MEMO Aan: de Griffie Onderwerp: technische vragen brief van het college over tijdelijke aanvullende inkomensondersteuning Datum: 12-11-2014 Van: John Bannenberg D66 (Vic van Dijk) Daartoe vraagt hij om een overzicht van alle onderdelen van het huidige inkomensondersteuningsbeleid op enkele A4-tjes, met daarin per onderdeel (in een tabel bijvoorbeeld): a. Wat houdt het onderdeel in? Zie bijlage 2 b. Jaarlijks budget en realisatie? De realisatie over 2014 is nog niet bekend. De jaarrekening 2014 is medio 2015 beschikbaar. De tabel laat zien wat de raming is van de uitgaven bij ongewijzigd beleid. Uitzondering is de pilot vermindering schulden en Menzis uitbreiden met een zorgpakket voor chronisch zieken en gehandicapten. Dit zijn nieuwe initiatieven. Raming Uitgaven Bijzondere Bijstand Schuldhulpverlening Formulierenbrigade Pilot vermindering schulden CER2014 Menzis (incl. chronisch zieken en gehandicapten) CZM Menzis Kwijtschelding Implementatie kindpakket Bijzondere inkomensvoorziening: Stichting Leergeld Resto van harte Present Enschede Voedselbank Enschede Weekendschool Kledingbank Armoedepact Eenmalige uitkering gehandicapten Fonds bijzondere Noden Overig
2014 4.100.000 2.900.000 250.000
2015 3.886.066 2.900.000 250.000 50.000
2016 3.933.294 2.900.000 250.000 50.000
2017 3.816.874 2.900.000 250.000 50.000
2018 3.616.880 2.900.000 250.000 50.000
1.400.000
1.400.000
1.400.000
1.400.000
3.700.000 PM
3.700.000 PM
3.700.000 PM
3.700.000 PM
550.000 13.134 15.154 37.380 15.154 20.000 36.127 101.500 83.716 22.388
550.000 13.167 15.192 37.474 15.192 20.000 39.650 163.925 8.907
550.000 13.167 15.192 37.474 15.192 20.000 39.650 163.925 8.907
550.000 13.167 15.192 37.474 15.192
550.000 13.167 15.192 37.474 15.192
39.650 163.925 8.907
39.650 163.925 8.907
Verwachte uitgaven (exclusief apparaatskosten)
12.815.770
13.049.573
13.096.801
12.960.381
12.760.387
483.249 487.968 3.700.000
c. Hoeveel geld wordt direct besteed aan inkomensondersteuning, en hoeveel aan de uitvoering? Direct is dit ongeveer 12,5 miljoen op jaarbasis. Zie antwoord op vraag h voor de kosten van de apparaatskosten van de gemeente Enschede. Voor de organisaties die subsidie ontvangen is dit tussen de 10-20 procent van het subsidiebedrag van de gemeente Enschede. d. Aantal aanvragen/mensen. Zie tabel antwoorden VVD e. Wie kunnen gebruik maken en wat zijn de voorwaarden? Zie bijlage 2 f. Bovenwettelijk of niet? Zie bijlage 3 g. Welke voorwaarden/normen kan de gemeente in welke mate aanpassen en wat is wettelijk voorgeschreven? Zie bijlage 3 h. De effectiviteit. In ieder geval verhouding euro’s direct besteed aan inkomensondersteuning en indirect. Liefst meer, ook als het een indicatie/vermoeden betreft. De apparaatskosten naar de producten Bijzondere Inkomensvoorziening, Bijzondere Bijstand en Schuldhulpverlening zijn in overeenstemming met de begroting 2015: Bijzondere Inkomensvoorziening 218.742 euro, Bijzondere Bijstand 1.131.285 euro en Schulddienstverlening 261.528 euro. In totaal is dit 1.611.555 euro. PvdA (Laurens van der Velde) Ik heb begrepen dat, als mensen een aanvraagformulier voor bijzondere bijstand aanvragen, zij eerst een aantal vragen omtrent de persoonlijke situatie moeten beantwoorden voor ze het formulier ontvangen. Mijn vragen hierbij zijn: - Is het aanvraagformulier voor bijzondere bijstand vrij beschikbaar voor een ieder? Het Aanvraagformulier bijzondere bijstand is vrij beschikbaar voor iedereen. De hoofdlijn loopt via het GCC, die bij telefonisch contact wel doorvragen om zodoende in te kunnen schatten of er al dan niet aanspraak kan zijn op bijzondere bijstand. Deze werkwijze wordt al langere tijd gehanteerd. Er zijn meerdere aanvraagformulieren voor de bijzondere bijstand, te weten: een formulier voor burgers die we niet kennen (weten de hoogte van het inkomen en het spaargeld niet) een kort formulier (weten al de hoogte van het inkomen of uitkering en het spaargeld), en specifieke formulieren (bewind voering, rechtsbijstand etc) Afhankelijk van de vraag naar het soort kosten bijzondere bijstand wordt een keuze gemaakt voor een aanvraagformulier. Is het vragen naar extra informatie bij het opvragen van het aanvraagformulier een nieuwe werkwijze (van de laatste pakweg 11 maanden) of wordt deze al langer gehanteerd? Zie antwoord op bovengenoemde vraag. Graag zou ik ook een aanvraagformulier willen ontvangen om kennis te nemen van de inhoud. Zie bijlage algemeen formulier voor burgers waarvan we het inkomen en het spaargeld (vermogen) niet weten. Zie bijlage 1.
