lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
‘De Barbaren’
regie: Nathalie Roymans tekst: Bart Van Nuffelen spel: Janne Desmet, Sofie Palmers, Stefan Perceval vormgeving: Lien Wauters coach & geluid: Tim Clement affichebeeld: Kris Dewitte
1
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
13+ (stap in – ga mee – doe wat moet) De barbaren; een chichi trut van ’t stad, een meisje met een sprekende muis en een geheimzinnige donkere jongen met een blinkende metalen schedel, komen door een wondere speling van het lot samen in een vierkante kilometer van pakweg de duizendste stad ter wereld. Dit is het verhaal van hoe hun samenkomst een oerknal veroorzaakte, hoe de speelplaats van een deftig college daarop juichend leegliep, hoe de barbaren oplosten in de tot stilstand gekomen km2 stad en hoe hun vlucht drie dagen later pas tot een einde kwam in een barbaarse daad van liefde. En hoe daarop de barbaren werden ontbonden. Tijdelijk. Deze voorstelling is de derde samenwerking tussen Nathalie Roymans en Bart Van Nuffelen. Eerder maakten ze voor HETGEVOLG ‘Radio Futura’ en ‘De Goeie, De Slechte en De Lelijke’. De voorstelling ‘De Barbaren’ is een coproductie van HETGEVOLG en het MartHa!tentatief.
2
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
1. Vriendschap Donny en Maggy (eigenlijk Magda) zijn vriendinnen. Hele goede vriendinnen. Al zou je dat niet denken; ze lijken wel het tegenovergestelde van elkaar. Donny en Maggy zeggen in het stuk dit over hun ontmoeting: (Maggy spreekt plat West-Vlaams; zo staat het ook uit geschreven) Donnie : In de klas. Alwaar ik omringd ben door mijn vriendinnen Die namen hebben als Julie, Roseanne en Esmée en die zich koesteren in de gloed van de smetteloze godin van hoog daarboven op het billboard. Zij schateren als ik lach, worden ijskoud als ik zwijg, zij volgen mij waarheen ik hen ook leid. Terwijl ik alleen maar haat. En iemand dood wil doen. Lucy met haar kuif bijvoorbeeld. En plots : daar stapt een soort ET de klas binnen Maggy : Dag meester, sorry da kik te late ben Donnie : En zelfs wij, die geleerd hebben over niets nog verbaasd te zijn, blijven haar verbijsterd aankijken, totzij de meest legendarische zin in de 125 jarige geschiedenis van het sint Ursula college uitspreekt Maggy : Ja meester, sorry dat ik te late ben, maar ik ben van velo gevallen en ik heb een kap in mijn muis Ik ben recht gekropen en ik heb gezegd; ‘hey Jerry, gaat het ? ‘ Ja, mijn muis heeft een naam. Zot hé ? Jerry noemt mijn muis. Ik zeg ; Jerry ventje, ge bloeit, wa ga we nu krijgen, jongen ! Ik dacht even, oei Magda, nu gade van uzelve gaan, he meiske Maar k heb gezegd, kom ventje, hekik gezegd, We moeten sterk zijn é Jerry We moeten wuder volhouden, heb ik gezged, we moeten voort ; onze nieuwe friendinnen zitten daar op ons te wachten (tegen Donny) Goehendag, ik ben Magda Van Neuckelom En gij, wie zij gij ? Donnie : Ik ben Elisabeth. Donnie voor de vriendinnen. Maggy : Ok… Donnie. Dan noem ekik vanaf nu Maggy. En dit wordt oes verhaal. Het verhaal van Donnie en Maggy. Donnie en Maggy, mo how da klinkt vree goe ; Donnie en Maggy, Donie en Maggy …. Weuk peist ge ? Donnie : En ik had dodelijk willen antwoorden, haar willen vernietigen, vermorzelen, killen. Maar ik deed het niet. Ik kon het niet. En iedereen draaide ongemakkelijk op zijn stoel en zweeg en begon ten slotte dan maar opnieuw te luisteren naar de leraar, die de afgelopen minuten in het niets opgelost was en nu terug langzaam zichtbaar werd.
