Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008
Voorwoord Na één jaar expliciet werken aan de uitvoering van het Lokaal Sociaal Beleidsplan, presenteren we u een eerste rapport. Hoewel het jaarrapport stricto senso een periode van twaalf maanden dienst te beslaan, zien we dat heel wat acties reeds in één of andere vorm in het jaar of de jaren daarvoor ontstaan zijn. In 2008 zijn deze systematisch (verder) opgevolgd en ontwikkeld. Omgekeerd zien we dat heel wat acties ook niet tot 2008 zullen beperkt blijven : sommige lopen door (soms zelfs tot 2013), andere hebben aanleiding gegeven tot spin-offs die in het jaarprogramma 2009 zijn opgenomen. En natuurlijk zijn er acties die met succes afgerond zijn. We briefen u omdat we het belangrijk vinden dat u als betrokkene, raadslid, welzijnsorganisatie, stads- of OCMW-dienst, geïnteresseerde burger op de hoogte bent van de evolutie die wij beogen en aan werken inzake welzijn van mensen. De Stad en het OCMW werken op vele manieren aan welzijn van mensen. Het Lokaal Sociaal Beleid is er slechts één van : één waarbij de samenwerking tussen de Stad, het OCMW en de private welzijnsorganisaties in Gent van cruciaal belang is voor het slagen van het opzet. Samenwerken doe je niet zomaar, je doet het omdat het nodig is, omdat wat je wil realiseren niet zonder kan. Hierin schuilt direct de moeilijkheid van Lokaal Sociaal Beleid alsook de meerwaarde. We zijn verheugd te zien hoe op vele terreinen de samenwerking tussen de Stad en het OCMW vorm gekregen heeft. We weten dat dit in 2009 zal worden verdergezet en uitgebreid. We hebben ervoor geopteerd om in het jaarverslag 2008 de acties te presenteren op een concrete en gedetailleerde manier. Acties zijn zo nodig gespecificeerd in deelacties en resultaten. Indien relevant verwijzen we ook naar de documenten die u hiervan op de website www.lokaalsociaalbeleidgent.be kan raadplegen.
Geert Versnick
Tom Balthazar
Voorzitter OCMW
Schepen van Milieu en Sociale Zaken
Inhoudstafel Voorwoord..................................................................................................................................2 Inhoudstafel ................................................................................................................................3 Stand van zaken Lokaal Sociaal Beleid......................................................................................6 Actie 1. Dak- en thuislozen hebben overdag en ‘s nachts een behoorlijk onderdak. ...............10 Actie 1.1. Verhuis en uitbreiding bestaande nachtopvang - afgerond........................10 Actie 1.2. Oprichting service- en ontmoetingscentrum voor precaire gezinnen – planningsfase ..............................................................................................................10 Actie 1.3. Oprichting nachtopvang plus voor chronische dak- en thuislozen – planfase.......................................................................................................................11 Actie 1.4. Optimaliseren dagopvangnetwerk voor dak- en thuislozen – ontwerpfase11 Actie 1.5. Samenwerking dak- en thuislozenwerking en AGSOB – afgerond ..........11 Actie 1.6. Overleg tussen lokale, provinciale en Vlaamse overheden rond beheersing van migratie van dak – en thuislozen – in uitvoering.................................................12 Actie 2 Preventie van jonge dak- en thuislozen door meer samenwerking tussen sectoren....13 Actie 2.1. Afsprakennota tussen de residentiële hulpverlening aan jongeren en de woonbegeleidingsdiensten voor volwassenen. - ontwerpfase ....................................13 Actie 3 Het voorkomen van uithuiszettingen door het verlenen van aangepaste woonbegeleiding aan kwetsbare huurders ................................................................................15 Actie 3.1. Bevraging van de woonbegeleidingsdiensten - afgerond ..........................15 Actie 3.2. Oprichting overleg woonbegeleidingsdiensten - planfase .........................15 Actie 4 Uitbreiding sociale voorzieningen in het basisonderwijs ...........................................17 Actie 4.1. Uitwerken noodplan voor scholen in de Brugse Poort – in uitvoering......17 Actie 5 Opstart stedelijke toegankelijkheidscel........................................................................19 Actie 5.1. Aanstelling van een toegankelijkheidsambtenaar (uitvoeringsfase)..........19 Actie 5.2. Oprichting van een stedelijke toegankelijkheidscel (uitvoeringsfase) ......19 Actie 6 Garanderen van basismobiliteit voor mensen met een mobiliteitsprobleem ...............21 Actie 6.1. Convenant met de Lijn Oost-Vlaanderen (uitvoeringsfase) .....................21 Actie 6.2. Nieuwe folder “Geen hindernis voor personen met een handicap” (afgerond) ...................................................................................................................21 Actie 6.3. Continuering overleg vervoersdiensten .....................................................21 Actie 7 Schuldhulpverlening optimaliseren door een betere samenwerking............................23 Actie 7.1. Aanbevelingen efficiënte schuldhulpverlening aan Arbeidsrechtbank (uitvoeringsfase) .........................................................................................................23 Actie 8 Opstart opvoedingswinkel ...........................................................................................25 Actie 8.1. Projectaanvraag bij Kind & Gezin (afgerond)...........................................25 Actie 8.2. Voorbereiding opening opvoedingswinkel als loket (planfase) ................25 Actie 8.3. Aanbod opvoedingsondersteuning in kaart gebracht (afgerond)...............26 Actie 9 Werken aan betaalbare kinderopvang voor gezinnen met een kritisch inkomen en kinderen – Actie 14. Uitbouwen van een structurele samenwerking in jeugdopvang en – activiteiten ................................................................................................................................28 Actie 9.1. Inventarisatie vakantieopvang – Evaluatiefase.........................................28 Actie 10 Overleg over centraal inschrijvingsregister voor sociale huisvesting........................30 Actie 10.1. Fusie van 3 sociale huisvestingsmaatschappijen en de Stadswoningen ..30 Actie 11 Samenhuizen wordt in Gent eenvoudiger ..................................................................32 Actie 11.1. Opmaak van gezamenlijke knelpuntennota Samenhuizen – planningsfase ....................................................................................................................................32
Actie 12. Optimaliseren van toewijssysteem voor aangepast en levenlang wonen door een samenwerking tussen sociale huisvestingsmaatschappijen. .....................................................34 Actie 12.1. Lokaal toewijsreglement voor sociale huisvesting – afgerond................34 Actie 13 Pilootproject eerstelijns geestelijke gezondheidszorg ...............................................36 Actie 13.1. Pilootproject indien bij de Vlaamse Overheid - afgerond .......................36 Actie 14. Uitbouwen van een structurele samenwerking in jeugdopvang en – activiteiten .....38 Actie 15. Rondetafel rond sociaal tolken en vertalen. ..............................................................39 Actie 15.1. Organisatie van de rondetafel – in uitvoeringsfase..................................39 Actie 16 Valpreventie te Gent door opleiding van valpreventietrainers ..................................41 Actie 16.1. opleiding van valpreventietrainers - afgerond .........................................41 Actie 17 Uitbouwen woonzorgzone Ledeberg .........................................................................42 Actie 17.1. Voorbereiding WZZ door werkgroep – Planfase (naar uitvoeringsfase) 42 Actie 18 Betaalbare gezondheidszorg stimuleren ....................................................................44 Actie 18.1. Opstellen van een gezondheidsklapper – afgerond.................................44 Actie 18.2. Vertalen van de gezondheidsklapper op maat van de doelgroep – Planfase ......................................................................................................................44 Actie 19. Gentse huisartsen verwijzen beter door met de Sociale Kaart van Gent ..................46 Actie 19.1. Gezamenlijk project Gezondheidsdienst Gent – Welzijnsoverleg Regio Gent – in uitvoering....................................................................................................46 Actie 20 Samenwerken rond gezonde voeding en meer beweging ..........................................48 Actie 20.1: Gezondheidsbevordering op maat - uitvoeringsfase................................48 Actie 20.2: Gent Geniet Gezond verbreden naar de hele Gentse bevolking, met focus op kwetsbare groepen - planningsfase........................................................................49 ONDERSTEUNINGSACTIES ................................................................................................50 Actie 21. Oprichten Cel armoedebestrijding ............................................................................51 Actie 21.1. Oprichten armoedecel – in uitvoering .....................................................51 Actie 21.2. Ondersteuning welzijnsorganisaties m.b.t. armoedebestrijding – in uitvoering....................................................................................................................51 Actie 22. Structurele knelpunten in Gent worden sneller aangepakt door een gebundelde signalering ................................................................................................................................52 Actie 22.1. Alle partners hebben gelijke visie op signalering....................................52 Actie 6.2. Alle deelnemende organisaties hebben een gelijkaardige procedure om signalen te capteren en registreren .............................................................................52 Actie 23 uitbreiding website en nieuwsbrief lokaal sociaal beleid ..........................................54 Actie 23.1. Ontwikkeling en verspreiding Nieuwsbrief LSB – in uitvoering ............54 Actie 23.2. Aanpassing, uitbreiding en actualiseren (up-to-date houden) website in functie van de uitvoering LSB-plan – www.lokaalsociaalbeleidgent.be – in uitvoering....................................................................................................................54 Actie 23.3 Medebeheer van de website door diverse overlegfora – in uitvoering .....54 Actie 24 Sociale fondsenwerving .............................................................................................56 Actie 24.1. Verkenning Sociale Fondsenwerving ......................................................56 Actie 24.2. Actieve informatieverspreiding ...............................................................56 Actie 24.3. Projectaanvragen mee voorbereiden........................................................56 Actie 25 Verdere uitbouw van het sociaal huis ........................................................................58 Actie 25.1. Evaluatie van de samenwerking Stad - OCMW – uitvoeringsfase..........58 Actie 25.2. Uitdieping concept Sociaal Huis - planningsfase ....................................59 Actie 26. De lokale overheden en de academische wereld werken samen aan beleidsgerichte dataverzameling en onderzoek .................................................................................................60 Actie 26.1. onderzoeksvragen vanuit het LSB Gent – in ontwerpfase.......................60 Actie 26.2. Omgevingsanalyse– in ontwerpfase ........................................................60
Actie 26.3. Beleidsindicatoren – in ontwerpfase........................................................61 Actie 27 Oprichten van een expertenwerkgroep over (beleids)participatie. ............................62 Actie 27.1. Rondetafel relevante Gentse actoren over participatie - Afgerond..........62 Actie 27.2. Oprichting van het Kenniscentrum Participatie – afgerond...................62 Actie 27.3. Oprichting LSB-werkgroep Participatie - afgerond.................................63 Actie 28. Studiedag en pilootproject proactiveren van dienstverlening ...................................64 Actie 28.1. Structurele samenwerking met de Kruispuntbank Sociale Zekerheid – in ontwerpfase ................................................................................................................64 Actie 28.2. Vereenvoudigen en uniformiseren toekenningsvoorwaarden diverse premies en dienstverlening – in ontwerpfase .............................................................65 Actie 28.3 infosessie rond de privacywetgeving bij gebruik van databestanden bij de Kruispuntbank- in planfase.........................................................................................65
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Stand van zaken Lokaal Sociaal Beleid 1. Inleiding Het Gentse lokaal sociaal beleid beoogt het verzekeren van het recht op een menswaardig leven voor elke burger door een optimale samenwerking tussen de Stad Gent, het OCMW en de lokale actoren. Daartoe wordt de toegang van elke burger tot de sociale grondrechten gewaarborgd. 2008 was een opstartjaar voor de uitvoering van Lokaal Sociaal Beleid in Gent. In dit hoofdstuk willen we een stand van zaken opmaken na één jaar werking. Dit geeft, aanvullend op de evaluatie van de acties, een mooi beeld over de werking van Lokaal Sociaal Beleid in Gent. Dit jaar is er gezocht naar bruikbare methodieken en processen en gewerkt aan hopelijk zinvolle resultaten. Dat hier enig voorbehoud gemaakt wordt, heeft te maken met het organische karakter van het Lokaal Sociaal Beleid. Alle processen spelen zich immers af in een netwerkomgeving van tientallen sociale welzijnsorganisaties, honderden individuen en inzichten. Engagement, overtuiging en zin, gecombineerd met politiek wil zorgen voor een klimaat van uitdaging. Het is deze uitdaging die we in 2008 met het Lokaal Sociaal Beleid zijn aangegaan. 2. Toegankelijkheid als missie ‘Lokaal Sociaal Beleid’ is een zeer breed beleidsdomein. Op de keper beschouwd zou alle beleid ‘sociaal’ moeten zijn. Gezien deze breedte, is het in 2008 duidelijk geworden dat er heel wat verschillende verwachtingen rond Lokaal Sociaal Beleid bestaan. Lokaal Sociaal Beleid is in Gent een netwerk dat samen tracht de toegankelijkheid van de hulp- en dienstverlening te verhogen. Het wil een hefboom zijn daar waar er problemen zijn met die toegankelijkheid. Die bekommernis is er vooral voor de meest kwetsbare groepen. Met deze concrete afbakening wordt ook duidelijk dat Lokaal Sociaal Beleid niet de optelsom is van allerhande ‘sociale’ beleidsdomeinen. Conform het decreet richt het Lokaal Sociaal Beleid zich dan ook op toegankelijkheid van hulp- en dienstverlening via samenwerking, planning, participatie en de ontwikkeling van een sociaal huis (als meest concrete vertaling van die toegankelijkheid). In 2008 zijn er via de verschillende acties een aantal reële drempels weggewerkt. Dit is gebeurd door de bestaande dienstverlening te optimaliseren inzake bereikbaarheid (vb. actie basismobiliteit), beschikbaarheid (vb. actie dak- en thuisloosheid), betaalbaarheid (vb. actie betaalbare gezondheidszorg), bruikbaarheid (vb. actie basismobiliteit), begrijpbaarheid (vb. actie tolk en vertaaldiensten). Daarnaast is ook werk gemaakt van een grotere toegankelijkheid van de sociale grondrechten zelf, door het opzetten van nieuwe dienst- en hulpverlening (vb. opstart opvoedingswinkel). 3. Samenwerking als leidraad Gent koos ervoor om resoluut te gaan voor samenwerking en overleg. Tijdens de planningsperiode 2005-2007 werden de doelstellingen organisch bepaald door de overlegstructuur Lokaal Sociaal Beleid. Het lokale bestuur heeft sinds de aanvang geïnvesteerd in de cohesie van dit netwerk. In 2008 is dit verder gezet via de opvolging van de overlegfora en de procesbegeleiding van de verschillende acties. Hiervoor hebben we een -6-
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
aantal beleidsondersteunende sturingsinstrumenten en strategieën aangewend. Informatie, expertise, overleg en signaleren van problemen zijn instrumenten die gebruikt werden als stimulator en katalysator voor samenwerking en afstemming. De organisatie van rondetafels bleek in deze een succesvolle formule te zijn waarbij er getracht werd om vanuit gedeelde knelpunten te komen tot gedeelde oplossingen. De keuze om Lokaal Sociaal Beleid van onderuit, procesmatig te laten groeien, biedt kansen zoals de gedragenheid, de medeverantwoordelijkheid, en het engagement van de verschillende partners. Anderzijds zijn er de risico’s van de vrijblijvendheid. De wil moet er zijn om samen vooruit te gaan, het gemeenschappelijk belang moet voorop staan, er moet actoroverstijgend gedacht worden, enz. 2008 is hierin vooral een leerproces geweest. Met vallen en opstaan. 4. Coördinatie via drie strategieën Voor de coördinerende rol hanteert Lokaal Sociaal Beleid sinds 2008 drie strategieën: netwerking, ondersteuning, projectontwikkeling. Op deze drie terreinen is er tijdens dit opstartjaar volop ingezet. De overlegstructuur (thematisch en doelgroepgericht) is in 2008 verder gebruikt en uitgebreid. De twaalf overlegfora zijn in 2008 twee- tot zesmaandelijks samengekomen in opvolging van het jaarprogramma 2008 en ter voorbereiding van het jaarprogramma 2009. De meerwaarde van deze bijeenkomsten is groot, niet in het minst omdat ze de ontwikkeling en gedragenheid van nieuwe projecten door diverse sectoren stimuleren. De ontwikkeling en gedragenheid van nieuwe projecten is cruciaal in het vergroten van de toegang tot de sociale grondrechten. We zijn in 2008 gestart met twintig verbeterprojecten. Sommige zijn eind 2008 met succes afgerond, andere zullen pas binnen enkele maanden de eerste resultaten opleveren. In hoofdstuk 3 vindt u van elk van de verbeteracties de stand van zaken. De uitbouw van de acht transversale ondersteuningsacties is een cruciaal element zowel naar het succes van de overlegstructuur (bijv. ontwikkeling website, nieuwsbrief, signalenlijst) als van de verbeterprojecten. 5. Cel Lokaal Sociaal Beleid als motor De Cel Lokaal Sociaal Beleid is de motor van het netwerk en is tegelijkertijd ook zelf een zelfsturend netwerk. De Cel Lokaal Sociaal Beleid weerspiegelt mooi de drie partners in het Lokaal Sociaal Beleid: Stad Gent, OCMW en Welzijnsoverleg Regio Gent (in relatie tot de derde partner). De Cel coördineert het Lokaal Sociaal Beleid door de eerder vermelde strategieën op te nemen. De meerwaarde van de cel ligt vooral in het samenbrengen van partners, opstarten projectinitiatie, informatie doorgeven, analyse, ondersteuning, netwerking, communicatie, administratieve ondersteuning, enz. 2008 was leerzaam gezien er binnen een nieuw beleidskader is gewerkt, met accentverschuiving van planning naar uitvoering. De uitdaging blijft om de eigen rol duidelijker te bepalen/omschrijven en de nodige expertise op te doen in functie van toekomstige acties Lokaal Sociaal Beleid. Het samen opzetten van projecten met partners zorgt voor een boeiende en prikkelende omgeving. Het werk is concreet. 6. Prioriteiten Lokaal Sociaal Beleid
-7-
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Niet alle toegankelijkheidsknelpunten kunnen in de structuur Lokaal Sociaal Beleid aangepakt worden. Hiervoor zijn er in 2008 criteria ontwikkeld. Puur sectorale knelpunten die binnen een eigen sector kunnen aangepakt worden, moeten daar aangepakt worden. Bij Lokaal Sociaal Beleid ligt het accent op de kruising van sectoren, categorieën en territoria. Het vormt op die manier een rond punt voor intersectoraal werken. Daarnaast geldt ook het principe van de subsidiariteit. Hier ligt het accent op de meerwaarde die Lokaal Sociaal Beleid levert door de coördinatiefunctie op te nemen. Concreet wil dit zeggen dat Lokaal Sociaal Beleid pas iets opneemt als er vanuit de coördinatiefunctie een meerwaarde kan gegenereerd worden. Tot slot dienen we nog te vermelden dat er ook andere netwerken actief zijn die in Gent trachten de toegankelijkheid van maatschappelijke dienstverlening te vergroten. Dit op diverse terreinen zoals cultuur, sport, tewerkstelling, onderwijs, gelijke kansen, digitale kloof, enz. Met deze netwerken, werken we van vanuit Lokaal Sociaal Beleid graag samen. In de toekomst willen we de banden blijven onderhouden en waar nodig versterken. 7. Meten is weten Lokaal Sociaal Beleid zet in op knelpunten op vlak van toegankelijkheid. Er is voor gekozen om dit op een projectmatige manier uit te werken, in samenwerking met de betrokken partners en belanghebbenden. In die zin heeft Lokaal Sociaal Beleid een aantal knelpunten aangepakt, met een aantal tastbare resultaten als gevolg. Op actieniveau kunnen we de resultaten van deze inspanningen goed inschatten en evalueren. De nodige lessen dienen hieruit getrokken worden en er moet gezocht worden naar verdere verspreiding van de resultaten. Waar mogelijk meten we deze resultaten. Moeilijker wordt het om te bekijken in hoeverre de inspanningen van 2008 hebben geholpen bij de realisatie van de strategische en operationele doelstellingen, zoals beschreven in het strategische meerjarenplan Lokaal Sociaal Beleid 2008-2013. Dit blijkt zeer moeilijk omdat dit op een strategisch hoger niveau zit. In 2009 willen we werk maken van een meetinstrument Lokaal Sociaal Beleid op het niveau van de operationele doelstellingen. Hiermee gaan we trachten met een beperkt en relevant aantal indicatoren (op macro niveau), een goed beleidsinstrument te ontwikkelen voor Lokaal Sociaal Beleid in Gent. Tot hier de stand van zaken, zeg maar het verslag en het proces van het grotere samenwerkingsverband Lokaal Sociaal Beleid. In volgend hoofdstuk focussen we op de acties Lokaal Sociaal Beleid 2008.