VVD (Rene Kreeft) Hoeveel mensen hebben in 2012 en 2013 een beroep gedaan op de tijdelijke aanvullende inkomensondersteuning? Wat is de inschatting voor 2014? Toekenningen aantallen in de jaren 2012,2013 en raming 2014 Instrumenten Stichting Leergeld Voedselbank (pakketten) Fonds Bijzondere Noden Vakantie Project Bijz. Noden Stichting Present Resto van Harte (gasten) Toppers op Zondag Bijzondere Bijstand Garantverzorgdpakket Menzis Kwijtscheldingen Eenm. Uitk. Gehandicapten Langdurigheidtoeslag Arbeidsbonus Stadsbank (SON) Formulierenbrigade
Aantallen 2012 3680
Aantallen 2013 3700
Raming 2014
514
570
590
220
240
260
86
85
85
285 3043
290 3300
290 3300
120 2926 6717
120 3607 8300
120 4300 8632
7900 286
7744 182
8320 250
2669 107 1768 1303
2427 98 2081 1997
2808 100 2200 2080
3848
Hoeveel mensen vroegen in 2012 en 2013 bijzondere bijstand aan? Wat is de inschatting voor 2014? Het totaal aantal boekingen (dus periodiek en incidenteel samen) is gestegen van 19.665 in 2013 naar 22.806 in 2014. Dat is een stijging van 15%. Aantal geregistreerde aanvragen en heronderzoeken is gestegen van 3862 in 2013 naar 4282 in 2014. Dat is een stijging van 11%.
Bron: beleidsverslag Werk en Inkomen 2013.
Hoe vaak zijn deze (bijzondere) aanvragen in die jaren toegekend en wat bleek daarbij: * het hoogste en laagste bedrag * het totaalbedrag per jaar
Zie voor het aantal toekenningen het antwoord op de bovengenoemde vraag. 2012
2013
o.b.v. cijfers t/m oktober 2014
Aantal aanvragen bb
3973
4859
4788
Aantal toekenningen
2926
3607
3279
Laagst toegekend (in euro’s)
3,95 p/m Persoonsalarmering
3,95 p/m Persoonsalarmering
3,95 p/m Persoonsalarmering
Hoogst toegekend (in euro’s)
7458,91 huurschuld Leenbijstand!!
9145,31 schuldsanering leenbijstand!!
7913,10 schuldsanering leenbijstand!
