Liberaal Utrecht. Jorrit Linders. Van de voorzitter. Fier. Giften. In dit nummer. Jaargang 56 Nr.396 April 2014

Liberaal Utrecht Jaargang 56 Nr.396

In dit nummer 1 Van de voorzitter Jorrit Linders 2 Bestuurlijke informatie 3 Van lokaal naar Europa Eric Balemans 4 De kiezer heeft gesproken Kees Geldof 5 Campagne voeren Judith Tielen 6 Nieuw raadslid Queeny Rajkowski 6 Verkeersergernissen Willem Buunk 7 Wolfsen, bijstand + afscheid Mark Dijk 8 De politiek verlaat je niet Jesper Rijpma 9 Bieb Andre van Schie 9 Horecabeleid Utrecht Dimitri Gilissen 10 Europa meer Utrecht Mark Dijk 11 Gemeenteraad 2014 Martijn van Dalen 12 Bejaard en verdacht Rinze Benedictus

Giften Giften aan de afdeling Utrecht kunt u overmaken op bankrekeningnummer 39.45.60.612 t.n.v. VVD afdeling Utrecht te Utrecht.

Inleveren kopij voor jaargang 56 nummer 397 vóór 1 JUNI 2014 naar [email protected]

Foto’s fractieleden door Fotograaf: Sebastiaan ter Burg

April 2014

Van de voorzitter Fier De verkiezingen van 19 maart verliepen niet zoals we gehoopt hadden. Alles in mij zegt dat de uitslag ons werk van de afgelopen jaren, en zeker van het laatste jaar met een sterke campagne, tekort doet. Dat voelt enorm onrechtvaardig. Het zorgde voor een kater, in enkele gevallen zelfs letterlijk. Toch is het de nieuwe realiteit. Liberalen zouden geen liberalen zijn als ze niet snel weer de draad zouden oppakken en positief naar de toekomst zouden kijken. Dat doen we dus ook. Met een mooie nieuwe fractie, die opnieuw barst van de kwaliteit, laten we het liberale geluid zo helder mogelijk doorklinken in de Utrechtse politiek. Ik heb het laatste jaar beleefd als intensief en ben dankbaar dat ik er deel van mocht uitmaken, ongeacht de verkiezingsuitslag. Al een paar dagen ben ik op zoek naar het woord dat mijn gevoel het best weergeeft. En ik ben eruit. Het is een gevoel van trots. Het is een woord waar onze zuiderburen eigenlijk een nóg mooier woord voor hebben: fier. Volgens de Dikke Van Dale betekent ‘fier’ bovendien “met rechtmatige trots”. En rechtmatig is het zeker! Daarom ben ik fier. Fier op deze afdeling. Fier op alle leden die zich in de campagne zo hard hebben ingezet, dat ze een slaaptekort hadden na 19 maart. Fier op de oude fractie, voor hun goed en harde werk de afgelopen vier jaar. Fier op onze kandidaten voor de gemeenteraad, die hebben laten zien waarom ze kandidaat zijn. Fier op Martijn van Dalen en Edwin Löring, die alles opzij hebben gezet om leiding te geven aan de campagne. En fier op mijn bestuur, omdat we als team hard hebben gewerkt om alles in goede banen te leiden. Onze fractie heeft een opdracht meegekregen voor de komende vier jaar. Het is aan de fractie om te zorgen dat zoveel mogelijk elementen van ons rijke verkiezingsprogramma realiteit worden. Bij het schrijven van dit voorwoord is nog niet duidelijk welke partijen in Utrecht de coalitie gaan vormen. Of de VVD nu wel of niet in het college komt: we staan achter de fractie en wensen haar alle succes! Ondanks de teleurstelling van 19 maart gaan we met een goed gevoel de komende periode in. Er staan ons al snel nieuwe verkiezingen te wachten: die voor de Provinciale Staten in 2015, maar eerst (al in mei!) die voor het Europees Parlement. Ons voormalig gemeenteraadslid Mark Dijk staat op een prachtige vierde plek op de Europese VVD-lijst en we gaan er alles aan doen om te zorgen dat hij naar Brussel kan: hij kan daar namelijk het verschil maken. Dat heeft Mark in Utrecht al laten zien. Ons bestuur gaat, samen met jullie, de komende periode aan de slag om de VVD Utrecht weer klaar te maken voor de volgende verkiezingen. Daarnaast willen we de VVD Utrecht weer op de landelijke kaart zetten. We houden jullie daarvan op de hoogte en rekenen weer op jullie hulp en enthousiasme!

Jorrit Linders

1

Bestuurlijke informatie Bestuur Jorrit Linders Tom Meyer Willemijn Hack Judith Versteege Tom van der Maas Vacant Martijn van Dalen

voorzitter vice-voorzitter secretaris penningmeester bestuurslid, politiek en zakelijk netwerk bestuurslid, opleiding en training activiteiten en permanente campagne

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

06 46056978 06 43250919 06 21124578 06 22903648 030 2100200 06 26032028

Gemeenteraadsfractie 2014-2018 Kees Geldof Fractievoorzitter [email protected]

Woordvoerder: Financiën, Openbare Orde en Veiligheid, Organisatievernieuwing, Personeel, Veiligheidshuis

Dimitri Gilissen

Woordvoerder: Economische Zaken, Groen, Grondzaken en Vastgoed, Internationale Zaken, Leidsche Rijn, Openbare ruimte, Regiozaken, Ruimtelijke Ordening (Vleuten-De Meern, Leidsche Rijn, West, Zuid-West en Zuid), Utrecht Vernieuwt, Wonen

Wijken: Overvecht- Zuid

Vice-fractievoorzitter [email protected]

Wijken: Leidsche Rijn, Vleuten-De Meern Judith Tielen Raadslid, secretaris/ penningmeester [email protected]

Woordvoerder: Communicatie, Inburgering, Jeugd, Krachtwijken, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Volksgezondheid en Welzijn/WMO

André van Schie Raadslid [email protected]

Woordvoerder: Bibliotheek, Cultuur, Duurzaamheid, Kraken en leegstand, Milieu, Monumenten en archeologie, Ruimtelijke Ordening (Noordwest, Overvecht, Noordoost, Oost en Binnenstad), Stationsgebied, Utrechts Archief, Verkeer

