Literatuur ALGEMEEN ONDERZOEK

Literatuur ALGEMEEN

how to apply both theory and creative activities to enhance the understanding of and work with images pro-

Animation in education: its impact on learning, literacy

fessionally and in daily lives. This book is intended for

and creativity / B. Pollmuller, M. Sercombe. - [S.l.] :

students in visual literacy, journalism and communica-

Creative Partnerships, 2008. - 103 p. : ill.

tion, media literacy, and art courses. It can also be used

There are many good text books available explaining the

in photojournalism courses and other coursework with

techniques of animation, but little has been written

visual or visual culture components.

which addresses the particular problems associated with teaching it in a classroom setting. Particular skills and approaches are needed to engage a class of 25-30

ONDERZOEK

children in a coordinated activity. This report offers a range of well tested, yet innovative models of practice.

Film maken maakt school : effecten van de structurele

The preliminary research has shown that many teachers

integratie van film maken in het voortgezet onderwijs :

are unaware of the enormous potential animation holds

verslag van het pilotproject; Scholieren FilmLab /

for stimulating creative learning. The case studies

G. Maassen (eindredacteur), M. Daniel (coördinator),

therefore aim to encourage teachers and pupils to try

J. de Jong (onderzoeker) ... [et al.]. - Utrecht : NIF,

things for themselves. The practical demonstrations

2009. - 34 p. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-90-

debunk the myth that digital animation is too specialised

79631-02-5

and too technically demanding for the classroom.

Het Nederlands Instituut voor Filmeducatie (NIF) heeft in opdracht van het Ministerie van OCW en het Nederlands

Film, politics & education : cinematic pedagogy across

Fonds voor de Film het pilotproject Scholieren FilmLab

the disciplines / K.S. Sealey (redacteur), J. Broughton ...

(oorspronkelijke titel: Film maken in de Klas) ontwikkeld

[et al.]. - New York [etc.] : Peter Lang, 2008. - VIII,

en uitgevoerd. Doel van het project was om film maken

165 p. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-8204-7881-4

voor de duur van een schooljaar structureel te integre-

This book brings together the work of eight educators

ren in het lesprogramma van voortgezet onderwijs

from a variety of academic backgrounds who collectively

scholen. Scholieren Filmlab is uitgevoerd op twee mid-

agree on the wisdom of pedagogic interface between

delbare scholen die te maken hebben met leerlingen in

elements of popular culture and teaching/learning strat-

achterstandsituaties: een (zwarte) school in de Randstad

egies in the classroom. Collectively, the authors

en een school voor speciaal onderwijs. In het onderzoek

represented here are specifically enarmored with the

zijn verschillende effecten van het project gemeten: de

power of film to transmit knowledge visually in a way

effecten met betrekking tot sociale cohesie en schoolbe-

that literature or oral transmission alone cannot, and

leving; de effecten van twee bestaande benaderingen:

with the depth, breadth, variety, and popularity of film

Making Movies en AllAboutUs FilmFactory; de effecten

as cause for its use in education.

met betrekking tot mediavaardigheden en mediawijsheid. Op basis van de onderzoeksresultaten kan worden

Visual communication : integrating media, art and

geconcludeerd dat de structurele integratie van film

science / R. Williams, J. Newton. - New York [etc.] :

maken in het lesprogramma van het voortgezet onder-

Lawrence Erlbaum Associates, 2007. - XXI, 448 p. : fig.,

wijs positieve effecten heeft op achterstandsleerlingen,

ill. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-8058-5066-6

hun zelfbeeld, begrip voor elkaar, bereidheid en vermo-

This book advances a new understanding of how un-

gen tot samenwerken en beleving van school.

conscious visual knowing drives thinking and behavior before and beyond reading. It also cultivates visual and

Onderzoek naar de mogelijkheden voor de uitbouw van

media literacy from both consumption and production

een educatieve werking voor jongeren van het secundair

points of view and introduces students to the application

onderwijs bij Contour Mechelen / E. De Smet. - [S.l.] :

of intuitive intelligence to a visual context. It provides an

[s.n.], 2009. - 116 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. –

overview of advanced thinking and research about visual communication across a number of disciplines, teaching

1

LITERATUUR, WEBSITES EN PROJECTEN BIJ ZICHT OP… FILMEDUCATIE

Masterscriptie Universiteit Antwerpen. Faculteit

onder andere educatie voor kinderen, jongeren en vol-

Toegepaste Economische Wetenschappen. Master

wassenen, mogelijkheden voor financiering en andere

Cultuurmanagement

nuttige spelers in het veld.

Dit onderzoek behandelt de ontwikkeling van een educatief pakket voor jongeren van het secundair onderwijs

Kijkerscv [dvd] / N. ter Hall (samensteller) ... [et al.]. -

(leeftijdsgroep 12 tot18 jaar) binnen Contour, een

Hilversum : VPRO, 2006

kunstorganisatie die zich toelegt op de creatie en pre-

Dvd met 57 korte films gemaakt door kunstenaars,

sentatie van bewegend beeld (film, video en installa-

filmers, regisseurs en een schaap over uiteenlopende

ties). Dit onderzoek wil een aanzet geven tot de verdere

thema's. Met de filmpjes leren kinderen kijken en hoe je

ontwikkeling van educatief aanbod van Contour voor

vooral anders naar dingen kunt kijken. Bij ieder filmpje

jongeren in het secundair onderwijs. De probleemstelling

is een opdracht bedacht dat door de klas of individueel

is drieledig. In eerste instantie is de scriptie een onder-

kan worden uitgewerkt. Opdrachten zijn geschikt voor

zoek naar relevante educatieve pakketten voor jongeren

muziek, tekenen, handvaardigheid of CKV. De filmpjes

van het secundair onderwijs in de culturele sector, om te

zijn gemaakt voor het VPRO programma Kijkers van Villa

weten te komen in hoeverre Contour van een vergelijk-

Achterwerk.

baar aanbod gebruik kan maken. Daarnaast wordt ook de vraag gesteld naar de haalbaarheid van educatief

Kinder, Kunst und Kino : Grundlagen zur Filmbildung aus

aanbod voor scholen binnen de organisatie en tenslotte

der Filmpraxis / C. Wegener (redacteur), D. Wiedemann

wordt onderzocht welke stappen door Contour kunnen

(redacteur). - München : Kopaed, 2009. - 166 p. : ill.,

worden ondernomen om een dergelijk aanbod te organi-

graf. - Met lit.opg. - ISBN 978-3-86736-064-7

seren en te implementeren.

