijn ► Actie 3 Flexibiliseren arbeid Doelstelling is dat uiterlijk december 2012 de te ontplooien activiteiten op concernniveau ten behoeve van het flexibiliseren van de arbeid (capaciteits-, rooster- en flexplanning) zijn gerealiseerd. Concreet kan dit betekenen dat de 6 grote AWBZ werkstichtingen werken met een digitaal systeem, mogelijk Aysist van Ayton, Op langere termijn zal het streven zijn dat werkstichtingen in hun formatie-inzet volledig ZZP-proof zullen zijn. ► Actie 4 Vitaliteit Doelstelling is dat in 2012 binnen alle werkstichtingen verzuimsignaal geïmplementeerd is. Uiterlijk in september 2012 zal onderzocht zijn of welke wijze de ARBO-organisatie binnen Koraal Groep het best georganiseerd kan worden ► Actie 5 Informatisering Het huidige personeelsinformatiesysteem zal tegen het licht worden gehouden van de toekomstige ontwikkelingen en er zal beoordeeld worden of het systeem toekomstbestendig is. In 2012 wordt besluitvorming geïnitieerd over of en op welke wijze digitale mutatie- en declaratieformulieren, salarisstroken een bijdrage leveren aan efficiencyverbetering van personeelsprocessen. Verder wordt de managementinformatie verder geprofessionaliseerd ► Actie 6 Arbeidsmarktbeleid In 2012 is een arbeidsmarktbeleid vastgesteld. Op onderdelen is het beleid ook in uitvoering. Dit beleid heeft tot doel voldoende gekwalificeerd personeel op de arbeidsmarkt aan te kunnen trekken. Op drie peilers wordt ingezet: optimaliseren van de interne organisatie en werkprocedures, binden en boeien van medewerkers en arbeidsmarktcommunicatie. ► Actie 7 Strategisch opleidingsbeleid en e-learning Elke werkstichting maakt jaarlijks een opleidingsplan. Dit traject loopt goed, evenals de afstemming met Sociale Zaken over de organisatie, registratie en in eigen beheer uitvoeren van trainingen en cursussen. Het opleidingsbeleid 2012 richt zich op people development en management development. Bij people development nemen de afspraken met de zorgkantoren in het kader van de kwaliteitsimpulsmiddelen een dominante plaats in. Competentie ontwikkeling is in een enkele stichting tot wasdom gekomen en een bruikbaar instrument voor organisatie-ontwikkeling. Andere werkstichtingen aarzelen nog competentie ontwikkeling breed in te voeren. In 2012 wordt duidelijk of competentie ontwikkeling wordt doorgezet.

95

Management development is in 2011 met horizontaal en persoonlijk leiderschap van de grond gekomen. Begin 2012 wordt het horizontaal leiderschap op effectiviteit en meerwaarde geëvalueerd. Afhankelijk van de uitkomst wordt hieraan een vervolg gegeven. Management development blijft de komende jaren een speerpunt. In 2012 wordt een begin gemaakt met open inschrijftrainingen, waaraan management kan meedoen. Daarnaast bestaat de wens een MD programma voor het top en middenkader aan te bieden. In het nog op te stellen meerjarenplan Sociaal Beleid wordt hierop nader ingegaan. E-learning Vanuit het oogpunt van efficiencyverbetering is een verdergaande informatisering van processen met betrekking tot personeelsopleidingen wenselijk. Om scholing efficiënt en effectief te laten plaatsvinden is een vraaggestuurd aanbod van flexibele modules nodig waarin blended/e-learning onmisbaar is. In 2012 is besluitvorming geïnitieerd over de wijze waarop e-learning een bijdrage gaat leveren aan het bovenstaande. ► Actie 8 Mobiliteitsbeleid In het 1e kwartaal van 2012 is het mobiliteitsbureau operationeel. Korte termijn doelstelling is mensen van werk naar werk te begeleiden en kwaliteit voor de organisatie te behouden. De lange termijn doelstelling is het centrum in te zetten als (virtueel) loopbaancentrum. ► Actie 9 Meerjarenplan Sociaal beleid In 2012 wordt een nieuw meerjarenplan sociaal beleid geformuleerd. Dit beleid komt tot stand in nauwe samenwerking tussen medezeggenschap, werkstichtingen, Raad van Bestuur en afdeling Sociale Zaken. Aan de hand van maatschappelijke en interne uitdagingen wordt het beleid geformuleerd. Bij het vaststellen van het meerjarenbeleid kan dit al invloed hebben op de agenda van 2012 waardoor er lopende het jaar aanpassingen kunnen plaatsvinden in bovenstaande acties.

4.6. Samenleving De wijze waarop de Koraal Groep haar doelstellingen tracht te realiseren, dient op een maatschappelijk verantwoorde manier te geschieden. Om deze reden hecht de Koraal Groep grote waarde aan het maatschappelijk verantwoord ondernemen, ook wel duurzaam ondernemen genoemd. De Koraal Groep heeft daarvoor geen uitgebreide strategie op papier uitgewerkt. Er is bewust voor gekozen om duurzaam ondernemen aan bod te laten komen door bij de uitoefening van de reguliere activiteiten aandacht te besteden aan duurzaamheid en aan de maatschappij. Duurzaam ondernemen is in feite vast verbonden aan het realiseren van de doelstellingen die de Koraal Groep nastreeft. In het onderstaande worden de vele activiteiten beschreven die op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn ontplooid. Voor de overzichtelijkheid zijn deze activiteiten onder verdeeld in de navolgende categorieën : a. Ondernemerschap Bij het maatschappelijk ondernemen door de Koraal Groep staan cliëntenparticipatie en arbeidsparticipatie voor cliënten en in het bijzonder voor Wajongers centraal. Mede om deze reden werd per 1 januari 2009 een shared service center voor facilitaire activiteiten opgericht onder de naam RIF FM. Een van de belangrijkste doelstellingen van deze werkmaatschappij is het bevorderen van de arbeidsparticipatie van cliënten van de Koraal Groep door hen facilitair werk te laten verrichten. Afhankelijk van de mogelijkheden van de werkstichtingen en van de cliënt, kan een cliënt een reguliere arbeidsplaats gaan invullen, danwel een stageplaats vervullen waarbij externe jobcoaching en pedagogische begeleiding bij de betreffende werkstichting ligt. Voorts zal bij de selectie van externe leveranciers gelet worden op de ruimte die zij willen geven aan cliëntenparticipatie in hun bedrijf. In 2011 waren 94 cliënten via RIF FM werkzaam bij de werkstichtingen en de Concern Ondersteunende Diensten, een toename van 22 %. In onderstaand overzicht wordt nader inzicht gegeven in de deelgebieden waarbinnen cliënten eind 2011 werkzaam waren.

96

Gebouw gebonden taken Onderhoud terreinen Voeding Receptie/bewaking/post Schoonmaak Verhuizingen Algemene Dienst Linnenvoorziening Personenvervoer Transport/Magazijn Totaal 2011

2 5 4

2 2 15

6 4 -2 2 14

2 2 1 2 2

10 1

7 3

1

5

2 1

2 12

4 20

4 17

3 6 1

4

11

3

-

Totaal

Maashorst

Gastenhof

COD

Maasveld

St. Anna

berg

HondsDe

De La Salle

Op de Bies

Deelgebieden

4 33 19 3 2 8 11 12 92

Cliëntparticipatie vond in 2011 in sterke mate plaats in het onderhoud van de groenvoorzieningen van de diverse werkstichtingen en van het bestuurscentrum te Sittard. Deze cliëntparticipatie was in handen van Sterk in Werk. Hierdoor konden 16 cliënten meer ingezet worden in het groenonderhoud. In 2012 nam het aantal cliënten, werkzaam in de werkstichtingen resp. COD, sterk toe: van 77 naar 92 (een toename van 20 %). Verder is arbeidstoeleiding van Wajongers in 2011 een belangrijke activiteit geweest van Sterk in Werk, teneinde ervoor zorg te dragen dat de betreffende jongeren ook daadwerkelijk aan de slag konden. Daarbij betrekt Sterk in Werk vele maatschappelijke partners. Dat gebeurt zowel via (nieuwe) leer/werkbedrijven van Sterk in Werk alsook rechtstreeks door Sterk in Werk met bedrijven. Binnen de leer/werkbedrijven wordt voor tal van maatschappelijke organisaties (gemeente Boxtel, Staatsbosbeheer/Kempenhaghe, gemeente Den Bosch, theatervoorziening Podium Boxtel) werk uitgevoerd zoals drukwerk, horeca/catering, onderhoud kinderboerderij en groenonderhoud. Rechtstreeks met bedrijven gebeurt dit in allerlei vormen: van stages tot betaald werk. Hieronder valt ook de samenwerking met sociale werkvoorzieningen in termen van doorstroming naar de best passende plek respectievelijk richting bedrijfsleven zoals een project in samenwerking met de Weener Groep in Den Bosch en uitgevoerd door een woningcorporatie en de leveranciers daarvan. Andere duurzame activiteiten inzake ondernemerschap waren in 2011: - het beheer van de kinderboerderij de Bossche Hoeve door Sterk in Werk in samenwerking met de gemeente Den Bosch; - de instandhouding van het Eetcafé in samenwerking met de woningbouwcorporatie Brabant Wonen in Den Bosch respectievelijk ondersteuning, inzet op horecagebied/catering van het bedrijvencentrum te Den Bosch door Sterk in Werk, en - de exploitatie van het lunchcafé Uniek te Maasbracht waar cliënten horecamatige activiteiten verrichten en producten verkopen van cliënten. b. Sociale betrokkenheid Eind 2011 is een aanvang gemaakt met het project Mont Ventoux waarbij een groep jongeren van Gastenhof deze berg met hun racefiets in juni 2012 gaan beklimmen. Vanaf eind 2011 tot medio juni bereiden deze jongeren zich intensief voor op deze sportieve uitdaging, daarbij ondersteund door familieleden,