-8-
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
ACTIES
-9-
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 1. Dak- en thuislozen hebben overdag en ‘s nachts een behoorlijk onderdak. 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.5. Het verhogen van het aanbod aan en de toegankelijkheid van opvang voor mensen met een dringende woningnood 2. Jaarprogramma 2008 De nachtopvang voor dak- en thuislozen moet elke avond meerdere bezoekers weigeren door een tekort aan bedden. Ook in de dagopvang is er niet voor iedereen plaats. De openingsuren zijn daarenboven beperkt. Vluchtelingen, asielzoekers, illegalen, psychisch gestoorde mensen wonen vaak in precaire en onstabiele omstandigheden. De traditionele opvang is overbevraagd. We willen de bestaande nacht- en dagopvang voor dak- en thuislozen uitbreiden en beter organiseren. Voor jongeren werken we een aangepast aanbod uit. We willen alternatieve woongelegenheden creëren (sociaal pension, leegstaande panden) en onderzoeken hoe we deze kunnen ondersteunen met elementaire dienst- en zorgverlening (verzorging, ondersteuning, toezicht). Er wordt een werkgroep opgericht die de acties coördineert en opvolgt. We willen met de Provinciale en de Vlaamse overheden overleggen over hoe we de migratie van dak- en thuislozen beter kunnen beheersen. 3. Verslag 2008 Actie 1.1. Verhuis en uitbreiding bestaande nachtopvang - afgerond R1. De nachtopvang is verhuisd van Nieuw Gent naar de Gasmeterlaan Gezien de herbestemming van het gebouw in Nieuw Gent, moest voor de nachtopvang worden uitgekeken naar een nieuwe bestemming. Dit werd gevonden in een gebouw, eigendom van de Stad Gent, gelegen aan de Gasmeterlaan. Ook de dienst feestelijkheden van de Stad Gent heeft er zijn kantoren. De verhuis had plaats op 17 maart 2008. R2 De nachtopvang aan de Gasmeterlaan beschikt over 20 bedden. Gezien het gebouw aan de Gasmeter ruimer was dan in Nieuw Gent, is besloten om de capaciteit uit te breiden met 20 % (van 16 naar 20 bedden). Actie 1.2. Oprichting service- en ontmoetingscentrum voor precaire gezinnen – planningsfase R1. Uitgeschreven projectontwerp, voorgelegd aan de werkgroep dak- en thuislozen De opvang van dak- en thuisloze gezinnen kan niet zomaar in dezelfde ruimte en in de zelfde omstandigheden als de alleenstaande dak- en thuislozen. Bij de gezinnen gaat het ook vaak om anderstalige, allochtone en/of illegale gezinnen. Gezien het SOC (Oude Houtlei) zich vooral richt op alleenstaanden, de Kras-diensten vooral toegankelijk zijn tijdens de schooluren, is geopteerd om binnen de werkgroep dak- en thuislozen hiervoor een nieuw concept uit te werken.
- 10 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
R2. Project ingediend bij de Vlaamse Overheid (projectoproep armoedebestrijding minister Van Ackere) Het projectontwerp is eind juni ingediend bij de Vlaamse Overheid – Departement welzijn, volksgezondheid en gezin. Er is ca 50000 euro voor gevraagd, waarvoor o.a. een halftijdse coördinator voor het service- en ontmoetingscentrum zou kunnen worden aangeworven. Document(en) 1.2. aanvraag projectsubsidie bij Vlaamse overheid Actie 1.3. Oprichting nachtopvang plus voor chronische dak- en thuislozen – planfase R1. Uitgeschreven projectontwerp, voorgelegd aan de werkgroep dak- en thuislozen De bestaande nachtopvang is zowat alle nachten overbezet. Hierdoor komt de eigenlijke werking en functie van de nachtopvang in het gedrang. (acute noodopvang) Uit analyses blijkt dat er een kleine groep gebruikers is die zeer veel gebruik maakt van de nachtopvang. Voor deze groep is er binnen de werkgroep dak- en thuislozen nu een voorstel van project gemaakt, waarin ze langer opeenvolgend kunnen gebruik maken van de nachtopvang, en hun ‘bed’ ook op voorhand kunnen reserveren. R2. Subsidieaanvraag bij minister van Armoedebestrijding Délizée. Het projectvoorstel is in de loop van de maand augustus ingediend bij de Stad en het OCMW, alsook bezorgd aan federaal minister van armoedebestrijding Délizée. Document(en) 1.3.a subsidie aanvraag – inhoudelijk luik 1.3.b subsidie aanvraag – financieel luik Actie 1.4. Optimaliseren dagopvangnetwerk voor dak- en thuislozen – ontwerpfase R1. ontwerp inventaris van bestaande voorzieningen voor dak- en thuislozen per buurt Deze inventaris is de eerste stap in een analyse van het bestaande aanbod. Detectie van hiaten en overlappingen, over- en onderbenutting is nodig om eventuele acties te kunnen ondernemen. Document(en) 1.4. ontwerp inventaris dagopvangnetwerk voor dak- en thuislozen Actie 1.5. Samenwerking dak- en thuislozenwerking en AGSOB – afgerond R1. afsprakennota met AGSOB over beschikbare panden. AGSOB beschikt over meerdere tijdelijke panden, die in afwachting van sloop (in functie van de wijkontwikkeling) o.a. verhuurd kunnen worden aan sociale organisaties. In het kader van de werkgroep dak- en thuislozen is er een gesprek geweest met AGSOB en afgesproken om de sociale organisaties geregeld (via de cel LSB) op de hoogte te houden van panden die beschikbaar zijn. Document(en) 1.5. Verslag gesprek cel LSB met AGSOB
- 11 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 1.6. Overleg tussen lokale, provinciale en Vlaamse overheden rond beheersing van migratie van dak – en thuislozen – in uitvoering Er is momenteel overleg tussen de Stad en de Provincie, Vlaamse en federale overheid. Dit overleg moet leiden tot een aantal afspraken inzake beheersing van migratie in de komende jaren. 4. Conclusie Voor 2009 is de verderzetting van de nog niet afgeronde acties aangewezen (1.3. 1.4.) De functie van de werkgroep moet ad-hoc bekeken worden. Vermoedelijk volstaat een jaarlijks rondetafelgesprek om de verschillende acties te evalueren en te valideren. Doelstelling van de actie wordt opgevolgd door twee indicatoren: aantal opvangplaatsen in Gent voor dak- en thuislozen en het aantal weigeringen in de Gentse initiatieven voor dak- en thuislozen. 5. Partners Willem Gobeyn - Lokaal Sociaal Beleid Stad Gent (voorzitter) Simonne Auman - CAW Artevelde Leen Baeke - CAW Visserij Ann Baudonck - OCMW Hans Bodyn - Straathoekwerk Gent Patrick Boes - Stad Gent, Kabinet van de burgemeester Daisy De Grauwe - OCMW Gent Kris De Vos - Welzijnsoverleg Regio Gent vzw (verslaggever) Piet Dheedene - MSOC Gent Steven Gillis - Straathoekwerk Gent Koen Philippeth - Stad Gent, Kabinet van schepen Balthazar Ria Roosens - VZW KRAS Marijke Taragola - VZW AZIS Werner Van de Weghe - Huize Triest Annemie Van Hoecke - Dienst Wonen – Stad Gent Jonathan Vercruyssen - Dagcentrum De Totem Ronny Vermaut – OCMW, Kabinet voorzitter Versnick 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 12 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 2 Preventie van jonge dak- en thuislozen door meer samenwerking tussen sectoren 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.5. Het verhogen van het aanbod aan en de toegankelijkheid van opvang voor mensen met een dringende woningnood 2. Jaarprogramma 2008 Jongvolwassenen vertegenwoordigen zowat één vierde van de dak- en thuislozen terwijl ze slechts één tiende van de volwassen bevolking uitmaken. Deze oververtegenwoordiging is vooral het gevolg van de gebrekkige aansluiting tussen de hulpverlening aan jongeren en volwassenen. Voor de Bijzondere jeugdzorg gelden er twee criteria om begeleiding te krijgen: de minderjarigheid en een problematische opvoedingssituatie in het gezin. Voor jongeren die van thuis weg zijn geldt dit niet. Vermoedelijk proberen zij het op zichzelf te redden tot ze een beroep kunnen doen op de hulpverlening voor volwassenen. We gaan onderzoeken over welke jongeren en jongvolwassenen het gaat. Nadien bekijken we op welke manier we hen kunnen helpen bij het vergroten van de zelfredzaamheid om zelfstandig te wonen. Tot slot gaan we de overgang tussen de hulpverlening aan jongeren en aan volwassenen verkleinen. 3. Verslag 2008 Actie 2.1. Afsprakennota tussen de residentiële hulpverlening aan jongeren en de woonbegeleidingsdiensten voor volwassenen. - ontwerpfase R1. Rondetafel Jongvolwassenen en inventaris van knelpunten (en bijhorende doelgroep) bij de overgang tussen hulpverlening aan jongeren en volwassenen Partners uit beide sectoren overleggen over de knelpunten in het kader van het LSBoverlegforum wonen. Document(en) 2.1.. Verslag rondetafel 4. Conclusies Deze actie zal in 2009 verder gezet worden. Naast het uitschrijven van de afsprakennota zullen vermoedelijk ook bijkomende acties noodzakelijk zijn om de naadloze overgang tussen beide sectoren te realiseren. Doelstelling van de actie wordt opgevolgd door twee indicatoren: aantal opvangplaatsen in Gent voor dak- en thuislozen en het aantal weigeringen in de Gentse initiatieven voor dak- en thuislozen. Opsplitsing per leeftijdscategorie is aangewezen. Voor 2009 zal deze actie uitgebreid worden met andere levensdomeinen. Klemtoon komt dan te liggen op de overgang van minderjarig naar meerderjarig. 5. Partners Willem Gobeyn, Cel Lokaal Sociaal Beleid Gent Kris De Vos, Cel Lokaal Sociaal Beleid Gent Simonne Auman – voorzitster, CAW Artevelde
- 13 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Annemie Van Hoecke, Dienst Wonen – Stad Gent Ann Vanheule, Dienst Vluchtelingen - Stad Gent Anja Van den Durpel, Integratiedienst – Stad Gent Annick De Langhe, Dienst sociale voorzieningen en personen met een handicap – Stad Gent Leentje Verzele, Jongerenwelzijn - Preventie Oost-Vlaanderen David de Keukelaere, Dienst Wonen – OCMW Gent Kathleen Mous, HVM volkshaard Stephanie De Puydt, HVM Scheldevallei Carlos De Stoop, HVM Woning Gent Anouk Lapaige, HVM De Gentse Haard Geraldine Serraes, Dienst wonen – OCMW Gent Katty van Belleghem, Huurdersbond Magda Baeck, Woonfonds Ann-Sophie Hofman, Samenlevingsopbouw Gent Kris Dom, Samenlevingsopbouw Gent Leen Baecke, CAW Visserij Luc De Baets, Overlegforum Personen met een handicap Alex Leemans, De Nieuwe Horizon Sandrine ?, Centrum Ambulante Begeleiding 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn en Kris De Vos
- 14 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 3 Het voorkomen van uithuiszettingen door het verlenen van aangepaste woonbegeleiding aan kwetsbare huurders 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.4. Het verhogen van het aanbod aan en de toegankelijkheid van woonbegeleiding voor specifieke doelgroepen 2. Jaarprogramma 2008 Huurachterstand of klachten van overlast uit de buurt zijn veelal symptomen van een reeks achterliggende problemen die ervoor kunnen zorgen dat een huurder zijn woning verliest. Een klein probleem dat men onvoldoende aanpakt, veroorzaakt mogelijks een sneeuwbaleffect. Woonbegeleiding kan preventief werken ten aanzien van die kleinere problemen. Er is nood aan meer ondersteuning van huurders. Daarnaast is er nood aan juiste, vlot toegankelijke informatie over de mogelijkheden waarover eigenaar beschikken. Het vermijden van overlast en het beheersen van conflicten tussen huurders onderling behoren ook tot de taak van de woonbegeleiding. We willen onderzoeken of we de woonbegeleiding kunnen uitbreiden naar alle sociale huisvestingsmaatschappijen. De aanpak willen we beter organiseren en naar jongvolwassen en mensen met een psychische of verstandelijke beperking diversifiëren 3. Verslag 2008 Actie 3.1. Bevraging van de woonbegeleidingsdiensten - afgerond R1. Inventaris van knelpunten (en bijhorende doelgroepen) op basis van een verkenning van het veld en de relevante actoren. De relevante partners uit de sector werden aangeschreven m.b.t. hun mening over knelpunten, hiaten en reeds bestaande initiatieven i.v.m. het thema woonbegeleiding. Hun bevindingen werden gebundeld en besproken in het LSB-overlegforum wonen. Actie 3.2. Oprichting overleg woonbegeleidingsdiensten - planfase Betreffende diensten blijken onvoldoende kennis te hebben van elkaar, elkaars aanbod en doelgroepen. De diensten wensen hier zelf verandering in te brengen en suggereerden de oprichting van een (hopelijk structureel) overleg. Zo moet tevens een goede afstemming en eventuele samenwerking mogelijk worden. Document(en) 3.1. Vragenlijst woonbegeleidingsdiensten 3.2 Bundeling bemerkingen woonbegeleidingsdiensten 4. Conclusies Deze actie zal in 2009 verdergezet worden. Naast een analyse van knelpunten wordt de mogelijkheid van acties met betrekking tot woonbegeleiding verder bekeken en