Dieses Buch stellt die Konzeption und die Inhalte der Kinderfilmuniversität dar und damit auch anderen Insti-

Special effects: the distinctiveness of learning outcomes

tutionen, Anbietern medienpädagogischer Filmarbeit,

in relation to moving image education projects : final

interessierten Lehrern und Eltern zu Verfügung. Dieses

report / P. Lord ... [et al.]. - Slough : NFER [etc.],

Buch kann somit als Vorlage in der Ausbildung dienen,

2007. - 133 p. : fig., graf., tab. - Met lit.opg. – I.s.m.

aber auch denjenigen die Hand reichen, die sich in der

BFI, British Film Institute

Welt von Heute gefordert sehen, spielerisch, konstruktiv

This piece of research was designed to address a gap in

und informativ mit den Filminteressen von Kindern und

the research specifically on the learning outcomes asso-

Jugendlichen umzugehen. Das Buch gliedert sich in drei

ciated with moving image based work. This research was

Abschnitte: im ersten Abschnitt stellen sich die beteilig-

conceived as an attempt to address this concern (i.e. to

ten Veranstalter vor. Der zweite Abschnitt erläutert

examine the specific learning outcomes associated with

wissenschaftliche und medienpraktische Grundlagen, in

moving image based work), and to complement existing

deren Kontext die Konzeption der Kinderfilmuniversität

understandings of the outcomes for young people in

zu sehen ist. Der dritte Abschnitt bildet den Hauptteil

relation to arts education and arts-education projects.

der Publikation und dokumentiert die Inhalte der Kinderfilmuniversität aus der Sicht der Dozenten. Die Publikation endet mit einem Glossar, das auch fachfremden

ONDERWIJS ALGEMEEN

Lesern Gelegenheit gibt, Fachbegriff der Filmsprache in die pädagogische Arbeit einzubeziehen.

Dial F for film education : script voor succesvolle educatie in uw theater / A. Damen, G. Heijwegen,

 TIJDSCHRIFTARTIKEL

V. Breugem (redacteur). - Amsterdam : EYE, 2010. –

Kleifiguren spelen de hoofdrol : animatieworkshop in de

14 p. : fig., ill.

klas / M-J. Kommers

Speciaal voor locatiemanagers, programmeurs en pro-

In: Kunstzone. – Vol.8(2009)5(mei.38-39)

grammamedewerkers van bioscopen en filmtheaters

In dit artikel aandacht voor een project voor het primair

heeft EYE Film Instituut Nederland een script voor suc-

en voortgezet onderwijs, de animatieworkshop van

cesvolle filmeducatie gemaakt. Deze brochure biedt een

beeldend kunstenaar Peter Jansen. Het doel is volgens

verzameling van nuttige informatie over educatie en film

de kunstenaar dat leerlingen zich door deze workshop

en laat daarmee zien dat educatie kansen biedt en ook

realiseren dat ze veel creatiever met een computer

leuk kan zijn om te organiseren. Het script beschrijft

kunnen omgaan dan dat ze normaal doen met bijvoor-

2


beeld MSN en games. Ook wil hij ze bewust maken van

the development mirrors that of film education in North

de hoeveelheid werk en concentratie die het maken van

America and Australia. Bolas's account describes the

tekenfilms en animaties vergt.

voluntary efforts of activists in the Society for Education in Film and Television and their relationship with British

Mobile Bilder : Kinder und Jugendliche fotografieren und

Film Institute's Education Department. Though much

filmen mit dem Handy / O. Reuter. - München : Kopaed,

documentary evidence has been lost, Bolas's work in-

2009. - 160 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. - ISBN 978-

corporates personal archives and interviews with key

3-86736-084-5

figures, making this a critical record of the rise of ci-

Basierend auf empirisch gewonnenen Erkenntnissen

nema and television studies. The book opens in 1930,

werden nach einer medienpädagogischen Positionierung

just after the introduction of sound cinema, examines

Impulse für den Einsatz des Handys im Unterricht for-

the succeeding six decades and closes at a key moment

muliert. Das Buch wendet sich an Lehrkräfte, die das

in the 1990s when a major new area of academic en-

Handy als Instrument zum Fotografieren und Filmen im

quiry - Media Studies - had become established at sec-

Unterricht nutzen wollen.

ondary, further and higher education levels in most of the UK. At the primary level interest was simultaneously

Net echt : over feit en fictie in films : lesmateriaal voor

developing in a broader curriculum engagement with

leerlingen 10-13 jaar / M. Veerkamp. - [S.l.] : Stichting

media education.

Filmset, [2006]. - [16 p.]+ dvd : ill. - Met bijlage voor docenten: antwoorden en hulpmiddelen

Subjektorientierte Filmbildung in der Hauptschule :

Lesmateriaal voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs

theoretische Grundlegung und pädagogische Konzepte

en klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs. 'Net echt'

für die Unterrichtspraxis / B. Maurer. - München :

bestaat uit een lesboekje met opdrachten en een dvd

Kopaed, 2009. - 481 p. : ill., fig., graf., tab. - Met

met filmfragmenten uit heden en verleden, waarmee

lit.opg. en bijl. - ISBN 978-3-86736-088-3

leerlingen spelenderwijs leren wat het verschil tussen

Subjektorientierte Filmbildung beschränkt sich nicht auf

feit en fictie is. Ondertussen krijgen ze informatie over

die Vermittlung von Filmlesefähigkeit im Sinne einer

de geschiedenis van de cinema en ze leren wat het is om

audiovisuellen Bildung (Filmsprache, Filmanalyse), son-

zelf een film te schrijven en regisseren.

dern beinhaltet darüber hinaus persönlichkeitsbildende Momente. Sie knüpft am Filmerleben, am filmbezogenen

Proeve van een leerlijn audiovisuele media-educatie :

Erfahrungshintergrund der Individuen an, schafft Räume

uitgangspunten en invulling / W. Oud,

für das Entdecken und Vertiefen eigener Stärken und

J. Schoonenboom. - Amsterdam : SCO-Kohnstamm

Interessen und ermöglicht verschiedene, adäquate

Instituut, 2006. – 97 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. - In

Lernwege. Im Spannungsfeld von audiovisueller Bildung

opdr. van en in samenw. met het Nederlands Instituut

und Persönlichkeitsbildung wird in diesem Band ein

voor Filmeducatie. - ISBN 90-6813-809X

subjektorientiertes Filmbildungskonzept für die Haupt-

Beschrijving van de uitgangspunten voor een doorlo-

schule entwickelt, das aktiv-produktive Ansätze mit

pende leerlijn audiovisuele media-educatie voor alle

rezeptiver Filmarbeit verbindet und zwischen den Polen

onderwijsniveaus, van primair onderwijs tot beroeps-

Medium Film als Lerngegenstand und Film als Medium

onderwijs. Het gaat erom te komen tot een samenhan-

zur Unterstützung von inhaltsbezogenen Lernprozessen

gend geheel van leerdoelen, werkvormen, materialen en

vermittelt.

activiteiten voor alle leeftijdsfasen en opleidingsniveaus in het onderwijs.

