Praktische informatie bij het artikel ‘Noors winteravontuur rondom Lillehammer’ standplaats Hafjell, Op Pad 8 – 2011
Lillehammer Wintersporten, Noorwegen
Samenstelling: Tjeerd Visser Foto: Laurens Aaij
Wintersport in Noorwegen/Lillehammer Beste tijd/Weer Er naartoe Schaatsen Sneeuwschoenwandelen Cross-country skiën (langlaufen) Alpine skiën & Telemarken Olympia Parken Overnachten, eten/drinken Hamar Geld, telefoon, elektriciteit Kleding, overige uitrusting Diversen Kaarten & gidsen Overige relevante sites
De Feiten Activiteiten: Skiën en telemarken, op de piste en daarbuiten Langlaufen: (klassiek en skating), sneeuwschoenwandelen, toerschaatsen en diverse ‘fun’sporten (o.a. bobraften, sleeën) Land: Noorwegen Gebied: Ten noorden van lillehammer liggen de skigebieden Hafjell (grootste gebied), Skeikampen en Kvitfjell. Langlaufen en sneeuwschoenwandelen op de fjell ten oosten van Lillehammer (vanuit Nordseter en Pellestova). Schaatsen op het Mjøsameer direct bij Lillehammer Zwaarte/moeilijkheidsgraad: Alle activiteiten op alle niveaus, met of
Wintersport in Noorwegen/Lillehammer Wintersport in Scandinavië is in een aantal opzichten anders dan wintersport in de Alpen. Allereerst de route er naar toe. Je gaat vliegen, en dan blijkt Scandinavië opeens heel dichtbij, of je kiest voor de combinatie auto/boot. De reis wordt dan een ervaring op zich. Daarnaast, en dat is tegenwoordig een belangrijk verschil, is de sneeuwzekerheid in Scandinavië groter dan op de meeste plekken in de Alpen. En wie in de Alpen voor een sneeuwzekere bestemming kiest, is al snel duurder uit dan iemand die voor Scandinavië kiest, terwijl Scandinavië juist de naam heeft duur te zijn. Kom je daar alleen om te sporten, dan zitten de prijzen op Nederlands niveau. Kun je het niet laten van de (beperkte) uitgaansgelegenheden te genieten, dan ben je snel een aardig bedrag armer. Van alle Scandinavische landen heeft Noorwegen, met z’n bergen, de skiër uiteraard het meest te bieden. Kom je om te langlaufen of sneeuwschoenwandelen dan maakt het weinig uit welk Scandinavisch land je uitkiest. Noorwegen telt, zeker voor Scandinavische begrippen, een paar relatief grote wintersportplaatsen waarvan Hemsedal, Geilo en Lillehammer de bekendste zijn, en Lillehammer is daarvan de dichtstbijzijnde. Vanaf Schiphol sta je daar in een halve dag op je ski’s, schaatsen of sneeuwschoenen. Uniek voor de schaatser is uiteraard de aanwezigheid van het beroemde Vikingschip, de overdekte ijsbaan in Hamar. Je passeert Hamar op weg naar Lillehammer.
Pagina 1
Noorwegen
Praktische informatie bij het artikel ‘Noors winteravontuur rondom Lillehammer’ standplaats Hafjell, Op Pad 8 – 2011
zonder instructeur. Van beginner tot extreem, van heel jong tot (heel) oud Beste wintertijd: Begin december tot eind maart. Beste schaatsmaand is februari (zie www.norwegianskatingfestival.no) Navigeren: Sneeuwschoen- en langlauftochten met locaal kaartmateriaal en bewegwijzering probleemloos zelfstandig uit te voeren. Gidsen in Hafjell en Nordseter Er naartoe: Vliegen: Schiphol – Oslo Gardermoen (2 uur), trein Gardermoen – Lillehammer (2 uur). Auto: naar kiel (vanaf Utrecht 530 km, minimaal 6 uur), boot naar Oslo (Color Line, dagelijks afvaart 14.00 uur, aankomst 10.00 uur), met de auto naar Lillehammer (180 km, 3 uur) Overnachten: Lillehammer en omliggende skigebieden bieden een scala aan overnachtingsmogelijkheden. Wij sliepen in een 8-persoons huis (Sandegrenda, via www.hafjellbooking.com) direct naast de Hafjell-pistes
Pagina 2
Beste tijd / Weer Vanaf eind oktober ligt er sneeuw op de heuvels rondom Lillehammer en vanaf half november ook in de dalen. De skipistes worden half november geopend en sluiten half of eind april, afhankelijk van de hoeveelheid sneeuw en het tijdstip waarop Pasen valt. Het winterseizoen eindigt meestal één of twee weken na Pasen. In november, december en januari zijn de dagen kort en is het vroeg donker. Het kan, bij slecht weer, extreem koud zijn op de fjell. Half maart worden de dagen in Lillehammer echter al weer langer licht dan bij ons in Nederland, en Pasen is in Noorwegen een hele populaire (drukke) periode om op ski’s het winterseizoen af te sluiten.