- 15 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
eventueel uitgewerkt in de loop van 2009 tot uitvoering wordt gebracht. Bijzondere aandacht moet hierbij gaan naar de sociale huisvestingsmaatschappijen. 5. Partners (forum wonen) Simonne Auman – voorzitster, CAW Artevelde Onder andere Annemie Van Hoecke, Dienst Wonen – Stad Gent Ann Vanheule, Dienst Vluchtelingen - Stad Gent Anja Van den Durpel, Integratiedienst – Stad Gent Annick De Langhe, Dienst sociale voorzieningen en personen met een handicap – Stad Gent Leentje Verzele, Jongerenwelzijn - Preventie Oost-Vlaanderen David de Keukelaere, Dienst Wonen – OCMW Gent Kathleen Mous, HVM volkshaard Stephanie De Puydt, HVM Scheldevallei Carlos De Stoop, HVM Woning Gent Anouk Lapaige, HVM De Gentse Haard Geraldine Serraes, Dienst wonen – OCMW Gent (+ Nathalie Maertens) Katty van Belleghem, Huurdersbond Magda Baeck, Woonfonds Ann-Sophie Hofman, Samenlevingsopbouw Gent Kris Dom, Samenlevingsopbouw Gent Leen Baecke, CAW Visserij Luc De Baets, Overlegforum Personen met een handicap Kris De Vos, Welzijnsoverleg Regio Gent Alex Leemans, De Nieuwe Horizon 6. Contactpersoon : Joris Beaumon
- 16 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 4 Uitbreiding sociale voorzieningen in het basisonderwijs 1. LSB Beleidsuitdaging OD 4.3. Het verhogen van de gelijkwaardige instroom, doorstroom en gekwalificeerde uitstroom uit het onderwijs. 2. Jaarprogramma 2008 Het overleg Anderstalige Nieuwkomers Basisonderwijs signaleerde al in november 2006 dat bepaalde scholen worstelen met de opvang van kinderen in precaire leefomstandigheden. Voor ze met de les kunnen starten, zorgen deze scholen voor o.a. de noodzakelijke hygiëne en voeding. Er wordt hierbij vooral verwezen naar de groep van de Roma. Tijdens deze vergadering werd een inventaris gemaakt van knelpunten, oplossingen en voorstellen tot structurele maatregelen. Aan de voorzitter van het Lokaal Overlegplatform Basisonderwijs werd gevraagd om dit verder op te volgen. Het lokaal overlegplatform heeft een bevraging bij alle scholen op het grondgebied Gent georganiseerd om een zicht te krijgen op de omvang van het probleem. Onder kinderen in precaire leefomstandigheden verstaan we kinderen die opgroeien in een gezin waar geen enkele vorm van inkomen beschikbaar is. Het gaat dus meestal om mensen zonder papieren en/of uit de Roma-gemeenschap. Het lokaal overlegplatform heeft zichzelf twee grote doelstellingen gesteld: uitwerken van een ‘noodplan’ voor scholen in de Brugse Poort en het formuleren van beleidsvoorstellen, die verder kunnen worden besproken in de Beleidsgroep Onderwijs Gent. (gratis maaltijden, vervoer, noodfonds, ondersteuning vrijwilligers,…) 3. Verslag 2008 Actie 4.1. Uitwerken noodplan voor scholen in de Brugse Poort – in uitvoering R1. Inventaris van knelpunten en opstellen van een noodplan Deze actie wordt gedragen door het Lokaal Overlegplatform Basisonderwijs in Gent en wil actief oplossingen zoeken voor de basisbehoeften van kinderen in precaire leefomstandigheden waarmee basisscholen geconfronteerd worden. De werkgroep is in eerste semester 2008 een vijftal keer samengekomen. Tijdens dit overleg zijn de meest prioritaire knelpunten geïnventariseerd en met de betrokken sectoren en overlegfora doorgesproken. Er is een nood-actieplan opgesteld voor de Brugse Poort rond de thema’s hygiëne, gezondheid, voeding, huisvesting en administratieve ondersteuning. R2. overleg met de betrokken actoren. De verschillende knelpunten worden nu besproken met de meest relevante partners. Hierbij wordt de analyse van het knelpunt verduidelijkt en verdiept, en naar mogelijke oplossingen en engagementen gezocht.
- 17 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Document(en) 4.1. Noodplan voor de Brugse Poort 4. Conclusies Actie moet in 2009 worden verder gezet. Ook kunnen andere wijken betrokken worden en een gelijkaardig proces opzetten. Het formuleren van beleidsvoorstellen zal vermoedelijk pas mogelijk zijn nadat het overleg met de betrokken actoren afgerond is en ook andere wijken betrokken zijn. Doelstelling van de actie wordt opgevolgd door twee tussenindicatoren : welzijn van de kinderen in de basisscholen en schoolparticipatie in de basisschool. 5. Partners Gobeyn Willem, Cel Lokaal Sociaal Beleid Antheunis Martine, Inburgering Gent, Kom-Pas Bogemans Emiel, LOP Gent Secundair Buyck Viviane, VCLB Carpentier Kika, Klimrek Cigli Rukiye, Ten Berg, brugfiguur Claeys Sabine, kind en preventie Coppejans Marc, Klimrek da Silva Pinto Alexandra, Integratiedienst Gent De Blieck Nina, Ten Berg De Block Daniël, GITO De Bock Ingrid, vzw JONG De Keyser Karolien, Onze Lieve Vrouwcollege De Meijer Mary-Ann, Brede School Brugse Poort Derdelinckx Patricia, kind en preventie Fernandez-Diaz Beatrice, De Mozaïek Gyssels Leen, wijkgezondheidscentrum Brugse Poort Horrie Lies, Bargiekaai Kabasakal Ayse, De Triangel, brugfiguur Ongenaet Gert, Asiel-en vluchtelingenbeleid Van Houdt Sofie, ING Van Moorleghem Yves, LOP Gent Basis Van Wassenhove Nathalie, De Triangel Vereecken Anne, Sint-Salvator Verhaeghe Jean Pierre, LOP Gent Basis Verheirstraeten Marc, Gebiedsgerichte werking De Boomhut, brugfiguur 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 18 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 5 Opstart stedelijke toegankelijkheidscel 1. LSB Beleidsuitdaging OD 3.4. Het verhogen van de integrale toegankelijkheid van openbare gebouwen en het openbare domein. 2. Jaarprogramma 2008 De fysieke omgeving kan mensen rechtstreeks verhinderen om volwaardig deel te nemen aan het maatschappelijke leven. Om dit te vermijden wil de Stad Gent de integrale toegankelijkheid waarborgen en in alles wat zij onderneemt de principes van universal design maximaal toepassen. Concreet betekent dit dat van bij aanvang van het besluit- en vormingsproces volgende vraag moet voorop staan. Hoe kan een manifestatie, een product, een grafische boodschap, een gebouw of een publieke ruimte zowel esthetisch als functioneel zijn voor een zo groot mogelijke groep gebruikers? Het komt er op neer dat de aanwezigheid van de 5 b’s gegarandeerd is: de beschikbaarheid, de bereikbaarheid, de bruikbaarheid, de begrijpbaarheid en de betaalbaarheid. Hiervoor zal in 2008 een stedelijke toegankelijkheidscel opgericht worden die gecoördineerd wordt door de toegankelijkheidsambtenaar. Deze cel waakt mee over de integrale toegankelijkheid van onze stad. Vertegenwoordigers van alle stedelijke diensten en lokale overheden die (ver)bouwdossiers en dossiers van (her)aanleg behandelen zoals de Dienst Stedenbouw, de Brandweer, de Politie enz. maken deel uit van deze cel. Ook diensten waarbij de dienstverlening en informatie integraal toegankelijk en bruikbaar moet zijn, zijn hierin vertegenwoordigd. Deze cel heeft een coördinerende en regisserende rol voor alle lopende en komende dossiers binnen de Stad Gent en geeft advies. 3. Verslag 2008 Actie 5.1. Aanstelling van een toegankelijkheidsambtenaar (uitvoeringsfase) R1: Het takenpakket staat vast en eerste promotie is intern gebeurd. R2: Het uitvoeren van screenings/adviezen samen met Adviesbureau Toegankelijke Omgeving (ATO) waarbij de toegankelijkheidsambtenaar als contactpersoon fungeert (dossiers: Trouwkapel Stadhuis, De Centrale, De Bijloke). Er werd ook een checklist opgemaakt voor het organiseren van toegankelijke evenementen. De voorziene 235 uren advies van ATO is in 2008 volledig opgebruikt. R3: De doorlichting van de seniorensector is gedaan. Aan sommige aanbevelingen met betrekking tot het toegankelijker maken van gebouwen, die vooral door senioren gebruikt worden, werd al een begin van uitvoering gegeven en al dan niet afgerond. Actie 5.2. Oprichting van een stedelijke toegankelijkheidscel (uitvoeringsfase) R1: Eerste verkennende gesprekken met departementshoofden/diensthoofden Stad Gent met oog op samenstelling en scope is gedaan. Ook OCMW werd hiervoor benaderd. Document(en) 5.1.a opdracht ATO - 19 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
5.1.b. checklist toegankelijke evenementen 4. Conclusie De aanstelling van de toegankelijkheidsambtenaar en de oprichting van de toegankelijkheidscel moet er voor zorgen dat toegankelijkheid een blijvend aandachtspunt wordt in Gent, niet enkel in woorden, maar vooral in daden. In het voorjaar wordt de cel operationeel. Focus ligt in eerste instantie op de toegankelijkheid van gebouwen van Stad Gent en OCMW. Op termijn zullen er ook stappen gezet worden om de toegankelijkheid structureel in te bedden (onder andere in bouwreglementen). Dit beleidsthema zal verder opgenomen worden door de Dienst Sociale Voorzieningen en Gehandicapten. Beleidsmatig zit dit ook vervat in de Beleidsnota personen met een Handicap 2008-2013: Gent toegankelijk voor iedereen. 5. Partners Dienst Sociale Voorzieningen en Gehandicapten, Jo Vanderkimpen ATO OCMW Diverse departementen en stadsdiensten Stad Gent 6. Contactpersoon : Tom Van Nieuwenhove
- 20 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 6 Garanderen van basismobiliteit voor mensen met een mobiliteitsprobleem 1. LSB Beleidsuitdaging OD 3.6. Het verhogen van de bereikbaarheid van Gent (openbare gebouwen, openbare domeinen, diensten, hulpverlening, vrijetijdsaanbod, ….) te voet, met de fiets en met het openbaar vervoer. 2. Jaarprogramma 2008 De basismobiliteit van personen met een beperkte mobiliteit (tijdelijk of permanent) moet verhoogd worden. De bestaande instrumenten moeten beter op elkaar worden afgestemd en waar nodig uitgebreid. Hiervoor moeten we werk maken van goede afspraken tussen alle partners op het terrein van (openbaar) vervoer: De Lijn, NMBS, taxibedrijven, de Minder Mobielen Centrale van de Stad Gent, haar partner Hendriks nv, de mobiliteitsdienst en de mutualiteiten. De Lijn en de Minder Mobielen Centrale engageert zich in een afsprakennota om het vervoer van rolstoelgebruikers beter op elkaar af te stemmen. Indien een vervoersopdracht niet door De Lijn Oost-Vlaanderen in eigen regie kan uitgevoerd worden, doet zij een beroep op de Minder Mobielen Centrale. Die zal het vervoer verzekeren met een eigen voertuig of laten uitvoeren door haar contractant in onderaanneming. Verder willen we het aanwervingsbeleid van de vrijwillige chauffeurs optimaliseren en uitbreiden. 3. Verslag 2008 Actie 6.1. Convenant met de Lijn Oost-Vlaanderen (uitvoeringsfase) R1: De Minder Mobielen Centrale van de Stad Gent heeft een overeenkomst afgesloten met De Lijn Oost-Vlaanderen waarbij ritten voor aangepast rolstoelvervoer binnen zone01 Gent gratis zijn voor de rolstoelgebruikers en één begeleider. Op die manier kunnen rolstoelgebruikers die recht hebben op gratis vervoer dit recht in de praktijk omzetten. R2: In het najaar van 2008 wordt dit project grondig geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Actie 6.2. Nieuwe folder “Geen hindernis voor personen met een handicap” (afgerond) R1: De Dienst Mobiliteit heeft deze folder in een nieuw kleedje gestoken. De folder geeft een overzicht van alle mogelijke vervoersmodi voor mensen met een mobiliteitsprobleem. R2: Van de folder zijn er 10.000 exemplaren gedrukt en is verspreid bij 128 stadsdiensten en organisaties in Gent. Actie 6.3. Continuering overleg vervoersdiensten Het overleg van alle vervoersdiensten in de regio Gent is verder gecontinueerd. Deelnemers zijn B-Mobiel, Sol Mobiel, CM en MMC en in 2009 ook OCMW. De agenda omvat de bespreking van de gemeenschappelijke problemen en de zoektocht naar afstemming in functie van betere afstemming.