BASISONDERWIJS Screen education : from film appreciation to media studies / T. Bolas. - Bristol [etc.] : Intellect, 2009. –

Avonturen in het donker : lessen over film / EYE Film

408 p. : ill. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-1-84150-

Instituut Nederland. Educatie. - Amsterdam : EYE,

237-3

2010. - Ongepag. : ill.

This book provides the history of the development of

Lespakket over filmen media-educatie voor het basis-

film and television studies in Britain, from its origins as a

onderwijs. Het lespakket is niet gekoppeld aan een

grassroots movement to its current status as serious

specifieke filmtitel en kan door leerkrachten naar eigen

scholarship. The focus is on the United Kingdom, where

inzicht ingezet worden bij het kijken naar films of in

3


lessen over mediawijsheid. De opdrachten uit de map

In: Kunstzone. - Vol.7(2008)4(apr. 52-53)

sluiten aan bij het landelijke educatieve filmprogramma

Beschrijving van een filmproject in Rotterdam. De leer-

Klassefilm. Het bevat algemene informatie over film en

lingen leren over datgene waar ze in het dagelijks leven

concrete lessen over basisthema's van film, zoals ver-

het meest mee in aanraking komen, namelijk beeldtaal.

haal, montage, personages, camera en genres. De

Niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk leren zij

komende vier jaar verschijnt jaarlijks een nieuw thema-

van alles over film en zijn beeldtaal, door een echte film

katern, zodat leerkrachten over vijf jaar een complete

te maken.

reeks filmlessen tot hun beschikking hebben. Ingebeeld / K. Crul ... [et al.], J. Luyten (eindredacteur),  TIJDSCHRIFTARTIKEL

D. Terryn (eindredacteur). - Brussel : CANON Cultuurcel,

Cinekid educatie : de leukste manier om kinderen

2005. - Losbl. + dvd : ill. - Het materiaal is opgeborgen

mediawijs te maken / V. Pattipeilohy

in een doos

In: Mediacoach. - Vol.25(2009)5(24-26)

Eerste deel van een lessenpakket dat kleuters, kinderen

Cinekid Educatie biedt verschillende activiteiten en

en jongeren helpt ontwikkelen tot kritische en bewuste

materialen aan om kinderen binnen en buiten het on-

kijkers, kijkers die vlot met audiovisuele media omgaan

derwijs vaardiger te maken op het gebied van media.

en spelen. Deel 1 is bedoeld voor kleuters en jonge

Een belangrijke doelstelling hierbij is het bevorderen van

kinderen (4 tot 8 jaar) en bevat zes boekjes met activi-

mediawijsheid. Activiteiten die door Cinekid Educatie

teiten, opdrachten en tips, prenten en een bijbehorende

ontwikkeld zijn: Cinekid Festival, Filmcompetentiepro-

dvd met vijf korte animatiefilms.

gramma, MediaLab, CinekidStudio en CinekidKlappers. Ingebeeld 2 / K. Crul ... [et al.], J. Luyten Cinekid Studio.nl / Cinekid. - Amsterdam : Cinekid,

(eindredacteur), D. Terryn (eindredacteur). - Brussel :

2007 - Bevat: Handleiding, 3 stappenplannen, 8

CANON Cultuurcel, 2007. - Losbl. + dvd : ill. - Het

lesbrieven en docenthandleidingen, informatieblad,

materiaal is opgeborgen in een doos

webcam en microfoon

Tweede deel van een lespakket dat kleuters, kinderen en

Koffer met lesbrieven en docentenhandleidingen van

jongeren helpt te ontwikkelen tot kritische en bewuste

programma's van CinekidStudio.nl inclusief handleiding

kijkers, kijkers die vlot met audiovisuele media omgaan

en stappenplannen. CinekidStudio.nl is een website waar

en spelen. Ingebeeld 2 is bedoeld voor kinderen vanaf 6

kinderen zelf filmpjes kunnen maken. Kinderen kunnen

tot 14 jaar en bestaat uit drie onderdelen: fundament

onder andere animaties, videoclips, muziek, nieuwsuit-

(handleiding), bouwstenen (onderbouw 6-10 jaar) en

zendingen en games produceren. Zelfgemaakte filmpjes

projecten (bovenbouw 10-14 jaar). Met opdrachten, tips

kunnen op de site worden gezet.

en bijbehorende dvd.

Hand-out over audiovisuele (film en fotografie) en

Kinder machen Kunst mit Medien = Children making art

nieuwe media educatie voor cultuurcoördinatoren in het

with Media : ein/e Arbeits-bDuVchD : a work-bDoVoDk /

primair onderwijs in Amsterdam : voor primair

N. Lüth (redacteur), C. Mörsch (redacteur). - München :

onderwijs / M. Bakker. - Amsterdam : MOCCA, [2007]. -

Kopaed, 2005. - 380 p.+ dvd : ill. - Met lit.opg. - ISBN

14 p. - Met bijl.

3-938028-47-5

In deze hand-out wordt geschetst hoe beeldgeletterd-

KünstlerInnen, GrundschülernInnen, LehrerInnen uind

heid kan worden bereikt door zowel het kijken naar films

BegleitforscherInnen haben Texte und Bilder zusam-

en video's en daarover te leren en te praten (receptief)

mengetragen, die Anregungen, Empfehlungen und 'Re-

als door het maken van films, foto's en nieuwe media-

zepte' für medienpädagogische Projekte in der Schule

projecten (actief). Hiermee ontwikkelen leerlingen in-

bieten. Im Rahmen des KuBiM-Modellversuchs 'Kinder

zicht en vaardigheden. De hand-out is vervaardigd naar

machen Kunst mit Medien' wurden Projekterfahrungen

aanleiding van kenniskringgesprekken en is bedoeld

an verschiedenen Berliner Grund-, Förder- und Integrati-

voor cultuurcoördinatoren in het primair onderwijs.

onsschulen gesammelt und aufbereitet. Die Frage nach den besonderen Potentialen digitaler Medien für Schüler-


Innen mit Förderbedarf war zentrales Thema der Pro-

Hollywood in de klas : als filmmaker leren over

jekte. Auch die Vorteile und Probleme der Kooperationen

beeldtaal / S. van der Linden, 2008

4


mit außer (und inner-)schulischen PartnerInnen werden

gemiddelde bezoeker nooit te zien krijgt. Een korte

beleuchtet.

beschrijving van het project.

