LYCEUM BISSCHOP BEKKERS
Duurzaamheid en LOB LOB arrangeren Beau Nellissen en Yvette Olislagers
2012-2013
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
INHOUDSOPGAVE Inleiding ................................................................................................................................................... 3 Uitgangspunten ................................................................................................................................... 4 Leerdoelen........................................................................................................................................... 6 Didactisch model ................................................................................................................................. 7 Werkvormen........................................................................................................................................ 9 Beschrijving van het eindproduct.......................................................................................................... 10 Zoeken en selecteren ........................................................................................................................ 10 Social media inzetten ............................................................................................................................ 12 Arrangement ......................................................................................................................................... 13 Bronnen ................................................................................................................................................. 37
2
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
INLEIDING
Wij zijn Yvette Olislagers en Beau Nellissen, derdejaars studenten van de lerarenopleiding Gezondheidzorg & Welzijn. We hebben een lessenreeks in het kader van LOB met een vleugje duurzaamheid erin verwerkt. De opdrachten zijn bedoeld voor leerlingen van het Bisschop Bekkers college te Eindhoven. In het kader van loopbaanbegeleiding in combinatie met duurzaamheid hebben wij een drietal lessen ontworpen voor leerlingen in het derde leerjaar van HAVO/VWO. Deze leerlingen moeten op korte termijn een sector keuze maken. Wij willen de leerlingen helpen met de oriëntatie naar opleidingen en beroepen. Door het maken van de opdrachten, hopen wij dat leerlingen bewust (er) worden van het feit dat er keuzes gemaakt moeten worden die van invloed kunnen zijn voor de rest van hun leven. Ook de leerlingen die al weten wat ze in de toekomst willen gaan doen, maken kennis met een ander vakgebied wat ze mogelijk ook interesseert. Het percentage studie uitval ligt in Nederland erg hoog, leerlingen kiezen voor een opleiding die niet aansluit bij hun kwaliteiten en interesses. Ze hebben vaak geen reëel beeld van wat de opleiding of het beroep daadwerkelijk inhoudt. Deze studie uitval kost de overheid miljoenen euro’s. Voor docenten ligt hier de taak om de leerlingen te informeren over de toekomst van het studeren; mogelijke bezuinigingen binnen de studiefinanciering en hogere opleidingskosten. Daarom zouden scholen en docenten binnen hun vakgebied meer aandacht moeten besteden aan de mogelijkheden voor (vervolg) studies en beroepen binnen de verschillende sectoren. In dit geval geschiedenis. Wij vinden het belangrijk dat de leerlingen vooral zelf op onderzoek uitgaan, zodat ze weten waar de informatie te vinden is.
3
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 UITGANGSPUNTEN
Aanleiding Wij gaan aan de slag met LOB voor het vak geschiedenis, met aandacht voor duurzaamheid. De docent zou de leerlingen graag zelfstandig met LOB aan de slag zien gaan, omdat hij ruimte in zijn lessen heeft om hier aandacht aan te besteden. Hij verondersteld dat leerlingen niet weten wat de mogelijkheden zijn voor de toekomst m.b.t. het vak geschiedenis. Wij moeten de leerlingen bewust proberen te maken dat het een breed vakgebied is, waarmee ze meer kunnen worden dan alleen docent. Ook moeten ze bewust worden van het feit dat keuzes die ze nu maken, consequenties hebben voor de toekomst, maar dat er aan de hand van ervaringen van anderen (zoals premier Rutten) meer wegen naar Rome leiden. Beoogd resultaat De leerlingen weten op dit moment nog vrij weinig tot niks over leerloopbaan begeleiding. Dit is op het Bisschop Bekkers de taak van mentoren en decanen. LOB is niet gericht op vakken, maar wordt af en toe tussendoor besproken in de lessen. Er zijn algemene beroepen testen, er worden gesprekken gevoerd met de decaan en ze hebben informatieavonden waar ze zich moeten inschrijven voor opleidingen. Het project moet een persoonlijk onderzoek zijn voor de leerlingen, waarvoor ze niet beoordeeld worden. De leerlingen moeten gemotiveerd worden om zelfstandig aan de slag te gaan met hun eigen loopbaan. Zelf onderzoeken wat de mogelijkheden zijn en wat ze ermee zouden kunnen. Het moet uitdagend zijn en concreet. Ze moeten gemotiveerd en betrokken blijven tijdens het maken van de opdrachten. De opdrachten moeten aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen. Ons project moet de leerlingen bewust maken van de mogelijkheden die er zijn, voor opleidingen en beroepen. Maar ook leren van ervaringen van anderen. Hoe ziet de loopbaan van anderen eruit? En hebben ze een realistisch beeld bij de beroepen die ze later graag uit zouden willen oefenen? Ze moeten een keuze gaan maken, hoe jong ze ook zijn. Deze keuze kan bepalend zijn voor de rest van hun leven. Dit besef is er nog niet bij alle leerlingen, omdat ze er nog te weinig mee bezig zijn. Het vak geschiedenis is verplicht, het is belangrijk dat de leerlingen weten welke kanten ze op zouden kunnen m.b.t. vervolgopleidingen, maar ook welke beroepsmogelijkheden er zijn na het voltooien van bepaalde studies (zoals Mark rutten, die ook geschiedenis gestudeerd heeft, maar nu in de politiek zit). Halverwege april 2013 moeten de derde jaar leerlingen een profielkeuze gaan maken. Het zou prettig zijn als ze zich vóór die tijd zouden kunnen oriënteren. Doelgroep De doelgroep zijn derde en vierde jaar leerlingen van het HAVO/VWO van het Bisschop Bekkers College. De leerlingen zijn tussen de 14 en de 16 jaar. Ze haken snel af bij werkvormen waarbij ze niet uitgedaagd worden. Zelfstandig werken wordt afgewisseld met klassikale werkvormen. Ook wordt er wel eens in groepjes gewerkt.
