Improving Mental Health by Sharing Knowledge
Levenslust in woonvoorzieningen Succesfactoren en valkuilen in de intramurale zorg voor mensen met dementie Dieneke Smit, Bernadette Willemse, Jacomine de Lange en Anne Margriet Pot
Inhoud • Monitor Woonvormen Dementie • Theorie van de Persoonsgerichte zorg • Interactie als succesfactor en valkuil • Het belang van activiteiten • Voorwaarden voor levenslust Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
2
Studie opzet
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
3
Monitor Woonvormen Dementie Inzicht in organisatie van de zorg in relatie tot personele bezetting, kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven en arbeidstevredenheid • • • • •
Tweejaarlijkse meting (2009, 2011) 136 woonvoorzieningen, verschillende typen zorg Interview manager 1147 verzorgenden 1327 bewoners
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
4
Deelstudie naar succesfactoren • 10 woonvoorzieningen • Focusgroepen – management en behandelaars – verzorgend personeel – familieleden
• Observaties van bewoners
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
5
Theorie van de persoonsgerichte zorg
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
6
Person Centered Care (Kitwood, 1997) Uitkomst dementie = hersenbeschadiging én omgeving. Omgeving: – Positive person work (levenslust)
vs. – Malignant social psychology (excess disability)
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
7
Excess disability
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
8
5 psychologische behoeften • • • • •
Gehechtheid Comfort/troost Identiteit Betrokkenheid Erbij horen
Interactie en activiteiten Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
9
Dementia Care Mapping • 5 á 6 bewoners • gedurende 6 uur (rond maaltijden) Observatie: • welbevindenscore • interacties met personeel • gedrag/activiteiten
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
10
Dementia Care Mapping Mevr.F +5
ME Values
+3 +1 -1 A A K D
L L
L
L
L O K
L
F K F A D A K
L
V K V V
V V
A K D K K K K
F
-3 -5 Behaviour Categories
12:51 Mevr. F PV6 (v) Identiteit, vieren. Medewerker loopt samen met Mevr. F naar de oven een haalt de ovenschotel eruit. Kijk mevr. F zegt ze die hebben we samen maar mooi gemaakt. Mevr. F lacht zachtjes.
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
11
F
interactie als succesfactor en valkuil
Stelling: De houding van verzorgenden is belangrijker voor het welbevinden dan de omvang, huiselijkheid en ligging van de woonvoorziening Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
12
Resultaten: succes en valkuilen Overal persoonsversterkende en persoonsondermijnende interacties • Voorbeeld PV: Planten water geven betrokkenheid: samenwerken
• Voorbeeld PO: TV aanzetten betrokkenheid: opleggen
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
13
Resultaten: voorkomen Aantal persoonsversterkende (PV) en persoonsondermijnende (PO) interacties in de 10 woonvoorzieningen
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
14
Resultaten: psychologische behoeften Interacties gericht op de 5 psychologische behoeftes in relatie tot stijging welbevinden
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
15
Het belang van activiteiten
Stelling: Kleinschalig wonen wordt mooi voorgesteld, maar in werkelijkheid missen bewoners vaak de reuring van grotere instellingen
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
16
Resultaten: relatie met welbevinden Kwantitatieve deelstudie: • Betrokkenheid in activiteiten belangrijke voorspeller van kwaliteit van leven
Kwalitatieve deelstudie: • Welbevinden activiteiten • Activiteiten welbevinden
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
17
Resultaten: Voorkomen 50% van de tijd betrokken in activiteiten, incl. eten 100 90 80
70 60 50 40
% tijd betrokken
30
% hoog welbevinden % stijging welbevinden
20 10 0
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
18
Resultaten: succes en valkuilen • • • •
Tijd Aansluiten bij behoeften Centraal vs klein activiteitenaanbod Kansen voor activiteiten
• Rol van kleinschalig wonen? – Meer interactie – Kleine dingen die het doen – Gemiste kansen Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
19
Resultaten: valkuil • Veel verschillen – Tussen woonvoorzieningen – Tussen bewoners
• Activiteiten en apathie? – Passieve betrokkenheid
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
20
Voorwaarden voor levenslust
t.a.v. interactie en activiteiten Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
21
Voorwaarden • • • • • •
Visie Scholing Erkenning Ondersteuning Sturing Evaluatie
Depressie en Apathie vs Levenslust
04-02-2011
22
Meer informatie
www.trimbos.nl/webwinkel Geriatriedagen
03-02-2011
23
Bedankt voor uw aandacht Dieneke Smit Programma Ouderen
[email protected] 030-2959426
Geriatriedagen
3 februari 2011