Het Klokhuis: animatie [ dvd ] / Y. Smits (regisseur),


D. Leeuwin (verslaglegger), M. Witlox (redacteur). -

D: Out of the blue : samen werken aan een

[S.l.] : [NPS] [etc.], 2006. - 15 min.

belevenisproject / M. Berendse

Wat is animatie precies en welke vormen heb je? Deze

In: Bulletin Cultuur & School. - Vol. 11(2008)53(jul.

aflevering van 'Het Klokhuis' is gewijd aan de ateliers

18-19)

van 'Het Nederlands Instituut voor Animatie' (NIAF).

Beschrijving van het project 'Zinzones: Out of the Blue'.

Klokhuis presentatrice Dolores Leeuwin heeft haar eigen

2700 scholieren creëren in 8 leegstaande panden een

rap gemaakt waarin ze zelf de hoofdrol speelt. Zes

wereld voor de virtuele figuur 'D'. Onderbouwscholieren

animatoren van het NIAF hebben deze rap voor haar

van het vmbo, havo en vwo werken samen met profes-

geanimeerd tot een bijzondere animatieclip. Door de

sionele kunstenaars in zes verschillende workshops:

verschillende technieken die zij gebruiken, komt de

percussie, film, dans, kledingontwerp, interieurontwerp

veelzijdigheid van animatie duidelijk naar voren.

of voertuig bouwen. De allerbeste creaties worden gehuldigd.

 TIJDSCHRIFTARTIKEL Kort & krachtig brengt korte film in beeld / Y. van der


Ree

Digitale media, kunst en cultuur? / R. Richardson

In: Bulletin Cultuur & School. - Vol.13(2010)60(jan.

In: Van twaalf tot achttien. – Vol.(2009)8(okt.38-39)

18-19)

Digital Playground combineert media- en kunsteducatie

Een beschrijving van het project 'Kort & krachtig' ont-

in workshops waarbij jongeren zowel hun creativiteit als

wikkeld in opdracht van Kunstbalie (voorheen BisK). In

technische vaardigheden ontwikkelen. In Rotterdam

het project mogen leerlingen van groep 7 en 8 als jury

werkt Digital Playground samen met onder andere

hun oordeel vellen over acht korte films. Het doel is om

Museum Boijmans van Beuningen, Kunsthal, Nederlands

de leerlingen te laten kennismaken met het fenomeen

Architectuurinstituut en Historisch Museum Rotterdam.

korte film, de verschillende genres daarin en te leren

In workshops maken leerlingen zelf opnames voor een

kijken naar bijzondere films die zij niet zomaar tegen-

film of fotocollage om die vervolgens met speciaal ont-

komen.

wikkelde software geheel zelfstandig te monteren. Peer education, 'learning by doing' en aansluiting bij de bele-

Wat is film? / M. de Graaff, H. Vroegindeweij,

vingswereld van jongeren zijn de drie educatieve uit-

L. Oostendorp (redacteur) ... [et al.]. - Amsterdam :

gangspunten van Digital Playground.

Filmmuseum, 2005. - 2 dl. (20, 20 p.) : ill. Docentenhandleiding en leerlingenboek over film. Be-

Fanfare & Glas : Academy Award 1959 [dvd] /

handeld wordt: hoe film wordt gemaakt, film taal en de

B. Haanstra (regisseur), J. Blokker (scenarioschrijver). -

ontstaansgeschiedenis van de film. Inclusief diverse

Utrecht : NIF, 2007. - 4 dl. (4, 4, 1, 1 p.) 93+10 min. -

opdrachten. Bedoeld voor leerlingen van het primair

Uitg. in opdr. van Overijssels Filmhuis Overleg i.s.m.

onderwijs.

Kunst en Cultuur Overijssel 'Fanfare' is een komische film die Haanstra in 1958 maakte. De film gaat over de ruzie tussen twee concur-

VOORTGEZET ONDERWIJS

rerende caféhouders die allebei ook in de plaatselijke fanfare spelen. 'Fanfare' is in 2007 opgenomen in de


Canon van de Nederlandse Film. 'Glas' is een korte

Achter de schermen zie je meer / F. Pietersen,

documentaire over het maken van glas, op de ambach-

L. Bakker, M. Westerop

telijke handmatige manier en in een fabriek. Deze twee

In: Kunstzone. - Vol.9(2010) 9(sept.45)

manieren worden in de film beeldend tegenover elkaar

De combinatie van film en theater vindt een nieuwe

gezet. Voor deze korte documentaire won Haanstra in

vorm in het project 'Achter de schermen'. Theater aan

1959 een Oscar. Het bijbehorende lesmateriaal bestaat

het Spui en Digitaal Leren geven Haagse CKV-leerlingen

uit een docenten- en leerlingendeel met lessuggesties,

de kans om een kant van het theater te zien die de

achtergrondinformatie en verwerkingsopdrachten.

5


Het lesmateriaal biedt tevens aanknopingspunten voor

leerlingen. Die verwachtingen blijken vaak haaks op

de inzet van de films binnen andere vakken dan CKV

elkaar te staan. Dit artikel wil CKV-docenten beter in-

zoals geschiedenis en maatschappijleer. Het lesmateriaal

zicht geven in hoe film en filmworkshops ingezet kunnen

is geschikt voor leerlingen in de bovenbouw van het

worden voor het vmbo.

voortgezet onderwijs.  TIJDSCHRIFTARTIKEL Film kreativ : Aktuelle Beiträge zur Filmbildung /

Films leren lezen / U. Haase

H. Niesyto (redacteur). - München : Kopaed, 2006. -

In: Leesgoed. - Vol.35(2008)2(43-44)

206 p. : ill., tab., graf., fig. - Met lit.opg. - ISBN 978-3-

Om films te begrijpen is het handig je te realiseren hoe

938028-20-9

ze gemaakt worden en welke begrippen daar bijhoren.