3
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
1a. ontmoeting
Lees het bovenstaande tekstfragment met de leerlingen. Duid twee leerlingen aan die even Donnie en Maggy lezen. Spreek met de klas eens over de volgende vragen : Wat voor soort meisje is Donnie ? En is ze echt zo’n meisje of doet ze vooral alsof ze zo is ? En wat voor een meisje is Maggy ? En is zij echt zo’n meisje of doet ze alsof ? Waarom maakt Donnie haar niet ‘kapot’ na die uitspraak over ‘een kap in mijn muis’ ? Wat zouden de vriendinnen van Donnie vinden van de binnenkomst van Maggy ? Later in het stuk zeggen Donnie en Maggy : (lees ook dit fragment met de leerlingen. Duid nu twee andere leerlingen aan.) Donnie : Ik had ineens een échte vriendin, die mij tegensprak Maggy : Sorry ze Donnie, maar dat is echt massa’s bullshit Donnie : Terecht wees Maggy : Dikwijls zijt gij echt een dikkenekkige trutte Donnie : Die mij uitlachte Maggy : Gij hebt zo een beetje een stiff mondje hé op da plakaat Donnie : En ten diepste beledigde Maggy : Zo gelek de…nen anus van nen hond, mo joa ! je mond is gelijk het holletje van nen hond hond Donnie : Waar ik dus kletterende ambras mee maakte ; ‘da pakte terug’ Maggy : Nee ik pak dat niet terug ! Donnie : Ge pakt da terug ! Maggy : Het H-O-L-L-E-T-J-E van nen hond ! Donnie : Om het twee minuten later weer goed te maken Maggy : Kom in mijn armen, muis !
1b. vriendschap
Spreek over het bovenstaande stukje tekst. Wat valt er op ? Is Donnie al wel eens eerder door iemand tegen gesproken denk je ? Waarom vindt ze dat nu opeens fijn ? Waarom denk je dat Donnie zo graag omgaat met Maggy ? En waarom gaat Maggy graag om met Donnie ? Hoe is hun vriendschap ? Is dat gelijkwaardig of niet ? En hoe waren de vriendschappen van Donnie tot nu toe denk je ; gelijkwaardig of niet ? En die van Maggy ?
4
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
Vraag de leerlingen eens na te denken over hun vriendschappen (vriendschap kan heel breed geïnterpreteerd worden ; familieleden mogen ook). Iedereen kiest, voor zichzelf in zijn hoofd, één vriendschap uit. Als iedereen een vriendschap in gedachte heeft, vraag hen dan na te denken over deze vriendschap : Wat vindt je zo leuk in de ander ? Wat maakt hem of haar jouw vriend of vriendin ? Wat vind je belangrijk in een vriendschap ? Schrijf het woord vriendschap in het midden van het bord en daar rond de antwoorden van de leerlingen.
5
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
2. eetstoornis Donnie heeft een probleem. Wat is dat probleem ? Wat doet Donnie dan ? Wanneer doet ze dat ? Als ze zich goed of als ze zich slecht voelt ? Waarom denk je dat ze dat doet ? Stel deze vragen aan de leerlingen en lees daarna dit fragment uit het stuk vlak nadat Maggy in de klas kwam: donnie De dagen daarna. Het is niet goed. Het gaat niet goed. Het is te veel allemaal. Mijn gezicht op die plakkaat daarboven. Stephen. Den hond. Mijn moeder. En dan ook nog eens zij. Een ET met een sprekende muis. Dat is niet normaal. Dat is te veel samen. In mij. En dat moet eruit. Ik heb Lucy doen wenen. Esmée vernederd. De Geert doen afdruipen, vuurrood. Maar het is niet genoeg. Normaal gebeurt het alleen thuis. Maar nu ook op ‘t school. Tijdens de les. In de WC’s. Donnie : Ik deed wat ik doe Nee omgekeerd ik doe wat ik deed En ineens (De deur van het wc-gebouw gaat over) Shit ! Er komt iemand (Maggy komt huppelend binnen) Ok een kleuter, het is maar een kleuter Aagh in het kotje naast mij – shit ! (Maggy plast klaterend en overvloedig) donnie : Dat is geen kleuter (Maggy klimt op de wc pot en kijkt over het muurtje) maggy : Yoookes Donnie Doe maar rustig voort zelle, neenee doe mar efkes voort Ik wou alleen maar efkes zeggen Dat ik het echt echt in techtig vree/ stif erg vind voor u allemaal Voila, da was alles ! Showkes ! Daaag ! Shit Donnie Nu zen ek in die (wc)pot gaan staan In plekke van ernaast Zie, mijn voet is helemaal nat En ook mijn kouse van snoopy Ocharme snoopy Donnie : Getikt, dacht ik in mijn eigen Die is compleet en ten diepste getikt Maggy : Alé, tot sebietjes hé donnie Amai wij zijn nogal friendinnen hé !