Ik zou graag hetzelfde antwoord krijgen inzake het kindpakket over de genoemde jaren. Ondersteuning aan kinderen (met max. en min bedragen indien van toepassing) Beschikbaar stellen fiets (tussen € 75- € 100) Zomer- en winterkleding Lessen basiszwemdiploma (uitgaande van 660 euro p.p) Lessen basiszwemdiploma Bibliotheekpasje tot 18 jaar (uitgaande van 40 euro p.p) Participatie in ontspannings/sportactiviteit (tussen € 3,50 - € 18,75/mnd) Participatie in ontspannings/culturele activiteit (tussen € 7,50/mnd - € 400,-) Bijdrage in schoolreisjes (tussen € 12,50 - € 400,-) Ouderbijdrage (tussen € 7,50 - € 98,-) Ondersteuning studieoriëntatie Koken voor kinderen Onderwijsondersteuning
Vakantie voor gezinnen met kinderen * uitgaven tot en met 30 september 2014 ** uitgaven tot en met 31 oktober 2014
Totale uitgaven In Enschede
Uitgevoerd door
2012 36.201
2013 51.270
2014 43.365*
33.000
33.000
17.820
600.640
598.640
621.680
Stichting Kledingbank Gezamenlijke zwembaden Stichting Leergeld bibliotheek
132.672
193.384
75.869*
Jeugdsportfonds
9.498
31.526
15.348*
Jeugdcultuurfonds
38.814
70.354
59.808**
Stichting Leergeld
31.713
36.370
30.356**
Stichting leergeld
15.000 -6.417
15.000 -19.818
15.000 -15.734
14.449
8.973
5.446
Stichting Leergeld
Toppers op zondag Resto van Harte Kids Stichting Fonds Bijzondere Noden (i.s.m. ROC) Stichting Fonds Bijzondere Noden en Rotary
Ondersteuning aan kinderen
Beschikbaar stellen fiets Zomer- en winterkleding Lessen basiszwemdiploma Lessen basiszwemdiploma Bibliotheekpasje tot 18 jaar Participatie in ontspannings/sportac tiviteit Participatie in ontspannings/culturel e activiteit Bijdrage in schoolreisjes Ouderbijdrage Ondersteuning studieoriëntatie Koken voor kinderen Onderwijsondersteun ing Vakantie voor gezinnen met kinderen
Aantallen 2012 Aanvrag toekennin en gen 495 282
2013 aanvrag toekennin en gen 505 468
2014 t/m 31-10 aanvrag toekennin en gen 429 379
nb
176
nb
303
nb
498*
50
50
50
50
27
27
881
609
391
363
209
195
15.016
15.016
14.966
14.966
15.542
15.542
603
1186
1186
820
820
84
84
189
189
125
125
1628
753
1827
1657
1623
1425
1142 nvt
615 20
1634 nvt
1406 20
1474 nvt
1237 20
nvt 23
nvt 23
nvt 34
nvt 34
150 33
150* 33
39
39
33
33
25
25
* jan. 2014 tot 12 november 2014
603
Bijlage 1: Algemeen formulier aanvraag bijzondere bijstand.
Bijlage 2: overzicht regelingen.
S oort regeling WWB: Wet Werk en Bijstand
Uitvoering door Rijk- Gemeente
IOAW: Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers
Rijk- Gemeente
IOAZ: Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen
Rijk- Gemeente / ROZ Hengelo
BBZ: Bijstandsbesluit Zelfstandigen
Rijk- Gemeente / ROZ Hengelo
Doelgroep Om een bijstandsuitkering te krijgen moet in ieder geval aan de volgende eisen voldoen: rechtmatig verblijf in Nederland, minimaal 18 jaar oud en jonger dan 65 jaar, onvoldoende inkomen of eigen vermogen om van te leven, geen beroep doen op een andere uitkering en niet gedetineerd. Langdurig werklozen tussen de 50 en 60 jaar kunnen na afloop van een WW-uitkering een aanvulling krijgen op hun inkomen. Dit gebeurt via de wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW). De hoogte van een IOAW-uitkering is afhankelijk van de hoogte van het inkomen. De IOAW vult het totale inkomen van de uitkeringsgerechtigde en eventuele partner aan tot het bijstandsniveau. Het eigen vermogen, zoals spaargeld of een eigen huis, heeft geen invloed op de uitkering. Ook inkomsten uit alimentatie, huurtoeslag, zorgtoeslag en kinderbijslag tellen niet mee. Ouderen tussen de 55 en 65 jaar die hun bedrijf moeten beëindigen of verkopen, kunnen een beroep doen op de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen De Bbz-regeling is bedoeld ter ondersteuning van zelfstandigen die tijdelijk in financiële problemen zijn geraakt of dreigen te raken en voor mensen die een bijstandsuitkering of een WWuitkering ontvangen en die van plan zijn een eigen bedrijf te starten. Onder bepaalde voorwaarden kunnen zowel startende als