Filmkompetenz ist wesentlicher Teil einer übergreifenden Medienkompetenz. Filmbildung gehörte schon immer zu

Filmtalent in actie : wie maakt hem af? /

den Kernaufgaben der Medienpädagogik. Angesichts der

A. Sturkenboom, J. Schrickx. - Arnhem : Lambo, 2005. -

großen Bedeutung, die heute audiovisuelle Medien für

2 dl. (67, 12 p.) + dvd

Kinder und Jugendliche haben, besteht insbesondere im

'Filmtalent in actie' is een lespakket over film voor de

schulischen Bereich ein Bedarf an konkreten Konzepten,

bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Het lespakket

um eine zeitgemäße Filmbildung in Zusammenarbeit mit

is gemaakt rond de korte speelfilm 'Dajo' van 7 minuten.

außerschulischen Fachkräften und Einrichtungen voran-

Op de dvd staan videofragmenten waarin problemen

zubringen. In den letzten Jahren wurden verschiedene

belicht worden, die de filmploeg tijdens het maken van

Initiativen zur Förderung von Filmkultur und Filmkom-

Dajo tegenkwam. De leerlingen kiezen op de dvd voor

petenz auf den Weg gebracht, insbesondere die Diskus-

oplossingen/antwoorden en maken zo zelf de film af.

sion um einen 'Filmkanon'. Allerdings zeigt sich, dass

Met dit lespakket komen leerlingen te weten hoe een

diese Initiativen teilweise noch sehr stark an cineasti-

film gemaakt wordt; ze krijgen inzicht in de artistieke en

schen Interessen ausgerichtet sind und zu wenig schü-

productionele keuzes die daarbij gemaakt worden; door

lerbezogene und zielgruppenspezifische Arbeitsformen

de oefeningen in het werkboek kunnen ze deze inzichten

berücksichtigen. Gerade in Hauptschul- und Migrations-

verder ontwikkelen en hun kennis testen over het ge-

milieus ist es notwendig, Filmbildung zu verstärken.

bruik van filmische middelen in de media; en met behulp

Sinnvoll sind Konzepte, die subjektive Filmerfahrungen

van het 10-stappenplan kunnen leerlingen vaardigheden

und filmbildnerische Impulse miteinander verbinden und

ontwikkelen door zelf een korte speelfilm te bedenken

einen deutlichen Schwerpunkt auf die Eigenproduktion

en te maken. Het pakket bestaat uit een interactieve

von Filmen legen.

dvd, een docentenhandleiding en een werkboek.

Filmen met je mobiel : iedereen een filmkunstenaar :

Hand-out naar aanleiding van de kenniskringgesprekken

handleiding voor het maken van eigenzinnige

over film en nieuwe media : voor vmbo / M. Bakker,

pocketfilms / E. Heijnen, M. Koelink. – Utrecht [etc.] :

A. Smelik (medewerker). - Amsterdam : MOCCA,

heijnenkoelink [etc.], 2009. - Ongepag. : ill. - ISBN 978-

[2007]. - 18 p. - Met lit.opg., webadressen en bijl.

90-813681-1-7

In deze hand-out wordt geschetst hoe beeldgeletterd-

Tips en voorbeelden hoe je met een mobiel een film kunt

heid kan worden bereikt door zowel het kijken naar films

maken die opvalt in de dagelijkse beeldenstroom. De

en video's en daarover te leren en te praten (receptief)

website bevat voorbeelden en achtergrondinformatie.

als door het maken van films, foto's en nieuwe media-

'Filmen met je mobiel' is ook als lespakket voor vmbo,

projecten (actief). Hiermee ontwikkelen leerlingen in-

havo en vwo beschikbaar.

zicht en vaardigheden. De hand-out is bedoeld voor (CKV)docenten en cultuurcoördinatoren voor de basis-


vorming vmbo. Hij is eveneens bestemd voor aanbieders

Filmmaken voor het vmbo : makkelijker dan het lijkt! /

op het gebied van film, fotografie (audiovisuele media)

J.J. Noomen

en nieuwe media. Bevat ook een essay, getiteld 'Ex-

In: Kunstzone. - Vol.4(2005)9(sept.13-15)

treme make-over: tussen feit en fictie' van Anneke

Stichting Filmset heeft enige ervaring met het geven van

Smelik, hoogleraar Visuele Cultuur aan de Radboud

workshops op vmbo-scholen. Aanleiding van dit artikel is

Universiteit Nijmegen.

de grote kloof tussen de verwachtingen van docenten en

6


Jugend:Film:Kultur : Grundlagen und Praxishilfen für die

staan bij de inhoud, het productieproces en de thema-

Filmbildung / W. Barg (redacteur), H. Niesyto

tiek van de documentaire.

(redacteur), J. Schmolling (redacteur). - München : Kopaed, 2006. - 272 p. : ill. - Met lit.opg. en

MovingMath / L. De Jaegher. - Antwerpen [etc.] :

woordenlijst. - ISBN 978-3-938028-15-5

Garant, 2010. - 146 p. : fig., tab. - ISBN 978-90-441-

Das Handbuch bündelt pädagogische, psychologische

2598-6

und filmtheoretische Erkenntnisse und zeigt Chancen für

Met behulp van MovingMath ontdekken jongeren tussen

eine Filmbildung mit Jugenlichen auf. Zugleich werden

10-14 jaar wiskundige begrippen via dans en beweging.

Konzepte zur Integration von Filmbildung in die Pädago-

Bovendien krijgen ze meer zelfvertrouwen in hun ver-

gik-Ausbildung vorgestellt. Für den Praxisbereich in

mogen om wiskundig te denken. Dans en ritme, muziek

Schule und Jugendarbeit bietet das Buch Anregungen für

en het creëren van eigen choreografieën staan hierbij

unkonventionelle Methoden der Filmarbeit. Inhalt: Film-

centraal. Ook wordt stap voor stap uitgelegd hoe film-

theoretische und medienpädagogische Grundlagen;

pjes van choreografieën met gratis software gemonteerd

Filmbildung in der Lehrerbildung; Filmbildung in schuli-

en verspreid kunnen worden via videoplatforms zoals

schen und außerschulischen Kontexten; Filmanalysen.

YouTube.