4
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
School Wij hoeven geen rekening te houden met specifieke kenmerken van de school bij het ontwikkelen van ons arrangement. Onze opdrachtgever laat ons vrij in het ontwerpen van de LOB lessenreeks. Ook zijn we vrij wat betreft didactische concepten van de school en mogen daar onze eigen inbreng en draai aan geven. Beschikbare tijd Yob van der wouden is flexibel wat betreft het indelen van de tijd. Er is veel mogelijk. Lessen duren 45 minuten. De tijd dat het project uitgevoerd kan worden, is verspreid over meerdere dagen en zal ongeveer verdeeld worden over 3 lessen. Veel kan en alles mag, er ligt niks vast. Beschikbare faciliteiten Er zijn computerlokalen beschikbaar, met voor elke leerling één computer. Deze lokalen moeten echter van te voren gereserveerd worden, omdat er regelmatig les wordt gegeven. Ook is er een beamer beschikbaar en I-pads. Doordat er nog niet overal in het gebouw draadloze netwerk verbinding is, is het gebruik van de I-pads beperkt.
5
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 LEERDOELEN
Aan het eind van de lessenreeks kunnen de leerlingen zelfstandig zoeken naar studies die gericht zijn op het vak geschiedenis. Doormiddel van een presentatie(collage) vertellen de leerlingen aan de klas welke informatie ze hebben verzameld. Het is acceptabel omdat ze ondersteuning krijgen van de docent en omdat er wordt samengewerkt met klasgenoten. Gezien de voorkennis van de leerlingen, het werken met de computer/internet is het een realistisch doel. De leerlingen kunnen zelfstandig zoeken naar studies die gericht zijn op het vak geschiedenis na het volgen van de 3 lessen uit de lessenreeks, met de daarbij behorende uitleg van de docent. Leerlingen kunnen aan het eind van de lessenreeks vertellen op welke manier ze het beste informatie kunnen verkrijgen over beroepen en vervolgopleidingen m.b.t. het vak geschiedenis. Het is realistisch omdat ze van te voren uitleg krijgen over het zoeken naar beroepen/studies en ze krijgen enkele internetsites aangeboden. De docent is er ter begeleiding. Gezien de handreikingen die ze krijgen, is het een realistisch doel. Na het maken van de collage kunnen de leerlingen vertellen hoe ze de informatie hebben verkregen. Aan het eind van de lessenreeks kunnen de leerlingen opsommen welke mogelijkheden er zijn qua beroepen na het volgen van studies die gelinkt zijn aan het vak geschiedenis. Dit kunnen de leerlingen na het uitvoeren van alle opdrachten en het geven van de presentatie. De leerlingen hebben het leerdoel behaald als de presentatie voldoende is op de punten van het beoordelingsformulier. Het is een acceptabel doel en realistisch. De leerlingen krijgen ruim de tijd en maken gebruik van de computer. De docent is er ter begeleiding. Aan het eind van de lessenreeks zouden de leerlingen over genoeg kennis moeten beschikken om het leerdoel te bereiken. Aan het eind van de lessenreeks kunnen de leerlingen uitleggen wat de beroepen inhouden en waarom ze deze wel of niet leuk zouden vinden. Dit leggen ze uit aan de hand van een evaluatie formulier na het uitvoeren van alle opdrachten en het luisteren naar de presentaties. Het is acceptabel omdat de leerlingen voldoende informatie krijgen over de opleidingen en van zichzelf weten waar hun interesses en capaciteiten liggen. Het is realistisch omdat de docent een datum afspreekt wanneer de evaluatie ingevuld moet zijn, zodat ze ook hier ruim de tijd voor kunnen nemen om erover na te denken en het klassikaal te bespreken. Het leerdoel is behaald aan het einde van de lessenreeks, wanneer de leerling aan alle lessen heeft deelgenomen en de evaluatie heeft ingevuld.
6
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 DIDACTISCH MODEL
Het didactisch model dat wij gekozen hebben is het model van Collis en Moonen. Er wordt gewerkt in 3 fases. Voor, tijdens en na de kernactiviteit. De eerste fase, vóór de kernactiviteit, is gericht op het verwerven van de benodigde kennis door leerlingen. Deze fase bevind zich aan de linkerkant van het U-model in het derde kwadrant. Bij de tweede fase, tijdens de kernactiviteit, draait het om zowel de kennisverwerving als de kennisontwikkeling tijdens deze fase wordt er samengewerkt in groepjes leerlingen. Ook deze fase bevindt zich aan de linkerkant van het model in het eerste kwadrant. Tot slot de derde fase, na de kernactiviteit, de leerlingen zijn individueel actief aan het werk aan de verbetering van hun leerresultaat en kenniscontributie via beschikbaar stellen van leerresultaten. Tijdens deze laatste fase gaan we naar de rechterkant van het model en dan met name in het vierde kwadrant. Collis B., Moonen J. (2001).
Collis B., Moonen J. (2001) We hebben voor het didactisch model van Collis en Moonen gekozen omdat het model een duidelijke weergave is van de plannen die wij hebben met betrekking tot het uitwerken van de lessenreeks. Het concept dat wij voor ogen hebben is goed uit te werken aan de hand van dit model. Het model geeft een duidelijke weergave aan van een inleiding, kern en slot.