Er naartoe Auto Naar Kiel (vanaf Utrecht 530 km, reken minimaal op 6 uur), boot naar Oslo (Color Line, www.colorline.com, dagelijkse afvaart om 14.00 uur, minimaal 1 uur voor vertrek aanwezig in Kiel, aankomst Oslo 10.00 uur), met de auto naar Lillehammer (180 km/3 uur). Onderweg (na 120 km/2 uur) passeer je Hamar. De hoofdweg is, uitzonderingen daargelaten, goed onderhouden. Winterbanden verplicht en, alhoewel meestal overbodig, sneeuwkettingen meenemen (voor de heuvels boven Lillehammer). Prijsindicatie retour Kiel – Oslo v.v. 2 personen + auto: € 400,-. Vliegen/trein Schiphol – Oslo Gardermoen (2 uur, vanaf € 100,- retour, KLM of SAS). Trein Gardermoen – Lillehammer: 1.35 tot 1.55 uur, afhankelijk van de trein (21 x per dag, ten minste 1 x per uur). Prijs: NOK 260,- (€ 35,-) of bij vooruitboeken (online) NOK 199,- (€ 25,-). Treininfo: www.nsb.no. Local vervoer Er zijn skibussen van Lillehammer naar Skeikampen (60 minuten, NOK 74,-/€ 10,-), Hafjell (20 minuten, NOK 44,-/€ 6,-) en Nordseter (30 minuten, NOK 44,-/€ 6,-). Aanvullend op het openbaar vervoer rijdt er een regionale bus door Hafjell, van hotel naar hotel en naar het skicentrum. Deze bus gaat ook door naar Pellestova, maar de verbinding is lastig (zie www.lillehammer.com/no en zoek op HafjellSkibuss/). Pellestova is beter bereikbaar met eigen vervoer.
Schaatsen De NSF wil uiterlijk 1 week voor het Norwegian Skating Festival (18-02-2012) een baan te hebben, daar waar het ijs het beste is. Uitgangspunt is Moelv (halverwege Lillehammer en Hamar), Lillehammer is een alternatief. Garanties voor goed ijs en een geprepareerde baan zijn vooraf niet te geven. Informatie over de ijsomstandigheden via www.norwegianskatingfestival.no en via www.nordicwinter.nl. Daarnaast probeert de Lillehammer Ro- og Kajakklubb in principe de hele winter (vanaf kerst tot eind maart) een baan open te houden op de Mjøsa bij Lillehammer (clubhuis bij het water). De beste maanden zijn februari en maart, maar alles hangt af van de winterse omstandigheden en de beschikbare mankracht. Info hierover in het Nederlands via Jeroen Oostendorp (
[email protected]). Voor schaatsen in het Vikingschip (Vikingskipet) in Hamar: zie www.hoa.no. Entree: 40 Nok. (ruim € 5,-) per volwassene, openingstijden ma-vrij, 8.00 – 16.00 uur.
Sneeuwschoenwandelen Sneeuwschoenwandelen is relatief nieuw in de omgeving van Lillehammer. Informatie hierover vind je op de website www.lillehammer.com. Klik op “what to do” , “without skis” en je komt bij een lijst met nuttige adressen, inclusief contactinformatie. Sneeuwschoenverhuur in het Nordseter Aktivitets- og Skisenter, www.nordseter.no en in de winkel in Gålå. Informeer desnoods op de plekken waar ski’s worden verhuurd.
Pagina 2
Noorwegen
Praktische informatie bij het artikel ‘Noors winteravontuur rondom Lillehammer’ standplaats Hafjell, Op Pad 8 – 2011
Pagina 3
Cross-country skiën (langlaufen) Ook informatie over langlaufen vind je op www.lillehammer.com. Klik op ‘what to do” , ‘Cross country’, ‘ski school’ en een hele lijst met voorzieningen komt tevoorschijn. De meesten zitten in of bij de alpine skigebieden. Verhuur van langlaufmateriaal eveneens via deze website, klik door op ‘ski hire’. In Nordseter, Sjusjøen, Hafjell, Skeikampen, Kvitfjell and Gålå wordt dit material verhuurd. 20 Minuten rijden boven Hafjell ligt de accommodatie Pellestova Hotell Hafjell (www.pellestova.no). Dit hotel/appartementencomplex plus restaurant is een prima startpunt voor het maken van cross-country skitochten. Het Olympia parken boven Lillehammer is het beginpunt van de jaarlijkse Birkebeinerrennet, een langlaufwedstrijd over 54 km met zo’n 6.500 deelnemers. Het eerstvolgende startschot zal er op 17 maart 2012 worden gelost. Erling Jevge, de voormalig Olympisch kampioen, verzorgt op verzoek langlauflessen voor groepen vanaf 5 personen. Neem hiervoor contact op met het Toeristenbureau in Lillehammer (www.lillehammer.com).