- 21 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Bijlage 6.1.a. Convenant met De Lijn Oost-Vlaanderen 6.1.b. Evaluatie van de samenwerking tussen MMC en De Lijn Oost-Vlaanderen 6.2.a. Folder “Geen hindernis voor personen met een handicap” 6.3.a. Verslag van de bijeenkomst 4. Conclusie Door de overeenkomst met De Lijn Oost-Vlaanderen kunnen rolstoelgebruikers die recht hebben op gratis vervoer, dit recht ook in de praktijk omzetten. De Lijn financiert de ritten die uitgevoerd worden via de MMC. In vergelijking met vorige jaren zijn er een stijgend aantal ritten MMC rolstoelvervoer 2008 8316 ritten met 53.095 km (ritten tot 15/12) Door tijdsgebrek zijn er voorlopig geen inspanningen gedaan om nieuwe vrijwillige chauffeurs te rekruteren. Er zijn wel inspanningen gedaan om de vergoeding per gereden kilometer te verhogen gezien de stijgende brandstofprijs. De Minder Mobielen Centrale zal in de toekomst verder overleg hebben met de andere vervoersdiensten in functie van een betere afstemming van de dienstverlening en ondersteuning van de vrijwillige chauffeurs. 5. Partners Minder Mobielen Centrale Stad Gent (Projectleider) Taxi Hendriks Gent NV B-Mobiel Sol Mobiel CM De Lijn Oost-Vlaanderen Dienst Mobiliteit 6. Contactpersoon : Tom Van Nieuwenhove
- 22 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 7 Schuldhulpverlening optimaliseren door een betere samenwerking. 1. LSB Beleidsuitdaging OD 3.8. Het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de rechtsbedeling (juridische hulpverlening en bijstand). 2. Jaarprogramma 2008 Schuldhulpverlening omvat alle mogelijke vormen van schuldbemiddeling (budgetbeheer, budgetbegeleiding en collectieve schuldenregeling). Het aanbod is echter onvoldoende gekend en soms verkeerd begrepen. Men verwijst nog te vaak enkel door naar de gekende manieren van schuldhulpverlening Mensen met schulden doen vaak te laat een beroep op een aangepaste vorm van schuldbemiddeling. We gaan Gentenaars met schulden sneller en efficiënter helpen. We gaan het volledige aanbod aan schuldhulpverlening gerichter communiceren. We gaan dit in drie stappen realiseren: eerst brengen de partners het volledige aanbod in kaart, daarna wordt het aanbod gericht gecommuniceerd naar de Gentse lokale actoren en tot slot breed gecommuniceerd naar alle Gentenaars. We gaan hier ook specifiek het perspectief van de mensen met schulden inbrengen via samenwerking met een vereniging waar armen het woord nemen. In 2008 organiseren we een rondetafel met vertegenwoordiging vanuit de advocatuur, de hulpverlening (OCMW en CAW) en de Arbeidsrechtbank. Dit moet uitmonden in een verslag dat het aanbod van de schuldhulpverlening in kaart brengt en de knelpunten inventariseert 3. Verslag 2008 Actie 7.1. Aanbevelingen efficiënte schuldhulpverlening aan Arbeidsrechtbank (uitvoeringsfase) R1: Knelpunten en goede praktijk zijn in kaart gebracht In dit project werd vertrokken vanuit de dagelijkse knelpunten die de samenwerking in de schuldhulpverlening moeilijk maken. Aandacht ging vooral naar de collectieve schuldenregeling. Ook de goede praktijk kreeg hier een plaats gezien dit vaak voortvloeide uit een zoektocht om efficiënter samen te werken. R2: Beleidsadvies efficiëntere schuldhulpverlening Op basis van concrete knelpunten/frustraties én good practices in de samenwerking van de schuldhulpverlening zal er een beleidsadvies opgemaakt worden voor de Arbeidsrechtbank. In dit beleidsadvies wordt de problematiek geschetst en zijn er concrete suggesties om efficiënter samen te werken tussen advocaat, hulpverlener en cliënt. Deze nota is opgebouwd op basis van de 5 b’s (bereikbaarheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid, bruikbaarheid en begrijpbaarheid) die als kwaliteitscriteria van goede schuldhulpverlening naar voor worden geschoven. Dit beleidsadvies zal via een bestaand overleg van drie schuldbemiddelaars voorgelegd worden aan de Arbeidsrechtbank. Als de Arbeidsrechtbank dit advies ter harte neemt, zullen alle partners in de schuldhulpverlening de opgelegde afspraken moeten volgen.
- 23 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Document(en) 7.1.a lijst met knelpunten en good practices 7.1.b beleidsadvies (volgt voorjaar 2009) 4. Conclusie Bij aanvang van het project werd het project geheroriënteerd: er is gekozen om te vertrekken vanuit heel concrete problemen/frustraties die partners soms hebben in de samenwerking. In de scope van het project zaten: toegankelijkheid, communicatie, misverstanden tussen sociale sector en advocatuur wegwerken, wie doet wat in de samenwerking en concrete knelpunten in de samenwerking aanpakken. Het doel van het project werd: de samenwerking tussen alle actoren in de schuldhulpverlening verbeteren met oog op een goede oplossing voor de cliënt die voldoet aan zowel sociale als juridische criteria. Vandaar uit zijn knelpunten in die samenwerking opgelijst en zijn good practices in de samenwerking opgelijst. Door de heroriëntering van het project zijn er een aantal geplande activiteiten niet doorgegaan: geen overzicht van het aanbod en geen ronde tafel. De meerwaarde van het project is wel dat er voor een eerste keer alle partners samen hebben gezeten rond dit thema. Op Vlaams niveau kaart het Centrum voor schuldbemiddeling dezelfde thema’s aan en vraagt hier initiatieven op wetgevend vlak. Op vlak van cijfers: alles wijst in de richting dat er meer mensen zijn met schulden. Een afstemming in de schuldhulpverlening is noodzakelijk, maar preventie is hier ook hard nodig. In het jaarprogramma 2009 zal de aandacht daarom gaan naar een vlotte toegankelijkheid van budgethulp en schuldhulp. 5. Partners Johan Ghekiere, advocaat-schuldbemiddelaar Gudrun Jannsens, Commissie Juridische Bijstand Geertje Van Doorne, OCMW – Juridische Dienst Youri Nuytinck, CAW Visserij Tom Van Nieuwenhove, Stad Gent Lokaal Sociaal Beleid Fanny Langenus, OCMW Odette Soens, Sivi Wim Bracke, OCMW 6. Contactpersoon : Tom Van Nieuwenhove
- 24 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 8 Opstart opvoedingswinkel 1. LSB Beleidsuitdaging OD 4.1: Het verhogen en verbeteren van het aanbod aan preventieve opvoedingsondersteuning in Gent. 2. Jaarprogramma 2008 Opvoedingsondersteuning is niet nieuw. Er zijn een heel wat organisaties in Gent betrokken bij dit verhaal. Er kan dus voortgebouwd worden op wat er al bestaat, en dat is niet weinig. Het probleem vandaag is dat dit aanbod onsamenhangend is. Samenwerking en afstemming zijn hier dus aangewezen. Opvoedingstips en adviezen moeten zo goed mogelijk bij Gentenaars geraken. Een opvoedingswinkel biedt hier een oplossing. Dit wordt de plek waar een toegankelijk, samenhangend en herkenbaar aanbod aan opvoedingsondersteuning voorzien is. De grote uitdaging van een dergelijke winkel is mensen te bereiken die nood hebben aan extra steun. Vanuit Vlaanderen is er een decreet opvoedingsondersteuning goedgekeurd (10/07/2007) dat een kader schetst voor de uitbouw van een opvoedingswinkel. In 2008 werft de Stad Gent een coördinator voor de opvoedingswinkel aan en werkt de projectgroep het concept van de opvoedingswinkel verder uit. In 2008 moet de locatie vastliggen zodat de winkel vanaf 2009 kan openen. Binnen de mogelijkheden wordt er samen met de partners van het Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning Gent een aantal activiteiten opgezet in functie van afstemming en bekendmaking van het aanbod. 3. Verslag 2008 Actie 8.1. Projectaanvraag bij Kind & Gezin (afgerond) R1 Oprichting Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning Gent In afwachting van de uitvoeringsbesluiten van het decreet opvoedingsondersteuning hebben we in Gent gebruik gemaakt van Vlaamse projectsubsidies voor een coördinator en werkingsmiddelen. In de schoot van dit project werd eind 2007 het Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning Gent (LSOG) opgericht, een groep van een 40 tal partners die fungeren als stuurgroep voor dit project. Het LSOG is vijf keer samengeroepen waarbij volgende zaken op de agenda stonden: informatie uitwisseling, peilen naar verwachtingen, een stand van zaken en een lezing van Dr. Michel Vandenbroeck (UGent) over opvoedingsondersteuning als gedeelde verantwoordelijkheid (27/02/2008). R2: Aanstelling coördinator Opvoedingswinkel: sinds medio augustus is er een voltijds coördinator Opvoedingswinkel aangesteld bij de Stad Gent. Actie 8.2. Voorbereiding opening opvoedingswinkel als loket (planfase) R1 Projectfiche opstart opvoedingswinkel Het projectteam heeft in functie van de opstart al heel wat voorbereidingswerk verzet. Zo was er een werkbezoek aan de opvoedingswinkels van Turnhout en Genk (7/01/2008), gesprekken met Provincie Oost-Vlaanderen en Agentschap - 25 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Jongerenwelzijn – Preventieteam Oost-Vlaanderen rond samenwerking, de opmaak van een projectfiche (projectteam, scope, belanghebbenden, planning), R2 Zoektocht locatie Op basis van de ervaringen in andere opvoedingswinkels zijn er een aantal criteria opgelijst waaraan een opvoedingswinkel moet voldoen. Op basis hiervan is er eerst binnen het patrimonium van Stad Gent gekeken naar een locatie. Die werd niet gevonden. Actueel wordt er naar een winkellocatie gezocht in de kuip van Gent. Actie 8.3. Aanbod opvoedingsondersteuning in kaart gebracht (afgerond) R1 Overzicht van het bestaande aanbod In functie van de evaluatie van het project opstart opvoedingswinkel (Kind & Gezin) werd er een bevraging georganiseerd bij alle partners. Op basis hiervan is er een overzicht van het aanbod, gegroepeerd volgens de zeven basisopdrachten van een opvoedingswinkel. Deze bevraging is ook van nut voor de verdere werking van de opvoedingswinkel in functie van opsporen van leemtes, doorverwijzing, enz. Document(en) 8.1.a overzicht partners LSOG 8.1.b profiel coördinator opvoedingswinkel 8.2.a. projectfiche opstart opvoedingswinkel 8.2.b. criteria locatie opvoedingswinkel 8.3.a overzicht aanbod opvoedingswinkel 4. Conclusie Vanaf medio augustus 2008 werkt er een voltijds coördinator op dit project. Dit geeft het project een belangrijke impuls. Visieontwikkeling, een analyse van het aanbod en opsporen van blinde vlekken/overlap, de architectuur rondom de opvoedingswinkel staan nu op de agenda van het projectteam. Dit project wordt verder gezet, vanaf 2009 moet de opvoedingswinkel operationeel zijn. De opvoedingswinkel is een verhaal dat gesteund wordt door meer dan veertig partners. Voor 2009 bestaat de uitdaging er in om de opvoedingswinkel als uniek loket en toegankelijkheidsconcept uit te werken met een brug naar het ondersteuningsaanbod in Gent. Op die manier kan de toegankelijkheid en transparantie van het bestaande vergroot worden. Ernaast zal ook bekeken worden in hoeverre er met verschillende decentrale opvoedingspunten kan gewerkt worden. Belangrijk bij dit alles: opvoedingswinkel als beperkt loket en aanbod van de verschillende partners als groot magazijn waar naar kan doorverwezen worden. Indicatoren Aantal betrokken partners: 40 Opvoedingswinkel gerealiseerd: ja 5. Partners Dirk Dermaut, Agentschap Jongerenwelzijn Preventieteam Oost-Vlaanderen Patricia Derdelinckx, Kind en Preventie Tom Van Nieuwenhove, Stad Gent Lokaal Sociaal Beleid Valérie Dhondt, Agentschap Jongerenwelzijn Preventieteam Oost-Vlaanderen Kristien Coppenholle, Departement Onderwijs en Opvoeding - 26 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Luc De Vulder, Provinciaal Steunpunt opvoedingsondersteuning Ann Strickx, Jong vzw Sylvia Lis, OCMW Gent 6. Contactpersoon : Tom Van Nieuwenhove
- 27 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 9 Werken aan betaalbare kinderopvang voor gezinnen met een kritisch inkomen en kinderen – Actie 14. Uitbouwen van een structurele samenwerking in jeugdopvang en –activiteiten (Actie 9 en actie 14 werden omwille van de inhoudelijke samenhang tot één actie samengevoegd. De partners van beide acties zijn dezelfde actoren.) 1. LSB Beleidsuitdaging OD 4.2 Het verhogen van het aanbod en de gelijkwaardige toegang tot wijkgerichte kinderopvang O.D. 3.7. Het verhogen van het aanbod aan en de toegankelijkheid van (betaalbare) socio-cultureel leven in de buurt. 2. Jaarprogramma 2008 Actie 9 In Gent bestaan structurele tekorten in het aanbod betoelaagde kinderopvang voor kinderen tot 3 jaar. Hierbij is de ouderbijdrage gekoppeld aan het inkomen. Meer en meer privé-initiatieven vullen de leemtes in kinderopvang op, maar daar worden veelal dure forfaitaire tarieven aangerekend. Deze zijn niet aangepast aan de financiële draagkracht van een groot aantal gezinnen. In de buitenschoolse opvang en vakantieopvang voor kinderen tot 12 jaar worden forfaitaire ouderbijdragen aangerekend. Sommige organisatoren voorzien kortingen voor financieel zwakkere gezinnen, andere dan weer niet. We willen een analyse van de bestaande initiatieven maken en de grootste knelpunten tot gelijkwaardige toegang in kaart brengen. We verwachten hierbij input van zoveel mogelijk rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken partners. Samen met hen willen we ons naar de meest kwetsbare groep richten en bekijken hoe we kinderopvang voor hen betaalbaar kunnen maken. We richten ons in een eerste fase prioritair op de betaalbare zomer – vakantieopvang. Actie 14 Jeugdactiviteiten en -opvang hebben een grote maatschappelijke waarde voor jongeren en ouders. Veelal kan de toegankelijkheid nog verbeteren door de organisatie en randvoorwaarden op elkaar af te stemmen, in tijd en ruimte beter aan het onderwijs, de kinderopvang, de opleiding en de arbeidstijd van ouders te koppelen. We willen in 2008 een aantal experimenten opstarten die de integratie van jeugdactiviteiten verbetert. Hiertoe richten we een werkgroep op die de verschillende concrete hinderpalen opspoort en in kaart brengt. 3. Verslag 2008 Actie 9.1. Inventarisatie vakantieopvang – Evaluatiefase
- 28 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
R1 Inventarisatie van het aanbod vakantieopvang is opgesteld en verspreid Der werkgroep maakte voor de zomer van 2008 een inventarisatie op van zoveel mogelijk Gentse initiatieven vakantieopvang met oog op betere kennis van elkaars diensten en vlotte doorverwijzing. Dit resulteerde in een elektronisch document dat aan alle deelnemers werd bezorgd en ook verspreid. R2 Inventarisatiesysteem van de Jeugddienst is bekeken en geëvalueerd De werkgroep wordt in het najaar ingeschakeld om het nieuwe inventarisatiesysteem van de Jeugddienst m.b.t. vakantie- en jeugdopvang mee te bekijken en beoordelen Document(en) 9.1. Inventarisatie van het aanbod vakantieopvang zomer 2008 4. Conclusie De werkzaamheden van de werkgroep worden in 2009 verder gezet. De inventarisatie wordt op verbeterde wijze herhaald en het aanbod vakantieopvang te Gent wordt tevens gescreend op het aspect toegankelijkheid voor kinderen met een handicap en gezinnen met een kritisch in komen. 5. Partners Naam – organisaties Angelo Vreye, OCMW Gent, Dienst Jeugd De Bosscher Lieve, VZW Jong Degroote Grietje, Stad Gent, Dienst Jeugd Francis Kristof, Ideekids Ghyoot Karel, Socialistische mutualiteit Roosens Ria, VZW Kras Bryon Nathasja, Stad Gent, Dienst Kinderopvang Stephanie Staiesse, Samenlevingsopbouw Gent Jan De duytsche, VZW Jong Mario Vlerick, Jeugddienst, Bond Moyson 6. Contactpersoon : Joris Beaumon
- 29 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 10 Overleg over centraal inschrijvingsregister voor sociale huisvesting 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.2. het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de woningmarkt 2. Jaarprogramma 2008 In Gent bestaat er nog geen centrale registratie voor sociale huisvesting in Gent (of dit wordt onvoldoende toegepast). Hierdoor ontstaan onduidelijke wachtlijsten die een efficiënt beleid belemmeren. Deze onduidelijke situatie zorgt ook bij de potentiële sociale huurder voor onduidelijkheid, (gevoelens van) onrechtvaardigheid, misverstanden, en argwaan. Daarnaast verhuizen heel wat kwetsbare groepen zeer frequent. Hierdoor vervallen hun gegevens op de wachtlijsten. Bij actualisatie van de wachtlijsten verdwijnen deze mensen uit het bestand. Het nieuwe kaderbesluit sociale huur geeft de lokale overheid de mogelijkheid zich beter te organiseren. We willen met de sociale huisvestingsmaatschappijen, de sociale verhuurkantoren, de Stad Gent en het OCMW Gent één centraal, gediversifieerd (aangestuurd) systeem voor sociale huisvesting installeren. Dit is zowel telefonisch, online als fysiek toegankelijk. Alle nuttige informatie (o.a. over wachttijden, inkomensgrenzen) wordt verstrekt. De klant moet ook zijn dossier op een eenvoudige manier kunnen opvolgen. Dit nieuwe systeem communiceren we via de gepaste kanalen en media. Adreswijzigingen van personen op de wachtlijst worden bijgehouden door gebruik te maken van de databestanden van de Dienst Bevolking van de Stad Gent. We hebben hierbij extra aandacht voor kwetsbare groepen. We willen samenwerken met organisaties die nauwe contacten onderhouden met die kwetsbare groepen. 3. Verslag 2008 Actie 10.1. Fusie van 3 sociale huisvestingsmaatschappijen en de Stadswoningen R1. Intentieverklaring tot fusiegesprekken. Er is bij alle partners afgetoetst wat de bereidheid is om gesprekken te voeren die leiden tot een fusie van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Vier organisaties waren hiertoe bereid en hebben zich formeel geëngageerd om dit te bespreken. R2. Oprichting stuurgroep en aanstelling projectcoördinator. R3. Oprichting werkgroepen Naast werkgroepen als infrastructuur, personeel en dergelijke zal er ook een werkgroep sociale zaken opgericht worden. Hierin zullen het centraal inschrijvingsregister, de woonbegeleiding, bewonersparticipatie en dergelijke besproken worden. Via het LSB overlegforum zal de link met de andere welzijnspartners gelegd worden. Document(en) 10.1 Intentieverklaringen sociale huisvestingsmaatschappijen.