7
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Kort samengevat: Inleiding, vóór de kernactiviteit: Er wordt besproken welke profielen er allemaal mogelijk zijn en wat deze profielen inhouden. Kern, Tijdens de kernactiviteit: De leerlingen gaan in groepjes verschillende beroepen onderzoeken en deze bevindingen met behulp van een collage presenteren aan de klas. Slot, na de kernactiviteit: De leerlingen schrijven een individueel verslag over wat ze geleerd hebben over de verschillende beroepen, welke beroepen spreken juist wel of niet aan en waarom?
We hebben beide al eerder met het didactisch model van Collis en Moonen gewerkt. Door de positieve ervaringen hebben we besloten het model ook bij dit project aan te houden.
8
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 WERKVORMEN
Vóór de kernactiviteit Instructievorm De les zal starten met een instructie van de docent. De docent zal omschrijven wat de opdracht inhoudt en uitleggen hoe de leerlingen te werk gaan. Opdrachtvorm De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met het maken van de profieltest en bijbehorende opdrachten. Samenwerkingsvorm Uiteindelijk zullen de leerlingen de antwoorden die zij gevonden hebben bij stap 5 met elkaar vergelijken en aanvullen. Tijdens de kernactiviteit Instructievorm De docent zal voorafgaand aan iedere opdracht een instructie geven. Hij legt de opdacht uit en verdeelt de klas in groepjes. Opdrachtvorm/samenwerkingsvorm De klas werkt in groepjes aan de opdrachten. Na de kernactiviteit Opdrachtvorm De leerlingen vullen individueel het evaluatieformulier in.
9
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
BESCHRIJVING VAN HET EINDPRODUCT ZOEKEN EN SELECTEREN
Gebruikte
Zoektermen:
zoekmachine: www.samenzoe
profielkeuze
Gevonden
Geschikt ja of
websites:
nee?
www.scholieren.tv
nee
ken.nl
www.leermidde
profielkeuze
lenplein.nl www.davindi.nl
Geen zoek
nee
resultaten profielkeuze
www.teleblik.nl
Waarom?
Samenvatting geschikte sites (3-5 zinnen):
Als ik op de site
Op de sites kun je
zelf profielkeuze
filmpjes bekijken over
type wordt er
verschillende beroepen
niets gevonden.
en opleidingen.
Geen zoekresultaten
ja
Vier filmpjes
Er zijn vier filmpjes de
over de
bekijken over de
verschillende
verschillende profielen.
profielen.
Een nadeel is wel dat je moet inloggen.
www.google.nl
profielkeuze
www.profieltest.nl
ja
Leerlingen
Op de site kan een
kunnen testen
profielkeuze test worden
welk profiel het
uitgevoerd. Ook kan er
beste aansluit.
gekeken worden wat de verschillende profielen inhouden, welke opleidingen aansluiten bij de profielen en er kunnen vragen gesteld worden aan een professional.
Qompas
Kwaliteiten
www.profielkeuze.
profielkeuze
test havo
qompas.nl
ja
Een
Op de site staat
overzichtelijke
informatie over
site met veel
sectoren, opleidingen en
bruikbare/begrij
beroepen. Er zijn
pelijke
verschillende testen te
informatie voor
maken, zoals een
zowel leerlingen
capaciteitentest
als docenten. De site is recent bijgewerkt en
10
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 dus up-to-date. Er moet echter wel worden ingelogd om optimaal met de site te kunnen werken.
11
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
SOCIAL MEDIA INZETTEN Zoekvraag: Kunnen we Linked-in inzetten als werkvorm in onze lessenreeks? Onze lessenreeks is voor leerlingen, die gaan starten met het oriënteren naar sectoren, opleidingen en beroepen. Volgens Wikipedia (2013) is Linked-in een social netwerk, dat is gericht op vakmensen. Op de internetpagina worden vacatures getoond en ‘connecties’ worden gemaakt met anderen. Linked-in kan worden gebruikt bij het zoeken naar een baan, andere personen of zakelijke kansen. vacatures De vragen die wij hebben gesteld, is of de leerlingen Linked-in kunnen gebruiken bij het zoeken naar bruikbare informatie voor de opdrachten. Er kan worden gezocht naar beroepen, waarna de leerlingen kunnen worden gelinkt met personen die werken binnen deze beroepen. Verder is er helaas weinig informatie te verkrijgen over het beroep op zich. Voor de latere loopbaan van de leerlingen zou het wel zeer nuttig kunnen zijn, om te netwerken voor een mogelijke baan. Zoekvraag: Kan Youtube bijdragen aan de uitleg over de inhoud van beroepen binnen de geschiedenis sector? Youtube zouden we vooral in de inleiding van de lessenreeks kunnen gebruiken. Volgens Infostes (2013) is Youtube een openbaar sociaal netwerk, waar filmpjes kunnen worden bekeken en waar filmpjes kunnen worden ge-upload. Er worden filmpjes geplaatst voor verschillende doeleinden, zoals entertainment of informatief. Er staan verschillende filmpjes op Youtube over opleidingen binnen de sector geschiedenis. Er wordt informatie gegeven over de opleiding en waar je op de desbetreffende opleiding voor wordt opgeleid. Zoals het volgende filmpje over de lerarenopleidingen ‘Mens en wereld’ van Hogeschool In Holland. http://www.youtube.com/watch?v=hAANY0MBAIE Youtube kan dus zeker in worden gezet bij het zoeken naar informatie over verschillende beroepen binnen de sector geschiedenis. Voor leerlingen kan het een toegevoegde waarde zijn om van andere leerlingen of docenten te horen wat de opleiding precies inhoud en wat de beroepsmogelijkheden zijn, bij het maken van een keuze. Ervaring: Wij hebben het zoeken d.m.v. social media als prettig ervaren. Social media is wereldwijd en vaak makkelijk in het gebruik. Vaak weten de leerlingen al hoe ze met met bijv. Youtube moeten werken, dus is er weinig uitleg nodig. Het is echter wel de vraag, bij informatie uit Social media, of de bron betrouwbaar is, omdat het openbaar is en iedereen er ‘iets’ op kan plaatsen. Dit verschilt van filmpjes, plaatjes en teksten. Omdat ICT de toekomst is en Social media steeds meer wordt gebruikt, denken wij dat het een aanvulling is om het als werkvorm in te zetten in het onderwijs. Wij hebben echter bij onze lessenreeks de optie open gelaten, zodat leerlingen zelf kunnen kiezen waar ze hun informatie vandaag willen halen voor de opdrachten. Ook is het afhankelijk van de regels en afspraken van de school of er gebruik kan worden gemaakt van Sociale media binnen de lessen.