97

vrienden, medewerkers en vele vrijwilligers. Door deze aanpak groeien jongeren en hun nabije omgeving sterk naar elkaar toe en via de grote media-aandacht (regionale dagbladen, provinciale TV-zender, radio en landelijke omroepverenigingen) neemt de belangstelling en bekendheid met deze doelgroep sterk toe. Tevens worden de betreffende jongeren voorbereid op hun maatschappelijke toekomst. In 2011 bestond De Hondsberg 50 jaar en vierde dit ondermeer door het houden van een symposium onder de titel ” Samen de koers bepalen”. Tevens werd een documentaire op de markt gebracht onder de naam “ Kinderen van De Hondsberg “ die door de NCRV in twee afleveringen werd uitgezonden. Voorts werd hiervan een DVD gemaakt en lesmateriaal werd ontwikkeld voor opleidingen op zorggebied. Saltho Onderwijs heeft in 2010 via de Eindhovense Sociaal Maatschappelijke School en in nauwe samenwerking met de gemeente Eindhoven aan niet-schoolgaande jeugdigen een nieuwe methodiek aangeboden die ertoe leidt dat deze jongeren meer perspectief krijgen. Voor de toegankelijkheid wordt verwezen naar paragraaf 4.4.3. Door het Centraal Service Bureau is Stichting Koraal Groep beter in staat full service te verlenen aan cliënten in de vorm van zorgverlening en ondersteuning aan cliënten die acute zorg nodig hebben. Ook de polikliniek van Gastenhof in Sittard draagt ertoe bij dat sneller ingespeeld kan worden op de acute behoeften van licht verstandelijk gehandicapten aan behandeling. Andere vormen van sociale betrokkenheid zijn: - het om niet ter beschikking stellen van vergaderruimten in het bestuurscentrum aan maatschappelijke organisaties; - openstelling en ter beschikking stelling van het park Piahoeve te Heel en van het zich daarop bevindende theehuis alsook andere ruimten voor jongeren, verenigingen, passanten en mensen in de omgeving tot uiting komende in onder meer het houden van modeshows, wereldwinkelmarkt, voorjaarsmarkten etc.; - het ter beschikking stellen van het terrein van St. Anna te Heel voor de gemeentelijke skatebaan; - betrekken van buurt- en dorpskernen bij tal van grote activiteiten in de werkstichtingen (carnaval, kerstmarkt, zomerfeesten e.d.) respectievelijk deelname aan culturele en sportieve activiteiten in dorpen en steden; - het ter beschikking stellen van zwembaden en/of sportaccommodaties in werkstichtingen aan ouders, familieleden en/of medewerkers respectievelijk. aan maatschappelijke organisaties en scholen; - De Hondsberg stelt faciliteiten ter beschikking aan de Nederlandse vereniging voor Autisme, waardoor deze vereniging maandelijks een vrijetijdsprogramma kan aanbieden aan thuiswonende kinderen met autisme in de provincie Noord Brabant; - Een grote “kerstwafel-actie” door RIF FM in samenwerking met de werkstichtingen van Koraal Groep leidde tot een aanzienlijk geldbedrag voor Serious Request. - het regelmatig voeren van overleg met buurtbewoners ter oplossing van parkeerproblemen, acceptatie/tolerantie en andere naburige problemen, rondom verschillende werkstichtingen; - het adviseren van (ouders van) verstandelijk gehandicapten op facilitair en/of op inhoudelijk gebied voor wat betreft de thuissituaties; - deelname door Saltho Onderwijs aan diverse projecten (Herstart, Op de Rails) schoolverlaterprojecten, branchegerichte leerwegen gericht op het bieden van meer perspectief aan jongeren met gedragsproblemen; - realisatie van een speelweide op het terrein van De Hondsberg voor kinderen uit de omgeving van Oisterwijk respectievelijk het treffen van voorbereidingen om op het terrein van De la Salle een zgn. Cruijff–court aan te leggen voor gebruik door cliënten en buurtbewoners ; - Op de Bies participeert in het Innovatiefonds WMO van de gemeente Landgraaf en heeft een initiatiefvoorstel ingediend voor het instellen van de functie “Vrijetijdscoach”, een coördinator die mensen met een beperking en activiteiten in de gemeenschap bij elkaar brengt;

98

-

-

-

-

Op de Bies neemt deel aan –en organiseert mede- de Vitaliteitsweek in regio Parkstad, samen met diverse werkgevers in de regio (gezondheidszorginstellingen, banken, gemeente, bedrijven); Op de Bies organiseert elk jaar op haar terrein in samenwerking met Jongerencentrum “De Oefenbunker” een popfestival alsook de zgn. Biesloop, een loopmarathon die in nauwe samenwerking met een lokale atletiekvereniging wordt georganiseerd; Elk jaar op 31 december organiseert Op de Bies een groots vuurwerk dat druk bezocht wordt door inwoners uit Landgraaf, voornamelijk ouders met jonge kinderen. Op de Bies ontvangt hiervoor evenementensubsidie van de gemeente Landgraaf; Op de Bies stelt een deel van haar terrein beschikbaar aan de stichting Trainingstuin, een samenwerking met de sectie ergotherapie van de Hogeschool Zuyd. De Stichting Trainingstuin Landgraaf en Op de Bies bieden op dit terrein aangelegde trainingsparcoursen, aan mensen die voor hun mobiliteit afhankelijk zijn van een scootmobiel, zij krijgen de mogelijkheid om een vaardigheidscertificaat voor het besturen van de scootmobiel te behalen; het aanbieden aan de buurt van ondersteuning bij het klussen door de jongeren die verblijven in pension Jekerzicht te Maastricht, onderdeel van Gastenhof; in 2011 zijn de eerste voorbereidingen getroffen om een aantal cliënten naar de Himalaya te laten gaan in het kader van een project van de organisatie Global Exploration, deze organisatie tracht gelden in te zamelen voor behoeftigen in verre landen.

c. Medewerkers Teneinde goed voorbereid te zijn op rampen en crisissen beschikt elke werkstichting over een adequaat calamiteitenplan en is in elke werkstichting de bedrijfshulpverlening gestructureerd en georganiseerd. Door middel van de cursus basishulpverlening voor medewerkers en aparte cursussen voor brandwachten en ploegleiders wordt het personeel adequaat geschoold op het gebied van bedrijfshulpverlening. Ook wordt veel aandacht besteed aan preventie waarvoor speciale preventiemedewerkers zijn benoemd. Ten slotte worden regelmatig oefeningen gehouden ten einde te bezien of de in het calamiteitenplan gemaakte afspraken in de praktijk voldoende werken. Het inzetten van vrijwilligers is in maatschappelijk opzicht van groot belang. Enerzijds kan door de inzet van vrijwilligers veel extra’s aan de cliënten geboden worden waartoe geen tijd respectievelijk geen ruimte is voor de reguliere medewerkers. Anderzijds betekent vrijwilligerswerk voor vele burgers een welkome tijdsbesteding en een verantwoorde mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan het welzijn van burgers die door hun verstandelijke handicap op een afstand staan van de gewone burgers. De aankomende ontgroening en vergrijzing alsook de stijgende kosten verband houdende met de zorgverlening en ondersteuning zullen in de komende jaren de noodzaak van inzet van vrijwilligers alleen maar stimuleren. Eind 2011 was het navolgende aantal vrijwilligers actief in de werkmaatschappijen van Koraal Groep: Werkstichting De Hondsberg De La Salle Gastenhof Het Driespan Maashorst Maasveld Op de Bies Saltho Onderwijs St. Anna Totaal aantal vrijwilligers

Aantal vrijwilligers in 2011 6 6 6 3 3 123 141 7 170 465

99

d. Milieu Op het gebied van onroerend goed beleid is sprake van maatschappelijk ondernemen. Bij de verwerving van nieuwe panden wordt aandacht besteed aan de toekomstige marktwaarde van de panden en ook aan de afstootbaarheid van woningen op termijn. Bij nieuwbouw en verbouwingen worden de vigerende energienormen toegepast en wordt daar waar mogelijk van milieuvriendelijke energiebronnen gebruik gemaakt. Zie hiervoor ook paragraaf 4.2.2. Bij de scholen van Saltho Onderwijs en Het Driespan werden diverse milieumaatregelen getroffen zoals bijvoorbeeld verbetering van het binnenklimaat. Papierafval wordt in het bestuurscentrum te Sittard apart gescheiden en ter beschikking gesteld aan de harmonie te Limbricht. Verder worden schadelijke milieueffecten door de afdeling Groen van Sterk in Werk voorkomen resp. beperkt. Binnen de werkstichtingen worden diverse soorten van afval gescheiden ingezameld. In Maasveld, de COD-diensten en Op de Bies wordt dit gedaan samen met cliënten. In Maasveld is een afdeling Groenonderhoud gevormd die grotendeels bestaat uit bewoners van Maasveld. Zij dragen zorg voor de groenvoorziening op de centrumlocatie en op de tijdelijke locatie Klein Rijckholt. Op deze wijze wordt tevens voor deze bewoners een eerste stap gemaakt naar maatschappelijke participatie via werken. Voorts is in 2011 een aanvang gemaakt met het nieuwe werken: medewerkers worden in de gelegenheid gesteld om hun werk of een deel daarvan thuis te verrichten in geval de werksituatie dit toelaat. Na een weifelend begin maken steeds meer (indirecte) medewerkers van deze mogelijkheid gebruik. Als gevolg hiervan is er sprake van minder woon/werkverkeer . Dit voorkomt filevorming en heeft een positief effect op de uitstoot van giftige stoffen. In dat verband wordt tevens gewezen op het besluit tot aanpassing van de autoleaseregeling die onder meer vanaf 2012 voorschrijft dat nieuwe lease-auto’s een A, B of C-label moeten hebben. Tenslotte is besloten om vanaf 2012 het populair jaarverslag niet meer in gedrukte vorm te verspreiden onder de interne en externe stakeholders. Dit verslag zal digitaal ter beschikking worden gesteld, waardoor zowel de kosten lager zijn alsook het milieu wordt beschermd. In 2011 werden meer dan 7000 exemplaren gedrukt en verspreid per post.