- 30 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
4. Conclusies Het overleg over het centraal inschrijvingsregister voor sociale huisvesting is opgenomen in de bespreking van de fusie van een aantal huisvestingsmaatschappijen. De eigenlijke fusie is voorzien tegen 2011 / 2012. Deze actie wordt vanaf 2009 volledig gedragen door het kabinet Schepen Temmerman. 5. Partners Kabinet Schepen Temmerman WoninGent, huisvestingsmaatschappij De Scheldevallei, huisvestingsmaatschappij De Goede Werkmanswoning, huisvestingsmaatschappij 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 31 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 11 Samenhuizen wordt in Gent eenvoudiger 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.2. het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de woningmarkt 2. Jaarprogramma 2008 Om met een gemiddeld woonbudget een behoorlijke huisvesting te vinden, proberen meer en meer Gentenaars nieuwe samenwoonvormen uit. Hierbij splitsen ze één woonentiteit in meerdere delen op die ze afzonderlijk gaan bewonen. Veel uitkeringen, vervangingsinkomens en premies maken echter gebruik van het gezamenlijk belastbaar inkomen van de inwonenden als voorwaarde voor de toekenning of de hoogte van het bedrag. Dit vanuit de veronderstelling dat samenwonen kostenbesparend is. Bij nieuwe samenwoonvormen is het gebruik van het gezamenlijk belastbaar inkomen verre van evident. Het functioneert bovendien als hinderpaal om nieuwe samenwoonvormen te gebruiken als oplossing voor een behoorlijke en betaalbare huisvesting. De Stad en OCMW gaan structureel overleggen met de diverse organisaties die gebruik maken van het gezamenlijk belastbaar inkomen als voorwaarde. Dit overleg moet uitmonden in een aanpassing van de bestaande reglementering inzake samenwonen. Ook in de bestaande woonwetgeving zijn nieuwe samenwoonvormen juridisch onvoldoende geregeld. In Gent gaan we structureel in overleg met de huurders- en eigenaarsbonden om hierover voorstellen te formuleren in de richting van de Vlaamse Overheid, goede praktijkvoorbeelden te promoten, modelcontracten en tools op te stellen. 3. Verslag 2008 Actie 11.1. Opmaak van gezamenlijke knelpuntennota Samenhuizen – planningsfase R1 Er is een genuanceerd zicht op de knelpunten Alle deelnemers vulden een vragenlijst in over het thema “Samenhuizen”. Alle antwoorden werden gebundeld en geconfronteerd met elkaar. In het najaar van 2008 werkte het projectteam aan een ontwerp van knelpuntennota en een bundeling van de verschillende procedures, alsook een aantal pistes die het voor Gentenaars eenvoudiger en/of duidelijker maken om samen te huizen.
Document(en) 11.1.a Vragenlijst samenhuizen 4. Conclusie De projectgroep heeft zijn activiteiten opgestart nadat de werkgroep leefloon van OCMW Gent tot een aantal resultaten kwam omtrent het thema samenhuizen. Eens de visietekst gedragen wordt door de groep, zal het een stuk eenvoudiger zijn om tot een
- 32 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
bepaling van scope en acties 2009 te komen. Afbakening van doelgroepen en definities zijn hierin cruciaal (samenhuizen van/voor illegalen, daklozen, tweeverdienersgezinnen, ouderen, steuntrekkers, ...) Het is duidelijk geworden in de projectgroep dat verschillende betrokken diensten er verschillende procedures en administratie op na houden. In 2009 wordt nagekeken hoe hier efficiënter kan worden mee omgegaan. In 2009 zal ook aan verdere verzameling van informatie gewerkt worden opdat intermediairen en Gentenaars een beter zicht hebben op hun rechten en plichten wanneer ze wensen te gaan samenhuizen. 5. Partners Katia Sette – OCMW Gent (OTB) Frank Vandepitte – Samenlevingsopbouw Gent Kaat Meyns – OCMW Gent (Juridische dienst) Katrien Baert – OCMW Gent (Dienst Jeugd) Joris Beaumon – OCMW Gent (AMD) Marc De Clercq – Stad Gent (Dienst Bevolking) Anthony Stolarek – Politie Gent Annemie van Hoecke – Stad Gent (Dienst Huisvesting) Hanna De Voogt – Stad Gent (Dienst Huisvesting) Tijl Alexander – Stad Gent (Dienst Wonen) 6. Contactpersoon : Kris De Vos
- 33 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 12. Optimaliseren van toewijssysteem voor aangepast en levenlang wonen door een samenwerking tussen sociale huisvestingsmaatschappijen. 1. LSB Beleidsuitdaging OD 1.6. Het verhogen van het aanbod aan aangepaste wooneenheden voor specifieke doelgroepen. 2. Jaarprogramma 2008 Er is nood aan extra aangepaste sociale woningen voor gezinnen met kinderen, senioren en personen met een handicap. Daarenboven worden bepaalde beschikbare aangepaste woningen bewoond door mensen die hier eigenlijk geen nood aan hebben. Het toewijssysteem voor aangepaste sociale woningen willen we verder optimaliseren. Dit kan door uitwisseling en samenwerking tussen de sociale huisvestingsmaatschappijen. Hierover willen we dit jaar overleg opstarten met alle betrokkenen om in 2009 te komen tot een (centraal) toewijs- en herhuisvestingsysteem dat door alle actoren gekend en gedragen is. 3. Verslag 2008 Actie 12.1. Lokaal toewijsreglement voor sociale huisvesting – afgerond R1. Doelgroepplan senioren en personen met een handicap. In samenspraak met de sociale huisvestingsmaatschappijen, de Stad en het OCMW is een doelgroepplan opgesteld voor senioren en personen met een handicap m.b.t. sociale huisvesting. R2. Voorontwerp van lokaal toewijsreglement sociale huisvesting De installatie van het nieuwe lokaal toewijsreglement in Gent impliceert de optimalisatie van het toewijssysteem voor aangepast en levenslang wonen. Dit wordt opgevolgd en gecoördineerd door de dienst wonen – Stad Gent in overleg met de huisvestingsmaatschappijen en het OCMW. Elke maatschappij heeft momenteel nog haar eigen intern toewijsreglement, maar de verschillende sociale huisvestingsmaatschappijen in Gent stemmen dit op elkaar af. Een eerste ontwerp van lokaal toewijsreglement wordt momenteel voorbereid binnen de stad voor verdere bespreking met het OCMW en de betrokken huisvestingsmaatschappijen. Eens er een concreet realiseerbaar voorstel ter tafel ligt, zullen alle relevante welzijnsen woonactoren, waaronder de stedelijke woonraad en de sociale actoren, uitgenodigd worden om feedback te geven op dit voorstel voor verdere verfijning. Document(en) 12.1. Doelgroepplan senioren en personen met een handicap. 12.2. Lokaal toewijsreglement sociale huisvesting 4. Conclusies Deze actie wordt in 2008 afgerond. - 34 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Doelstelling van de actie wordt opgevolgd door de indicatoren : aantal aangepaste woningen voor senioren en personen met een handicap; en bestaan van lokaal toewijsreglement voor sociale huisvesting. 5. Partners Annemie van Hoecke, Dienst wonen – Stad Gent Geraldine Serras, Dienst Wonen – OCMW Gent Sociale huisvestingsmaatschappijen Gent Stedelijke woonraad Sociale actoren betrokken bij huisvesting 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 35 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 13 Pilootproject eerstelijns geestelijke gezondheidszorg 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.4. Verhogen van het aanbod en de gelijkwaardige toegang tot de geestelijke gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning. 2. Jaarprogramma 2008 Gentenaars wachten soms te lang om hulp te zoeken bij psychische klachten. De huisarts vangt hier meestal de eerste problemen op. Er bestaat echter nog te weinig afstemming tussen de huisartsen als eerstelijns hulpverleners en de ambulante tweedeen residentiële derdelijns geestelijke gezondheidszorg. Hierdoor komen mensen te laat en met zwaardere psychische klachten in te gespecialiseerde hulp terecht. We willen dit probleem aanpakken door een project uit te werken dat meer Gentenaars met psychische klachten sneller helpt. Hiervoor willen we een samenwerking uitbouwen tussen de Gentse wijkgezondheidscentra, een aantal groepspraktijken en de ambulante en residentiële geestelijke gezondheidszorg. Er werd in Gent al een projectvoorstel uitgeschreven door een wijkgezondheidscentrum en een centrum geestelijke gezondheidszorg. We willen deze aanzet verbreden en concreet maken in samenwerking met de Gentse gezondheidsdienst. 3. Verslag 2008 Actie 13.1. Pilootproject indien bij de Vlaamse Overheid - afgerond R1 Aanzet tot verbreding van het project In Gent zijn in de loop van 2008 een aantal experimenten voorbereid en/of opgestart met betrekking tot eerstelijns geestelijke gezondheidszorg (Centra Algemeen Welzijnswerk, OCMW Gent, wijkgezondheidscentra, …). Er werd een aanzet gegeven om een aantal van deze projecten, eens opgestart, op mekaar af te stemmen zodat er tijdig methodisch kan uitgewisseld worden. R2 Projectdossier Wijkgezondheidscentrum Botermarkt – CGG Eclips Prof. Dr. Jan De Maeseneer en Alain Vincke hebben samen een inhoudelijk dossier opgemaakt en overgemaakt aan het kabinet van Minister Vanackere. Voor 2009 werd een voorstudie goedgekeurd. Document(en) Geen 4. Conclusie Om voldoende maatschappelijke draagkracht te kunnen ontwikkelen en tegelijkertijd de aansturing van een toekomstig experimenteel onderzoek in de praktijk te kunnen inbedden in de totale zorgorganisatie in de regio, wordt op termijn een stuurgroep samengesteld.
- 36 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
In 2009 zijn een aantal gelijkaardige projecten gepland. Er zal onderzocht worden of en hoe de visies op elkaar kunnen afgestemd worden. De Cel LSB Gent zal dit samen met de Gentse gezondheidsdienst faciliteren. 5. Partners Jan De Maeseneer – Vakgroep Huisartsengeneeskunde Ugent Alain Vincke – CGG Eclips Leen Van Zele – Gezondheidsdienst Gent 6. Contactpersoon : Kris De Vos
- 37 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 14. Uitbouwen van een structurele samenwerking in jeugdopvang en – activiteiten (is samengevoegd met actie 9 tot één actie)
- 38 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 15. Rondetafel rond sociaal tolken en vertalen. 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.2.: het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de dienstverlening, welzijnsen gezondheidszorg 2. Jaarprogramma 2008 Voorzieningen en diensten uit de non-profitsector die hun dienstverlening aan anderstaligen wensen te optimaliseren, kunnen een beroep doen op diensten voor sociaal tolken en vertalen. Wie gevestigd is in groot Gent kan terecht bij de Tolk- en vertaalservice Gent, vzw die door de Stad wordt gefinancierd. Diensten en voorzieningen gelegen in de provincie Oost- Vlaanderen kunnen een beroep doen op Provinciale Vertaal- en tolkdienst Oost-Vlaanderen. De Vlaamse telefonische tolkendienst Ba-bel en Brussel Onthaal bedient gans Vlaanderen. De vraag naar tolken en vertalingen is echter groter dan het aanbod. Hierdoor komt de toegankelijkheid en de algemene dienst- en hulpverlening aan anderstaligen in het gedrang. Daarom wensen we een ronde tafel te organiseren met als doelen: het fenomeen in kaart te brengen, het verzamelen van de knelpunten, gerichte oplossingen zoeken, een aantal samenwerkingsafspraken te bekijken en eventueel bij te sturen en de uitbreiding naar personen met een auditieve beperking te onderzoeken. 3. Verslag 2008 Actie 15.1. Organisatie van de rondetafel – in uitvoeringsfase R1 projectgroep is samengesteld De eerste bijeenkomst van de projectgroep vond plaats op 9/9. De projectleden bleken mekaar vrij snel te vinden in het doel en gezamenlijke criteria van rondetafel. In het najaar van 2008 wordt frequent samengekomen om de rondetafel voor te bereiden. R2 Organisatie van de infostudiedag sociaal tolken en vertalen De rondetafel wil de klanten van de Tolk- en Vertaalservice Gent informeren over het landschap van het sociaal tolken en vertalen, over de mogelijkheden en beperkingen van contingentering over op handen zijnde tendensen. Daarnaast is er tijdens de rondetafel een debat over nieuwe evoluties en technieken in de sector van het sociaal tolken en vertalen. Tot slot heeft de rondetafel een verbindende, netwerkversterkende bedoeling. Document(en) 15.1.a Draaiboek Rondetafel 15.1.b. Uitnodiging en programma 15.1.c. Deelnemerslijst 15.1.d. Verslag van de Rondetafel 4. Conclusie De rondetafel rond sociaal tolken en vertalen vond plaats op 4 december 2008. Er waren een 35 inschrijvingen.