Wijken: Noordoost, Noordwest

Wijken: Binnenstad, Oost Woordvoerder: Bestuursinformatie, Burgerzaken, Juridische Zaken, Ombudszaken, Onderwijs, Publieksdienstverlening, Sport, Wijkgericht werken en Participatie

Queeny Rajkowski Raadslid [email protected]

Wijken: West, Zuidwest

Leden Provinciale Staten Eric Balemans Zohair el Yassini Arthur Kocken Hans Konings Daniel Tuijnman

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

06 51812160 06 84909535 06 29543735 06 53824492 06 30440675

Redactie Liberaal Utrecht Irene Crul Bas Steunenberg Rinze Benedictus Maarten v.d. Wetering Ralf Willems

hoofdredacteur contactpersoon bestuur redacteur redacteur redacteur

030 2731149 06 41367328

2

Van lokaal naar provinciaal naar Europa Van Lokaal Jammer, dat we als VVD in deze stad geen 6, 7 of 8 zetels hebben gehaald bij de verkiezingen van 19 maart j.l. We hadden meer verdiend, maar helaas niet gekregen. En dat was helaas de tendens in de hele provincie Utrecht. Fantastisch dat Kees, Dimitri, Judith, Andre en Queeny (en hopelijk ook Willem binnenkort) zijn gekozen en de mooie taak hebben om een sterk en helder VVD geluid te laten horen in de Utrechtse raad. De campagne was geweldig en Edwin en Martijn hebben alle hulde verdiend met de manier waarop met name zij de campagne hebben vorm gegeven. Deze stad heeft een VVD nodig in de turbulentie van linkse partijen die ook duidelijk van de kiezer een signaal hebben gekregen dat het toch wat anders moet. Als inwoner en VVD lid ben ik erg benieuwd naar de onderhandelingen. Een ding is zeker als het net zo loopt als met de keuze voor de nieuwe burgemeester dan moet het ook in het stadsbestuur goed kunnen komen voor de VVD. Naar Provinciaal Vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft de Utrechtse gemeenteraad in meerderheid aangegeven dat zij de plaatsing van windmolens op Lage Weide niet zag zitten. Dat vonden ook het overgrote deel van de mensen die in de buurt wonen. Maar de grote vraag is of alle politieke partijen na de gemeenteraadsverkiezingen er nog hetzelfde over denken als vóór de verkiezingen. Over de VVD heb ik geen enkele twijfel. Dat is een partij die de rug recht houdt, maar ja de anderen ……… Windenergie en vooral de plaatsing van windmolens in ons dichtbevolkte land leidt altijd tot stevige discussies. Zo ook in de provincie waar de VVD fractie bepaald niet staat te juichen. Maar soms moet je roeien met de riemen die je hebt en soms heb je niet de volledige vrijheid van handelen. Het Rijk heeft immers bepaald dat er in het kader van duurzame opwekking van energie in de provincie Utrecht 65,5 Megawatt aan windenergie moet worden opgewekt. Daaraan was gekoppeld dat de provincie dus locaties moest aanwijzen waar die windmolens mogelijkerwijs zouden kunnen worden geplaatst. Lage Weide is in de nieuwe Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie opgenomen als mogelijke locatie naast een aantal andere locaties. Dankzij de VVD is daar wel een voorwaarde aan verbonden, namelijk dat er bestuurlijk draagvlak voor is in de betreffende gemeente. Dus er moet een meerderheid zijn in de gemeenteraad. Het is dus in de eerste plaats een zaak van de gemeente. De provincie komt er bij als zou blijken dat wij niet de totale 65,5 Megawatt kunnen waarmaken die het Rijk ons heeft opgelegd. In dat licht heeft de provincie vorig jaar een zogenaamd voorbereidingsbesluit tot herziening van de Structuurvisie genomen. Dat is feitelijk bedoeld om de gemeente Utrecht en de gemeenteraad de gelegenheid te geven om zelf een keuze te maken. De gemeente krijgt de tijd om opnieuw gesprekken te voeren over duurzame energieopwekking binnen de stad Utrecht. Dat besluit van de provincie betekent ook dat er tot die tijd op Lage Weide niets mag gebeuren. Dat besluit zal medio april verlengd worden om ook de nieuwe raad en het nieuwe college een oordeel te laten vellen over de wensen van bedrijven als EnergieU om windmolens te bouwen. Maar ook als de gemeente NEE zegt is de kou niet helemaal uit de lucht. Uiteindelijk kan het Rijk zowel de gemeente als de provincie passeren en bepalen dat de windmolens toch op Lage Weide komen. Het vergt dus alle aandacht van alle partijen. Definitieve besluitvorming over bijvoorbeeld het schrappen van de locatie Lage Weide zal waarschijnlijk in november 2014 plaatsvinden. Naar Europa Utrecht begint langzamerhand in de VVD in alle volksvertegenwoordigingen zichtbaar te worden. In zowel Tweede als Eerste Kamer zijn er leden afkomstig uit de provincie Utrecht. Dat geldt voor de stad nog niet, maar die heeft wel weer een behoorlijk aantal stadsgenoten in de Provinciale Staten. Waar we niet inzitten is het Europees Parlement. Maar daar kan verandering in komen. Mark Dijk is onze Utrechtse kandidaat en met zijn politieke ervaring zou hij een mooie aanwinst zijn voor het VVD smaldeel in de Europese Liberale fractie. De verkiezingen op 22 mei moeten de veerkracht van de VVD tonen en voor Utrecht leiden tot Mark Dijk als onze man in Brussel.