Beigelegt ist eine von Studierenden der Deutschen Filmund Fernsehakademie Berlin erstellte DVD, die grundle-


gende Informationen zu Gestaltungsmitteln des Mediums

Scholieren FilmLab: hard werken aan een film, jezelf en

Film enthält und diese an Filmbeispielen veranschaulicht.

elkaar / M. Berendse In: Bulletin Cultuur & School. - Vol.11(2008)54(nov.6-8)


In opdracht van voormalig minister van Onderwijs, Maria

Making Movies leert jongeren samen films maken /

van der Hoeven, heeft het Nederlands Instituut voor

A. Twaalfhoven

Filmeducatie (NIF) een schooljaar lang de effecten on-

In: Bulletin Cultuur & School. - Vol.10(2007)46(mrt.

derzocht van film maken op scholen voor voortgezet

16-18)

onderwijs met probleemleerlingen. Onder de noemer

Het CKV-project Making Movies is ontwikkeld door het

Scholieren FilmLab werden twee bestaande benaderin-

Nederlands Instituut voor Filmeducatie (NIF). Het doel

gen voor het werken met film, 'Making Movies' en 'All-

van het project is leerlingen in het vmbo te leren samen

AboutUs', getoetst als onderdeel van een schoolcurricu-

een film te maken en hen kennis te laten maken met de

lum. Het NIF onderzocht hoe leerlingen op twee deelne-

wereld achter de film.

mende scholen uit de voeten konden met beide manieren van werken en met film als medium, waar het soci-

Media in beeld [dvd] : werkelijkheid in het nieuws en

ale cohesie en schoolbeleving betreft. Een terugblik met

documentaire; IDFA, International Documentary

de betrokkenen en de eerste bevindingen.

Filmfestival Amsterdam. - Amsterdam : IDFA, 2009. 21, 3 p. + docentenhandleiding en leerlingenmateriaal

Study guides for 12 great films [ cd-rom ] / W.V.

Hoe breng je de werkelijkheid in beeld? Aan de hand van

Costanzo. - Urbana, Ill. : NCTE, 2005

de drie documentaires Outfoxed, Control Room en Ford

A study guide for twelve classics and contemporary-

Transit wordt bekeken hoe tv journalisten en documen-

classic films: Awakenings, The Birds, Citizen Kane, Do

tairemakers bijdragen aan onze beeldvorming over de

the Right Thing, The Graduate, The Grapes of Wrath,

wereld waarin we leven. Outfoxed geeft een kritische

Modern Times, Mr. Smith Goes to Washington, On the

analyse van de conservatieve Amerikaanse nieuwszen-

Waterfront, Rebel without a Cause, Singin' in the Rain,

der Fox News, die medewerkers vraagt rechtse stand-

and Sugar Cane Alley.

punten uit te dragen. Control Room is een portret van televisiezender Al-Jazeera en het perscentrum van het


Amerikaanse leger aan het begin van de Irakoorlog in

Succes voor Nederlandse scholieren op internationaal

2003. In Ford Transit volgt regisseur Hany Abu-Assad de

filmfestival / Y. van Osch

Palestijnse taxichauffeur Rajai en zijn passagiers langs

In: Bulletin Cultuur & School. - Vol.13(2010)61(mrt.10-

wegblokkades en sluiproutes in Ramallah en Jeruzalem.

11)

Bij elke documentaire wordt in het lesmateriaal stilge-

7


Het festival Nationaal Film Festival voor Scholieren

Deze publicatie bevat een beschrijving van een aanpak

(NFFS), een initiatief van oud-docent Dorée de Kruijk en

om leerlingen visueel geletterd te maken. Het eerste

docent Sander Kocken van Scholengemeenschap Lely-

deel bevat de uitgangspunten die gehanteerd zijn voor

stad, werd vorig jaar voor de vijfde maal georganiseerd.

het tweede deel, dat uit concrete lessen bestaat. Het

Meer dan 500 leerlingen van het voortgezet onderwijs

kritisch leren kijken van leerlingen wordt onder meer op

stuurden hun creaties in. Het publiek en een vakjury

gang gebracht door vijf vragen te beantwoorden: 1. Van

onder andere Johanna ter Steege en Eddy Terstall kozen

wie komt de boodschap?; 2. Hoe is het beeld gemaakt?;

de winnende films uit de categorieën: Animatie, Live

3. Voor wie is het beeld gemaakt?; 4. Wat is de bood-

action fictie (speelfilm), Non-Fictie documentaire) en

schap?; 5. Waarom wordt de boodschap verstuurd?

1-minuutfilm. De makers ervan dongen mee op het

Deze vragen worden in de tekst voor docenten behan-

Europese Scholieren Filmfestival Camera Zizanio in

deld en voorzien van lessuggesties en voorbeelden. Het

Griekenland. In de categorie 'Live action fictie' kreeg de

tweede deel bestaat uit een handleiding bij de lessen

Nederlandse inzending de tweede prijs. Initiatiefnemers

(per vraag twee lessen).

van het NFFS hopen dat door het festival film binnen de school meer kansen krijgt.

 TIJDSCHRIFTARTIKEL Xposure: film als onderdeel van het


onderwijsprogramma / A. Aerts

Visueel geletterden bij elkaar : conferentie Visual

In: Dossier kennis en media. - Vol. 4(2005)3(71-73)

literacy / beeldtaal in Amsterdam / J. van Wijk

Een beschrijving van het pilot-project Xposure. Xposure

In: Kunstzone. - Vol.5(2006)12(dec. 6-7)

is een wedstrijd georganiseerd door SURFnet en Kennis-

Op 24 en 25 oktober 2006 vond in Amsterdam de inter-

net met als doel het realiseren van gezamenlijke breed-

nationale conferentie 'Encounter visual literacy / beeld-

bandige educatieve internettoepassingen. Vijf scholen

taal, een universele ontmoeting' plaats. De conferentie

deden mee aan de pilot. Opdracht was het maken van

stond in het teken van de ontmoeting tussen buiten-

een filmpje van vijf minuten. Leerlingen bedachten zelf

landse en Nederlandse docenten in het voortgezet on-

een scenario en hadden een rol als acteur, cameraman,

derwijs die werken met film, video and andere media.

of regisseur en zorgden ook voor de montage. De

Projecten die gepresenteerd zijn worden kort beschre-

cultuurprofielschool KSE (Katholieke Scholengemeen-

ven.

schap Etten-Leur) leverde het winnende filmpje. De auteur van dit artikel onderzoekt hoe leuk en leerzaam

Visuele geletterdheid : handleiding / G. Bollegraf ... [et al.], E. Wervers (eindredacteur). - Enschede : SLO, 2006. - 63 p. : ill., tab.

8


film als onderdeel van het onderwijsprogramma kan zijn.