- 39 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
5. Partners Frank Schoof – OCMW Gent Jan Van Hove – Tolk- en Vertaalservice Gent Kyra Van Isterbeek – Tolk- en Vertaalservice Gent Kristien Coppenholle – Stad Gent, Departement Onderwijs Krist Poffyn – Integratiedienst Gent Greet De Kesel – Provincie Oost-Vlaanderen, Dient Minderheden Jan Vangucht – Centrale OndersteuningsCel sociaal tolken en vertalen 6. Contactpersoon : Kris De Vos
- 40 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 16 Valpreventie te Gent door opleiding van valpreventietrainers 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.1. Het verhogen van de gezondheidspromotie en de ziektepreventie 2. Jaarprogramma 2008 Vlaanderen leidt een 2000 tal paramedici op tot valpreventietrainers. Dit gebeurt aan de hand van het ‘train-the-trainer’-principe. Het Lokaal Gezondheidsoverleg in Gent zorgt voor de implementatie hiervan in Gent. In de eerste helft van 2008 worden de trainingssessies georganiseerd om de trainers of opleiders te trainen. Waar nu de klemtoon nog sterk ligt op kinesisten, ergotherapeuten en huisartsen, worden in het najaar nog een aantal vormingssessies voorzien voor de thuisverzorgenden. In een volgend stadium screenen we de huizen in Gent. 3. Verslag 2008 Actie 16.1. opleiding van valpreventietrainers - afgerond R1 In totaal werden 11 trainers opgeleid tot valpreventietrainer. Het project rond valpreventie loopt eigenlijk sedert januari 2004 tot nu. De focus lag voornamelijk op het trainen van de eerstelijn op basis van een project op Vlaams niveau met uniform screeningsdocument. In 2007 zijn “train de trainer”-vormingen gegeven. De opleidingen richten zich naar lokale dienstencentra, huisartsen, thuiszorgdiensten etc. Er zijn in Oost-Vlaanderen 11 trainers. Er werden tot nu toe vooral ergotherapeuten, kinesitherapeuten en verpleegkundigen opgeleid. In het najaar volgen nog vormingen voor huisartsen en thuisverzorgenden en worden Familiezorg en de apothekers nog betrokken. Er is ergotherapie aan huis, maar dat is nog beperkt Document(en) Alle mogelijke informatie met betrekking tot de inhoud en voltrekking van de training is terug te vinden bij LOGO Gent en op hun website. 4. Conclusie Valpreventietraining is eind 2008 afgerond, 5. Partners Naam – organisaties LOGO Kinesisten Huisartsen Project leider Marleen Roesbeke, LOGO OCMW Gent, OTB 6. Contactpersoon : Joris Beaumon
- 41 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 17 Uitbouwen woonzorgzone Ledeberg 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.2. het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de dienstverlening, welzijnsen gezondheidszorg 2. Jaarprogramma 2008 In een woonzorgzone worden de verschillende vormen van zorg- en dienstverlening in een afgebakend geografisch gebied op elkaar afgestemd. Doordat de zorg naar hen toe wordt gebracht, kunnen mensen zo lang mogelijk thuis wonen. Speciale woonvormen maken deel uit van het integrale woonzorgconcept. Woonzorgzones zijn wijken waar veiligheid, comfort, sociale betrokkenheid en toegankelijkheid prioritair zijn. Cruciaal daarvoor is het ‘unieke loket’, waar vragen en informatie worden gebundeld en vraag en aanbod op elkaar worden afgestemd. Een woonzorgzone wordt gerealiseerd in Ledeberg. Daarnaast wordt onderzocht in welke stadsdelen nog woonzorgzones ontwikkeld kunnen worden. Bij de realisatie van woonzorgzones worden alle spelers in het veld betrokken. 3. Verslag 2008 Actie 17.1. Voorbereiding WZZ door werkgroep – Planfase (naar uitvoeringsfase) Tijdens de voorbereidingsfase in 2007 werd werk gemaakt van de verfijning van de statistische informatie het betrekken van de lokale actoren aan de hand van 12 infomomenten. Tevens werden werkgroepen opgestart om aanbevelingen te motiveren en een studiebezoek gebracht aan de woonzorgzone te Wervik In 2008 werd de implementatiefase ingezet en startten een maatschappelijk werker en ergotherapeut. Ze leerden de lokale actoren kennen en startten met de eerste voorbereidende bezoeken. Bedoeling is dat de OCMW-maatschappelijk werker de mensen, vnl. oudere, mee begeleiden in het stadsvernieuwingsconcept, detectie van eenzaamheid, doorverwijzingen naar eerstelijnsdiensten, … De ergotherapeute zal mensen advies geven in kader van woningaanpassingen. Dit kan zowel door methodiek verandering als door aanpassing van de infrastructuur. Een ander criterium betreffende de woonzorgzone is de uitbouw van een 24uurspermanentie. Hiervoor zijn er verschillende afstemmingsvergaderingen geweest. Deze hebben uiteindelijk geleid tot overleg met het Oost-Vlaams Zorgplatform. Bij dit overleg werden een aantal voorstellen geformuleerd die de betrokken actoren naar hun achterban meenemen en bespreken. Begin januari 2009 worden de voorstellen opnieuw besproken. Bedoeling is dat ouderen, die momenteel geen voldoende mantelzorgers hebben, toch een mogelijkheid aan te bieden om in het PAS systeem te stappen. Met Stad Gent is overeengekomen dat de promocampagne werd uitgesteld naar het maart/april 2009. Het is de bedoeling van het OCMW Gent dat onze bekendmakingcampagne hieraan wordt gekoppeld. In samenspraak met stad Gent wordt dit eind november besproken en verder uitgewerkt. In november en december werden nog enkele afstemmingsvergaderingen gepland met alle betrokken actoren. - 42 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Document(en): 17.1.1 Verslag 24-uurspermanentie 23/06/2008 17.1.2 Overleg rond ‘wonen te Ledeberg’ 21/10/2008 4. Conclusie In 2008 zijn door de verschillende afstemmingsvergaderingen de basislijnen voor alle criteria uitgewerkt. Het feit dat heel veel verschillende actoren betrokken zijn in dit zorgvernieuwingsproject alsook binnen het stadsvernieuwingsproject maakt dit project complex. De ergotherapeut en maatschappelijk werker zijn met hun voorbereidingen gestart en er is nu meer duidelijk naar deadlines en communicatie. Dit grootschalig project wordt verder gezet en zal in 2009 de eerste echt zichtbare resultaten kennen 5. Partners Naam – organisaties Project leider De Vriendt Els, OCMW Gent Bart D’Hanis, OCMW Gent Onder andere Baert Katrien, OCMW Gent Beyens Dirk, OCMW Gent Bogaert Ingrid OCMW Gent Claeys Martine Stad Gent Colpaert Florence, svgh Curio Doris De Roo Heidi De Roo Leen WGC Botermarkt Hooyberghs Elke, ING Roegies Laila, Familiehulp Slosse David, Stad Gent Van Caneghem Christa, Familiezorg Van Melckebeke M Van Troost Petra, wgkovl Verbeke Rani, Socialistische mutualiteit 6. Contactpersoon : Joris Beaumon
- 43 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 18 Betaalbare gezondheidszorg stimuleren 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.2. het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de dienstverlening, welzijnsen gezondheidszorg 2. Jaarprogramma 2008 Mensen in een slechte economische situatie blijken al te vaak de zorg voor hun gezondheid uit te stellen. Het betaalbaar maken of houden van de (preventieve) gezondheidszorg of het wegwerken of verlagen van de financiële drempel moet hier beterschap in brengen. Op federaal niveau bestaan reeds een aantal maatregelen zoals de uitbreiding van de maximumfactuur (MAF) en de implementatie van het OMNIOstatuut. Ook op lokaal niveau zien we dat er bij verschillende organisaties en instellingen reeds een aantal initiatieven bestaat. Deze moeten goed geïnventariseerd en afgestemd worden om te zien welke nieuwe impulsen nog nodig zijn. In 2008 werken we alvast een informatie- en promotiecampagne uit die zich richt naar zowel de burger als intermediairen. 3. Verslag 2008 Actie 18.1. Opstellen van een gezondheidsklapper – afgerond R1 Opstellen en verspreiden van een Gezondheidsklapper voor intermediairen Een werkgroep met een aanzienlijk aantal actoren uit de gezondheidssector werd opgericht in de schoot van het forum gezondheid. Deze werkgroep realiseerde een gezondheidsklapper of leesbare informatiebrochure over gezondheidszorg, specifiek gericht naar intermediairen. De klapper houdt een overzicht in van alle relevante mogelijkheden, voorzieningen en statuten. Door zo een beter kennis van de mogelijkheden te creëren en in een oogopslag de nodige informatie te geven, willen we een correcte en tijdige doorverwijzing van de burger stimuleren. Document(en) 18.1.1 Afgewerkte gezondheidsklapper Actie 18.2. Vertalen van de gezondheidsklapper op maat van de doelgroep – Planfase R1 Opstart werkgroep met als doel het vertalen van de gezondheidsklapper De projectgroep uit actie 18.1 splitste in het najaar op initiatief van de begeleider LSB uit naar een werkgroep met een sterke vertegenwoordiging uit de doelgroepen. Deze werkgroep plant een vertaling van hetzelfde document op maat van de burger en doelgroepen om hen op zeer heldere manier op hun rechten en mogelijkheden te wijzen. De planning van dit werk werd besproken 4. Conclusie Project kan als succesvol beschouwd worden, maar zal pas effecten hebben voor de toegang tot de gezondheidszorg op langere termijn. Het project wordt in elk geval verder gezet door de vertaling van de klapper op maat van de doelgroep.
- 44 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
5. Partners Naam – organisaties Project leider Els De Vos, Stad Gent gezondheidsdienst Jan De Clercq, Liberale mutualiteit Ann De Kerpel , Christelijke mutualiteit Leen Gyssels, WGC Brugse Poort Jean Pierre Matthijs, Huisartsenvereniging Gent Claudine Roelkens, OCMW Gent dienst gezondheidszorgen (enkel voor verspreiding) Jan De Maeseneer, UGent Hilde Roosen, Socialistische mutualiteit Ria Roosens, VZW Kras Katia Vandendriessche, Stad Gent Gezondheidsdienst Guy Vanparys, KOVAG Willy Verhoeven, KOVAG Peter Vermassen, Tandartsen studieclub Gent Martine De Smet, Jan Palfijn ziekenhuis Annemie Boone (Kind en Gezin) Sara Willems Universiteit Gent 6. Contactpersoon : Joris Beaumon
- 45 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 19. Gentse huisartsen verwijzen beter door met de Sociale Kaart van Gent 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.2.: het verhogen van de gelijkwaardige toegang tot de dienstverlening, welzijnsen gezondheidszorg 2. Jaarprogramma 2008 De Sociale Kaart van Gent is sinds jaren een standaard instrument voor informatie en doorverwijzing in de Gentse welzijnssector. Ze wordt vooral gebruikt door eerstelijns hulpverleners (OCMW, CAW, sociale diensten, …), maar ook door sommige scholen en pastorale werkers. De Sociale Kaart van Gent blijkt echter nog te weinig bekend bij eerstelijns gezondheidswerkers. Tegelijk bleek uit een rondvraag van de Gentse Gezondheidsdienst dat heel wat huisartsen aangeven over onvoldoende informatie te beschikken om efficiënt door te verwijzen naar de welzijnssector(en). We willen dat Gentenaars sneller doorverwezen worden naar de hulpvorm die hen past. Een belangrijke stap daartoe willen we zetten door alle huisartsen een editie 2009 van de Sociale Kaart van Gent te geven. Welzijnsoverleg Regio Gent zal het gebruik van het boek toelichten op de huisartsenkringen en in overleg met de huisartsen op zoek gaan naar een efficiënter indeling van het boek. In 2010 zullen de huisartsen en Welzijnsoverleg Regio Gent dit project samen evalueren en zo nodig verbeteren. 3. Verslag 2008 Actie 19.1. Gezamenlijk project Gezondheidsdienst Gent – Welzijnsoverleg Regio Gent – in uitvoering R1 Er bestaat een draaiboek die de structuur van het project vastlegt Reeds in de zomer van 2007 werden de eerste contacten gelegd. Toen bleek de kost van het drukwerk te zwaar door te wegen op de projectbegroting. Daar in maart 2009 een nieuwe, geactualiseerde Sociale Kaart van Gent voorgesteld wordt, is besloten om dit project qua timing met de voorstelling van de nieuwe Sociale Kaart samen te brengen. R2 Er bestaat een vormingspakket “werken met de Sociale Kaart van Gent” Er wordt een door Welzijnsoverleg Regio Gent (WRG) een vormingspakket uitgewerkt. Hierin zal de structuur en logica van de welzijnssector(en) kort toegelicht (eerste, tweede, derde lijn, rechtstreekse en niet-rechtstreeks toegankelijke hulp, ...), waarna de huisartsen aan de hand van concrete input met het boek zullen leren doorverwijzen. Document(en) 19.1.a Draaiboek soka-huisartsen 19.1.b Vormingspakket soka aan huisartsen
- 46 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
4. Conclusie In 2007 werd het project inhoudelijk als zeer waardevol geëvalueerd door de huisartsenkringen van Gent (in hoofde van Jean-Pierre Mattys). Toch besloten WRG en de Gezondheidsdienst om niet door te gaan omdat de drukkosten te zwaar dreigden door te wegen. Op 6 maart 2009 wordt een volgende Sociale Kaart van Gent gepubliceerd. De drukkosten voor het project zullen substantieel zakken, daar het te drukken aantal boeken nu veel groter is (2000 ex. ipv 300 ex.) Tijdens de LSB Trefdag kunnen Stad en OCMW dit gezamenlijk project voorstellen. In 2009 zal tijdens een evaluatiefase de huisartsenkringen bevraagd worden over hun ervaringen met de Sociale Kaart Van Gent 2009. Op basis hiervan zal de editie 2010 aangepast worden. 5. Partners Els De Vos – Gezondheidsdienst Gent Jean-Pierre Mattys – Huisartsenkring Gent Koen Berwouts – Welzijnsoverleg Regio Gent 6. Contactpersoon : Kris De Vos
- 47 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 20 Samenwerken rond gezonde voeding en meer beweging 1. LSB Beleidsuitdaging OD 2.1. Het uitbouwen van een coherent gezondheidsbeleid gericht op gezondheidsbevordering en ziektepreventie 2. Jaarprogramma 2008 Er is al heel wat deskundigheid rond gezonde voeding en meer beweging opgebouwd, maar ervaring leert dat organisaties te weinig van elkaar op de hoogte zijn en projecten te weinig op elkaar afgestemd zijn. Het samen ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie en het op elkaar afstemmen van methodieken en acties van verschillende organisaties vergroot de effectiviteit van die acties, omdat dezelfde boodschap op verschillende plaatsen (onderwijs, leefomgeving, werk en vrije tijd) wordt herhaald. We gaan rond voeding en bewegen met een aantal organisaties een scenario uitwerken en concrete acties uitvoeren. Bedoeling is in die acties een gemeenschappelijke visie breed te verspreiden naar verschillende maatschappelijke sectoren (onderwijs, leefomgeving, werk en vrije tijd) en op die manier de effectiviteit te vergroten naar een mogelijke gedragsverandering in gezonde voeding en beweging. Een ‘kansengroepentoets’ uitwerken om projecten te kunnen screenen op hun toegankelijkheid voor kansarmen. Dit gaat gepaard met het ter beschikking stellen van bestaande methodieken (om kansarmen te betrekken) voor organisaties. Systematischer samenwerken met organisaties uit de gezondheids- en welzijnssector aan gezondheidsbevorderende activiteiten in functie van het verhogen van de complementariteit en het effect op de bevolking. 3. Verslag 2008 Actie 20.1: Gezondheidsbevordering op maat - uitvoeringsfase R1 Oprichten van een werkgroep m.b.t. gezondheidsbevordering op maat De werkgroep omvat zowel organisaties uit de gezondheids- als uit de welzijnssector. Het uitgangspunt is om tot kruisbestuiving te komen tussen beide sectoren en tot effectieve concrete samenwerkingsinitiatieven rond gezonde voeding en beweging op maat van kansengroepen. Daartoe maakte de werkgroep in eerste instantie een oplijsting van alle Gentse projecten m.b.t. gezonde voeding en tot welke doelgroepen ze zich richten. De werkgroep fungeert als een soort klankbordgroep om methodieken rond gezondheidsbevordering op maat af te toetsen. In eerste instantie zal de werkgroep geen kansengroepentoets uitwerken maar organisaties en wijken stimuleren en motiveren om op laagdrempelige wijze te werken rond gezonde voeding en beweging.