100

Hoofdstuk 5 Financieel beleid

101

5.1. Financiële gang van zaken Betrouwbaar financieel beleid Om onze maatschappelijke prestaties in het speelveld van de AWBZ, de jeugdzorg, het onderwijs en arbeidsparticipatie waar te kunnen maken is het voeren van een betrouwbaar financieel beleid een belangrijke randvoorwaarde. Financiële continuïteit en financierbaarheid zijn daarom ook belangrijke pijlers in het financiële beleid van Koraal Groep. Aan de hand van een aantal vragen gaan wij in op de invulling van dit beleid en maken wij zichtbaar dat wij zorgdragen voor een solide financieel beheer.

Hoe hebben wij het afgelopen jaar gedaan ? Evenals in 2010 heeft Koraal Groep in 2011 financieel gezien een goed jaar achter de rug. Het jaarresultaat 2011 van Koraal Groep bedraagt circa € 3,1 miljoen positief ten opzichte van een positief resultaat van bijna € 2,2 miljoen over 2010. In de concernbegroting 2011 werd rekening gehouden met een positief resultaat van circa € 2,1 miljoen. Over de gehele linie hebben alle werkstichtingen van Koraal Groep het jaar 2011 met een positief exploitatieresultaat afgesloten. De gerealiseerde jaarresultaten voldoen aan de verwachtingen en passen binnen het financieel kader en ambitieniveau van Koraal Groep. In onderstaande overzicht zijn de resultaten over de periode 2011-2010 per werkstichting weergegeven:

Werkstichting

Resultaat 2011 * € 1.000

Resultaat 2010 * € 1.000

St. Anna Maasveld Op de Bies Gastenhof De la Salle De Hondsberg Het Driespan Saltho Onderwijs Maashorst onderwijs Maashorst jeugdzorg Sterk in Werk COD

205 115 274 457 441 145 535 185 19 543 195 9

199 132 129 266 592 79 555 24 12 7 166 32

Koraal Groep

3.123

2.193

De zes AWBZ-werkstichtingen laten tezamen over 2011 een positief resultaat zien van circa € 1,6 miljoen hetgeen in lijn is met het jaar 2010 dat met een positief resultaat van 1,4 miljoen is afgesloten. Het resultaat van de onderwijsinstellingen Het Driespan1, Saltho Onderwijs en De Vlinder (onderdeel Maashorst) bedraagt € 0,7 miljoen positief ten opzichte van een positief resultaat van € 0,6 miljoen over 2010.

1 Stichting Het Driespan is met ingang van 1 januari 2011 via een bestuurlijke fusie toegetreden tot de Koraal Groep en vormt samen met Saltho Onderwijs en de Vlinder de onderwijstak van Koraal Groep.

102

Stichting Maashorst, onderdeel Jeugdzorg slaagt er in navolging van de positieve ontwikkeling in 2010 ook in 2011 in om het boekjaar positief af te sluiten. Naast de realisatie van een positief resultaat uit reguliere bedrijfsvoering in lijn met de begroting wordt een eenmalige boekwinst gerealiseerd vanwege het afstoten van een pand. Het resultaat van Sterk in Werk gericht op arbeidsintegratie ligt met circa € 0,2 miljoen ruim boven de begroting maar is in lijn met 2010 en past binnen de ambitie van Sterk in Werk om middels een gezonde financiële bedrijfsvoering ook een goede onderhandelingspositie te hebben in aanbestedingstrajecten.

Ontwikkeling opbrengsten De opbrengsten van Koraal Groep bedragen circa € 221,5 miljoen en zijn ten opzichte van het vorige jaar met circa € 2,2 miljoen toegenomen. Het wettelijk budget AWBZ bedraagt circa 153,9 miljoen (69,4% van de totale omzet) en is ten opzichte van 2010 ad € 152,1 miljoen licht gestegen. De samenstelling van het budget 2011 is echter anders dan in 2010. In 2010 was in het wettelijk budget de tweede tranche van de bouwimpuls opgenomen ad € 5,7 miljoen en een bijdrage in de frictiekosten op de interimlocaties van Op de Bies en Maasveld ad € 0,6 miljoen. Totaal derhalve in 2010 in het wettelijk budget een opbrengst met een incidenteel karakter van circa € 6,3 miljoen. In 2011 is in het wettelijk budget door een beroep te doen op regeling Leegstandsfinanciering nog eenmalig een bijdrage ontvangen in de frictiekosten ad € 1,6 miljoen en een ontvangen normvergoeding voorgaande jaren (2008/2009) in het kader van de regeling Kleinschalig Wonen ad € 1,2 miljoen. De toename in het wettelijk budget 2011 wordt verder ook veroorzaakt door een hogere AWBZ-productie bij met name De La Salle ad € 2,0 miljoen (een zwaardere doelgroep in combinatie met een hoger productievolume) en bij De Hondsberg ad € 0,6 miljoen o.a. door een uitbreiding van 12 plaatsen in de loop van 2011. Ook laten Op de Bies en Gastenhof een hogere financiële AWBZ-productie zien. St. Anna realiseert daarentegen over 2011 door onderbezetting een wettelijk budget dat circa € 0,5 miljoen lager ligt dan over 2010 en de begroting 2011. Over de hele linie bezien heeft Koraal Groep met uitzondering van St. Anna de begrote intramurale productiedoelstelling ruimschoots gehaald. Dit geldt eveneens voor de extramurale productie. De overige opbrengsten bedragen over 2011 circa € 67,6 miljoen (2010: € 67,3 miljoen) en laten een kleine toename zien. De overige opbrengsten hebben voor het grootste deel betrekking op de Rijksbijdrage, overige overheidsubsidies en gemeentelijke bijdragen in het onderwijs. Deze bedragen € 43,6 miljoen en zijn ten opzichte van 2010 met circa € 0,4 miljoen gedaald. Dit geldt ook voor de provinciale subsidie Jeugdzorg ad € 8,4 miljoen welke circa € 0,2 miljoen is afgenomen ten opzichte van 2010 als gevolg van een doorgevoerde korting. Op basis van de geleverde zorgproductie en rekening houdend met substitutiemogelijkheden is Maashorst er overigens ook in 2011 in geslaagd om de volledige productieafspraak met de provincie te realiseren. De omzet van Sterk in Werk uit arbeidsintegratie bedraagt over 2011 circa € 4,6 miljoen (2010: € 5,0 miljoen) en is met circa € 0,4 miljoen gedaald. Dit is het gevolg van een lagere instroom van cliënten in reïntegratietrajecten. De opbrengsten uit overige zorgprestaties (o.a. PGB’s, WMO, DBC’s) ad € 4,8 miljoen liggen in lijn met 2010. De overige opbrengsten liggen circa € 0,4 miljoen hoger dan in 2010. Voorts is er een niet begroot verkoopresultaat gerealiseerd van circa € 1,1 miljoen vanwege de verkoop van vastgoed bij St. Anna, De La Salle en Maashorst.

Ontwikkeling personeelskosten De totale personeelskosten bedragen over 2011 circa € 161,6 (2010: € 160,8 miljoen). Een relatief beperkte toename van € 0,8 miljoen. De kosten van het personeel in loondienst zijn daarbij gestegen met ruim € 1,9 miljoen. Voor wat betreft de medewerkers die vallen onder de CAO-Gehandicaptenzorg betreft