Websites www.eyefilm.nl/educatie EYE educatie heeft als doel het vergroten van de belangstelling voor en kwaliteit van educatie over film en andere media door middel van coördinatie, advies, deskundigheidsbevordering, activiteiten en materialen. EYE educatie heeft een aantal websites, waaronder: www.klassefilm.nl – landelijk educatief filmprogramma voor primair onderwijs www.moviezone.nl – landelijk educatief filmprogramma voor voortgezet onderwijs www.kijk-goed.nl – filmdatabase met honderden titels die door educatieve experts uit het Netwerk Filmeducatie zijn geselecteerd. De database helpt opvoeders, docenten, jeugd-, jongeren- en buurtwerkers en educatief medewerkers bij het vinden van een geschikte film voor kinderen in verschillende leeftijdscategorieën. www.filmeducatie.nl Website met overzicht van activiteiten, materialen, lezingen en workshops, deskundigheid en advies op het gebied van filmeducatie. De site is ontwikkeld en wordt beheerd door EYE Film Instituut Nederland in samenwerking met het Netwerk Filmeducatie. Leden van het netwerk zijn: Africa in the Picture, Cinekid, Digital Playground, Dutch Directors Guild, Europese Stichting Joris Ivens, EYE Film Instituut Nederland, Film by the Sea, Holland Animation Film Festival, Impakt, International Documentary Film Festival Amsterdam, International Film Festival Rotterdam, Latin American Film Festival, Movies That Matter, Nederlands Film Festival, Nederlands Fonds voor de Film, Nederlands Instituut voor Animatiefilm, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Stavoren. www.cultuurplein.nl Cultuurplein is de centrale plaats voor docenten, managers en culturele instellingen die actief zijn met cultuur op school. Het onderdeel lesideeën (zowel bij primair als bij voortgezet onderwijs) bundelt ideeën voor filmeducatie en een overzicht van tijdschriften, nieuwsbrieven, begrippen en links. Primair onderwijs: www.cultuurplein.nl/po/lesmateriaal/film Voortgezet onderwijs (per onderwijstype): www.cultuurplein.nl/vo/lesmateriaal/film

9


Projecten Het projectloket cultuur op internet (www.projectloketcultuur.nl) is een verzameling van projectbeschrijvingen op het gebied van cultuureducatie. Het projectloket wordt onderhouden door Cultuurnetwerk Nederland met ondersteuning van Erfgoed Nederland en Stichting Lezen. Het is mogelijk te zoeken op thema, doelgroep, niveau etc. Hieronder is een selectie opgenomen van actuele projecten op het gebied van filmeducatie. De selectie bevat korte samenvattingen van de projecten. Wilt u meer informatie over een project, dan kunt u in het projectloket naast de beschrijvingen ook informatie vinden over de vakken waarbij het project ingezet kan worden, bijbehorende materialen, tijdsduur, kosten, leerdoelen en adresgegevens. CLIPS VOOR VRIJHEID EN CLIPS VOOR DUURZAAMHEID – HOLY.NL Clips voor Vrijheid biedt creatieve, leerzame en uitdagende workshops voor jongeren van alle niveaus tussen de 10 en 18 jaar. De deelnemers doen automatisch mee aan de landelijke Clips voor Vrijheid wedstrijd en krijgen zo de kans om hun clip aan een groot landelijk publiek te tonen. Tijdens de workshops, onder begeleiding van professionele kunstenaars, filmmakers en animatoren, maken jongeren met behulp van de Holy Animator - een laagdrempelig online animatieprogramma - clips met zelfgemaakt beeldmateriaal, teksten, muziek en raps. DIEREN IN DE STAD – EYE FILM INSTITUUT NEDERLAND In EYE kunnen leerlingen uit groep 6 kijken naar het filmprogramma 'Dieren en de stad'. Het programma biedt een gevarieerde reis door de filmgeschiedenis. Er komen allerlei films voorbij met ‘stadse’ dieren in de hoofdrol: fictie en non-fictie, kleur en zwart-wit, tekenfilm en speelfilm, stille film (met live begeleiding op de piano) en geluidsfilm. Aan de hand van de films kunnen de kinderen zien hoe de wereld en de bioscoopcultuur de afgelopen honderd jaar veranderd zijn. Om de leerlingen een idee te geven van hoe het vroeger was om naar de film te gaan worden de stille films live begeleid op de piano. Het filmprogramma wordt voorafgegaan door een inleiding. Het betreft een filmvoorstelling met inleiding en lesmateriaal. FIETSEN IN HET FILMMUSEUM – EYE FILM INSTITUUT NEDERLAND Een door EYE verzorgde filmvoorstelling, met inleiding en lesmateriaal. Alle leerlingen krijgen de leerlingenfolder 'Wat is film?' uitgereikt. Docenten krijgen de beschikking over de gelijknamige docentenfolder. Leerlingen uit groep 7 en 8 kijken naar het filmprogramma 'Fietsen'. Het programma biedt een gevarieerde reis door de filmgeschiedenis en laat de kinderen kennismaken met diverse filmuitingen: speelfilm, documentaire, kleuren- en zwart-witfilm, stille film en geluidsfilm. Er komen allerlei films voorbij waarin fietsen een belangrijke rol spelen, zoals de klassieke slapstickkomedie L’école des facteurs (Jacques Tati, 1947) - waarin Tati een stuntelige postbode speelt - en de animatiefilm Father and Daughter (Michael Dudok de Wit, 2000), die in 2001 een Oscar won. Aan de hand van de films kunnen de kinderen zien hoe de wereld de afgelopen honderd jaar veranderd is. Ook de bioscoopervaring was een hele andere; vroeger hadden films nog geen geluidsstrook en werden deze live van muzikale (piano)begeleiding voorzien, zo zullen de leerlingen ervaren. HET GEHEIM VAN - IJVER Een cast van 10 handpoppen met karakteromschrijvingen, een locatie en een functie in het verhaal voor je eigen scene zijn de voorwaardes waarin iedere groep zijn deel van één lange James Bondachtige film kunnen maken. Meerdere groepen van 25 leerlingen maken een scene van 1 film. Hoe maak ik een scene waar een volgende groep mee verder kan? Wat is de functie van mijn scène in het verhaal? Hoe maken mijn 7 shots mijn deel van het verhaal duidelijk ?

