129
NOORWEGEN Officiële taal ➔ Noors Bestuursvorm ➔ constitutionele monarchie Bevolking ➔ 5,1 miljoen Hoofdstad ➔ Oslo Valuta ➔ Noorse kroon (NOK) Lid van de EU of EER ➔ EER Landnummer ➔ +47 Domeinextensie ➔ .no
WAAROM WERKEN IN NOORWEGEN? Noorwegen is een jonge natie, maar heeft een lange historie en een rijk erfgoed. In de loop der jaren hebben de eigen gewoonten en tradities zich vermengd met buitenlandse invloeden. Het uitgestrekte en ongerepte landschap van Noorwegen leent zich uitstekend voor buitenactiviteiten en -sporten. Voor werkzoekenden die in Noorwegen een baan willen vinden, is het goed om te weten dat uit recente onderzoeken is gebleken dat het aantal vacatures in de financiële sector, de verzekeringsbranche, de bouw, op leidinggevend niveau, de mijnbouw en productie afneemt, terwijl de ICT-sector is gegroeid. Op de arbeidsmarkt is veel vraag naar technici, ICT’ers en ingenieurs in de aardolie-industrie en op het gebied van aardwetenschappen. Er is ook een tekort aan personeel in de gezondheidszorg, met name verpleegkundigen.
130
N oorwegen
WERK ZOEKEN Vacatures worden bekendgemaakt op de websites van bedrijven, op gespecialiseerde banensites, in dagbladen, via bemiddelingsbureaus en via de openbare dienst voor arbeidsvoorziening (http://www.nav.no).
Is het gebruikelijk om een foto aan het cv toe te voegen? Het is niet gebruikelijk om een foto toe te voegen. Hebben handgeschreven sollicitaties de voorkeur?
Sollicitatietips Solliciteer in het Engels (of in een Scandinavische taal, als u die beheerst) met een brief en een cv (maximaal één bladzijde; cv’s van technische kandidaten mogen langer en uitgebreider zijn).
Nee, handgeschreven sollicitaties worden in Noorwegen niet gebruikt. Wordt het Europass-cv algemeen gebruikt en geaccepteerd? Nee.
Probeer bij een open sollicitatie de naam van een medewerker van de personeels afdeling te achterhalen, zodat u uw sollicitatie rechtstreeks naar die persoon kunt zenden. Schrijf een sollicitatiebrief (maximaal één bladzijde) en voeg een cv toe. Verstuur één sollicitatie per vacature of bedrijf. Solliciteert u bij een groot bedrijf, bel of mail de personeelswerver dan enkele dagen na het versturen van uw sollicitatie om te vragen of hij of zij uw cv heeft gelezen, wat hij of zij ervan vindt, of er veel kandidaten zijn, wanneer u een antwoord kunt verwachten enz. Presenteer uzelf en uw kwalificaties kort en duidelijk. Wees eerlijk en overdrijf niet. Houd uw cv eenvoudig en bescheiden. Wees eerlijk over uw talenkennis, vooral wat het Engels betreft. Een „goede” kennis van het Engels is niet hetzelfde als „schoolengels”.
Telefonisch contact opnemen Het is heel gebruikelijk dat belangstellenden de contactpersoon bellen voor nadere inlichtingen over een baan. Bereid relevante vragen over de baan/het bedrijf voor en bel op werkdagen tussen 9.00 en 15.00 uur. Moet ik diploma’s meesturen met mijn sollicitatie? Voeg uitsluitend kopieën van diploma’s en certificaten bij uw sollicitatiebrief en cv als dat in de vacature vermeld staat. Zo niet, stuur ze dan op wanneer erom wordt gevraagd. Werkgevers hebben een gewaarmerkte kopie van uw diploma en een be edigde vertaling ervan (in het Noors of op zijn minst in het Engels) nodig.
N oorwegen
Gebruikelijke periode tussen de publicatie van de vacature en de eerste werkdag Die periode is variabel. Sommige vacatures gaan ervan uit dat de kandidaat zo snel mogelijk begint; in andere gevallen is de eerste werkdag drie maanden later. Voorbereiding op het gesprek Meestal wordt u uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek. In sommige gevallen is het eerste directe contact een telefoongesprek. Vergeet niet dat uw cv en sollicitatiebrief uw „toegangskaartje” vormen voor een sollicitatiegesprek. U moet er dus voor zorgen dat uw competenties daarin goed uit de verf komen. Een sollicitatiegesprek is veeleer gebaseerd op uw persoonlijke vaardigheden en uw persoonlijkheid in een arbeidssituatie. De „persoonlijke chemie” tussen u en de personeelswerver kan van doorslaggevend belang zijn. Toon belangstelling, laat zien dat u gemotiveerd bent, stel de juiste vragen, en durf voor uzelf op te komen en uw eigen mening te formuleren. Meestal wordt er één sollicitatiegesprek gevoerd, maar voor hooggekwalificeerd personeel kunnen het er twee of drie zijn. Gemiddeld duurt een sollicitatiegesprek 45 tot 90 minuten. Wie zijn bij het gesprek aanwezig? Bij het sollicitatiegesprek zijn maximaal vijf mensen aanwezig. Onder hen kunnen een vakbonds- of personeelsvertegenwoordiger zijn, vooral als het gaat om banen in de overheidssector.