103

dit o.a. het effect van de CAO-verhoging per 1 juli 2010 (0,5%) die voor 2011 een geheel jaar effect heeft op de loonkosten 2011, daarop volgend de structurele loonverhoging vanaf 1 oktober 2011 (1,25%), de eenmalige extra uitkering in oktober 2011 (0,5%) en ook het effect van de structureel hogere eindejaarsuitkering in 2011 (0,5%). Ook heeft de hogere toekenning van uren in het kader van de regeling Persoonsgebonden Budget Levensfase (PBL) geleid tot een stijging van de personele kosten. Dit is ook zichtbaar in de stijging van de voorziening voor niet opgenomen PBL uren ultimo 2011. Het totaal aantal verloonde fte personeel CAO-gehandicaptenzorg bedraagt circa 2.290 fte en is licht gedaald ten opzichte van het gemiddelde ad circa 2.300 fte over 2010. Binnen de onderwijssector is de daling van de gemiddelde personele bezetting –vooruitlopende op de noodzakelijk afbouw vanwege de bezuinigingen in het kader van het dossier Passend Onderwijs– relatief gezien wel groter. De verloonde fte’s zijn gedaald met circa 25 fte naar gemiddelde circa 670 fte. Ook is er geen CAO-effect omdat in 2011 nog geen nieuwe CAO voor het onderwijspersoneel tot stand is gekomen. Een daling van de gemiddelde personele bezetting is voorts zichtbaar voor wat betreft de jeugdzorg activiteiten van Stichting Maashorst en de arbeidsintegratie door Sterk in Werk. Tegenover de stijging van de totale personeelskosten van het personeel in loondienst staat een afname van de kosten die samenhangen met de inhuur van personeel. De kosten personeel niet in loondienst liggen ruim € 1,1 miljoen lager dan in 2010. Op Koraal Groep-niveau zijn over 2011 gemiddeld circa 3.114 fte verloond ten opzichte van 3.153 fte over 2010. De loonkosten per fte zijn toegenomen van circa € 49.216 naar € 50.460. Dit is een stijging van ongeveer 2,5%. De ontwikkeling van de loonkosten ten opzichte van de totale opbrengsten kan als volgt worden weergegeven:

in miljoenen euro's

ontwikkeling loonkosten t.o.v. opbrengsten

200,0 150,0 100,0 50,0 0,0

2009

2010

2011

Loonkosten

130,2

155,2

157,1

Totale opbrengsten

191,9

219,4

221,5

P-ratio

67,8%

70,7%

70,9%

Loonkosten

Totale opbrengsten

P-ratio

De P-ratio zijnde de verhouding van de loonkosten personeel in loondienst ten opzichte van de totale bedrijfsopbrengsten bedraagt over 2011 70,9% en is licht gestegen (2010: 70,7%). Voor de beoordeling is wel relevant dat de bedrijfsopbrengsten zijn vertekend door opbrengsten met een incidenteel karakter zowel in 2010 (bouwimpuls AWBZ, leegstandfinanciering) als in 2011 (leegstand financiering, opbrengst verkopen, nagekomen bate regeling Kleinschalig Wonen). Indien hiermee rekening wordt gehouden bedraagt de ratio over 2010 en 2011 ruim 72,0%.

104

Ontwikkeling overige bedrijfskosten De overige bedrijfskosten over 2011 bedragen circa € 36,8 miljoen ten opzichte van € 37,6 miljoen over 2010. Hierbij moet echter in ogenschouw worden genomen dat deze daling het gevolg is van incidentele opbrengsten o.a. door de vrijval van in voorgaande jaren voorzichtigheidshalve getroffen voorzieningen op onderhanden werk projecten ad circa € 0,6 miljoen, de vrijval van de in 2009 gevormde voorziening voor spookgebouwen ad ruim € 1,2 miljoen en de gunstige afwikkeling van een reservering voor nagekomen energiekosten ad circa € 0,2 miljoen. Gecorrigeerd voor dergelijke incidentele posten bedragen de totale overige bedrijfskosten circa € 38,8 miljoen en liggen daarmee circa € 1,2 miljoen boven het kostenniveau van 2010 ad € 37,6 miljoen. Ten aanzien van de samenstelling van de overige bedrijfskosten valt op dat de voedingskosten en hotelmatige kosten circa € 0,8 miljoen lager liggen dan in 2010 hetgeen o.a. het gevolg is van een combinatie van gerealiseerde inkoopvoordelen (o.a. schoonmaak, vervoer) maar ook een lager verbruik. De algemene kosten liggen daarentegen circa 1,3 miljoen hoger als gevolg van met name de reserveringen die zijn gedaan in het kader van de vorming van de reservering voor de frictiekosten van Maasveld en Op de Bies. De patiënt– en bewonersgebonden kosten liggen in lijn met 2010. De toename van huurkosten heeft met name betrekking op de huurkosten van de interimlocaties Ter Eijck en Klein Rijckholt welke in vergelijking met 2010 in 2011 voor het eerst gedurende een heel jaar zijn gehuurd. De onderhouds- en energiekosten liggen circa € 0,7 miljoen hoger met name als gevolg van een hoger energieverbruik vanwege het gebruik van de interimlocaties in 2011 (in 2010 slechts twee maanden), de bouwactiviteiten op de terreinen en het in exploitatie nemen van nieuwe locaties (De Hondsberg, De La Salle, Op de Bies). De ontwikkeling van de overige bedrijfskosten ten opzichte van de totale opbrengsten kan als volgt worden weergegeven:

in miljoenen euro's

ontwikkeling overige bedrijfskosten t.o.v. opbrengsten

200,0 150,0 100,0 50,0 0,0

2009

2010

Overige bedrijfskosten

40,2

37,6

38,7

Totale opbrengsten

191,9

219,4

221,5

Ratio overige bedrijfskosten

20,9%

17,1%

17,5%

Overige bedrijfskosten

Totale opbrengsten

2011

Ratio overige bedrijfskosten

De ratio overige bedrijfskosten (gecorrigeerd voor de incidentele baten) ten opzichte van de totale opbrengsten bedraagt over 2011 circa 17,5% (2010: 17,1%). Ten opzichte van voorgaande jaren waarin de ratio zich heeft bewogen rond de 20% is er nu een lagere ratio zichtbaar. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de uitbreiding van de onderwijsopbrengsten waar tegenover relatief lagere bedrijfskosten staan.

Hoe staan wij ervoor? Het eigen vermogen van Koraal Groep heeft een functie als buffer ofwel weerstandsvermogen om financiële risico’s op te kunnen vangen. Daarnaast vormt het eigen vermogen ook een belangrijke functie als

105

graadmeter voor bijvoorbeeld externe vermogensverschaffers maar ook voor de partijen die bijvoorbeeld zorg inkopen bij Koraal Groep. Ultimo 2011 bedraagt het eigen vermogen van Koraal Groep als concern circa € 40,3 miljoen ten opzichte van een eigen vermogen eind 2010 van circa € 37,2 miljoen. De toename is het gevolg van het positieve resultaat ad € 3,1 miljoen. Koraal Groep beschikt daarmee over een goede financiële positie die past binnen het kader van het financiële beleid van Koraal Groep, namelijk het borgen van de financiële continuïteit en de financierbaarheid van het bedrijf. Gezien de toegenomen risico’s rondom bijvoorbeeld de bekostiging van (zorg)vastgoed maar ook alle externe ontwikkelingen die aan de orde zijn in de verschillende speelvelden waarop Koraal Groep actief is, is een goede financiële positie van belang. Als gevolg van deze ontwikkelingen komt de omzet van Koraal Groep de komende jaren onder druk te staan. De financiële positie van Koraal Groep voldoet aan de eisen die externe vermogensverschaffers stellen, maakt dat de investeringsprogramma’s financierbaar zijn en Koraal Groep een uitstekende positie heeft in de relatie met financiers. Het totale eigen vermogen is als volgt verdeeld over de sectoren waarin Koraal Groep actief is:

Eigen vermogen 31-12-2011

Eigen vermogen 31-12-2010

Stichtingskapitaal

€ 103

€ 103

Bestemmingsreserves concernbreed AWBZ Onderwijs Jeugdzorg Arbeidsparticipatie

€ 284 € 30.507 € 7.068 -€ 46 € 2.429

€ 343 € 28.802 € 6.327 -€ 589 € 2.236

€ 40.345

€ 37.222

De bestemmingsreserves bestaan uit de geoormerkte reserves voor het innovatiefonds en het sociaal fonds en bedragen ultimo boekjaar circa € 0,3 miljoen. De bestemmingsreserve afschrijving instandhoudingsreserve en de bestemmingsreserve afschrijving instandhouding kleinschalige woonvoorzieningen – onderdeel van het eigen vermogen AWBZ – is in 2011 toegevoegd aan de reserve aanvaardbare kosten. Het eigen vermogen AWBZ bedraagt circa € 30,5 miljoen ultimo 2011. Het Waarborgfonds voor de Zorgsector beoordeelt het vermogen in de sector aan de hand van de zogenaamde budgetratio. Dit betreft de verhouding tussen het eigen vermogen en de totale opbrengsten. Voor de AWBZ-sector van Koraal Groep bedraagt de budgetratio over 2011 18,9% (2010: 17,9%). Het Waarborgfonds voor de Zorgsector acht een weerstandsvermogen van 15-20% gepast. Koraal Groep heeft voor wat betreft haar onderwijsactiviteiten een vermogen van circa € 7,1 miljoen. Het Driespan heeft hierin een aandeel ad circa € 6,2 miljoen, De Vlinder een aandeel ad € 0,5 miljoen en Saltho Onderwijs neemt € 0,4 miljoen voor haar rekening. De vermogenspositie van de drie onderwijsstichtingen verschilt dan ook aanzienlijk. Gezien de forse bezuinigingen in de onderwijssector en de wijzigingen in het onderwijsstelsel als gevolg van Passend Onderwijs vraagt de borging van een adequate vermogenspositie alle aandacht. Het negatieve eigen vermogen van de Jeugdzorg-activiteiten is door het positieve jaarresultaat 2011 aanzienlijk verbeterd en bedraagt ultimo 2011 bijna nihil. Voor 2012 is overeenkomstig de financiële ka-