- 48 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 20.2: Gent Geniet Gezond verbreden naar de hele Gentse bevolking, met focus op kwetsbare groepen - planningsfase R1 Bekijken mogelijkheid van een verbreding van GGG De werkgroep streeft naar een verbreding van de Gent Geniet Gezond-week naar een permanente structurele werking (heel het jaar door) inzake gezonde voeding en beweging. De focus zou moeten liggen op het stimuleren van samenwerkingsinitiatieven tussen organisaties met betrekking tot acties rond gezonde voeding en beweging op maat van de doelgroep. Daarnaast zullen ook organisaties gestimuleerd moeten worden om te kiezen voor een actief gezondheidsbeleid binnen hun eigen werking. Organisaties kunnen hieromtrent voor consultancy terecht bij de Gezondheidsdienst van de Stad Gent. Er wordt gewerkt naar de Gezondheidsweek in maart 2009, waarin dit nieuwe concept en de verbreding van Gent Geniet Gezond kan gecommuniceerd worden. Document(en) 20.1 inventarisatie Gentse projecten m.b.t. gezonde voeding en beweging 4. Conclusie Beide projecten zitten nog niet in de uitvoeringsfase en zijn momenteel nog niet zichtbaar, dit zal wel het geval zijn bij verderzetting en uitvoering in 2009. Beide projecten worden in geconcretiseerde vorm dus opgenomen in het jaarprogramma 2009, waarschijnlijk samengevoegd tot 1 concreet project. 5. Partners Naam – organisaties Projectleiders: Neelke Vernaillen (Gezondheidsdienst, Stad Gent) Leen Van Zele (Gezondheidsdienst, Stad Gent) Werkgroep Kurt Ingels (Wijkgezondheidscentrum De Sleep) Leen Gyssels (Wijkgezondheidscentrum Brugse Poort) Joke Impens (Wijkgezondheidscentrum Botermarkt) Ria Roosens (Kras vzw) Lut Vael (Samenlevingsopbouw Gent) Memet Karaman (ING Gent) Marleen Roesbeke (Logo Gent) Peter Bruylandt: Basiswerking OCMW Bloemekenswijk Wendy Kerner: Basiswerking OCMW Bloemekenswijk Piet Rottey: vzw Ateljee Annick van de Casteele: Samenlevingsopbouw Gent Marijke Broekaert: vzw Sivi (Kras vzw) Ruth van der Beken: WGC De Sleep Willem Vangucht: WGC Brugse Poort Ciska Vandereycken: Logo Gent vzw Pieter Hendrickx: Gent Stad in Werking Ingeborg Noens, Leen Lips: Buurtwerk, Stad Gent Annemie Schoorlemmer: WGC De Kaai Ilse Flokman, UGC Nieuw Gent 6. Contactpersoon : Joris Beaumon - 49 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
ONDERSTEUNINGSACTIES
- 50 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 21. Oprichten Cel armoedebestrijding 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.6. Het verkleinen van de negatieve neveneffecten (of afwezigheid van positieve effecten) van stedelijk beleid voor specifieke doelgroepen. 2. Jaarprogramma 2008 Bestrijding van armoede is niet te reduceren tot het werkterrein van één of enkele sectoren. Het zit immers verweven in de maatschappelijk structuur en vertoont zich op alle terreinen, meestal eerst lang verborgen, en dan plots schrijnend nabij. Bestrijding van armoede kan door structureel in te grijpen in alle processen die haar creëren of in stand houden. Veel processen zijn verborgen, of hebben ongekende – ongewilde – consequenties voor armoede. Kleine specifieke ad-hoc maatregelen kunnen het tij niet keren. Om de armoedebestrijding structureel aan te pakken richten we een cel armoedebestrijding op. Die cel verzamelt informatie over armoede (datamonitoring), coördineert het beleid rond armoede, verbetert de interactie tussen alle actoren en vergroot de participatie van mensen die in armoede leven. 3. Verslag 2008 Actie 21.1. Oprichten armoedecel – in uitvoering R1. opstart procedure aanstelling personeel Actie 21.2. Ondersteuning welzijnsorganisaties m.b.t. armoedebestrijding – in uitvoering R1. afsluiten convenanten met organisaties Document(en) 21.2. : convenanten 4. Conclusies Armoedecel zal na de definitieve aanstelling van het personeel operationeel zijn. De werking van de cel zal tenvolle renderen in de komende jaren. 5. Partners Departement Bevolking en welzijn - Stad Gent Algemene maatschappelijke dienstverlening – OCMW Gent Cel Lokaal Sociaal Beleid Verenigingen waar armen het woord nemen Organisaties met Basisdienstverlening aan armen 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 51 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 22. Structurele knelpunten in Gent worden sneller aangepakt door een gebundelde signalering 1. LSB Beleidsuitdaging OD N.1. De lokale, provinciale, Vlaamse en federale overheden en actoren kennen en begrijpen de Gentse sociale knelpunten die binnen hun bevoegdheid, deskundigheid of werkterrein vallen. 2. Jaarprogramma 2008 Hulpverleners stuiten in hun praktijk geregeld op structurele knelpunten. Hier gebeurt echter nog te weinig mee. Dit is frustrerend voor de hulpverleners en vertraagt het traject naar mogelijke oplossingen. We stellen vast dat er daarnaast verschillende systemen van registratie van meldingen, klachten en signalen bestaan. Ook dit bemoeilijkt het efficiënt inspelen op knelpunten. In Gent willen we komen tot één systeem van registratie en verwerking van sociale signalen. De Gentse Centra Algemeen Welzijnswerk (Visserij en Artevelde) gebruiken sinds 2004 een gezamenlijk registratiesysteem. In een jaarlijks rapport staat een overzicht van de geregistreerde signalen uit de twee CAW’s en een beschrijving van de stappen die al dan niet al genomen zijn. We willen minstens met de CAW’s, de twee operationele diensten van OCMW (Algemeen Maatschappelijke Dienstverlening en Ouderen- en Thuiszorgbeleid) en het Gentse straathoekwerk in 2008 komen tot een gezamenlijke modus operandi en registratiesysteem. Vanaf 2009 kan er dan met alle deelnemende partners een actiemethode afgesproken worden zodat er effectiever iets gebeurt met de signalen. Zo zullen hulpverleners voelen dat er iets gebeurt met de aangereikte informatie. 3. Verslag 2008 Actie 22.1. Alle partners hebben gelijke visie op signalering R1 Alle partners hebben gelijke visie op signalering Er was nogal wat onduidelijkheid over definities en visies op signaleren. De projectgroep werkte daarom eerst aan consensus over termen zoals “melding”, “klacht”, “suggestie”, (hulp)”vraag”en “signaal” (en de verschillen). Document(en) 22.1.a Document met de definities Actie 6.2. Alle deelnemende organisaties hebben een gelijkaardige procedure om signalen te capteren en registreren R1 Alle partners hebben een gelijkaardige, interne procedure rond signalen. We zijn vertrokken van de bestaande procedure (Document(en)). Samen met Brigitte Laceur werden alle partners ondersteund in het opstellen en introduceren van een organisatie-eigen procedure. Het kwaliteitscriterium hierbij was dat de resultaten op het einde van de procedure bij alle partners van dezelfde inhoud en kwaliteit dienden te zijn. De procedure daartoe kan verschillen naargelang de specificiteit van de sector. - 52 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Tegen oktober 2008 zal bij alle partners een signaalprocedure in de organisatie geïnstalleerd zijn. R2 Alle partners hebben een gelijkaardige manier van verzamelen van signalen Acces bestand van CAW Artevelde en Visserij werd gepersonaliseerd aan iedere organisatie, deelwerkingen werden toegevoegd en de inhoud werd blanco gemaakt. Vanaf het najaar 2008 starten alle deelnemende organisaties met registreren. Document(en)n 22.2.a Algemene procedure verzamelen van signalen 22.2.b Acces “signalen verzamelen” 4. Conclusie Er bestaat heel wat enthousiasme over dit project. Alle projectleden zijn overtuigd van het potentieel van het gebundeld signaleren. Alle projectleden zullen eind 2008 een eigen signalenprocedure of -protocol hebben en op eenvormige wijze signalen registreren. Ook OCMW Gent werkt sinds het begin van het project mee en gelooft in de waarde en de mogelijkheden. OCMW gent werkt momenteel, naar aanleiding van het nieuwe gemeentedecreet, een eigen klachtenprocedure uit, inclusief een registratiesysteem. Als gevolg hiervan werd beslist om niet in te stappen in de testfase met het voorgestelde uniforme signalenregistratiesysteem. Eerder dan een dubbel registratiesysteem op te starten wil het OCMW het mogelijk maken om ook signalen in het eigen klachtenregistratiesysteem in te putten en deze gebundeld te bezorgen aan het LSB. Deze procedure zal operationeel zijn in het voorjaar van 2009 met als streefdoel een zo sterk mogelijke link met LSB. Het is cruciaal dat aan dit project jaarlijks verder gebouwd wordt. Een aantal Gentse organisaties (wijkgezondheidscentra, Jeugddienst Gent, ...) overwegen in 2009 in het project stappen. Daarnaast zal in 2009 onderzocht worden hoe informatie op lokaal (ombudsdienst), regionaal (Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen), provinciaal (Provincie Oost-Vlaanderen) en Vlaams niveau (Vlastrov) koppelingen te maken, opdat het draagvlak van de Gentse beleidssignalen nog vergroot. 5. Partners Brigitte Laceur – CAW Artevelde Xavier Maes – CAW Visserij Kris Dom – Samenlevingsopbouw Gent Hans Bodyn – Straathoekwerk Gent Leen Van Zele – Gezondheidsdienst Gent Kadir Vardar – vzw JONG Désirée Derksen – Intercultureel Netwerk Gent Joris Beaumon – OCMW Gent (AMD) Els De Vriendt – OCMW Gent (OTB) 6. Contactpersoon : Kris De Vos
- 53 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 23 uitbreiding website en nieuwsbrief lokaal sociaal beleid 1. LSB Beleidsuitdaging OD N.2. Het verbeteren van het functionele overleg tussen de lokale actoren. 2. Jaarprogramma 2008 Het lokaal sociaal beleidsplan is tot stand gekomen via 11 overlegfora, een mandateringsysteem, een stuurgroep over sectoren, doelgroepen, thema’s, diensten en organisaties heen. Voor de uitvoering en de bijsturing van het lokaal sociaal beleid breiden we de communicatie naar alle diensten en organisaties actief in de sociale sector uit. De website wordt aangepast aan de concrete acties. Elke actie krijgt een eigen pagina waarop alle relevante informatie staat. Via een maandelijkse nieuwsbrief houden we de honderden partners van de voortgang van de acties op de hoogte. Er worden inspanningen gedaan om bij het uitbouwen van de website de principes van het anysurferlabel zoveel mogelijk toe te passen. 3. Verslag 2008 Actie 23.1. Ontwikkeling en verspreiding Nieuwsbrief LSB – in uitvoering Document(en) 23.1.a nieuwsbrieven LSB 2008 23.1.b analyse website Actie 23.2. Aanpassing, uitbreiding en actualiseren (up-to-date houden) website in functie van de uitvoering LSB-plan – www.lokaalsociaalbeleidgent.be – in uitvoering Actie 23.3 Medebeheer van de website door diverse overlegfora – in uitvoering Begin 2008 werd de bestaande website LSB getransformeerd i.f.v. de uitvoering van de verschillende acties. Hierbij werd een nieuwsbrief ontwikkeld die ca driemaandelijks verschijnt. De website en de nieuwsbrief werden actief beheerd i.f.v. de participatie en ondersteuning van de diverse organisaties en diensten aan de acties. Sommige projectleiders beheren hun eigen deelsite. 4. Conclusies De website en nieuwsbrief worden in 2009 verder beheerd. Er is bijkomende projectontwikkeling vereist om de website performanter te maken. Hiervoor zal met digipolis overlegd worden. We plannen in 2009 infosessies voor de projectleiders die hun eigen deelsite willen beheren. Aanpassing LSB website aan de principes van het anysurferlabel is niet gerealiseerd. Hiervoor is een grondige evaluatie nodig van het bestaande platform. De vraag is aan digipolis gesteld. Zij gaan onderzoeken wat de mogelijkheden en kostprijs hiervan is. Doelstelling van de actie wordt opgevolgd via een analyse van het gebruik van de website door de lokale actoren in Gent.
- 54 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
5. Partners Willem Gobeyn - Cel Lokaal Sociaal Beleid - contactpersoon Tom Van Nieuwenhove - Cel Lokaal Sociaal Beleid Kris De Vos - Cel Lokaal Sociaal Beleid Joris Beaumon - Cel Lokaal Sociaal Beleid Vincent Seghers - Digipolis Leen Van Zele - Gezondheidsdienst 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 55 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 24 Sociale fondsenwerving 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.1. Verhogen van de projectmatige samenwerking tussen lokale actoren 2. Jaarprogramma 2008 Er bestaan heel wat fondsen waar je kan aankloppen voor financiële ondersteuning.. Het gaan dan over fondsen(beheerders) zoals de Koning Boudewijn Stichting of de Nationale Loterij en minder bekende fondsen zoals Cera, Fortis, Telenet en andere Foundations of zelfs bepaalde “kleinere” Europese fondsen (Grundtvig, Progres, Leonardo, …). Er komt vandaag nog te weinig geld naar Gent(se projecten). Dit komt veelal door een gebrek aan kennis, maar ook door een gebrek aan (vrijgestelde) tijd van personeel in organisaties. Daarenboven kent de Vlaamse overheid nog steeds geen middelen toe aan de lokale inspanningen voor lokaal sociaal beleid. Voor een aantal projecten binnen lokaal sociaal beleid kunnen de fondsen een uitkomst bieden. In 2008 willen we de fondsen kenbaar maken en gekend zijn bij diverse fondsen(beheerders). Verder richten we een netwerk op van waaruit de kennis over project(oproep)en gedeeld kan worden. 3. Verslag 2008 Actie 24.1. Verkenning Sociale Fondsenwerving Voor dit project zijn er in eerste instantie een aantal verkennende gesprekken geweest met mensen die ervaring hebben met fondsen en projectoproepen. Verder zijn de drempels om in te gaan op projectoproepen in kaart gebracht. Op basis hiervan wordt er gezocht naar strategieën om meer fondsen voor Gentse projecten aan te spreken. Dit komt neer op een betere afstemming tussen “vraag” en “aanbod”. . Er zijn ook gesprekken geweest met medewerkers van de Koning Boudewijnstichting Actie 24.2. Actieve informatieverspreiding Bij de Cel LSB is er een actieve ingesteldheid om informatie over projectoproepen doelgericht te verspreiden (informeel, mail, website, nieuwsbrief).Daarnaast is er met het programma Internationale Samenwerking (Stad Gent) de afspraak dat ze alle relevantie Europese projectoproepen doorgeven aan de Cel Lokaal Sociaal Beleid. Actie 24.3. Projectaanvragen mee voorbereiden. Er zijn een aantal projectaanvragen waar de Cel Lokaal Sociaal Beleid heeft aan meegewerkt. Project opstart opvoedingswinkel (Kind & Gezin): goedkeuring, 47.250 € voor Departement Onderwijs en Opvoeding Project Gezonde voeding voor jongeren in hun vrije tijd (KBS): Wild van water, Dienst Kinderopvang Stad Gent: niet binnengehaald Projectsubsidies armoedebestrijding (Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: niet binnengehaald voor Kras – Service en –ontmoetingsruimte precaire gezinnen
- 56 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Europees project Tackling Social Exclusion – by examining, testing, and improving service quality: goedkeuring voor Dienst Sociale Voorzieningen en Gehandicapten (300.000 €) Aanvraag subsidies initiatieven opvoedingsondersteuning (Provincie OostVlaanderen-): niet binnengehaald voor Opvoedingswinkel Gent – opvoedingswinkel als toegankelijkheidsconcept Document(en) 24.1.a. oplijsting drempels projectaanvragen 24.2.b..deelwebsite www.lokaalsociaalbeleidgent.be/fondswerving 4. Conclusie Dit project wil verder informatie over projectoproepen blijven verspreiden. Ook willen we een expertisenetwerk oprichten die elkaar op de hoogte houdt (cfr. e-mail groep). Naast het initiëren en uitvoeren van projecten is het ook belangrijk om projecten op een correcte manier af te ronden. Een stuk vorming organiseren is ook piste die verder zal onderzocht worden. Tevens willen we bekijken in hoeverre meer LSB projecten kunnen ondersteund worden vanuit diverse fondsen en overheden (lokaal – provinciaal – Vlaams – federaal). Naar analogie met bestaande streekfondsen kunnen we ook bekijken om een stadsfonds op te richten waar bedrijven, particulieren, organisaties en het lokaal bestuur investeert in projecten die een sociaal-maatschappelijke meerwaarde bieden. 5. Partners Voorlopig projectteam 1 keer samengekomen: Tom Van Nieuwenhove, Stad Gent Ruth Cazaerck, Job & Co Kris De Vos, Welzijnsoverleg Regio Gent vzw Dirk Temmerman, Stad Gent 6. Contactpersoon : Tom Van Nieuwenhove en Kris De Vos
- 57 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 25 Verdere uitbouw van het sociaal huis 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.2. Het verhogen van de brede, geïntegreerde eerstelijns dienst- en hulpverlening voor iedereen in de buurt 2. Jaarprogramma 2008 Met de uitbouw van de welzijnsbureaus (met een eerste in 1996) was Gent de trendsetter in de uitbouw van de sociale huizen in de wijk. Het sociaal huis is een decentraal, laagdrempelig hulp- en dienstverleningsaanbod dicht bij de burger en met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren. Zoals voorzien in het decreet over het lokaal sociaal beleid hebben de sociale huizen een loketfunctie met onthaal, het verstrekken van informatie, de vraagverheldering, de doorverwijzing en eenvoudige administratieve handelingen. In de welzijnsbureaus zitten momenteel als vaste partners het OCMW, de Stad en Kind en Gezin. Andere lokale welzijnsactoren zoals het wijkrestaurant, samenlevingsopbouw Gent, Intercultureel netwerk Gent en het Universitair Centrum voor Eerstelijnsgezondheidszorg bieden in sommige welzijnsbureaus ook hun diensten aan. De uitbouw in de buurten van een goed toegankelijk dienst- en hulpverleningsaanbod bewees al sterk drempelverlagend te werken. Vertegenwoordigers uit de welzijnsbureaus (OCMW) en de buurtcentra (Stad) evalueren momenteel de meerwaarde van 10 jaar samenwerking in 1 huis. De eerste resultaten hiervan worden verwacht halfweg 2008. Om de doelstelling van het sociaal huis te bereiken werken we aan 3 thema’s: het creëren van een gemeenschappelijk en duidelijk kader (taakverduidelijking en afspraken), de communicatielijnen op wijkniveau herbekijken en vormgeven en het project warm onthaal. Er werd een stuurgroep opgericht met verantwoordelijken van stad en OCMW om de criteria van een ‘warm onthaal’ te onderzoek. Hieruit zullen we eind 2008 verbeterpunten distilleren. 3. Verslag 2008 Actie 25.1. Evaluatie van de samenwerking Stad - OCMW – uitvoeringsfase R1 Evaluatie van de samenwerking Stad - OCMW Gedurende een aantal sessie in 2008 evalueerden vertegenwoordigers uit de welzijnsbureaus (OCMW) en de buurtcentra (Stad) de meerwaarde van 10 jaar samenwerking in 1 huis. Hieruit werden een aantal verbeterprojecten gedistilleerd. R2 Vastleggen en uitvoeren van verbeterprojecten Er wordt gewerkt aan 3 thema’s: het creëren van een gemeenschappelijk en duidelijk kader (taakverduidelijking en afspraken), het herbekijken van de communicatielijnen op wijkniveau en een onthaalproject. Er werd een stuurgroep opgericht met verantwoordelijken van stad en OCMW om de criteria van een goed onthaal te onderzoek. De verbeterprojecten worden afzonderlijk uitgewerkt en meer gedetailleerd uitgeschreven in interne documenten.