12
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
ARRANGEMENT
Docentendeel Vóór de kernactiviteit
Opdracht 1 Benodigdheden - Computer met internetverbinding - Opdrachtenboekje - Pen en papier Voorkennis - De leerlingen kunnen vertellen wat loopbaanbegeleiding inhoud en wat ze tijdens dit vak kunnen verwachten - De leerlingen op de hoogte dat ze aan het einde van het derde leerjaar een profielkeuze moeten maken - De leerlingen kunnen werken met een computer/internet Beginsituatie - Er is een computerlokaal gereserveerd - Alle leerlingen zijn in het bezit van het opdrachtenboekje - Alle leerlingen beschikken over pen en papier - Alle leerlingen hebben een computer opgestart Lesdoelen - De leerlingen kunnen aan het einde van de les uitleggen wat de verschillende profielen inhouden - De leerlingen hebben aan het einde van de les een idee welk profiel het beste bij ze past - De leerlingen hebben aan het einde van de les een overzicht wat betreft de vakken die gevolgd dienen te worden bij de verschillende profielen Toegepaste werkvormen - Instructievorm - Opdrachtvorm - Samenwerkingsvorm
13
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Tijdsplanning minuten Taak van de docent 2 minuten Controleer of alle leerlingen de computer hebben aangezet.
Taak van de leerlingen Computer aanzetten.
5 minuten
Uitleg van de opdracht.
Luisteren naar de uitleg van de docent.
20 minuten
Docent loopt door het lokaal en beantwoord vragen van de leerlingen.
Leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met stap 1 t/m 4.
15 minuten
Vertel de leerlingen dat ze nu verder gaan met stap 5.
Leerlingen gaan verder met stap 5.
5 minuten
Begeleiden van leerlingen, vragen beantwoorden.
Antwoorden vergelijken met die van een klasgenoot.
3 minuten
Afsluiten van de les. (Eventueel verdergaan met de kernactiviteit)
Computers afsluiten en het lokaal netjes achter laten.
Opdracht De leerlingen gaan een profielkeuze test maken op de computer. Het is belangrijk dat de leerlingen een profiel kiezen dat aansluit bij de toekomstige studiekeuze. Het is van belang dat leerlingen niet het profiel kiezen wat ze het leukste en gemakkelijkste vinden. De sector moet aansluiten bij de opleidingen en beroepen die ze aanspreken. Er moet voorkomen worden dat een leerling niet wordt aangenomen voor een bepaalde studie, omdat er geen eindexamen is gedaan in een verplicht vak dat aansluit bij de gekozen studie. Uit de test komt één profiel, of in sommige gevallen een aantal profielen die aansluiten bij de interesses van de leerling. Niet alleen het profiel maar ook de bijpassende opleidingen zijn zichtbaar na het maken van de test. De leerlingen kunnen aan de hand van de opleidingen zien of het profiel daadwerkelijk past bij de opleiding(en) die ze voor ogen hebben. Voor leerlingen die nog geen enkel idee hebben wat ze willen gaan doen kan de uitslag inspireren tot het maken van een juiste profiel en studie keuze.