106

ders een positief resultaat begroot op basis waarvan eind 2012 weer een positief eigen vermogen wordt verwacht. De vermogenspositie van Sterk in Werk is uitstekend te noemen maar vanwege de ontwikkelingen in de reïntegratiemarkt ook erg kwetsbaar. De voorzieningen zijn toegenomen van € 4,3 miljoen eind 2010 naar € 6,5 miljoen ultimo 2011. Deze toename betreft enerzijds de voorziening Persoonsgebonden Budget Levensfase (PBL) vanwege de toekenning van hogere rechten in 2011 welke niet volledig zijn opgenomen. Deze voorziening bedraagt ultimo 2011 ruim € 3,3 miljoen. Daarnaast is er met ingang van 2011 een voorziening gevormd van de kosten samenhangend met langdurig zieken ad € 0,9 miljoen. De voorziening voor jubileumuitkeringen bedraagt circa € 1,8 miljoen. De vermogensontwikkeling op totaalniveau voldoet aan de taakstelling en ambities van de Koraal Groep. ontwikkeling eigen vermogen, voorzieningen en langlopende schulden

in miljoenen euro's

100,0 75,0 50,0 25,0 0,0

2008

2009

2010

2011

Eigen vermogen

28,4

29,2

37,2

40,3

Voorzieningen

1,4

2,8

4,3

6,5

Langlopende schulden

61,6

74,0

67,0

59,5

Eigen vermogen

Voorzieningen

Langlopende schulden

Financieringspositie De wijziging vanaf 2012 van de bekostigingssystematiek van het vastgoed in de AWBZ-sector impliceert ook toegenomen risico’s voor zorginstellingen wat betreft de dekking van de kapitaallasten. Op middenlange termijn komen consequenties van renterisico’s op de financiering van het zorgvastgoed volledig voor rekening van Koraal Groep. Het voor de lange termijn beheersbaar houden van de rentecomponent is dan ook van essentieel belang voor het behoud van de financiële continuïteit. Koraal Groep hecht daarom veel belang aan een adequate invulling van het treasurymanagement. De invulling van de functie van treasurer, het periodiek overleg binnen het treasurycomité en de periodieke treasuryrapportage onderstrepen dit belang. De leningenportefeuille (inclusief aflossing 2012) van Koraal Groep kent eind 2011 een omvang van ruim € 65 miljoen (ultimo 2010: € 73,3 miljoen). Ruim 68,8% van de bestaande leningenportefeuille is geborgd door het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). Van de leningportefeuille heeft circa 87% van de aangetrokken leningen een rentepercentage van minder dan 5%. De helft van de leningen is bij de huisbankier aangetrokken. De gemiddelde rentevoet van de leningenportefeuille bedraagt in 2011 evenals in het jaar 2010 circa 4,5%. In 2011 is Koraal Groep geen nieuwe langlopende leningen aangegaan, behoudens de herfinanciering van twee leningen ten behoeve van Stichting Maashorst ad circa € 1,0 miljoen. Naast de reguliere aflossingen ad € 6,1 miljoen, de aflossing in verband met herfinanciering ad € 1,0 miljoen zijn in 2011 twee leningen vervroegd afgelost ad totaal € 2,1 miljoen. Tevens heeft Koraal Groep in 2011 in overeenstemming met het treasurystatuut en in overleg met haar treasury-adviseur twee zogenaamde rentecaps afgesloten om een eventueel renterisico terzake de financiering (korte termijn) van de bouwwerkzaamheden bij Maasveld en Op de Bies te beperken. De eerste rentecap is per 2 januari 2012 afge-

107

lopen. De tweede rentecap heeft een looptijd tot 1 juli 2013 met een hoofdsom van vijf miljoen euro en een uitoefenprijs van 4,5%. Hiermee is geborgd dat gedurende de bouwperiode de rente, rekening houdend met kredietopslagen, niet boven het rendement kan stijgen zoals opgenomen in de vastgestelde businesscases die ten grondslag liggen aan de investeringsbesluiten van Maasveld en Op de Bies. Koraal Groep heeft in 2011 geen overtollige middelen belegd in derivaten. Wel heeft de werkstichting Het Driespan haar overtollige liquiditeiten tijdelijk ondergebracht op spaar- en depositorekeningen.

Hoe zorgen wij dat wij financieel gezond blijven? Het voeren van een solide financieel beheer is voor Koraal Groep zoals gezegd een belangrijke randvoorwaarde om haar activiteiten uit te kunnen blijven voeren. Dit vraagt ook een actieve sturing op de (financiële) bedrijfsvoering en impliceert een adequate invulling van de planning & control cyclus. Voor wat betreft de rapportagecyclus worden maandelijks op werkstichtingniveau managementrapportages opgesteld voorzien van een zogenaamde rollingforecast i.c. een prognose naar jaareinde toe welke maandelijks op basis van realisatie en nieuwe inzichten wordt bijgesteld. Voorts is de organisatiebrede cockpitrapportage welke per kwartaal wordt opgesteld verder ontwikkeld en op onderdelen is nieuwe informatie toegevoegd. De scenario-planning en met name de uitwerking van het meerjarenperspectief (2012-2014) heeft in de begroting 2011 verder vorm gekregen. Er gaat veel aandacht uit naar het volgen van de ontwikkelingen in de diverse bekostigingsstelsels, de consequenties daarvan en de doorrekening in het financiële meerjarenperspectief. Het jaar 2011 is ook het jaar waarin voor het eerst volledig bij alle werkstichtingen (behoudens Het Driespan) is gewerkt met het workflow-managementsysteem waarbij inkoopfacturen worden gedigitaliseerd en via een workflow worden aangeboden aan budgethouders. Het systeem faciliteert de budgetbewaking en leidt tot efficiëntievoordelen in de administratieve verwerking. Dit systeem wordt verder doorontwikkeld waarbij ook de inkoop gefaciliteerd zal worden. In 2011 is voor wat betreft de uitvoering en het beheer van de financiële administratie weer een verdere professionaliseringsslag gemaakt. Ten aanzien van de fiscale aspecten van de bedrijfsvoering is vermeldenswaardig dat Koraal Groep een traject is gestart om met de Belastingdienst een convenant af te sluiten in het kader van Horizontaal Toezicht. De afgelopen jaren zijn door Koraal Groep dan ook diverse stappen gezet die relevant zijn in het kader van het ‘in control’ zijn op het fiscale dossier. Zo is een tax controller benoemd, wordt periodiek een fiscale risico-paragraaf opgesteld, is de btw-administratie geprofessionaliseerd en zijn met de Belastingdienst nadere afspraken gemaakt. De eerste verkennende gesprekken en daaropvolgend een zogenaamd ‘Tone at the Top’ gesprek tussen de belastingdienst en de Koraal Groep hebben eind 2011/begin 2012 plaatsgevonden. De ambitie is om het traject in 2012 af te ronden teneinde het convenant met de Belastingdienst af te sluiten. Een belangrijk aspect is verder ook de monitoring van risico’s ofwel risicomanagement. In de begrotingen van de werkstichtingen wordt jaarlijks een risico– en kansenparagraaf opgenomen waarbij risico’s en kansen financieel worden vertaald inclusief de maatregelen om risico’s te mitigeren en kansen te verzilveren. Tevens wordt in de rapportagecycli aandacht besteed aan de financiële impact van eventuele risico’s en de doorvertaling naar de eindejaarsprognose. Naast de financiële risicoparagraaf heeft eind 2012 ook binnen de werkstichtingen opnieuw een inventarisatie plaatsgevonden van de belangrijkste bedrijfsrisico’s. Dit maakt onderdeel uit van de wijze waarop Koraal Groep invulling geeft aan het risicomanagement. Een verdere professionalisering hiervan wordt de komende periode voorzien.

108

Wat hebben wij geïnvesteerd? Naast de exploitatieuitgaven in 2011 ten behoeve van onze (jeugd)zorg-, onderwijs- en arbeidsintegratie activiteiten zijn er in 2011 ook investeringen gedaan ten behoeve van de doelgroep. Deze investeringen hebben betrekking op automatisering en inventaris en vooral op zorgvastgoed van Koraal Groep.