- 58 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 25.2. Uitdieping concept Sociaal Huis - planningsfase R1 Een uitgewerkt en gedragen concept Sociaal Huis te Gent Met ingang van het najaar 2008 werkt de cel LSB aan een gemeenschappelijk en gedragen concept van het thema Sociaal Huis te Gent. Het Sociaal Huis wordt hierbij expliciet geconcipieerd als een toegankelijkheidsconcept en de uitbouw van het ‘uniek loket’-concept als antwoord op problemen van toegankelijkheid van de hulp en dienstverlening. De uitdieping van het concept behelst zowel de verhouding welzijnbureaus – buurtcentra en LDC’s als het ruimer Gentse niveau (Gentinfo als centrale draaischijf of als uniek loket voor alle dienstverlening te Gent). In een eerste fase schrijft de cel dit concept verder uit tot een gedragen gemeenschappelijke visie Ondertussen starten we met inventarisatie en schets van alle bestaande loketten te Gent. In de loketten van de buurtcentra en welzijnsbureaus wordt in het voorjaar van 2009 gestart met de registratie van mogelijke vragen en doorverwijzingen. Zo willen we een zicht krijgen op de vraagpatronen van cliënten alsook de doorverwijspatronen vanuit de welzijnsbureaus en dienstencentra. OCMW Gent werkte tijdens 2008 ook mee aan een beleidsadvies van het Kenniscentrum over de uitwerking van een ‘kwaliteitslabel sociaal huis’ op vraag van Minister Van Ackere. 4. Conclusie Sociaal huis is een heel belangrijk thema binnen het Lokaal Sociaal Beleid. Het zal dan ook jaarlijks worden hernomen en geherdefinieerd als actie. In 2009 wordt voornamelijk werk gemaakt van de verdere uitdieping van een gedragen visie van het toegankelijkheidsconcept, de schets van de Gentse situatie van (unieke) loketten en de registratie van vragen en antwoorden in de loketten van de welzijnsbureaus en buurtcentra. 5. Partners Deelnemers + organisatie Baetslé Annemie, OCMW Gent, AMD De Stoop Lieve Stad Gent Dienst Buurtwerk (+ medewerkers van het Buurtwerk) Kwanten Lut OCMW Gent, AMD (+ diensthoofden Welzijnsbureaus) Nijskens Els, Stad Gent, departement welzijn 6. Contactpersoon: Joris Beaumon
- 59 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 26. De lokale overheden en de academische wereld werken samen aan beleidsgerichte dataverzameling en onderzoek 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.3. Het verhogen van het aanbod aan en de toegankelijkheid van relevante kwalitatieve en kwantitatieve data die nodig zijn voor een kwaliteitsvol lokaal sociaal beleid. 2. Jaarprogramma 2008 Om een degelijke, efficiënte en effectieve dienstverlening in Gent uit te bouwen, zijn actuele relevante data en beleidsgericht onderzoek essentieel. De dataverzameling en het onderzoek moeten voldoende doelgroepspecifiek en geografisch afgebakend zijn, alsook aansluiten bij de heersende visie op sociaal beleid. In Gent is er nog maar weinig samenwerking rond dataverzameling en beleidsgericht onderzoek. Bovendien beschikken we nog niet over voldoende nauwkeurige data met betrekking tot sociaal beleid. De Stadsmonitor en de Sociale Conjunctuurbarometer geven een eerste impressie. De uitdaging bestaat erin om deze informatie uit te breiden, maar ook bruikbaar en beschikbaar te maken. De Stad en het OCMW willen hierin samenwerken met de Provincie Oost-Vlaanderen, de Universiteit Gent en de Gentse hogescholen. We richten in 2008 een werkgroep op die nagaat of en op welke manier we de tientallen vragen die vanuit de overlegfora van het lokaal sociaal beleid of bij de ontwikkeling en uitvoering van acties gesteld worden, kunnen beantwoorden. 3. Verslag 2008 Actie 26.1. onderzoeksvragen vanuit het LSB Gent – in ontwerpfase R1. ontwikkeling procedure en formulier Er is een ad-hoc samenwerkingsverband tussen Hogescholen en Universiteit om beleidsgerichte onderzoeksvragen vanuit het LSB-netwerk te beantwoorden en te communiceren. Hiervoor is een procedure afgesproken. Er zal een online formulier ontwikkeld en een doorstroomprocedure uitgetekend worden. Ondersteuning van Digipolis is nodig. Een uitbreiding van de website is vereist. Document(en) 26.1. Procedure en formulier onderzoeksvragen Actie 26.2. Omgevingsanalyse– in ontwerpfase Ontwikkelen van een gezamenlijke – geautoriseerde – omgevingsanalyse voor Gent door samenwerking tussen Stad - OCMW en Provincie op basis van beschikbare data op lokaal en bovenlokaal niveau. Dit voorstel zal verder bekeken worden met de dienst dataplanning Stad Gent en de diverse bestaande overlegvormen en onderzoeksopdrachten op Gents, Provinciaal en Vlaams niveau.
- 60 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 26.3. Beleidsindicatoren – in ontwerpfase Opvolging van de resultaten van het Lokaal Sociaal Beleid kan door registratie van de indicatoren. Met de cel Data van Stad en OCMW zal onderzocht worden welke set van indicatoren meest geschikt is om dit te doen. 4. Conclusies Deze actie zal in 2009 en volgende jaren verder gezet worden. Voor 26.2. en 26.3. streven we naar een afgerond resultaat tegen 2013. Actie 26.1. zal in 2009 operationeel zijn. Doelstelling van de actie wordt opgevolgd door het aantal onderzoeksvragen en – antwoorden, bestaan van een performante omgevingsanalyse en set van ingevulde beleidsindicatoren. 5. Partners Willem Gobeyn, Cel Lokaal Sociaal Beleid Gent Filip Cousé, Universiteit Gent - vakgroep Sociale agogiek Greet Debrauwere, Hogeschool Gent - Departement sociaal agogisch Werk Philippe Bocklandt, Arteveldehogeschool - Compahs Els Verhasselt, Stad Gent - Dienst ABIS Christophe Pyra, Provincie Oost-Vlaanderen - afdeling Sociale Planning De Vrieze Patricia, OCMW Gent - cel Sociale Planning Sara Willems, Universiteit Gent - huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg 6. Contactpersoon : Willem Gobeyn
- 61 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 27 Oprichten van een expertenwerkgroep over (beleids)participatie. 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.4. Het verhogen van de betrokkenheid van alle doelgroepen in het lokaal sociaal beleid. 2. Jaarprogramma 2008 De Gentenaar en de kwetsbare doelgroepen willen we meer betrekken bij het lokale beleid. Dit kan door een aantal experten inzake beleidsparticipatie samen te brengen in een ondersteunende werkgroep. De werkgroep screent alle acties en initiatieven in het kader van het Gentse LSB op participatie van de doelgroep en/of burger. De werkgroep ontwikkelt methodieken die binnen de acties gebruikt kunnen worden en organiseert ook zelf themamomenten (bvb studiedagen of uitwisselingsmomenten) In het bijzonder willen we erover waken dat de mensen voor wie de acties bedoeld zijn, betrokken zijn bij de ontwikkeling en uitvoering. 3. Verslag 2008 Actie 27.1. Rondetafel relevante Gentse actoren over participatie - Afgerond R1 principieel engagement voor een ondersteunende werkgroep Tot nu werd binnen het Gentse LSB het aspect participatie vertolkt aan de hand van de deelname van organisaties en doelgroepvertegenwoordiging en 1 specifiek forum in het netwerk die de stem van de burger en doelgroepen vertegenwoordigen (Forum Kritisch Inkomen). Bedoeling is nu om meer expliciet de burger beter bij het sociaal beleid te betrekken; we willen hier sterk op inzetten. Alle relevante actoren werden op initiatief van de cel LSB samengebracht en toonden zich bijzonder enthousiast. Het bleek echter niet simpel om iedereen op dezelfde lijn te krijgen, gelet op de verschillende invalshoeken en invullingen van het thema participatie, maar er werd een principieel akkoord gevonden. Actie 27.2. Oprichting van het Kenniscentrum Participatie – afgerond R1 Kenniscel participatie bij gebiedsgerichte werking is operationeel Tijdens en eigenlijk ook als gevolg van actie 1 kwam vanuit de Gebiedsgerichte Werking van Stad Gent het voorstel tot oprichting van een ‘Kenniscentrum Participatie’. Aanvankelijk werd gedacht dat dit 1 en dezelfde cel of werkgroep was, maar dit bleek bij nader inzicht niet mogelijk noch wenselijk. De Kenniscel wil zich vooral richten tot het uitwerken van theoretische modellen en methodieken, zal een bibliotheek uitbouwen en ten dienste staan van stads-, OCMWen andere diensten. Het centrum wil ook info en/of studiemomenten uitwerken (bijv. met gastspreker). Centrum zal worden getrokken door Gebiedsgerichte Werking en wenst een heel duidelijke, link te hebben met LSB (bilateraal)
- 62 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 27.3. Oprichting LSB-werkgroep Participatie - afgerond R1 LSB-werkgroep participatie is operationeel Tezelfdertijd met de oprichting van de Kenniscel participatie (actie 27.2) werd de LSB-werkgroep participatie opgericht. In het najaar wordt deze verder verfijnd en geoperationaliseerd. De werkgroep moet zich buigen over de vraag hoe de burger beter bij het LSB proces kan betrokken worden en zal ook de LSB-projecten actief screenen op het aspect participatie, adviezen geven, …. De werkgroep kan ook als ‘oefenterrein’ dienen voor de kenniscel en omgekeerd staat de kennis cel paraat voor vragen vanuit de werkgroep. De link tussen de LSB-werkgroep en de GGW-kenniscel zal sterk worden bewaakt en betekent een win-win situatie. Kruisbestuiving is mogelijk. Document(en) 27.2.1. sneuvelnota Kenniscel participatie 27.3.1. sneuveltekst Werkgroep participatie 4. Conclusie De opstart van de werkgroep participatie alsook de kenniscel participatie is afgerond. De werkgroep wordt nu operationeel verder gezet en ook zo geherformuleerd in het jaarprogramma 2009 5. Partners Naam – organisaties De Maesschalck Ann, PLAZZO Pieter Van Cauwenberghe, Stad Gent, Dienst Buurtwerk Carmen Van Puyenbroeck , Stad Gent, Dienst GebiedsGerichte Werking Sergeant Claudine, OCMW Gent Emancipatorische Werking Kris Dom, Samenlevingsopbouw Gent Willem Gobeyn, Stad GENT, LSB 6. Contactpersoon: Joris Beaumon
- 63 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 28. Studiedag en pilootproject proactiveren van dienstverlening 1. LSB Beleidsuitdaging OD O.6. Het verkleinen van de negatieve neveneffecten (of afwezigheid van positieve effecten) van stedelijk beleid. 2. Jaarprogramma 2008 Gentenaars moeten nog te veel hun rechten opeisen. Hierdoor komen heel wat kwetsbare groepen niet tot dat wat hun recht is. Heel wat rechten van mensen kunnen echter automatisch toegekend worden. Een overheid heeft namelijk heel wat gegevens van mensen, maar deze wordt nog te weinig gecoördineerd gebruikt. Een proactieve overheid heeft grote voordelen voor groepen burgers die moeite hebben met het benaderen van de overheid. Zij worden niet langer geconfronteerd met ondoorzichtige procedures, maar worden proactief gewezen op regelingen waar zij aanspraak op kunnen maken. Burgers die goed de weg weten binnen de overheid krijgen nog meer gemak, financieel voordeel en efficiëntie. Proactief handelen betekent niet ongevraagd. De keuze blijft aan de burger: wil ik op deze manier door de overheid benaderd worden? Het betekent wel: niet expliciet gevraagd. De overheid beschikt over een grote verzameling gegevens uit eerdere contacten tussen overheid en burger/bedrijf. Hieruit kan zij afleiden welke groepen aanspraak kunnen maken op welke diensten. Dienstverlening wordt zo maatwerk, het niet-gebruik van bepaalde regelingen neemt af en de rechtsgelijkheid neemt toe, evenals de effectiviteit en efficiëntie van de eigen organisatie. We houden in 2008 de evoluties rond het ontwerp van decreet betreffende het elektronisch bestuurlijk gegevensverkeer bij. We organiseren daarnaast een studiedag, waarin het principe van eenmalige gegevensopvraging en de kansen rond proactivering van een lokale overheid voorgesteld wordt. Tenslotte starten we, bij wijze van experiment, in 2008 bij de stad en het OCMW een actie rond proactivering op. 3. Verslag 2008 Actie 28.1. Structurele samenwerking met de Kruispuntbank Sociale Zekerheid – in ontwerpfase R1. Ontwerp inventaris gegevensopvraging en knelpunten Kruispuntbank Er is een inventaris gemaakt van de verschillende datasets die gebruikt worden bij het toekennen van premies en dienstverlening door de dienst Sociale voorzieningen van de Stad Gent. In een volgende fase zal dit uitgebreid worden voor alle diensten van het Departement Bevolking en Welzijn, Stad Gent en het OCMW en zullen de knelpunten in de relatie met de gegevensopvraging bij de Kruispuntbank opgelijst worden. Document(en) 28.1. Inventaris gegevensopvraging en knelpunten
- 64 -
Lokaal Sociaal Beleid Gent
Jaarrapport 2008 versie 1217
Actie 28.2. Vereenvoudigen en uniformiseren toekenningsvoorwaarden diverse premies en dienstverlening – in ontwerpfase Actie 28.3 infosessie rond de privacywetgeving bij gebruik van databestanden bij de Kruispuntbank- in planfase. 4. Conclusies In 2009 wordt deze actie verder gezet. 5. Partners Willem Gobeyn – Cel LSB Gent D'Haese Petrus, Kabinet Schepen Pehlivan De Smet Karla, Programma administratieve vereenvoudiging Kris De Vos, Welzijnsoverleg Regio Gent Kris dom, Samenlevingsopbouw Gent Tine Seynaeve, OCMW Gent Katie Van Cauwenberge, Dienst Burgerzaken – Stad Gent Joris Beaumon, OCMW Gent Stefan Van Hove, Dienst sociale voorzieningen en personen met een handicap – Stad Gent 6. Contactpersoon: Willem Gobeyn
- 65 -