14
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Stap 1 De leerlingen openen de onderstaande website. http://www.profieltest.nl/
Stap 2 De leerlingen maken individueel de profieltest. Alleen het profiel met de hoogste score is zichtbaar. Na het invullen van de naam en het e-mailadres van de leerling wordt de volledige uitslag van de test gemaild. Stap 3 Als de uitslag zichtbaar is kunnen de leerlingen bekijken welke studies er aansluiten bij de verschillende profielen. De studies zijn te bekijken onder het icoon “Informatie over profielen”. De leerlingen gaan de volgende vragen beantwoorden en noteren deze: Vragen Sluit de uitslag van de test aan bij je interesses? Zo ja, welke studies spreken je aan? Gebruik het internet om te zoeken wat de studies inhouden. Zo nee, bekijk de overige profielen en bekijk welk profiel het beste aansluit bij jou interesses. Welke studies spreken je aan? Gebruik het internet om te zoeken wat de studies inhouden. Houdt de tijd in de gaten. Zorg ervoor dat de leerlingen op tijd starten met stap 5. 15
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Stap 5 Elk profiel bevat een aantal verplichte en een aantal keuze vakken. De leerlingen gaan uitzoeken welke vakken horen bij de verschillende profielen en vullen de onderstaande tabel in. Profielen
Natuur en Techniek
Natuur en Gezondheid
Economie en Maatschappij
Cultuur en Maatschappij
5 Verplichte gemeenschappelijke vakken
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
3 Verlichte profielvakken 1 Profielkeuzevak
1 2 3 1 2 3 1 2 3 4
1 2 3 1 2
1 2 3 1 2 3 1 2 3 4
1 2 3 1 2
Profielwerkstuk
Profielwerkstuk
1 examenkeuzevak
Verplicht
Profielwerkstuk
1 2 3 4 5 Profielwerkstuk
Profielen
Natuur en Techniek
Natuur en Gezondheid
Economie en Maatschappij
Cultuur en Maatschappij
5 Verplichte gemeenschappelijke vakken
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV 1 wiskunde B 2 natuurkunde 3 scheikunde
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV 1 wiskunde A of B 2 biologie 3 scheikunde
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV 1 wiskunde A of B 2 economie 3 geschiedenis
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV 1 geschiedenis 2 Frans of Duits 3 aardrijkskunde
1 biologie 2 wiskunde D 3 NL&T
1 Natuurkunde 2 NL&T
1 tekenen of muziek 2 Frans of Duits
1 examenkeuzevak
1 Het niet gekozen profielkeuzevak 2 Frans of Duits 3 economie 4 tekenen of muziek
Verplicht
Profielwerkstuk
1 Het niet gekozen profielkeuzevak 2 wiskunde D (in combinatie met B) 3 Frans of Duits 4 economie 5 tekenen of muziek Profielwerkstuk
1 Frans of Duits 2 aardrijkskunde 3 management en organisatie 1 Het niet gekozen profielkeuzevak 2 wiskunde D (in combinatie met B) 3 Frans of Duits 4 tekenen of muziek Profielwerkstuk
3 Verlichte profielvakken 1 Profielkeuzevak
16
1 2
1 Het niet gekozen profielkeuzevak 2 wiskunde A
Profielwerkstuk
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Stap 6 De leerlingen vergelijken de antwoorden die ze gevonden hebben met elkaar. Indien hier tijd voor is kan de tabel klassikaal worden gesproken.
17
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 kernactiviteit
Tijdens de kernactiviteit gaan de leerlingen zelfstandig aan de slag met de theorie over beroepen en opleidingen. Ze hebben tijdens de oriëntatie veel informatie gekregen over de verschillende sectoren en beroepen en gaan dit nu toepassen. Ze krijgen per groep opdrachten die ze gaan uitvoeren. We hebben gekozen voor de samenwerkingsvorm, zodat ze elkaar kunnen helpen en aanvullen. We maken dus gebruik van de samenwerkingsvormen en de opdrachtvormen. De kernactiviteit zal ongeveer 3 uur in beslag nemen, afhankelijk van de grootte van de groepen. Benodigdheden: - (gekleurd) A3 papier - stiften, scharen,lijm en potloden -(oude) tijdschriften - computer met internetverbinding - print mogelijkheden
-
-
Voorkennis: De leerlingen kunnen vertellen wat loopbaanbegeleiding inhoud en wat ze tijdens dit vak kunnen verwachten De leerlingen kunnen werken met een computer/internet De leerlingen hebben al vaker een presentatie gehouden in duo’s of in groepjes De leerlingen kunnen vertellen wat een collage is Beginsituatie Het computerlokaal is gereserveerd Er is zijn mogelijkheden voor de creativiteit van de leerlingen voor het maken van de collage (qua materiaal, hulpmiddelen en klaslokaal) De materialen zijn klaar voor gebruik op de gereserveerde ruimte De groepen worden bij aanvang van de les gemaakt. Deze zijn dus nog niet bekend bij de leerlingen.
-
Lesdoelen: De leerlingen kunnen na het maken van de opdrachten uitleggen wat de werkzaamheden zijn van de beroepen; Socioloog, archeoloog, docent godsdienst/levensbeschouwing, docent talen, documentalist/ archivaris, filosoof, historicus, musicoloog, politicoloog De leerlingen kunnen na de lessenreeks vertellen wat ze wel of niet leuk vinden aan een beroep De leerlingen kunnen zelfstandig informatie opzoeken op internet en dit verwerken in een collage De leerlingen werken tijdens de opdrachten samen en overleggen met elkaar
-
Werkvormen Instructievorm Opdrachtvorm Samenwerkingsvorm
-
18
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Tijdsplanning minuten Taak van de docent 10 Uitleg van opdracht 2 en het creëren van de minuten groepen, waarin de leerlingen aan de slag gaan.
Taak van de leerlingen Luisteren naar de uitleg van de docent.
60 minuten
De docent is er ter begeleiding en is aanspreekbaar voor vragen van leerlingen. Hij/zij geeft tips en adviezen voor het zoeken naar de informatie.
Start met het maken van opdracht 2.
10 minuten
Uitleg van opdracht 3
Luisteren naar de uitleg van de docent.
15 minuten
De docent geeft leerlingen de mogelijkheid om de presentatie voor te bereiden. (ophangen van collage en bespreken van de taken) De leerlingen presenteren hun collage aan de groep. De docent maakt een tijdschema afhankelijk van het aantal groepen. Voor elke groep zal zo’n 10 min gepland moeten worden. De docent leidt de presentaties en geeft aanvullende informatie en/of stelt vragen over het beroep en de interesses van de leerlingen Uitleg van opdracht 4. De docent verdeelt de leerlingen in duo’s.