Vastgoed In vervolg op 2010 is ook het afgelopen jaar weer veel aandacht uitgegaan naar de ontwikkeling van het strategische vastgoedbeleid. Hiervoor is een afzonderlijke werkgroep ingericht waarin door medewerkers van de afdeling HVO, EAD en in nauw overleg met de Raad van Bestuur is gewerkt aan de uitwerking van het strategische vastgoedbeleid. De Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, Directie en managementteams en de overlegorganen van de (AWBZ) werkstichtingen zijn meegenomen in dit traject en worden ook geïnfomeerd over de voortgang. Een belangrijk onderdeel van het strategisch vastgoedbeleid is ook het in kaart brengen van de financiële consequenties van de wijzigingen in het bekostigingssysteem van het AWBZ-vastgoed. Met ingang van 2012 wordt het AWBZ-vastgoed immers niet meer vanzelfsprekend geheel vergoed via nacalculatie van kapitaallasten en voor een klein deel middels genormeerde vergoedingen voor de kapitaallasten van kleinschalige woonvoorzieningen. In de overgangsperiode van 2012 tot en met 2017 wordt dit systeem afgebouwd en zal de vergoeding voor het vastgoed langzaam overgegaan in een normatieve huisvestingscomponent die gekoppeld is aan de werkelijke bezetting van de verschillende zorglocaties. Door deze wijziging van de bekostigingsystematiek is de dekking van de kapitaallasten van het zorgvastgoed niet langer meer volledig gegarandeerd en wordt afhankelijk van de bezettingsgraad van het zorgvastgoed. In 2011 heeft er een herijking plaats gevonden van de afschrijvingstermijnen van het vastgoed welke ook beleidsmatig zijn verankerd in het financieel beleid van Koraal Groep. De afschrijvingstermijnen op basis van economische levensduur zijn daarbij vergeleken met de vaak langere afschrijvingstermijnen zoals opgesteld door de NZa. Het resultaat hiervan is dat in de jaarrekening 2011 ten opzichte van de reguliere afschrijving op basis van de NZa-afschrijvingstermijnen voor een bedrag ad circa € 1,6 miljoen aan extra afschrijvingen is verantwoord. Deze extra afschrijvingslast vormt een structurele kostenpost welke ook in de begroting 2012 en het daarin opgenomen meerjarenperspectief 2012-2014 is voorzien. Uitgaande van de economische levensduur van het vastgoed zijn ook de bedrijfswaardeberekeningen opgesteld. Met behulp van de bedrijfswaardeberekeningen is vastgesteld in hoeverre de boekwaarde van het vastgoed gedurende de exploitatieduur nog terugverdiend kan worden rekening houdend met het overgangsregime, de normatieve huisvestingscomponent vanaf 2018 en de noodzakelijke onderhoudsprogramma’s. Op basis daarvan heeft Koraal Groep in 2011 een afwaardering doorgevoerd van circa € 4,5 miljoen op de boekwaarde van het ABWZ-zorgvastgoed. Deze afwaardering heeft voor een belangrijk deel betrekking op de restant boekwaarde van de centrumlocatie Maasveld welke niet via de in 2009 en 2010 ontvangen bouwimpuls versneld kon worden afgeschreven. Daarnaast zijn ook nog twee majeure afwaarderingen doorgevoerd op zorglocaties bij St. Anna en Op de Bies met name vanwege de omstandigheid dat de betreffende zorgwoningen op basis van de huidige inzichten niet gedurende 50 jaar kunnen worden geëxploiteerd. Koraal Groep heeft de extra afschrijvingskosten en de kosten van de afwaardering in haar exploitatie gedekt via enerzijds het positieve vastgoed- en financieringresultaat ad circa € 2,0 miljoen. Het financieringsresultaat is in 2011 daarbij nog positief beïnvloed door de inflatievergoeding op het eigen vermogen van bijna 2% (2010: 0%). Anderzijds bestaat de dekking uit resultaten vanwege de verkoop van AWBZvastgoed ad € 0,7 miljoen, een incidentele nagekomen opbrengst voorgaande jaren (2009/2009) inzake

109

de regeling kleinschalig wonen ad € 1,2 miljoen en de vrijval van eerder getroffen voorzieningen op het vastgoed en onderhanden werken ad totaal circa € 2,0. De boekwaarde van het vastgoed van Koraal Groep bedraagt ultimo 2011 circa € 112,3 miljoen (2010: € 117,2 miljoen). Dit betreft met name het AWBZ-vastgoed en voor een beperkt deel vastgoed ten behoeve van de provinciaal gefinancieerde jeugdzorgactiviteiten. De onderwijsactiviteiten van Koraal Groep vinden plaats in gemeentelijke voorzieningen. De WOZ-waarde van het vastgoed bedraagt circa € 130,0 miljoen (prijspeil 2011). Het onderhanden werk bedraagt ultimo 2011 circa € 3,8 miljoen ten opzichte van € 7,1 miljoen eind 2010. In 2011 is per saldo voor een bedrag ad € 7,5 miljoen geïnvesteerd in vastgoed. De nieuwbouw van de 24 plaatsen Kinderjeugdpsychiatrie en de renovatie van de Eikenhorst op het terrein De Hondsberg en de nieuwbouw van de woningen Linde 9 en 10 op het terrein van De La Salle zijn in 2011 opgeleverd en in exploitatie genomen. Daarnaast zijn de eerste gerenoveerde woningen van de centrumlocatie Op de Bies opgeleverd en is na opdrachtverlening van fase 1 en 2 van de nieuwbouw op het terrein Maasveld de bouw van de eerste vijf nieuwbouw woningen gestart. In 2011 zijn drie woningen verkocht van de La Salle, één woning van St. Anna en een vastgoedlocatie van de Stichting Maashorst (Jeugdzorg). De verkoop van twee andere woningen is in voorbereiding. Wegens het uitstappen van een collega-zorgaanbieder uit een gezamenlijk zorgproject heeft Koraal Groep besloten het project niet zelfstandig voort te zetten en zijn er in 2011 contractuele afspraken gemaakt over de (terug)verkoop van grondpositie aan de betreffende zorgaanbieder. Koraal Groep heeft in 2011 geen vastgoed aangekocht. Wel is de aankoop van een grondpositie voorbereid als alternatief voor de ontwikkeling van het hiervoor genoemde beeïndigde project. Voor wat betreft de bedrijfsvoering en organisatie van het vastgoedbedrijf van Koraal Groep is in 2011 wederom veel aandacht uitgegaan naar het werken met businesscases bij investeringsprojecten. De eerder opgestelde businesscases van fase 1 en 2 van Maasveld en het renovatieprogramma van de E- en Fwoningen op het terrein van Op de Bies zijn in 2011 herijkt. Naast de activiteiten in het kader van het strategisch vastgoedbeleid, de financiële doorrekeningen van het vastgoed is in 2011 ook gestart met een onderzoek naar de implementatie van een Facilitair en Vastgoed informatiesysteem.

Hoe werken wij samen? Samenwerken is een belangrijk thema voor de werkstichtingen in de Koraal Groep. Het is essentieel om invulling te kunnen geven aan de missie en visie van de organisatie en het full service concept in de markt te zetten. Naast de onderlinge samenwerking binnen het concern heeft Koraal Groep ook een samenwerkingsverband met Vebego. Koraal Groep heeft samen met Assist Zorg Facility B.V. een dochteronderneming zijnde RIF Facility Management B.V. Deze dochter heeft samen met Vebego Facility Services B.V. op haar beurt een belang in RIF Facility Services B.V. Verder heeft ook Sterk in Werk met Sterk in Werk Projekten B.V. een dochteronderneming. De hieruit voortvloeiende activiteiten vinden plaats op het terrein van en in het belang van de activiteiten van Koraal Groep.

110

In onderstaande tabel zijn deze dochterondernemingen weergegeven. Belang (direct)

Eigen vermogen 31-12-2011

Jaarresultaat 2011

RIF Facility Management BV

51%

- € 301.000

€ 324.000

RIF Facility Services BV

51%

- € 61.000

€ 52.000

Sterk in Werk Projekten BV

100%

€ 40.000

€ 3.000

RIF Facility Management B.V. is eind 2008 opgericht ten behoeve van het uitvoeren van het facilitair management ten behoeve van de werkstichtingen van Koraal Groep. RIF Facility Services B.V. is eveneens eind 2008 opgericht en de activiteiten bestaan met name uit het uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden ten behoeve van de werkstichtingen van Koraal Groep. Beide dochtervennootschappen zijn gevestigd aan de Valkstraat 14 te Sittard-Geleen. RIF Facility Management B.V. heeft het jaar 2011 afgesloten met een positief resultaat na belasting ad € 324.000 in lijn met de begroting 2011. Het facilitair bedrijf heeft in 2011 gewerkt aan de organisatie van de inkoopfunctie, de verdere voorbereiding van de zogenaamde Effectiviteit, Efficiencyprogramma’s rondom thema’s als vervoer, voeding en gebouwenbeheer. Het jaar is afgesloten met het behalen van de geambieerde ISO-certificering. Met het positieve resultaat 2011 is het negatieve eigen vermogen van eind 2010 ad € 625.000 teruggebracht naar circa € 0,3 miljoen negatief. Voor 2012 is een positief resultaat begroot van circa € 380.000. Het schoonmaakbedrijf laat over 2011 een positief resultaat zien. Een strakkere sturing op de kostprijs van de omzet en met name op de inzet van uitzendkrachten in combinatie met een verlaging van de managementfee als resultaat van onderhandeling door RIF FM B.V. heeft hier aan bijgedragen. Met het positieve resultaat van € 52.000 is het tekort uit voorgaande jaren verder teruggebracht. Sterk in Werk Projekten B.V., 100% dochter van Sterk in Werk, is gericht op het initiëren, ontwikkelen en exploiteren van activiteiten en projecten op het gebied van horeca, arbeidsparticipatie, innovatie en vrijetijdsbesteding. Er vinden voooralsnog beperkte activiteiten plaats in deze vennootschap. Over 2011 is een bescheiden resultaat behaald van € 3.000 positief. Voor wat betreft het belang in de failliet verklaarde Stichting Zwerfjongeren Limburg die in 2008 was overgenomen door Koraal Groep wordt opgemerkt dat Koraal Groep een claim gelegd heeft van circa € 2,4 miljoen om haar investeringen in deze stichting eventueel via de opbrengsten uit de failliete boedel terug te krijgen. Deze claim is voorzichtigheidshalve ook volledig voorzien. Het faillissement is nog niet beeindigd in 2011 in afwachting van de verkoop van een pand in de failliete boedel. Thans wordt naar verwachting het faillissement en de vorderingen van de belangrijkste schuldeisers waaronder Koraal Groep in 2012 afgewikkeld. Na overleg met de juridisch adviseur worden de aan de Stichting Zwerfjongeren gelieerde rechtspersonen Stichting FTHSB, Stichting Lans en de Quality Food Services en Catering B.V. waarin overigens geen activiteiten meer hebben plaatsgevonden in 2012 formeel opgeheven en geliquideerd.