10


Uiteindelijk moeten zowel alle scènes op hun plek vallen als ook alle onderdelen van de scène; geluid, set, acteerwerk, licht, muziek en script bovenal wordt het een grote heksenketel van set vasthoudende, met zaklampen belichtende, filmende, sprekende en musicerende 'filmmakers'. KORT & KRACHTIG - KUNSTBALIE Een filmfestival in de klas voor groepen 7 en 8 van het primair onderwijs. Leerlingen maken kennis met korte film. Ze leren de mogelijkheden van dit medium kennen en genres te onderscheiden (animatie, experimenteel, documentair en fictie). Het project bestaat uit een DVD met acht zeer uiteenlopende korte films, geselecteerd voor deze doelgroep. Zo is er een grappige animatiefilm over de keuze tussen geld of vrijheid, maar ook een korte documentaire over honden in Thailand of een dromerige muziekfilm waarin vissen door het beeld zwemmen. De leerlingen krijgen een eigen lesboekje waarin ze zelfstandig informatie lezen over korte films. Vervolgens lezen ze dat zij de jury zijn van een filmfestival en waar een jury zoal op dient te letten. Met deze informatie als achtergrond worden klassikaal de films bekeken in vier blokken van twee films. Per film vullen de leerlingen een werkblad in en komen hierop tot een eindoordeel over de betreffende film. Bij vier van de acht films zit een speciaal voor dit project gemaakt interview met de filmmaker waarin deze het verhaal, de thematiek of het maakproces uitlegt. Na het zien van het interview mogen de leerlingen hun oordeel nog wijzigen. Uiteindelijk komt uit de beoordelingen van de klas de winnende film, deze wordt nog eens vertoond. Daarnaast zijn bij dit project een drietal computerlessen gemaakt over filmgeluid, montage en camerawerk. Deze lessen kunnen door leerlingen zelfstandig achter de computer worden uitgevoerd, maar kunnen ook klassikaal behandeld worden. MORGEN IS ER WEER EEN DAG - IJVER Leerlingen maken een heuse soapserie met Barbies als hoofdpersonen. Iedere nieuwe groep maakt een aflevering en zo reist de Soap van school naar school. Door het werken met de uitdrukkingsloze Barbies wordt dramatiek bereikt via alle middelen die het medium film te bieden heeft behalve acteerwerk. Dus heel geconcentreerd rond de set staan, camerahoek kiezen, zorgen dat je handen niet in beeld komen, geluiden creëren, muziek en soms special effects gebruiken als lijmtranen. Kenmerkend voor deze workshop is dat het onderdeel uitmaakt van een steeds doorlopende serie. De aflevering eindigt met een goede cliffhanger zodat de aflevering daarna óók bekeken wordt. ONCE UPON A TIME IN … - IJVER Once Upon A Time In ... is een 'lifesize' uitgevoerde western, een Shoot-out verhaal over de verdeling van de opbrengst van een bankroof. Groepen van ongeveer 25 leerlingen maken in zo'n 3 uur hun verhaal over Billy, Luke, Dolly en Peggy en geven het op film gestalte. Het werken op grote schaal vereist veel grof bouwwerk: de sets zijn groot en worden door leerlingen zelf gemaakt. Er is al een soundtrack waar geluiden en spraak aan worden toegevoegd. Acteerwerk is belangrijk en moet worden geregisseerd. OUR DAILY BREAD – EYE FILM INSTITUUT NEDERLAND Het educatiepakket rondom de documentaire Our Daily Bread biedt de leerling zowel inzicht in de inhoud van de film (de bio-industrie), als in de vorm van de film (een documentaire zonder voice-over en muziek). Doelstelling van het project is leerlingen inzicht te geven in datgene wat de film vertelt en de vorm waarin het verhaal wordt verteld. Op deze manier worden met dit lespakket verschillende vakgebieden aangeraakt. Zo wordt niet alleen aandacht besteed aan het medium film, maar ook aan vakken als Aardrijkskunde, Biologie, Nederlands en Maatschappijleer. VERDWENEN GELUIDEN – LANDSCHAP ERFGOED UTRECHT Project voor 3 en 4 vmbo waarbij de geschiedenis van techniek tot leven komt. Leerlingen onderzoeken verdwenen omgevingen op het gebied van techniek, om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen op hun vakgebied. Ze maken en monteren zelf geluid bij historische stomme films.

11


Meerwaarde van het project: aanvulling op het curriculum, vakoverstijgend. Door de geschiedenis van techniek te belichten, kunnen de leerlingen het 'nu' beter begrijpen. WAT IS WAAR – DE FRISSE BLIK Doel van het project is om jongeren kritisch naar televisie te leren kijken. Binnen een serie van lessen wordt met jongeren in discussie gegaan over het manipulatieve karakter van televisie en dan met name non-fictie. Dit gebeurt aan de hand van het analyseren en bekijken van diverse fragmenten. Aansluitend krijgen de leerlingen een praktijkopdracht waarbinnen zij zelf gaan filmen, interviewen en monteren. Met een groepje van vier wordt een straat in de buurt uitgekozen. Twee leerlingen belichten deze straat op een positieve manier en de andere twee laten zetten de straat juist in een negatief daglicht. Van a tot z ervaren zij de keuzes die je als filmmaker moet maken en die allen van invloed zijn op het uiteindelijke resultaat. WORKSHOP CAMERA: DOCUMENTAIRE – STICHTING FILMSET Documentaire is een populair genre in Nederland. Iedereen weet wel zo'n beetje wat een documentaire is, maar wat is nu precies het verschil met reportages en fictiefilms? Hoe kiest de maker zijn onderwerp? En welke onderdelen van je eigen leven zouden misschien wel een mooie documentaire kunnen opleveren? Met behulp van een documentairemaker proberen leerlingen zelf hun eigen film samen te stellen en verkennen ze de grenzen van het genre. WORKSHOP CAMERA: SCENARIOSCHRIJVEN! – STICHTING FILMSET Het scenario (ook wel script genoemd) is de basis van iedere film. Maar hoe ziet zo'n script eruit, en hoe schrijf je iets wat geschikt is voor film? Leerlingen gaan zelf schrijven en ontdekken zo, met behulp van filmfragmenten en door middel van het bewerken van bestaande verhalen, hoe je van woorden beelden maakt. Er kan ook een speciale workshop soapschrijven worden gegeven. Een filmmaker komt samen met de leerlingen werken. WORKSHOP SOAP – STICHTING FILMSET Leerlingen bedenken en maken zelf een soapscene of soapaflevering. In minimaal 2 lesuren bedenken de leerlingen een verhaal voor een eigen soap(scene) en gaan dit vervolgens produceren en filmen. Ze moeten bedenken welke locaties geschikt zijn voor de soap. Ook leren ze wat camerastandpunten zijn en bedenken ze welke ze voor hun scènes willen gebruiken. Ze acteren en filmen alles zelf en leren daardoor in korte tijd keuzes te maken en compromissen te sluiten, bijvoorbeeld met lastige regisseurs of veeleisende acteurs- en met elkaar.

12


Literatuur ALGEMEEN ONDERZOEK

Recommend Documents