Eric Balemans vice voorzitter VVD Provinciale Staten

3

De kiezer heeft gesproken... We hebben als VVD Utrecht een verkiezingscampagne neergezet die er zijn mocht. De VVD was zichtbaar in de stad, in winkelcentra, bij ondernemers en dankzij onder meer onze verkiezingskrant, ons actief gebruik van de sociale media en door canvassen langs de deuren, ook bij mensen thuis. Onze activiteiten en boodschappen hebben veelvuldig de pers gehaald. Tientallen debatten zijn gevoerd, waar veel van onze kandidaten aan hebben deelgenomen en zich van hun beste kant hebben laten zien. Het was een innovatieve campagne met op onze campagnewebsite bijvoorbeeld ‘VVD op de kaart’. De wapenfeiten van de afgelopen periode en onze plannen voor de stad interactief in beeld. In de eerste plaats wil ik daarom in deze eerste LU na de verkiezingen dank zeggen aan ons campagneteam en met name aan Martijn van Dalen en Edwin Löring. Zij zijn erin geslaagd om gedurende de vele weken van de campagne, een stevig aantal liberalen gecoördineerd een uitstekende campagne te laten voeren. Een prestatie van formaat! Ook wil ik dank zeggen aan alle vrijwilligers en kandidaten die allemaal keihard gewerkt hebben om de VVD in de campagne neer te zetten. De kiezer heeft inmiddels gesproken en het resultaat is voor de VVD en voor al onze campaigners en kandidaten teleurstellend. We hebben in de nieuwe raad vijf zetels behaald. We hebben dus de groei van vijf naar zeven zetels uit 2010 niet vast kunnen houden. Het betekent ook dat we nu in de gemeenteraad de zesde kandidaat op onze lijst, Willem Buunk, moeten missen. Hij blijft gelukkig wel nauw betrokken bij de fractie als eerste opvolger en dat is ook van groot belang voor de belangrijke fase van coalitievorming die nu is begonnen. D66 nu grootste partij in Utrecht D66 is van negen naar dertien zetels gegaan en heeft duidelijk de verkiezingen gewonnen. Dat is overigens in meer steden het geval. De VVD heeft uiteraard D66 gefeliciteerd met dit succes. De verkiezingsuitslag heeft nog een flinke verschuiving laten zien. Zo verloor de PvdA fors en ging van negen naar krap vijf zetels. Daarmee is de PvdA in stemmenaantal niet meer de tweede partij, maar de vierde partij in de stad, na D66, Groenlinks en VVD. GroenLinks verloor overigens een zetel en komt nu op negen zetels. Het CDA leverde van de vier zetels er ook één in. Verkiezingswinst was er voor de ChristenUnie en voor de Socialistische Partij, die elk één zetel wonnen en nu uitkomen op respectievelijk twee en vier zetels. Nieuwkomer Stadsbelang Utrecht won twee zetels en de Partij voor de Dieren en Student-en-Starter zijn ook nieuw in de raad met elk één zetel. Leefbaar Utrecht en Groenrechts deden niet mee aan de verkiezingen en verdwijnen uit de raad. Duiding van de verkiezingsuitslag Het is helder dat voor het komen tot een nieuw coalitieakkoord en een nieuw college, D66 nu het voortouw heeft. Gelet op de verkiezingsuitslag lijkt overigens doorgaan met de huidige coalitie van D66, GroenLinks en PvdA niet echt voor de hand te liggen. De VVD heeft in het zogenoemde duidingsdebat na de verkiezingen aangegeven dat juist een coalitie voor de hand ligt die op een breed draagvlak binnen en buiten het stadhuis kan rekenen. Er komen immers belangrijke taken op de gemeente af, zoals de decentralisatie van Jeugdzorg, Ouderenzorg en op het gebied van Werk en Inkomen. De wijze waarop we daar in Utrecht gestalte aan geven moet kunnen rekenen op een breed draagvlak. Ook het versterken van onze lokale economie is een opdracht die brede steun moet hebben. De nieuwe VVD-fractie We hebben nu een nieuwe VVD-fractie met vijf leden, waarvan twee nieuw zijn in de raad. Een uitstekende fractie met mensen die het liberale geluid zullen laten horen. De VVD heeft eerder laten zien met vijf zetels verschil te kunnen maken en dat zullen we de komende periode zeker weer doen! We willen zoveel mogelijk van ons verkiezingsprogramma waarmaken en dat zal ook onze inzet zijn in de komende weken waarin tot een nieuwe coalitie gekomen moet worden. De nieuwe fractie met van links naar rechts: Kees Geldof, André van Schie, Queeny-Aimée Rajkowski, Judith Tielen en Dimitri Gilissen.

Door Kees Geldof, lijsttrekker

4

Campagnevoeren: mijn lust en mijn leven De witte jassen met het krachtige oranje-blauwe beeldmerk op de rug doken overal in Utrecht op: betrokken in gesprek met mensen op de stadhuisbrug, opgetogen aanbellend bij voordeuren, vergezeld van kranten en mandarijnen op de treinstations. De VVD Utrecht was zichtbaar in de stad! Dit was zeker niet mijn eerste campagne, maar van de meer dan 10 campagnes waaraan ik inmiddels actief heb deelgenomen, was dit wel de allerleukste. Het campagneteam had alles (ja, alles) goed georganiseerd en de leden in de afdeling toonden een tomeloze inzet en energie. De sfeer bij elke campagne-activiteit was positief, vol inhoud en humor, gekleurd door gezelligheid en met de nodige zelfspot. Dank aan jullie allen! Tijdens een van de campagne-activiteiten trof ik onverwacht een goede vriend. Hij zei: ”Wat zie je er weer blij uit, volgens mij ben je iets aan het doen wat je heel erg leuk vindt.” Hij had gelijk. Ik heb met volle teugen genoten van deze campagne. De dialogen met boze kiezers op straat, de debatten waarbij het niet altijd makkelijk was de sympathie van de (veelal links-georiënteerde) toeschouwers te verdienen, de feedback van kritische ondernemers; al die gesprekken gaven me ontzettend veel energie. In gesprek met allerhande Utrechters over diverse onderwerpen die hen bezighouden, ontdekte ik dat ik met veel plezier hun stem wil zijn in de Utrechtse raad. Ik heb me vorig jaar heel bewust gekandideerd voor de VVD in de Utrechtse gemeenteraad. Ik vond dat het tijd werd om –na zoveel jaren actief in afdelings- en partijbestuur- het politieke handwerk te gaan ervaren. Ik had er zin in, en die zin werd nog groter door het door jullie geschonken vertrouwen in mij als kandidaat tijdens de ALV in november. Dank voor dat vertrouwen! Toch kunnen ook bewuste keuzes verkeerd uitpakken… Maar deze zeker niet! In gesprek met allerhande Utrechters over de diverse onderwerpen die hen bezighouden, voelde ik me gesterkt in de wens om hun (liberale) stem te willen vertolken en Utrecht liberaler te maken. Ik weet zeker dat de actieve politiek en ik een goede en energieke combinatie gaan worden. De VVD Utrecht had het verdiend om zetels te winnen. De VVD-kandidaten hadden het vertrouwen van zoveel meer Utrechtse kiezers verdiend. Maar helaas: “de kiezer neemt, de kiezer geeft, onvoorspelbaar als de zee” (vrij naar Jozias van Aartsen, 2006). De verkiezingsuitslag doet dan ook geen recht aan de inzet van iedereen in de afdeling. Het is een teleurstelling voor de afdeling, en dat is het zeker voor de kandidaten in de top 10 die niet direct de raad in kunnen.