Wat staat ons te wachten? Koraal Groep is erin geslaagd om ook in 2012 een begroting te presenteren met een positief exploitatiesaldo van circa € 2,2 miljoen in lijn met het financiële beleidskader zoals jaarlijks verwoord in de kaderbrief. Het jaar 2012 wordt min of meer gezien als de opmaat naar een periode waarin veel wijzigingen – ingezet door het nieuwe kabinet en verankerd in het regeerakkoord – in de bekostigingstelsels van de

111

AWBZ, Onderwijs, jeugdzorg en arbeidsintegratie, daadwerkelijk tot uitvoering zullen komen. Wijzigingen die gepaard gaan met bezuinigingen en dus meer onzekerheid ten aanzien van de opbrengsten, maar ook nieuwe stakeholders (gemeenten, zorgverzekeraars, e.d.). 

AWBZ De AWBZ-sector krijgt de komende jaren met vele wijzigingen te maken, te beginnen in 2012 met het eerder genoemde overgangsregime bekostiging AWBZ zorgvastgoed als gevolg waarvan vanaf 2018 sprake zal zijn van een integraal ZZP-tarief voor zowel de zorgcomponent als de huisvestingcomponent. Koraal Groep gaat hierdoor meer risico lopen ten aanzien van de dekking van de kapitaallasten en bezettingsrisico gaat een rol spelen. Een positieve ontwikkeling betreft de extra middelen Langdurige Zorg. Het Ministerie van VWS heeft besloten dat er vanaf 2012 structureel jaarlijks op macroniveau circa € 852 miljoen extra beschikbaar wordt gesteld binnen de AWBZ voor extra personeel en opleidingen in de langdurige zorg voor zieken, gehandicapten en ouderen. De NZa-tarieven 2012 zijn met circa 4%-5% gestegen in verband met deze kwaliteitsimpuls. Vanaf 2013 wordt de extramurale AWBZ-functie begeleiding (inclusief vervoer) overgeheveld naar het gemeentelijke domein. Aanvankelijk geldt dit alleen voor nieuwe cliënten zodat in 2014 de transitie voor alle cliënten afgerond kan worden. Deze overheveling zal ertoe leiden dat de extramurale begeleiding en het vervoer anders en goedkoper vorm en inhoud gaan krijgen. Een ander gevolg zal zijn dat het verzekerd recht, de AWBZ-aanspraak, wordt omgezet in een voorziening. Verder bepaalt niet langer de AWBZ-instelling de uitvoeringsvorm, doch gaat de gemeente dit bepalen. Ook heeft het kabinet ervoor gekozen om cliënten meer mogelijkheden te bieden voor de keuze van hun eigen woonsituatie, door wonen en zorg in de AWBZ te scheiden. Verwacht wordt dat uiteindelijk een belangrijk deel van de mensen met een verstandelijke beperking niet meer zullen wonen op kosten van de AWBZ. Deze scheiding wordt gefaseerd ingevoerd. Vanaf 2013 wordt het scheiden van wonen en zorg het eerst ingevoerd bij de lichtere ZZP’s in de V&V-sector. De VG/LVG sector zal naar verwachting volgen. Verder is ook de contracteerplicht van de zorgkantoren voor de intramurale zorg afgeschaft en gaat met ingang van 1 januari 2013 de uitvoering van de AWBZ naar de zorgverzekeraars. Hiermee moet een verbetering worden gerealiseerd in de samenhang tussen care (AWBZ) en cure (Zvw) en het verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg. Het sturingsprincipe voor de inkoop van de zorg zal nog meer de kwaliteit van zorg worden. Een andere ontwikkeling die nog boven de markt hangt is de zogenaamde IQ-grens discussie. De overheid is voornemens om de aanspraak voor verstandelijk gehandicapten te beperken middels het verlagen van de IQ-grens. De maatregel heeft veel weerstand opgeroepen omdat de intelligentie van een persoon slechts een van de factoren vormt die bepalend zouden moeten zijn voor het al dan niet kunnen doen van een aanspraak op de AWBZ. Er loopt landelijk een lobby om de aanscherping van de IQ-grens te voorkomen.



Onderwijs De onderwijsinstellingen binnen Koraal Groep worden geconfronteerd met de landelijke ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs. Het nieuwe stelsel passend onderwijs moet zo goed mogelijk onderwijs bieden aan kinderen met een extra zorgbehoefte. Scholen krijgen een zorgplicht en de verantwoordelijkheid om voor elk kind een zo goed mogelijke plek in het onderwijs te vinden. Een goede samenwerking tussen scholen, jeugdzorg en gemeenten wordt daarbij van belang.

112

Om de zorgplicht waar te kunnen maken, gaan scholen en schoolbesturen samenwerken in geografisch afgebakende samenwerkingsverbanden. De scholen voor het speciaal onderwijs worden ook in de regionale samenwerkingsverbanden ondergebracht. De invoering van passend onderwijs gaat door in 2012, maar de bezuiniging is getemporiseerd waarbij de eerste maatregelen doorgevoerd worden in 2013. Het kabinet wil hiermee een zorgvuldige invoering van passend onderwijs bevorderen. Voor Het Driespan, Saltho Onderwijs en De Vlinder betekent dit de komende jaren een forse vermindering van de rijksbijdrage oplopend tot circa € 9 miljoen (inclusief LGF-middelen) in 2015. Naast de bezuinigingen die gepaard gaan met de invoering van Passend Onderwijs heeft specifiek Saltho Onderwijs ook te maken met de (financiële) afwikkeling van de sluiting van de VSO Justitiële Jeugdinrichting De Leij en het beëindigen van het project ESMS en met name ook de consequenties daarvan voor de personele afbouw c.q. inpassing in de onderwijsformatie. Het Driespan heeft voorts te maken met de verwachte neerwaartse bijstelling van de toegekende capaciteit en daaraan gekoppelde bekostiging van JJI Den Heyacker/Ginnekencollege en de bekostiging van GJI Warandecollege. Nadelig is ook de omstandigheid dat Het Driespan en Saltho Onderwijs na jarenlange toekenning voor schooljaar 2011-2012 niet meer in aanmerking zijn gekomen voor de ESF-trajecten Arbeidstoeleiding. De aanzienlijke terugloop van inkomsten als gevolg van bezuinigingen noodzaakt ook een afbouw van de formatie. In 2012 en 2013 zal derhalve veel aandacht uitgaan naar de reorganistie van de onderwijsactiviteiten van Koraal Groep. De onderwijsstichtingen binnen Koraal Groep maken daarbij mede als gevolg van de aansluiting van het Driespan bij Koraal Groep een beweging waarbij integratie van activiteiten, efficiëntie en doelmatigheid, alsmede inhoudelijke kwaliteitsbevordering centraal staan. Voorts ligt er een opgave om de zogenaamde intersectorale plus (zorg, onderwijs, arbeidstoeleiding) vorm te geven binnen de onderwijswerkstichtingen in samenspraak met de collegawerkstichtingen. 

Jeugdzorg De in 2005 ingevoerde wet op de Jeugdzorg moest leiden tot minder bureaucratie door samenwerking van Provincies, Gemeenten, Zorgverzekeraars, Zorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg; in de praktijk is dit echter niet, of slechts gedeeltelijk gelukt. Doordat de financieringsstromen door de verschillende regelingen niet onder één wet vallen, is een complexe en ondoorzichtige financieringsstructuur ontstaan. Organisatorisch hebben gezinnen te maken met verschillen regelingen (Wet op de Jeugdzorg, GGZ en LVG) en hulpverleners, doordat indicatiestellers en jeugdzorgvormen sterk verkokerd zijn. Vaak wordt het zicht dat instellingen hebben op de cliënten en hun verschillende soorten zorg, die zij ontvangen vanuit de diverse regelingen vertroebeld. Het huidig kabinet ziet als mogelijke oplossingen onder andere de vorming van één budget voor: eerstelijnszorg, vrijwillige provinciale jeugdzorg, jeugd-LVG en GGZ-jeugd. Vermindering van de regeldruk door het afschaffen van indicatiestellingen en meer nadruk op preventie. De uitvoering van zorg en financiën zal overgeheveld worden naar de gemeenten. In 2012 zal de overdracht van taken aan gemeenten beginnen en zal in 2015 voltooid zijn. Deze overheveling gaat gepaard met een structurele korting van 10% (gefaseerd over drie jaar) op het resulterend budget, dat via een decentralisatie-uitkering beschikbaar gesteld zal worden aan de gemeenten. Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt binnen de gemeenten het belangrijkste uitvoeringsorgaan en zal als front-office voor de gemeenten gaan fungeren. Vooruitlopend op de overheveling naar de gemeenten wordt Stichting Maashorst, onderdeel Jeugdzorg, in 2012 in navolging van 2011 wederom geconfronteerd met een verdere korting op de provinciale subsidie. Deze daling is een gevolg van het feit dat de Provincie de eigen middelen die ingezet werden ten behoeve van de jeugdzorg afbouwt.

113

Ook zal de overheveling budgettaire consequenties met zich mee brengen voor de jeugd-LVG activiteiten van Koraal Groep die ondergebracht zijn in de werkstichtingen Gastenhof, De La Salle en De Hondsberg (omzet circa € 60 miljoen op jaarbasis) en nu nog via de AWBZ worden bekostigd. 