6
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
2a. Een klasgesprek
Stel nu de bovenstaande vragen nog eens en de andere vragen ook. Wat is haar probleem ? Wat doet Donnie dan ? Wanneer doet ze dat ? Als ze zich goed of als ze zich slecht voelt ? Waarom denk je dat ze dat doet ? Denk je dat ze het zelf een probleem vindt ? Is ze er trots op of probeert ze het geheim te houden ? Waarom ? Mogelijke antwoorden van de leerlingen kunnen zijn ; Ze spuugt haar eten soms uit. Ze heeft een eetstoornis : boulimia. Meestal als ze zich onzeker of niet goed in haar vel voelt. Ze doet dat omdat ze op een grote poster hangt boven de stad, omdat ze perfect wil zijn of wil lijken, omdat ze een manier zoekt om contrôle te hebben over haar gevoelens. Een eetstoornis is een ziekte en werkt verslavend.
2b. contrôle
Een eetstoornis heb je als je de behoefte aan contrôle zoekt in de manier waarop en de hoeveelheid dat je eet. Soms omdat je heel dun wilt zijn, meestal vooral omdat je alles (of toch veel) graag goed wil doen. Dat lukt natuurlijk niet. Niemand is perfect. Toch probeer je ergens houvast in te vinden. En Donnie, en andere mensen die een eentstornis hebben, uiten die onzekerheid in het willen controleren van hun eten en de hoeveelheid ervan. Je hebt verschillende soorten eetstoornissen. Anorexia en boulimia zijn daarvan de bekenste. Als je anorexia hebt dan eet je zo min mogelijk ; het liefst eet je niets. Afvallen is het enige dat je wil. Dun genoeg kan je niet worden. Bij Boulimia eet je ook niet veel, tot je een vreetbui krijgt waarbij je alles achter elkaar opeet. Uit schuldgevoel spuug je daarna al het eten terug uit. Een eetstoornis is een ziekte. Het maakt je lichaam kapot. Er zijn mensen die sterven aan een eetstoornis. Omdat je elke dag moet eten, is het een heel moeilijke ziekte om vanaf te komen. Gelukkig bestaat er gespecialiseerde zorg voor mensen die een eetstoornis hebben. Meer informatie vindt u op www.eetstoornis.be Hieronder een pakkende getuigenis van een vrouw die hersteld is van een eetstoornis : 'Ik dacht altijd dat ik me aanstelde' Rond mijn 16de begon ik wat te rommelen met eten. Ik sloeg stiekem mijn ontbijt over of gooide mijn lunch op school weg. Ik had eigenlijk geen besef van de reden waarom ik dit deed. Door de jaren heen werd ik negatiever. Ik ging studeren, werd eenzamer en depressiever. Ik at steeds vreemder. Samen met het te weinig eten, ontstonden ook de eetbuien.
7
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
Ik was van jongs af aan slank geweest en vond mezelf ook nooit te dik. Het rommelen met eten, zo min mogelijk eten, was vooral een afleiding van mijn negatieve gevoelens en een manier om ergens in te kunnen presteren. Hoe minder ik kon eten, hoe meer ik afviel, hoe trotser ik was. Het werd een soort wedstrijdje met mezelf. Ik had inmiddels al jaren problemen met eten maar besefte nog steeds niet dat ik wel eens een eetstoornis kon hebben. Ik kende de verhalen van meisjes met een eetstoornis van de televisie en meidenbladen: magere meisjes die naar een eetstoorniskliniek moesten en leefden op niet meer dan een appel per dag. Ik was niet zo mager en ik kon zo weinig eten helemaal niet volhouden. Ik moest me niet zo aanstellen. Ik dacht altijd dat ik me aanstelde en vond dat iedereen er ernstiger aan toe was dan ik. Ik moest alleen van die stomme eetbuien afkomen, dan zou alles weer beter worden... dacht ik. Op een dag kon ik gewoonweg niet verder, ik was helemaal op. Uiteindelijk ben ik naar de huisarts gegaan en heb ik een doorverwijzing gevraagd naar de hulpverlening. Inmiddels zijn we jaren verder en kan ik met trots zeggen dat ik weer kan genieten van eten en nog belangrijker van het leven!”