Ook als fractieteam is de verkiezingsuitslag een domper. Met vijf mensen zijn we immers cijfermatig minder krachtig. Maar wij liberalen zijn optimistisch van aard. We gaan ervoor! Ik ga ervoor. Reken erop dat we campagne blijven voeren: elke dag, in gesprek met de Utrechters, over diverse onderwerpen. Met 1 doel: ruimte voor een liberaler Utrecht.

Ik heb er zin in! Door Judith Tielen

5

Nieuw raadslid: Queeny Rajkowski “Mijn ervaring is dat je met een positieve insteek en hard werken een hoop kunt bereiken. En daar streef ik dan ook naar. Ik vind het belangrijk om te genieten van de dingen die ik doe en werk doelgericht aan een betere toekomst, voor mezelf en mijn omgeving.” Sinds afgelopen donderdag 27 maart 2014 ben ik raadslid voor de VVD in onze mooie gemeente. Om deze reden stel ik me graag aan u voor. Wie ben ik? Ik ben Queeny Rajkowski, 25 jaar, net afgestudeerd aan de Universiteit Utrecht en mag me ‘master of science’ in Public Management noemen. Sinds een jaar ben ik trotse inwoner van Wijk West, waar ik samenwoon met mijn vriend Dennis.

In mijn vrije tijd besteed ik veel aandacht aan mijn vriend, familie en mijn vrienden. Ik hou van lekker eten, stedentrips, sporten en piano spelen. Ik ben verliefd geworden op Utrecht en wil er ook niet meer weg. BCC Travel noemt Utrecht niet voor niets: “one of the happiest places in the world.” Wonen, studeren en genieten in Utrecht doe ik al 7 jaar met veel plezier. Waarom de gemeenteraad? Komende jaren gaat er veel veranderen in onze gemeente. Op het gemeentefonds wordt bezuinigd, maar er worden ook meer taken aan de gemeenten gedelegeerd (zoals Jeugdzorg en Ouderenzorg). Op het budget van deze taken wordt ook bezuinigd. Deze gebeurtenissen zorgen ervoor dat de gemeente financieel voor een grote en complexe uitdaging staat. Belangrijk is dat de gemeente haar nieuwe én huidige taken goed gaat en blijft uitvoeren. Zo verdienen studenten, jongeren, starters en onze ondernemers nog steeds onze aandacht. Kortom: de gemeente Utrecht staat vele veranderingen en uitdagingen te wachten. Juist daarom wil ik mij nu gaan inzetten om het meeste uit anderen en mezelf te halen om zo meer ruimte voor Utrecht te creëren. Ik kijk ernaar uit om mij vol enthousiasme in te zetten voor onze mooie gemeente! Mocht je tips hebben voor onze gemeente of vragen hebben over het raadswerk: ik ben altijd bereikbaar voor commentaar, ideeën etc graag op: [email protected].

Verkeersergernissen worden aangepakt Het VVD verkeersmeldpunt heeft veel teweeggebracht in het land. In Utrecht zijn meer dan 1.000 meldingen binnengekomen over ergernissen en onveilige situaties in het verkeer. VVD afdelingen elders in het land hebben het voorbeeld gevolgd. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen zijn verkeersmeldpunten geopend in Delft, Venlo, Zaanstad, IJsselstein en Rijswijk. Geholpen door de Utrechtse ervaringen en onze webwizzard Dennis Adriaansen konden in no-time verkeersmeldpunten worden geopend. Vooral in Venlo bleek de combinatie van de toegankelijke website en een perscampagne naar Utrechts voorbeeld succesvol. Al na een paar dagen waren 300 meldingen geplaatst. Na de stormloop op de websites is het tijd voor aanpak van de problemen. De gemeente Utrecht is er druk mee bezig, maar de resultaten laten nog op zich wachten. De 1.116 Utrechtse meldingen zijn eind december aan de gemeente doorgegeven. De gemeente is nu druk bezig met een analyse van de meldingen en de aanpak van de problemen. Vertrekkend woordvoerder Willem Buunk: “Het is natuurlijk verontrustend dat er zoveel ergernissen op ons verkeersmeldpunt zijn binnengekomen. Het zijn er ook zoveel, dat het niet allemaal in een paar weken tijd door de gemeente opgelost kan worden. Maar de fractie is blij met de gedegen aanpak van de gemeente om alle meldingen zorgvuldig te bekijken en aan te pakken.” De gemeente heeft aangekondigd over enkele weken met een rapportage te komen. De gemeente heeft de 1.116 meldingen onderverdeeld in verschillende categorieën. Meldingen die normaal gesproken in het gemeentelijke burgermelding-systeem terechtkomen zijn meteen uitgezet bij de verantwoordelijke afdelingen en zijn meteen opgepakt. Dat gaat dan bijvoorbeeld om meldingen over de slechte staat van onderhoud van het wegdek of onnodige paaltjes op fietspaden. Voor andere meldingen is de oplossing relatief complex of kostbaar. Dat betekent dat de gemeente binnen de bereikbaarheidsprogramma's moet zoeken naar een mogelijkheid om de problemen op te pakken. In deze categorie zitten bijvoorbeeld de meldingen over onveilige verkeerssituaties. Deze problemen kunnen worden aangepakt met extra geld dat het stadsbestuur beschikbaar heeft voor een veilige inrichting van wegen en fietspaden. In andere gevallen kunnen problemen bij de geplande werkzaamheden worden meegenomen.

6

Op het verkeersmeldpunt zijn ook meldingen binnengekomen die bij de gemeente al langer bekend waren, maar die tot op heden vanwege beleidskeuzes van het stadsbestuur of vanwege belangen van andere betrokkenen niet zijn opgepakt. De VVD zal de rapportage die de gemeente hiervan geeft kritisch bekijken en zo nodig aandringen op beleidswijzigingen, om de ergernissen van weggebruikers alsnog weg te nemen. Woordvoerder Willem Buunk: “Het stadsbestuur heeft er voor gekozen om geen groene golf in te stellen op een aantal trajecten in de stad. De gemeenteraad had daar wel om gevraagd, bijvoorbeeld op de Vondellaan. Op het verkeersmeldpunt zijn juist bij deze kruispunten opnieuw ergernissen gemeld over de afstelling van verkeerslichten. De VVD wil daar wel wat aan doen”.