Arbeidsintegratie Sterk in Werk beweegt zich als specialist in arbeidsintegratie in een dynamische omgeving en heeft ook te maken met de ontwikkelingen die hiervoor zijn geschetst. De bezuinigingen in zorg, onderwijs (Passend Onderwijs) raken ook Sterk in Werk. Daarbij komen ontwikkelingen zoals de transitie van het UWV naar de gemeenten als gevolg waarvan een sterke afname van reïntegratietrajecten waarneembaar is, nieuwe wetgeving zoals de Wet Werken naar Vermogen en ook de eerder genoemde transitie van de functie begeleiding uit de AWBZ naar de gemeenten (WMO). Ook hebben de huidige economische ontwikkelingen hun weerslag op de vraag aan de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt. In dit speelveld wil Sterk in Werk zich voor de doelgroep blijven inzetten door een professioneel, flexibel, kwalitatief en passend aanbod op de vraag te geven. Om positie te kunnen blijven behouden is een flexibele en kostenefficiënte organisatie rondom het primaire proces vereist, waarin behoud en doorontwikkeling van kennis meer dan belangrijk is in het belang van de doelgroep en de focus ligt op kwaliteit.

Resumé Op alle speelvelden waarin Koraal Groep actief is, is sprake van majeure stelselwijzigingen die gepaard gaan met minder beschikbare middelen. Koraal Groep volgt de ontwikkelingen actief en is op diverse terreinen reeds aan het voorsorteren om de effecten daarvan adequaat te kunnen managen. In navolging van 2011 hebben de werkstichtingen ook ten behoeve van het begrotingstraject 2012 gewerkt met scenarioanalyses en de effecten van de ontwikkelingen zover relevant en mogelijk verwerkt in het financiële meerjarenperspectief. In 2012 wordt dit verder verfijnd en ook al naar gelang er landelijk meer duidelijkheid ontstaat in de dossiers Passend Onderwijs en het dossier hervorming Langdurige Zorg, verdere diepgang gezocht in de analyses en de doorrekening in meerjarenperspectief. De uitgewerkte meerjarenperspectieven per sector laten in ieder geval zien dat de komende jaren maatregelen noodzakelijk zijn om de bedrijfsvoering en exploitatie bij te kunnen sturen. De omvang van de maatregelen zullen daarbij afhankelijk zijn van de nadere uitwerking van de aangekondigde stelselwijzigingen en het tempo waarbinnen deze worden doorgevoerd. Duidelijk is wel dat er druk komt op de beschikbare middelen. Alle sectoren komen aan bod. Met name de onderwijssector moet in 2012 een voortvarende start maken met aanzienlijke maatregelen om de effecten te kunnen opvangen. Hiertegenover staat echter ook dat de AWBZ in 2012 te maken krijgt met extra middelen naar aanleiding van de beoogde kwaliteitsimpuls in het regeerakkoord voor de langdurige zorg. De vraag is of deze middelen structureel zijn/blijven. Koraal Groep streeft ernaar om de ontwikkelingen in de diverse speelvelden met elkaar te verbinden en te bezien hoe de effecten van de ontwikkelingen in de verschillende sectoren opgevangen kunnen worden. Zo is de ambitie aanwezig om de kwaliteitsimpulsmiddelen breed in te zetten en deze zo mogelijk ook in te zetten voor bijvoorbeeld omscholingstrajecten teneinde de arbeidsreserve die kan ontstaan optimaal te benutten zowel in het belang van de medewerkers als de diverse doelgroepen van Koraal groep. Gezien de (financiële) impact van de ontwikkelingen op Koraal Groep biedt het in ieder geval comfort om te constateren dat de organisatie financieel gezond is en de werkstichtingen ook in staat zijn om een solide financieel beheer te voeren.

114

5.2. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) In het kader van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) wordt melding gemaakt van de onderstaande beloningen. Belastbaar loon

Deeltijd-

Voorzieningen

Uitkeringen

factor

ten

verband

behoeve

in met

van beloningen

beëindiging

betaalbaar

dienstverband

op

termijn Functie Voorzitter

In dienst Raad

van Bestuur Lid

Raad

van

Bestuur Lid

Raad

Bestuur Adviseur van Bestuur

2010

2011

2010

vanaf

tot

1-11-

31-12-

208.49

200.61

100

100

Hartog

2009

2011

2

4

%

%

184.93

181.34

100

100

5

3

%

%

166.91

147.95

100

100

1

0

%

%

173.91

100

100

6

%

%

H.

van

A.

1-7-2006

van

den

8-6-2009

Broek Raad

2011

W. den

Geffen van

In dienst

H. Peppinck

1-7-2006

1-4-2011

51.270

2011

2010

2011

49.256

48.457

42.764

41.750

0

0

35.882

33.630

0

0

10.052

39.908

0

0

254.04 7

2010

0

115

5.3. Geconsolideerde balans per 31 december 2011 Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (na bestemming van het resultaat)

ACTIVA (in duizenden euro’s)

Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

31-12-2011

31-12-2010

128.600 4.313

138.127 1.644 132.913

Vlottende activa Voorraden Vorderingen en overlopende activa Financieringstekort Liquide middelen

Totaal activa

150 6.036 4.422 7.691

139.771

125 7.816 3.744 8.432 18.299

20.117

151.212

159.888

116

PASSIVA (in duizenden euro’s)

Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

31-12-2011

31-12-2010

103 30.791 9.451

103 29.145 7.974 40.345

37.222

-178

-361

6.525

4.287

Langlopende schulden

59.546

67.040

Kortlopende schulden en overlopende passiva

44.974

51.700

151.212

159.888

Aandeel derden Voorzieningen

Totaal passiva

117

5.4 Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2011 (in duizenden euro’s) 2011

2010

Bedrijfsopbrengsten Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie Correctie voorgaande jaren Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

152.764 1.125 67.642 221.531

152.156 -81 67.282 219.357

Bedrijfslasten Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële, materiële en financiële vaste activa Bijzondere waardeverandering van vaste activa Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten

161.646 11.922 4.477 36.807 214.852

160.807 15.228 0 37.585 213.620

Bedrijfsresultaat

6.679

5.737

Financiële baten en lasten

3.215

3.589

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting

3.464

2.148

Aandeel derden Belastingen Jaarresultaat na belastingen

-184 157 3.123

59 14 2.193

Winstbestemming resultaat boekjaar Resultaat

3.123

2.193

0 0 184 543 19 529 6 147 49 1.477

165 45 24 7 10 547 8 149 17 972

0 51 8 59

498 62 18 578

1.705

1.799

Dotatie bestemmingsreserve kleinschalige woonvoorzieningen Dotatie bestemmingsreserve sociaal fonds Dotatie algemene reserve Saltho Onderwijs Dotatie algemene reserve Maashorst Jeugdzorg Dotatie algemene reserve Maashorst Onderwijs Dotatie algemene reserve Het Driespan Dotatie fonds ouderbijdrage Het Driespan Dotatie algemene reserve Sterk in Werk Dotatie algemene reserve Koraal Groep

Onttrekking bestemmingsreserve afschrijving instandhoudingsreserve Onttrekking bestemmingsreserve innovatiefonds Onttrekking bestemmingsreserve sociaal fonds

Mutatie reserve aanvaardbare kosten

118

5.5.Lijst van gebruikte afkortingen Lijst van afkortingen AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

BAPO

Bevordering ArbeidsParticipatie Ouderen

BV

Besloten Vennootschap

BW

Burgerlijk Wetboek

CAO

Collectieve Arbeidsovereenkomst

CCR

Centrale Cliëntenraad

CMZm

Centrale medezeggenschap medewerkers

COD

Concernondersteunende diensten

DBC

Diagnostische Behandelcombinatie

DIA

Dienst Informatisering en Automatisering

EAD

Economische en Administratieve Dienst

ESF

Europees Sociaal Fonds

EV

Eigen Vermogen

FTE

Full-time equivalent

GGZ

Geestelijke Gezondheidszorg

HKZ

Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector

HVO

Dienst Huisvesting en Vastgoedontwikkeling

ICT

Informatie en Communicatie Technologie

IQ

Intelligentie Quotiënt

JJI

Jeugd Justitiële Inrichting

KSWV

Kleinschalige woonvoorzieningen

LGF

Leerling gebonden financiering

LVG

Licht verstandelijk gehandicapt

MFC

Multifunctioneel centrum

MT

Managementteam

NEN

Nederlandse Norm

NHC

Normatieve Huisvestingscomponent

NVZD

Nederlandse Vereniging van Ziekenhuis Directeuren

NZa

Nederlandse Zorgautoriteit

OCW

Onderwijs, Cultuur & Wetenschap, ministerie van

PBL

Persoonsgebonden Budget Levensfase

PGB

Persoonsgebonden Budget

PGGM

Pensioenfonds voor Gezondheidszorg, Geestelijke en Maatschappelijke belangen

RAK

Reserve aanvaardbare kosten

RJ

Richtlijn voor de Jaarverslaglegging

RvT

Raad van Toezicht

SBC

Stichting Beheer Cliëntgelden

119

SIW

Sterk in Werk

SZL

Stichting Zwerfjongeren Limburg

U/G

Uitgezette gelden

UVW

Uitvoering werknemersverzekeringen

VSO

Voortgezet Speciaal Onderwijs

VV

Vreemd Vermogen

VWS

Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ministerie van)

WACC

Weighted Average Cost of Capital

WfZ

Waarborgfonds voor de Zorg

WMO

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

wnd.

Waarnemend

WOZ

Waarde Onroerende Zaak

WTG

Wet Tarieven Gezondheidszorg

WTZi

Wet Toelating Zorginstellingen

WZV

Wet Ziekenhuisvoorzieningen

120