131
Geven we elkaar de hand? Het is heel gebruikelijk om een stevige handdruk te geven. Heeft het sollicitatiegesprek een vaste opbouw? De persoon die het sollicitatiegesprek leidt, vertelt u eerst iets over het bedrijf en de functie. Vervolgens krijgt u de tijd om uzelf voor te stellen en toe te lichten waarom u hebt gesolliciteerd. Aarzel niet om professionele vragen te stellen over het bedrijf en de functie. Aan het einde van het gesprek kunt u vragen stellen over het salaris en de arbeidsvoorwaarden. Tot slot deelt de gespreksleider u mee wanneer u feedback of een antwoord zult krijgen. Er wordt hoofdzakelijk over beroepsgebonden onderwerpen gesproken, maar personeelswervers beoordelen u vooral op uw presentatie van uzelf en uw beroepskwalificaties. Blijf kalm en wees uzelf. Laat zien dat u een aanwinst bent voor het bedrijf. Probeer geen indruk te maken op de personeelswerver; wees eerlijk, bescheiden en nuchter. Wanneer is een vraag ongepast? Discriminatie op grond van politieke gezindheid, godsdienst, seksuele gerichtheid, leeftijd, handicap of lidmaatschap van een vakbond is bij wet verboden, tenzij die onderwerpen van direct belang zijn voor de baan zelf. Vragen over zwangerschap en het al dan niet ontvangen van uitkeringen hoeft u niet te beantwoorden. Gebruik echter uw gezond verstand. Werkgevers verwachten dat u initiatief toont, verantwoordelijkheid
132
N oorwegen
neemt voor uw werk en in staat bent om onafhankelijk te werken. Moet ik referenties, aanbevelingsbrieven of een bewijs van goed gedrag verstrekken? Noorse werkgevers controleren systematisch opgegeven referenties. Noem uw referenties aan het einde van uw cv. Zij moeten de Noorse personeelswerver (in het Engels of in een Scandinavische taal) informatie geven over uw eerdere verantwoordelijk heden op uw werk en uw beroeps- en persoonlijke vaardigheden. Aanbevelingsbrieven zijn niet verplicht en normaal gesproken wordt er ook niet naar gevraagd, tenzij u geen referenties kunt noemen. Voor banen in de beveiligingssector en in het onderwijs moet u kunnen aantonen dat u geen strafblad hebt. Die voorwaarde wordt in de vacature vermeld. Onderhandelen over uw salaris en arbeidsvoorwaarden Salarissen worden doorgaans uitgedrukt in een bedrag per maand. In het geval van seizoenarbeid wordt ook wel een uurloon gebruikt. Vaak is onderhandelen niet nodig omdat er standaardovereenkomsten zijn. Het is echter wel verstandig om bij de vakbond voor de betrokken sector navraag te doen over het salarisniveau. Zo weet u immers wat u kunt verwachten. Doorgaans vinden salarisbesprekingen plaats nadat men u de baan heeft aangeboden.
Vakantiegeld is bij wet geregeld en is onderdeel van uw salaris. Vakbonden onderhandelen op nationaal niveau over salarissen en secundaire arbeidsvoorwaarden. Vakbondsvertegenwoordigers zijn verantwoordelijk voor de lokale onderhandelingen op de werkvloer, maar uitsluitend voor hun leden. Moet ik er rekening mee houden dat ik op proef moet komen werken? Nee, het is niet gebruikelijk dat u één dag op proef moet komen werken. Hoelang duurt de proeftijd normaal gesproken? Een werkgever kan besluiten u in dienst te nemen op basis van een proeftijd. Die duurt normaal gesproken niet langer dan zes maanden. Vergoedt de werkgever de reiskosten die ik maak voor het sollicitatiegesprek? Veel bedrijven vergoeden de reiskosten die worden gemaakt voor een sollicitatie gesprek. U kunt dat echter het best op voorhand navragen bij de werkgever. Wanneer krijg ik de uitslag te horen? Als u bent aangenomen, ontvangt u een schriftelijke bevestiging. Wellicht wordt u daarvoor ook gebeld. Als u bent afgewezen, wordt u daarvan per brief of e-mail op de hoogte gebracht.
N oorwegen
Feedback en vervolg Als u niet bent geselecteerd, kunt u de personeelswerver bellen en vragen waarom u de baan niet hebt gekregen of welke kwalificaties de geselecteerde persoon had die u niet had. Zo krijgt u een indruk van waar u staat op professioneel vlak.
133
zijn alleen gebruikelijk voor leidinggevende functies in de financiële en vastgoedsector, de consultancywereld en functies waarvoor een representatief uiterlijk erg belangrijk is. Bekijk foto’s van medewerkers op de website van het bedrijf om te zien hoe zij zich kleden. Nog andere adviezen?
Hoe laat word ik verwacht voor het sollicitatiegesprek? U moet stipt op tijd komen. Als u verhinderd bent op het moment van de afspraak, probeer dan zo snel mogelijk telefonisch of per e-mail een nieuwe afspraak te maken. Kledingadvies In Noorwegen gelden informele kledingvoorschriften. Een wit overhemd en een das
Probeer in het algemeen geen indruk te maken met uw uiterlijk. U kunt beter indruk op hen maken met uw beroeps- en persoonlijke vaardigheden. Houd het eenvoudig en kom ter zake. De Noorse bedrijfscultuur is tamelijk informeel, vergeleken met andere Europese landen.