De VVD hoopt dat de ervaring met het verkeersmeldpunt bij de gemeente niet alleen leidt tot betere wegen en fietspaden: ook een eenvoudiger systeem voor meldingen op de gemeentelijke website blijkt hard nodig. Willem Buunk: “Het is natuurlijk bizar dat een politieke partij in het hele land websites moet bouwen om bewoners van een gemeente in contact te brengen met het bevoegd gezag over wegen en fietspaden. Gemeenten moeten hier toch zelf iets op kunnen verzinnen!? In Utrecht is de gemeentelijke website recentelijk vernieuwd, maar een fatsoenlijk vindbare plek waar bewoners en bezoekers makkelijk kunnen laten weten dat een weg gevaarlijk is of een suggestie kunnen doen, die is er nog steeds niet.” De ervaringen in Utrecht worden nog vergeleken met de andere gemeenten, om werk te maken van een laagdrempelige overheid die dienstbaar is aan de samenleving.

Door Willem Buunk

Wolfsen, bijstand en afscheid Op 25 maart nam ik afscheid van de gemeenteraad Utrecht en het kostte me meer moeite dan ik had verwacht. Natuurlijk zat mijn hoofd al bij de Europese campagne, maar lopend door het stadhuis - de mederaadsleden, de bodes, de ambtenaren en de fractiemedewerkers tegenkomend - dan merk ik toch dat ik meer verbonden was met het bestuurlijk centrum van de stad dan ik me kon voorstellen. Al terugkijkend realiseer ik me dat er meer gebeurd is en ik meer gedaan heb dan dat een politiek korte termijn geheugen in eerste instantie bedenkt. In mijn vijf jaar zie ik twee elementen het meest terugkomen: burgemeester en sociaal beleid. In april 2009 stapte ik in de raad toen de VVD in het college met PvdA, CDA en ChristenUnie stapte. Voordat ik beëdigd werd moest er eerst nog een klein debat gevoerd worden over het vernietigen van een gehele oplage van “ons Utrecht” op –vermeend - dringend verzoek van burgemeester Aleid Wolfsen. Vanaf dat moment en door het feit dat ik de gehele burgemeestersportefeuille kreeg toebedeeld door de fractie zou mijn gemeenteraadsperiode onlosmakelijk worden verbonden aan deze PvdAburgemeester: in debatten over veiligheid, over de familie Nicolich, over Hans en Ton die de stad uit werden gepest en over het prostitutiebeleid. Allemaal onderwerpen die een behoorlijke impact hebben gehad op veiligheidsbeleving, het vertrouwen in het bestuur en de reputatie van onze mooie stad. Het waren in mijn ogen vrij fundamentele debatten. Het ging er bij de Nicolich-discussies over wat wij rechtvaardig vinden. Kan je uitleggen naar de bevolking dat een gemeente overlast lonend maakt door een familie in een grote villa te zetten nadat ze tig keer ernstige overlast hebben veroorzaakt? Voor ons liberalen was het vrij duidelijk: Nee. En dat er dan op een gegeven moment een gezin op straat komt te staan dan zij het zo. Daar moet je dan ook eerlijk in zijn. De debatten over Hans en Ton waren natuurlijk dieptriest, Iedereen was het eigenlijk eens dat politie en gemeente meer hadden moeten doen met de vele signalen die dit stel had gegeven, Uiteindelijk denk ik wel dat het debat ertoe geleid heeft dat de gemeente scherper is gaan handelen bij ernstige pesterijen. Dat is winst.

7

Het prostitutiedebat was en is complex. Natuurlijk is het gewoon een legaal beroep en moeten de dames de ruimte krijgen om als ZZP’er te ondernemen, maar er gaat ook wel heel veel geld in om dat criminelen en mensenhandelaren er door aangetrokken blijven. Ik hoop nog steeds dat het waterschap tot inkeer komt en het Zandpad weer als locatie in gebruik kan worden genomen, omdat het de best controleerbare en veilige plek is. Aleid Wolfsen is een sympathieke en bovenal erg intelligente man, maar burgemeesterschap draait niet om deze kwaliteiten. Een goede burgemeester staat voor de veiligheid in een stad en geeft vertrouwen aan haar burgers dat het bestuur er alles aan doet om dit ook te garanderen. Daar wrong de schoen bij de heer Wolfsen. Dat wij als fractie uiteindelijk ons vertrouwen in de burgemeester hebben opgezegd kwam voort uit het onjuist en onvolledig informeren van de Gemeenteraad, maar het in onze ogen ontbreken van deze kwaliteiten speelde ook zeker mee. Naast de burgemeester heb ik ook altijd fijn kunnen debatteren met de PvdA wethouders sociale zaken. Ik moet eerlijk zeggen dat als liberaal de sociaaleconomische debatten met name met de PvdA een heerlijkheid zijn. De PvdA ziet voor alles meer geld als oplossing, terwijl de VVD juist de oplossing ziet in minder geld. En ik moet zeggen dat we de laatste vier jaar behoorlijk gelijk hebben gekregen. Bijvoorbeeld, in 2009 kreeg de gemeente Utrecht nog dik 45 miljoen euro om de 8000 bijstandsgerechtigden aan het werk te helpen. In 2013 is dat teruggegaan naar 13 miljoen voor ongeveer hetzelfde aantal bijstandsgerechtigden. Het interessante is dat uitstroom uit een uitkering hetzelfde is gebleven. Oftewel, met 1/3 van het geld krijgt men dezelfde effectiviteit. Natuurlijk zijn er meer zaken geweest die ik had kunnen noemen, zoals mijn zitting in de onderzoekscommissie naar subsidiebeleid, het afgeschaft krijgen van de horecavergunning en discussies over cameratoezicht. Ik was echter zoals vele raadsleden een passant die met veel overtuiging en inzet heeft geprobeerd de stad iets liberaler, veiliger en rechtvaardiger te maken. Dat was een geweldige eer en ik heb er van begin tot het eind van genoten. Ik wens de nieuwe fractie veel succes en dank de afdeling en de kiezers voor het in mij gestelde vertrouwen. Door Mark Dijk