Alpine skiën & Telemarken Er zijn buiten Lillehammer 3 skicentra. De grootste is Hafjell (www.hafjell.no). Van midden november tot half mei zijn de pistes (31 stuks, max. 835 meter hoogteverschil) hier in principe geopend. Prijsindicatie Telemarkles Hafjell Alpine Resort: 430 Nok. (€ 56,-) voor 2 personen, 90 minuten. Skeikampen-resort is het beste skigebied voor kinderen (zie www.skeikampen.no, ook voor andere kinderactiviteiten). Het derde skigebied heet Kvitfjell.
Olympia Parken Voor de overige winteractiviteiten (o.a. bobraften, taxibob, skeleton, tobogganing), check www.olympiaparken.no. Deze site geeft ook de actuele weersverwachting plus prijsindicaties (bijv. een afvaart met het bobraft over de olympische bobsleebaan kost 230 Nok. Per volwassene (€ 30,-). Bezoek minimaal ook even de Olympische schans (bovenaan!).
Overnachten, eten/drinken Lillehammer en omliggende skigebieden bieden een scala aan overnachtingsmogelijkheden. Belangrijkste site voor het boeken van accommodatie is www.hafjellbooking.com. Wij sliepen in een 8-persoons huis (Sandegrenda 2) direct naast de Hafjellpistes, kosten rond de 16.000 Nok (€ 2000,-) voor 1 week. Voor Skeikampen, zie www.thonhotels.no, voor Pellestova Hotell Hafjell zie www. pellestova.no en voor het exclusieve Mølla Hotell met z’n Toppen Bar in het centrum van Lillehammer, zie www.mollahotell.no. In het dorpje Nordseter vind je een kleine supermarkt, een restaurant en overnachtingsmogelijkheden. Bij het Hafjell skicenter zit een grote supermarkt voor alle noodzakelijke boodschappen, en Lillehammer zelf biedt uiteraard ook supermarkten. Voor een lunch tijdens het schaatsen kun je terecht Bjorn’s Kro Restaurant, Hotel & Motel. In dit truckersrestaurant aan de E6 kun je ook slapen (zie www.bjornskro.com). Je wilt een avondje op z’n Noors doorzakken? Probeer Woodys Bar (eten/ livemuziek/’après ski’) onderaan de pistes in Hafjell Alpinsenter (woodysbar6677.co.uk).
Hamar Schaatsers zullen ongetwijfeld een rondje willen rijden in het wereldberoemde Vikingschip. Overnachten kan daar aan de overkant van de weg in Hamar Vandrerhjem Vikingskipet (zie www.815mjosa.no/hamar). Prijsindicatie: 840 Nok. (€ 110,-) voor een 2-persoons kamer. Heb je minimaal een uur over, bezoek in Hamar dan absoluut de middeleeuwse Cathedraal (www.hedmarkmuseet.no).
Geld, telefoon, elektriciteit Elektriciteit 220 V. In Noorwegen geen euro’s, maar Noorse Kronen (10 Nok. = € 1,30). In Lillehammer en Hafjell Skicenter pinautomaten aanwezig, creditkaartgebruik overal geaccepteerd. Kengetal Noorwegen is 0047.
Pagina 3
Noorwegen
Praktische informatie bij het artikel ‘Noors winteravontuur rondom Lillehammer’ standplaats Hafjell, Op Pad 8 – 2011
Pagina 4
Kleding, overige uitrusting Het kan, als je pech hebt, dramatisch koud zijn op de fjell boven Lillehammer. Geen nood, want in Lillehammer en in de skigebieden is alles te koop wat je eventueel vergeten bent mee te nemen. Toch een beperkte paklijst: Gevoerde, liefst slijtvaste winterhandschoenen die passen bij de activiteit (dikke voor het skiën, sleeën en sneeuwschoenlopen, dunnere voor het schaatsen en langlaufen). Thermo-onderkleding Fleecevest, softshell, windbreker Donsjack kan fijn zijn Waterdichte overbroek Muts, das, zonnebril, goggle Gamaschen (sneeuwschoenlopen) Dagrugzak Cash, creditcard, paspoort (kopei) reisverzekering met wintersportdekking, verzekeringsbewijs ziektekosten EHBO-kit incl. sporttape + second skin (of iets anders tegen blaren) Thermosfles Zie ook de paklijsten op www.oppad.nl
Diversen Een dagje minder actief? Zeker de moeite waard zijn: Het Noors Olympisch Museum (nabij de langdingsplaats van de Olympische schans), zie www.ol.museum.no (110 Nok / € 14,- per volwassene). Lillehammer Kunstmuseum, www.lillehammerartmuseum.com, 90 Nok. (€ 12,-) per volwassene. Maihaugen Openluchtmuseum, www.maihaugen.no, 100 Nok. (€ 13,-) per volwassene. Hunderfossen Vinterpark (diverse kinderattracties, Icebar, Icehotel, Fairytale Grotto). Zie www.hunderfossen.no voor prijzen, openingstijden en informatie. In februari en begin maart beperkt geopend. Nuttig adres voor schaatsers en buitensporters: de winkel ‘Vandreskoen’ van de Nederlander Jeroen Oostendorp (Storgata 61, 2609 Lillehammer). Verkoop (en eventueel onderhoud) van schaatsen waaronder de click-noor van Zandstra.