OPDRACHT:
In deze opdracht heb je even geen overzicht en controle. En toch ben je veilig. Je doet het zo: - Schuif de stoelen en tafels aan de kant zodat er ruimte ontstaat. - Verdeel de klas in tweetallen. - Van elk tweetal doet één een blinddoek om. - De ander draait hem of haar voorzichtig voorzichtig rond, zodat hij of zij niet meer zo goed weet hoe hij of zij nu in het klaslokaal staat. - De niet geblinddoekte leerlingen stellen zich aan de zijkanten op. - De geblindoekte leerlingen moeten hun armen naar voren uitstrekken en heel voorzichtig rond wandelen. - De niet geblindoekte leerlingen moeten ervoor zorgen dat ze niet tegen de tafels of stoelen lopen of tegen elkaar botsen. Dat doen ze door zachtjes de armen te pakken en die in een andere richting te draaien. - Deze opdracht gebeurt in STILTE - Als het vlot loopt, worden de rollen omgedraaid. Zo komt iedereen aan de beurt.
8
lesmap
3.
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
Toevallig toeval
Bestaat toeval ? Sommige mensen geloven dat ‘het zo had moeten zijn’, dat het ‘niet anders had kunnen lopen’, dat toeval niet bestaat en dat je een bepaald lot wacht. Andere mensen geloven dat toeval gewoon toeval is. Soms ontmoet je toevallig iemand speciaal maar vaak ook niet. Want niet iedere toevallige ontmoeting in de supermarkt onthou je, toch? En toch, zoals in de voorstelling, kan het zomaar toevallig wonderlijk lopen.
OPDRACHT :
In een lange monoloog vertelt Stephen hoe al die toevallige gebeurtenissen leiden tot de ontmoeting van Donnie, Maggy, Stephen, de hond en Pritivi Sha Div. Denk eens na over zo’n toevallige, speciale ontmoeting in je eigen leven. Hoe ging dat ? wat was daar zo speciaal aan ? Als je dat voor je gevoel nog nooit hebt gehad, is dat niet erg ; verzin er dan een. Denk bijvoorbeeld eens na over wie jij graag zou willen ontmoeten. Hoe zou jij die dan toevallig kunnen ontmoeten ? Verzin maar. Hoe gekker en hoe onmogelijker hoe liever. Gebruik het vlindervleugelblad om een serie unieke toevallige toevalligheden in op te schrijven toen er iets ten goede in jouw leven veranderde. (In de voorstelling verandert één vleugelslagbeweging van de atlasvlinder (de grootste vlinder op aarde) een stormdepressie boven de Atlantische Oceaan. Daardoor moest het schip waar Prithivi Shah Div opzat aanmeren in, toevallig, de 1000ste stad van de wereld waar Maggy en Donnie wonen.)
9
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
Print de afbeelding op de volgende pagina uit en vraag aan de leerlingen om hun toevallige gebeurtenissen in de vleugel te schrijven zoals in het voorbeeld. Elek leerling verzint minstens 3 toevallige gebeurtenissen die met elkaar te maken hebben. Deze mogen echt gebeurd zijn of verzonnen. Ze mogen zelf kiezen waar en hoe ze de gebeurtenissen en de pijlen neer zetten in de vleugel.
Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van de lesmap of de voorstelling? Of hebben de leerlingen zulke mooie dingen gemaakt of gezegd dat u dat met ons wilt delen? We horen het graag! Meer info via
[email protected]
10
lesmap
‘De Barbaren’
HETGEVOLG
11