Voorbereiden van de presentatie. Taken verdelen en ophangen van de collage De leerlingen presenteren hun eigen collage met de groep en vertellen aan de klasgenoten wat ‘hun’ beroep inhoud.
60 minuten
10 minuten 60 minuten
De docent ondersteunt de leerlingen tijdens opdracht 4. Helpt eventueel met het brainstormen voor milieuvriendelijke alternatieven.
30 minuten
Evaluatie over de ideeën van de leerlingen. Wat is nou het beste idee? En hoe denken ze over het beroep?
15 minuten
Evaluatie over het gehele LOB project.
19
Luisteren naar de uitleg van de docent. Start met het maken van opdracht 4. Leerlingen gaan aan het werk met opdracht 4. Om te brainstormen kunnen ze mindmeister.com gebruiken. De leerlingen vertellen d.m.v. wallwisher welk idee zij hebben bedacht. Ze kunnen gebruik maken van notities, plaatjes en filmpjes. De leerlingen vullen de evaluatie lijst in, over wat ze nu te weten zijn gekomen en wat ze nog willen leren.
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 2 De collage 1. De leerlingen worden verdeeld in groepen van 3 of 4 leerlingen afhankelijk van de grootte van de groep. 2. De verschillende beroepen worden verdeeld over de groepjes. Elke groep krijgt één beroep toegewezen.
3. De leerlingen gaan op zoek naar de verschillende beroepen m.b.t geschiedenis, zoals; -
Socioloog Archeoloog Docent godsdienst/levensbeschouwing Docent talen Documentalist/ archivaris Filosoof Historicus Musicoloog Politicoloog
Bron: http://profielkeuze.qompas.nl/beroepensector.html?sector=23&pakid=65
4. Vervolgens beantwoorden ze de volgende vragen over het beroep: Wat houdt het beroep in? Wat zijn je taken binnen dit beroep? Wat lijkt je leuk aan dit beroep? Wat lijkt je minder leuk aan dit beroep? Op welke manier zouden jullie milieu vriendelijk kunnen werken binnen het beroep 5. Nu de leerlingen meer weten over het beroep, gaan ze uitzoeken welke opleiding(en) ze nodig hebben om het beroep te kunnen uitoefenen Welke sector moet je kiezen om jullie beroep uit te kunnen oefenen? Welke opleiding zou je moeten volgen? Waar zijn deze opleidingen te volgen? Hoelang duren deze opleidingen?
20
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 3 De presentatie 1. De leerlingen hebben bij opdracht 1 informatie gezocht over de verschillende beroepen en opleidingen. Bij opdracht 2 maken de leerlingen een collage en verwerken de informatie hierin. Deze informatie presenteren ze aan de groep met behulp van de zelfgemaakte collage.
Voor aanvang van de les, moeten er voldoende beoordelingsformulieren geprint zijn, zodat de leerlingen elkaar kunnen beoordelen.
Bijlage 1: beoordelingslijst presentaties Beoordelingspunten De collage ziet er creatief en verzorgd uit
Commentaar
De leerlingen hebben plaatjes/tekeningen gebruikt Er staat informatie in de collage over het beroep; Wat houden deze beroepen in? Wat moet je doen in dit beroep? Op welke manier kun je milieu vriendelijk te werk gaan binnen het beroep
Er staat informatie in de collage over de opleidingen niet gevolgd moeten worden; Welke sector moet je kiezen om jullie beroep uit te kunnen oefenen? Welke opleiding zou je moeten volgen? Waar zijn deze opleidingen te volgen? Hoelang duren deze opleidingen? De taken zijn eerlijk verdeeld tijdens de presentatie
De leerlingen hebben verteld wat ze wel/niet leuk vinden aan het beroep
21
Controle
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 4 ‘Het beste idee van bisschop bekkers’
1. Klassikaal wordt het volgende filmpje bekeken; http://nos.nl/audio/442865-geen-meerderheid-voor-afschaffen-statiegeld.html.html Een filmpje van de NOS over de afschaffing van het statiegeld (21 november 2012) 2. De opdracht wordt uitgelegd door de docent. De opdracht is als volgt: Stel je voor dat jij ervoor kiest om later in de politiek te gaan. In 2012 is onze STAATSSECRETARIS van Infrastructuur en milieu; Wilma Mansveld. Zo wilde ze bijvoorbeeld het statiegeld afschaffen. De leerlingen hebben met de hele klas gekeken naar een filmpje over haar idee over het afschaffen van het statiegeld. Wat vonden ze hier van? Per groep schrijven ze hun mening op het blaadje wat ze krijgen met de opdracht. De leerlingen zijn vandaag de secretaris op jouw school. Samen met een groep van vier leerlingen gaan ze ‘het beste idee van bisschop bekkers’ bedenken, hoe ze op school rekening zouden kunnen houden met het milieu. Wat zouden ze graag willen veranderen? In bijlage 1. Staat een voorbeeld van een idee om bewust om te gaan met het milieu. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat de leerlingen dit idee over nemen. Ze moeten proberen om samen te brainstormen wat ‘milieu bewust’ precies inhoud. Ze kunnen hierbij gebruik maken van een woordweb. Instructies: Ga naar www.mindmeister.nl en klik op ‘Gratis demo’. Klik op de ovaal in het midden om jullie onderwerp te typen. Klik vervolgens 2x met de linker muisknop om woorden of zinnen in te vullen. Hieronder zie je een voorbeeldje.