Kaarten & gidsen Kaarten Locaal verkrijgbaar: Loipekaart Lillehammer – Sjusjøen – Nordseter – Hafjell: 40 NOK, 1: 50.000. Onmisbaar voor het maken van langlauf- en sneeuwschoentochten in het hele gebied. Speciaal op Lillehammer eo gericht zijn er enkele detailkaarten: Turistkart Lillehammer 1:100.000, € 9,95. Topografische kaart, Kartblad 1817-2, Lillehammer, 1/50.000, € 19,90. kaart met Lillehammer centraal , geen routes ingetekend , wel de paden etc.. Statens Kartverk Turkart, Øyer-Lillehammer, 1:50.000, € 19,95. Hafjelle - Nordseter Susjøen (noordelijk van Lillehammer). Gemarkeerde en niet-gemarkeerde wandelpaden zijn apart aangegeven, verder informatie over eet- en slaapgelegenheden en toeristische bezienswaardigheden. Turkart Peer Gynts Rike 1:50.000, € 19,95. Skeikampen - Kvitfjell - Gala - Fefor Espedalen (verder noordelijk) met ingetekende routes. Turkart Birkebeiner 1:50.000, € 19,95. Rennet - rittet - løpet , met ingetekende winterroutes/turløyper en winterhutten: o.a. Birkebeinerløypene (oostelijk van Lillehammer). ANWB wegenkaart Noorwegen Zuid, 1:300.000, € 7,95. Goede deelkaart met plaatsnamenregister. Kümmerley & Frey Nord-Norwegen Regional Map nr. 2, 1:335.000, uitgeverij Kümmerley & Frey, €12,95. Scherpe deelkaart van het zuidelijke middenstuk van Noorwegen, op basis van de kaart van Cappelen.
Pagina 4
Noorwegen
Praktische informatie bij het artikel ‘Noors winteravontuur rondom Lillehammer’ standplaats Hafjell, Op Pad 8 – 2011
Pagina 5
Uglands Veiatlas Norge, 1:300.000, inclusief stadskaarten 1:20.000 (waaronder Lillehammer), € 38,50. Goede gedetailleerde wegenatlas. Gidsen Over buitensport in geheel Noorwegen: Dielessen, Gerard, Wandelgids Noorwegen, € 15,50. “Het land van de zon in de nacht” verhalen, hutten, trektochten, dagtrips, hoogtepunten. ANWB Noorwegen actief, € 14,95. Reisgids met wandelingen, fietstochten, autoroutesdetailkaarten en GPS-tracks. Lonely Planet Norway, € 19,95. Een goede praktische gids voor de zelfstandige reiziger. Südnorwegen Reise Know-How Reiseführer, € 22,50. Uitgebreide praktische gids voor Zuid-Noorwegen. ADAC Skiguide 2012, uitgeverij Travel House Media, € 24,99. Jaarlijks verschijnend boekwerk met 1500 skigebieden wereldwijd. Rother wanderführer Norwegen Süd, € 14,95. Wandelgids met 50 wandelingen variërend tussen de 2,5 en de 10 uur, tevens een paar meerdaagse tochten. Geen wandelingen in de directe omgeving van Lillehammer, wel op bereisbare afstand. De kaarten en gidsen zijn doorgaans verkrijgbaar bij de gespecialiseerde reisboekhandel. Bronnen: Geografische Boekhandel Pied à Terre, Overtoom 135-137, 1054 HG Amsterdam, tel. (020) 627 44 55,
[email protected]; www.piedaterre.nl. Selexyz donner , Lijnbaan 150, 3012 ER Rotterdam, tel. (010) 413 20 70,
[email protected]; www.selexyz.nl. Zie ook: www.reisboekhandel.nl voor een winkel bij jou in de buurt.
Overige relevante sites www.innovationnorway.no www.lillehammer.com
Pagina 5