gevestigde ondernemers een beroep doen op deze regeling Gevestigde ondernemers: Een gevestigde ondernemer kan door diverse oorzaken tijdelijk in financiële problemen komen. Het Bbz kent een aantal mogelijkheden voor het bieden van bijstandverlening aan de gevestigde ondernemer. Startende ondernemers:
WWB: Bijzondere Bijstand (omniet)
Rijk-Gemeente
WWB: Bijzondere bijstand (lening)
Rijk-Gemeente
WWB: Langdurigheidstoeslag
RijkGemeente
Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen
Rijk-Gemeente
Eenmalige uitkering chronisch zieken en gehandicapten
Gemeente
Stichting Fonds bijzondere noden
M aatschappelijke part. organisatie
Stichting Voedselbank Enschede
M aatschappelijke part. organisatie
Stichting Leergeld Enschede
M aatschappelijke part. organisatie
Het Bbz biedt ook mogelijkheden aan mensen die een bedrijf willen starten vanuit een uitkeringssituatie of die recht hebben op een WW- of WWB-uitkering, met als uiteindelijk doel om zelf in hun eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Bij een WW-uitkering of WWB-uitkering wordt ook gekeken naar de inkomsten van de partner. De totale inkomsten exclusief WW mogen niet hoger zijn dan bijstandsniveau. Inwoners Enschede zonder draagkracht (noodzakelijke kosten) Inkomen tussen 100-110% Inwoners Enschede zonder draagkracht (noodzakelijke kosten) Inkomen tussen 100-110% Inwoners Enschede 18 – 65 jaar minimaal 5 jaar 100 % van de bijstandsnorm. De langdurigheidstoeslag bedraagt voor 2014: € 162,- voor gehuwden/samenwonenden € 145,- voor alleenstaande ouders € 114,- voor alleenstaanden Inwoners Enschede ca. inkomen 100 % bijstandsnorm. Gebruik in Enschede: 8000 huishoudens Inwoners Enschede tot 110% van de bijstandsnorm permanent rolstoel gebonden. Inwoners Enschede materiele en immateriële verstrekkingen Inwoners Enschede tijdelijke verstrekking van voedselpakketten Kinderen /Jongeren in Enschede tussen de 4 en 18 jaar. Inkomen tot 110%
Bijlage 3: geen wettelijke, bovenwettelijke taken en wettelijke ruimte.
Instrument en doelstelling
EU gehandicapten: bijdrage voor deelname aan sociale en maatschappelijke activiteiten
Bedrag 2014 in euro’s 100.000 euro
Stichting Leergeld: bijdrage aan ouders van schoolgaande kinderen voor participatie.
556.985
Subsidie Aan organisaties.
100.000 euro
maatschappelijke
Geen wettelijk taak of deels wettelijke taak en opmerkingen Geen formele wettelijke taak. Vanaf 2015 mag deze uitkering niet meer in deze vorm worden verstrekt. Is categoriale bijstand. In het wetsvoorstel is voorzien dat 2014 een overgangsjaar is. Deels formele wettelijke taak. Sturing mogelijk op hoogte van de vergoeding en hoogte van het inkomen. Nu 110 %, maar kan naar 100% van het bijstandsniveau. Geen formele wettelijke taak. Dit zijn: Geldkompas, stichting Voedselbank Enschede, stichting Present Enschede, Resto van Harte, Toppers op Zondag
Stichting Kledingbank
20.000 euro
Geen formele wettelijke taak. Stichting heeft een subsidiebeschikking gekregen voor 3 jaar.
Collectieve (extra zorgpakket) Ziektekostenverzekering
487.000 euro
Fonds Bijzondere Noden
82.000 euro
Geen formele wettelijke taak. De basisverzekering is passend en toereikend en reparatie via de bijzondere bijstand is niet wettelijk verplicht Geen formele wettelijke taak.
Stadsbank Oost Nederland, Inclusief en beschermingsbewind
2.900.000 euro
Deels formele wettelijke taak: Wet gemeentelijke schuldhulp-verlening. Wetgever stelt geen eisen aan de omvang en productenpakket. De taken van de Formulierenbrigade zijn in zijn geheel bovenwettelijke taken.
Formulierenbrigade
250.000 euro
Geen formele wettelijke taak.
Bijzondere Bijstand
pm
Formele wettelijke taak, maar nog wel met wettelijke ruimte (drempelbedrag en verlagen inkomensnorm naar 100 %)