22
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
De leerlingen vullen samen met het groepje ‘bijlage 2’ in, als hulpmiddel voor hun idee. Eventueel kunnen ze een interview houden met leerlingen of met docenten over wat zij belangrijk vinden. Probeer de leerlingen te motiveren om ook met mensen van buitenaf te praten over het milieu bewust leven. Samenwerken, overleggen en vragen om hulp is een onderdeel van de ontwikkeling van de leerlingen en mag dus gestimuleerd worden.
Bijlage 2. Een idee om bewust om te gaan met het milieu
23
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Bijlage 3. Invulformulier voor jullie idee om bewust om te gaan met het milieu op school Het beste idee van Bisschop Bekkers Wat is een democratie?
Hoe moet je als staatssecretaris rekening houden met een democratie?
Wat vinden jullie belangrijk om te veranderen op school?
Waarom willen jullie dit veranderen?
Wie moeten er allemaal meewerken ?
Wat heb je hiervoor nodig?
Waarom is jullie idee beter voor het milieu?
24
Duurzaamheid en LOB
2012-2013 Na de kernactiviteit
Opdracht 5 Evaluatie Wat weet ik nu al? De leerlingen geven antwoord op de volgende vragen, om erachter te komen wat ze nog willen weten/leren over sectoren, opleidingen of beroepen. Bij sommige vragen hebben ze hulp nodig van het internet. Bijlage 4. Evaluatie Naam: Waar ben je goed in?
Vind je het leuk om te leren?
Weet je al wat je later wil worden?
Welk niveau heb je hiervoor nodig (MBO-HBO-Universiteit)?
Welke opleiding heb je nodig voor dat beroep?
Welke sector moet je kiezen om op de opleidingen aangenomen te worden?
Waarom lijkt dit beroep je leuk?
Wat ga je ongeveer verdienen bij dit beroep?
Wat moet je goed kunnen bij dit beroep? (bijv. samenwerken, luisteren, creatief, slim)
25
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Waar zou je nog meer over willen weten als we kijken naar sectoren, opleidingen of beroepen?
26
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Leerlingendeel Opdracht 1 Tijdens het derde leerjaar ga je een profiel kiezen waarin je uiteindelijk eindexamen zult doen. De profielkeuze is een belangrijk onderdeel van je toekomstige studiekeuze. Het is dus belangrijk dat je niet kiest voor een leuk en/of makkelijk profiel, maar voor een profiel dat aansluit bij je toekomstige studiekeuze. Je hebt de keuze uit vier profielen: Natuur en Gezondheid (NG) Natuur en Techniek (NT) Cultuur en Maatschappij (CM) Economie en Maatschappij (EM) Tijdens deze opdracht ga je een profielkeuze test maken. Na het maken van de test ga je kijken of de studies die je kunt gaan volgen met het profiel aansluiten op je persoonlijke interesses.
Stap 1 Ga naar de volgende site: http://www.profieltest.nl/
27
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Stap 2 Doe de profieltest! Vul dan je naam en e-mailadres in om te zien wat de volledige uitslag is van de profieltest. De uitslag van de test ontvang je in inbox van het e-mailadres dat je hebt ingevuld. Vul hieronder het resultaat van de studiekeuze test in: Natuur en Gezondheid (NG) ………………….……..% Natuur en Techniek (NT) ……………………….……..% Cultuur en Maatschappij (CM) …………….……….% Economie en Maatschappij (EM) ……….…………%
Stap 3 Klik op “Informatie over profielen” en bekijk het profiel of de profielen die uit jouw test zijn gekomen. Vragen Sluit de uitslag van de test aan bij je interesses? Zo ja, welke opleiding(en) lijken je leuk? Gebruik het internet om te zoeken wat de opleiding(en) inhouden. Zo nee, bekijk de andere profielen en bekijk welk profiel het beste aansluit bij jou interesses. Welke opleiding(en) lijken je leuk? Gebruik het internet om te zoeken wat de studies inhouden.
28
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Stap 5 Je weet nu wat de vier verschillende profielen inhouden. Ieder profiel bevat een aantal verplichte en een aantal keuze vakken. Ga op internet op zoek naar de vakken behorend aan de profielen. Vul het onderstaande schema in.
Profielen
Natuur en Techniek
Natuur en Gezondheid
Economie en Maatschappij
Cultuur en Maatschappij
5 Verplichte gemeenschappelijke vakken
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
1 Nederlands 2 Engels 3 maatschappijleer 4 LO 5 CKV
3 Verlichte profielvakken 1 Profielkeuzevak
1 2 3 1 2 3 1 2 3 4
1 2 3 1 2
1 2 3 1 2 3 1 2 3 4
1 2 3 1 2
Profielwerkstuk
Profielwerkstuk
1 examenkeuzevak
Verplicht
Profielwerkstuk
1 2 3 4 5 Profielwerkstuk
Stap 6 Vergelijk je antwoorden met die van een klasgenoot.
29
1 2
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 2 De collage 1. Jullie worden verdeeld in groepen van 3 of 4 leerlingen 2. De verschillende beroepen worden verdeeld over de groepjes. Alle beroepen hebben te maken met het vak “geschiedenis”. Er kan gekozen worden uit: -
Socioloog Archeoloog Docent godsdienst/levensbeschouwing Docent talen Documentalist/ archivaris Filosoof Historicus Musicoloog Politicoloog
3. Iedere groep kiest één beroep. Ieder beroep mag maar door één groepje gekozen worden. Jullie gaan daarna op zoek naar informatie over het beroep dat jullie hebben gekozen. 4. Jullie gaan op zoek informatie over jullie gekozen beroep. Op deze site is heel veel informatie te vinden. Bron: http://profielkeuze.qompas.nl/beroepensector.html?sector=23&pakid=65 5. Jullie gaan antwoord zoeken op de vragen die hieronder staan: Wat houdt het beroep in? Wat zijn je taken binnen dit beroep? Wat lijkt je leuk aan dit beroep? Wat lijkt je minder leuk aan dit beroep? Op welke manier zouden jullie milieu vriendelijk kunnen werken binnen het beroep 6. Nu jullie meer weten over het beroep, gaan jullie uitzoeken welke opleiding(en) je nodig zou hebben om het beroep te kunnen uitoefenen Welke sector moet je kiezen om jullie beroep uit te kunnen oefenen? Welke opleiding zou je moeten volgen? Waar zijn deze opleidingen te volgen? Hoe lang duren deze opleidingen?