De politiek verlaat je niet Na vier jaar de VVD in de gemeenteraad van Utrecht te hebben mogen vertegenwoordigen, heb ik op 25 maart afscheid genomen als raadslid. Terugblikkend op de laatste periode, dringt het besef weer door hoe fantastisch en divers het werk van een raadslid eigenlijk is. De meest gestelde vraag is dan ook of ik het niet ga missen. Mijn antwoord daarop is helder: absoluut! Het raadslidmaatschap in Utrecht is een prachtige functie. Vanuit het hart van de stad kan je echt het verschil maken voor inwoners en werk je mee aan de toekomst van deze prachtige stad. Het werk van een raadslid is heel divers. Je hebt contact met de meest uiteenlopende groepen bewoners, je komt op de meest bijzondere plekken en je behandelt een brede variëteit aan dossiers. Van buitenschermen bij het WK-voetbal tot de redding van het toneelgezelschap Utrechtse Spelen. Van de Tour de France tot het International Jaar van de Muziek. Van subsidiegesjoemel bij Jongeren in Aktie en Sophies AL tot segregatie in zwembad de Kwakel. Tegelijk is het werk van een raadslid ook veeleisend. Je maakt lange dagen en bent veel van huis. Het combineren van een raadslidmaatschap met een baan is lastig. Werkgevers vinden het niet altijd even fijn als je overdag bezig bent met raadswerk en vaak eerder weg moet. Deze lastige combinatie maakt een politieke functie in het lokaal bestuur onaantrekkelijk voor veel talenten. En dat zie je ook terug in de nieuwe raad. In deze Raad zijn er immers ook maar heel weinig raadsleden die in dienst zijn bij een ondernemer of zelf ondernemer zijn. De toegenomen zwaarte van het werk van raadslid is natuurlijk ook te wijten aan de decentralisaties. De centrale overheid legt steeds meer taken bij de gemeente, en dus ook meer verantwoordelijkheden bij de raadsleden. In die zin is het jammer dat maar weinig Nederlanders beseffen dat de rol van de gemeente steeds belangrijker wordt en dat de opkomst bij de lokale verkiezingen zo laag is. Ik wens de nieuwe raadsleden veel plezier en wijsheid toe. Vanaf de (digitale) zijlijn zal ik de politieke beslommeringen nog wel even blijven volgen. Dat krijg je er niet zomaar uit. In één van hun liedjes zingt de band De Dijk: “Je kan de blues wel willen verlaten, maar de blues verlaat je niet”. En zo is het eigenlijk ook met politiek. Tot die tijd draag ik met het volste vertrouwen het liberale stokje over aan de nieuwe fractie. door Jesper Rijpma

8

Bieb Na het afgewezen raadsvoorstel voor een megabieb met gemeentebios aan het Smakkelaarsveld is de verzelfstandigde bibliotheek niet met een goed boek in een hoekje gaan zitten kniezen. De organisatie is om zich heen gaan kijken en heeft een nieuw plan gemaakt voor een moderne bibliotheek in het oude postkantoor aan De Neude. Dankzij het geweldige monument zien deze plannen er prachtig uit: iedereen wordt enthousiast van het oude postkantoor als huiskamer van de stad

Daarmee is nog niet gezegd dat dit plan ook kans van slagen heeft. Het nieuwe plan heeft gelukkig geen gemeentebios meer. Het is echter nog steeds een heel duur plan. € 3.000.000,- per jaar extra ten opzichte van de huidige vertrouwde bieb aan de Oudegracht. Omdat de gemeente voor 25 jaar garant moet staan voor de huur- en exploitatie is dit dus toch weer een plan van € 75 miljoen... Tel daar nog een € 16 miljoen bij voor verhuizing en inrichting en dan krijgt onze fractie toch het gevoel dat het hier wederom een megalomaan plan is in financieel moeilijke tijden! De vraag voor de collegeonderhandelingen is dus welke partij bereid zal zijn om daarvoor de portemonnee te trekken, en wat we dan níet meer kunnen doen... De VVD blijft in elk geval zeer kritisch over de gigantische kosten van de nieuwe huisvesting. Door Andre van Schie

Horecabeleid Utrecht: meer ruimte voor maatwerk In Utrecht maken we al een aantal jaren gebruik van een vergunningensysteem voor horeca dat uitgaat van de mate van (mogelijke) overlast voor de directe omgeving. Een lettersysteem variërend van A1 (discotheek), via B (café) tot D (daghoreca of restaurant) bepaalt welke horeca wel en niet zijn toegestaan in de stad. Met A als zwaarste categorie en D2 als lichtste categorie. De afgelopen jaren zijn we tegen de grenzen van dit systeem aangelopen. In de praktijk lijkt de huidige categorisering beperkend te werken en tot veel onduidelijkheid te leiden bij ondernemers. Anno 2014 zijn er legio maatregelen die getroffen kunnen worden om overlast van bezoekers van de betreffende horecagelegenheid tegen te gaan. Met name de categorie A2 (zaalverhuur) is een voorbeeld van waar de schoen wringt. Zaalverhuur is in de definitie van de gemeente: een horecabedrijf dat voorziet in zaalverhuur voor grootschalige , besloten feesten, zoals bruiloften. Al dan niet met muziek, verstrekking van (alcohol-houdende) dranken en etenswaren.