30
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 3 De presentatie Jullie hebben bij opdracht 1 informatie gezocht over de verschillende beroepen en opleidingen. Bij deze opdracht gaan jullie, als groep, een collage maken. In deze collage verwerken jullie al de informatie die jullie hebben gevonden. Als jullie collage af is, dan gaan jullie deze presenteren aan de groep. In bijlage 3 Kunnen jullie zien waar jullie klasgenoten jullie op gaan beoordelen. Controleer dus of jullie alles in de collage hebben gezet. Bijlage 1: beoordelingsformulier presentaties Beoordelingspunten De collage ziet er creatief en verzorgd uit
Commentaar
De leerlingen hebben plaatjes/tekeningen gebruikt Er staat informatie in de collage over het beroep; Wat houden deze beroepen in? Wat moet je doen in dit beroep? Op welke manier kun je milieu vriendelijk te werk gaan binnen het beroep Er staat informatie in de collage over de opleidingen niet gevolgd moeten worden; Welke sector moet je kiezen om jullie beroep uit te kunnen oefenen? Welke opleiding zou je moeten volgen? Waar zijn deze opleidingen te volgen? Hoelang duren deze opleidingen? De taken zijn eerlijk verdeeld tijdens de presentatie De leerlingen hebben verteld wat ze wel/niet leuk vinden aan het beroep
31
Controle
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 4 ‘Het beste idee van bisschop bekkers’ Stel je voor dat jullie ervoor kiezen om later in de politiek te gaan. In 2012 is onze STAATSSECRETARIS van Infrastructuur en milieu; Wilma Mansveld. Zo wilde ze bijvoorbeeld het statiegeld afschaffen. Jullie hebben met de hele klas gekeken naar een filmpje over haar idee over het afschaffen van het statie geld. Wat vonden jullie hier van? __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ Maar nu ben jij de secretaris op jouw school. Samen met een groep van vier klasgenootjes gaan jullie ‘het beste idee van bisschop bekkers’ bedenken, hoe jullie op school rekening zouden kunnen houden met het milieu. Wat zouden jullie willen veranderen? In bijlage 1. Staat een voorbeeld van een idee om bewust om te gaan met het milieu. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat jullie dit idee over nemen. Probeer samen maar eens te brainstormen wat ‘milieu bewust’ precies inhoud. Je kan hierbij gebruik maken van een woordweb. Ga naar www.mindmeister.nl en klik op ‘Gratis demo’. Klik op de ovaal in het midden om jullie onderwerp te typen. Klik vervolgens 2x met de linker muisknop om woorden of zinnen in te vullen. Hieronder zie je een voorbeeldje.
Vul samen met je groepje ‘bijlage 2’ in, als hulpmiddel voor jullie idee. Eventueel kun je een interview houden met leerlingen of met docenten over wat zij belangrijk vinden
32
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Bijlage 2. Een idee om bewust om te gaan met het milieu
33
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Bijlage 3. Invulformulier voor jullie idee om bewust om te gaan met het milieu op school Het beste idee van Bisschop Bekkers Wat is een democratie?
Hoe moet je als staatssecretaris rekening houden met een democratie?
Wat vinden jullie belangrijk om te veranderen op school?
Waarom willen jullie dit veranderen?
Wie moeten er allemaal meewerken ?
Wat heb je hiervoor nodig?
Waarom is jullie idee beter voor het milieu?
34
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
Opdracht 5 Wat weet ik nu al? Geef antwoord op de volgende vragen, om erachter te komen wat je nog wil weten/leren over sectoren, opleidingen of beroepen. Je hebt bij sommige vragen hulp nodig van het internet. Bijlage 4. Evaluatie Naam: Waar ben je goed in?
Vind je het leuk om te leren?
Weet je al wat je later wil worden?
Welk niveau heb je hiervoor nodig (MBO-HBO-Universiteit)?
Welke opleiding heb je nodig voor dat beroep?
Welke sector moet je kiezen om op de opleidingen aangenomen te worden?
Waarom lijkt dit beroep je leuk?
Wat ga je ongeveer verdienen bij dit beroep?
Wat moet je goed kunnen bij dit beroep? (bijv. samenwerken, luisteren, creatief, slim)
Waar zou je nog meer over willen weten als we kijken naar sectoren, opleidingen of beroepen?
35
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
36
Duurzaamheid en LOB
2012-2013
BRONNEN Collis B., Moonen J. (2001). Flexible learning in a digital world. (pp. 86-109). London: Kogan Page. Qompas (2013). Beroepen. Geraadpleegd op 12-1-2013. http://www.qompas.nl/ Wikipedia (2013). Linked-In. Geraadpleegd op 12-1-2013. http://nl.wikipedia.org/wiki/LinkedIn Infosites (2013). Wat is Youtube. Geraadpleegd op 12-1-2013. http://www.infosites.be/youtube.php
37