De praktijk leert dat er genoeg locaties in de stad zijn die regelmatig ruimte bieden voor huwelijken en andere besloten feesten terwijl ze dit volgens de vergunning eigenlijk niet mogen. Met alle gevolgen van dien: regelmatig treedt de gemeente handhavend op terwijl er van daadwerkelijke overlast voor de omgeving geen sprake is. De VVD wil dat het huidige systeem onder de loep wordt genomen en dat er maatwerk wordt geleverd per locatie in plaats van een systeem met ‘one-size-fits-all’. Als een ondernemer kan aantonen dat hij de nodige voorzorgsmaatregelen treft en de overlast voor de buurt wordt beperkt dan kan hij wat de VVD betreft wel degelijk in aanmerking komen voor de kwalificatie A2. Ook de bewoners van Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern zijn gebaat bij meer ruimte voor horeca. Het aanbod van horecavoorzieningen loopt aanzienlijk achter op de andere wijken in de stad. Door de ruimtelijke regels zoveel mogelijk te versoepelen hoopt de VVD nieuwe ondernemers te verleiden om nieuwe horeca te openen. Ruimte maken en minder onsamenhangende regels is daarbij het devies. Door Dimitri Gilissen

9

Europa kan wel wat meer Utrecht gebruiken Hebben we net heel Utrecht bestookt met de mooie plannen voor onze stad, zijn er op 22 mei al weer verkiezingen, die voor het Europees Parlement. Net zo min als we op 19 maart konden kiezen om uit de gemeente Utrecht te stappen, gaan de Europese verkiezingen ook niet of wij uit Europa moeten stappen. De verkiezingen gaan over of wij doorgaan met rondpompen van subsidies en het maken van regeltjes voor olijfolie of schoolmelk. Of dat wij kiezen voor minder subsidies, minder regels en meer samenwerking waar nodig om de economie te stimuleren: zoals op gebieden als energie, telecom en vervoer. Dit versterkt de Europese economie en dat is goed voor Nederland. Utrecht is de meest concurrerende regio van Europa en daarom kan Europa ook wel wat meer Utrecht gebruiken. Wie ben ik? Daarom heb ik mij gekandideerd voor de verkiezingen voor het Europees Parlement en sta ik op een mooie plek 4 op de ijzersterke kandidatenlijst van de VVD. Mijn naam is Mark Dijk, 41 jaar, en ik woon met mijn vrouw Esther en onze twee jonge kinderen in de wijk Abstede in Utrecht. De afgelopen vijf jaar heb ik me als VVD gemeenteraadslid ingezet voor een liberaler en veiliger Utrecht, met minder regels voor burgers en ondernemers. Vanuit mijn werk bij transport- en energiebedrijven weet ik dat Europa belangrijk is voor banen en economische groei in Nederland. Maar Europa begint uit z’n voegen te groeien. Met als gevolg te veel onnodige regels en kostbare subsidies. Ik vind dat Europa terug moet naar de basis: een middel dat direct bijdraagt aan een welvarender en veiliger Nederland. Voor een welvarend Nederland Europa levert ons nog steeds, ook in tijden van economische crisis, veel welvaart. Maar we laten nog veel kansen liggen. Mobiel bellen in andere Europese landen kan veel goedkoper als we één telecommarkt krijgen. En samenwerken met andere Europese landen op energiegebied kan uw maandelijkse energierekening fors lager maken. Bovendien kunnen allerlei Europese subsidies veel beter afgeschaft worden. Neem bijvoorbeeld subsidies die nu gegeven worden aan geluidschermen in weilanden of langs vliegvelden waar een handjevol vliegtuigen per week landen. Dat geld kan beter gebruikt worden om de afdracht van Nederland aan de Europese Unie te verlagen en direct te investeren in de innovatiekracht van Nederlandse bedrijven. Voor een veiliger Europa Criminelen houden zich niet aan grenzen, dus Nederland kan beter samenwerken om zaken als criminaliteit, mensenhandel en zwendel te bestrijden. Vooral de samenwerking in de opsporing en uitwisseling van bewijsmateriaal moet verbeterd worden. Illegale immigratie en mensenhandel moet gestopt worden. Goede grensbewaking is hier cruciaal voor. De grenscontroles met Roemenië en Bulgarije mogen dan ook pas opgeheven worden als deze landen de corruptiebestrijding en grenscontroles op orde hebben. Voor een Europa waar nodig De Europese lidstaten brengen hun schulden op orde, banken moeten voortaan hun eigen boontjes doppen en we zien de Nederlandse hervormingen en bezuinigingen werken om de economie weer te laten groeien. Het gaat dus de goede kant op, maar dan moeten we nu wel doorpakken. Europa moet nu hervormd worden. Samenwerken waar nodig, maar ook stoppen met wat prima in Nederland zelf geregeld kan worden. Dus geen bemoeizucht van Europa op gebieden als sport, cultuur, sociaal beleid en zorg. Dat kunnen we veel beter op lokaal en nationaal niveau regelen. Voor een Europa dat berijpt wat er bij mensen leeft Europa moet beseffen dat als iedereen moet bezuinigen, Europa ook de broekriem moet aantrekken. Dat vrij verkeer van werknemers een groot goed is, maar dat uitkeringstoerisme taboe is. En dat kritiek niet eng is, maar de enige manier om Europa te hervormen. Om dit te bereiken vraag ik uw stem op 22 mei.

10

Wilt u helpen? Het zou geweldig zijn als u mij wilt helpen om de campagne succesvol te laten verlopen. Het is bekend dat er niet veel mensen gaan stemmen voor de Europese Verkiezingen. Als we alle kiezers die op 19 maart op de VVD hebben gestemd weten te mobiliseren op 22 mei, kunnen we zo maar de grootste worden in Utrecht! U kunt de volgende zaken doen om de VVD in Utrecht groot te maken: Flyeren. De afdeling zal weer de nodige flyeracties gaan organiseren Win vijf stemmen: vertel uw buurman/vrouw, collega’s vrienden en familie dat er 22 mei verkiezingen zijn en vraag ze om op de Utrechtse kandidaat voor de VVD Mark Dijk , plek 4 te stemmen. Social media: u kunt mij volgen op twitter (@mhdijk), Facebook (markdijkvvd), linkedIn (Mark Dijk) en website (www.markdijk.nl): volg, vind leuk en link met uw Utrechtse kandidaat om zo meer kiezers te bereiken! Daarnaast kunnen we desgewenst een tekst aanleveren die u zelf kunt gebruiken voor berichten aan uw LinkedIn netwerk. Kom naar de campagneactiviteiten: Volg de agenda van de VVD Utrecht op Facebook of de website voor Mark Dijk voor activiteiten in stad en provincie Utrecht. Free publicity: bent u actief in een vereniging of sportclub en lijkt het u leuk als er in het verenigingsblad aandacht wordt besteed aan de Europese verkiezingen, laat het ons weten dan kunnen wij kopij verzorgen.

Voor nadere vragen kunt u contact opnemen met uw VVD Utrecht bestuurslid, Martijn van Dalen of met mijn campagnemanager : Esther Dijk-Osseweijer (M: 06-46074703/E: [email protected]) Op naar een mooi uitslag voor de VVD op 22 mei!

Door Mark Dijk

Gemeenteraad 2014 In 2006 zat ik samen met o.a. Halbe Zijlstra in het Utrechtse campagneteam voor de Tweede Kamerverkiezingen in november. De campagne ging goed, de uitslag niet. De strijd om het lijsttrekkerschap tussen Mark Rutte en Rita Verdonk liet zijn sporen na: het zetelaantal in de Tweede Kamer ging sterk naar beneden. Het enige succes dat Utrecht toen boekte was dat Halbe de Tweede Kamer in mocht. Maar we bleven de moed erin houden: we bleven strijden voor een liberaler Nederland.

In juni 2010 waren er weer Tweede Kamerverkiezingen, en nu met succes: voor het eerst werd de VVD de grootste partij van Nederland! En voor het eerst mocht de VVD de premier leveren. Ook bij deze campagne was ik erbij, samen met een geweldig team hebben we campagne gevoerd en de uitslag gevierd. Ook in 2012 hebben we in Utrecht weer een geweldige campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen neergezet. En ook dit jaar was succesvol: nog nooit heeft de VVD zo’n groot zetelaantal gekregen: 41 zetels! Ook dit succes hebben we uitbundig gevierd!

Campagne voeren is successen vieren, maar ook keihard werken en toch zetels verliezen. Het is de harde werkelijkheid van de politiek. Met de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014 hebben we verloren. Waar we vier jaar geleden van 5 naar 7 zetels groeiden, hebben we er nu weer 5.

We hebben met een schitterende groep kandidaten en vrijwilligers een geweldige campagne neergezet. We waren nog nooit zo innovatief: we hebben een game ontwikkeld (www.windgame.nl), we hebben ‘VVD op de Kaart’ ontwikkeld, we hebben een zeer gewaardeerde campagnefilm geschoten, onze online campagne is nog nooit zo goed geweest, we hebben nog nooit zo vaak in de pers gestaan, zowel lokaal als landelijk (Pauw & Witteman, Radio 1 meerdere malen, Telegraaf, etc.). Het ging goed: de sfeer in de groep was goed. We hadden een fantastische lijst met kandidaten. 11

We zullen natuurlijk blijven strijden voor een liberaler Utrecht. We hebben geweldige raadsleden die onze idealen in de raad gaan verdedigen en enorme successen gaan boeken, net als de afgelopen vier jaar. We barsten van het politiek talent. We hebben alle succesfactoren in huis en zullen deze de komende vier jaar gaan inzetten. En ik wil u nog even meenemen naar 2006, toen we landelijk verloren, en vier jaar later een enorm succes boekten. Dit kan ook in Utrecht. Nu dalen we iets, maar over vier jaar kunnen we weer groeien. We geloven in onze liberale waarden en ik weet zeker dat een groot gedeelte van Utrecht dat uiteindelijk ook zal doen. We zullen blijven strijden, ook de komende vier jaar, en met een geweldige hechte groep VVD-ers die voor elkaar opkomen en elkaar steunen. We beginnen nu al, met de campagne voor de Europese verkiezingen in mei, waar we vanuit Utrecht Mark Dijk als kandidaat nr. 4 op de lijst hebben staan. Helpt u mee met alles uit de kast te trekken om zoveel mogelijk stemmen te werven? Martijn van Dalen Campagneleider GR2014 VVD Utrecht

Agenda Politiek Café: Locatie Nieuwe Dikke Dries 14 april : 20.30 uur met Mark Dijk, nr 4 op de lijst voor het Europees Parlement

Bejaard maar verdacht

5 mei : aanwezig op bevrijdingsfestival 12 mei : 20.00 uur politieke pubquiz

Column LU Rinze Benedictus, April 2014 Bij de buurt-nieuwjaarsborrel kregen ze nog een bloemetje opgestuurd, want met haar gezondheid ging het niet zo goed. Onze bejaarde buren. Ze wonen al decennia op dezelfde plek en zijn alom bekend in de wijk. Haar gezondheid is dus een punt van zorg. Ze loopt weinig en komt nauwelijks buiten. Een traplift brengt haar naar de tweede verdieping. Hij is vitaal voor z’n leeftijd. Beiden zijn in de tachtig. Hun lust en leven zijn drie volwassen zoons, met deels ook gezinnen en dus kleinkinderen. Twee van de zoons komen regelmatig op bezoek bij hun ouders en blijven dan ook overnachten. Eén vertrekt dan vaak vroeg, bijna ’s nachts, om naar z’n werk te gaan. Nog één detail. De buren hebben vorig jaar de stadsverwarming opgezegd en een cv-ketel opgehangen. Vanwege een prijsverhoging was dat volgens hen na een paar jaar al voordeliger. En dan komt bij de politie een tip binnen. Anoniem. De politie neemt de tip serieus en rukt met drie man sterk uit. Inclusief een vertegenwoordiger van de Eneco. Op vrijdagmiddag staan ze op de stoep. Uw gasverbruik is plotseling sterk gestegen! Bij u brandt regelmatig ’s nachts op zolder het licht! Er rijdt vaak een auto ’s nachts langs! Heeft u soms een wietplantage? Tja. Het toegenomen gasgebruik is natuurlijk te danken aan het opzeggen van de stadsverwarming. En het nachtelijke bezoek is natuurlijk de zoon. De politie doorzoekt het hele huis. Buurvrouw ligt te slapen, ze kijken om de hoek van de slaapkamer. Na een uur gaan ze weer weg. Ze hebben geen hennepplanten gevonden. Wat te denken van deze ijverige dienders? Een bejaard echtpaar, bij iedereen bekend in de wijk, verdacht van hennepkweken. Is het grappig of treurig? Doet de politie ‘gewoon’ haar werk, of is het overdreven? De politie is verplicht om dit soort tips na te gaan, want sommige mensen telen hennep omdat ze gechanteerd worden. Vanuit het politiebureau geredeneerd is het een volstrekt logische zoekactie. Als buren moeten we er alleen maar hard om lachen. We voelen een komische afstand tussen de sterke arm der wet en de werkelijkheid. Ik weet niet of ‘meer blauw op straat’ hierbij zou helpen. Maar een wijkagent, die de inwoners van zijn wijk daadwerkelijk kent, had z’n collega’s deze vergeefse zoektocht naar hennepplanten, lampen en glaswol kunnen besparen.

12